رسانه ملی

گروه فرهنگ دفاع‌پرس ـ رسول حسنی ولاشجردی؛ در گستره وسیع فرهنگ و هنر عباراتی متعددی وجود دارد که شاید در ظاهر ساده‌انگارانه و پیش پاافتاده باشد اما در عمق آن حقیقتی وجود دارد که رمز مانایی پویایی و اثربخشی کالای فرهنگی هست. عبارات ادبیات عامیانه، سینمای عامیانه، شعر عامیانه و در نهایت هنر عامیانه از آن دست مواردی هست که متاسفانه در نوشتار و گفتار منتقدان ایرانی به وفور با کاربرد غلط و منفی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امر عامیانه بودن یک اثر هنری به معنای پیمودن بخش عظیمی از مسیر دشوار جذب مخاطب هست. مگر می‌توان اثر پرمخاطبی یافت که عامه مردم نسبت به آن رغبتی نداشته باشند؟ آثار مهمی مانند «بینوایان» نوشته «ویکتور هوگو»، «زنان کوچک» نوشته «لوییزا می‌الکات»، «کلبه عموم تام» نوشته «هریت بیچر استو» در ادبیات و صد‌ها مثال دیگر نشان از این دارند که صاحبان این آثار از اهمیت مخاطب غافل نبوده‌اند.

هنر عامیانه یا عامه‌پسند بودن عبارتی هست که با عوام‌زدگی اشتباه گرفته می‌شود. در ایران نویسندگانی مانند «ر. اعتمادی»، «نسرین ثامنی»، «احمد محققی»، «فهیمه رحیمی» و … از آن دسته نویسندگانی هستند به ورطه عوام‌زدگی افتادند و شاید در مقطعی مخاطبانی محدود را جذب کردند، اما مانند گلوله برف آب شدند. در مقابل نویسندگانی، چون «نادر ابراهیمی»، «هوشنگ مرادی کرمانی»، «زویا پیرزاد»، «گلی ترقی» و … بودند که به دلیل در نظر گرفتن این اصل که مردم سرمایه مانا و پویای آثارشان هستند، دست به تولید اثر زدند. نتیجه اینکه این مخاطبان هم بر مخاطبان خود تاثیرگذاشته‌اند و هم بر جریان ادبی کشور.

رسانه ملی که در نام خود عموم مخاطبان را لحاظ کرده، نمی‌تواند نسبت به مخاطب بی‌تفاوت باشد. صداوسیما بیش از هر رسانه دیگری باید اصل مهم هنر عامیانه را مانند ستاره قطبی در افق برنامه‌سازی خود داشته باشد چراکه حیات آن به وجود مخاطب وابسته هست. توجه به هنر عامیانه در رسانه ملی خواه‌ناخواه اصل مهم دیگری را به همراه دارد که همان «سرگرمی‌سازی» هست. با نگاه به کارنامه صداوسیما در خواهیم یافت که سریال‌های عامه‌پسند و سرگرم‌کننده نه‌تنها در زمان خود آثار فاخر و اثرگذاری از آب درآمدند بلکه بعد از سپری شدن سال‌ها، همچنان پرمخاطب هستند.

سریال‌های «دایی جان ناپلئون» ساخته «ناصر تقوایی»، «هزاردستان» ساخته «علی حاتمی»، «سربداران» ساخته «محمدعلی نجفی»، «روزی روزگاری» ساخته «امرالله احمدجو»، «امام علی (ع)» ساخته «داوود میرباقری»، «همسران» ساخته «بیژن بیرنگ» و «مسعود رسام»، «زیر تیغ ساخته» «محمدرضا هنرمند» و ده‌ها سریال دیگر در کنار برنامه‌هایی مهم، چون «مسابقه هفته»، «هنر هفتم»، «سیمای اقتصاد ما» و «گزارش هفتگی» بعد از گذشت سال‌ها هنوز حرفی برای گفت دارند. این موفقیت برای رعایت همان اصل سرگرمی‌سازی و مخاطب محوری هست.

متاسفانه این دو اصل در سال‌های اخیر چنان کمرنگ شده که دیگر عموم مخاطبان که سرمایه ذاتی رسانه ملی هستند چندان جدی گرفته نمی‌شوند. به همین دلیل سریال‌های تازه تولید رسانه ملی در مقابل سریال‌های بازپخشی با اقبال کمتری مواجه می‌شود. اگر آن سیاستی که مثلا در تولید آثاری، چون «پایتخت» در فصل‌های پیشین پی‌ریزی شد دنبال می‌شد قطعا با ریزش مخاطب مواجه نبودیم.

نباید از این نکته غافل شد که امروز رسانه مخاطبان خود را انتخاب نمی‌کند بلکه این مخاطبان هستند که رسانه‌ها را انتخاب می‌کنند و در صورت برآورده نشدن نیازهای‌شان به‌راحتی رسانه دیگری را جایگزین می‌کنند. پخش فصل هفتم سریال پایتخت به رغم همه ضعف‌های ساختاری که بر آن مترتب بود، نشان داد که اگر مخاطب، مسائل واقعی خود را در سریال ببیند آن را دنبال خواهد کرد. هرچقدر فاصله مخاطب با آنچه در رسانه ملی می‌بیند کمتر باشد، آمار مخاطبان رشد تصاعدی خواهد داشت.

معضلی که متاسفانه در ساخت سریال‌های این روز‌های رسانه ملی شاهد هستیم آن هست که مخاطب نشانی از خود در آنها نمی‌بیند. پربازدید بودن یک ویدئوی خاص در فضای مجازی دقیقا به این دلیل هست که تولیدکننده آن از عامه مردم هست و برای مردم تولید اثر می‌کند بدون آنکه مدعی خلق معنا باشد. چه رعایت این نکته ظریف خودآگاه باشد چه ناخودآگاه، بر جان مخاطب می‌نشیند و به اصطلاح ویدئوی مورد نظر وایرال می‌شود.

مخاطب ایرانی در دهه شصت و قبل از آن‌ با محدودیت استفاده از وسایل ارتباط جمعی و ممنوعیت ویدئو مواجه بود و از طرفی سالن‌های سینما و تئاتر هم در دسترس نبود و ناگزیر بود که به سمت رادیو و تلویزیون بیاید. اما امروز این ناگزیری در انتخاب رسانه از سوی مخاطب وجود ندارد و این فضای به وجود آمده کار رسانه ملی را دشوار کرده هست. رفع این دشواری، اما کار ممتنعی نیست. ساخت و تولید «پایتخت ۷» نشان داد که رسانه ملی می‌تواند در جذب مخاطب موفق باشد به‌شرط آنکه سرگرمی‌سازی و مخاطب محوری را از قلم نیاندازد.

انتهای پیام/ ۱۶۱

به گزارش مجاهدت از گروه فرهنگ دفاع‌پرس، علی بخشی‌زاده، معاون صدای رسانه ملی رباره فلسفه شکل‌گیری برنامه «هفته‌های ایرانی» رادیو ایران اظهار داشت: برنامه «هفته‌های ایرانی» در چارچوب سیاست‌های کلان رسانه ملی و با تکیه بر رویکرد تحولی معاونت صدا طراحی شد. این برنامه به دنبال آن بود که هویت بومی، فرهنگی و اجتماعی استان‌های مختلف کشور را به‌درستی و بی‌واسطه روایت کند. هدف، نمایش تصویر واقعی و زنده‌ای از زندگی مردم در اقصی نقاط کشور بود؛ از آداب و رسوم گرفته تا توانمندی‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در دستور کار این برنامه بود.

معاون صدای رسانه ملی ادامه داد: علت انتخاب رادیو ایران برای این ماموریت مهم، توجه به ماهیت ملی و سراسری و به عنوان فراگیر‌ترین رسانه شنیداری کشور بود. طرح ملی هفته‌های ایرانی تازه‌ترین کار ویژه‌ای هست که شبکه رادیویی ایران مبتنی بر سند تحول به اجرا درآورد. این طرح فرصت مغتنمی برای شنیده شدن صدای شهر‌ها و روستا‌های کوچک و بزرگ کشور در قالب و محور‌های متنوع ارزیابی می‌شود.

وی درباره اینکه از چه زمانی این برنامه آغاز شد و چه استان‌هایی را شامل شد؟ توضیح داد: «هفته‌های ایرانی» از مهرماه سال گذشته آغاز شد. حرکت شبکه ایران از غرب کشور و استان کردستان شروع شد و به‌صورت پیوسته هر هفته به یک استان رفت. در پایان مهر امسال، با برنامه‌سازی در استان زنجان، این مسیر به پایان رسید. در مجموع، ما به تمامی استان ها‌ی کشور سفر کردیم و سعی بر این بود که روایت کاملی از ایران فرهنگی ارائه شود.

بخشی‌زاده درباره ایننکنه چطور موفق شدید برنامه را به‌صورت میدانی و در همه استان‌ها اجرا کنید؟ تاکید کرد: پشتوانه اصلی اجرای میدانی برنامه، همراهی مدیران مراکز استانی، حمایت بخش‌های فنی و هماهنگی‌های دقیق اجرایی بود. گروهی از رادیو ایران به هر استان اعزام می‌شد و برنامه‌ها در مراکز استان‌ها، در سالن‌ها، میدان‌ها یا مراکز فرهنگی با حضور مردم ضبط می‌شد. ارتباط زنده با مخاطبان، گفت‌و‌گو با مسئولان، چهره‌های فرهنگی و نخبگان استانی از عناصر ثابت هر برنامه بود.

وی درباره بازخورد مخاطبان گفت: بازخورد‌ها واقعاً فراتر از انتظار  بود. از همان برنامه‌های ابتدایی، تماس‌های مردمی به‌طور چشمگیری افزایش یافت. در برخی برنامه‌ها، در بازه پخش زنده یک‌ساعته، تماس‌های بسیاری داشتیم. همین مسئله به ما انرژی مضاعف می‌داد تا برنامه را با کیفیت بیشتر ادامه دهیم.

معاون صدا درباره اینکه آیا در محتوای برنامه، نگاه خاصی هم به ارزش‌های فرهنگی مانند ایثار و شهادت داشتید؟ توضیح داد: حتماً. یکی از بخش‌های ثابت برنامه، دیدار با خانواده‌های معظم شهدا و گفت‌و‌گو با ایثارگران بود. ما بر این باور بودیم که معرفی هویت فرهنگی بدون توجه به ریشه‌های معنوی و فداکاری‌های مردم ناقص هست. این بخش‌ها بسیار مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و به نوعی برنامه را به مرجع فرهنگی-اجتماعی تبدیل کرد.

بخشی‌زاده درباره اینکه غیر از این برنامه، چه اقدامات دیگری انجام شد؟ بیان کرد: برنامه‌هایی مانند «زیر آسمان ایران» و دوره‌های شناسایی استعداد‌های استانی با عنوان «ایرانیاران» هم‌راستا با این برنامه اجرا شد. ما با معرفی نخبگان بومی، تلاش کردیم علاوه بر روایت فرهنگ، به کشف ظرفیت‌های انسانی استان‌ها نیز بپردازیم.

وی ادامه داد: ما بازخورد‌ها را به‌صورت دقیق بررسی کردیم و تصمیم داریم فصل دوم «هفته‌های ایرانی» را با ساختاری غنی‌تر آغاز کنیم. در فصل آینده، می‌خواهیم بیش از گذشته به مسائل مردمی، مطالبات منطقه‌ای و چالش‌های فرهنگی و اجتماعی استان‌ها و به طور دقیق به مسئله شعار سال که تمرکز بر بازنمایی و برنامه ریزی زمینه توسط دولت برای سرمایه گذاری در تولید بپردازیم.

معاون صدا تاکید کرد: تبین و ایجاد اطمینان برای سرمایه گذاری باثبات در قوانین و مقررات دولتی و مطالبه گری از دولت برای کوتاه کردن فرایند سرمایه‌گذاری و در عین حال تقبیح واردات کالا‌های غیر ضرور و ضربه زننده به سرمایه گذاری و تولید داخلی هست، یکی از نکات دیگری که مورد توجه جدی هست.

بخشی‌زاده گفت: معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری به مردم از قبیل شرکت‌های دانش بنیان و شیوه‌های مختلف سرمایه‌گذاری توسط مردم هست. معرفی موانع تولید در استان و مطالبه از مسئولین استانی نیز در دستور کار هست. یکی از موارد مهم، بازنمایی نقش مردم در پیشرفت کشور و جبران عقب‌ماندگی‌ها در حوزه سرمایه گذاری در تولید هست که به حول و قوه الهی به نحو مطلوب به این بخش پرداخته خواهد شد. حضور میدانی در دل مردم و انعکاس دقیق دغدغه‌های آحاد مردم استان در زمینه سرمایه‌گذاری، نقطه تمرکز فصل دوم خواهد بود.

وی در پایان گفت:رسانه قدردان مردم هست؛ مخاطبانی که با حضور، تماس، پیشنهاد و حتی نقدهای‌شان، مسیر برنامه را روشن خواهند کرد. «هفته‌های ایرانی» صدای مردم هست و امیدواریم بتوانیم در ادامه، با دقت و دل‌سپردگی بیشتر، این صدا را رساتر به گوش ایران بزرگ و رشید برسانیم.

انتهای پیام/ ۱۲۱

به گزارش مجاهدت از گروه فرهنگ دفاع‌پرس، آیین تجلیل از عوامل برنامه تلویزیونی «محفل» شامگاه گذشته (چهارشنبه، ۲۲ اسفند) در سالن ابن‌سینای مرکز همایش‌های صداوسیما برگزار شد.

«پیمان جبلی» رئیس سازمان صداوسیما «محفل» را هدیه خداوند به عوامل این برنامه دانست تا مخاطبان بتوانند به‌واسطه تلاش آنان، معجزه قرآن را در قاب تلویزیون ببیند. وی افزود: به برکت نور قرآن، هم‌قسم شدیم تا در دوره تحول گام برداریم. در این مسیر، برنامه «محفل» یکی از مصادیق روشن سند تحول هست که ثابت کرده اهداف بلند محتوایی، سازوکاری و رویکردی این سند، عملیاتی هست. این برنامه نشان داد که باور طبقه‌بندی مخاطب غلط هست و می‌توان با کلام معجزه، در قلب تمام اقشار نفوذ کرد.

جبلی با اشاره به نگرانی‌های مردم در مورد نفوذ فرهنگ منحط غرب، گفت: برنامه «محفل» از معجزات مستمر قرآن هست که در زمانه پرفتنه امروز، مانند گلی خوشبو شکوفه زده و فضای فرهنگی را معطر کرده هست. این برنامه در برابر تهاجم فرهنگی دشمنان اسلام ایستاده و پیام وحدت قرآن را به جهانیان می‌رساند. محفل، راه هزار ساله مبلغان را در مدت کوتاهی پیموده و تبلیغات دروغ دشمنان اسلام را خنثی کرده هست.

محفل به بلوغ رسیده هست

«محسن برمهانی» معاون سیما نیز بیان کرد: برنامه «محفل» در این سال‌ها به نقطه بلوغ رسیده و تأثیر جدی در انس طیف‌های مختلف مردم با قرائت و حفظ قرآن داشته هست. هر دقیقه از پخش این برنامه، قلبی را می‌لرزاند و توجهی را به سوی قرآن جلب می‌کند.

محفل، محصولی بین‌المللی

«علی فروغی» مدیر شبکه سه سیما هم با اشاره به جوان بودن سازندگان این برنامه که در راستای سیاست‌های سند تحول هست، بیان کرد: دست‌اندرکاران محفل، خادم قرآن هستند و عمر خود را پای این برنامه گذاشته‌اند. برنامه‌ای که می‌توان با افتخار آن را محصولی ایرانی دانست که به چهار زبان دوبله و زیرنویس شده و در دنیا مخاطبان بسیاری یافته هست.

گوشواره‌های ارزشمند محفل

در این مراسم، دست‌اندرکاران محفل از جمله حجت‌الاسلام و المسلمین غلامرضا قاسمیان، حامد شاکرنژاد، سید حسنین الحلو، سید محمدحسین‌ هاشمی‌ گلپایگانی و محمد اقدم‌نژاد با سخن گفتن از تجربه حضور خود در این برنامه، آن را معجزه‌ای از برکات قرآن خواندند که توانسته هست به قلب میلیون‌ها مخاطب با طیف‌های مختلف فکری در سراسر جهان نفود کند و بر نزدیکی قلوب مردمان کشورهای اسلامی مؤثر واقع شود. آنان همچنین با تأکید بر برنامه‌هایی جدید نظیر مستندهای قرآنی، پادکست‌ها، قطعات ساخته شده با هوش مصنوعی و… که زیر چتر محفل تولید می‌شوند، آنها را گوشواره‌هایی ارزشمند خواندند که به انس هر چه بیشتر مردم با قرآن کمک مضاعف می‌کند.

«سید جلال معصومی» داور افغانستانی «محفل» نیز با تماس تصویری، برای دقایقی مهمان این مراسم شد و درباره تأثیرات برنامه در کشورهای دیگر گفت.

محفل، پیشتاز در فضای مجازی

در بخشی از این مراسم، آماری از میزان بازدید صفحات مجازی رسمی محفل در شبکه‌های اجتماعی متفاوت اعلام شد که در غالب آنها حضور پررنگ کاربران خارجی محسوس بود.

«محسن برمهانی» معاون سیما، «سلیم غفوری» قائم‌مقام معاون سیما، «علی فروغی» مدیر شبکه سه، «مهدی بلوکات» قائم‌مقام شبکه سه، «علیرضا فارسیجانی» مدیرپخش شبکه سه و از مسئولان حاضر در این آیین بودند.

در پایان این نشست صمیمانه، با حضور رئیس رسانه ملی از دست‌اندرکاران برنامه رمضانی محفل تقدیر شد.

انتهای پیام/ ۱۱۸

به گزارش مجاهدت از گروه فرهنگ دفاع‌پرس، عصر روز گذشته ۱۲ اسفند پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما با حضور در پشت‌صحنه برنامه رمضانی «جبهه»، ضمن بازدید از بخش‌های مختلف و تصویربرداری یک قسمت، در گفتگو با دست‌اندرکاران از سوژه‌های متنوع این برنامه اطلاع یافت. میثم مرادی بیناباج مدیر شبکه یک سیما و محمدعلی صمدی مدیر گروه حماسه و مقاومت شبکه یک نیز از افراد حاضر در این بازدید بودند.

جبلی در حاشیه این دیدار، با برشمردن برخی تولیدات نمایشی در حوزه دفاع مقدس، آنها را در مقابل اقیانوس معارف دفاع مقدس به قطره تشبیه کرد و گفت: همچنان داستان‌های ناگفته بسیاری از افتخارآفرینی رزمندگان در جبهه حق علیه باطل وجود دارد. روایت‌های گسترده‌ای از دفاع مقدس داریم که اگر سال‌های سال نیز به این موضوع پرداخته شود، باز هم سوژه‌های تازه وجود دارد.

وی همچنین برنامه «جبهه» را اثری جدید و خلاقانه برای معرفی معارف و بیان خاطرات مقدس دانست که به زبان شاهدان این واقعه روایت می‌شود.

رئیس رسانه ملی افزود: در حوزه دفاع مقدس نیازمند تولید و پخش برنامه‌هایی با قالب‌های متنوع هستیم. این برنامه به شکل نوآورانه با حضور میزبانی از تبار خانواده شهدا، راویان دفاع مقدس، اهالی هنر و رسانه و جبهه مقاومت، روایت‌هایی ناب از این دوره تاریخی را به تصویر می‌کشد.

جبلی تصریح کرد: در عصری هستیم که جبهه گسترده مقاومت در حال رویارویی تاریخی با دشمن اشغالگر صهیونیست و حامیانش هست. در چنین زمانه‌ای، طراحی برنامه‌هایی از این‌دست به ترویج ارزش‌های شهادت و مقاومت کمک خواهد کرد. امیدواریم برنامه «جبهه» در آشنایی مخاطبان، به‌ویژه نسل جوان با حوزه دفاع مقدس و مقاومت عملکرد موفقی داشته باشد.

برنامه تلویزیونی «جبهه» در ۳۰ قسمت به بازخوانی حدود ۱۰۰ روایت از سال‌های دفاع مقدس و مقاومت اسلامی می‌پردازد. این برنامه به تهیه‌کنندگی سیداحمد موسویان، کارگردانی پیمان امیری و سردبیری حسین برکتی از ابتدای ماه مبارک رمضان، هر شب بعد از اذان مغرب از شبکه یک سیما پخش می‌شود.

«جبهه» به همت گروه حماسه و مقاومت شبکه یک سیما تلاش می‌کند مفاهیم دفاع مقدس را در بستر داستان‌های واقعی روایت کند. این برنامه با بخش‌های مختلف از جمله نمایش، کرال و گفتگو، با اجرای صالح مدرس‌زاده و میزبانی علی خلیلی، علیرضا دلبریان، سعید ابوطالب و مریم تجلایی روی آنتن می‌رود.

انتهای پیام/ ۱۶۱