دولت بایدن

ظریف: کارشکنی در برجام را اوباما آغاز کرد، بایدن ادامه داد

ظریف: کارشکنی در برجام را اوباما آغاز کرد، بایدن ادامه داد


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، روزنامه کیهان در ستون اخبار ویژه خود نوشت: رجانیوز نوشت: نامه چند روز قبل محمدجواد ظریف به دبیرکل سازمان ملل، حرف‌های مهمی برای گفتن دارد. حرف‌هایی که اگر منتقدان دولت می‌زدند متهم به بلد نبودن زبان دنیا می‌شدند. ظریف در این نامه نشان داده که بدعهدی و عدم اجرای برجام نه با قدرت گرفتن دونالد ترامپ شروع شد و نه با رفتن وی از کاخ ریاست جمهوری پایان یافت. او در کتابی که نام «شش سال بدعهدی غرب در اجرای برجام» را برای آن گذاشته، آمریکا و سه کشور اروپایی را از ابتدای امضای برجام تاکنون (یعنی از زمان اوباما) به عنوان ناقضان اصلی توافق معرفی می‌کند؛ او جرم ترامپ را خصمانه‌تر شدن این دشمنی می‌داند و معتقد است جو بایدن هم سیاست‌های ترامپ علیه ایران را ادامه داده و آن را به عنوان اهرم فشار نگه داشته است. کتاب ظریف، رد برخی ادعاهای روحانی در منحصر کردن مشکل برجام به ترامپ است.

ظریف در این کتاب، به نامه‌های متعدد و اعتراضی خود در خطاب به مسئول هماهنگی کمیسیون برجام در خصوص نقض برجام اشاره کرده، نامه‌هایی که از زمان دولت اوباما شروع شد: « نامه ها کاملا گویا و تاریخچه‌ای از مسائل اجرای برجام که بسیار پیش از ورود ترامپ به کاخ سفید در بهمن ماه ۱۳۹۵ آغاز شده بود، می‌باشد.»

اما این نامه‌ها هیچ‌گاه پاسخ داده نشد: «هیچ گاه هیچ یک از نامه های من به هماهنگ کننده برجام – که همگی به همه اعضای برجام نیز تحویل شد – از سوی هیچ یک از اعضای برجام رد نشد. این ممکن است نتیجه عوامل متعددی باشد. نخست آنکه آنها هیچ حرف منطقی و حقوقی در پاسخ در آن زمان نداشتند – چرا که نامه‌ها صرفا بازگو کننده واقعیات بدیهی در زمان نگارش بودند. اما بی پاسخ ماندن نامه‌های من ممکن است دلیل نگران‌کننده‌تری نیز داشته باشد و آن این که آمریکا و سه کشور اروپایی هیچگاه ضرورتی برای ورود به گفتگوی حقوقی و مبتنی بر واقعیات نمی‌دیدند و باور داشتند که تنها با تکیه بر توان سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی می‌توانند در شرایط حساس اوضاع را به نفع خود بچرخانند.»

ظریف همچنین به منش تحقیرآمیز قدرت‌های غربی در مقابل ایران نیز اشاره می‌کند و عدم پاسخگویی آنها به ایران را به این دلیل می‌داند که غربی‌ها تعامل برابر با ایران را کسر شأن خود می‌دانند: «نتیجه‌گیری نگران‌کننده دیگری که در طول تجربه طولانی ام در دیپلماسی بدست آورده ام این است که قدرت های غربی ورود به تعامل برابر را کسر شأن خود می دانند – مگر آن که آن را همچون دوران مذاکرات برجام از سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۳۹۴ غیرقابل اجتناب بیابند. آنها عادت کرده‌اند که با مای غیرغربی همواره به عنوان موضوع، مشتری و تأمین‌کننده منابع و نه هیچ‌گاه به عنوان شریک رفتار کنند.»

نامه وزیر امور خارجه به دبیرکل سازمان ملل به مناسبت ششمین سالگرد برجام آمده و به دلیل اصلی شکست برجام می‌پردازد: «این توافق به سبب سوءنیت و عدم صداقت از سوی ایالات متحده و بی میلی و بی‌کفایتی از سوی اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی نتوانست برای ایران مزایای لغو تحریم‌ها را فراهم کند… ایالات متحده و سه کشور اروپایی در مورد زیاده خواهی‌های خود شفاف بوده و بارها سوء نیت خود را برای وادار کردن ایران به مذاکره مجدد درباره آن مفاد از طریق فشار اقتصادی و باج خواهی اعلام کرده اند. چنین مقاصدی – که به خودی خود نقض فاحش بندهای ۲۸ و ۲۹ برجام است – به صورت خصوصی – و حتی عمومی – پس از «روز اجرایی شدن برجام» بیان شده اند، و توسط رئیس‌جمهور پیشین آمریکا ترامپ – و متأسفانه سه کشور اروپایی از سال ۲۰۱۷ تکرار شده‌اند. دولت بایدن – دوباره با کمک و هم دستی- سه کشور اروپایی از زمان آغاز به کار خود در ژانویه ۲۰۲۱، تروریسم اقتصادی ترامپ علیه ایرانیان را به عنوان «اهرم فشار» خیالی برای دستیابی به همان اهداف ادامه داده است.»

 نقض اساسی و مداوم برجام که تریبون‌های دولتی مدام آن را به دلیل قدرت گرفتن ترامپ معرفی می‌کنند در نامه‌ ظریف به نوع دیگری نمایش داده شده است. در این نامه آمده است: «بی‌اعتنایی آشکار ایالات متحده به تعهدات خود در مورد برجام با اجرای حداقلی و بی رمق برجام در دولت اوباما آغاز شد، و با خصومت آشکار و کارزار نابودی برجام در اولین سال دولت ترامپ ادامه یافت…. و دولت بایدن با تداوم جنایت علیه بشریت ترامپ تلاش کرد از آنها به عنوان«اهرم فشار» برای اهداف غیرقانونی خود خارج از دامنه برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ استفاده کند.»

کتاب منتشر شده توسط ظریف و جمع‌آوری اسناد و نامه‌های اعتراضی وی درخصوص نقض‌ برجام و بی‌اعتمادی به آمریکا می‌تواند به عنوان سندی دیگر از شکست رویکرد اعتماد به آمریکا و … در تاریخ ماندگار شود.



منبع خبر

ظریف: کارشکنی در برجام را اوباما آغاز کرد، بایدن ادامه داد بیشتر بخوانید »

۳۰ پیشنهاد تشکیلات خودگردان به «بایدن» برای ازسرگیری مذاکرات سازش

۳۰ پیشنهاد تشکیلات خودگردان به «بایدن» برای ازسرگیری مذاکرات سازش


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، منبعی صهیونیستی مدعی شد که تشکیلات خودگردان فلسطین به ریاست محمود عباس برای پیشرفت در گفت‌وگوهای سازش بین فلسطینیان و رژیم صهیونیستی پیشنهادهایی را به دولت آمریکا ارائه کرده است.

روزنامه «هاآرتص» به قلم «یونتان لیس» امروز سه‌شنبه نوشت که «شخصیت‌هایی از تشکیلات خودگردان به دولت آمریکا لیستی از پیشنهادها برای برداشتن گام‌های سیاسی داده و تأکید کرده‌اند که این تشکیلات در دوره ریاست جمهوری جو بایدن، به دنبال پیش‌برد این اقدامات در برابر اسرائیل است».

بر اساس ادعای این روزنامه عبری، سندی که تشکیلات برای این منظور به دولت بایدن ارئه کرده، شامل ۳۰ پیشنهاد است که به اصلاح اختیارات تشکیلات خودگردان و بهبود اقتصادی فلسطین و توجه به سطح زندگی ساکنان فلسطین پرداخته است.

منبعی آگاه از این ابتکار عمل تشکیلات خودگردان گفته که «سه بازگیر در صحنه سیاسی، یعنی تشکیلات خودگردان و حکومت “بنت و لابید» و دولت بایدن این گونه  ارزیابی می‌کنند که در این دوره می‌توان فرآیند سیاسی آشکار و مهم بین طرفین را پیش برد و شماری از این ابتکار عمل‌ها را که طرف آمریکایی ارائه شده، با احتیاط و “زیر رادار” پیش برد، بدون آنکه توجه توده مردم در صحنه فلسطینی یا اسرائیلی از آن باخبر شود».

این منبع تأکید  کرد که به نفع همه است که این مسئله محرمانه باشد؛ چرا که به گفته وی، همه این ابتکارعمل‌ها و پیشنهادها قابل اجرا در مقطع کنونی نیست ولی اگر بتوان برخی از ‌آن‌ها را پیش برد، حداقل در سطح مدنی، در این صورت فلسطینیان به تحقق دستاوردهایی اجازه خواهند داد و زندگی روزانه آن‌ها بهتر خواهد شد».

روزنامه هاآرتص می‌نویسد، بخشی از سند تشکیلات خودگردان شامل سلسله ابتکارعمل‌هایی در بعد مدنی است از جمله افزایش تعداد مجوز کار در «اسرائیل» و اجازه دادن به جمع شدن خانواده‌ها و حل مسئله ساخت و ساز در شهرک‌های فلسطینی‌نشین در سایه افزایش طبیعی جمعیت آن‌ها.

در بعد اقتصادی نیز تشکیلات خودگردان به دنبال راه اندازی مجوز سفرهای سیاحتی در اراضی تحت کنترل این تشکیلات (کرانه باختری) و اجرای پروژه‌های گردشگری از جمله گردشگری دینی در منطقه «بحر المیت» است.

در این سند همچنین پیشنهاد شده است که تشکیلات خودگردان مستقیماً به وسیله خط لوله مستقیم از اردن سوخت وارد کند و زیر ساخت لازم به منظور لوله‌های انتقال سوخت به صورت مستقیم از بنادر «اسرائیل» ایجاد شود. این سند همچنین خواهان افزایش توانایی تشکیلات خودگردان در صادرات تولیدات و ایجاد مناطق آزاد اقتصادی و ایجاد نیروگاه‌ و طرح‌هایی در زمینه انرژی پاک است.
 
مطابق ادعای هاآرتص، در این سند مفصلا سلسله اقدامات اصلی که هدف از آن ترمیم جایگاه سیاسی تشکیلات خودگردان است و به جنبش فتح اجازه بازگشایی مؤسساتی داده شود که رژیم اسرائیل آن‌ها را بسته است.

تشکیلات همچنین خواسته ساخت و ساز شهرک‌های صهیونیست نشین در شرق قدس متوقف شده و کانون‌های تجمعی شهرک‌نشین‌ها تخلیه شود و مانع از اجرای طرح اشغال منطقه الف کرانه باختری توسط تل‌آویو شود.

بر اساس این سند، تشکیلات خودگردان خواسته، نیروهای امنیتی و پلیس این تشکیلات بتوانند سلاح حمل کنند.

محمود عباس همچنین خواسته فرودگاهی بین المللی در کرانه باختری احداث شود. همچنین از رژیم صهیونیستی خواسته شده که اجساد فلسطینیان را به هر نحوی که جان باخته‌اند به همراه پیکر شهدا به رام الله تحویل داده شود.

لازم به ذکر است که طی دوره چهار ساله ریاست جمهوری دونالد ترامپ، آمریکا در اقدامات ضد فلسطینی،   سفارت خود از تل‌آویو را به قدس منتقل کرد و این شهر اشغالی را به عنوان پایتخت این رژیم به رسمیت شناخت.

واشنگتن همچنین ضمن قطع کمک‌های مالی و حمایت‌های سیاسی از تشکیلات خود گردان، در صدد اجرای معامله قرن که مطابق آن تشکیل کشور فلسطین به پایتختی قدس شرقی و بازگشت آوارگان فلسطینی منتفی می‌شود، بود و از طرح اشغالی الحاق ۳۰ درصد از کرانه باختری به قلمرو رژیم اسرائیل اعلام حمایت کرد.

تشکیلات خودگردان نیز در واکنش به این اقدامات، تحت فشار افکار عمومی فلسطین، همکاری با آمریکا را قطع و مذاکرات سازش و هماهنگی امنیتی با تل‌آویو را لغو کرد. با این حال با روی کار آمدن بایدن، رام الله اعلام کرده که حاضر به گفت‌وگو بوده و توافقات امنیتی با تل‌آویو را اجرا می‌کند.

منبع: تسنیم

روزنامه هاآرتص چاپ سرزمین‌های اشغالی فلسطین به نقل منابعی نوشت که تشکیلات خودگردان برای بازگشت به مذاکرات سازش با رژیم صهیونیستی ده‌ها پیشنهاد به دولت جو بایدن داده است.



منبع خبر

۳۰ پیشنهاد تشکیلات خودگردان به «بایدن» برای ازسرگیری مذاکرات سازش بیشتر بخوانید »

فارین‌پالیسی: بایدن نمی‌خواهد تحریم‌های ‌ترامپ را لغو کند

فارین‌پالیسی: بایدن نمی‌خواهد تحریم‌های ‌ترامپ را لغو کند


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، روزنامه کیهان در ستون اخبار ویژه خود نوشت: «فارین‌پالیسی» درباره مذاکرات فرسایشی شده وین می‌نویسد: برجام به مویی بند است. شاید یکی از عجیب‌ترین نکات در مورد «مذاکرات هسته‌ای وین» که با هدف «احیای توافق برجام» انجام می‌شود، این باشد که هم ایران و هم دیگر طرف‌ها خواهان توافق هستند، اما امکان دارد در نهایت، نتوانند به هیچ توافقی دست یابند.

شاید یکی از دلایل این مسئله، شدیدتر شدنِ بی‌اعتمادی‌ها در چارچوب معادله برجام باشد. طرف‌های غربی بر این باورند که ایران در جریان مذاکرات وین از آنها درخواست‌هایی دارد که آنها قادر به عملی کردن‌شان نیستند. در این زمینه به تازگی برخی منابع خبری گفته‌اند که ایران از دولت بایدن خواسته تا تعهد کتبی مبنی بر عدم خروج از برجام را ارائه کند. دولت ‌ترامپ در سال ۲۰۱۸ به‌طور یکجانبه، از توافق برجام که در زمان دولت اوباما به امضا رسیده بود خارج شد و تحریم‌های گسترده‌ای را علیه ایران وضع کرد.

دولت بایدن تمایلِ چندانی جهت لغو تمامی تحریم‌های دولت ‌ترامپ علیه ایران ندارد. در مقابل، ایران از نظر فنی در مباحث هسته‌ای پیشرفت‌های قابل توجهی داشته و علاوه بر افزایش سطح غنی‌سازی خود، توانسته سانتریفیوژهایی پیشرفته IR۹ را عملیاتی کند که تا حد زیادی توان هسته‌ای آن را افزایش داده‌اند. امری که نگرانی‌های گسترده‌ای را در غرب و مخصوصاًً در آمریکا ایجاد کرده است.

عده‌ای از تحلیلگران بر این باورند که هم آمریکا و هم ایران به این درک رسیده‌اند که احیای برجام، کار چندان ساده و شدنی نیست. این تحلیلگران معتقدند که بعید است ایران بتواند آن حد از لغو تحریم‌ها که در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ از آن برخوردار شد را در شرایط کنونی کسب کند(؟!) و از سویی، آمریکا نیز بعید است بتواند توانایی‌های هسته‌ای ایران را که به نحو قابل توجهی در مقایسه با دوران انعقاد توافق برجام رشد و پیشرفت داشته‌اند، مختل و تضعیف کند.

در این چارچوب، تحلیلگران آمریکایی معتقدند که اگر تا ماه آگوست که دولت ابراهیم رئیسی به‌طور رسمی ‌مستقر می‌شود، توافقی حاصل نشود، تا حد زیادی مذاکرات با چالش روبه‌رو می‌شود. زیرا روند مذاکرات (و به‌طور خاص آغاز شدنِ مذاکرات) در دولت وی احتمالا طولانی خواهد بود. از این منظر، این احتمال وجود دارد که ایران به پیشرفت‌های هسته‌ای زیادی دست پیدا کند و دیگر نشود در قالب یک توافق هسته‌ای، آن را کنترل کرد.

از سویی، ابراهیم رئیسی تأکید کرده که مسائل موشکی و قدرت منطقه‌ای ایران نیز قابل مذاکره نیستند. این مسئله نیز عمیقا موضع بایدن را که ادعا کرده می‌خواهد در مورد این دو حوزه نیز با ایران به توافقی دست یابد، تضعیف خواهد کرد. نباید فراموش کرد که توافق ایران و آژانس در مورد نظارت این نهاد بین‌المللی بر تاسیسات اتمی ‌ایران پایان یافته و عملاً ایران در حال رفع محدودیت‌ها در این زمینه از برنامه اتمی ‌خود است.

یکی دیگر از چالش‌ها در مسیر احیای توافق برجام، اصرار ایران بر لغو کلیه تحریم‌های دوره ‌ترامپ علیه تهران است که هدف اصلی آن‌ها، حصول اطمینان از این مسئله بوده که توافق برجام هیچ‌گاه و در هیچ دولتی در آمریکا احیا نشود. در این چارچوب، بیش از ۷۰۰ تحریم خارج از مسئله هسته‌ای، با هدف تضعیف اقتصاد ایران و همچنین علیه مقام‌های ارشد این کشور وضع شده است. تیم بایدن اعلام کرده که تمام این تحریم‌ها را لغو نمی‌کند.

یک دیپلمات اروپایی نیز که به شرط ناشناس ماندن با فارین‌پالیسی سخن گفته تأکید کرده که اساساً دولت آمریکا تمایلی جهت لغو کلیه تحریم‌های دوره ‌ترامپ علیه ایران ندارد.

اضافه بر این باید توجه کرد که ایران قویا اعتقاد دارد که دولت آمریکا باید خسارت تحریم‌های گسترده دولت ‌ترامپ علیه ایران را جبران کند. خسارت این تحریم‌ها بنا بر آنچه اخیرا «جواد ظریف» اعلام کرده، چیزی بالغ بر یک ‌تریلیون دلار ارزیابی شده است. «حسن روحانی» نیز میزان خسارت‌ها را تا ۱۵۰ میلیارد دلار ارزیابی کرده است.

ادعای فارین‌پالیسی مبنی بر اینکه «برجام به مویی بند است»، در حالی است که آمریکا سه سال قبل، برجام را باطل اعلام کرده و از آن زمان، به‌طور مطلق، توافق را زیر پا گذاشته است. به عبارت دیگر، برجام از همان زمان، هر چند به وضعیت آی‌سی‌یو رفته، اما حیات صرفا نباتی را تجربه می‌کند.

یک نشریه آمریکایی ادعا کرده که توافق هسته‌ای با ایران (برجام) به مویی بند است.



منبع خبر

فارین‌پالیسی: بایدن نمی‌خواهد تحریم‌های ‌ترامپ را لغو کند بیشتر بخوانید »

خروج آمریکا از افغانستان بدون هماهنگی با پاکستان موثر نیست

خروج آمریکا از افغانستان بدون هماهنگی با پاکستان موثر نیست


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، «لیندسی گراهام» رئیس کمیته قضایی سنای آمریکا گفت که «از عدم تماس جو بایدن با نخست وزیر پاکستان درباره روابط واشنگتن-اسلام‌آباد و نیز افغانستان متعجب است».

گراهام در توئیتی نوشت: «چگونه انتظار داریم خروج ما از افغانستان بدون هماهنگی با پاکستان موثر باشد؟ واضح است که دولت بایدن باور دارد که ما مشکلاتمان را در افغانستان پشت سر گذاشته‌ایم».

این سناتور ارشد جمهوریخواه افزود: من معتقدم که تصمیم دولت بایدن برای خروج همه نیروها و عدم تعامل با پاکستان یک فاجعه است که درحال شکل گرفتن است، این حتی بزرگتر از اشتباه در عراق است.

گراهام پیش از این نیز با انتقاد از دولت بایدن برای تصمیم به خروج کامل و بدون قید و شرط نیروها از افغانستان گفته بود:  ما با خروج از افغانستان سیاست بیمه‌کننده‌ای که مانع وقوع یازده سپتامبر دیگری باشد را از دست می‌دهیم.

وی همچنین با اشاره به اهمیت استراتژیک افغانستان تاکید کرده بود: این کشور سکویی بوده که می‌توانستیم از آنجا به ایران و جاهای دیگر نظارت داشته باشیم اما با خروج از خاک افغانستان ما همه این‌ها را از دست می‌دهیم، اما در قبالش چه به دست می‌آوریم؟ به این تصور می‌رسیم که جنگ حالا پایان یافته است.

منبع: تسنیم

رئیس کمیته قضایی سنای آمریکا اعلام کرد که خروج از افغانستان بدون هماهنگی با پاکستان موثر نخواهد شد و دولت بایدن نیز به تماس‌ها با اسلام‌آباد باید ادامه دهد.



منبع خبر

خروج آمریکا از افغانستان بدون هماهنگی با پاکستان موثر نیست بیشتر بخوانید »

تحریم ابزار اصلی سیاست خارجی آمریکا

تحریم ابزار اصلی سیاست خارجی آمریکا



به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق به نقل از جک لو، وزیر سابق خزانه‌داری آمریکا در سال ۲۰۱۶ می‌گوید که طی چند ده سال دولت آمریکا تلاش کرده است تا به صورت موثر بتواند از ظرفیت تحریم خود استفاده کند.

وی در عین حال هشدار می‌دهد که استفاده بیش از حد از ابزار تحریم می‌تواند جایگاه برتر آمریکا در اقتصاد جهانی را تحت‌الشعاع قرار داده و اثرگذاری تحریم‌ها را هم کاهش دهد. می‌توان گفت که البته با روی کار آمدن دونالد ترامپ طی حدود یک سال بعد این هشدار به کلی از سیاست خارجی آمریکا خارج شد؛ ‌ چراکه دولت جدید آمریکا از ابزار تحریم علیه چین، ایران، روسیه و ونزوئلا و البته برخی دیگر از کشورها به صورت گسترده استفاده کرد.

آدام اسمیت، کارشناس موسسه حقوقی گیبسون دان، می‌گوید: در زمان دولت ترامپ شاهد افزایش قابل توجه تحریم‌های آمریکا علیه کشورهای مختلف بودیم. درواقع در ۴ سال حضور ترامپ در کاخ سفید، اوفک یا همان دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا که مسئول اعمال تحریم‌های خارجی آمریکاست، دو برابر تحریم‌های بیشتری را نسبت به دوران ریاست جمهوری بوش پسر و باراک اوباما اعمال کرده است.

آنهایی هم که فکر می‌کردند با روی کار آمدن جو بایدن این سیاست آمریکا تغییر می‌کند، خیلی زود فهمیدند که اشتباه کردند. اگرچه دولت بایدن به سمت احیای برجام با ایران آمده و در حال مذاکره برای پایان دادن به فشار حداکثری است، اما طی چند ماهی که سکان قدرت در آمریکا را به دست گرفته، چندین تحریم جدید علیه کشورهای مختلف اعمال کرده است. به عنوان مثال به بهانه دخالت در انتخابات، حملات سایبری و دیگر مسائل در روز ۱۵ آوریل دولت آمریکا تحریم‌های گسترده‌ای را علیه روسیه اعمال کرد. یک ماه قبل از آن هم برخی مقامات چینی از سوی دولت آمریکا تحریم شدند.

به طور کلی از زمانی که دولت بایدن آغاز به کار کرده، ‌ نه تنها چین و روسیه بلکه برخی دیگر از کشورها از جمله میانمار شاهد اعمال تحریم از سوی کاخ سفید بوده‌اند. این گونه رویکردها نشان می‌دهد که درواقع تحریم و استفاده از آن به ابزار اصلی آمریکا در سیاست خارجی این کشور بدل شده است. دلیل این مسئله این است که دخالت نظامی برای آمریکا هم خطرناک شده و هم سخت به نظر می‌رسد و جایی که نمی‌تواند از طریق فشار سیاسی به اهداف خود برسد، برای تغییر رفتار کشورها به سمت اعمال تحریم‌ها روی می‌آورد. نه تنها رویکرد آمریکا در اعمال تحریم گسترش یافته، بلکه گستره آنها نیز بزرگتر شده و هم اکنون آمریکا انواع و اقسام تحریم‌ها را علیه کشورها اعمال می‌کند.

کار دولت بایدن در اعمال تحریم به اینجا ختم نشده و انتظار می‌رود دولت وی با استفاده از قانون مگنیتسکی برای اعمال تحریم علیه دیگر مقامات کشورها اقدام کند. البته در این مسیر دولت بایدن تنها نیست و کشورهایی نظیر انگلیس هم در این مسیر با آمریکا همگام شده است.

آمریکا البته به این مسئله نیاز دارد؛ چراکه در حالی که زمانی فقط کشورهای کوچکی مثل کوبا و کره شمالی را تحریم می‌کرد، حالا دست به تحریم کشورهای بزرگ‌ترین نظیر چین و روسیه می‌زند. بزرگ‌تر شدن کشورهای تحت تحریم می‌تواند باعث شود که آن کشورها هم دست به اقدام علیه آمریکا زده و به این کشور آسیب بزند. به عنوان مثال تحریم چین ممکن است باعث شود، این کشور به سمت تلافی و اقدام متقابل با آمریکا روی بیاورد.

چین در پاسخ به تحریم‌های موسوم به شین جیانگ، دست به تحریم متقابل مقامات اروپایی، سیاست‌مداران این اتحادیه و یک اندیشکده زد. درواقع بزرگ بودن اقتصاد کشورهایی که تحریم می‌شوند بدان معناست که آنها هم می‌توانند در اقدامی تلافی‌جویانه به کشور تحریم‌کننده آسیب بزنند.

در بلندمدت هم اثر تحریم‌ها بر این کشورها نیز کاهش خواهد یافت. درواقع هر چقدر کشور تحریم شده بزرگ‌تر باشد، آنها به دنبال کاهش وابستگی به اقتصاد با فناوری آمریکا خواهند رفت و نهایتا باعث خواهند شد که اهرم فشار اقتصادی آمریکا ضعیف‌تر شده و اثر تحریم‌ها هم کاهش یابد.

نخستین تحریم‌های اعمال‌شده در جهان مربوط به ۴۳۲ سال قبل از میلاد مسیح است که در آن زمان یونانی‌ها حکومت نگارا را تحریم کردند. شکل گیری فضای جدید تحریم‌ها هم از زمان به وجود آمدن جامعه ملل پیش از سازمان ملل شکل گرفته است که سازمان ملل هم پس از به وجود آمدن دست به تحریم برخی طرف‌ها از جمله صدام حسین و یا دولت رودزیا زد.

اوفک (کارگروه تحریم و مقابله با پولشویی در خزانه‌داری آمریکا) در سال ۱۹۵۰ و با هدف بلوکه کردن دارایی‌های دولت‌های دانمارک و نروژ در آمریکا با هدف  جلوگیری از تصاحب آنها توسط نازی‌ها پدید آمد. در دوران جنگ سرد هم کنگره به رئیس جمهور آمریکا قدرت بیشتری برای اعمال تحریم داد و در این مسیر کوبا یکی از اصلی‌ترین اهداف بود.

در دهه ۱۹۹۰ میلادی هم به بهانه فعالیت‌های هسته‌ای ایران تحریم‌هایی نیز علیه کشورمان اعمال شد اما جدی‌ترین رویکرد آمریکا در اعمال تحریم پس از حادثه ۱۱ سپتامبر اتفاق افتاد. پس از این حادثه تروریستی قانون پاتریوت در آمریکا به تصویب رسید و دور تازه‌ای از اعمال تحریم‌های هوشمند توسط این کشور از طریق محدود کردن دسترسی آنها به منابع مالی آغاز شد.

بنجامین کوتز، تاریخ نگار معاصر طی گزارشی که سال گذشته منتشر شد، گفت: تغییرات اعمال شده باعث شده که قدرت تحریم‌ها نسبت به گذشته به شدت افزایش یابد.

تحریم‌ها شمشیر دولبه

در سال ۲۰۱۰ آمریکا با اعمال تحریم‌های ثانویه پا را فراتر گذاشت و نه تنها طرف‌های مخالف خود را تهدید کرد، بلکه تهدید کرد همه کسانی که با آنها مراوده مالی داشته باشد را تحریم می‌کند. در این مسیر اعمال این نوع تحریم علیه ایران بسیار مشهود بود.

طی ۱۰ سال گذشته دو رویکرد مهم هم در سیاست تحریمی آمریکا رخ داد؛ یکی تحریم روسیه در سال ۲۰۱۴ و به خاطر الحاق شبه جزیره کریمه بود؛ چراکه از نظر اقتصادی روس‌ها دو برابر هر کشوری بودند که آمریکا تا آن زمان تحریم کرده بود. رویکرد دوم هم مربوط به گسترده شدن لیست تحریم‌های آمریکا بود به گونه‌ای که دولت ترامپ حتی ترکیه که یک متحد آمریکا در ناتو بود را هم تحریم کرد و درواقع در این مسیر از هیچ دیوانگی روی برنگرداند. البته دولت آمریکا نه تنها طی سال‌های گذشته به سمت تحریم کشورهای بزرگ‌تر رفته، بلکه فشار را بر شرکت‌ها و بانک‌ها برای تبعیت از تحریم‌ها افزایش داده است.

کوتز می‌گوید: برخلاف تحریم‌های متداول که با بلوکه کردن دارایی‌ها و تعاملات مالی انجام می‌شد، در قالب تحریم‌های جدید اشخاص حقیقی مامور اعمال تحریم‌ها می‌شدند، به گونه‌ای که هزینه اعمال تحریم‌ها به خصوص برای بانک‌ها بسیار افزایش یافته است.

مدیرعامل یکی از بانک‌های بزرگ بین المللی می‌گوید:‌ پس از آنکه به خاطر عدم رعایت تحریم‌های آمریکا محکوم شده و  جریمه سنگینی پرداخته، تاکنون میلیاردها دلار هزینه کرده است تا با استخدام افراد و استفاده از فناوری‌های جدید از تکرار آن جلوگیری کند. اگرچه این پول بسیار زیادی است اما جریمه‌های اعمال شده از سوی آمریکا بسیار سنگین‌تر است.

تا همین چند سال پیش اگر تحریم‌ها فقط یک مسئله دولتی بود اما حالا می‌تواند برای ناقضان آنها میلیاردها دلار جریمه در پی داشته باشد؛ به عنوان مثال در سال ۲۰۱۴ بانک BNP پاریباس فرانسه به خاطر نقض تحریم‌های آمریکا مجبور شد ۸.۹ میلیارد دلار به آمریکا جریمه بپردازد.

حالا اگر این تحریم‌ها موثر بودند، تلاش‌ها برای اعمال آنها تا حدودی توجیه پذیر بود، در مورد ایران باید گفت که اعمال فشارهای سنگین علیه ایران نه تنها حکومت آن را سرنگون نکرده و فعالیت‌های هسته‌ای آن را متوقف نکرده است، بلکه ایرانی‌ها هم اکنون میزان غنی سازی اورانیوم خود را نسبت به ماه‌های نخست روی کار آمدن ترامپ افزایش داده‌اند.

از طرف دیگر تحریم‌ها باعث می‌شود که کشورها به سوی اجرای سیاست‌های مقابله‌ای روی بیاورند؛ به عنوان مثال اتحادیه اروپا برای حمایت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های آمریکا علیه ایران دست به اجرای قانون مسدودسازی زد. اجرای این قانون توسط اتحادیه اروپا به دهه ۱۹۹۰ بازمی‌گردد و هم اکنون با استناد به این قانون برخی مشتریان ایرانی بانک مترو انگلیس به خاطر بسته شدن حساب‌شان از این بانک شکایت کردند و مدعی هستند که این بانک قانون مسدودسازی را نقض کرده است.

چین هم به سمت اجرای قانون مشابهی روی آورده است. البته نتیجه شکایت ایرانی‌ها از بانک انگلیسی می‌تواند برای شرکت‌های اروپایی که در ایران فعالیت می‌کنند یا می‌خواهند فعالیت کنند بسیار سرنوشت ساز باشد. بخش دیگری از اقدامات قانونی کشورها علیه تحریم‌های آمریکا به اعلام دعاوی قضایی بازمی‌گردد، به گونه‌ای که طرف‌های حقیقی و حقوقی از جمله برخی ایرانی‌ها تلاش می‌کنند با شکایت در دادگاه روند اعمال تحریم‌ها را به چالش بکشند.

البته این اقدامات در برخی موارد هم موثر بوده است؛ به عنوان مثال سال گذشته میلادی دادگاهی در آمریکا حکم به توقف تحریم شرکت تیک تاک چین توسط دولت ترامپ داد و اتفاق مشابهی که در مورد تحریم شرکت شیائومی رخ داد.

اصلی‌ترین تهدید بلندمدت علیه تحریم‌ها این است که طرف‌های تحریم‌شده به سمت دور زدن آنها می‌روند که از جمله راه‌های دور زدن این تحریم‌ها روی آوردن به بازار سیاه، ایجاد شرکت‌های پوششی، فراهم کردن اسناد جعلی و دیگر ابزارها است. در همین رابطه ترکیه و دبی یکی از اصلی‌ترین بسترها برای ایران در راستای دور زدن تحریم‌های آمریکا بوده است.

نکته مهم‌تر اینکه کشورهایی که از سوی آمریکا تحریم‌ می‌شوند در کنار کشورهایی که می‌خواهند به تعامل تجاری با کشورهای تحریم‌شده ادامه دهند، تلاش می‌کنند تا از نظر اقتصادی خود را از کشورهای تحریم‌کننده به خصوص آمریکا جدا کنند. به عنوان مثال چین تلاش کرده است تا از طریق افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه تولید تراشه‌های الکترونیکی با تحریم‌های آمریکا در این زمینه مقابله کند.

این کشور همچنین با بین المللی کردن یوآن در صدد است تا وابستگی خود به دلار و بانک‌های آمریکایی را پایین بیاورد. در این مسیر چینی‌ها در حال بهره بردن از رویکرد دیجیتالی شدن هستند و بانک مرکزی این کشور نخستین بار در جهان در حال عرضه یوآن دیجیتال است که این مسئله ممکن است به بسیاری از کشورهای آسیایی تسری پیدا کند.

چینی‌ها همچنین نسخه بومی سوئیفت را با نام CIPS را ایجاد کرده که مبادلات بین المللی را به یوآن مدیریت می‌کند. اروپا هم در این مسیر به سمت تقویت یورو در بازار جهانی است و می‌خواهد استفاده از این ارز را در معاملات نفتی گسترش دهد. روسیه هم تلاش کرده با گذشت ۷ سال از تحریم‌های آمریکا تا آنجا که می‌تواند وابستگی خود را به سرمایه‌گذاری خارجی کاهش دهد.

البته اتحادیه اروپا در زمینه ایجاد یک مکانیزم مبادله کالا به کالا برای کمک به شرکت‌های اروپایی در دور زدن تحریم‌های آمریکا فعلا شکست خورده است و تلاش‌های چین برای بین المللی کردن یوآن در پرداخت‌های بین مرزی هم باعث شده تا تنها شاهد رسیدن سهم یوآن از کل مبادلات بین المللی به رقم ۲.۴ درصد باشیم و این در حالی است که سهم دلار در این زمینه ۳۸ درصد است.

در حال حاضر میزان اجرای تحریم‌های آمریکا درواقع بستگی به سیاست‌های کاخ سفید دارد، به گونه‌ای که بایدن هم اکنون از تصمیم کاخ سفید برای کاهش فشار علیه ایران سخن می‌گوید.

امیل دال، کارشناس اندیشکده رویال یونایتد، می‌گوید:‌ به نظر می‌رسد که بایدن به شدت تلاش می‌کند تا بیش از دولت ترامپ به سمت اعمال سیاست‌های دیپلماتیک همگام با تحریم‌ها برود.

البته ممکن است رویکرد چین نسبت به تحریم‌های آمریکا نسبت به گذشته شدیدتر شود؛ ‌ چراکه این کشور هم اکنون خیلی سریع‌تر دست به اقدامات تلافی‌جویان علیه آمریکا می‌زند، به گونه‌ای که چین اخیرا برخی شرکت‌های آمریکایی را تحریم کرده است و یا به صورت غیررسمی واردات ذغال سنگ از استرالیات را تحت تحریم قرار داده است.

به طور کلی چین همچنان به تلاش خود برای تبدیل کردن تهدیدهای تحریم‌های غرب به فرصت ادامه خواهد داد؛ به عنوان مثال چین توانسته شکاف ایجادشده به خاطر تحریم‌های آمریکا را در ایران و ونزوئلا پر کند، به گونه‌ای که این کشور اخیرا توافق‌نامه‌ای را برای ایجاد کردن فضای ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف ایران بسته است. این مسئله باعث شده است که فضای بین الملل برای اعمال تحریم‌های یک جانبه دیگر آن گونه که در گذشته بود فراهم نباشد.

اگرچه ممکن است دست چین هنوز برای مقابله با تحریم‌های آمریکا خیلی باز نباشد، اما رو به گسترش است و این کشور در تقابل با دلار و کاهش وابستگی به نظام مالی آمریکا تنها نیست.  

در آخر باید گفت که هشدار آقای لو که گفته بود، ابزار تحریم که قرار بود قوی‌ترین روش برای اعمال قدرت آمریکا باشد، حالا به شکلی نابودکننده در حال از بین بردن سلطه اقتصادی آمریکاست، در حال محقق شدن است.

منبع: فارس



منبع خبر

تحریم ابزار اصلی سیاست خارجی آمریکا بیشتر بخوانید »