رجب طیب اردوغان

به گزارش مجاهدت از مشرق به نقل از خبرگزاری آناتولی، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه امروز دوشنبه آمار جدید تلفات زلزله در کشورش را اعلام کرد.

رئیس جمهور ترکیه در این خصوص اعلام کرد: آمار جان باختگان زلزله در ترکیه به ۴۶ هزار و ۱۰۴ نفر رسیده است. هدف ما این است که با راه‌ اندازی ۱۰۰ هزار کانتینر تا ۲ ماه آینده، نیم میلیون نفر از زلزله‌ زدگان را به این مناطق منتقل کنیم تا بتوانند در شرایط بهتری زندگی کنند.

«رجب طیب اردوغان» ادامه داد: هدفمان این است که تا ۲ ماه آینده ساخت ۲۴۴ هزار واحد مسکونی و ۷۵ هزار خانه مستقل را آغاز کنیم که از این تعداد ساخت حدود ۲۲ هزار ساختمان آغاز شده است.

وی اضافه کرد: اردوغان: توقف و استراحت قبل از عادی شدن زندگی در مناطق زلزله‌زده کشور برای ما ممنوع است.

در پی وقوع زلزله ۷.۷ ریشتری در مناطق جنوبی ترکیه، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور این کشور دستور اعلام وضعیت اضطراری در ۱۰ استان را صادر کرد. استان‌های «آدانا، آدیامان، دیاربکر، غازیانتپ، قهرمان مرعش، کیلیس، مالاتیا، عثمانیه، هاتای و سانلیورفا» ۱۰ استانی هستند که در آنها اعلام وضعیت اضطراری شد.

اعلام وضعیت اضطراری در مناطق زلزله زده موجب افزایش اختیارات مقامات محلی و نهادهای مجری قانون شد و دولت نیز توانست برای پیشبرد بهتر امور، اجرای برخی قوانین در این مناطق را تعلیق و یا قوانین جدید وضع کند.

بامداد دوشنبه ۶ فوریه زمین لرزه بزرگی مناطق جنوبی ترکیه و شمال سوریه را به شدت لرزاند. خبرگزاری فرانسه به نقل از مؤسسه لرزه نگاری آمریکا شدت این زمین لرزه را ۷.۹ ریشتر و در جنوب ترکیه اعلام کرد.

به گزارش مجاهدت از مشرق به نقل از تارنمای خبر۷ ترکیه، رهبران ۶ حزب مخالف اردوغان رئیس جمهور و حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه در پایان نشست روز پنجشنبه خود اعلام کردند که به توافق اولیه برای نامزد مشترک خود رسیده‌اند، ولی این تصمیم را چند روز بعد اعلام خواهند کرد.

«کمال کلیچدار اوغلو» رهبر حزب جمهوری خواه خلق، «مرال آکشنر» رهبر حزب نیک(خوب)، «تمل کاراملا اوغلو» رهبر حزب سعادت، «گلتکین اویسال» رهبر حزب دموکرات، «علی باباجان» رهبر حزب جهش و دموکراسی(دوا) و «احمد داووداغلو» رهبر حزب آینده برای پیگیری اقدامات مشترک خود طی یکسال گذشته، ۱۲ بار جلسه مشترک تشکیل داده و قصد دارند تا اردوغان را در انتخابات پیش رو، پس از دو دهه از قدرت برکنار کنند.

این احزاب مخالف دولت ترکیه از حدود یک سال پیش با تشکیل ائتلافی با عنوان «ائتلاف ملت» و با نام «میز ۶ گانه» تلاشی را آغاز کرده‌اند تا اردوغان را از اریکه قدرت ریاست جمهوری به زیر بکشند، ولی حالا که زمان کمی برای برگزاری انتخابات باقی مانده است، از معرفی نامزد مشترک خود عاجز مانده‌اند.

اپوزیسیون ترکیه که تنها در صورت عملکرد ائتلافی و معرفی نامزد واحد، شانس پیروزی در برابر اردوغان را دارند، قرار بود در نشست ۱۳ فوریه ۲۰۲۳(۲۴ بهمن ماه ۱۴۰۱) نامزد نهایی خود را به صورت رسمی معرفی و اعلام کنند ولی به علت وقوع زلزله، این کار به تعویق افتاد.

رهبران این احزاب، پس از زلزله نیز اعلام کردند که قرار است امروز دوم ماه مارس نامزد نهایی خود را اعلام کنند ولی شواهد نشان می‌دهد که در جریان نشست مشترک امروز هم به توافق قطعی نرسیده‌اند.

رجب طیب اردوغان دیروز ۱۴ ماه مِی(۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲) را زمان برگزاری انتخابات همزمان پارلمانی و ریاست جمهوری این کشور اعلام کرد.

در حالی کمتر از ۲.۵ ماه به زمان برگزاری انتخابات همزمان ریاست جمهوری و مجلس ترکیه باقیمانده است، حزب حاکم «عدالت و توسعه» به همراهی حزب «حرکت ملی» از حدود ۲ ماه قبل «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور کنونی را به عنوان نامزد خود معرفی کرده‌اند.

پیش از این، تاریخ رسمی و قانونی انتخابات ترکیه برای ۱۸ ماه ژوئن ۲۰۲۳ ( ۲۸ خردادماه ۱۴۰۲) برنامه‌ریزی شده بود ولی اردوغان با جدی‌تر شدن انتقاد به قانونی نبودن حضور او در این رقابت و با تغییر تاریخ انتخابات، زمان آن را به ۱۴ ماه مِی (۲۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲) جلو کشید و همین امر موجب سردرگمی احزاب مخالف در تعیین راهبرد شکست اردوغان شد.

علاوه بر این ۶ حزب مخالف، حزب دموکراتیک خلق‌های ترکیه که نماینده جمعیت کُرد ترکیه محسوب می‌شود و بیش از ۱۱ درصد رای سنتی را در همه مناطق ترکیه از جمله در جنوب شرق این کشور دارد، از این ائتلاف احزاب مخالف کنار گذاشته شده است.

بر همین اساس، رهبران این حزب نیز که از مخالفان سرسخت اردوغان و حزب حاکم عدالت و توسعه به شمار می‌روند، اعلام کرده‌اند که همچون انتخابات گذشته ریاست جمهوری، نامزد مستقل و اختصاصی خود را معرفی خواهند کرد.

علاوه بر این، چند حزب کوچک و مستقل که پایگاه رای بالایی هم ندارند، در عرصه سیاسی ترکیه حضور دارند که با توجه به زمان کم موجود تا برگزاری انتخابات، بعید است که بتوانند در ائتلاف‌های انتخاباتی و نتیجه آن تاثیر عمیقی بگذارند و رقابت انتخاباتی ترکیه بین ائتلاف “جمهور” شامل حزب حاکم عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی و ائتلاف “ملت” موسوم به “میز شش گانه” ادامه خواهد یافت.

انتخابات حساس پیش رو، سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ ترکیه و دومین دور انتخابات ریاست جمهوری این کشور پس از تغییر نظام سیاسی از پارلمانی به ریاستی و بیست و هشتمین دوره انتخابات مجلس این کشور محسوب می‌شود.

دوره ریاست جمهوری ترکیه پنج ساله است و منتخبان مردم در مجلس ترکیه نیز که ۶۰۰ عضو دارد، در مدت پنج سال بر کرسی می‌نشینند.

به گزارش مجاهدت از مشرق به نقل از پایگاه خبری آذرتاچ، رئیس جمهور جمهوری آذربایجان برای سفری رسمی وارد ترکیه شد.

«الهام علی اف» رئیس جمهور جمهوری آذربایجان امروز شنبه برای سفری رسمی وارد ترکیه شد و مورد استقبال «رجب طیب اردوغان» همتای ترک خود قرار گرفت.

بنا به نوشته پایگاه آذرتاچ، دیدار روسای جمهوری ترکیه و جمهوری آذربایجان در استانبول آغاز شده است. جزئیاتی از موضوعات مطرح ومورد بررسی در دیدار روسای جمهوری ترکیه و آذربایجان منتشر نشده است.

اردوغان در حالی میزبان همتای آذربایجانی خود است که این روزها کشورش با بحرانی بی سابقه به دلیل وقوع دو زلزله هولناک و چند هزار پس لرزه دست به گریبان است.

منابع محلی ترکیه ظهر امروز شنبه از وقوع زلزله ۵.۳ ریشتری در استان «نیغده» در مرکز ترکیه خبر دادند. بر اساس این گزارش، مرکز مبارزه با بلایای طبیعی و حوادث غیر مترقبه ترکیه (آفاد) اعلام کرد این زلزله در ساعت ۱۳:۲۷ به وقت محلی اتفاق افتاد و مرکز آن در هفت کیلومتری سطح زمین در منطقه «بور» در استان نیغده در مرزک ترکیه بود.

گفتنی است که در ۶ فوریه، دو زمین لرزه جنوب ترکیه و شمال سوریه را لرزاند که اولی ۷.۷ درجه و دومی ۷.۶ درجه در مقیاس ریشتر شدت داشت و به دنبال آن هزاران پس لرزه شدید رخ داد که علاوه بر ویرانی‌های عظیم، ده‌ها هزار کشته برجای گذاشت که عمدتاً در جنوب ترکیه بوده است.

به گزارش مجاهدت از مشرق از خبرگزاری آناتولی، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در این باره اظهار داشت: تمام نیروهای امنیتی کشور، ماموران پلیس، نیروهای ژاندارمری و سربازان از نخستین روز وقوع زلزله در ۱۱ استان مشغول فعالیت هستند.

اردوغان گفت: هدف ما این است که روستاهای تخریب شده را نیز در مناطق زلزله‌زده مانند مراکز شهرها طی یک سال آینده بازسازی کنیم.

وی افزود: ظرف یک سال در مناطق زلزله‌زده خانه ساخته و شهروندان را اسکان خواهیم داد.

اردوغان ادامه داد : ۷۰ هزار خانه روستایی در استان‌های زلزله‌زده را از نو ساخته و به صاحبان آن تحویل خواهیم داد.

در همین حال، مرکز مدیریت حوادث اضطراری ترکیه (آفاد) با اعلام جدیدترین آمار جانباختگان زلزله این کشور اعلام کرد که شمار قربانیان زلزله با کانون قهرمان‌ماراش به ۴۲ هزار و ۳۱۰ نفر رسیده است.

زمین لرزه بزرگی بامداد دوشنبه ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ برابر با ۶ فوریه ۲۰۲۳ جنوب ترکیه و شمال سوریه را لرزاند.

در جریان این زمین لرزه ۷.۷ در مقیاس امواج درونی زمین(ریشتر) ساعت ۰۴:۱۷ دقیقه بامداد، خسارت‌های زیادی به ساختمان‌ها وارد شد.

در پی این زلزله، اردوغان رئیس جمهوری ترکیه یک هفته عزای عمومی در این کشور اعلام کرد و مجلس ترکیه نیز به پیشنهاد دولت این کشور، وضعیت فوق‌العاده سه ماهه‌ای را در ۱۱ استان زلزله زده به تصویب رساند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، به موازات چالش‌های اقتصادی و سیاسی که ترکیه با آن دست و پنجه نرم می‌کند، زلزله ویرانگری نیز صبح روز دوشنبه هفته پیش این کشور را لرزاند. این زلزله آزمون حساسی برای «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه محسوب می‌شود که قرار است سه ماه دیگر، سرنوشت او در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی آینده، مشخص شود.

وبگاه شبکه «المیادین» با انتشار یادداشتی با تیتر «زلزله ترکیه… دشوارترین آزمون اردوغان پیش از انتخابات» نوشت: «با وجود چالش‌های اقتصادی و سیاسی که ترکیه سال‌ها با آن روبه‌رو بوده، زلزله‌ای که صبح روز دوشنبه آن را لرزاند و هزاران کشته و زخمی برجای گذاشت، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه را در مقابل یک آزمون حیاتی در خصوص روند امداد و نجات زلزله‌زدگان قرار داد و این در حساس‌ترین شرایط سیاسی برای او رخ داد.

بهره‌برداری مخالفان سیاسی اردوغان از زلزله ترکیه

به اعتقاد نویسنده، این امر بر نتایج انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی که قرار است در ۱۴ ماه می برگزار شود، سایه افکنده است، انتخاباتی که پیش از این به عنوان سخت‌ترین انتخابات برای او در طول دو دهه حکومتش توصیف می‌شد، که طی آن او با بلوکی از احزاب اپوزیسیون متحد روبه‌رو خواهد شد که دیگر برای تغییر اکثریت در پارلمان ترکیه یا سرنگونی خود اردوغان تلاش می‌کنند.

در ادامه این یادداشت آمده است: هنوز گرد و غبار زلزله ویرانگر ترکیه ننشسته که احزاب مخالف و برخی از ساکنان مناطق آسیب‌دیده از کندی اقدامات مسئولان و عدم تدارک آنها و ارائه تجهیزات لازم برای مقابله با ویرانی‌های رخ داده، گلایه دارند.

به اعتقاد نگارنده، اعلام وضعیت «فوق‌العاده شدید» از سوی رئیس‌جمهور ترکیه، گشت‌های میدانی او و اعتراف به وجود «کاستی‌ها» و «شکاف‌ها» در برخورد دولتش به این فاجعه، ناجی اردوغان و حزب عدالت و توسعه او نبود. ناامیدی در تعدادی از مناطق آسیب‌دیده‌ای که مخالفان او در آن حضور دارند، سایه افکنده و خانواده های زلزله‌زده، دولتی را که نمی تواند به آنها کمک کند و بستگان آنها را که زیر آوار گرفتار شده‌اند، نجات دهد، محکوم می‌کنند.

در ادامه این یادداشت آمده: «مخالفان سیاسی که سالهاست تلاش خود را بر سرنگونی رئیس‌جمهور ترکیه متمرکز کرده‌اند، این حادثه را فرصت مناسبی برای بسیج مردم علیه اردوغان می‌بینند و می‌گویند: “تعداد بالای تلفات تنها به دلیل زلزله نیست، بلکه به دلیل ساختمان‌هایی است که به درستی تحت کنترل و نظارت فنی قرار نگرفته‌اند و از نظر کیفیت ساخت در سطح پایینی قرار داشته‌اند”».

در همین راستا، مخالفان اردوغان می‌گویند که «ارتش در جریان این زلزله به اندازه کافی سریع عمل نکرده زیرا دولت اردوغان پروتکلی را که به موجب آن ارتش می‌توانست بدون هیچ دستوری وارد عمل شود، باطل کرده بود».کمال قلیچدار اوغلو، رهبر اصلی‌ترین حزب مخالف ترکیه در همین خصوص گفته است: «اگر یک نفر مسئول این وضعیت باشد، آن اردوغان است».

حمله رسانه‌های غربی به اردوغان

به نوشته المیادین، رسانه‌های غربی نیز به جای تمرکز بر روی بُعد انسانی در زلزله اخیر، در جستجو برای انتشار تصاویر، صحنه و صداهای منتقد از عملکرد دولت ترکیه و سرزنشگر آن به دلیل کوتاهی‌ در وظایف خود و فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب برای مقاومت در برابر زلزله هستند.

به نظر می‌رسد که در چنین شرایطی، سفرهای رئیس‌جمهور ترکیه به مناطق زلزله‌زده نیز نتوانست این رسانه‌ها را ساکت کند. در همین راستا نیز هفته نامه «شارلی ابدو» در صفحه رسمی‌اش در توئیتر با انتشار تصویری از یک بنای ویران شده، با طنزنوشت: «زلزله در ترکیه..نیازی به ارسال تانک‌ها نیست».

یا روزنامه انگلیسی «ایندیپندنت» با تیتر «دولت کجاست؟ .. اردوغان پس از زلزله در ترکیه با خشم مردمش مواجه شد»، نوشت که اردوغان و حزب عدالت و توسعه، با اتهامات بازماندگان این زلزله مواجهند و آنها به کندی اقدامات دولت و توزیع نابرابر کمک‌ها، به ویژه در مناطقی که از نظر سیاسی به احزاب مخالف حزب حاکم وفادار هستند، اعتراض دارند.

این روزنامه انگلیسی به همین امر بسنده نمی‌کند و می‌نویسد که از بیم انتشار اطلاعات علیه دولت ترکیه، «دولت اردوغان به شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مخابراتی دستور داده است تا دسترسی به توییتر را مسدود کنند».

روزنامه بریتانیایی «فایننشال تایمز» نیز می‌نویسد: «این زلزله آزمونی برای رهبری اردوغان است. وی روز چهارشنبه از شهر ویران شده قهرمان مرعش در نزدیکی مرکز زمین لرزه بازدید کرد تا کسانی را که او را متهم به سوء استفاده از این فاجعه برای پیشبرد برنامه خود کرده‌اند، انتقاد می‌کنند، زیر سوال ببرد».

روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» نیز گفت: «پیامدهای این زمین لرزه بر میزان بازگشت اردوغان برای تشکیل دولت سایه افکنده، زیرا منتقدان او را متهم می‌کنند که با تضعیف حقوق شهروندی کشور را به سوی استبداد سوق داده و استقلال نهادهای دولتی مانند وزارت امور خارجه و دولت ترکیه و بانک مرکزی را تضعیف می‌کند».

المیادین در ادامه می‌نویسد: «مروری سریع بر موضع‌گیری مهمترین روزنامه‌های غربی در قبال زلزله ترکیه، نشان می‌دهد که این رسانه‌ها چگونه فرصتی بی‌سابقه برای تنبیه رئیس‌جمهور ترکیه به خاطر موضعش در قبال جنگ روسیه در اوکراین و سرنگونی او در داخل پیدا کردند، امری که اردوغان به خوبی از آن آگاه است و از تلاش برای تحریک مردم با اخبار جعلی و تحریف وقایع سخن می‌گوید. امری که این سوال را به وجود آورده که آیا وی در انتخابات آتی نیز شانسی برای پیروزی دارد؟

موقعیت اردوغان پیش از زلزله نیز حساس بود

اردوغان که از سال ۲۰۰۳ قدرت را در دست دارد، با انتقادات فزاینده‌ای در خصوص سازمان دهی ضعیف و کندی عملیات امدادی مواجه است امری که خودش نیز به آن در خصوص مناطق زلزله‌زده اذعان دارد.

به اعتقاد نویسنده، اردوغان که امروز با یک آزمون واقعی روبروست، حتی قبل از زلزله در موقعیت حساسی قرار داشت. در انتخابات شوراهای شهرداری‌های اخیر، حزب او آراء خود را در شهرهای بزرگ از دست داد که مهمترین آن استانبول بود.

در ادامه یادداشت مذکور آمده است: «در دوران حکومت اردوغان، ترکیه به دلیل اتخاذ سیاست‌های اقتصادی غیرمتعارف او، از نرخ تورم بالا و سقوط ارزش واحد پول ترکیه رنج برد. درخواست های او برای کاهش نرخ بهره منجر به افزایش تورم به بالاترین حد در ۲۴ سال گذشته شد و در سال گذشته به ۸۵ درصد رسید و طی دهه گذشته، لیر ۱۰ درصد از ارزش خود را در برابر دلار از دست داد».

شکاف‌ها در روابط اردوغان و با آمریکا و اروپا و برخی کشورهای عربی

در سطح خارجی، شکاف در روابط ترکیه با اروپا به ویژه به دلیل موضع ترکیه در مورد جنگ روسیه در اوکراین و مخالفتش با پیوستن فنلاند و سوئد به ناتوافزایش یافته است. به همین ترتیب، پس از اینکه آنکارا به دلیل قرارداد خرید موشک اس-۴۰۰ از روسیه و مخالفت‌های گسترده در کنگره آمریکا در خصوص فروش جنگنده‌های اف ۱۶، از برنامه توسعه نسل بعدی جنگنده‌های اف ۳۵ کنار گذاشته شد و نیز به دلیل حمایت‌های آمریکا از شبه‌نظامیان کرد در سوریه، روابط ترکیه و آمریکا نیز متشنج شد. در کنار این امر باید به کاهش روابط ترکیه با شماری از کشورهای عربی از جمله مصر و عربستان سعودی نیز اشاره کرد.

اردوغان چگونه می‌تواند بر پیامدهای زلزله فائق آید؟

نگارنده در ادامه اشاره می‌کند: با وجود این چالش‌ها، ترکیه پس از زلزله مانند قبل آن نیست؛ زیرا کارشناسان اقتصادی می‌گویند این زلزله میلیاردها دلار هزینه به بودجه آنکارا تحمیل می‌کند و رشد اقتصادی را در سال جاری دو درصد کاهش می‌دهد و این یک چالشی اضافه برای دولت این کشور است که باید قبل از انتخابات سرنوشت‌ساز ماه می، تلاش‌های زیادی برای بازسازی مبذول دارد.

بر اساس این یادداشت، شمار زیادی از مردم ترکیه بر این باورند که رئیس‌جمهور می‌تواند حمایت ملی را برای مقابله با بحران بسیج کند و موقعیت خود را تقویت کند، زیرا او در اجرای کمپین‌های انتخاباتی مهارت دارد و دولتش تجربه مقابله با زلزله‌ها، آتش‌سوزی جنگل‌ها و سایر بلایای طبیعی از زمان روی کارآمدن طی ۲۰ سال گذشته، را دارد. صمن اینکه برخی بری این باورند که به هر حال هرگونه تصور از ناتوانی دولت در مدیریت صحیح این فاجعه یا اطمینان از عدم اجرای قوانین مناسب ساخت و ساز در یک کشور زلزله خیز به تلاش اردوغان برای انتخابات آتی ضربه وارد می‌کند.

در پایان یادداشت المیادین آمده است: بی‌تردید، اردوغان به یاد دارد که بی کفایتی مقامات این کشور در زمان زلزله ۱۹۹۹، حزب او را پس از سه سال به پیروزی رساند. بر این اساس، میزان پاسخ مناسب به این فاجعه، پس از ماه ها سرنوشت سیاسی او را رقم خواهد زد، بنابراین یا همه چیز را خواهد برد یا همه چیز را از دست خواهد داد.