رافائل گروسی

به گزارش مجاهدت از مشرق، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگویی با رسانه آمریکایی در پاسخ به این سوال که آیا مقامات ایران با آژانس تماسی درباره تعلیق همکاری‌ها با آژانس پس از توافقات اخیر در قاهره داشته‌اند، گفت: هنوز چنین چیزی اتفاق نیفتاده است. اما در حال حاضر پیام‌های مختلفی وجو دارد که برخی از آن‌ها متناقض هستند.

پاسخ گروسی به این سوال در پی این انجام شده که «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه پنج‌شنبه گذشته اعلام کرد که به احتمال زیاد قدرت‌های اروپایی تا پایان ماه سپتامبر تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را بار دیگر اعمال خواهند کرد، چراکه آخرین دور مذاکرات این کشورها با تهران که با هدف جلوگیری از اجرای این تصمیم انجام شده بود، جدی ارزیابی نشده است.

تروئیکای اروپا در پایان ماه اوت (شهریور) فرآیند ۳۰ روزه‌ای را برای اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران آغاز کردند. آن‌ها شروطی را برای تهران تعیین کردند که می‌بایست تا پایان ماه سپتامبر (شهریور و مهر) محقق می‌شد تا موجب تاخیر در «فعال‌سازی سازوکار ماشه» برای بازگردانی یک‌باره تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران شود.

پیشنهاد کشورهای اروپایی برای به تاخیر انداختن فعال‌سازی سازوکار ماشه حداکثر به مدت ۶ ماه به منظور امکان‌پذیر ساختن مذاکرات جدی مشروط بر آن است که ایران دسترسی بازرسان آژانس را مجددا برقرار کند و وارد مذاکرات با ایالات متحده شود.

مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان درباره شیوه محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران و موضوع لغو تحریم‌ها با وقوع حملات متجاوزانه رژیم صهیونیستی به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران متوقف شد.

آمریکا که به اطلاع و حمایت کامل از این تجاوزگری در میانه گفت‌وگوهای دیپلماتیک با ایران اذعان کرد، در اول تیرماه با مشارکت مستقیم در این جنگ تاسیسات اتمی ایران در نطنز، اصفهان و فردو را هدف قرار داد. این تاسیسات به طور جدی آسیب دید.

مجلس شورای اسلامی ایران به دلیل عمل نکردن «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حفاظت از تاسیسات اتمی ایران که تحت توافق پادمانی آژانس قرار دارند، همچنین گزارش فنی «جانبدارانه» او درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران همکاری با آژانس را به تعلیق درآورد.

طرفین طی هفته‌های اخیر در قاهره به توافقی درباره مدالیته همکاری‌ها پس از تحولات اخیر دست پیدا کردند که طبق اعلام شورای امنیت ملی ایران، این توافقات در صورت فعال شدن سازوکار ماشه علیه ایران لغو خواهند شد.

پیمان ان‌پی‌تی مبنای فعالیت نظارتی آژانس در ایران است

گروسی در گفت‌وگو با شبکه پی‌بی‌اس بیان کرد: ما مدام در تماس هستیم. چند روز پیش در قاهره بودیم که در آن‌جا بر سر یک چارچوب جدید همکاری برای ازسرگیری بازرسی‌هایمان در ایران به توافق رسیدیم که پس از حملات در ژوئن گذشته متوقف شده بود.

مدیرکل آژانس در پاسخ به این که «آیا از نظر او این اقدام واقعیت دارد و آیا ایران واقعا توافق امضاشده با آژانس در قاهره را به تعلیق درخواهد آورد؟»، گفت: ما هنوز تماسی درباره انجام شدن این کار نداشته‌ایم. ما می‌دانیم که در ایران صداهای مختلفی وجود دارد، گاهی از پارلمان است و گاهی از سوی سیاستمداران که می‌گویند به تعلیق درمی‌آورند یا می‌خواهند به تعلیق دربیاورند.

او افزود: در عین حال، تعهداتی در این بین وجود دارد، چراکه آن‌ها عضو پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای هستند. بنابراین، این مبنای کار بازرسی ماست و تمامی این‌ها باید شفاف‌سازی شود. اما فعلا چنین تعلیقی انجام نشده است.

گروسی در پاسخ به این سوال که آیا از نظر او «توافق انجام‌شده با ایران پابرجاست؟»، گفت: بله ما این توافق را داریم و امیدواریم حفظ شود. این روند(تعلیق توافق) خودکار نیست. اما این برای هر کشوری این طور است. به کشورها برای بازرسی اطلاع‌رسانی می‌شود. با این حال، بازرسی‌ها باید ادامه پیدا کند. این حائز اهمیت است.

نظارت آژانس در ایران طبق توافق قاهره چگونه خواهد بود؟

مدیرکل آژانس در پاسخ به این سوال که با وجود پابرجا بودن این توافق، «نظارت بر سه تاسیسات اتمی هدف‌قرار گرفته ایران در نطنز، اصفهان و فردو چگونه خواهد بود؟ آیا بازرسان قادر به حضور در این تاسیسات خواهند بود یا صرفا به گزارشی از جانب ایران در این زمینه اکتفا خواهد شد؟»، بیان کرد: نه، اول باید گزارشی درباره محلی باشد که وضعیت آن را برای ما تشریح می‌کنند. بعد ما آن را ارزیابی می‌کنیم. در نهایت، ما باید برای نظارت و بررسی به این محل‌ها برویم.

گروسی در پاسخ به این سوال که «آیا آژانس توافقی با ایران درباره ورود به این تاسیسات برای فعالیت‌های نظارتی دارد؟»، گفت: بله اما خودکار نیست. در اینجا روندی آغاز می‌شود. برخی در ایران می‌گویند هنوز بر سر چیزی توافق نشده است و شما نمی‌توانید اینجا بیایید. مسلما این‌ها اظهارات سیاسی است. واقعیت این است که وقتی اعلام کنیم نظارت انجام می‌شود، روند نظارت باید پیش برود.

وضعیت مواد هسته‌ای غنی‌شده با خلوص بالا در ایران پس از حملات ماه ژوئن

او در پاسخ به این که آیا از نظر او با توجه به این «اظهارات سیاسی» از نظر او ایران در حال همکاری با آژانس است، گفت: بله ایران همکاری می‌کند، اگرچه آن‌ها برداشت خودشان را از مفهوم همکار دارند.

گروسی در ادامه در پاسخ به این که «آیا ایران ملزومات این همکاری را برای آژانس فراهم می‌کند؟»، گفت: ما کارمان را شروع کرده‌ایم. بازرسی‌هایی در نیروگاه اتمی بوشهر در جنوب ایران انجام داده‌ام. اکنون در حال طی کردن روند بازدید از یک رآکتور تحقیقاتی هستیم. مسلما اصل مطلب، مواد هسته‌ای است.

طبق اعلام ایران، ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران با خلوص بالا زیر تاسیسات هدف قرار گرفته از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی مدفون مانده است.

طبق گزارش پی‌بی‌اس، گروسی در پاسخ به این که «آیا آژانس اطلاعات جدیدی دارد که نشان دهد این مواد نابود شده است یا نه؟»، گفت: نه، به دلیل وضعیت این مواد اطلاعاتی در دست نداریم. ما فکر می‌کنیم بیشتر این مواد هنوز آن‌جا است.

او در پاسخ به این که آیا منظور او این است که «این مواد زیر آوار مدفون شده‌اند؟»، گفت: بله و بسیاری، از جمله ایران بر سر این موضوع-این که این مواد هنوز آن‌جا است-اتفاق نظر دارند. بنابراین، ما گزارش آن‌ها را دریافت می‌کنیم و بعد قادر خواهیم بود روند تعامل و شاهد بازرسی را آغاز کنیم.

ایران با آژانس همکاری می‌کند

مدیرکل آژانس در پاسخ به این سوال که «با توجه به سه درخواست کشورهای اروپایی مبنی بر مذاکره مستقیم ایران با آمریکا، پاسخگویی درباره مواد هسته‌ای غنی‌شده به خلوص بالا و ازسرگیری نظارت‌های آژانس در ایران، آیا از نظر او ایران به این سه درخواست عمل می‌کند؟»، گفت: تا حدی تمامی این اتفاقات درحال رخ دادن است. البته به این بستگی دارد که چه معیاری برای سنجش کافی بودن آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.

او در توضیح این که »آیا به نظر او این همکاری برای آمریکا کافی است؟»، گفت: می‌توانید از آمریکایی‌ها بپرسید. من با «استیو ویتکاف» نماینه ویژه آمریکا از نزدیک در تماسم و برای او احترام زیادی قائلم. باید به موضع آن‌ها احترام گذاشت. اما کار من متفاوت است. با توجه به این سه معیاری که اشاره شد، ایران با آژانس همکاری می‌‎کند. آیا ما به تمامی چیزهایی که می‌خواستیم دست یافته‌ایم؟ هنوز نه. آیا این مواد را بررسی کرده‌ایم؟ هنوز نه اما کار بر روی آن ادامه دارد. درباره تماس‌ها با آمریکا، به نظرم تماس‌هایی انجام می‌شود.

گروسی در پاسخ به این که «آیا با توجه به برخورداری او از حفاظت امنیتی تقویت‌شده به دلیل تهدیدهای ادعایی ناشی از ایران، این تهدیدها هنوز وجود دارد و آیا این این تهدیدها مانع از ادامه فعالیت او خواهند شد؟»، گفت: (این‌ تهدیدها) وجود دارد و نه این طور نیست. منظور این است که باید از آن پافراتر گذاشت. انجام دادن گفت‌وگوهای دیپلماتیک وقتی برخی چیزها گفته می‌شود و تهدیدهایی انجام می‌شود، آسان نیست. اما وظیفه ما این است که کارمان را ادامه دهیم. در برهه فعلی نمی‌توانیم از عهده بحرانی دیگر در خاورمیانه بربیاییم. باید از آن بپرهیزیم. به نظرم باید به سمت وضعیتی پایدار و با دوام پیش برویم که تنها از طریق دیپلماسی میسر است.

سرویس سیاست مشرق– سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان پس از توافق پیرامون مدالیته جدید ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصر، سخنان مهمی را مطرح کرد.

او گفته است: این چارچوب جدید توافق یا «مدالیته»، کاملاً منطبق با قانون مجلس شورای اسلامی است و دقیقاً در همان مسیری حرکت می‌کند که قانون تعیین کرده است. این توافق نگرانی‌های امنیتی ایران را مورد توجه قرار می‌دهد، حقوق ایران را به رسمیت می‌شناسد و شکل تازه‌ای از همکاری با آژانس را تعریف می‌کند؛ همه آنچه که خواسته‌های اصلی ایران بوده و اکنون در این توافق گنجانده شده است.

عراقچی همچنین تصریح می‌کند: باید تأکید کنم که بر اساس این توافق هیچ دسترسی به بازرسین آژانس داده نمی‌شود؛ مگر در مورد نیروگاه بوشهر که به دلیل تعویض سوخت و بنا به مصوبه شورای عالی امنیت ملی -آژانس- از قبل در جریان بوده و -بازرسی‌ها- همچنان ادامه دارد.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در توضیح بیشتر این موضوع که توافق مصر فعلا به آژانس اجازه بازرسی نمی‌دهد، گفته است: ایران، بر اساس گزارش‌هایی که در آینده خواهد داد، نوع دسترسی‌ها را در زمان خودش مورد مذاکره قرار خواهد داد. حتی درباره شکل بازرسی‌ها و دسترسی‌هایی که آژانس باید داشته باشد، در این توافق هیچ صحبتی نشده و این موضوع به مذاکرات جداگانه‌ای در آینده موکول شده است.

عراقچی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه یک نکته بسیار مهم درباره این توافق وجود دارد که باید بر آن تأکید کرد؛ توضیح داد: همان‌طور که در کنفرانس مطبوعاتی گفتم، این سند و ادامه حیات آن مشروط به این است که هیچ اقدام خصمانه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران صورت نگیرد. از جمله، اگر آنچه که به «مکانیسم ماشه» معروف شده عملیاتی شود، قطعاً اجرای این سند نیز متوقف خواهد شد. اینکه پس از آن ایران چه واکنش‌هایی نشان خواهد داد و چگونه رفتار خواهد کرد، در جای خود تصمیم‌گیری خواهد شد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، او می‌افزاید: من این موضوع را به‌روشنی و صراحت، هم در مذاکرات با آقای گروسی، هم در دیدار با دوستان مصری و هم در کنفرانس مطبوعاتی مطرح کردم که اعتبار این توافق تنها تا زمانی پابرجاست که اقدامی خصمانه علیه ایران انجام نشود؛ از جمله در موضوع فعال‌سازی مکانیسم ماشه.[1]

*سخنان وزیر امور خارجه نشان می‌دهد که علیرغم برخی انتقادات و تنگ‌نظری‌ها اما “توافق مصر” یک رفتار محکم و متین از سوی دستگاه دیپلماسی کشورمان بوده که توانسته در مسیر احقاق حقوق کشورمان خاصّه در شرایط پساجنگ گام بردارد.

منوط شدن این توافق اولیه به لغو اجرای مکانیسم ماشه و همچنین نبود هیچ اجازه بازرسی جدیدی در آن برای آژانس اتمی نشان می‌دهد که تیم مذاکراتی ایران توانسته با یک تیر چند نشان بزند و در ادامه این هدف‌زنی البته تصورات مربوط به انزوای دیپلماتیک نظام جمهوری اسلامی ایران را نیز محو کند.

این سیاست‌ورزی حرفه‌ای که حمایت قانون مجلس و شورایعالی امنیت ملی را نیز با خود به همراه داشت نشان داد که “هژمونی ایران” علیرغم نظرات بسیار منفی – که به‌واسطه درگیری 12 روزه با اسرائیل- علیه آقای گروسی، رئیس آژانس اتمی داشت اما توانست از فضای بن بست دیپلماتیک عبور کند و در عین حال با ترسیم مدالیته جدید تعامل و نیز تعیین شرط برای رافائل گروسی پیرامون مکانیسم ماشه؛ اعتراض خود را به بهترین شکل ممکن بیان کند.

در واقع اکنون، جهان پساجنگ برای رافائل ماریانو گروسی و برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک جهان جدید است و ایران اسلامی نشان داد که در کنار حفظ اعتراض و توجه به مصالح ملی اما قادر است مشکلات و سوء ظن‌های خود را از طرق دیپلماتیک نیز پیگیری کند.

صد البته فضای موّاج دیپلماسی هر لحظه اقتضائات خاص خودش را دارد لکن عقلانیتی که مذاکرات مصر را پذیرفت و به سرانجام رساند همان عقلانیتی است که در پیشاجنگ تن به مذاکره غیر مستقیم با آمریکا داد و به این وسیله بهانه را از دست بهانه‌جویانی که می‌خواستند، بگویند ایران به دلیل عدم مذاکره مبتلای جنگ شد؛ گرفت و آنها را منزوی ساخت.

***

1_mshrgh.ir/1747236

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.