رودخانه ارس

به گزارش مجاهدت از مشرق، آذربایجان غربی با ۵۸ منطقه نمونه و ۱۳ مسیر بکر گردشگری و ۲۰۰ روستای گردشگری زیبا با سنت‌ها و آداب گوناگون به همراه هزاران اثر طبیعی و تاریخی ثبت شده جهانی و ملی یکی از مناطق پرطرفدار ایران در ایام تعطیلات تابستانی است.

این استان خوش و آب هوا و خنک به دلیل جاذبه‌های گردشگری و منابع طبیعی فراوان از یک سو و طبیعت بکر و طبیعی از سوی دیگر، نگارستان ایران و مقصد مناسبی برای سفرهای تابستانی است.

آب و هوای چهار فصل و تنوع نعمت‌های الهی، آذربایجان غربی را به ایران کوچک مشهور کرده است، ایرانی با دریا، کوه، جنگل، دشت، صحرا، آبشار، گل فشان، رودخانه، تالاب، غار در کنار اماکن تاریخی مانند برج‌ها و گنبدها، خانه‌های تاریخی، دیوار دفاعی، موزه‌های تاریخی و مردم شناسی باعث شده آذربایجان غربی یکی از مراکز تأثیر گذار گردشگری کشور باشد.

وجود جنگل‌های غنی در سردشت و پیرانشهر، آبشارهای بکر و خروشان، قرار گرفتن روستاها در مناطق طبیعی بکر و دیدنی، وجود آثار و بناهای باستانی ثبت شده در فهرست آثار بین المللی و ملی همگی دست در دست هم داده تا روستاها و طبیعت آذربایجان غربی را برای طبیعت گردان جذاب‌تر کند.

۵ مسیر اصلی گردشگری تابستانه در آذربایجان غربی

با گذر از پنج مسیر گردشگری آذربایجان غربی می‌توان بیشتر جاذبه‌های گردشگری و آثار و ابنیه‌های تاریخی و باستانی این استان را بازدید کرد، در این راستا با گذر از مسیر ارومیه- اشنویه- پیرانشهر، مناظر طبیعی و اماکن تاریخی همچون دره شهدا، چشمه عین الروم، بازارچه مرزی، پردانان، هفت چشمه و آبگرم شیخ معروف را می‌توان مورد بازدید قرار داد.

مسیر ارومیه- مهاباد- سردشت نیز غار سهولان، سدجزیره گردشگری مهاباد، مسجد جامع مهاباد، بازار سنتی، تالاب کانی برازان، حمام لج میرآباد، جنگل‌های سردشت، آبشار شلماش، رودخانه زاب و چشمه گراو را در معرض دید علاقمندان قرار می‌دهد.

رودخانه زرینه رود، موزه میاندوآب، تخت سلیمان، زندان سلیمان، آبگرم احمدآباد، چمن متحرک چملی، کوه بلقیس و غار کرفتو نیز از جاذبه‌های مسیر گردشگری ارومیه- میاندوآب- تکاب در جنوب آذربایجان غربی به مشار می‌روند.

گذر از مسیر گردشگری ارومیه- ماکو- پلدشت- مرز بازرگان نیز امکان بازدید از کاخ باغچه جوق، مسجد حضرت ابوالفضل (ع)، دخمه شیرین و فرهاد، دشت بورالان، منطقه عشایری، عمارت کلاه فرنگی، دامنه‌های آرارات، چشمه ثریا، تالاب آغ گل، سد ارس، رودخانه ارس، ساختمان شهربانی سابق بازرگان و سد بارون و … را به گردشگران می‌دهد.

و بالاخره آخرین مسیر گردشگری در شمال آذربایجان غربی از ارومیه- سلماس- خوی- قره ضیاالدین تا چالدران، مسجد مطلب خان، بازار سنتی، دروازه سنگی، پل قطور، مرز رازی، تفرجگاه فیرورق، مزارع آفتاب گردان، آبشار خوی، کلیسای سورپ سرگیس، قلعه تاریخی بسطام، قره کلیسا، دشت تاریخی چالدران، مقبره سید صدرالدین، کلیسای زرزر و کتیبه خان تختی در مقابل دیدگان گردشگران نمایان می‌کند.

«چشمه ثریا» نقطه مرزی بهشت آبی در ایران

چشمه ثریا در آخرین نقطه مرزی بهشت آبی در ایران با ۱۱ هکتار وسعت علاوه بر ترکیه با جمهوری نخجوان و ارمنستان هم، مرز مشترک دارد این چشمه از سرشاخه رودخانه ارس تغذیه می‌کند، تالاب‌های متعدد این چشمه در فصول مختلف سال پذیرای پرندگان است و مجاورت با کوه‌های پوشیده از برف آرارات در خاک ترکیه و حضور عشایر و روستاهای متعدد بافرهنگ‌ها، آداب و رسوم‌های مختلف و همسایگی با سه کشور، یکی از قطب‌های گردشگری ایران و طبیعت‌گردی را به وجود آورده است.

چشمه ثریا با وسعت بی‌نظیرش میزبان انواع اردک‌ها، غازهای وحشی، از قبیل اردک سرسبز، سونا، آنگوت، کشیم کوچک، کشیم بزرگ و مهم‌ترین آنها که گستره تولیدمثل و وجود آنها در این چشمه بیشتر احساس می‌شود شامل حواصیل شب، حواصیل ارغوانی و حواصیل سفید است.

این چشمه حاصل جوشش بیش از ۲ هزار چشمه‌ای است که از بستر این منطقه می‌جوشند و تالابی را تشکیل می‌دهند که در منطقه دم قشلاق به رود ارس پیوسته و از منابع مهم تأمین آب این رود است.

این تالاب جز مناطق بکر طبیعی است. شاید کمتر کسی این تالاب را بشناسد، به همین خاطر هنوز در این منطقه خبری از دست‌کاری انسان در طبیعت نیست. در وهله دوم باید بدانید تقابل دیدنی کوهستان آرارات و این چشمه، مناظری ماورایی را ایجاد کرده است. زمانی که به این مناظر خیره شوید، احساس می‌کنید در خواب و رؤیا به سر می‌برید. دورتادور تالاب ثریا را نیزارهایی انبوه احاطه کرده‌اند. انعکاس این مناظر در آب زلال چشمه، تصویری تماشایی را به وجود می‌آورد. برای درک بهتر زیبایی این چشمه، می‌توانید سوار بر قایق شوید و به دل آب بزنید. در این صورت اوج زیبایی چشمه ثریا را با تمام وجود درک خواهید کرد.

طبیعت بکر و زیبا دالامپر / تجربه آب و هوای بسیار خنک در اوج تابستان

در چند کیلومتری جنوب غربی ارومیه دریاچه‌ای جذاب و دیدنی به نام دریاچه دالامپر خودنمایی می‌کند این دریاچه بر روی بر روی دامنه‌های کوه دالامپر جای دارد و کوهی که در ۴۵ کیلومتری ارومیه و ۳۵ کیلومتری اشنویه، در مرز بین ایران، ترکیه و عراق قرارگرفته است طبیعت گردان زیادی برای تماشای چشم‌اندازها و لذت بردن از آب‌وهوای مفرح کوهستان به‌خصوص در فصل بهار به کنار آن می‌روند.

گونه‌های گیاهی دالامپر بی‌نظیر و منحصربه‌فرد است گونه‌هایی در گیاهان این ناحیه وجود دارد که شاید حتی در لیست گونه‌های گیاهی پیدا نشود گون، آلبالوی وحشی، بادام‌کوهی بخشی از این گیاهان را شامل می‌شوند و این منطقه ۶۲۰ گونه گیاهی را در آغوش خود پرورش می‌دهد گونه‌های جانوری منطقه هم متفاوت و غنی هستند ازجمله گونه‌های جانوری منطقه دالامپر می‌توان به گرگ، خرس قهوه‌ای، بز کوهی، عقاب، روباه، شغال، مار و خرگوش اشاره کرد که در ارتفاعات ممکن است پیدا شود.

در کنار این دریاچه گل‌های وحشی زیادی روییده که زیبایی‌های آن را دوچندان کرده و در میان این طبیعت چشم نواز، آرامشی وصف ناپذیر در انتظارتان را می‌کشد. می‌توانید ساعت‌ها در کنار آب بنشینید و خستگی مسیر طولانی را از تن به در کنید. گاهی به چشم اندازهای بی بدیل بر می‌خورید که نمونه آن در کمتر جایی پیدا می‌شود؛ صحنه جدا شدن تکه‌های یخ از کوه‌های اطراف و افتادن آن به داخل دریاچه که با صدایی مهیبش از منحصر بفردترین و دیدنی ترین چشم اندازهای دریاچه دالامپر است.

آبشارهای خروشان آذربایجان غربی / سفر به عمق طبیعت

آبشار شلماش از معروف‌ترین آبشارهای استان آذربایجان غربی است که مورد استفاده تفرجگاهی مردم قرار می‌گیرد. این آبشار که در نزدیکی شهر سردشت و در روستای ییلاقی «شلماش» واقع شده، یکی از شاخه‌های رودخانۀ «زاب» محسوب می‌شود.

ارتفاع آن در حدود ۱۰ متر و آب آن نیز قابل توجه است، همجواری این آبشار با دره‌ای سرسبز و زیبا و جنگل‌های پراکنده، زیبایی ویژه‌ای بدان بخشیده است. این آبشار سه طبقه است و ارتفاع آن به ۵۰ متر می‌رسد شما وقتی به محوطه‌ی آبشار می‌رسید، فقط آبشار اول را می‌توانید ببینید اما برای اینکه دو طبقه‌ی دیگر آن را تماشا کنید، باید از دره‌ای سبز عبور کنید. پس از طی کردن پله‌ها، مناظر بی‌نظیری در انتظار شما خواهد بود.

زیبایی منحصر به فرد، نمای خیره کننده، صدای ریزش آب از بلندای آبشاری در دل طبیعت، تماشای شاخ و برگ درختان در کنار آواز پرندگان این ندا را مدام در ذهن آدمی تکرار می‌کند که آبشار بی‌نظیر شلماش، آبشاری از جنس آرامش، زیبایی، طراوت و زندگی سرشار است.

آبشار قلعه‌جوق، آبشار سوله دوگل، آبشار خورخوره، دالاپر، فرنگی، راندوسر، شوند، شهیدان، ستاره لوند و بروینه از مهمترین آبشارهای خروشان و جاذبه‌های بی نظیر گردشگری تابستانه در استان به شمار می‌روند.

غار سهولان دومین غار بزرگ آبی ایران

دومین غار بزرگ آبی ایران در روستای سهولان، ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر مهاباد، جاده برهان و روستای عیسی کند واقع شده‌است غار سهولان دو ورودی دارد و ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن به ۵۰ متر می‌رسد و عمق آب در برخی جاها به ۳۰ متر می‌رسد اختلاف دمای درون و بیرون غار بین ۱۰ الی ۱۵ درجه‌است.

سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است و مردم محلی غار را «کونه کۆتر» یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است.

این غار چون بغل روستاها و مناطق مسکونی بوده و مردم همواره از آن به‌عنوان پناهگاه و محلی برای شکار استفاده کرده‌اند؛ ولی به‌طور رسمی ژاک دمورگان همراه اهالی روستای سهولان دست به ساختن کلک (قایق چوبی کوچک) زدند و از مسیر آبی دیدن کردن و یک کروکی از غار کشیدند که ۶۰ درصد با واقعیت کنونی همخوانی دارد.

مارمیشو طبیعتی بکر در خطه آذربایجان غربی

دریاچه مارمیشو در ۴۵ کیلومتری غرب شهر ارومیه قرارگرفته است مارمیشو در ۳۷ درجه عرض شمالی و ۴۴ درجه طول شرقی واقع‌شده و در نزدیکی مرز ایران و ترکیه است مساحت این دریاچه ۵ هکتار است درختان صنوبر، بلوط و گردو ازجمله پوشش گیاهی اطراف دریاچه هستند.

مارمیشو با دارا بودن انواع آبزیان چون قزل‌آلا محل مناسبی برای ماهیگیری است مارمیشو براثر زمین‌لرزه و سد کوه در مسیر آب‌های مرزی ایران و ترکیه به وجود آمده است در سال‌های اخیر به دلیل جاری شدن سیل و پر شدن دریاچه با شن و ماسه سیلاب عمق و مساحت این دریاچه به‌شدت کم شده است از دیگر عوامل تخریب فرسایشی دریاچه می‌توان به بی‌توجهی مسئولین اشاره کرد نام دریاچه از مارشیمون بنیامین، رهبر مسیحیان آشوری ارومیه گرفته‌شده است.

دره شهدای ارومیه مکانی جذاب و بکر برای گذران یک روز خاطره انگیز

یکی از مناطق دیدنی و خوش آب و هوا بخصوص در روز طبیعت می‌توان دره شهدا (خان دره سی) را نام برد. که از جاهای دیدنی آذربایجان غربی به شمار می رودوجود چشمه‌های متعدد و همچنین پوشش خاص گیاهی و جنگلی این دره را به منطقه‌ای خاص در شمالغرب ایران بدل کرده است.

وجود رودخانه‌های باراندوز و شهدا (قاسملو)، جویبارها، انهار مختلف و چشمه‌های متعدد بزرگ و کوچک و همچنین پوشش جنگلی و گیاهی دره شهیدان را علاوه از زیستگاه وحوش به یک منطقه تفریحی و گردشگری مبدل ساخته‌است ضمن اینکه وجود رشته‌کوه همچون کوه کانی‌سیو با ارتفاع ۲۵۹۸ و وجود صدها رأس قوچ و میش ارمنی، طبیعت زیبایی برای میزبانی گردشگران به شمار می‌رود.

مجموعه جهانی تخت‌سلیمان جاذبه‌ای اسرارآمیز در دل طبیعت

اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که می‌خواهید در کنار لذت بردن از تعطیلات خود با اسرار پر رمز و راز تاریخی گذشتگان نیز آشنا شوید حتماً در ایام باقی‌مانده تابستان سری به مجموعه بی‌نظیر تاریخی ثبت‌شده جهانی تحت سلیمان تکاب هم بزنید.

از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این مجموعه تاریخی بی‌نظیر که زادگاه زرتشت بوده و میراث دار گنج سلیمان است در کنار آثار شگفت‌انگیزی ازجمله کوه زندان سلیمان، دریاچه سحرآمیز با جزیره شناور و آتشکده آذرگشسب بزرگ‌ترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان در قبل از اسلام قرار گرفتن در یک منطقه خوش آب‌وهوا، خنک و سرسبز است.

تخت سلیمان یا شهر گنجک در یک دره سرسبز در بلندی سه هزار متری، سرشار از جاذبه‌های کم‌نظیر طبیعی- تاریخی واقع‌شده، این ناحیه همان شهر مشهوری است که بنا به نوشته‌های کهن، زادگاه زرتشت بوده و در نوشته‌های پهلوی به نام «گنجک» خوانده شده است.

این شهر باستانی در ادوار مختلف محل سکونت اقوامی مانند، مادها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و مغولان بوده و در هر یک از دوره‌های فوق، این محل در اوج قدرت و تمدن زمان مربوط به خود بوده است.

چمن متحرک یا «چملی گول» یکی از بی‌نظیرترین پدیده‌های ایران و حتی جهان است که در دل طبیعت و در کنار مجموعه جهانی تخت سلیمان تکاب جا خوش کرده و هنوز رازی سربه‌مهر به شمار می‌رود، «چملی گول» در زبان محلی این منطقه یعنی «جزیره‌ای از چمن بر روی برکه»، چمن متحرک چملی، قطعه بزرگی از نی‌هایی است که از به هم چسبیدن ریشه آن‌ها بدون ارتباط با زمین بر روی آب شناور مانده، تشکیل شده است.

دریاچه تخت سلیمان با جود زمستان‌های سرد منطقه تکاب دمایش همواره ثابت است و در تابستان و زمستان ۲۱ درجه سانتی‌گراد است. از این دریاچه چندین نهر آب سرازیر می‌شود که به‌طور میانگین ثانیه‌ای ۹۰ لیترمی شود. آب این دریاچه از سفره‌های آب زیرزمینی که در کف دریاچه وجود دارد تأمین می‌شود.

از قدیمی‌ترین کلیسای جهان و نماد همزیستی ادیان تا کهن‌ترین کلیسای ایران

کلیسای تاتائوس یا قره کلیسا، نهمین اثر کشور در ردیف آثار جهانی، اولین کلیسای جهان بوده که توسط حواریون عیسی مسیح (ع)، بر مقبره طادی مقدس و سه هزار و ۵۰۰ نفر از پیروان این دین در زمان اشکانیان، در چالدران بنا شد.

بنابر باور مسیحیان ارمنی نژاد؛ کلیسای تاتائوس نخستین کلیسایی است که توسط مبشرین مسیح در دنیا ساخته‌شده و آن‌ها هرسال در هفته آخر تیر و هفته اول مردادماه که مصادف با شهادت تاتائوس است، مراسم خاصی در این کلیسا برپا می‌دارند.

کلیساهای ارومیه بیشتر شامل کلیساهای آشوری‌هاست، البته کلیسای مربوط به ارامنه (کلیسای قره باغ) هم در نزدیکی این شهر دیده می‌شود. مهم‌ترین کلیساهای ارومیه، کلیسای حضرت مریم معروف به ننه مریم است.

این کلیسا در مرکز شهر ارومیه و در خیابان خیام قرارگرفته و بنای اولیه آن مربوط به قرن اول میلادی است و از آن به‌عنوان کهن‌ترین کلیسای ایران یاد می‌شود. برای مسافری که قصدش سفر در مسیر کلیساهاست، دیدار از نخستین کلیسای ایران، جذابیتی خاص دارد.

کلیسای ماریوحنا هم در ۲۴ کیلومتری شمال ارومیه و در داخل روستای آده واقع‌شده است که بنای موجود، در سال ۱۹۰۱ میلادی بر بقایای کلیسایی از دوران ایلخانی بناشده. قابل‌ذکر است که کلیسای دیگری به نام کلیسای ماریوحنا در ۴۰ کیلومتری شمال ارومیه بر بلندترین نقطه کوه و مشرف بر روستای گویلان ساخته شده است.

کلیسای ماردانیال متعلق به دوران ساسانیان در ۲۵ کیلومتری شمال ارومیه و بر بالای یک تپه باستانی متعلق به هزاره اول قبل از میلاد بر ساحل رودخانه نازلوچای بنا شده است.

این استان در کنار جاذبه‌های گردشگری و آثار تاریخی به دلیل هم مرزی با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان غربی ضمن اینکه مسیر ورود و خروج مسافران، گردشگران و میهمان داخلی و خارجی است بلکه به دلیل دارا بودن بازارجه های مرزی بی نظیر یکی از مقاصد جاذب برای مسافران و گردشگران تابستانی است.

این آثار معرفی شده بخش اندکی از هزاران ظرفیت و جاذبه طبیعی، بکر و تاریخی آذربایجان غربی با سفر در باقی مانده تعطیلات تابستانی امسال می‌توانید تجربه‌های خاطره انگیز زیادی در دفتر خاطرات زندگی خود ثبت کنید.