روزنامه آرمان

******

روزنامه‌های امروز یکشنبه ۲۱ خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که تحلیل‌هایی درباره لایحه حجاب، بازتاب هیجانات خبری، دومینوی واشنگتن و اتفاقات دیپلماتیک در مورد برجام، آزادسازی بخشی از ارزهای بلوکه شده در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

«امانوئل مکرون»، رئیس‌جمهور فرانسه روز گذشته در تماس تلفنی با رئیس‌جمهور ایران بیش از یک ساعت گفت‌وگو کرد. این خبر را محمد جمشیدی، معاون امور سیاسی دفتر رئیس‌جمهور اعلام کرد و از تلاش رئیس‌جمهور فرانسه برای برقراری تعامل سازنده با جمهوری اسلامی خبر داد. هم‌زمان با انتشار این خبر بحث ادامه مذاکرات هسته‌ای نیز همچنان در میان روزنامه‌ها داغ است.

روزنامه آرمان امروز درباره شکل این مذاکرات نوشته است:

یک پایگاه خبری آمریکایی در گزارشی به نقل از منابع آگاه عنوان کرد که مقامات ایران و آمریکا ماه گذشته در گفت و گوهایی غیرمستقیم در عمان شرکت کرده‌اند. این گفتگوها که پیش از این گزارشی درباره آن منتشر نشده بود، اولین تعامل غیرمستقیم مشخص شده میان ایالات متحده و ایران از این طریق در چند ماه گذشته است. این گفتگوها همچنین در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده در کاخ سفید نسبت به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران انجام شده است.

در ادامه این خبر آمده است:

آکسیوس هفته گذشته گزارش داده بود که برت مک گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه در کاخ سفید، در تاریخ ۸ مه به‌طور محرمانه به عمان سفر کرد تا با مقامات عمانی در مورد ارتباط دیپلماتیک احتمالی با ایران درخصوص برنامه هسته‌ای این کشور گفتگو کند. به گفته این منابع آگاه، مک گورک و مقامات ایرانی با یکدیگر ملاقات نکردند و دو طرف در مکان‌های جداگانه‌ای حضور داشتند و مقامات عمانی بین آن‌ها رفت و آمد داشته و پیام‌هایی را رد و بدل می‌کرده‌اند. این منابع آگاه همچنین گفته‌اند که یکی از پیام‌های اصلی آمریکا در این گفتگوها بر بازدارندگی متمرکز بوده است و آن‌ها به صراحت درباره غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۹۰ درصد در ایران هشدار داده‌اند.

روزنامه شرق نیز اط سرگیجه آمریکایی‌ها در مذاکرات خبر داده و می‌نویسد:

گفت وگوی تلفنی ۹۰ دقیقه ای رئیسی و مکرون می تواند تلاشی برای تداوم مسیر «تماس» و «دیپلماسی» باشد. چون در شرایط کنونی باید مسیر مذاکره، تماس و دیپلماسی تحت هر شرایطی حفظ شود. البته اکنون بیش از آنکه مذاکرات احتمالی پشت پرده بر سر پرونده های مختلف باشد روی موضوع تعیین تکلیف زندانیان دوتابعیتی یا تابعیت دیگر کشورهاست، کما اینکه در هفته های اخیر شاهد آزادی زندانیان فرانسوی، بلژیکی و ایرلندی بودیم و دولت بایدن هم تلاش دارد زندانیان دوتابعیتی ایرانی – آمریکایی خود را آزاد کند. پس این مذاکرات به نحو مطلوب و مورد نظر باید بین دو طرف پیش برود شاید بتواند با اطمینان بخشی نسبی، یک فضای مثبت را برای مذاکرات جدید درخصوص پرونده هسته ای هم شکل دهد تا توافقی هم برای عدم تصاعد تنش حاصل شود.

روزنامه هم‌میهن در تحلیلی نوشته است که برجام از دستو کار آمریکا خارج شده و یک پروژه جدید جایگزین آن شده است، در بخشی از این گزارش آمده است:

به نظر می‌رسد که راهکار مدنظر آمریکا و اروپا و تاکیدشان بر در اولویت بودن دیپلماسی، رسیدن به توافقی جدید با ایران است؛ توافقی که بتواند نگرانی دیگر این کشورها را نیز پاسخ‌گو باشد. اما تا آن زمان، استراتژی آمریکا و اروپا، کنترل، مهار و کاهش تنش با ایران در سطحی است که اوضاع از کنترل خارج نشود. البته ایران نیز طی ماه‌های گذشته سعی کرده حتی‌الامکان از شدت فضای تنش با اروپا بکاهد. آزادی برخی زندانیان در پروژه‌های تبادل زندانی با برخی کشورهای اروپایی را می‌توان در همین چارچوب ارزیابی کرد. اما به نظر می‌رسد که این میزان از تنش‌زدایی کافی نبوده و تناسبی با تنش‌زدایی ایران در منطقه نداشته است. درحالی‌که در ماه‌ها پیش کارشناسان توصیه می‌کردند که تنش‌زدایی منطقه‌ای باید به موازات تنش‌زدایی با غرب انجام شود اگرنه توازن در روابط به هم خواهد خورد.

این روزنامه اصلاح‌طلب نوشته است:

حال وزن تنش‌زدایی ایران در منطقه از حدی فراتر رفته است، این امر موجب شده آمریکا و اروپا نگران شوند که مبادا احیای برجام در این شرایط خاص، امتیازات بیش از حدی به ایران اهدا کند. در هر صورت به نظر می‌رسد که هنوز شرایط شکل گرفتن یک درک نهایی منتج به توافق، میان طرفین مهیا نیست. بنابراین نمی‌توان از گفت‌وگوهای پنهانی و غیرمستقیم میان ایران و آمریکا و تبادل پیام‌ها میان طرفین، پیشرفت در مذاکرات احیای برجام را استفاده کرد.

روزنامه دنیای اقتصاد نیز پلن جدید بایدن را مورد بررسی قرار داده و می‌نویسد:

سناریو جدید بایدن که می‌توان آن را نه برجام نه فشار حداکثری خواند. بر اساس این مدل تنش‌ها محدود و مدیریت می‌شود. این مساله مستلزم همکاری‌های ایران و آژانس با مشوق‌هایی است که به تهران داده می‌شود تا وضعیت را از شرایط موجود بهتر کند. آمریکا انتظار دارد که ایران غنی‌سازی ۶۰‌درصد و بالاتر از آن را متوقف کند و در ازای آن با امتیازات رسمی و غیررسمی مواجه شود. این مساله همچنین شامل تداوم نادیده گرفتن خریدهای نفتی چین از ایران یا مجوز رسمی در این باره است. این مدیریت بحران تا هر زمان که مقدور باشد به‌ویژه تا نوامبر ۲۰۲۴ موعد انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا قابلیت پیاده شدن دارد.

روزنامه وطن امروز مکالمه تلفنی ماکرون با رئیسی را شکست پروژه فشار حداکثری خوانده و نوشته است:

در جریان اغتشاشاتی که سال گذشته به بهانه فوت مهسا امینی در کشور به راه افتاد، مقامات کشورهای غربی تمام قد به حمایت از جریان ترور و آشوب در ایران پرداختند. در این بین رئیس‌جمهور و دیگر مقامات فرانسوی بیشترین فعالیت ضدایرانی را داشتند. عملکرد فرانسه در ارتباط با اغتشاشات سال قبل، نشان از آن داشت که این کشور در کنار آمریکا در تلاش بود به عنوان لیدر غربی آشوب‌ها ایفای نقش کند. دیدار امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه با چند نفر از معاندان جمهوری اسلامی ایران که آبان‌ماه سال گذشته و در جریان آشوب‌ها انجام شد، موید این امر است.

بیستم آبان‌ماه بود که رئیس‌جمهور فرانسه با مسیح علی‌نژاد، رویا پیرایی، لادن برومند و شیما بابایی که هر کدام عهده‌دار بخشی از پروژه ضدایرانی غرب هستند، در کاخ الیزه دیدار و گفت‌وگو کرد؛ دیداری که تصاویر آن از سوی جریان رسانه‌ای ضدایرانی با آب و تاب فراوان منتشر شد.

وقتی وزرای روحانی علیه هم افشاگری می‌کنند!

مالک شریعتی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در توئیتی خطاب به محمدجواد ظریف، از او خواست آنچه را که در دوران وزارت، در جلسه با نمایندگان مجلس پیرامون بیژن زنگنه، وزیر نفت دولت روحانی گفته، علنی بگوید. شریعتی در توئیت خود نوشت: «آقای دکتر ظریف! حال که سکوت را شکستید و درایامی که وزارت نفت دولت سیزدهم بدون برجام موفق شده بدهی ترکمنستان را تسویه و قرارداد گازی را احیا کند، آنچه سال۹۹ در جلسه با بنده و جمعی از نمایندگان در دفترتان گفتید، را علنی بگویید: “‌زنگنه در ماجرای ترکمنستان خیانت کرد دانستن حق مردم نبود!؟ “»

روزنامه جوان به نقل از این نماینده مجلس به بررسی پرونده پر حاشیه گاز ترکمنستان پرداخته و نوشته است:

این ماجرا مربوط به ۱۱ تیر ۹۸ است و در بخشی از آن از قول ابوالفضل ابوترابی، نماینده مجلس آمده است که «یکی از موارد اختلافی میان آقایان ظریف و زنگنه، این است که ظریف معتقد است که زنگنه و بدنه وزارت نفت تمایلی برای حضور شرکت‌های نفتی آسیایی و شرقی برای حضور در بازار پتروشیمی و نفت ایران ندارند. اختلافات میان زنگنه و ظریف به‌حدی است که بر سر استفاده از منافع برجام و به‌کارگیری شرکت‌های شرقی و آسیایی در بازار نفت و گاز ایران دچار چالش‌های بسیاری شده‌اند و آقای ظریف نیز یکی از راه‌های به بن‌بست رسیدن برجام را سستی وزارت نفت در این حوزه می‌داند.» جالب آنکه در این گفتگو یکی از دلایل استعفای ظریف همین استفاده وزارت نفت از فرصت برجام برای سرمایه‌گذاری کشورهای آسیایی عنوان شده بود. همان زمان حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور وقت، وجود چنین اختلافی را تکذیب کرد، اما به نظر می‌رسد اکنون مالک شریعتی منبع آن خبر را بیان کرده است؛ خود ظریف در جلسه با نمایندگان مجلس!

اقای خاتمی عفاف از حجاب جدا نیست!

اظهارات اخیر سیدمحمد خاتمی در دیدار با جمعی از فعالان مسایل زنان که تاکید کرده بود که «حجاب با عفت یکی نیست و نمی توان حجاب را به زور تحمیل کرد» با استقبال طیف های مختلف اصلاح طلبان رادیکال و ضدانقلاب قرار گرفت.

روزنامه صبح‌نو در انتقاد به سخنان خاتمی نوشته است:

آیا اگر کسی با لباس زیر یا به صورت برهنه بیرون بیاید، کماکان ممکن است او را عفیف بنامید و بگویید فقط حجاب ندارد؟ و این‌که آیا این مسأله اصولا به دین مربوط است که دائم تکرار می‌کنید که: لا اکراه فی‌الدین یا یک امر اجتماعی است که هر اجتماعی، ولو لائیک درباره آن مقرره‌گذاری می‌کند و ضمانت اجرا در نظر می‌گیرد؟ و آیا آقای خاتمی در عمر خود نگاهی به تفسیر المیزان علامه طباطبایی ذیل آیه دویستم سوره آل عمران نکرده‌اند؟ مسأله امروز شیبی است که جامعه به آن سمت می‌رود. اگر به رستوران‌های بعضی نقاط تهران بروید، مشاهده می‌کنید که برخی به مرز پوشیدن لباس زیر رسیده‌اند. آیا این‌جا کماکان حاکمیت باید بگوید من دنبال عفت هستم و این‌ها فقط حجاب ندارند؟

در ادامه این یادداشت آمده است:

طبیعی است که هر کسی مانند آقای ابطحی در ابتدا می‌گوید که خیر، ما درباره حجاب سر حرف می‌زنیم و برهنگی باید ضمانت اجرای قضایی داشته باشد و وقتی نگاه سیاسی می‌شود، از پاسخ طفره می‌روند. امروز نیز مانند هزار موضوع دیگر، سیاست‌گذار در برزخ بی‌تصمیمی و ابهام در سیاست‌گذاری است. مسأله ترس هم نیست.

قابل توجه آنکه بر اساس آخرین راهبرد اصلاح طلبان مبنی بر اینکه مساله حجاب، پوشش و سبک زندگی تا اطلاع ثانوی ظرفیت به چالش کشیدن حکمرانی و پسرانی آن را در عرصه اجتماعی و فرهنگی دارا می باشد، خاتمی می کوشد تا از موضوع حجاب سوژه ای برای تقابل با حاکمیت و یک نزاع سیاسی بهره برداری کند. به عبارتی خاتمی و اصلاح طلبان می کوشند تا مساله حجاب را تبدیل به سوژه ای سیاسی برای مقابله گفتمانی و میدانی با حاکمیت کرده و از آن به عنوان یک بالانسر در موانه سیاسی- اجتماعی استفاده کنند

******

روزنامه‌های امروز یکشنبه هفتم خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که زیاده خواهی طالبان و پاسخ قاطع نیروهای مرزبانی ایران، تحلیل‌هایی از دستاوردهای سفر پادشاه عمان به ایران، و دوئل نهایی اردوغان و قلیچدار اوغلو در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

ماجراجویی طالبان که پس از دستیابی به حکومت در افغانستان به دنبال کسب مشروعیت داخلی است، به درگیری مرزی با ایران منجر شد. روز گذشته، در درگیری مرزی بین مرزبانان ایران با «افراد مسلح ناشناس» مرتبط با طالبان درمرز افغانستان، دو مرزبان ایرانی شهید شدند. این درگیری حوالی ساعت ۱۰ صبح همزمان با تعرض طالبان به مرز ایران اتفاق افتاد که در جریان آن یک نیروی طالبان هم کشته شد. این درگیری مرزی، همزمان با تشدید تنش‌ها بر سر حقابه ایران از رود هیرمند رخ داده است.

روزنامه هم‌میهن درباره حوادث روز گذشته در مرز ساسولی نوشته است:

با توجه به فضای به‌وجودآمده طی یک هفتۀ گذشته در رابطه با موضوع آب هیرمند شرایط بین ایران و افغانستان از فضای سوءتفاهم فراتر رفته و به سمت سوء‌ظن پیش رفته است. در ایران نیروهای انتظامی و نظامی و مرزی تحت یک انتظام و تابع دستورات مرکزی هستند، ولی در افغانستان به‌رغم اینکه مدت‌ها هم از حاکمیت طالبان گذشته، ما با حاکمیت یک گروه مواجه هستیم و حاکمیت یک دولت را در افغانستان نداریم و تصمیمات و اقدامات در افغانستان براساس تصمیمات سرتاسری نیست. اصلاً طالبان یک گروه قومی هستند که از چند طایفه تشکیل شده‌اند و هر طایفه هم در یک‌جا حاکمیت دارند. به‌طور طبیعی سفارت ما در کابل سعی می‌کند با آن سازمانی که در کابل مستقر است، ارتباط داشته باشد و ما نمی‌توانیم به صورت جدا با هر طایفه‌ای که بر یک منطقه‌ای مسلط است، ارتباط برقرار کنیم که آنها تأثیرگذار باشند.

این روزنامه نوشته است:

در بین طالبان هستند افراد و گروه‌هایی که به دنبال بالا رفتن تنش با ایران باشند. این یک نوع نخوت و بزرگ‌بینی است که الان در بین طالبان ایجاد شده و ناشی از آن فضایی است که دو سال پیش صداوسیمای ما هم به آن دامن زد که طالبان آمریکا را شکست دادند و سعی کردند فضای خروج آمریکا از افغانستان را به تصور شکست آمریکا از طالبان تبدیل بکنند. اکنون تبعات آن بزرگنمایی دامنگیر خودمان شده و این بزرگ‌بینی و نخوت در بین طالبان ایجاد شده که توانستند آمریکای ابرقدرت را شکست بدهند و طبیعتاً ایران هم دیگر برایشان موجودیتی ندارد.

روزنامه آرمان امروز نیز در گزارشی با عنوان طالبان را با قدرت دفاعی ایران آشنا کنید می‌نویسد:

جمهوری اسلامی ایران باید جوابی در خور به مقامات افغانستان بدهند تا حداقل از یاوه‌گویی‌های خود دست بردارند و همچنین به اصول مرزبانی هم توجه کنند تا بار دیگر چنین مشکلاتی رخ ندهد. پس از کناره‌گیری دولت پیشین افغانستان و با روی کار آمدن طلبان مرزهای شرقی ایران همواره آبستن حوادثی اینچنین بود. در این مورد و باتوجه به کری خوانی نیروهای محلی که حالا اداره کشور افغانستان را در دست گرفته‌اند نیاز است تا آنها را با سامانه‌های دفاعی ایران که غرب و اسرائیل را بیمناک کرده است آشنا کنیم!

روزنامه اعتماد نیز شمشر را از روی برای طالبان بسته و در گزارشی با عنوان علیه گردنکشی طالبان نوشته است:

ما در برابر طالابن نه منسجم عمل کرده‌ایم و نه جدیت کافی به خرج داده‌ایم. یعنی ما سراغ این رفته‌ایم که خدماتی در اختیار این گروه قرار بدهیم تا در برابر آن طالبان مرزهای ما را ایمن نگه دارند و از حضور آنها به عنوان عامل خروج امریکا از کنار مرزهای‌مان استقبال کرده‌ایم. همه می‌دانند که اگر امریکایی‌ها خودشان افغانستان را ترک نکرده ‌بودند، اساسا فضایی برای طالبان ایجاد نمی‌شد که در کابل به قدرت برسد. بین سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۱ که طالبان به قدرت بازگشت، حضور امریکایی‌ها در افغانستان مانع بازگشت طالبان به قدرت شده ‌بود و زمانی به قدرت رسیدند که امریکایی‌ها در خاک افغانستان حضور نداشتند.

اعتماد با اشاره به تحلیل ساختار قدرت در افغانستان می‌نویسد:

بر اساس آنچه من در تعقیب اخبار افغانستان دیده‌ام، جمهوری اسلامی ایران از عدم انسجام در برخورد با طالبان و فقدان قاطعیت در سیاستش در قبال افغانستان رنج برده است. دلیل این امر به درستی برای من روشن نیست، شاید در تهران این تصور وجود داشت که طالبان در ابتدای مسیر حکمرانی‌اش قرار دارد و با گذشت زمان وضع بهتر می‌شود یا شاید تعهداتی به ما داده ‌بودند که تعهدات امنیتی و محیط زیستی‌شان را در قبال ما عملی خواهند کرد.

شرق نیز در تیتر اول خود با عنوان پای دراز همسایه می‌نویسد:

دیروز مرز مشترک میان ایران و افغانستان به محلی برای ردوبدل‌کردن آتش میان نیروهای امارت اسلامی و مرزبانان ایرانی تبدیل شد و تصاویر مختلفی از منطقه در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که بیش از یک تیراندازی ساده و معمولی بود. طالبان که از یک سو با بسیاری از رفتارهایی که در عرف دیپلماتیک یا قوانین مرزبانی رایج، غریبه است و از سویی دیگر حاضر نیست حقابه ایران از هیرمند را بدهد، این روزها در مرز در حال خط‌ونشان‌کشیدن برای کشاورزان ایرانی است، با پاسخ قاطع نیروهای مرزبانی ایران مواجه شده است.

روزنامه فرهیختگان با روان شناسی ساختار طالبان نوشته است:

طالبان از آنکه تاکنون از سوی جامعه بین‌المللی و به‌ویژه از سوی همسایگان به رسمیت شناخته نشده کلافه گشته و به دنبال انجام اقداماتی در راستای اعمال فشار است. آنها می‌خواهند به همسایگان بگوید از گذشته خود دست کشیده‌اند و منشا مشکلات امنیتی نخواهند بود اما اگر تصمیم بر عدم پذیرش‌شان باشد، به سمت اقدامات ضدامنیتی متمایل خواهند گشت. شروط متعدد کشورهای منطقه برای به رسمیت شناختن امارت اسلامی که اجرای آنها برای طالبان دشوار است، این کشور را به تغییر روش جلب پذیرش از روش اقناعی به اجباری وا داشته است. درگیری‌های مرزی کنونی به جنگ نمی‌انجامد. در صورت بروز تهدیدات امنیتی در مرز با افغانستان، زمینه‌های پیگیری منافع وجود دارد. طالبان یکپارچه نیست، در داخل این کشور گروه‌های معارض زیادی وجود دارد و به لحاظ اقتصادی این کشور به تهران وابسته است. در صورت اصرار طالبان به اقدامات خارج از عرف، تحرکاتی از سوی تهران انجام خواهد شد.

نه انتخابات، نه اعتراضات!

کانال تلگرامی امتداد (ارگان حزب اتحاد ملت) یادداشتی را منتشر کرده که در آن اعتراضات خیابانی را نتیجه ناامید شدن مردم از صندوق رأی دانسته است. در این یادداشت خواسته‌های آشوبگران تحریف شده و به جای آن خواسته‌های اصلاح‌طلبان بیان شده و اهل آشوب هم مردم نامیده شده‌اند!

روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه با اشاره به این خبر نوشته است:

اینکه ارگان حزب تندروی اتحاد ملت آشوب‌ها را شکست‌خورده می‌داند، قابل تأمل است. گرچه که هدف آشوب‌ها به استناد سخنان و شعارها و مواضع لیدرها و حامیان «زن، زندگی، آزادی»، نه حل مشکلات اقتصادی یا رابطه بهتر با دنیا، بلکه براندازی جمهوری اسلامی بود. اینکه اصلاح‌طلبان دنبال چسباندن شعارها به عنوان خواسته‌های معترضان (بخوانید اغتشاشگران) هستند، نشانه ضعف جریان اصلاحات است که خود را خالی می‌بیند و دنبال قوی نشان دادن خود از این مسیر است.

گفتنی است حزب اتحاد ملت به دنبال تحریم انتخابات مجلس امسال است.

اخیراً محمدرضا تاجیک، تئوریسین اصلاح‌طلب نیز طی یادداشتی نوشته بود که سیاست‌نامه نویسی و اندرزگویی خطاب به حاکمان دیگر در ایران جایی ندارد و مسئولان و حاکمان اندرز نمی‌پذیرند و….

این هر دو جا یادداشت، با ناامیدسازی مخاطب از اصلاح و انتخاب و اندرزگویی برای رفع هر آنچه آن را مشکل می‌داند، او را به سوی شورش‌هایی با هدف براندازی دعوت می‌کند.

******

روزنامه‌های امروز شنبه ششم خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که آزادی دیپلمات سرافراز اسدالله اسدی، قیمت تمام شده خودرو، سفر پادشاه عمان به تهران، تحلیل‌هایی درباره لایحه حمایت از حجاب و عفاف و رونمایی از موشک «خرمشهر» در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

روز گذشته‌ تصویری از حضور اسدالله اسدی، با سبد گل در میان برخی از مقامات از جمله علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت و کاظم غریب‌آبادی، دبیر ستاد حقوق بشر منتشر شد. اسدی ۵۰ساله که پیش از این به عنوان دیپلمات در سفارت ایران در اتریش کار می‌کرد، در سال ۲۰۲۱ طی یک عملیات نخ نما شده از طرف موساد از سوی دادگاه شهر آنتورپ به اتهام برنامه‌ریزی برای بمب‌گذاری در نشست سالانه منافقین در فرانسه، به ۲۰ سال حبس محکوم شد.

آزادی این جانبار وطن دوست مورد توجه روزنامه‌ها قرار گرفته است، هم‌میهن در گزارشی با عنوان تبادل زندانیان در آستانه سفر سلطان نوشته است:

در آستانه سفر هیثم‌بن طارق، پادشاه عمان به ایران، شاهد مبادله اسدالله اسدی، دیپلمات زندانی در بلژیک و اولیویه وندکاستیل، شهروند بلژیکی زندانی در ایران بودیم؛ مبادله‌ای که در تحقق یافتن آن عمان نقش واسطه‌ و میانجی‌گری داشت. این در حالی است که گمانه‌زنی می‌شود همانند سال ۱۳۹۰، حضور پادشاه عمان ایران، حامل پیام‌های مهمی از سوی آمریکا، غرب و کشورهای عربی برای ایران باشد؛ به‌طوری‌که گشایش‌های سیاسی و اقتصادی و امنیتی با محوریت هسته‌ای برای کشور رقم بزند. هرچند برخی از کارشناسان درباره گشایش پرونده هسته‌ای ایران و مهمتر از آن، لغو تحریم‌ها دیدگاه و نظرات دیگری دارند و براین باورند که تنها راهکار برون‌رفت از تحریم‌ها مذاکره مستقیم ایران با آمریکا است. با این حال این سفر قطعاً در راستای عادی‌سازی روابط ایران و کشورهای مهم عربی مانند عربستان و مصر تاثیر خواهد داشت.

در ادامه این گزارش به نقل از یک کارشناس مسائل سیاست خارجه آمده است:

موضوع سفر مقامات عمان به ایران همواره با اتفاق بوده است؛ چه در زمان قابوس و چه در حال حاضر. به نظر می‌رسد که پادشاه عمان در تلاش است حامل پیامی باشد به همین دلیل در روزهای گذشته سفرهایی به منطقه داشته است. در گذشته عمانی‌ها این ویژگی را داشتند که بین ایران و کشورهای مختلف پیام‌هایی را مبادله کنند. اگر شاهد سفر پادشاه عمان به ایران هستیم، حتما این موضوع ‌می‌تواند در راستای مذاکرات دوجانبه برای ارتقای روابط باشد و هم می‌تواند پیام‌آور اتفاقات جدید مانند پیام برخی از کشورها یا حل مسائل باقی مانده میان ایران و اروپا مانند مبادله و آزادی زندانیان باشد.

روزنامه اعتماد آزادی اسدالله اسدی و الیور واندکاستیل با اجرای توافقنامه انتقال محکومین بین ایران و بلژیک را باز شدن گره کور رابطه تهران و بروکسل خوانده و نوشته است:

توافق انتقال محکومان میان تهران و بروکسل، تابستان سال گذشته امضا شد. بر اساس این دست از توافقنامه‌های قضایی دو کشور می‌توانند از یکدیگر درخواست کنند که یک زندانی تبعه خودشان را که در کشور مقابل محکوم و زندانی شده است به کشور بازگردانند تا این تبعه ادامه محکومیت خود را در زندان‌های کشور خودش بگذراند. همزمان با آزادی اسدالله اسدی در بلژیک، نخست‌وزیر بلژیک، الکساندر دی کرو هم اعلام کرد که الیور واندکاستله، شهروند بلژیکی که در ایران به اتهام جاسوسی محکوم شده‌ بود، آزاد شده و به این کشور بازگشته است. هر چند این دو شهروند به صورت متقابل و همزمان آزاد شده‌اند، اما فرآیند آزادی آن دو بر اساس توافقنامه انتقال محکومان و هر یک به صورت جداگانه به درخواست کشور متبوعش انجام شده است و نه در قالب تبادل زندانی.

روزنامه ایران آزادی اسدی را ضربه به حیثیت نداشته منافقین خوانده و می‌نویسد:

آزادی دیپلمات ایرانی از یک سو از تلاش‌های گسترده پیدا و پنهان دولت سیزدهم با میانجیگری عمان پرده برداشته و از سوی دیگر مهر تأییدی بر شکست سناریوی محافل اطلاعاتی غربی- صهیونیستی در این پرونده به شمار می‌آید. پیش‌تر در جریان تحولات مربوط به این موضوع، انتشار خبری مبنی بر تصویب لایحه مبادله مجرمان بین بلژیک و ایران در کمیسیون روابط خارجی پارلمان بلژیک که می‌توانست امکان تبادل زندانی میان تهران و بروکسل و آزادی اسدی را فراهم کند، موج اعتراضی گسترده‌ای از سوی محافل رسانه‌ای غرب برانگیخته شد. اگر چه دولت بلژیک در یک عقب‌نشینی اولیه این موضوع را رد کرد، اما گروهک منافقین با همراهی امریکا و محافل رسانه‌ای وابسته به این کشور و گروه‌ها کوشیدند در روند اجرای این پرونده جنجال‌سازی کنند.

بازگشت غرب به کانال سلطان

هر زمان صحبت از تبادل زندانی بین ایران و کشورهای غربی به میان می‌آید باید منتظر شنیدن نام عمان به‌عنوان واسطه مذاکرات نیز بود. در آخرین موردی که رسانه‌ها خبر از جابه‌جایی زندانی بلژیکی با اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی زندانی در بلژیک داده‌اند باز این عمان است که به‌عنوان کشور واسطه بستر تبادل زندانی بین دو کشور را فراهم کرده است. حالا خبر رسیده که سلطان عمان با بسته پیشنهادی جدیدی از جانب غرب برای حل پرونده هسته‌ای راهی تهران است.

روزنامه فرهیختگان درباره نقش عمان در ایجاد کانال ارتباطی غرب با ایران نوشته است:

از آنجایی که تبادل زندانیان بین ایران و غرب همواره یکی از پیوست‌های مذاکراتی طرف آمریکایی بوده درمورد آزادی اسدالله اسدی نیز می‌توان حدس زد که این ماجرا غیرمرتبط با مذاکرات ایران و آمریکا نبوده و سفر قریب‌الوقوع سلطان عمان به ایران نیز این گزاره را بیشتر تقویت می‌کند. گزاره‌ای که مک وارون، مشاور آمریکا در خاورمیانه نیز آن را مورد اشاره قرار داده و مدعی شده است: «پادشاه عمان حامل پیام آمریکا به ایران است.» علاوه‌بر این موارد زمانی که نقش تاریخی عمان در واسطه‌گری برای مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا را در نظر می‌گیریم و اخبار وقایع مثبت چند روز اخیر را به آن پیوست می‌کنیم این گزاره پررنگ‌تر از قبل می‌شود که احتمالا قرار است اتفاقات مثبتی در مسیر مذاکرات هسته‌ای رقم بخورد.

روزنامه آرمان امروز نیز درباره کانال عمانی می‌نویسد:

نقش و تاثیر سلطنت عمان را در بسیاری از توافقنامه ها و مواضع مهم بین المللی به روشنی می بینیم. از جمله این موارد به گشایشی که با میانجیگری عمان برای کاهش تنش میان ایران و غرب انجام شد یا آزادی زندانیان غرب محبوس در ایران و همچنین توافقنامه مشهور برجام می توان اشاره کرد. سفر اخیر سلطان هیثم به مصر در قالب تلاش های مسقط برای رفع اختلافات بین کشورها صورت گرفته است. تجدید روابط میان ایران و مصر احتمالا دارای ابعاد مختلف راهبردی و ژئوسیاسی فراتر از روابط دو کشور خواهد بود.

نمایش کمدین جنگ‌طلب در تهران!

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در یک نمایش تبلیغاتی جدید بر مبنای اتهاماتی که صحت آن پیش از این بارها توسط تهران رد شده از مردم ایران خواست کنار روسیه نایستند.

روزنامه وطن امروز درباره این پیام عجیب نوشته است:

به نظر می‌رسد بیشتر صحبت‌های زلنسکی ناشی از شکست‌های اخیر در جنگ است. وی در باخموت شکست سنگینی خورد و به نظر می‌رسد نتوانست نیروهایش را برای مقاومت ترغیب کند. از سوی دیگر تجهیزات بزرگ و سرنوشت‌ساز توسط غربی‌ها برای اوکراین ارسال نشد. موضوع حضور اوکراین در ناتو هم فعلا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. از سویی اعراب هم با دعوت از زلنسکی به وی این مورد را فهماندند که باید جنگ با دیپلماسی و مذاکره تمام شود. در همین رابطه سفارت روسیه در قاهره اعلام کرد کشورهای عربی با وجود «دروغگویی» رئیس‌جمهوری اوکراین و تلاش «وقیحانه» واشنگتن، در سی‌ودومین نشست سران کشورهای عربی که در جده عربستان سعودی برگزار شد همچنان به بی‌طرفی درباره اوضاع داخلی اوکراین پایبند هستند!

******

روزنامه های امروز سه شنبه دوم خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که سفر رئیس‌جمهور به اندونزی، تغییرات و تحولات در شورای عالی امنیت ملی، آمادگی مشروط ایروان برای به رسمیت شناختن تمامیت ارضی آذربایجان و وداع با سربازان وطن در صفحات نخست روزنامه های امروز برجسته شده است.

بعد از حدود یک‌دهه تصدی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی توسط علی شمخانی، یکشنبه‌شب هفته ‌جاری وی در توییتی پایان فعالیت خود در این شورا را اعلام کرد و درنهایت جایش را به علی‌اکبر احمدیان، فرمانده اسبق نیروی دریایی سپاه داد و خود با حکم رهبر انقلاب به‌عنوان عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد.

روزنامه اعتماد درباره تغییر و تحولات در شورای عالی امنیت ملی نوشته است:

ناگهانی و با سرعتی بالا رخ داد؛ دست به دست شدن صندلی دبیری شورای عالی امنیت ملی از علی شمخانی به علی‌اکبر احمدیان، روندی عجیب داشت؛ هم به لحاظ نحوه اطلاع‌رسانی، هم به لحاظ سرعت جابه‌جایی و مهم‌تر به لحاظ زمان این تغییر. دبیر جدید، «دریادار» است و دبیر قدیم «دریابان»؛ هر دو هم از اعضای سپاه پاسداران. علی‌اکبر احمدیان صبح دیروز با حکم ابراهیم رییسی، رییس دولت سیزدهم، مسوولیت دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را بر عهده گرفت. روند این تغییر از آن جهت عجیب بود که شامگاه دوشنبه علی شمخانی در حساب توییتری خود، شعری از محتشم کاشانی نوشت: «حرفی که در حجاب ز گفت و شنود بود / آخر به رمز گفت و به ایما شنود و رفت»؛ بیتی که مشخص نبود خطاب به چه کسانی است و بابت چه موضوعی نوشته شده است.

در ادامه این گزارش آمده است:

زمان این تغییر نیز از دیگر اضلاعی است که جابه‌جایی در چنین سطحی را مورد توجه قرار می‌دهد. حدود یک هفته تا ۱۰ روز است که یک حساب توییتری در حال انتشار تصاویر و مدارکی است و مدعی «فساد مالی» از سوی فرزندان شمخانی است. در این حساب توییتری عکس فرزندان و برخی مسائل شخصی شمخانی نیز منتشر شده است. حدود ۱۰ روز این حساب کاربری تمرکز خود را روی شمخانی گذاشته بود و نهایتا شمخانی هم در همین بازه زمانی تصمیم به رفتن گرفت. نکته دیگر در این بین آن است که صاحب این حساب توییتری، فردی خارج‌نشین است که با استانداردهای خبری نظام همخوانی ندارد و از سوی دیگر مدارک منتشر شده، در صورتی که صحت داشته باشند، مدارکی نیستند که فردی عادی یا یک خبرنگار در خارج از کشور به دست آورده باشد.

روزنامه هم‌میهن در گزارشی با عنوان «تغییر مسیر شورای عالی امنیت ملی؟» می‌نویسد:

این تغییر از اختیارات و حق رئیس دولت است و همانطور که روحانی طی تصمیمی شمخانی را انتخاب کرد، رئیسی هم می‌تواند این تغییر را ایجاد کند. شورایعالی امنیت ملی مثل یک تیم است که رئیسی تشخیص داده که امروز سردار احمدیان می‌تواند این تیم را پیش ببرد. رئیس‌جمهور در واقع مربی یک تیم است که احساس می‌کند فردی باید روی نیمکت ذخیره‌ها بنشیند و فرد تازه‌نفس‌تری جای او را بگیرد. امروز رئیسی احساس می‌کند با توجه به شرایط سیاسی و امنیتی کشور، تیمش با وجود سردار احمدیان برنده خواهد شد. فکر می‌کنم مهم این است که حرکتی که شمخانی در منطقه شروع کرده و فرصتی را به وجود آورده را ادامه دهند و فرصت‌سوزی نکنند.

روزنامه آرمان امروز با توصیف یک شخصت جناحی از دبیر سابق شورای امنیت ملی نوشته است:

علی شمخانی، در تمام این سال‌های حضور در عرصه سیاسی ایران تلاش کرده خود را به‌عنوان یک جریان سوم و فردی فراحزبی و ورای دسته‌بندی‌های مرسوم و مألوف تعریف کند. جریان سومی که هرچند اقبال عمومی و مردمی ندارد، اما در ظرف سیاست و اثرگذاری نظام جمهوری اسلامی ایران توانسته جای پای محکمی از خود به‌جای بگذارد. جای پایی که باید دید بعد از تحول اخیر به کدام سو می‌رود. رفتار، سابقه و عملکرد شمخانی، چه آن زمان که بخشی از هدایت هم سپاه و هم ارتش را در اختیار داشت و چه بعد از آن که پا به عرصه سیاست و قوای اجرایی گذاشت، مؤید تلاش او برای معرفی خود به عنوان یک جریان سوم است. او کسی است که وزیر دفاع دولت سیدمحمد خاتمی بود، اما در دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری یعنی در سال ۱۳۸۰ به طور مستقل نامزد انتخابات شد و در مقابل رئیس خود و رئیس دولت اصلاحات قرار گرفت. پس از آن، یعنی در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، شمخانی فاصله معناداری از عالم سیاست گرفت. او یکی از حامیان میرحسین موسوی در انتخابات ۸۸ به حساب می‌آمد. با روی کار آمدن حسن روحانی در دولت دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی شد.

روزنامه فرهیختگان نیز با طرح این سوال که شورای عالی امنیت ملی در دوره جدید چه ماموریت‌هایی دارد؟ می‌نویسد:

شاید بشود اصل تغییر و تحول در یک ساختار را به‌طور کلی مثبت و امیدوارکننده ارزیابی کرد، اما همین تحول اگر محدود به تغییر اشخاص شود صرفا در همان مرحله باقی بماند، در بلندمدت می‌تواند عکس آنچه انتظار می‌رفت عمل کند. حالا درباره تغییر دبیر شورای عالی امنیت ملی هم همین نگرانی وجود دارد. یکی از روشن‌ترین موارد مورد نگرانی هم باور شخص دبیر نسبت به مسائل اساسی مرتبط با وظایف این شورای عالی است. نمونه آن، میزان تفاوت نوع نگاه مجموعه شورای عالی امنیت ملی در دوره پیش‌رو نسبت به امنیت مردم‌پایه در مقایسه با دوره پیشین است. ابتدایی‌ترین مورد مرتبط با آن را می‌توان در لزوم تقویت این نگاه دانست که شورایی با این شرح وظایف و اختیارات، به‌سمت تعمیق فهم از پایین به بالا بودن مفهوم امنیت در دستگاه‌های تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر کشور حرکت کند.

فرهیختگان نوشته است:

اختلاف سلایق در هر جامعه‌ای علی‌رغم آنکه ظرفیتی برای هم‌فکری جامع حول مسائل محسوب می‌شود این تهدید را نیز در پی دارد که مبادا از دل آن تفرقه و تنش حاصل شود. نهادهای امنیتی در چنین مواقعی اگر با کوچک‌ترین اختلاف‌نظری برخورد سخت نشان دهند نه‌تنها کمکی به حل مساله نکرده بلکه شدت نزاع را زیاد کرده و دامنه آن را گسترش می‌دهند. توصیه به عدم‌افراط البته به این معنی نیست که نهادهای امنیتی از خود سلب مسئولیت کرده و با رویکردی انفعالی نظاره‌گر حوادث باشند، اما این توقع وجود دارد که با کوچک‌ترین التهابی سریعا رویکردهای رادیکال و سخت سلبی تجویز نشده و راهبردهای جامع‌نگری که به دوقطبی‌ها دامن نزد نیز در دستورکار قرار گیرد.

سوگواران نفاق

سه تروریستی که آبان ماه سال گذشته در میدان نگهبانی محله خانه اصفهان، با حمله مسلحانه و ایجاد رعب و وحشت عمومی، سه تن از حافظان امنیت را با گلوله کشته بودند، جمعه ۲۹ اردیبهشت ماه با حکم محاربه اعدام شدند، سوگواری افرادی چون شقایق دهقان، ستاره پسیانی، حامد بهداد و… پس از اجرای حکم اعدام، همراه با منافقین که نیز عزادار تروریست‌های اعدامی شده بود و سوگواری می‌کرد و در این هم‌مسیری، نکته‌ها نهفته است.

روزنامه جوان دراین‌باره نوشته است:

اشک ریختن برای قاتلان و تروریست‌ها و با سکوت از کنار ترور فرزندان ملت گذشتن و حتی نقش‌آفرینی در ترور مردم، مسیر همواره منافقین است. منافق فقط آن عضو رسمی مجاهدین خلق نیست، همین جماعت سوگواران تروریسم، همین‌ها که از خشونت عریان دفاع می‌کنند و مشوق آدمکشی شده‌اند، همین که حمله به نیروهای حافظ امنیت و آتش زدن به جان و مال و امنیت مردم را تشویق می‌کنند و پس از ناآرامی‌ها هم می‌گویند خشونت‌ها کار ما نیست، همین‌ها که برای قاتلان مسلح، به نام مردم ایران سوگواری می‌کنند، اما همزمان از کنار ترور فرزندان مرزبانی این ملت با سکوت و سانسور می‌گذرند هم منافق هستند، سوگوارانی که برای منافقین عزادارند و منافقانه این سوگواری را برای مردم ایران فاکتور می‌کنند و نقاب دلسوزی برای ایران را بر چهره می‌زنند. مگر می‌شود دلسوز ملت بود و از خشونت برائت نجست. نه آن تروریست‌ها فرزندان ایران هستند، نه این جماعت حامی تروریسم، هنرمند مردمی؛ مردم ایران قربانیان مظلوم و سربلند تروریسم هستند و نباید این حق را به کسی داد که این ملت را با قاتل و تروریست و حامی ترور به جهان معرفی کند.

******

روزنامه‌های امروز دوشنبه، یکم خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که بازتاب واکنش ایران به مساله حقابه هیرمند، برنامه حمایت از مستأجران با آغاز جابجایی‌ها، ریشه‌یابی حادثه تروریستی سراوان وشهادت مرزبانان در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.