دیابت

به گزارش مجاهدت از مشرق، انجمن قلب آمریکا اعلام کرد که کمبود خواب منجر به عارضه‌ای می‌شود که متخصصان آن را «کبد چرب غیرالکلی» (non-alcoholic fatty liver disease) می‌نامند. عارضه‌ای که از هر چهار آمریکایی دست‌کم یک نفر به آن دچارند.

کبد چرب غیرالکلی چیست؟

کبد چرب غیرالکلی همان‌طور که از نامش پیداست، از وجود چربی در کبد خبر می‌دهد. «ابراهیم هانونه»، متخصص گوارش در مینه‌سوتا، می‌گوید که افزایش وزن، دیابت نوع ۲، فشار خون و تری‌گلیسیرید بالا و آپنه انسدادی خواب از عوامل اصلی عارضه کبد چرب غیرالکلی به شمار می‌روند.

او می‌گوید: مصرف الکل هم موجب چرب شدن کبد می‌شود، اما کبد چرب غیرالکلی به‌دلیل مشکلات سندرم متابولیک و افزایش وزن و بدون مصرف الکل رخ می‌دهد، به همین دلیل آن را غیرالکلی می‌نامند. البته او تاکید می‌کند که سابقه خانوادگی هم خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.

به گزارش مجاهدت از ایندیپندنت، کبد چرب غیرالکلی را به این دلیل که اغلب بی‌نشانه است «همه‌گیری خاموش» می‌نامند.

به گفته هانونه، برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که ۲۵ تا ۳۵ درصد جمعیت کل آمریکا به کبد چرب غیرالکلی مبتلا شده‌اند که چیزی بیش از یک نفر از هر چهار نفر است. اما بیشتر افراد به‌خصوص در مراحل اولیه ابتلا، هیچ نشانه‌ای ندارند. برخی افراد ممکن است نشانه‌های عمومی مانند خستگی، مه‌مغزی و درد شکم را بروز دهند.

به طور کلی بیماری کبد چرب تا وقتی وخیم نشده باشد، علائم عمده‌ای ایجاد نمی‌کند. برای مثال، وقتی که فرد پیش‌تر به بیماری سیروز کبدی یا سرطان کبد دچار شده باشد ممکن است علائم کبد چرب غیرالکلی هم آشکار شود. البته بیماری کبد چرب با افزایش خطر سیروز کبدی و سرطان کبد مرتبط است.

ارتباط بین خواب و کبد چرب غیرالکلی

طبق گفته «کریستین کرک پاتریک»، متخصص تغذیه در بیمارستان کلیولند، تحقیقات متعدد نشان می‌دهند که کمبود خواب باکیفیت با افزایش وزن، افزایش گرسنگی و کنترل نامطلوب قند خون مرتبط است.

او می‌گوید که مقاومت دربرابر انسولین عامل اصلی بروز چربی در کبد محسوب می‌شود.

با توجه به ماهیت «خاموش بودن» این بیماری، متخصصان بر اهمیت غربالگری کبد چرب تاکید می‌کنند، به‌ویژه برای افرادی که زمینه ابتلا به این بیماری را دارند، حتی اگر هیچ نشانه‌ای در آنان مشاهده نشود.

به گزارش مجاهدت از مشرق، ماه رمضان با تمام زیبایی ها و فوایدی که دارد ممکن است برای برخی از افراد مانند دیابتی ها دردسر ساز شود. دیابت یا همان بیماری قند خون در جوامع جهانی امروزی شیوع زیادی پیدا کرده است. دیابت بیماری است که مقدار زیادی قند را وارد خون می کند و بدن توانایی ترشح انسولین به اندازه کافی ندارد. به همین دلیل متناسب با نوع دیابت، حالات و وضعیت بدن باید قبل از شروع ماه رمضان، پزشک اجازه روزه داری را به فرد بیمار دهد. روزه داری برای تمام بیماران دیابتی ممنوعیت ندارد و برخی از آنها تحت شرایطی می توانند از فضایل این ماه مبارک بهره مند شوند.

در روزهای ابتدایی ماه رمضان، قندخون افراد سالم در محدوده طبیعی کمی کمتر میشود اما در ادامه به مقدار قبل خود باز می گردد. اما افراد مبتلا به دیابت با توجه به شدت بیماری، تغییرات مختلفی را در سطح کنترل قند خون، نوع و مقدار داروهای مصرفی را انجام می دهند.
علل کاهش قند خون در افراد دیابتی

سابقه بروز افت قندخون قبل از ماه رمضان، تنظیم نکردن دوز داروهای کاهنده قندخون در طول روزه داری، کاهش مصرف مواد غذایی یا حذف وعده سحری و انجام کارهایی که نیاز به فعالیت زیاد بدن دارند در فاصله سحر تا افطار از عوامل مهم در کاهش شدید قندخون بیماران دیابتی در ماه رمضان می باشد.

عوارض گرسنگی و تشنگی طولانی در بیماران دیابتی

افت قند خون

هنگام روز داری، احتمال کاهش قند خون در بیماران دیابتی مخصوصا افرادی که از داروهای ترشح کننده انسولین مانند گلی بنکلامید استفاده می نمایند و یا انسولین تزریق می کنند چندین برابر می شود. از سوی دیگر افزایش قند خون نیز به دلیل کم کردن دارو برای جلوگیری از کاهش قند خون، بیشتر می شود. برای خودداری از هیپوگلایسمی، در بیشتر افراد مبتلا به دیابت،کم شدن دوز داروهای کاهنده قند خون اجتناب ناپذیر است. که در اغلب مواقع موجب به وجود آمدن هایپرگلایسمی و به هم خوردن کنترل قند خون خواهد شد.

غلظت خون

یکی از عوارض مهم تشنگی طولانی مدت، غلیظ شدن خون و استعداد ایجاد لخته های خونی و بسته شدن رگ های مغزی و قلبی می باشد. در افراد دیابتی که دارای میزان قند خون بالاتر از ۱۸۰ هستند، ادرار زیاد و عدم امکان نوشیدن آب منجر به بروز کم آبی پیش رونده می شود. این افراد در صورت گرفتن روزه در ایام گرم سال و انجام فعالیت در طول روز با خطر دهیدراتاسیون ( کم آبی ) مواجه هستند.

خطرات بی آبی بدن

۱. افزایش احتمال لخته شدن خون در رگ های چشم و به دنبال آن نابینایی

۲. افزایش احتمال لخته شدن خون به خاطر زیاد شدن غلظت خون و عوارض بعدی آن شامل سکته های مغزی

۳. ایجاد سنکوپ به دلیل این که بیماران دیابتی همزمان دچار مشکلات اعصاب داخلی قلب و عروق هستند.

دیابت به دو نوع ۱ و ۲ تقسیم می شود:

دیابت نوع ۱

در این نوع دیابت فرد از سنین کودکی به بیماری مبتلا شده و می بایست در چند نوبت در طول شبانه روز انسولین تزریق نماید. به همین دلیل روزه داری برای این افراد قطعا ممنوع است چرا که در صورت تزریق نکردن انسولین، قند خون افزایش پیدا می کند و در نتیجه افزایش خطر هایپرگلایسمی ( کمای ناشی از افزایش گلوکز ) بیشتر می شود. از طرفی، تزریق همزمان انسولین در زمان روزه داری نیز موجب کاهش قند خون و افزایش خطر کمای هیپوگلیسمی (کمای ناشی از افت قند خون) می شود.
دیابت نوع ۲

در دیابت نوع ۲، بیماران در چند نوبت ، تزریق انسولین انجام می دهند بنابراین نباید روزه بگیرند. اما افرادی که انسولین های طولانی اثر تزریق می کنند به مشورت پزشک اجازه گرفتن روزه را دارند. به عبارتی این نوع انسولین ها، در بدن سطح ثابت و خفیفی از انسولین را فراهم می کنند و فرد با افت ناگهانی قند خون مواجه نمی شود. بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، تنها در صورت رعایت رژیم غذایی و استفاده از داروهایی مانند متفورمین، گلوتازون، آکاربوز و… (داروهایی که باعث ترشح انسولین نمی شوند) و کنترل بیماری خود می توانند با رعایت شرایطی خاص روزه بگیرند. این افراد با تقسیم داروهای خود در وعده افطار و سحر و همچنین مصرف زیاد آب و کنترل به موقع قند خون، تحت نظر پزشک روزه می گیرند.

گرفتن روزه برای دیابتی ها یک نعمت است زیرا موجب کاهش استرس و وزن این افراد می شود بنابراین قند خون بهتر کنترل می گردد .استفاده از داروهایی که موجب ترشح انسولین می شوند مانند گلی بنکلامید و گلی کلازید را باید به بعد از وعده افطار و قبل از خوردن غذای اصلی موکول کنند. البته همه این شرایط را پزشک باید تایید کند و قند خون تحت کنترل باشد. یعنی فرد می بایست دارای قند ناشتای کنترل شده و قند ۳ ماهه (Hb A۱C) زیر ۷ باشد و علاوه بر این به بیماری هایی چشمی، قلبی و کلیوی مبتلا نباشد.

در صورت فراموش کردن دارو در وعده سحر چه کار باید کرد؟

داروهای قند خون به سرعت تاثیر نمی گذارند. اگر مصرف دارو در سحر فراموش شود باید در طول روز مدام سطح قند خون کنترل شود تا در صورت کاهش آن و یا افزایش شدید آن، روزه داری ادامه پیدا نکرده و آن را قطع نمود. همچنین داروی فراموش شده را باید در وعده افطار و یا سحر بعدی مصرف نمود.

داروها تأثیر آنی ندارند. بنابراین در صورت فراموش کردن دارو در وعده سحر لازم است که در طول روز قند خون به طور مرتب کنترل شود. در صورت پایین بودن، افت یا افزایش شدید قند خون لازم است روزه داری خاتمه پیدا کند. بیمارانی که دارای قند خون بیش از ۳۰۰ هستند نباید روزه بگیرند زیرا به کم آبی و تکرر ادار دچار می شوند که برای بدن خطرناک می باشد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، فرشته فزونی، به بیماران دیابتی توصیه کرد که از مصرف مواد غذایی با سدیم بالا مانند غذاهای شور، کالباس، سوسیس، چیپس، پفک و غذاهای کنسروی، سس کچاپ، سس‌های سالاد، ترشی و انواع شورها پرهیز کنند.

وی گفت: این افراد باید از مصرف مواد غذایی پرچرب حاوی کلسترول بالا و یا اسیدهای چرب ترانس مانند لبنیات پرچرب، کره، خامه، غذاهای سرخ شده، گوشت‌های قرمز پرچرب، روغن جامد، کله پاچه و مغز نیز اجتناب کنند.

فزونی، از بیماران دیابتی خواست از مصرف مواد غذایی حاوی قندهای ساده مانند قند و شکر، عسل، مربا، انواع شیرینی‌ها، کیک، کلوچه، بیسکویت، نوشابه‌های گازدار، شربت‌ها و نوشیدنی‌های شیرین، انواع بستنی و آبمیوه‌های تجاری که دارای قند افزوده هستند نیز خودداری کنند.