فیلم/ دولت و رئیس بانک مرکزی باهم هستند
فیلم/ دولت و رئیس بانک مرکزی باهم هستند بیشتر بخوانید »
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، یکی از پدیدههای اقتصادی که بعد از گذشت سالها در کشور ما حل نشده و به تابو تبدیل شده به تورم باز میگردد. مدتهاست که در بسیاری از کشورهای با اقتصاد پیشرفته و رو به رشد، مسئله تورم حل شده تلقی میشود.
بیشتر بخوانید:
سقوط تاریخی با سیگنال رئیس جمهور/ اعتمادی که پای بیتدبیری دولت سوخت
علل و ریشه تورم در کشور
ریشههای گوناگونی برای تورم در کشور ما بیان شده است؛ عدهای کسری بودجه و سیاستهای مالی ( بودجه سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد) را عامل تورم میدانند و عده دیگری ریشه تورم در اقتصاد کشور را به سیاستهای پولی – ارزی (بانک مرکزی) نسبت میدهند. آنچه مسلم است اقتصاددانان این پدیده را ناشی از ناهماهنگی سیاست مالی و پولی میدانند.
تاثیر سیاستهای مالی در تورم
در نظام اقتصادی استقراض دولت (بودجه) از نظام بانکی منجر به افزایش نقدینگی شده که با افزایش تقاضای کل در جامعه منجر به تورم خواهد شد. به عبارت دیگر رابطه مستقیم بین سطح عمومی قیمتها و نقدینگی وجود دارد که منجر به عرضه پول شده و بالا رفتن سطح عمومی قیمتها را به دنبال دارد. در صورتی که استقراض از طریق اوراق باشد، این مسئله هم منجر به بالا رفتن نرخ بهره در جامعه شده و سرمایه گذاری بخش خصوصی را کاهش میدهد که در حال حاضر این اتفاق در حال رخ دادن است.
این نکته نباید فراموش شود که دور تسلسل افزایش سطح عمومی قیمتها و نقدینگی از هر ناحیهای باشد مجددا به بودجه آسیب میرساند، چرا که مخارج دولت افزایش مییابد و به دلیل کمبود منابع بازهم به کسری بودجه تبدیل خواهد شد. بنابراین بین افزایش مخارج دولت و درآمد (کسری بودجه) و سطح عمومی قیمتها، یک رابطه علت و معلولی برقرار است.
تاثیر سیاستهای پولی در تورم
به غیر از سیاست مالی، سیاستهای پولی نیز محرک تورم هستند. در بخش سیاستهای پولی یکی از مهمترین عوامل نرخ سود بانکی است که در اقتصاد اثر گذار بوده و مقامات پولی با استفاده از ابزارهای متنوع به کنترل عرضه پول میپردازند تا شاخصهایی مثل تورم رشد اقتصادی و بیکاری و سرمایه گذاری را مدیریت کنند.
سیاستهای ارزی با تورم چه می کرد؟
همچنین متغیر دیگری که در این سالها روی سطح عمومی قیمتها موثر بوده نرخ ارز است که تمامی شاخصهای اقتصادی را تحت تاثیر قرار داد. مثلا در دو دوره ۹۱-۹۰ و ۹۷ باعث افزایش نرخ تورم (بالا رفتن سطح عمومی قیمتها) و حاد شدن کسری بودجه و افزایش نقدینگی شد.
البته عدهای معتقدند که در سال ۹۷ انباشت حجم نقدینگی در بانکها که تقاضای موثر برای آن وجود نداشت و به بخشهای مولد هدایت نشد، به جهش قیمت ارز و سطح عمومی قیمتها دامن زد. بنابراین تورم به سیاستهای داخلی دولتمردان باز میگشت، اما بعد از تحریمها عامل بیرونی مثل ارز را باید در افزایش تورم داخلی موثر دانست.
عموما دولتها با سرکوب نرخ ارز و پایین نگه داشتن آن به دنبال کاهش تورم، افزایش اشتغال و رفاه و معیشت هستند. مثلا سال ۹۴، ۹۵ و به ویژه ۹۶ که گفته میشود، بیش از ۱۸ میلیارد دلار پول پاشی در اقتصاد شد نرخ تورم کاهش یافت و ثبات نسبی به اقتصاد بازگشت که البته آرامش قبل از طوفان ارزی سال ۹۷ بود که با چاشنی تحریم صادرات نفت و برهم خوردن تراز پرداختها، به یکباره موج سهمگینی از تورم و نقدینگی را به همراه داشت.
تورم دهه ۹۰ چگونه گذشت
روند تورم در دهه ۹۰ نشان میدهد با تخلیه شدن فشار ارزی روی قیمتها در سال ۹۱، رو به کاهش رفت تا جایی که با ثبیت نرخ ارز، تورم در سال ۹۵ تک رقمی شد، اما به مرور با افزایش سطح نقدینگی و نبود تقاضای موثر که بتواند این منابع را به سمت بخشهای مولد و ثروت آفرین هدایت کند با فشار دوباره تحریم فنر فشرده سالهای قبل پرش کرد و با سیل نقدینگی مانده در بانکها به سونامی تورم تبدیل شد.
از سال ۹۳ روند نزولی نرخ تورم شروع شد و در سال ۹۵ به پایین ترین سطح رسید، اما عمر کوتاهی داشت و در نهایت در سال ۹۷ اوج گرفت. تورم نقطهای خوراکیها و آشامیدنیها در اسفند سال ۹۷ به ۷۳.۲ درصد رسید که در طول این سالها کم نظیر است. مجددا در سال ۹۸ به ۱۴.۸ درصد کاهش یافت، اما سیاستهای پولی و مالی باعث شد که این نرخ در سال ۹۹ به ۶۷ درصد افزایش یابد. این ارقام به وضوح نشان میدهد که قدرت خرید و معیشت مردم نزدیک به نصف شده است.
در همین باره داود دانش جعفری وزیر اسبق اقتصاد و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام میگوید: اگر اقتصادی دائماً با تورم بالا مواجه باشد، رشد اقتصادی هم ایجاد نخواهد شد. متاسفانه اقتصاد ما در سالهای اخیر همواره جزء کشورهای بزرگ دارای تورم بالا بوده است که این هم به یک سری واقعیتها برمیگردد که دولت در اقتصاد ایران در سالهای گذشته؛ بیشتر از آنچه که داشته؛ هزینه کرده است و مخارج دولت بالاتر از درآمدش بوده است و چون کم آورده برای جبران به سیاستهای پولی انبساطی و حتی استقراض از بانک مرکزی روی آورده است و این باعث تورمهای بسیار بالا شده است.
دانش جعفری پس از سیاستهای مالی به ابعاد دیگر این تورم سهمگین اشاره کرده و معتقد است: یکی از دلایل تورم، همین سیاستهای انبساطی پولی گسترده است. ما در سال گذشته با رشد نقدینگی ۳۸ درصدی مواجه شدیم. وقتی این مقدار رشد نقدینگی وجود دارد، این نشان میدهد که چقدر حجم پول افزایش پیدا کرده است.
همچنین احسان خاندوزی نماینده مجلس گفته بود: به تازگی رکورد ۷۵ ساله تورم در ایران شکسته شد؛ اگر غیر از این است، بانک مرکزی گزارش فروردین ۱۴۰۰ را منتشر کند. ایران فقط در سالهای اِشغال توسط متفقین، شاهد تورم بالاتر از ۵۰ درصد بوده است.
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از فارس، سیاست دولت روحانی در مورد تورم نتیجهای جزء ارقام بالا و وحشتناک تورم دستاورد دیگری نداشت و باعث کوچک شدن سفرههای مردم و هرج و مرج قیمتها شد. رویکرد دولت تدبیر و امید در شرطی کردن اقتصاد و گشایش اقتصادی از بیرون مرزها، فرصتها برای اصلاحات اقتصاد داخلی را سوزاند که نتیجه آن فشار حداکثری به مردم شد.
تورم دهه ۹۰ چگونه رقم خورد؟ +نمودار بیشتر بخوانید »
سرویس سیاست مشرق – سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ همزمان با انتخابات ششمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخابات میاندورهای مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد. در ستون «صندوقچه انتخابات» به بررسی روزانه اخبار و حواشی انتخاباتی و رصد رسانههای داخلی و بررسی رسانههای معاند میپردازیم.
********
ستاد انتخاباتی «تخریب رئیسی» آغاز به کار کرد
روز چهارشنبه نامهای با امضای جاویدنیا، یکی از معاونین قضایی رئیس کل دادگستری تهران در شبکههای اجتماعی با محوریت “نریمان غریب”، یکی از عناصر فعال جریان ضدانقلاب با عنوان “دستور قوه قضاییه برای فیلترینگ برخی شبکه های اجتماعی به خصوص اینستاگرام”، منتشر شد.
فارس با اشاره به این مسئله در مطلبی نوشت:انتشار این نامه در آستانه یک ماه مانده به انتخابات و با توجه ورود آیت الله رئیسی به این عرصه، یک اتفاق یا اشتباه آنهم از سوی فردی که مسولیت حوزه فضای مجازی در دوره پیشین قوه قضائیه(زمان ریاست آیت الله آملی لاریجانی) را برعهده داشته، نمیتواند باشد.
برای درک بهتر اینکه، چرا تاکید می شود این موضوع یک پروژه تخریبی علیه آیت الله رئیسی با وارد کردن ایشان به دو قطبی سازی کاذب با محوریت موضوع فیلترینگ است، می توان به اظهارات تاجزاده در روز ثبت نام برای انتخابات ۱۴۰۰ و حتی نزدیک تر از آن به اظهارات رئیس جمهور در صبح چهارشنبه با تاکید خاص بر روی موضوع فیلترینگ، که در واقع تلاشی در جهت دوقطبی سازی حول این مسئله بود، اشاره کرد.
روحانی چهارشنبه- ۲۹ اردیبهشت- در جلسه هیات دولت گفت: «نباید به گونهای باشد که امروز که انتخابات است فضای مجازی مورد تأیید و عالی باشد اما فردای انتخابات به دنبال فیلتر باشیم. مردم باید بدانند که افراطگر هستیم یا اعتدالگرا و مهم این است که راهبرد و اصول خود را به مردم توضیح دهیم».
وی افزود: «مردم باید بفهمند که این آقا، آقایی است که دنبال تعامل با جهان است یا دنبال دعوا با جهان است؟ این باید روشن شود. این استراتژی و راهبرد مهم است. رای مردم یک بار ۲۸ خرداد تا ۴ سال دیگر یا رای مردم هر روز؟ هر کار مهم میخواهیم انجام دهیم با رای مردم و نظر مردم، نه اینکه امروز که انتخابات است فضای مجازی خیلی عالی و خیلی خوب است، فردا که انتخابات تمام شد دنبال فیلتر با دست و با پا میگردیم، نمیشود».
بررسی روند اظهارات تا انتشار این نامه نشان می دهد، صحنه آرایی رسانه ای دولتی ها و اصلاح طلبان با محوریت مخالفان و موافقان فیلترینگ، سپس انتشار این نامه از سوی فرد منتسب به لاریجانیها و نهایتا انتشار این نامه از سوی فردی مانند نریمان غریب و شبکه اینترنشنال(با سابقه اخیر انتشار فایل صوتی ظریف)، نه تنها یک اشتباه معمول رسانه ای نیست، بلکه کار ویژه ای است که اتاق فکر جریان رقیب با محوریت فردی آشنا به این نوع عملیات روانی و رسانه ای، با هدف تخریب کاندیدای جبهه انقلاب در دستور کار قرار داده است.
در پی انتشار ادعایی در فضای مجازی مبنی بر صدور نامهای به منظور فیلترینگ اینستاگرام از سوی دستگاه قضا، مرکز رسانه قوه قضاییه اعلام کرد: پیشتر نامهای از سوی جواد جاویدنیا یکی از معاونین قضایی رییس کل دادگستری استان تهران، در مورد فیلترینگ اینستاگرام صادر شده بود که بلافاصله در همان ساعات اولیه از سوی محمد جواد حشمتی رئیس دادگستری استان تهران بلااثر شده است.
طبق اعلام مرکز رسانه قوه قضاییه، اقدام جاویدنیا در نوشتن چنین نامهای یک تخلف اداری و مداخلهای خارج از وظایف و اختیارات نامبرده بوده است.
بنابراین گزارش، پس از اقدام رئیس کل دادگستری تهران در بلااثر کردن نامه فوقالذکر، نامبرده (جاویدنیا) به جهت انجام اقدام غیرقانونی، تحت تعقیب دادسرای انتظامی قضات قرار گرفته است.
اتصالی به احمدی نژاد نداشتم، فرد این نظام بودم
«فریدون عباسی» نماینده فعلی مجلس و رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی و کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در مصاحبه با خبرآنلاین در پاسخ به این سوال که «چقدر احتمال می دهید در این انتخابات مسائل مربوط به پرونده هستهای ایران در تبلیغات انتخاباتی محور شود؟» گفت: «اگر جناح های رقیب بخواهند بحث هسته ای- معیشت را بسیار پر رنگ کنند حتما تاثیر دارد».
عباسی در بخش دیگری از این مصاحبه گفت: «من که اتصال به آقای احمدی نژاد و بقیه نداشتم، من فرد نظام بودم و برای همین ترور شدم، من هم در دولت آقای هاشمی در وزارت علوم کار کردم. وابستگی به آن افراد خاصی که آنجا بودند نداشتم و هم در دولت خاتمی داشتم برای نظام کار می کردم. در دولت آقای احمدینژاد بیکار بودم یعنی از من برای کار دعوت نکردند، قسمت سختش که معاون دانشجوی فرهنگی است، یعنی معاون آموزشی یا معاون پژوهشی که مناسب بنده باشد را به من ندادند، در دانشگاه شهید بهشتی مستاصل بودند و سراغ من آمدند که بیا و معاون دانشجوی فرهنگی بشو! من هم قبول کردم یعنی شرایطی پیش آمد که من پذیرفتم و رفتم و آن کارها را انجام دادم و به همان کارهای هستهای در سطح دانشگاهی که می کردیم برگشتم و دیگر با انرژی اتمی کار نمیکردم».
وی افزود: «من نشان دادم در کل دورانی که در جاهای مختلف کار کردم هیچ وقت کسی را حذف نکردم به خصوص در انرژی اتمی. بلکه همه را به کار گرفتم و به آنها میدان و مسؤلیت دادم، امکانات در اختیارشان قرار دادم و به سراغ همه دانشجویانم رفتم که بیایند، یعنی اگر اسم دولت را دولت نخبگانی می گذاریم برای این است که ما مشق کردیم وقتی عقلا را روی کار می آوریم خیر می بینیم، ما کاری به بحث های جناحی و سیاسی آنها نداریم، دیگر آن وظیفه دستگاه های امنیتی و اطلاعاتی است».
لزوم اجرای سفرهای وزارتخانهای در کنار سفرهای استانی رئیس جمهور
«سعید جلیلی» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در گفتگویی تاکید کرد: «حدود ۸۰ درصد بودجه کشور صرف هزینههای جاری در پرداخت حقوق کارمندان دولت و تهیه امکانات و … میشود و صدها هزار کارمند شریف دولتی در اختیار شما هستند و سی سال از عمر خود را در این سیستم اداری میگذرانند. بنابراین «ماشین دولت» دستگاه بزرگی است که هزینه میکند و میبایست با بهترین بازدهی از آن نتیجه گرفت».
جلیلی افزود: «اگر دولت میخواهد این ماشین را به خوبی براند، باید در کنار سفرهای استانی رئیس جمهور، سفرهای وزارتخانهای نیز شکل بگیرد؛ وزارتخانه ها به سراغ ادارات استانی بروند و از روند مطلوب عملکرد سیستمی اطمینان حاصل کنند».
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه «تغییر سازوکار» مهمتر از «تغییر ساختار» است، اظهار داشت: «در دو دهه اخیر، شاهد تغییراتی در ساختار وزارتخانهها یا سازمانهای دولتی بودیم؛ بعضی از وزارتخانهها ادغام شدند اما نتیجه مطلوب حاصل نشد. علت این است که میبایست تغییر سازوکار ها در اولویت قرار بگیرد تا بتوانیم تحولات اساسی را شاهد باشیم. نباید سازمان بر آرمان و اهداف غلبه کند».
مشکلات کشور، راهکار میخواهد نه گریه
«رامین مهمانپرست» سخنگوی اسبق وزارت خارجه و داوطلب انتخابات ریاست جمهوری در مصاحبه با فارس در پاسخ به این سوال که «شما با شنیدن اسم کولبران بغض نمیکنید؟» گفت: «گریه کردن که دردی را دوا نمیکند. باید راهحل و مشکلات را پیدا کرد».
مهمانپرست در بخش دیگری از این گفتگو اظهار داشت: «طرح ما این است که به جای اینکه سهمیه سوخت روی کارت ماشین داده شود، روی کارت ملی افراد داده شود و هر کسی هم که ماشین ندارد ماهیانه ۳۰ لیتر رایگان سهمیه سوخت دریافت کند. سهمیه یک خانواده ۴ نفری ۱۲۰ لیتر بنزین میشود. آنها میتوانند هر مقدار را خواستند مصرف کنند و بقیه را روی کارت ملی خود پس انداز کنند. دولت آن را به قیمت لیتری ۲۰ هزار میخرد. البته برای اینکه نقدینگی ایجاد نشود گفتهایم هرکسی که بخواهد میتواند آن را به دولت بفروشد و ما به ازای آن، کالای ایرانی خرید کند. درواقع هر نفر هفتصد هزار تومان در ماه کالا خریداری کنند».
شیرزاد:درخواست رئیسی از صداوسیما شبیه «مزاح» است
«احمد شیرزاد» نماینده مجلس ششم و فعال سیاسی اصلاح طلب در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت: «آقای رئیسی در انتخابات گذشته حضور داشته و در معرض آرای مردم قرار گرفتهاند. این در حالی است که پس از انتخابات نیز صداوسیما از همه ظرفیتهای خود برای حمایت از ایشان استفاده کرده و در طول چهار سال گذشته این رویکرد بهخوبی قابل مشاهده بوده است. البته آقای رئیسی به تازگی از صداوسیما خواستهاند که تصویر ایشان را پخش نکنند. این در حالی است که این درخواست بیشتر شبیه به مزاح است تا واقعیت. صداوسیما هر کاری قرار بوده درباره آقای رئیسی انجام بدهد انجام داده و چنین درخواستهایی در شرایط کنونی تاثیر ندارد».
شیرزاد در ادامه گفت: «واقعیت این است که در انتخابات آینده جامعه ایران در معرض یک آزمون جدی قرار خواهد گرفت. این آزمون نیز بین اصولگرایی از جنس آقای رئیسی که نسبتأ معتدل است و اصلاحطلبی از جنس آقای جهانگیری وجود دارد. در شرایط کنونی هجمهها و حملهها نسبت به آقای جهانگیری افزایش پیدا کرده است. با این وجود جامعه ایران با توجه به میانگین سنی بالایی که پیدا کرده نسبت به آینده نگران است که مدیریت اجرایی کشور را به دست افراد بیتجربه بسپارد».
تاجزاده فرض تایید صلاحیتش را محال میداند
«علی صوفی» فعال سیاسی اصلاح طلب در مصاحبه با اعتمادآنلاین گفت: «بعید میدانم آقای تاجزاده تایید صلاحیت شود. حتی خود آقای تاجزاده هم فرض تایید صلاحیتش را محال میداند. اگر آقای تاجزاده بیاید، صحنه مبارزات انتخابات بسیار داغ میشود و البته الآن شاید اکثر احزاب اصلاحطلبان به صلاح ندانند که نظرات آقای تاجزاده اصلاً مطرح شود. آمدن آقای تاجزاده به عرصه انتخابات اصلاحطلبان را از قدرت دور میکند، اما به مردم نزدیک میکند».
لازم به ذکر است که تاجزاده طبق قانون به سبب داشتن محکومیت کیفری امکان تصدی پست ریاست جمهوری را ندارد.
کسی مسئولیت آقای لاریجانی را به گردن نمی گیرد
«امیر حسین قاضی زاده هاشمی» نماینده مجلس و کاندیدای داوطلب در انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در نشست خبری که در باشگاه خبرنگاران جوان برگزار شد در پاسخ به این سوال که «فضای انتخابات دو قطبی یا ۳ قطبی می شود» گفت: «کسی مسئولیت آقای لاریجانی را به گردن نمی گیرد، دو قطبی شدن در شان مسئولان نیست و نباید دعوای قدرت داشته باشیم چه کسی میخواهد بار مسئولیت ۸۰ میلیون نفر را برعهده بگیرد که با دروغ و کلک به قدرت برسد، مسئولان و کاندیداها باید از برنامه های خود بگویند، من منتقد نظام آموزشی هستم بنده جراح هستم و می گویم ۱۳ سال درس خواندن اضافه است و میگویم میخواهم این را درست کنم».
قاضی زاده هاشمی در ادامه گفت: «مردم در رای دادن به عملکرد گذشته توجه کنند و نه به شعارها. تمام کسانی که کاندیدا می شود رجل سیاسی و مذهبی هستند و اگر نباشند رجل سیاسی و مدیر محسوب نمی شوند. کسی که می داند اختیار وافی ندارد نباید نامزد شود. کسانی که می گویند اختیار نداریم و دوباره کاندید می شوند چرا وارد می شوند؟ اینها خائنان به ملت هستند و نقش اپوزوسیون را دارند. هدف آنها این است که از درون مخالفت کنند».