سرویس سیاست مشرق – سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ هم‌زمان با انتخابات ششمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد. در ستون  «صندوقچه انتخابات» به بررسی روزانه اخبار و حواشی انتخاباتی و رصد رسانه‌های داخلی و بررسی رسانه‌های معاند می‌پردازیم.

********

فائزه هاشمی، چهره‌ای انتخاباتی با پشتوانه‌ انقلابی است

روزنامه شرق در گزارشی با عنوان «چهره‌های انتخاباتی با پشتوانه‌ انقلابی» نوشت:«یک ماه دیگر، ثبت‌نام برای سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری در وزارت کشور آغاز خواهد شد و مانند دوره‌های گذشته شخصیت‌های سیاسی سرشناس و معروف تا چهره‌های معمولی بخت خود را برای رسیدن به صندلی ریاست دولت در میدان پاستور آماده می‌کنند. در میان این افراد هستند کسانی که به‌واسطه رابطه نسبی با بزرگان انقلاب و سیاست‌مداران از چهره‌های سرشناس محسوب می‌شوند و این پتانسیل را دارند (یا در خود می‌بینند) که راه پدران خود را بروند و مسئولیتی را بپذیرند».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:«در این گزارش به سه خانواده که از بزرگان و بنیان‌گذاران انقلاب اسلامی بودند، پرداخته شده که فرزندان آنان از جمله افرادی هستند که در دنیای سیاست دستی بر آتش دارند و نامشان برای حضور در کوران انتخابات ریاست‌جمهوری شنیده می‌شود…درحال‌حاضر در میان خانواده بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، سیدحسن خمینی نوه امام، سیاسی‌ترین شخصیت محسوب می‌شود…برخی جریانات سیاسی سیدحسن خمینی را یکی از گزینه‌های اصلاح‌طلبان برای انتخابات می‌دانند، اما خودش هیچ‌گاه دراین‌باره به‌صورت شفاف حرفی نزده است».

روزنامه شرق در بخش دیگری از این گزارش تصریح کرد:«علی مطهری، در هفتم اسفند سال گذشته رسما اعلام کرد برای انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد خواهد شد. او در یک نشست خبری اعلام کرد خود را برای اداره کشور اصلح می‌دانم و معتقدم برای ترغیب مردم به مشارکت هرکس این توانایی را در خود ببیند، باید برنامه خود را ارائه دهد… همه فرزندان مرحوم هاشمی‌رفسنجانی که در سال 95 درگذشت، در میان مردم شناخته‌شده هستند؛ فاطمه، محسن، فائزه، مهدی و یاسر. در میان آنان فائزه و محسن اهل سیاست هستند و احتمالا برای انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام خواهند کرد».

استقبال اصلاح طلبان از اظهارات انتخاباتی احمدی نژاد

روزنامه سازندگی- ارگان رسانه ای حزب کارگزاران- در گزارشی با عنوان «محمود تهدید می کند» نوشت:«محمود احمدی نژاد که این روزها حضور بسیار جدی برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری دارد، می گوید نمی توان مردم را در این وضعیت سخت و بدبختی نگه داشت و این فنر به زودی در خواهد رفت».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:«احمدی نژاد گفته است تمرکز همه تصمیمات در حکومت اشتباه است. در وقت انتخابات در باب مسببان وضع مردم سخن خواهم گفت و از کسی نمی ترسم».

روزنامه اعتماد نیز در مطلبی با عنوان «محمود سخن خواهد گفت؟!» نوشت:«احمدی‌نژاد اخیرا در جمع مردم کرمان سخنرانی داشته و گفته است:”این اشتباه بزرگی است که فکر کرده‌اید که می‌توانید ملت ایران را در این سطح نگه دارید. این فنر به زودی درخواهد رفت. من به وقت انتخابات مطالبی دارم که درباره وضعیت موجود کشور عرض خواهم کرد و به فضل الهی از کسی هم نمی‌ترسم”. ».

این رونامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:«رد صلاحیت احمدی نژاد به معنی حذف کامل او نخواهد بود و شاید بالاخره وعده‌های گاه و بی‌گاه افشاگری‌اش رنگ واقعیت بگیرد و اگر خودش یا کاندیدای موردحمایتش در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ رد صلاحیت شود، احتمالا باید منتظر افشاگری‌های سریالی او علیه کاندیداهای انتخابات به‌ویژه اصولگرایان باشیم».

قوه مجریه  محل آزمون و خطای رئیس جمهور در حوزه اجرایی نیست

«رستم قاسمی»  وزیر نفت دولت دهم و فرمانده اسبق قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا که از او به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری نام می برند، در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم گفت:«شخصی که در قامت رئیس جمهور ادعا می کند که نمی گذارند کار کنیم، یا شرایط کشور را نمی دانسته که اصلا بیخود کرده است خود را در معرض رای مردم قرار داده است و یا اگر شرایط کشور را می دانسته باید در موقعی که مسئولیت را به عهده گرفت محکم پای تصمیم خود بایستد».

قاسمی در ادامه گفت:«ادعای دیگری که مطرح می شود این است که رئیس جمهور اختیارات لازم برای اداره کشور را در اختیار ندارد. اصلا به فرض اینکه اختیارات رئیس جمهور بیش از 15 درصد نیست، سوال این است که چرا در دوران تبلیغات انتخابات، شعارهایی دادند که هیچ گونه نسبتی با اختیارات 15 درصدی رئیس جمهور ندارد؟ همان زمان می گفتید رئیس جمهور اختیار 15 درصد امور را در دست دارد و می توانم در حد همین 15 درصد وعده انتخاباتی بدهم».

وضعیت خاکستری سعید جلیلی به روایت سایت حامی دولت

سایت خبرآنلاین در گزارشی با عنوان «وضعیت خاکستری سعید جلیلی؛آقای دیپلمات مهره سوخته شد؟» نوشت:« محسن رضایی، محمدباقر قالیباف، حسین دهقان، رستم قاسمی، ابراهیم رئیسی و …. صف افراد احساس تکلیف کرده آنقدر شلوغ شده است که خود اصولگرایان هم مانده‌اند با این صف عریض و طویل چه کنند؛افرادی که برای خود جایگاه و مقامی دست و پا کرده‌اند و حالا می‌خواهند بخت و اقبالشان را بعد از ۸ سال دوره سکانداری معتدلین امتحان کنند. در این میدان سعید جلیلی هم که تمام برنامه‌ریزی‌هایش را بر اساس انتخابات ۱۴۰۰ به پیش برده بود در حالتی از خوف و رجا به سر می‌برد؛ به هر حال او یک بار طعمِ طمع قدرت همقطارانش را در جریان انتخابات ۹۲ چشیده است و می‌داند اگر پای قدرت در میان باشد هیچ‌کدام حاضر به کنار کشیدن به سود دیگری نخواهند بود و اگر پا به میدان رقابت بگذارد احتمالا وضعیتی نامبارک‌تر از سال ۹۲ انتظارش را می‌کشد».

در ادامه این مطلب آمده است:«وضعیتی که حدس و گمانش چندان دور از انتظار نیست و در حال حاضر می‌توان با چشم مشاهده کرد که در محافل اصولگرایی کمتر صحبت از سعید جلیلی به گوش می‌رسد و بیشتر به نظر می‌رسد جلیلی در این وانفسای انتخابات اگر نگوییم به یک مهره سوخته تبدیل شده است باید گفت کاملا در حاشیه انتخابات قرار گرفته است کسی که در فقدان آیت الله مصباح یزدی، جبهه همیشه حامی او نیز حاضر نیست بر سرش طلب سهم‌خواهی کند».

همچنین باشگاه خبرنگاران جوان در گزارشی با عنوان «دعوت از سعید جلیلی برای وحدت بر مبنای پاسخ مشترک به مسائل مردم» نوشت:«روز گذشته جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با حضور در دفتر دکتر سعید جلیلی به گفتگو پیرامون انتخابات سال ۱۴۰۰ پرداختند».

در ادامه این گزارش آمده است:«عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این جلسه ضمن بیان نکات مهمی پیرامون مباحثی نظیر شکستن رکود سیاسی، اهمیت مشارکت حداکثری، مختصات وحدت گفتمانی و تجربه از انتخابات قبلی و همچنین نحوه پاسخ به مطالبات جامعه در انتخابات پیش رو، خواهان حضور حداکثری نیروهای انقلابی در صحنه انتخابات شد».

عارف: پاسخ به مطالبات مردم نباید در سطح شعار باقی بماند

«محمدرضا عارف» از فعالین اصلاح طلب که از او با عنوان یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری نام برده می شود در مصاحبه با سایت خبری جماران گفت:«پاسخ به مطالبات مردم نباید در سطح شعار باقی بماند. بلکه باید در عمل محقق شود. همه شعار می دهند ولی باید دید عملکرد افرادی که شعار می دهند در گذشته چگونه بوده است؟ آیا پاسخ به مطالبات مردم ،برنامه ای که مطالبات عمومی  را پاسخ دهد، دارند یا صرفا نگاهی آرمانی داشته و شعار می دهند و در گذشته عملکرد قابل دفاع و یا قابل توجهی نداشته اند».

عارف در بخش دیگری از این مصاحبه گفت:«وزن دولت در اداره کشور بیشتر از بقیه است به همین نسبت مسئولیت بیشتری هم دارد… دانستن حق مردم است، حرف من هم است. اما توی دل مردم را خالی کردن حق آنها نیست. مردم باید در جریان امور قرار بگیرند و اینکه دولت چه برنامه هایی دارد. مردم حق دارند بدانند که موانع پیش پای دولت چیست یا راهکار رفع موانع چیست؟ دولت می تواند بگوید مردم ما این برنامه را داریم اما فلان مشکل هم وجود دارد.اما اختلافاتی که برخی مسئولین مطرح می کنند متاسفانه ناشی از خودخواهی است. دعوایی که درون یک خانواده است در بیرون از آن مطرح نمی شود. من کشور را یک خانواده می دانم. مردم باید بدانند اما در دلشان نباید خالی شود».

امیرآبادی: برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام می‌کنم

«احمد امیرآبادی فراهانی» عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با تسنیم از استعفای خود از هیأت اجرایی انتخابات ریاست جمهوری خبر داد و گفت:«در جلسه روز گذشته هیئت رئیسه مجلس این استعفا پذیرفته و آقای حیسنعلی حاجی دلیگانی جایگزین بنده شد».

وی ادامه داد: «به دلیل اینکه قرار است در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو ثبت نام کنم، لازم بود تا از این هیئت استعفا بدهم».

سرویس سیاست مشرق – روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌ استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه “ویژه‌های مشرق” نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.

*******

** عبدی: مشکل برجام این بود که ناقص بود

«عباس عبدی» فعال سیاسی اصلاح طلب که در دولت اصلاحات به اتهام فروش اطلاعات به بیگانگان به ۸ سال زندان محکوم شد در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت:«توافق با چین یا هر کشور دیگری مستلزم وارد شدن در بازی بین‌المللی است. اگر اشتباهی که در برجام رخ داد را در اینجا هم تکرار کنیم، به همان میزان و بیشتر متضرر می‌شویم. معنادار نبود که بخواهیم، فقط مساله هسته‌ای را از طریق دیپلماسی حل کنیم و سایر مسائل فراموش شود.  نتیجه همین وضعیتی می‌شود که می‌بینیم».

عبدی در بخش دیگری از این یادداشت نوشت:«همچنین بدون حضور در FATF آنان با ما همکاری نخواهند کرد. اصولا با کشوری همکاری راهبردی می‌کنند که در مسیر نظام بین‌المللی باشد…شرط لازم این همکاری ورود نسبی به ساختار نظام بین‌الملل است، اگر این را نمی‌خواهید یا نمی‌پذیرید، وارد همکاری راهبردی با چین نشوید که فقط اتلاف وقت است. شرط لازم این نیز احیای برجام است».

مشکل طیف غربگرا این است که هیچ شناختی از معادلات بین الملل ندارد و با ابتدایی ترین اصول سیاست خارجی نیز بیگانه است.

عباس عبدی که پیش از این «الگوی پیشرفت ایران» را «خیالی» نامیده بود، مدعی است که ایران باید «نظم بین المللی» را بپذیرد. «نظم بین المللی» از نگاه طیف غربگرا، پذیرش بی چون و چرای خوی غارتگری و زورگویی آمریکاست. به همین خاطر است که عبدی در یادداشت مذکور تاکید می کند که مشکل برجام این است که ناقص بوده و همه مسائل را پوشش نداده است.

این دقیقا تکرار اظهارات ترامپ و پمپئو و البته تکرار اظهارات بایدن و بیلنکن است. آمریکا می گوید ایران حق ندارد برای دفاع از خود از قدرت موشکی برخوردار باشد، ایران حق ندارد که با داعش و دیگر گروهک های تکفیری تروریستی بجنگد و آنان را کیلومترها دورتر از خاک خود زمین گیر کند، ایران حق ندارد داروی بیماران خاص و از جمله داروی کودکان ایرانی را از طریق دانش هسته ای تأمین کند و…

این همان نظم بین المللی است که عباس عبدی و دیگر همفکران وی با حسرت از آن یاد می کنند.

در حال حاضر سند همکاری ایران و چین، مقامات آمریکایی را عصبی و پریشان کرده است. رسانه های غربی اذعان کرده اند که این سند همکاری، ضربه سختی به تحریم های ضدایرانی وارد کرده و مانعی جدی در مسیر باج خواهی های آمریکا از ایران ایجاد خواهد کرد.

سوال اینجاست، چرا هرگاه ایران در مسیر بی اثرکردن تحریم ها قدم می گذارد، داد و فریاد عده ای در داخل بلند می شود؟! به نظر شما لقب «کاسبان تحریم» زیبنده این جماعت نیست؟

** آخوندی: اگر دولت روحانی نبود،الان قحطی تمام ایران را گرفته بود

«علی ربیعی» سخنگوی دولت و وزیر استیضاح شده «تعاون،کار و رفاه اجتماعی» در یادداشتی در روزنامه ایران نوشت:«عده‌ای دوگانه‌ای تازه اما بی‌معنا میان خنثی کردن تحریم و رفع تحریم را به فضای گفت‌وگوی سیاسی جامعه سرایت داده‌اند و توجه نداشتند که نه تنها این دوگانه هیچ نسبتی با واقعیت‌های اداره کشور ندارد بلکه دولت در چهار سال گذشته با در پیش گرفتن هر دو جنبه فوق از هیچ تلاشی برای تسهیل معیشت مردم فروگذار نکرده است».

ربیعی در ادامه نوشت:«مسأله بعد تثبیت بازار و تلاش برای کاهش اثر تحریم‌ها بر زندگی مردم است. در این جا به اطلاع مردم می‌رسانم که نه تنها دولت هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت‌ها بخصوص در مورد کالاهای اساسی تا پایان کار خود نخواهد داشت بلکه برای کاهش قیمت‌های کاذب برنامه نظارتی سختگیرانه‌تری را در دستور کار خود دارد».

همچنین «عباس آخوندی» از اعضای ارشد ستاد میرحسین موسوی در سال 88  و وزیر مستعفی راه و شهرسازی در دولت روحانی در مصاحبه با «خبرآنلاین» در پاسخ به این سوال که «به این دولت رأی دادیم پس چه شد؟» گفت:«خیلی چیزها شد. خیلی اتفاقات مثبت افتاد. من ناراحتی از دولت آقای روحانی را می‌فهمم. ولی، آن طرف هم حواسمان باشد ما ذیل فصل ۷ منشور سازمان ملل بودیم. سایه جنگ روی سر این مملکت بود. یعنی ما سال ۹۲ را یادمان نرود. اگر روند سال ۹۲ ادامه پیدا کرده بود، الان قحطی تمام ایران را گرفته بود. ما دچار انواع منازعات فراوان بودیم یعنی وضعمان به مراتب بدتر از این بود».

آخوندی در بخش دیگری از این مصاحبه گفت:«سالوس‌گری پدر این مملکت را درآورده است. من دنبال لاکچری بودن و این حرف‌ها نیستم، چون در نهایت باید همانی باشید که هستید. برای من مهم نیست که پول‌دار باشم یا نباشم ولی فقیر هم نیستم، الحمدالله یک زندگی طبقه متوسط را دارم و آدم متوسطی هستم ولی به نظر من این حرف‌ها(که می گویند آدم پولداری هستی) همه اش انحراف است».

در حال حاضر وضعیت موجود اقتصادی، مردم را گلایه مند کرده و مردم با مشکلات عدیده اقتصادی و معیشتی دست به گریبان هستند. در این میان، اظهاراتی همچون «اگر دولت روحانی نبود،الان قحطی تمام ایران را گرفته بود» و «دولت از هیچ تلاشی برای تسهیل معیشت مردم فروگذار نکرده» چیزی جز توهین به شعور مردم نیست.

مقامات ارشد دولت روحانی از وعده «چرخش همزمان چرخ سانتریفیوژها و چرخ کارخانه ها» و «ایجاد آنچنان رونق اقتصادی که دیگر هیچکس به پول یارانه نیاز نداشته باشد» و «افزایش ارزش پول ملی» و…رسیده اند به اینکه «اگر ما نبودیم، ایران را قحطی فرا گرفته بود»!

روحانی در خرداد 92 در جریان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری گفته بود:«مشکل در عدم مشورت، خودشیفتگی، عدم استفاده از ابزار علمی برای اداره کشور ‌و بی‌ثباتی‌هاست…کشوری که در حساس‌ترین نقطه جهان قرار گرفته و دارای موقعیت ژئوپولوتیک و ژئواستراتژیک در منطقه است، درارای شاهراه شمال به جنوب است، دومین منبع گاز و نفت جهان است، مردم ما چرا در مشکلات معیشتی باشند؟ مشکل کجاست؟ مشکل از مدیریت آغاز می شود. مشکل از تصمیمات فردی شروع می شود، مشکل از عدم مشورت آغاز می شود».

روحانی در ادامه گفته بود:«اگر امروز مشکلات اقتصادی داریم و اگر امروز گرانی و بیکاری وجود دارد، اگر امروز فساد اداری وجود دارد و اگر امروز ضربه بر اخلاق و فرهنگ در جامعه ما مشاهده می‌شود و اگر امروز روابط ما با جهان با مشکلات فراوان توأم است، همه و همه به خاطر این است که یک دولت کارآمد و یک مدیریت درست در تدبیر صحیح در کار انجام نگرفته است».

** ریشه مشکلات اقتصادی، داخلی است

روزنامه آرمان در مطلبی با طرح این پرسش که «برخی ریشه مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه را در بیرون از مرزها جست‌وجو می‌کنند. آیا در واقع چنین است؟» در ادامه نوشت:«ریشه اتفاقات اخیر صددرصد داخلی بوده و مسائل ناچیزی وجود دارد که به عامل بیرونی ارتباط داشته باشد. برخی از مسئولان ریشه اصلی نابسامانی‌های اخیر را به خارج از کشور نسبت می‌دهند. این دیدگاه به منزله آن است که مسئولان در داخل کشور هیچ کاره‌اند و برخی در بیرون از مرزها برای کشور تصمیم‌گیری می‌کنند. این دیدگاه به صورت کلی اشتباه است. در سال‌های اخیر قیمت دلار در کشور همواره با نوسان مواجه‌ بوده است. آیا دلیل این مساله را باید در خارج از مرزها جست‌وجو کرد؟ خیر. دلیل این مساله سیاست‌های اقتصادی اشتباهی است که مسئولان در پیش گرفته‌اند».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:«واقعیت این است که تورم در کشور در سال گذشته تاکنون35 درصد افزایش پیدا کرده و اغلب کالاهای مورد نیاز مردم تا سه برابر گران‌تر شده است. در شرایط کنونی اغلب کارگران در وضعیت نامناسب اقتصادی زندگی می‌کنند و بسیاری از مغازه‌داران با رکود مشتری مواجه هستند. از سوی دیگر بیکاری روز به روز در جامعه در حال افزایش است».

چندی پیش «بهمن آرمان» کارشناس اقتصادی حامی دولت با انتقاد از ادعای فعالین اصلاح طلب در حواله دادن تمامی مشکلات اقتصادی به تحریم ها، گفت: «اگر به بحران به وجود آمده در بورس توجه کنیم این بحران بیش از آنکه به سیاست خارجی ارتباط داشته باشد به ندانم‌کاری و نداشتن مدیریت کافی مدیران ارتباط پیدا می‌کند. ساختن مسکن و آزادراه‌ها در کشور که متأثر از تحریم‌ها نیست». بنابر تاکید کارشناسان، 70 الی 80 درصد مشکلات کشور ناشی از سوءمدیریت در دولت است.

بر همین اساس مواردی همچون دلار 4200 تومانی، تاکید وزیر مسکن بر اینکه «افتخار می کنم که حتی یک واحد مسکن برای مردم نساختیم»، تاکید وزیر نفت مبنی بر اینکه نباید پالایشگاه بسازیم و باید واردکننده بنزین باشیم و پرواز قیمت مرغ و تخم مرغ و روغن و برنج و لوازم خانگی و…هیچ ربطی به تحریم ها ندارد.