روزنامه دنیای اقتصاد

******

روزنامه‌های امروز شنبه ۱۰ تیرماه در حالی چاپ و منتشر شد که تناسبی شدن انتخابات، مرخصی اجباری نماینده ویژه امریکا، ادامه اعتراضات در فرانسه و محکومیت هتک حرمت به قرآن در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

سی‌ان‌ان اعلام کرده است، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، بدون حقوق به مرخصی فرستاده شده و این امر پس از تعلیق مجوز امنیتی وی در اوایل سال جاری انجام شده است. با این حال، هیچ توضیحی پیرامون اینکه مالی چه تخطی‌ای انجام داده ذکر نشده، اما احتمالا او گاف اطلاعاتی داده یا احتمالا سندی را ناخواسته درز داده است. آبرام پیلی، معاون مالی موقتا وظایف او را برعهده خواهد گرفت. مالی، در جایگاه دوم در موضوع ایران قرار گرفته است.

روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان بد فرجامی معمار برجام نوشته است:

غیبت بیش از دو ماهه رابرت مالی، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور ایران و نقش کمرنگ او در پروسه مربوط به مسائل هسته‌ای ایران اخیرا این پرسش را مطرح کرده بود که «مالی کجاست؟» روز پنج‌شنبه مت میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاحدودی از این ابهام کاست و از طریق ایمیل به خبرگزاری رویترز اعلام کرد که رابرت مالی به «مرخصی» رفته و آبرام پیلی، معاون مالی موقتا وظایف او را برعهده خواهد گرفت. البته از پیلی اطلاعات زیادی در دسترس نیست. پیلی پیش از این در دفتر معاون رئیس‌جمهور آمریکا، کامالا هریس پست داشت. درواقع در دفتر معاون رئیس‌جمهور آمریکا پستی تعریف شده تحت عنوان دستیار امنیت ملی معاون رئیس‌جمهور که فیلیپ گوردن امروز این سمت را عهده‌دار است.

در ادامه این گزارش آمده است:

این سمت یکسری زیرمجموعه دارد که یکی از این زیرمجموعه‌ها دستیار ویژه معاون رئیس‌جمهور در حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا است که پیش‌تر این پست در اختیار آبرام پیلی بود. مشخص نیست که پیلی چه زمانی از دفتر معاون رئیس‌جمهور به وزارت خارجه آمریکا منتقل و معاون رابرت مالی شده است. اما آخرین اثری که از پیلی در اینترنت وجود دارد، یکی به سفر کامالا هریس به ابوظبی در ۱۶ مه ۲۰۲۲ بازمی‌گردد که در این سفر پیلی وی را همراهی کرده بود. همچنین پولیتیکو در ۱۵ ماه مه درباره اولین جلسه توجیهی دولت بایدن با مجلس سنا در حوزه ایران نوشت که به جای مالی، پیلی به عنوان معاون وی به همراه وندی شرمن به این جلسه می‌روند.

شرق نیز در گزارشی با عنوان همهمه اخبار مبهم می‌نویسد:

این روزها فضای رسانه‌ای مملو از اخباری است که مستقیم یا غیرمستقیم به مذاکرات پشت‌پرده و چراغ‌خاموش ایران و آمریکا ارتباط پیدا می‌کند. در کل مانند گذشته همه‌چیز در عدم قطعیت به سر می‌برد. چشم‌انداز روشنی در دست نیست و نمی‌توان به‌طور کامل با استناد به یک خبر، آن را ملاک تحلیل قرار داد. اما اگر مجموعه اخبار و گزارش‌ها را کنار هم بگذاریم، چراغ‌قوه‌ای خواهد بود روی آنچه گذشته است تا حداقل از تاریکی محض پشت‌پرده‌ها خارج شویم. در این راستا خبرهای منتشرشده بیشتر حول دو محور مهم می‌چرخند؛ یکی ناظر به «موفقیت» یا «شکست» در مذاکرات تهران – واشنگتن است و دیگری هم به کنار گذاشته‌شدن راب مالی از سمتش به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امور ایران بازمی‌گردد.

روزنامه آرمان امروز هم مرخصی اجباری را نشانه توافق اجمالی خوانده و نوشته است:

به نظر می رسد رابرت مالی رویکرد کاخ سفید را که می خواسته است این مذاکرات به حد کافی سری بماند و کنگره خیلی از آن سر در نیاورد خوب محافظت نکرده است. سخنگوها بطور مداوم می گفتند خبری نیست ولی رسانه های معتبر امریکایی و اسراییلی چیز دیگری می گفتند. حتی مدتی بود که آن ها می گفتند خبری نیست ولی آقای امیر عبداللهیان می گفت در حال مذاکره هستیم که نهایتا ایشان هم مدتی است که چنین نظراتی را اعلام نمی کند که به درخواست آمریکا می تواند باشد. بعد از افشا شدن محتوای مذاکرات و انتشار در روزنامه ها غربی و اسراییلی که به ضرر مالی بود علی واعظ در چندین مصاحبه و یادداشت به کمک وی آمد که خبری نیست که انگار فایده ای نداشته و نهایتا کار به اینجا کشیده شده است.

به باور برخی کارشناسان سیاست خارجهسابقه نشان داده در دو سال اخیر تغییرات در تیم مذاکره کننده امریکایی منجر به بهبود وضعیت مذاکرات شده است. خارج شدن ریچارد نفیو معمار تحریم‌های ضدایرانی و شاپیرو سفیر اسبق آمریکا در رژیم صهیونیستی و معروف به “نجواگر اسرائیل” از تیم مذاکره کننده که بر “توافق قوی‌تر و طولانی‌تر” تاکید داشتند و رویای برجام‌های ۲ و ۳ را میدیدند به کاهش نسبی تنش‌ها انجامید. این تغییرات در کنار حل برخی مسائل ایران و آژانس و عدم انتشار قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام در ماه‌های اخیر معنادار است. اخبار یک ماه اخیر نشان می‌دهد، تعلیق رابرت مالی مذاکرات را از حالت معلق خارج کرده است.

اصلاح‌طلبان رادیکال حتی به چریک پیر هم رحم نکردند!

هفته گذشته جبهه اصلاحات در حرکتی عجیب بهزاد نبوی را از جبهه اصلاحات کنار زد، پیش از این محمدرضا عارف نیز توسط اصلاح‌طلبان تندرو حذف شده بود.

روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم شکوری‌راد از اعضای کودتاگر علیه جریک اصلاحات در توجیه این حرکت عجیب سیاسی نوشته است:

در دو سال گذشته بهزاد رییس اجماعی جبهه اصلاحات و محور انسجام آن بوده است. او به‌رغم داشتن نقش منحصر به فرد در این مقام و موقعیت، به دلیل کهولت سن و عوارض آن در میانه دوره قصد کناره‌گیری داشت اما با اصرار پذیرفت یک دوره یکساله دیگر ادامه بدهد و به‌رغم سختی‌ها این‌بار را بر دوش کشید اما به دلیل مجادلات جلسات مجمع که از شأن و حوصله او خارج بود، یک هفته به پایان دوره از سمت ریاست جبهه استعفا داد تا با جدیت اعلام کرده باشد که در دوره بعد این مسوولیت را نخواهد پذیرفت. متاسفانه برخی دوستان بدون ملاحظه عوارض سالخوردگی و مشقتی که بر او تحمیل می‌شود تلاش کردند تا او را وادار به پذیرش این سمت و مسوولیت کنند و فشار بر او را از حد گذراندند تا آنجا که او دچار تردید شد که مبادا شانه خالی کردن از زیر بار مسوولیت موجب عواقبی بشود که او نتواند پاسخگوی آن باشد!

انتخاب آذر منصوری به عنوان رییس جبهه اصلاحات عملا به معنای توفق و هژمون شدن اصلاح طلبان ساختاری با محوریت حزب اتحاد ملت ایران می‌باشد. اصلاح طلبان رادیکال با این انتخاب تلاش کردند که با انتخاب وی پیامی را به جامعه زنان جهت جلب نظر آنان و توجه ویژه به آزادی فرهنگی- اجتماعی و سبک زندگی مخابره کرده و آن را در راستای تولید سوخت برای کنش های سیاسی شان کارسازی نمایند. این انتخاب در جهت تاکید اصلاح طلبان ساختاری است که معتقدند فضا رادیکال تر شده و جبهه اصلاحات باید با فرمانی حرکت کند که روابط اجتماعی اش را تقویت و بازسازی کند. اصلاح طلبان ساختاری پیش از این تاکید کرده بودند در دوره سوم باید با انتخاب چهره جدید، پیام سیاسی دیگری را به جامعه منتقل کرد. خیمه اصلاح طلبان ساختاری بر جبهه اصلاحات ایران علاوه بر شدت دادن رادیکالیسم در جبهه اصلاحات و مشروط سازی حضور در انتخابات به طور قطع شکاف های درونی در جبهه اصلاحات را بیش از پیش فعال خواهد ساخت.

*******

روزنامه‌های امروز شنبه ۱۹ فروردین ماه در حالی چاپ و منتشر شد که سخنان رهبر انقلاب در جمع شعرا، گشایش فصل جدیدی در رابطه ایران و عربستان، قیمت گذاری خودرو، محکومیت بین المللی جنایت صهیونیست‌ها در حمله به مسجدالاقصی و حال ناخوش مسکن در سال ۱۴۰۲ در صفحات نخست روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم.

کمتر از یک ماه پس از بیانیه سه‌جانبه مقامات امنیتی ایران و عربستان سعودی به میزبانی پکن، حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان وزرای خارجه دو کشور روز پنج‌شنبه ۱۷ فروردین بیانیه مشترکی را برای ازسرگیری روابط دوجانبه با وساطت همتای چینی امضا کردند که بر اساس آن سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها بازگشایی خواهد شد پروازها از سر گرفته می‌شود و تبادل هیات‌های دیپلماتیک و بخش خصوصی برقرار شده و اعطای روادید برای شهروندان دو کشور از جمله روادید عمره در دستور کار قرار خواهد گرفت.

روزنامه دنیای اقتصاد درباره دیدار وزاری خارجه ایران با عربستان نوشته است:

به دنبال دیدار رسمی وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی در پکن، دو طرف بیانیه‌ای را با هدف ادامه مسیر برقراری روابط دیپلماتیک با حضور وزیر خارجه چین امضا کردند. یکی از مهم‌ترین نکات این بیانیه، توافق برای بازگشایی نمایندگی‌های دو کشور در زمان مورد توافق و از سرگیری پروازهاست. در بیانیه ایران و عربستان توافق شد که طرفین، اقدامات لازم را برای گشایش سفارتخانه‌های دو کشور در ریاض و تهران و سرکنسولگری‌های این دو کشور در جده و مشهد صورت دهند.

این روزنامه در ادامه نوشته است:

یکی دیگر از اتفاقات مهمی که به دنبال عادی‌سازی روابط ایران و عربستان بعد از هفت سال رخ می‌دهد، از سرگیری پروازها و سفرهای متقابل هیات‌هاست. ایران و عربستان سعودی در بیانیه مشترک‌شان توافق کردند که هماهنگی‌های لازم را بین هیات‌های فنی به منظور بررسی راه‌های گسترش همکاری‌ بین دو کشور از جمله از سرگیری پروازها و سفرهای متقابل هیات‌های رسمی و بخش خصوصی، تسهیل اعطای روادید برای شهروندان دو کشور از جمله روادید عمره، ادامه دهند.

روزنامه شرق نیز با اشاره به دیدار وزیر ایرانی با طرف عربستانی می‌نویسد:

در سایه مفاد بیانیه سه‌جانبه مشترک جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی و جمهوری خلق چین مورخ ۱۹ اسفند ۱۴۰۱ (۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی) در رابطه با ازسرگیری روابط میان عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران و همچنین در چارچوب هماهنگی میان دو کشور در رابطه با اقدامات لازم جهت ازسرگیری فعالیت دیپلماتیک و کنسولی بین دو کشور، گفت‌وگوهایی در ۱۷ فروردین ۱۴۰۲ برابر با ۱۵ رمضان ۱۴۴۴ هجری قمری مصادف با ششم آوریل ۲۰۲۳ میلادی در شهر پکن میان جناب آقای حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و جناب آقای امیر فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان سعودی صورت گرفت.

روزنامه فرهیختگان نیز با اشاره به امتداد توافق پکن نوشته است:

در چند سال اخیر طرف سعودی با تکیه به وعده‌های امنیتی پوشالی آمریکا خود را به دولتی کاملا تابع واشنگتن تبدیل کرده بود. ناتوانی آمریکا در اجرای سیاست‌های منطقه‌ای و عدم حمایت نظامی کافی از دولت سعودی باعث شد تا ریاض در مسیر طی شده خود تجدید نظر کرده و از اقداماتی نظیر توافق امنیتی و ضدایرانی ناتوی عربی عقب‌نشینی کند. شاید بشود قاطعیت ایران در مواجهه با سیاست‌های ضدایرانی دولت سعودی همچون حمایت مالی از شبکه اینترنشنال را مهم‌ترین دلیلی دانست که موجب شد عربستان در راهبردهای امنیتی خود تجدید نظر کند. واضح است که درصورت ادامه راهبردهای ضدایرانی ریاض، تهران نیز نباید از مسیر تقابلی خود کوتاه می‌آمد تا طرف سعودی ناچار به عقب‌نشینی از راهبردهای شکست‌خورده خود شود اما حال که دولت سعودی تلویحا اعلام کرده سیاست‌های ضدایرانی‌اش با دیوار واقعیت برخورد کرده است و بر همین مبنا بنا دارد تعاملات خود با تهران را گسترش دهد منطقا تهران نیز باید از فرصت دیپلماتیک به‌وجودآمده حداکثر بهره را برده و به جای متحمل شدن هزینه‌های امنیتی از فرصت‌های به‌وجودآمده بهره حداکثری ببرد.

جام‌جم نیز در تحلیلی درباره این توافق آن را نابود کننده توافق صلح آبراهام خوانده و می‌نویسد:

اما اهمیت فرامتن این توافق هیچ چیزی کم از اصل توافق ندارد، در شرایطی که پرچم براندازی در کوران بلوای ۱۴۰۱ بر زمین افتاد و شیشه منزوی‌کردن ایران در جهان و منطقه با صدای بلند شکست، این توافقنامه‌ها از چین و روسیه تا ریاض و کشورهای خلیج فارس رویای انزوای اقتصادی تهران را هم فروریخت، ‌به ویژه این که در بازی جدید آسیایی تل‌آویو حقیقتا به مرحله دست‌بسته رسیده است؛ ‌ اعتراضات شعله‌ور داخلی از یک سو و درگیری چند روز اخیر با جبهه مقاومت از سوی دیگر در عین ترمیم رابطه تهران و ریاض حسابی صهیونیست‌ها را مجنون و سردرگم‌ کرده است و به نظر می‌رسد با بازگشت عقلانیت و مدارا به روابط ایران و عربستان رویای عادی‌سازی دولت یهود با کشورهای عربی در قالب توافق ابراهیم از نفس افتاده است. کاهش هژمونی آمریکا در جهان، پررنگ‌شدن نقش چین، امنیت خلیج فارس برای سرمایه‌گذاری، کاهش تنش در خاورمیانه و شروع همکاری‌های اقتصادی تهران و ریاض در نظم نوین جهانی هلال همسایگی موثر و پرمنفعت را به همه نشان داده است.

در ادامه این گزارش آمده است:

بالاخره بعد از بحث و بررسی طرفین وقتی کار به پایان رسیده دو طرف بیانیه مشترکی را امضا کردند و در بیانیه امضاشده از سوی امیرعبداللهیان و فرحان، همکاری‌های امنیتی برمبنای موافقت‌نامه سال ۸۰ و همکاری‌های اقتصادی، تجاری، سرمایه‌گذاری، فناوری، علوم، فرهنگ، ورزش و جوانان بر مبنای تفاهمی خواهد بود که سال ۷۷ بین دو کشور به امضا رسید.

استقبال اصلاح‌طلبان از خودکشی جامعه!

مرگ خالق سریال قصه‌های مجید به خصوص برای نسل‌هایی که با این نوجوان با لهجه شیرین اصفهانی‌اش خاطره داشتند، تلخ و تکان‌دهنده بود. به خصوص اینکه کیومرث پوراحمد کارگردان مشهور سینما و تلویزیون کشورمان به مرک طبیعی از دنیا نرفت و طبق اعلام دادستانی و پلیس مرگ وی ناشی از خودکشی بوده‌است. در روزهای اخیر روزنامه‌های اصلاح‌طلب سعی کردند از مرگ این کارگزدان سینما یک حماسی سیاسی و اجتماعی خلق کنند!

روزنامه هم‌میهن درباره این ماجرای تلخ نوشته است:

از ظهر روز چهارشنبه، ۱۶ فروردین که خبر آمد کیومرث پوراحمد در ویلایی در شهرک ساحلی انزلی به زندگی خود پایان داده است، بحث بر سر اینکه از اقدام او باید با عنوان «خودکشی»، «مرگ خودخواسته»، «پایان دادن به زندگی» یا «درگذشت» و «فوت» یاد کرد بالا گرفت. برخی، عملکرد رسانه‌ها و شهروند- خبرنگاران را در فضای مجازی، در انتشار گسترده این خبر و جزئیات آن را تقبیح کردند و آن را حائز مصادیق «تشویق به تقلید» دانستند و برخی آن را فرصتی برای سوگواری جمعیِ جامعه ترومازده‌ای دانستند که مدت‌هاست اندوهی بزرگ را بی‌آنکه چشم‌اندازی برای بهبود داشته باشد بر دوش می‌کشد. جامعه اندوهگینی که معتقد بود شرایط فعلی در سوق دادن نخبگان به مهاجرت یا خودکشی می‌رسد!

در ادامه این گزارش سیاه آمده است:

به‌گونه‌ای که شخص وقتی می‌بیند نمی‌تواند «این‌جا» را تحمل کند یا آن را ترک می‌کند یا دست به خودکشی می‌زند. سوگواری جمعی جامعه ترومازده تا آنجا پیش رفت که اقدام به انتشار عکسی از پیکر بی‌جان کیومرث پوراحمد در فضای مجازی هم کرد. اقدامی که اگرچه از یک‌سو با انتقاداتی گسترده مواجه شد اما از نظر امیرحسین جلالی ندوشن، روان‌پزشک اجتماعی قابل‌درک بود و می‌شد آنچه را در چند روز اخیر، در رسانه‌ها و فضای مجازی گذشت، بی‌آنکه بخواهیم تمامیتش را تائید کنم، نوعی تخلیه هیجانی و تلاش برای سوگواری دانست. نکته‌ای که نشان می‌دهد مدیران و مسئولانی که از تیترهای حاوی کلمات «خودکشی» و «مرگ خودخواسته» انتقاد می‌کنند باید نگاه خود را به این پدیده‌های چندوجهی روان‌شناختی، جامعه‌شناختی، انسان‌شناختی و فلسفی تغییر دهند.

روزنامه جوان در پاسخ به این سوگواره سازی نوشته است:

انعکاس اخبار خودکشی و تعبیر مرگ خودخواسته از آن و همچنین تقدس‌زایی قبح‌زدایی از آن، تبعات اجتماعی بدی دارد و انعکاس اینگونه مسئله خودکشی، افراد دارای مشکلات و جوانان را به سمت چنین عملی گرایش می‌دهد و نوعی بدآموزی دارد و پیام بدی را به جوانان و افراد دیگر می‌رساند. خودکشی یک نوع ضعف و بریدن است. از سوی دیگر بر اساس تئوری میدان نیرو، میدان اجتماعی ایران مستعد افزایش خودکشی است و اینگونه خبرها در گرایش و گسترش و تشویق افرادی که مستعد هستند می‌تواند خودکشی را افزایش دهد. برای جامعه ما مضر است. مسائل اقتصادی، سیاسی، بیکاری، فقر و چالش‌های اجتماعی همه و همه جامعه را مستعد خودکشی می‌کند و چنین رفتارهایی پیام منفی بیشتری برای جامعه دارد.

الزامات عفو اغتشاش‌گران چه بود؟

با پایان اغتشاشات محله محور با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی عوامل و فریب‌خوردگان آشوب‌ها عفو شده و مورد رحمت اسلامی نظام قرار گرفتند، اما برخی از این افراد اندک زمانی پس از آزادی دوباره رویه قبلی را پیش گرفته تا نشان دهند با شبکه مادر اغتشاشات ارتباط سنتزی دارند، از این پرونده قضائی برخی از این افراد در دستگاه قضایی دوباره به جریان افتاده است.

روزنامه اعتماد که در طول اغتشاشات نقش بولتن آشوب را بازی می‌کرد بدون اشاره به رفتار عفو شدگان نوشته است:

ماجرا از این قرار است که نه تنها خبری از مختومه شدن پرونده افراد زیادی از متهمانی که مشمول عفو گسترده بهمن ماه شده بودند نیست، بلکه پرونده این افراد وارد مراحل بعدی دادرسی قضایی نیز شده است و بیم محکومیت و مجازات آنها می‌رود. به عبارت دقیق‌تر اکنون بخشی از افرادی که گفته شده بود مورد رافت و عفو قرار گرفته‌اند، به‌رغم آن همه اخبار و تبلیغات انجام شده در بهمن ماه باید در انتظار محاکمه یا حتی احتمالا مجازات خود باشند. متاسفانه به نظر می‌رسد بخشی از رده‌های میانی دستگاه قضا و همچنین ضابطان قضایی چشم خود را بر عفو اعطا شده توسط رهبری بسته و بر پیگیری پرونده و محاکمه افراد مشمول عفو، اصرار دارند. حاصل طبیعی این بازی حیثیتی هم فروریزی بیشتر اعتماد عمومی در جامعه خواهد بود. روزی یک دستور با آن همه تبلیغات و تعریف و تمجید عمومی و گزارش‌های مختلف رسانه‌ای در عالی‌ترین سطح کشور صادر شد و روز دیگر بی‌سر و صدا و در سکوت بر خلاف همان دستور اقدام می‌شود!

نکته مهمی که این روزنامه به آن توجه نکرده است آن است که تعداد محدودی از این افراد پس از عفو و آزادی از زندان در تداوم جرم اصرار دارند! این افراد پرونده قبلی‌شان در طول آشوب‌ها به جریان نیافتاده است، بلکه جرم جدیدی مرتکب شده‌اند و پیگیری قضایی این ماجرا نیز امری طبیعی است.