به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، وزارت خارجه ترکیه سفیر ایران در آنکارا را فراخوانده و ناخرسندی خود درباره اظهاراتی که تهران درباره سخنانی «رجب طیب اردوغان» مطرح کرده را ابراز داشت.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه امروز (جمعه) از احضار «دریا اورس» سفیر ترکیه در جمهوری اسلامی ایران به وزارت خارجه در واکنش به اظهارات مداخله جویانه و غیر قابل قبول رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در سفرش به باکو خبر داد.
وی اظهار داشت: امروز جمعه ۲۱ آذر ماه ۱۳۹۹ سفیر ترکیه در تهران از سوی دستیار وزیر و مدیرکل اورآسیا به وزارت امور خارجه احضار و ضمن ابلاغ مراتب اعتراض شدید، به سفیر این کشور تأکید شد جمهوری اسلامی ایران خواستار توضیح فوری دولت ترکیه در این خصوص است.
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از فارس، «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه روز گذشته در حالی که برای شرکت در مراسم رژه نظامی نیروهای جمهوری آذربایجان به مناسبت پایان اشغال منطقه «قرهباغ کوهستانی» به باکو سفر کرده بود، ابیاتی از یک شعر جدایی‌طلبانه درباره رود ارس در مرز ایران و جمهوری آذربایجان علیه تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران خواند.
این اظهارات البته واکنش «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران را به همراه داشت و ظریف در توئیتی نوشت: «به اردوغان نگفته بودند شعری که به غلط در باکو خواند مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است! آیا او نفهمید که علیه استقلال جمهوری آذربایجان سخن گفته است؟ هیچکس نمی‌تواند درباره آذربایجان عزیز ما صحبت کند».
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (جمعه) به برخی اتفاقات و صحبت‌های انجام‌شده در رژه نظامی روز گذشته در باکو واکنش نشان داد.
ظریف در صفحه توئیتر خود نوشت: «به اردوغان نگفته بودند شعری که به غلط در باکو خواند مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است!»
وی ادامه داد: «آیا او نفهمید که علیه استقلال جمهوری آذربایجان سخن گفته است؟ هیچکس نمی‌تواند درباره آذربایجان عزیز ما صحبت کند».
«رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه روز گذشته برای شرکت در مراسم رژه نظامی نیروهای جمهوری آذربایجان به مناسبت اتمام اشغال منطقه «قرهباغ کوهستانی» توسط ارمنستان، به باکو سفر کرده بود.
اردوغان که در این مراسم به همراه «الهام علی‌اف» رئیس دولت باکو شرکت کرده بود، بیتی از یک شعر جدایی‌طلبانه درباره رود ارس در مرز ایران و جمهوری آذربایجان را علیه تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران خواند.
سرویس جهان مشرق _ سقوط منطقه عفرین در سال ۲۰۱۸ و فجایعی که در دوران اشغال این منطقه توسط مزدوران تحت امر ارتش ترکیه بر سر مردم غیر نظامی آن آمد باز هم باعث نشد تا رهبران و فرماندهان شبه نظامیان کرد در شمال سوریه از محاسبات اشتباه خود در خصوص حمایت امریکا از این گروه ها دست بردارند.
در تابستان سال ۲۰۱۹ به تدریج زمزمه‌های حمله ارتش ترکیه و نیروهای تحت حمایتش به مناطق اصلی قوای SDF در شمال و شمال شرق سوریه به گوش میرسید اما طرف مقابل همچنان بر این باور بود که امریکا اجازه حمله ترکیه به متحدین این کشور را نخواهد داد. امریکایی ها در سال قبل از آن در زمان حمله ارتش ترکیه تحت عملیات شاخه زیتون به منطقه عفرین سکوت کرده و هیچ واکنشی از خود نشان ندادند، اما سران SDF اینگونه توجیه میکردند که عفرین در منطقه‌ای ایزوله و خارج از خاک اصلی مناطق تحت کنترل این گروه است.
اما با اعلام رسمی آغاز عملیات چشمه صلح، توسط رجب طیب اردوغان در ۹ اکتبر ۲۰۱۹ میلادی، قوای مشترک ارتش ترکیه و مزدوران تحت امرش حمله به مناطق تحت کنترل شبه نظامیان کرد در محدوده شهرهای تل ابیض یا راس العین را آغاز کردند.
اینبار اما به محض آغاز عملیات نظامی ترکیه، حوادثی رخ داد که نه تنها رهبران SDF بلکه جهانیان را متحیر ساخت… نظامیان امریکایی اقدام به عقب نشینی و تخلیه پایگاه‌های نظامی خود در این منطقه کرده و به قوای مشترک ترکیه اجازه دادند بدون هیچ دردسری پیشروی زمینی خود را آغاز کنند.
قوای امریکایی تقریبا تمامی مقرهای نظامی خود از عین عیسی در غرب مناطق درگیری تا تل تمر در شرق این منطقه را تخلیه کرده و حتی در مواردی آنچنان با عجله این کار را انجام دادند که فرصت جمع آوری تجهیزات حساس و مدارک محرمانه نیز از این پایگاه‌ها وجود نداشت و به ناچار جنگنده‌های نیروی هوایی این کشور اقدام به بمباران هوایی و از بین بردن تجهیزات به جای مانده کردند.
تصویر ماهواره ای پایگاه نظامی لافارج ارتش امریکا قبل و بعد از بمباران توسط جنگنده‌های این کشور
به هر ترتیب نیروهای مزدور ارتش ترکیه پیشروی زمینی خود را برای تصرف شهرهای راس العین و تل ابیض آغاز کردند. البته هدف گذاری کلی این عملیات که از سوی مقامات ترکیه اعلام شده بود ایجاد کمربند حائل به عمق ۳۵ کیلومتر در منطقه مورد نظر از خط مرزی این کشور تا بزرگراه بین المللی M۴ بود.
بر خلاف منطقه عفرین که در شرایط محاصره نیز ۲ ماه در برابر مهاجمین مقاومت کرده بود، شبه نظامیان کرد در این عملیات هیچ گونه موفقیتی در دفاع از مناطق خود نداشته و با دادن تلفات بسیار زیاد به تدریج از عمده مناطق از جمله دو شهر مهم راس العین و تل ابیض که نقش حیثیتی برای آنها داشت عقب نشینی کردند.
یکی از دلایل و توجیهات ترکیه برای حمله به این مناطق اقدامات شبه نظامیان YPG و تروریست‌های PKK در تغییر ترکیب جمعیتی این مناطق و تلاش برای بیرون راندن ساکنان بومی عرب این شهرها بود.
در واقع راس العین و تل ابیض پیش از سال ۲۰۱۵ و ورود شبه نظامیان کرد تحت حمایت امریکا به این منطقه به بهانه مبارزه با داعش تقریبا خالی از جمعیت کردزبان بوده و یا درصد بسیار کمی از سکنه این مناطق را کردهای شمال سوریه تشکیل میدادند، اما با تصرف این مناطق توسط SDF به تدریج سیاست تغییر ترکیب جمعیتی و سکونت کردزبانان در این مناطق و اطلاق اسامی جعلی نظیر سری کانی (برای راس العین) و گری سپی (برای تل ابیض) موجب خشم مردم منطقه و گرایش آنها به سوی ترکیه شد.
این مسئله موجب شد تا در هنگام هجوم قوای ارتش ترکیه به این منطقه، مردم محلی اقدام به همکاری با قوای مهاجم کرده و حتی برخی گروه‌های غیر کرد SDF که مسئول دفاع از این مناطق بودند نیز بدون نبرد اقدام به عقب نشینی کنند.
از دیگر دلایل پیشروی سریع قوای مهاجم پشتیبانی بسیار خوب توپخانه و پهپادهای مسلح ارتش ترکیه از عملیات زمینی قوای تحت امرشان بود.
در واقع این عملیات آغاز سریال نمایش‌های تبلیغاتی ترکیه برای تجهیزات ساخت صنایع دفاعی این کشور بود. هویتزرهای خودکششی T۱۵۵ Firtina و راکت اندازهای ۱۲۲ میلیمتری Sakarya و ۳۰۰ میلیمتری Kasirga با آتش بی امان خود راه را برای پیشروی قوای زمینی باز کرده و تلفات شدیدی به شبه نظامیان کرد وارد کردند.
پهپادهای رزمی این کشور نظیر Bayraktar TB۲ و Anka نیز آسمان منطقه نبرد را پوشش میدادند.
عملیات نظامی تقریبا به مدت ۲ هفته و تا روز ۲۴ اکتبر در جریان بود تا اینکه رهبران شبه نظامیان کرد سرانجام تصمیم عاقلانه ای گرفته و از دولت سوریه و قوای نظامی روسیه درخواست کمک و میانجیگری کردند. ارتش سوریه و نظامیان روس نیز که پیش از آغاز عملیات به دلیل حضور نظامیان امریکایی امکان دخالت در این منطقه را نداشتند، با دعوت رسمی نمایندگان SDF اقدام به استقرار در خطوط تماس با مهاجمین ترکیه کرده و بدین ترتیب ادامه پیشروی ارتش ترکیه در این منطقه متوقف شد.
در واقع ورود قوای دولتی سوری و نظامیان روس که پس از مذاکرات فشرده با ترکیه و ایجاد گشت های مرزی مشترک بر روی بزرگراه بین المللی M۴ مانع از ادامه عملیات نظامی مهاجمین شده بودند موجب نجات قوای SDF از فاجعه تمام عیار و حتی از دست دادن شهرهایی نظیر حسکه و قامشلی شد و یک بار دیگر ثابت کرد که دل بستن به قوای امریکایی در مواجهه با ارتش ترکیه که متحد سنتی امریکا و عضوی از اتلاف ناتو است خیالی باطل بوده و تنها راه نجات مردم این مناطق از تهاجمات بعدی ارتش ترکیه، سپردن کنترل این مناطق به ارتش و دولت قانونی سوریه خواهد بود.
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، در پی درگیری های شدید میان دو کشور ارمنستان و جمهوری آذربایجان در منطقه قره باغ، نیرو های نظامی کشورمان حضورشان را به در مناطق مرزی شمال غربی افزایش داده اند.
تاکنون تیپ پیاده ۳۲۱ ارتش، تیپ مکانیزه امام زمان(عج) سپاه و همینطور تجهیزاتی چون رادارهای کاوش و پدافند هوایی مرصاد و Tor M۱ و… در آن مناطق قرار دارند.
سرویس جهان مشرق _ در قسمت قبل وقایع منجر به ورود مستقیم ارتش ترکیه به نبرد سوریه را به شکل مفصل شرح دادیم؛ عملیات تصرف شهر الباب که در زمانی در کنترل تروریست‌های داعش بود اگرچه در نهایت با پیروزی ترکیه و مزدوران تحت امرش به پایان رسید، اما تلفات جانی و خسارات شدید تجهیزاتی ارتش ترکیه در این شهر که تنها چند هزار نیروی پیاده باقیمانده داعش در شمال استان حلب در آن حضور داشتند موجب شد تا ارتش ترکیه راهبرد خود در عملیات نظامی در سوریه را دگرگون کند.
تقریبا همزمان با آغاز کمپین سپر فرات و هجوم ترکیه و نیروهای تحت امرش به این منطقه، نیروهای ارتش سوریه نیز عملیات بزرگی را در از محور شرق فرودگاه کویرس آغاز کرده بودند و در حالیکه حتی شهر تادف، دروازه جنوبی الباب را نیز تحت کنترل خود داشتند بنابر توافقات سیاسی مابین دو طرف از ورود به شهر الباب منصرف شده و به سوی جنوب این منطقه و پاکسازی شرق استان حلب حرکت کردند که با تصرف شهرهای دیرحافر و مسکنه و پایگاه هوایی جراح امنیت این منطقه به شکل کامل تامین شد.
رهبران ترکیه که تا این هنگام مبارزه با تروریست‌های داعش را بهانه ورود مستقیم ب خاک سوریه عنوان میکردند حال نیازمند طرح و هدفی جدید برای ایجاد منطقه حائل مورد نظر خود در سراسر خطوط مرزی با سوریه بودند. آغاز مجدد حملات گروه تروریستی PKK در خاک این کشور و نبرد سنگین ارتش ترکیه با این گروه که پس از چندین سال صلح و آتش بس مجددا آغاز شده بود، موجب شد تا رهبران ترکیه ضمن اعتراض شدید به ایالات متحده امریکا به دلیل حمایت نظامی از شبه نظامیان کُرد در خاک سوریه اعلام کند که بخش زیادی از کادر رسمی گروه پ ک ک در بدنه نیروهای دموکراتیک سوریه SDF حضور دارند و این گروهک بخشی از تسلیحات و تجهیزات اهدایی غرب به نیروهای SDF را به خاک ترکیه انتقال داده است.
ارتش ترکیه که پیش از این با عملیات سپر فرات موفق شده بود مانع از اتصال دو کانتون کردنشین جزیره و عفرین (حد فاصل حسکه تا شمالغرب حلب) شوند، اینبار در صدد وارد کردن دومین ضربه کاری به دشمن قدیمی خود بود. در آن زمان با توجه به حضور قدرتمند داعش در استان‌های رقه و دیرالزور، حمله به مناطق اصلی گروه SDF امکانپذیر نبوده و با مخالفت و واکنش شدید امریکا مواجه میشد. به همین دلیل رهبران ترکیه تصمیم می‌گیرند به ضعیف‌ترین منطقه تحت کنترل شبه نظامیان کُرد یعنی منطقه عفرین حمله‌ور شوند.
عملیات شاخه زیتون و سقوط عفرین
منطقه عفرین که در شمالغرب استان حلب واقع شده است از ابتدای بحران سوریه در سال ۲۰۱۱ تقریبا به شکل خودمختار اداره میشد و طی توافق با دولت سوریه در ازای عدم همکاری با تروریست‌ها، ارتش سوریه وارد این منطقه نمیشد. در میان تمامی مناطقی اکثریت جمعیت کردنشین بودند، منطقه عفرین بیشترین آرامش و همکاری را با ارتش سوریه داشت. اما یک اشتباه و خودخواهی بزرگ موجب سقوط این منطقه، کشته و زخمی شدن هزاران غیرنظامی و آوارگی مردم بیگناه آن شد.
موقعیت منطقه عفرین پیش از تهاجم ارتش ترکیه
از ابتدای سال ۲۰۱۸ میلادی زمزمه‌های هجوم ارتش ترکیه و نیروهای تحت امرش به منطقه عفرین به بهانه مبارزه با تروریسم به گوش میرسید و با توجه به اینکه عفرین منطقه‌ای ایزوله و بدون امکان دسترسی به مناطق اصلی SDF محسوب میشد، امکان مقاومت مدافعین و جلوگیری از سقوط آن تقریبا غیرممکن بود. رهبران شبه نظامیان YPG گمان میکردند که به دلیل اینکه هزاران نفر از نیروهای آنها مشغول نبرد در زیر پرچم امریکا علیه داعش هستند، ترکیه هرگز به خود جرات حمله به آنها را نخواهد داد اما این گمان از اساس باطل بوده و ارتش ترکیه به فرمان رجب طیب اردوغان در تاریخ ۲۰ ژانویه عملیات خود در این منطقه را تحت عنوان شاخه زیتون آغاز کرد.
نیروهای تحت حمایت ترکیه در مرکز شهر عفرین
پیش از آغاز تهاجم ارتش ترکیه به این منطقه، مقاماتی از دولت سوریه و حتی فرماندهان روسی به نیروهای مستقر در عفرین پیشنهاد دادند با نصب پرچم کشور سوریه و ارتش روسیه در این منطقه و حضور نیروهای رسمی این کشور، مانع از تهاجم ترکیه به این منطقه شوند اما کلیه این پیشنهادات، مغرورانه از سوی شبه نظامیان کُرد رد شده و آنها مقاومت نظامی تا شکست مهاجمین را تنها راه نجات عفرین خواندند.
علی رغم تمامی شعارها و اطمینان بخشی به مردم محلی، نیروهای YPG تنها در هفته‌های نخست موفق به وارد آوردن تلفات و خسارات به قوای مهاجم شدند اما با از دست رفتن ارتفاعات راهبردی این منطقه که تحت حملات سنگین هوایی و توپخانه‌ای ارتش ترکیه گریزی از آن نبود، منطقه عفرین تنها پس از ۵۸ روز نبرد به طور کامل سقوط کرده و تحت اشغال تروریست‌های تحت حمایت ترکیه درآمد.
تانک لئوپارد۲ منهدم شده ارتش ترکیه در عفرین
راهبرد نظامی ارتش ترکیه در این عملیات شدیدا متاثر از نبرد شهر الباب بود. نظامیان ترکیه پس از هفته نخست تهاجم که دچار تلفات و خسارات مجدد در این منطقه شدند، هزاران مزدور تحت امر خود را روانه میدان نبرد کرده و تنها به پشتیبانی هوایی و توپخانه‌ای از آنها تا زمان تصرف مرکز عفرین پرداختند. در زمان ۲ ماهه عملیات شاخه زیتون حدود ۸۰ سرباز ارتش ترکیه، ۵۰۰ نفر از نیروهای تحت امرش و حدود ۱۵۰۰ نفر از شبه نظامیان مدافع عفرین کشته شده و هزاران غیرنظامی نیز کشته و زخمی شدند.
بر خلاف عملیات الباب ارتش ترکیه در نبرد عفرین به دلیل بافت کوهستانی منطقه و دشواری استفاده از قوای زرهی، چندان از تانک‌های اصلی میدان نبرد خود استفاده نکرده و تنها ۲ دستگاه تانک این کشور با شلیک موشک‌های ضد زره کنکورس هدف قرار گرفته و نابود شد.
محموله موشک‌های ضد زره توقیف شده در مسیر عفرین
در سوی مقابل اما نخستین بار این کشور از پهپادهای رزمی ساخت صنایع داخلی خود از مدل Bayraktar TB۲ به شکل گسترده استفاده کرد که نقش به سزایی در تلفات نیروهای مدافع عفرین و تسهیل پیشروی قوای مهاجم در این منطقه داشت.
ساختمان منقش به تصویر عبدالله اوجالان رهبر گروه PKK لحظاتی پیش از نابودی توسط پهپاد ترکیه
تجارب به دست آمده از حملات پهپادی در این عملیات بعدها در نبرد منطقه راس العین، مقابله با ارتش سوریه در استان ادلب و نبرد بزرگ کشور لیبی مورد استفاده قرار گرفته و نتایج درخشانی برای قوای نظامی ترکیه به همراه داشت.
در قسمت بعد به بررسی عملیات چشمه صلح ارتش ترکیه در غرب استان حسکه و شمال رقه خواهیم پرداخت که اینبار بر خلاف نبرد عفرین با هوشیاری رهبران کرد و همکاری با دولت سوریه مانع از رقم خوردن فاجعه‌ای دیگر برای آنها شد.
