دستگاه دیپلماسی

به گزارش مجاهدت از مشرق، در چند ماه اخیر، توسعه روابط ایران با کشورهای آسای میانه، به اوج رسیده است.

سفر رئیس دولت سیزدهم به عشق‌آباد ترکمنستان و شرکت در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر، گوشه دیگری از عمق روابط ایران با این کشورها را به نمایش گذاشت.

حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران، پس از این اجلاس در صفحه توییتر خود نوشت: «آقای دکتر رییسی امروز در اجلاس سران حاشیه دریای خزر در عشق آباد، اجرای کنوانسیون حقوقی خزر را مرتبط با توافق بر سر ترسیم خط مبداء خواند. موقعیت مهم ایران و مزیت ویژه ترانزیتی کشورمان در گستره دریای خزر و عمان و خلیج فارس را تبیین کرد.»

منطقه ای که از آن غفلت شد

با نگاهی اجمالی به کارنامه ۸ ساله سیاست خارجی دولت پیشین، می توانیم به وضوح ببینیم که مهمترین توان و منابع دیپلماتیک کشور برای توسعه روابط با کشورهای اروپایی به کار گرفته شد و نتیجه ملموسی هم به بار نیاورد. اما حالا، ایران با درک اهمیت استراتژیک همسایگان شمالی، قدم در مسیری نهاده که آورده های بسیاری نصیب کشور خواهد کرد. توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای آسیای میانه، از اقدامات هوشمندانه دستگاه دیپلماسی برای ایجاد تنوع در سیاست خارجی است.

ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر، در بیانیه‌ پایانی خود، موضوعات همکاری پنج‌جانبه را مهم تلقی کرده است. سران کشورهای ایران، ترکمنستان، روسیه، آذربایجان و قزاقستان، از عرف برگزاری منظم این جلسات حمایت کرده و ضمن تشکر از برگزاری اجلاس عشق‌آباد در سطح عالی توافق کردند که هفتمین اجلاس سران خزر در زمان توافق شده در جمهوری اسلامی ایران برگزار شود.

دریای خزر، کانون منافع مشترک

رئیسی درباره اهمیت اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر و اهمیت استراتژیک این حوزه گفته است: «ما روابط خوبی با کشورهای همسایه دریای خزر داریم لکن در این اجلاس آنچه مورد بحث قرار می‌گیرد، علاوه بر رژیم حقوقی دریایی خزر و استفاده صلح‌آمیز با مقصد ارتقای امنیت در دریایی خزر، همکاری میان کشورها در حوزه حمل و نقل، ترانزیت، تجارت و همکاری میان کشورها در مدیریت منابع زنده در دریای خزر و حفظ محیط زیست و مانع شدن برای حضور بیگانگان در این دریا است که مورد اتفاق همه کشورهای ساحلی است.»

رئیسی در نطق خود در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر، دریای خزر را دریای همکاری دانست و اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زیرساخت‌های مناسب خود آماده است زمینه ترانزیت و دسترسی کشورهای ساحلی دریای خزر به دیگر کشورها و مناطق به‌ خصوص بنادر ایران در خلیج فارس و دریای عمان را از طریق قلمرو خود فراهم کند. همچنین، همکاری در زمینه صادرات و سوآپ نفت و گاز، برق، مواد معدنی و محصولات کشاورزی از جمله مواردی است که در ماه‌های اخیر در دستور کار مذاکرات ما با کشورهای همسایه در دریای خزر بوده و توافقات خوبی در این زمینه‌ها شکل گرفته است که نوید دهنده دوران نوینی از همکاری‌های راهبردی است.»

ایران، پل گازی ترکمنستان – آذربایجان

در شرایطی که ایران  به تازگی توافقات و تفاهم‌نامه‌های مهمی با ترکمنستان منعقد کرده، دو کشور برای اجرای کامل اسناد همکاری و توسعه روابط اقتصادی و تجاری تهران – عشق‌آباد، عزم خود را جزم کرده اند. به همین خاطر، رئیسی در دیدار با سردار بردی محمداف رئیس‌جمهور ترکمنستان اعلام کرد: «تسهیل صدور روادید تجار و افزایش سفر بازرگانان دو کشور زمینه گسترش و افزایش بیش از پیش حجم روابط تجاری دوجانبه را فراهم می‌کند. همچنین با توجه به درخواست اخیر جمهوری آذربایجان، ایران آمادگی دارد که ظرفیت سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان را از مسیر کشورمان افزایش دهد.»

اهمیت روابط تهران – باکو

روابط ایران و جمهوری آذربایجان، برای هر دو کشور از اهمیت بالایی برخوردار است و با وجود آن که تلاش هایی برای دور کردن این دو کشور صورت گرفته، اما مقامات، به شکلی هوشمندانه، روابط را حفظ کرده اند. رژیم صهیونیستی در این میان تلاش کرده تا معادلات را تحت تاثیر قرار دهد، اما ناتوان مانده است.

رئیسی در سفر اخیر، در دیدار با الهام علی‌اف، یک بار دیگر بر این مساله تاکید کرد که حضور رژیم اشغالگر قدس در منطقه تنش‌زا بوده و به نفع امنیت منطقه نیست.

رئیسی گفته است: «امنیت در منطقه صرفاً با همکاری کشورهای منطقه و همسایگان خزر محقق می‌شود.»

گفتنی است با وجود تلاش های خصمانه برای ایجاد اختلاف بین تهران و باکو، در یک سال گذشته، گام های مهمی برای توسعه روابط برداشته شده است.

الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان دیروز در دیدار با همتای ایرانی خود، از شتاب گرفتن ارتقای روابط دوجانبه ابراز مسرت کرده و گفت: «امیدوارم دیدار ما نیز موجب تقویت روند گسترش روابط و ارتقای سطح همکاری‌های دو کشور شود.»

اهمیت روابط ایران – روسیه

یکی از نکات برجسته در ظرفیت های متنوع روابط تهران- مسکو، اشتراک نظر در حوزه های تجارت و انرژی است.

رئیسی در دیدار با ولادیمیر پوتین رئیس فدراسیون روسیه به این موضوع اشاره کرده و گفت: «ایران و روسیه ظرفیت‌های مناسبی برای همکاری در حوزه‌های انرژی از جمله سوآپ دارند. حمایت دو کشور از تقویت کریدور شمال-جنوب و همچنین گسترش همکاری‌ها در حوزه انرژی و از جمله سوآپ، ضرورت دارد. لازم است که مکانیزم‌های لازم برای تقویت روابط بانکی و پولی ایران و روسیه به طور مرتب تقویت شود. تبادلات مالی دو کشور باید در چارچوبی مستقل از سیستم تبادلات مالی غربی گسترش یابد تا هیچ کشوری نتواند بر آن اعمال نفوذ و فشار کند.»

ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه هم با اعلام خرسندی از دیدار مجدد با رئیسی، به اهمیت توسعه روابط اشاره کرده و ضمن استقبال از افزایش همکاری در زمینه‌ انرژی و سوآپ گفته است: «در ماه‌های اخیر حجم مبادلات تجاری و روابط اقتصادی دو کشور افزایش خوبی داشته که این مسیر باید ادامه یابد.»

وی همچنین از رئیسی درخواست کرد که سلام‌های گرم وی را به حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی برساند.

ایران، قطب سران کشورهای آسیای میانه

در مدت اخیر، «امامعلی رحمان» رئیس جمهور تاجیکستان نخستین رئیس جمهور این منطقه بود که به ایران سفر کرد و پس از آن هم «سردار بردی محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان، سپس «قاسم جومارت توکایف» رئیس جمهور قزاقستان و «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه به تهران آمدند.

چنین چیزی به این معنی است که کشورهای منطقه، اهمیت نگرش منطقه ای سیاست خارجی ایران را به درستی درک کرده اند. آنان به خوبی می دانند که تعامل با ایران، چه منافع سیاسی و اقتصادی ارزشمندی به دنبال دارد.

مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در مورد ظرفیت ها و زمینه های همکاری گفته است: «تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان، برای مشارکت در پروژه بندر چابهار ایران ابراز تمایل کرده و هیات های کارشناسی آنان،  از منطقه بازدید کردند. قرقیزستان و قزاقستان مکان را دیده‌ اند که بتوانند برای خودشان ایستگاه‌هایی درست کنند که بار آنها که به آنجا می‌آید و از آن طریق این بار ترانزیت شود. فقط تاجیکستان نیست، بلکه بقیه هم هستند و وزیر راه قرقیزستان دو بار به چابهار سفر کرد. مقامات این کشورها به چابهار رفتند و در حال صحبت با بنادر و کشتیرانی هستند که مکان‌هایی را در اختیار آنها بگذارند که بارهای آنها به صورت ترانزیت و رفت و برگشت جا به جا شود.»

شواهد نشان می دهد که جمهوری اسلامی ایران، یک بار دیگر جایگاه خود را به عنوان هاب ترانزیتی منطقه به دست آورده است.

اولین انتقال محموله قزاقستان از طریق ریل و از مسیر ایران با قرار گرفتن ترکمنستان و ترکیه در مسیر این خط ریلی، عملیاتی شده و کانتینر کالاها از قزاقستان می‌توانند از مسیر ریلی منتقل شوند.

در کریدور شمال – جنوب اقداماتی انجام شده تا انتقال محموله‌ها به صورت کانتینری و ترکیبی از طریق دریا حل شود. حوزه اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اکو و شانگهای، برای توسعه روابط تجاری ایران اهمیت بالایی دارد و هدفگذاری برای افزایش مبادت تجاری با قزاقستان از نیم میلیارد دلار، به سه میلیارد دلار افزایش یافته است و در مورد دیگر کشورها نیز، برنامه های روشن و شفافی در دست اجرا است.

در پایان باید گفت، ظرفیت های مهم توسعه روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای آسیای میانه و قفقاز، برای مدتی طولانی مغفول ماند و حالا دولت رئیسی، با درک روشن از اهمیت این حوزه جغرافیایی، در حال توسعه روابطی است که می تواند به شکل جدی، موجب افزایش قدرت ایران در منطقه و جهان شود.

به گزارش مجاهدت از مشرق، چند هفته‌ است که تهران محل رفت و آمد سران سه کشور آسیای میانه است. «امامعلی رحمان» رئیس جمهور تاجیکستان اولین رئیس جمهور این منطقه بود که به ایران سفر کرد و پس از آن هم «سردار بردی محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان و در نهایت هم «قاسم ژومارت توکایف» رئیس جمهور قزاقستان به تهران آمدند. از دیگر سو قرار است «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه آخر هفته در پاسخ به دعوت حسین امیرعبداللهیان به تهران سفر کند.

* ایران مجددا جایگاه خودش را به عنوان هاب ترانزیتی منطقه به دست می‌آورد

در همین خصوص «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی دستگاه دیپلماسی روز دوشنبه ۳۰ خرداد ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران درباره  تحرکات دیپلماتیک طی دو هفته اخیر گفت: جمهوری اسلامی ایران مجددا جایگاه خودش را به عنوان هاب ترانزیتی منطقه به دست می‌آورد. اولین انتقال محموله قزاقستان از طریق ریل و از مسیر ایران با قرار گرفتن ترکمنستان و ترکیه در مسیر این خط ریلی، عملیاتی شده و کانتینر کالاها از قزاقستان می‌توانند از مسیر ریلی منتقل شود. از طرف دیگر در کریدور شمال – جنوب با برخی اقدامات انجام شده، اولین محموله‌ها به صورت کانتینری و ترکیبی از طریق دریا منتقل شده است. مسیر شمال – جنوب و مسیر شرق – غرب و مسیرهای جاده‌ای دیگر در حال فعال سازی است و یا فعال شده‌اند. در سفر رئیس جمهور قزاقستان متعاقب سفر رئیس جمهور ترکمنستان و همچنین رئیس جمهور تاجیکستان تلاش کردیم حلقه اتصالات منطقه‌ای را تکمیل کنیم، چه در حوزه اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اکو و شانگهای. الان هدفگذاری برای ارتقای روابط با قزاقستان از نیم میلیارد دلار کنونی به سه میلیارد دلار است که افزایش قابل توجهی است و پویایی را در حوزه دیپلماسی اقتصادی و منطقه‌ای می‌طلبد و این موارد ادامه دارد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین از سفر سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه به تهران در آخر هفته خبر داد و گفت: آخر هفته میزبان آقای لاوروف خواهیم بود تا بتوانیم همکاری‌ها را با منطقه اوراسیا و قفقاز گسترش دهیم.

* تمایل تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان برای مشارکت در پروژه بندر چابهار

«مهدی صفری» معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه نیز نهم خرداد ماه در پاسخ به این پرسش که از تمایل تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان برای مشارکت در پروژه بندر چابهار و مکان یابی برای تزانزیت کالاهایشان خبر داد و گفت: نه فقط تاجیکستان، بلکه قرقیزستان، قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان همه برای مشارکت در پروژه بندر چابهار ابراز تمایل کردند و از مکان‌ها هم بازدید کردند. قرقیزستان و قزاقستان مکان را دیده‌اند که بتوانند برای خودشان ایستگاه‌هایی درست کنند که بار آنها که به آنجا می‌آید و از آن طریق این بار ترانزیت شود. فقط تاجیکستان نیست، بلکه بقیه هم هستند و وزیر راه قرقیزستان دو بار به چابهار سفر کرد. مقامات این کشورها به چابهار رفتند و در حال صحبت با بنادر و کشتیرانی هستند که مکان‌هایی را در اختیار آنها بگذارند که بارهای آنها به صورت ترانزیت و رفت و برگشت جا به جا شود.

هفتم خرداد ماه و پیش از سفر امامعلی رحمان، «مظفر حسین‌زاده»، معاون وزیر امور خارجه جمهوری تاجیکستان در تهران با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه دیدار کرد. امیرعبداللهیان در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از سفر رئیس جمهور تاجیکستان به تهران، این سفر را در توسعه روابط دو کشور پر اهمیت خواند و خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران و جمهوری تاجیکستان از اشتراکات فراوان تاریخی، تمدنی، فرهنگی و زبانی برخوردارند و این ظرفیت عظیم زمینه ساز گسترش هر چه بیشتر روابط بین دو کشور دوست و برادر خواهد بود. معاون وزیر امور خارجه تاجیکستان نیز با تاکید بر اهمیت روابط دو کشور در زمینه‌های مختلف، آمادگی تاجیکستان برای توسعه بیش از پیش روابط با جمهوری اسلامی ایران را اعلام کرد.  

* سفر رحمان به تهران بعد از  ۹ سال

هشتم خرداد ماه امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان بعد از ۹ سال به تهران آمد و در بدو ورود مورد استقبال علی اکبر محرابیان وزیر نیرو قرار گرفت. نهم خرداد ماه نیز رحمان در مجموعه سعدآباد مورد استقبال رسمی رئیسی قرار گرفت.  رئیس‌جمهور در نشست خبری با رئیس‌جمهور تاجیکستان، گفت: با توجه به مشکلاتی که به وجود آمده بود در سفری که اخیرا بنده در ابتدای دولت به تاجیکستان داشتم، هم برای اجلاس شانگهای و هم دیدار دوجانبه که این سفر برای روابط بین دو کشور نقطه عطفی بود.

رئیس جمهور گفت: امروزه روابط بین دو کشور متحول شده و طوری شده است که در روابط تجاری حجم مبادلات به چهار برابر رسیده است. همچنین در حوزه‌های مختلف نیز گام‌های بسیار خوبی برداشته شده است به ویژه تفاهنامه‌هایی که در دوشنبه امضا شده است.  رئیسی بیان کرد: امروز با سفر آقای امامعلی رحمان به ایران و امضای تفاهنامه‌های جدید بین دو کشور، بنده تردید ندارم که گام بلندی در جهت روابط بین دو کشور برداشته خواهد شد.

رئیس‌جمهور تاجیکستان هم در نشست خبری با رئیسی گفت: به دنبال راه‌هایی برای تحکیم و توسعه مناسبت‌های فراگیر و تأمین گسترش آنها گام برخواهیم داشت. وی همچنین گفت: تاجیکستان علاقه‌مند است از ظرفیت‌های بندر چابهار و بندرعباس برای حمل و نقل بهره مند شود.

در این سفر ۱۷ سند همکاری در حوزه‌های مختلف از جمله سیاسی، اقتصادی، تجاری و گردشگری بین ایران و تاجیکستان به امضا رسید.

امامعلی رحمان نهم خرداد ماه نیز با محمدباقر قالیباف دیدار کرد و رئیس مجلس در این دیدار گفت: تاجیکستان به عنوان یک کشور همسایه، همزبان، هم تمدن و هم فرهنگ، یکی از اولویت‌های جمهوری اسلامی ایران برای گسترش همکاری‌های دوجانبه است.  وی افزود: امیدوارم در آینده نزدیک شاهد رشد تعاملات اقتصادی دو کشور به ویژه با فعال شدن بخش خصوصی باشیم.  

رئیس جمهور تاجیکستان نهم خرداد ماه نیز به دیدار مقام معظم رهبری رفت و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار با اشاره به اشتراکات عمیق تاریخی، دینی، فرهنگی و زبانی ایران و تاجیکستان، دو کشور را همچون خویشاوند و برادر خواندند.  ایشان با تأکید بر اینکه یکی از عرصه‌های همکاری و همفکری بین ایران و تاجیکستان، مسائل منطقه و بویژه وضعیت افغانستان است، گفتند: نگرانی‌های ایران و تاجیکستان درباره افغانستان مشترک است و هر دو کشور از گسترش تروریسم و رشد گروه‌های تکفیری در این کشور نگران هستند و ما معتقدیم که آقایانی که اکنون در افغانستان برسر کار هستند باید بتوانند با یک حکومت جامع و فراگیر از همه گروه‌ها استفاده کنند.

علی اکبر ولایتی مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل در این باره در خصوص سفر رئیس جمهور تاجیکستان به تهران گفت: جمهوری اسلامی ایران از ابتدا به توسعه روابط همه جانبه با کشورهای همسایه و همچنین آسیای میانه و قفقاز توجه ویژه داشته و به ویژه در چارچوب اصل افتخارآفرین نه شرقی نه غربی، سیاست‌های خود را طراحی و اجرا کرده است.  

* رئیس جمهور ترکمنستان در تهران/ دعوت از رئیسی برای حضور در نشست سران خزر در عشق آباد

۲۴ خرداد ماه سردار بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان که سال گذشته عهده‌دار این سمت شد، با استقبال رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی به تهران آمد و ۲۵ خرداد ماه مورد استقبال رسمی رئیسی در مجموعه سعدآباد قرار گرفت.

بردی محمداف پیش از ظهر چهارشنبه ۲۵ خرداد به دیدار مقام معظم رهبری رفت و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار، گسترش و تعمیق هر چه بیشتر روابط را کاملاً به نفع هر دو کشور دانستند و گفتند: سیاست دولت جمهوری اسلامی ایران، گسترش روابط با کشورهای همسایه است و این، سیاستی کاملاً درست است. ایشان با تأکید بر اینکه لازمه عبور از موانع منوط به عزم و اراده جدی دو کشور برای گسترش روابط است، افزودند: البته روابط دوستانه بین ایران و ترکمنستان مخالفانی در سطح منطقه و بین‌الملل دارد، ولی باید بر موانع فائق آمد. باید کمیسیون همکاری‌های مشترک بین دو کشور به‌ صورت جدی فعال باشد و با پیگیری مستمر، توافق‌ها به سرانجام برسند.

سردار بردی محمداف رئیس‌جمهور ترکمنستان هم در این دیدار گفت: اولویت دولت ترکمنستان گسترش روابط با همسایگان است و تلاش داریم با توجه به اسناد همکاری که امروز امضاء شد، روابط خوب دو کشور را در حوزه‌های مختلف به‌ویژه گاز، برق و حمل و نقل کالا و همچنین اجرای طرح‌های بزرگ بیش از پیش تحکیم ببخشیم.

رئیس‌جمهور ترکمنستان با اشاره به سی‌امین سالگرد روابط دو کشور خطاب به رهبر انقلاب گفت: از طرف خود و همچنین ملت ترکمنستان از جنابعالی به دلیل حمایت‌های همیشگی از تعمیق روابط ایران و ترکمنستان تشکر و قدردانی می‌کنم.

در سفر رئیس جمهور ترکمنستان به ایران مقامات ارشد دو کشور در حضور روسای جمهور، ۹ سند همکاری در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، حمل و نقل، سرمایه‌گذاری، تکنولوژی‌های نوین، محیط زیست، ورزشی، انرژی، قضایی، آموزشی و تحقیقاتی و گردشگری را به امضا رساندند.  

رئیس جمهور ترکمنستان در نشست خبری مشترک با همتای ایرانی از رئیسی برای حضور در ششمین نشست سران کشورهای حاشیه خزر در عشق آباد دعوت کرد.  

رئیسی هم در این نشست با بیان اینکه همکاری با کشورهای دریای خزر یکی از اولویت‌های سیاست خارجی ایران است، افزود: ما از اجلاس آینده که قرار است به میزبانی ترکمنستان برگزار شود، استقبال می‌کنیم، حتما همکاری‌های ایران و ترکمنستان منتهی به همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد شد. وی افزود: باید در حوزه‌های اقتصادی، تجاری، آب، برق و گاز بین دو کشور همکاری‌های بیشتری صورت گیرد و تفاهمنامه ها و قراردادهای دو کشور به سطح بسیار بالاتری ارتقا پیدا کند.

سردار بردی محمداف همچنین با محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار کرد و در این دیدار گسترش و تعمیق روابط دوجانبه را برای ترکمنستان بسیار مهم توصیف کرد و گفت: گسترش همکاری‌ها و مناسبات با همسایگان از اولویت‌های جمهوری ترکمنستان است از این رو به عنوان رئیس جمهور، اولین سفرهای خود را با اولویت همسایگان به ویژه ایران قرار دادم. امروز افتخار ملاقات با رهبر جمهوری اسلامی ایران را داشتم و از بیانات ایشان استفاده کردم؛ همچنین توافقنامه‌های متعددی بین دو طرف به امضا رسید که امیدوارم نقش مهمی در توسعه روابط ایفا کند.

در همین ارتباط نیز «سیدمحمد حسینی» معاون پارلمانی رئیس جمهور در برنامه تلویزیونی کنکاش به سفر رئیس جمهور به ترکمنستان اشاره کرد و گفت: ما اشتراکات بسیار زیادی با ترکمنستان داریم؛ خیلی از مردم ما ترکمن هستند، اما در گذشته روابط با این کشور تعطیل شده بود و این موجب شده بود ترکمنستان با پیوستن ما به سازمان شانگهای مخالف باشد، ولی امروز می‌بینیم چه ارتباط خوبی بین ایران و ترکمنستان به واسطه تلاش دولت ایجاد شده است. در پنج سفری که رئیس جمهور به کشورهای همسایه داشت، توافق‌های بسیار خوبی صورت گرفته و روسای جمهور کشورها نیز متقابلا به ایران آمدند و سندهای خوبی برای همکاری امضا شد که بحث قرارداد سه جانبه بین ایران، ترکمنستان و آذربایجان برای بحث سوآپ گازی یکی از این اتفاقات است.

حسینی تصریح کرد: یک بازار ۶۰۰ میلیونی اطراف ما وجود دارد که ما با وجود این ظرفیت عظیم می‌توانیم کارهای بزرگی را انجام دهیم و دولت در تلاش است از این ظرفیت استفاده کند.

«رشید مردوف» وزیر خارجه ترکمنستان ۲۹ خرداد در گفت‌وگوی تلفنی با امیرعبداللهیان ضمن تکرار دعوت از رئیس جمهور ایران برای حضور در اجلاس سران خزر، سفر رئیس جمهور ترکمنستان به تهران را سرآغاز فصل نوینی از روابط دو کشور خواند.

البته امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در دیدار همتای ترکمنستانی پیش از سفر رئیس جمهور این کشور به تهران، بر اهمیت سفر رئیس‌ جمهور ترکمنستان به تهران در سی‌امین سالگرد برقراری روابط بین دو کشور تأکید کرده بود.

* توکایف در تهران

دوم خرداد ماه «عادل تورسانف» معاون وزیر خارجه قزاقستان که به تهران سفر کرده بود با «علی باقری» معاون سیاسی وزارت امور خارجه دیدار کرد و باقری در این دیدار با اشاره به سیاست دولت سیزدهم در خصوص اولویت روابط با همسایگان اعلام کرد: حوزه‌های بسیاری برای توسعه مناسبات دو کشور به خصوص در ابعاد سیاسی، اقتصادی و منطقه‌ای وجود دارد و خوشبختانه این مناسبات می‌تواند به طور قابل توجهی به تقویت صلح و ثبات در منطقه کمک کند. باقری ضمن اعلام آمادگی دولت جمهوری اسلامی ایران برای میزبانی و برگزاری هر چه موفق‌تر سفر رئیس جمهور قزاقستان به تهران، بر استفاده از این فرصت برای نهادینه‌سازی روابط دو کشور و تنظیم قراردادهای همکاری تأکید کرد.  

عادل تورسانف نیز با اشاره به سفر آتی رئیس‌جمهور این کشور به ایران آن را سفری مهم در تنظیم روابط دو کشور توصیف و تأکید کرد که این سفر به توافقات مهمی به ویژه در حوزه اقتصادی منجر خواهد شد.

و بالاخره، «قاسم ژومارت توکایف» رئیس جمهور قزاقستان به تهران آمد.

در سفر رئیس جمهور قزاقستان به تهران که یکشنبه ۲۹ خردادماه و با استقبال سیدجواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی انجام شد،  ۹ سند همکاری در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، حمل و نقل، سرمایه‌گذاری، تکنولوژی‌های نوین، محیط زیست، ورزشی، انرژی، قضایی، آموزشی و تحقیقاتی و گردشگری و یک سند ۲۰ ساله همکاری بین دو کشور در حضور سید ابراهیم رئیسی و قاسم ژومارت توکایف روسای جمهور دو کشور امضا شد.

همچنین در مراسمی با حضور روسای جمهور ایران و قزاقستان ترانزیت تمام‌ریلی قزاقستان از مسیر ایران به اروپا آغاز شد و اولین قطار کانتینری قزاقستان برای ترانزیت به اروپا از کریدور ایران به راه افتاد.  رئیسی در این مراسم سفر رئیس جمهور قزاقستان به تهران را نقطه عطف و گامی بلند در مسیر ارتقای روابط دو کشور توصیف کرد.

رئیس جمهور قزاقستان در نشست خبری مشترک با رئیسی گفت: هر دو طرف علاقه‌مند استفاده از ظرفیت ترانزیتی هستند و در این راستا کریدورهایی که شرق به غرب و شمال و جنوب را به هم متصل می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارد. ایران یک مرکز تمدن باستانی و یک شریک مهم در جهان اسلام است و ایران و قزاقستان در کنار دریای خزر دوست یکدیگر هستند.

سید ابراهیم رئیسی هم ۲۹ خرداد در نشست خبری با قاسم ژومارت توکایف با بیان این‌که در ۳۰ سال گذشته روابط خوبی با کشور همسایه و دوست خود قزاقستان داشتیم، اما این روابط کافی نبوده به ظرفیت‌های موجود بین دو کشور اشاره کرد و افزود: روابط تجاری دو کشور در این چند ماهه اخیر بیش از ۵۰ درصد افزایش پیدا کرده و سطح این روابط حتما می‌تواند، بیش از این افزایش پیدا کند و می‌توانیم حجم مبادلات در سطح فعلی را در گام اول تا سه میلیارد دلار افزایش دهیم.

رئیسی خاطرنشان کرد: مصمم هستیم علاوه بر روابط دوجانبه، روابط منطقه‌ای دو کشور را نیز گسترش دهیم. برای جمهوری اسلامی ایران همکاری با همسایگان در دریای خزر در اولویت است و قصد افزایش همکاری‌ها در این زمینه را داریم. اتفاق نظر داریم که حضور بیگانگان در منطقه امنیت ساز نیست و مشکلات بسیاری ایجاد خواهد کرد. همچنین باور داریم مسؤولان منطقه می‌توانند مسائل منطقه را حل کنند و گره منطقه به دست خود منطقه باز می‌شود.

رئیسی همچنین گفت که در پاسخ به دعوت رسمی همتای قزاقستانی در زمان مناسب به این کشور سفر خواهد کرد.

قاسم ژومارت توکایف رئیس‌جمهور قزاقستان به همراه رئیسی از دستاوردهای شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی بازدید کرد.

رئیس جمهور قزاقستان همچنین در محضر مقام معظم رهبری حضور یافت و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار با اشاره به پیوندهای عمیق تاریخی و فرهنگی بین ایران و قزاقستان، بر لزوم گسترش بیش از پیش همکاری‌های دو کشور در عرصه‌های مختلف به‌ ویژه همکاری‌های منطقه‌ای تأکید کردند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، هماهنگی در زمینه مسائل سیاسی و اقتصادی را برای گسترش روابط ضروری خواندند و با تأکید بر لزوم فعال شدن کمیسیون مشترک خاطرنشان کردند: دو طرف باید برای پیگیری توافق‌ها و اجرایی شدن آنها تلاش مضاعفی انجام دهند.

گفتنی است، نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم ۲۹ فروردین ماه لایحه موافقتنامه معاضدت حقوقی متقابل در امور مدنی بین ایران و قزاقستان را به تصویب رسانده بودند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: خلاف دوران دفاع مقدس که حتی یک موشک برای پاسخ به صدام نداشتیم اکنون جمهوری اسلامی ایران؛ موشک نقطه زن در اختیار دارد.

امیر عبداللهیان در جمع ایرانیان مقیم حیدر آباد گفت: امیدوارم با گذشت چهاردهه از پیروزی انقلاب، قانون جامع حمایت از ایرانیان خارج از کشور را با همکاری مجلس شورای اسلامی درماه‌های آینده تصویب کنیم.

وی افزود:مصمم هستیم تصویب این قانون به سال ۱۴۰۲ کشیده نشود. آقای قالیباف و مسئولان ذیربط در مجلس قول دادند تا برای تصویب این قانون همکاری لازم را داشته باشند.

آقای امیرعبداللهیان با اشاره به جزئیات این قانون گفت: این قانون تسهیلات فراوانی را برای ایرانیان مقیم خارج از کشور در نظر خواهد گرفت. با این قانون رفت و امد ایرانیان به سرزمین مادری راحت‌تر می‌شود. هدف اصلی این است که پیوند ایرانیان عزیز با سرزمین مادری روز به روز تقویت شود.

وزیر خارجه تاکید کرد: قطعا یکی از مشکلاتی که در این مسیر برای شما وجود دارد، مسئله ایرانیان دارای تابعیت مضاعف است.

وی گفت: مصمم هستیم یکبار برای همیشه در قانون جامع حمایت از ایرانیان مقیم خارج از کشور موضوع ایرانیان دو تابعیت را به نحوی حل و فصل کنیم که تبدیل به قانون شود و ایرانیانی که به هر علت در خارج حضور دارند، دو تابعیت بودن آنان، برای تردد هایشان مشکل ساز نشود.

وزیر خارجه افزود: این فرصتی است که هر ایده‌ای که قابل اجرا باشد مطرح کنید تا بتوانیم این کار را انجام دهیم. در تدوین این قانون وزارت دادگستری، مسئولیت مستقیم کار را برعهده گرفته است و معاون بین الملل وزیر دادگستری در این سفر همراه من است.

وی با اشاره به امضای سند همکاری‌های قضایی بین ایران و هند اظهار داشت: در این سفر، سند همکاری‌های قضایی را با همتای خود در وزارت خارجه هند امضا شد سندی که از تجارت خارجی و تجار هندی و ایرانی پشتیبانی می‌کند.

آقای امیرعبداللهیان افزود: دغدغه ایرانیان در داخل و خارج این است که در اعمال فشارها و تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه امریکا جمهوری اسلامی چه برنامه‌ای دارد؟

وی گفت: راهبرد دولت مبتنی برتوسعه پایدار اقتصاد ایران است. در بسیاری از حوزه‌ها پیشرفت‌های بزرگی را در چهار دهه گذشته داشتیم و در حوزه‌هایی که بیشترین فشار بر ما بود بیشترین پیشرفت را داشتیم.

وزیرخارجه با تاکید بر این که ما درپی بمب هسته‌ای نیستیم افزود: می‌خواستند ایران را از توسعه دانش و فناوری محروم کنند، اما ایران در حوزه‌های مختلف علم و فناوری جزو ۵ کشور نخست جهان است.

وی اضافه کرد:ما در پی بمب هسته‌ای نیستیم، اما دانش هسته‌ای، دانش پیچیده‌ای است که تا کشوری مجهز به دانش فیزیک، ریاضی، شیمی و ابعاد مختلف علم و فناوری نشود، نمی‌تواند به دانش هسته‌ای دست پیدا کند و امروز کسی که دانش هسته‌ای دارد در اوج جایگاه علمی است.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: کشوری که از دانش هسته‌ای برخودار است از همه دانش‌های فنی مهندسی و علم و فناوری برخودار خواهد بود.

آقای امیرعبداللهیان با تاکید بر این که دانش هسته‌ای را برای رفاه کشور می‌خواهیم گفت: از حفظ دانش و فناوری‌های هسته‌ای تحت هیچ شرایطی کوتاه نخواهیم آمد. در موضوع توسعه کشور در همه ابعاد اقتصادی اجتماعی، سیاسی، علم و فناوری پیشرفت‌های بزرگی حاصل شده است.

وی با اشاره به فشارها در صنعت دفاعی کشور افزود: در حوزه دفاعی بیشترین فشارها را شاهد بودیم و می‌گفتند چرا جمهوری اسلامی ایران موشک‌های نقطه زن در اختیار دارد.

وزیر خارجه تصریح کرد: یکی از مسئولین عالی رتبه جنگ بیان می‌کرد زمانی که صدام دستور شلیک موشک به شهرهای ما را داد و در شهری مثل دزفول ۹۰۰ موشک اصابت کرد ما حتی یک موشک برای مقابله به مثل نداشتیم، اما امروز برای دفاع از کشور، موشک نقطه زن در اختیار دارد.

آقای امیرعبداللهیان همچنین گفت: در عرصه اقتصاد باید به سرعت پیشرفت کنیم، اقتصاد ما نیازمند پیشرفت جدی و سریع است.

وی افزود: برنامه دولت آقای رئیسی اقدامات موثر برای توسعه پایدار اقتصاد در ایران است. در دستگاه دیپلماسی وظیفه داریم برای رفع تحریم‌های ظالمانه آمریکا از مسیر دیپلماسی اقدام کنیم و این را وظیفه خود می‌دانیم.

آقای امیرعبداللهیان گفت: برغم کارشکنی‌های طرف‌های مقابل و مشخصا کاخ سفید ما از مسیر دیپلماسی و سیاست گذاری‌های درست از تحریم‌ها عبور خواهیم کرد و آمریکا قادر نخواهد بود تحریم‌ها را روی ایران حفط کند.

وی خروج از تحریم‌ها را از دیگر هدفگذاری‌هایی دانست که با جدیت پیگیری می‌کنیم.