روزنامه همشهری

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.

*******

روزنامه‌های امروز یک‌شنبه دوم بهمن ماه در حالی چاپ و منتشر شد که پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی امام خامنه‌ای، تعطیلی مدارس و مصائب والدین و پاپس کشیدن اروپا از یک قطع‌نامه ضد ایرانی در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

این روزها تعطیلی مدارس به ی اپیدمی برای والدین تبدلی شده است، این بلاتکلیفی مورد توجه بسیاری از روزنامه‌ها قرار گرفته است؛ روزنامه هم‌میهن نوشته است:

باید از وزیر پرسید که وضعیت عادی چیست که وضعیت جبرانی داشته باشید؟ وزارتخانه در شرایط عادی نمی‌تواند انتظارات اولیه آموزش و پرورش، مدارس و شرایط تحصیل را برآورده کند و دچار چالش، رکود و بحران می‌شود که اصلا توانایی و امکان جبران آن را ندارد. روزهای سپری شده که اضافه نمی‌شود. از سوی دیگر وزارتخانه نمی‌تواند به معلم‌ها اعلام کند که در ساعات اضافه، کار کنند یا درخواست کند که معلم‌ها کیفیت آموزش را افزایش دهند، چون در قبال تقاضای جبران دست وزارتخانه خالی است و می‌خواهد چه امتیازی را به معلمان بدهد؟ در نتیجه این فقط در حد حرف است و عملا آموزش و پرورش امکان خسارت‌ها و افت‌هایی که ایجاد می‌شود را ندارد. هم افت دوران کرونا را نتوانست جبران کند و هم یک ماه‌ونیم تعطیلی غیرمترقبه. انتظار می‌رفت بعد از دوره کرونا شرایط حالت طبیعی داشته باشد، اما آن را هم نمی‌تواند جبران کند.

این روزنامه در ادامه نوشته است:

در حال حاضر سرانه دانش‌آموزی در ایران یک‌سی‌ام میانگین جهانی است و در منطقه و در مقایسه با کشورهای همسایه نیز عقب هستیم. بودجه ۲۰۶هزار میلیارد تومانی نیز بیش از ۹۰ درصد حقوق و دستمزد پرسنل است و چیزی برای فضا و تجهیزات آموزشی و برنامه‌های جانبی و کیفیت‌بخشی باقی نمی‌ماند. در شرایط موجود اگر از مدیران مدارس بپرسید، پرداختی اکثر مدارس صفر است و بودجه‌ای به مدرسه داده نمی‌شود و مدیران با خلاقیت‌های خود از والدین کمک می‌گیرند. البته در مناطق محروم این کمک امکان‌ناپذیر است. بی‌تردید این سرانه ناچیز نوک کوه یخ بحران در آموزش کشور است.

روزنامه همشهری نیز درباره تعطیلی سریالی مدارس می‌نویسد:

کارشناسان آموزشی هم معتقدند با تعطیلی مدارس کیفیت آموزشی به‌شدت تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد و دانش‌آموزان نمی‌توانند آنطور که باید و شاید حتی با وجود برگزاری مجازی کلاس‌های درس مباحث درسی را آموزش ببینند. موضوعی که نخستین نتیجه‌اش ‌ افت تحصیلی و ضعیف شدن پایه‌های درسی دانش‌آموزان است. جامعه‌شناسان هم به اندازه کارشناسان آموزشی این روزها نگران دانش‌آموزان هستند. آنها معتقدند با تعطیلی مدارس رشد اجتماعی بچه‌ها به‌شدت آسیب می‌بیند و با هر بار تکرار این تعطیلی‌ها آنها از این مسیر دورتر می‌شوند.
تکرار تعطیلی مدارس و کلاس‌های درس دانش‌آموزی در حالی رخ می‌دهد که امسال بعد از ۲سال شیوع کرونا و تعطیلی فضای مدارس، بعد از برگزاری جلسات متعدد تصمیم به بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید گرفته شد. غافل از اینکه بعد از کرونا این‌بار آلودگی هوا، سرمای زمستان و شیوع آنفلوآنزا کرکره مدارس را پایین خواهد کشید و دوباره کلاس‌های درس را به فضای مجازی منتقل خواهد کرد. ‌

نژاد پرستی حاد در روزنامه سازندگی!

روزنامه سازندگی ارگان رسانه‌ای حزب لیبرال کارگزاران در شماره امروز خود به مناسبت برگزاری همایش زنان تاثیرگذار در تهران با ادبیاتی سراسر نژادپرستانه به انتقاد از این مراسم پرداخته است، البته برای روزنامه‌ای که مدیران آن ادعای شعارهای شبکه اغتشاشات را زیبا می‌دانند، این دست سخنان جای تعجبی ندارد!

این روزنامه در گزارش اول خود با تیتر دور افتخار با بورکینافاسو می‌نویسد:

خانم جمیله‌سادات علم‌الهدی، همسر آقای سیدابراهیم رئیسی، کنگره‌ای ذیل عنوان بانوان تاثیرگذار در سالن اجلاس زنان برگزار کرد تا این کنگره واکنشی به اخراج ایران از کمیسیون زنان سازمان ملل که چندی پیش رخ داد باشـد همچنین تاکیدی بر این باشد که وضعیت‌زنان در ایران نیز آنچنان که می‌گویند و تبلیغ می‌کنند بد نیست. شاید حتی برگزاری این کنگره تلاشی بود تا نشان داده شود که اعتراضات اخیر درست و دقیق نیست. آنچه در خصوص این همایش گفته شـد این بود که این همایش با حضور نمایندگان زن بیش از ۹۰ کشور برگزارشد، البته مهم‌ترین سخنرانان آن نیز جمیله علم‌الهدی و انسیه خزعلی بودند. حتی اگر وزیر ارشاد نیز در خصوص همایش و کنگره سخن نمی‌گفت و تاکید نمی‌کرد که این اجلاس به ابتکار خانم علم‌الهدی برگزار شده اسـت، همه می‌دانستند که میزبان اصلی کیست که وزیر ارشا او را از اندیشمندان کشور می‌نامد.

در ادامه این گزارش مغرضانه آمده است:

با این حال برگزاری این کنگره هر دلیلی که داشته باشد جای این پرسش باقی اســت که چرا همسر رئیس‌جمهور در این کنگره تا این اندازه برجسته شده و به‌عنوان میزبان شناخته شده و عکس‌هایی نیز از او به همراه همسران روسای‌جمهور دیگر دنیا منتشر شــده و از اساس خانم علم‌الهدی امروز چه گزارشـی از دســتاوردهای عملی این کنگره می‌توانند ارائه دهند؟ علاوه‌بر این؛ قرار است زنانی که در این کنگره از کشورهایی همانند ارمنستان، بورکینافاسو، قرقیزسـتان، صربستان، گینه، نیجر، سـریلانکا، سوریه، ترکمنستان و دیگرانی که حضور داشتند چه آورده‌ای برای زنان ما و مشکلاتی که گرفتار آن هســتند، داشته باشند؟

احتمالا لیبرال‌های حزب سازندگی مردم کشورهای ارمنستان، بورکینافاسو، قرقیزسـتان، صربستان، گینه، نیجر، سـریلانکا، سوریه، ترکمنستان و دیگرانی که حضور داشتند را انسان قلمداد نکرده و فقط برای آمریکایی‌ها احترام قائل هستند، این حس خود کمتربینی نسبت به چشم آبی‌ها به قدری زیاد است که حاضرند در برابر آن‌ها تا کمر خم شده و به آن‌ها سواری هم بدهند! این جماعت همان باقی مانده امثال تقی‌زاده‌ها هستند که روزگاری تمایل داشتند سر تا پا فرنگی شوند. البته این پیش‌خدمتان بی مزد و مواجب چشم‌آبی‌ها در ایران همیشه دستمزد خوبی هم از غربی‌ها گرفته‌اند؛ از جمله در ماجرای برجام که برای بایدن پیام فرستادند این قرارمان نبود!

کدام وزیر روحانی زندانی شده است؟

توییت تازه از سوی کریمی قدوسی نماینده مجلس حاشیه ساز شد. ظهر روز گذشته بود که توییتی با این محتوا که «یکی از وزرای دولت روحانی که با اکبری جاسوس معدوم شده انگلیس در ارتباط بوده، هم‌اکنون در زندان است»، از صفحه رسمی کریمی‌قدوسی نماینده اصولگرای مجلس یازدهم رسانه‌ای شد. توییتی که مجموعه‌ای مبهم از داده‌های نامشخص را مطرح می‌کرد بدون اینکه توضیح خاصی درباره آن بدهد. بلافاصله پس از انتشار این توییت، این پرسش در میان کاربران دست به دست چرخید که منظور از وزیر زندانی دولت روحانی کدام وزیر است؟

روزنامه اعتماد درباره این ماجرا به نقل از واعظی رئیس دفتر روحانی نوشته است:

اکبری با هیچ‌یک از وزرای ما ارتباطی نداشت. او ارتباط محدودی با دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی داشت که به دولت مربوط نمی‌شود. او افزود: این آقایی که این ادعا را مطرح کرده قبلا هم ادعاهای دیگری داشته که هیچ‌کدام اثبات نشده است. واعظی در پایان گفت: اگر یکی از اعضای دولت و وزرا در زندان بودند قطعا من در جریان قرار می‌گرفتم.

آمریکا: به عبدالحمید گوش کنید. چون از اهل سنت عبور کرده است!

روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه خود نوشته است:

یک رسانه افغانستانی افشا کرده که زلمای خلیل‌زاد، نماینده ویژه پیشین امریکا در امور افغانستان به رهبران طالبان پیام داده که به سخنان عبدالحمید اسماعیل زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبه‌های نمازجمعه گوش بدهند. وب سایت اطلاعات روز که اخبار و مسائل مربوط به افغانستان را منتشر می‌کند، در ادامه نوشته: «نماینده سابق امریکا که این روزها به عنوان رابط سازمان سیا در منطقه حضور دارد، به مقامات طالبان گفته است که عبدالحمید در خطبه‌های نماز جمعه زاهدان مواردی را مطرح می‌کند که فراتر از نظرات اهل سنت است».
سخنان و مواضع عبدالحمید در چهار ماه گذشته بسیار مورد توجه رسانه‌های فارسی زبان غرب قرار گرفته و به سرعت آن را پوشش می‌دهند. طبعاً این استقبال و پوشش خبری ویژه نمی‌تواند بدون رضایت نهادهای امنیتی و اطلاعاتی غرب انجام پذیرد.

در ادامه این خبر آمده است:

حال این خبر نشان می‌دهد که عبدالحمید خیلی بیشتر از فضاسازی رسانه‌ای، به کار غربی‌ها می‌آید. تابستان سال ۲۰۲۱ و پس از پیروزی طالبان و تسلط آن‌ها بر افغانستان، عبدالحمید اسماعیل‌زهی پیروزی این گروه را تبریک گفته بود. او البته با انتقاداتی در حمایت از طالبان مواجه شد، اما با دفاع از عملکرد طالبان و اینکه نظر آنان به حقوق بشر و حقوق زنان تغییر کرده، افزوده بود که بنده به جهانیان اطمینان می‌دهم که طالبان امروز، طالبان ۲۰ سال قبل نیستند؛ آنان تجربه کسب کرده‌اند و تغییراتی در دیدگاه‌های‌شان به‌وجود آمده است. عبدالحمید در هفته‌های اخیر، فراتر از مخالفت با نظام، مواضعی خلاف احکام اسلام گرفته است و از آن جمله حمایت او از فرقه بهاییت است. امری که از سوی علمای اهل سنت نیز رد می‌شود. به نظر می‌رسد همین مواضع او مورد توجه امریکایی‌ها قرار گرفته باشد.

پای یک منافق در میان است

روزنامه وطن امروز به نقش منافقین در تصویب پیش‌نویس یک قطعنامه پرداخته و نوشته است:

همیشه پای منافقین در میان است. در طول سال‌های گذشته سازمان تروریست موسوم به مجاهدین خلق که دستش به خون هزاران نفر از مردم ایران آلوده است، پای ثابت اغلب قطعنامه‌ها و اقدامات غربی‌ها علیه ایران بوده؛ از همکاری این گروهک تروریست با صدام و جنگ علیه ایران گرفته تا لابی با غربی‌ها برای اتخاذ مواضع ضدایرانی، از جمله اقدامات این سازمان علیه ایران به شمار می‌رود. رد پای این سازمان تروریست در اقدام ضدایرانی اخیر پارلمان اروپا نیز دیده می‌شود. انتشار تصویری از یکی از اعضای سازمان منافقین کافی بود تا حدس و گمان‌هایی که در ارتباط با لابی منافقین با پارلمان اروپا مطرح بود، به یقین تبدیل شود. درست در روزی که پارلمان اروپا متمم پیشنهادی درج نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه را به قطعنامه ضدایرانی خود اضافه کرد، شبنم مددزاده از اعضای فعال سازمان منافقین با انتشار تصویری از خود که در پارلمان اروپا حاضر بود، نوشت: «امروز ۲۸ دی، پارلمان اروپا».

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.

*******

روزنامه های امروز شنبه ۱۰ دی ماه در حالی چاپ و منتشر شد که رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش در جنوب شرق، کودتای امنیتی آمریکا علیه عراقو تدبیر دولت برای مواجهه قیمت دلار با انتخاب یک اقتصاددان به ریاست بانک مرکزی دز صفحات نخست روزنامه های امروز برجسته شده است.

با رای هیات دولت، روز پنج‌شنبه محمدرضا فرزین به‌عنوان رئیس‌کل جدید بانک مرکزی جایگزین علی‌ صالح‌آبادی شد تا ساختمان شیشه‌ای بلوار میرداماد سکاندار جدید خود را بشناسد. در این جلسه از تلاش‌های صالح‌آبادی تقدیر و با استعفای او موافقت شد. فرزین که دکترای اقتصاد و هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی است عضویت در هیات‌مدیره بانک‌های کارآفرین و کشاورزی و مدیرعاملی بانک کارآفرین را در کارنامه خود دارد و از سال گذشته در سمت مدیرعاملی بانک ملی ایران مشغول به‌کار بود. بدون شک تحولات در سطوح عالی بانک مرکزی از شرایط اخیر در بازار ارز متاثر است و انتخاب فرزین به‌عنوان رئیس جدید بانک مرکزی نیز به همین واسطه رخ داده است.

روزنامه اقتصادی دنیای اقتصاد با استقبال از تحولات در بانک مرکزی نوشته است:

در حالی فرزین جایگزین صالح‌آبادی می‌شود که صندلی بانک مرکزی چهارمین رئیس خود را طی چهارسال اخیر تجربه می‌کند. پس از آنکه عبدالناصر همتی در سوم مرداد ماه سال۹۷ به ریاست بانک مرکزی رسید، این نهاد شاهد سه رئیس دیگر نیز بوده است. این سرعت در جابه‌جایی سکانداران بانک مرکزی بیش از هر چیز از عدم ثبات مدیریتی در نهاد سیاستگذار پولی را نشان می‌دهد و بر نبود استقلال لازم در این نهاد صحه می‌گذارد. در واقع این عزل و نصب‌ها سیاستگذاری در بالاترین سطح پولی کشور را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و می‌تواند از پذیرش هزینه تحولات مهم احتمالی توسط سیاستگذاران جلوگیری کند. این موضوع کار را برای هرگونه تحول قابل توجه در سیاستگذاری کشور دشوار می‌کند.

در ادامه گزارش دنیای اقتصاد آمده است:

از سوی دیگر باید توجه داشت برخی از عوامل موثر بر متغیرهایی همچون نرخ ارز، ماهیتی غیراقتصادی دارند یا از کنترل مسوولان پولی کشور خارجند. به عبارت دیگر تغییر سکانداران بانک مرکزی نمی‌تواند برخی متغیرها را کنترل کند و روسای جدید بانک مرکزی نیز موفق به اتمام ماموریت غیرممکن همتایان پیشین خود نمی‌شوند. از در نظر گرفتن این نکات در کنار یکدیگر می‌توان به این نتیجه رسید که عدم ثبات در صندلی ریاست بانک مرکزی نه تنها کمکی به حل مشکلات نمی‌کند، بلکه سبب بروز مشکلات تازه‌ای نیز می‌شود.

روزنامه هم‌میهن با گزارشی با عنوان «تغییر فرد یا تغییر سیاست؟» می‌نویسد:

اگر بانک مرکزی اقتدار لازم را داشته باشد، مدیریت بهتری ایجاد می‌کند. نه اینکه اوضاع به دوران قبل از تحریم برگردد، اما مدیریت بانک مرکزی در قیمت ارز بسیار اثرگذار است. سال‌های ۹۷، ۹۸ و در دوران مدیریت آقای همتی شرایط بسیار بد بود، ولی قیمت دلار به ۲۳-۲۲ هزار تومان رسید. چون قیمت نفت به ۳۵ دلار سقوط و کرونا هم شیوع پیدا کرده بود. به دلیل رکود اقتصاد جهانی در یک روز خاص پیش‌فروش نفت منفی شد. در کنار آن شاهد تحریم‌های با اصطلاح «شوک بزرگ» روبه‌رو شدیم. ترامپ تحریم‌ها را به شدت افزایش داد و پای میز مذاکره نمی‌نشست. شرایط از لحاظ سیاسی هم وخیم بود. در آن دوران مدیریت بازار ارز از کنترل خارج نشد. نه اینکه قیمت‌ها افزایش نداشت، اما شرایط در کنترل مدیریت بود. در حال حاضر شرایط به‌مراتب نسبت به دو، سه سال پیش بهتر است، چون قیمت نفت بالای ۸۵ دلار و مشتقات نفتی بسیار افزایش یافته است. بخش عمده صادرات ایران هم محصولات پتروشیمی است یا مشتقات دیگر نفتی. کرونا کاهش یافته و وحشت در داخل کشور ما از بین رفته است.

روزنامه آرمان ملی نیز به تشریح سیاست‌های مالی جدید دولت نوشته است:

هرچند تغییر درست و به‌موفع فرد می‌تواند در ترمیم اوضاع اقتصادی موثر باشد اما با تغییر مهره صِرف نمی‌توانیم توقع تغییر خاصی داشته باشیم در حقیقت تغییر رئیس بانک مرکزی با توجه به برخی ناهماهنگی‌ها بین اعضای تیم اقتصادی دولت انتظار اصلاح و شکوفایی اقتصادی را فعلا نباید داشته باشیم و اگر این تغییر با پشتوانه برنامه اقتصادی و افزایش دامنه اختیار بانک مرکزی همراه نباشد فقط تغییر فردی است.

آرمان ملی می‌نویسد:

هنوز نمی‌توان هیچ قضاوتی درباره ورود رئیس کل جدید بانک مرکزی داشت، مشکلات اقتصادی کشور بسیار ریشه‌دارتر از این است که با صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی جدید در بدو ورود به قضاوت در مورد تصمیمات جدید وی پرداخت هرچند تغییر در نظام اقتصادی با تغییر فرد ایجاد نمی‌شود، اما باید دید تا چه تیم اقتصادی وی را در آینده نزدیک در بانک مرکزی همراهی خواهد کرد و رئیس جدید بانک مرکزی با چه میزان برخورداری از استقلال رأی خواهد توانست سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های خود را کشور پیاده کند.

روزنامه اعتماد هم در گزارشی با عنوان یک گام مثبت اما ناکافی به تحلیل تحولات بانک مرکزی پرداخته و نوشته است:

اولین مشکل بانک مرکزی در شرایط کنونی این است که ارزی برای کنترل عرضه و تقاضا ندارد و دوم اینکه تقاضا برای ارز به اقتصاد زیرزمینی منجرشده است و سوم اینکه ارزهای خارج از کشور خارج از کنترل نظام هستند. بنابراین هر فردی هم که سکان بانک مرکزی را به دست بگیرد قادر به کنترل بانک مرکزی نخواهد بود. او گفت: آقای فرزین با آقای صالح‌آبادی چند تفاوت دارد؛ فرزین با عجله تصمیم نمی‌گیرد و به دلیل اینکه رییس بانک کارآفرین بوده کارهای اجرایی کرده و در طول مدتی که در دولت بوده نشان داده جاه‌طلب نیست و انسان خونسردی است و این ویژگی هم که هم‌دانشگاهی‌های خود را وارد میدان کند، ندارد. ضمن اینکه فرزین معتقد به کارهای کارشناسی است و تجربه کاری دارد.

روزنامه شرق نگاهی منفی به تحولات در خیابان میرداماد داشته و می‌نویسد:

تعویض رئیس بانک مرکزی کار زیادی از پیش نمی‌برد و بازار ارز و سقوط ارزش ریال متأثر از شرایط دیگری است که مهم‌ترین آن وضعیت سیاست خارجی ایران است. مرتضی افقه، استاد اقتصاد دانشگاه چمران اهواز از این دسته اقتصاددان‌هاست. او به «شرق» توضیح می‌دهد: ریاست بانک مرکزی در ایران برخلاف سایر کشورهای جهان اختیارات چندانی ندارد و تعویض او چنان‌که در گذشته هم شاهد بودیم، نمی‌تواند گره زیادی از اقتصاد کشور باز کند.

هم زمان با انتخاب رئیس جدید بانک مرکزی، روزنامه همشهری از همکاری نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور برای مهار دلال‌های ارزی خبر داده و نوشته است:

همزمان با تغییر رئیس‌کل بانک مرکزی، وزارت اطلاعات هم با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد: به‌منظور ثبات بخشی به روند بازار ارز و برخورد با عوامل برهم زننده آن، تعدادی از گردانندگان و سرشاخه‌های اصلی کانال‌ها، گروه‌ها و صفحات مجازی که درصدد قیمت‌گذاری جعلی ارزهای خارجی، انجام معاملات فردایی و سوداگری بودند، مورد رصد اطلاعاتی قرار گرفته، شناسایی و دستگیر شدند. به‌گفته وزارت اطلاعات، ۱۱نفر از عوامل مؤثر بر نوسان غیرعادی بازار ارز در شبکه‌های اجتماعی با دستور مقام‌های قضایی بازداشت و روانه زندان شده‌اند، همچنین ۳۲۰نفر از عوامل اصلی مرتبط با کانال‌ها و گروه‌های مجازی نیز شناسایی شده‌اند که به‌زودی اقدامات لازم برای برخورد با آنان صورت می‌گیرد.

روزنامه ایران از خوشامدگویی بازار به رئیس‌کل جدید بانک مرکزی خبر داده و می‌نویسد:

از روز پنجشنبه و همزمان با حضور محمدرضا فرزین به عنوان رئیس‌کل جدید در ساختمان میرداماد، نخستین نشانه‌های تغییر مسیر در بازار ارز نیز نمایان شد، به طوری که کارشناسان افت قیمت ارز در بازار غیررسمی را واکنش مثبت بازار به رئیس‌کل جدید ارزیابی می‌کنند. درحالی که طی هفته‌های اخیر، بازار آزاد ارز بی‌توجه به آنچه در بازار رسمی می‌گذرد، به صورت لحظه‌ای قیمت ارز در کانال‌های تلگرامی را بالا می‌برد، اما تغییر مدیریت در بانک مرکزی و اعلام سیاست‌های جدید ارزی که مهم‌ترین آن تثبیت نرخ ارز نیمایی روی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان است، دلالان را به عقب راند. درمجموع هشتم دی‌ماه، روز پرخبری برای بازار ارز بود، درکنار تغییر رئیس کل بانک مرکزی و رأی اعتماد هیأت دولت به فرزین، بازار متشکل ارزی نیز در اطلاعیه‌ای مهم اعلام کرد که از روز پنجشنبه انجام معاملات توافقی بدون دامنه نوسان صورت گرفت.

آمارها علیه حسن روحانی سخن می‌گوید

روزنامه جوان به تحللیل آخرین سخنان حسن روحانی در جمع اعضای کابینه‌اش پرداخته و به نقل از یک منبع آگاه نوشته است:

در فارسی ضرب المثلی است که می‌گوید: «دیوارحاشا بلند است.» به عبارت دیگر این ضرب‌المثل می‌گوید: انکار کردن موضوع یا مسئله‌ای حد و مرزی ندارد و حرف یا عمل خود را می‌توان به راحتی و تا حد غیر ممکن و نامحدود انکار کرد، اما با ظهور رسانه‌های جمعی و عصر دیجیتال این قبیل مثل‌ها هم به تاریخ پیوسته، خصوصاً درباره کسانی که روزگاری در مصدر امور بوده‌اند، عملکرد و اظهارات آن‌ها در معرض افکار عمومی و رسانه‌ها بوده و اکنون با یک جست‌وجوی ساده می‌شود، مواضع گذشته آن‌ها را یادآوری کرد. اما ضرب‌المثل دیگری هم هست که می‌گوید: «کسی که خود را به خواب زده، نمی‌شود بیدارش کرد.» حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق که پس از پایان هشت سال ریاست جمهوری، کشور را با انبوه مشکلات به سیدابراهیم رئیسی سپرد و مدت‌ها بود، در حوزه‌های مختلف سکوت اختیار کرده و اظهار نظری نمی‌کرد، چند روز پیش در دیدار با «جمعی از استانداران دولت‌های یازدهم و دوازدهم»، گویی فضای سیاسی و اقتصادی کشور را برای اظهارنظر مساعد دیده و مطالبی مطرح کرده که نه تنها قرین به صحت نیست، که آمارها روایت دیگری دارند.

در ادامه گزارش جوان آمده است:

هنگامی که رئیسی دولت را تحویل گرفت کسری کل بودجه سال گذشته ۴٨٠ هزار میلیارد تومان بود؛ یعنی بر روی هر چیزی دست بگذاریم، انباشتی از بدهی‌های سنگین از جمله مطالبات بازنشستگان لشکری و کشوری، فرهنگیان و بخش درمان را نشان می‌دهد، افزون بر آن تأمین پول واکسن کرونا نیز مطرح بوده است. اما تمامی این موارد با تمرکز دولت بر افزایش درآمدهای پایدار از قبیل فروش نفت و مالیات و کنترل هزینه‌ها سال گذشته به خیر گذشت. به گفته این منبع آگاه سال گذشته تنخواه بانک مرکزی تسویه شد و ٢٠٠هزار میلیارد تومان هم بابت طرح‌های عمرانی که حتی برای استهلاک اصلاً ریالی دریافت نکرده بوند، اختصاص داده شد. مطالبات قابل توجهی از فرهنگیان و بازنشستگان پرداخت شد و امسال هم بخشی از آن از طریق درآمدها تکمیل شد.

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.

*******

روزنامه‌های امروز سه شنبه ۱۵ آذر در حالی چاپ و منتشر شد که گزارش بانک مرکزی از افزایش قیمت مسکن؛ تحلیل اغتشاشات، هشدار رئیس قوه قضائیه به اشوب‌گران و ادامه رایزنی بر سر برجام در صفحات نخست روزنامه‌ها برجسته شده است.

سخنان رئیس دستگاه قضا درباره اجرای احکام مفسدان و محاربان مورد توجه بسیاری از روزنامه‌ها قرار گرفته است، روزنامه آرمان ملی می‌نویسد:

تحولات و اتفاقاتی که طی بیش از دو ماه گذشته در جامعه رخ داده و اعتراضاتی که بعضا به آشوب کشیده شده به اموال عمومی خسارت وارد کرده و موجب کشته و مجروح شدن ماموران حافظ امنیت و مردم بی‌گناه شده است که باعث شده تا دستگاه قضائی و دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی برای حفظ آرامش و ایجاد امنیت در جامعه به برخوردجدی و محکم با عاملان این آشوب‌ها بپردازند. در همین راستا است که شاهد نوعی هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف برای برخورد و مقابله با این آشوب‌ها هستیم و به نظر می‌رسد که این همکاری و هماهنگی بسیار بهتر بتواند در این مقابله با عاملان این اتفاقات نتیجه مثبت و موثری بدهد.

روزنامه سازندگی نیز سخنان اژه‌ای را هشدار قاض القضات خوانده و نوشته است:

برخی افراد از روی غفلت یا لاابالی‌گری به‌صورت فردی مبادرت به گناه یا جرم یا زیر پا گذاشتن قانون می‌کنند؛ نوع مواجهه و برخورد با این قبیل افراد باید عمدتاً مبتنی بر تنبّه دادن او و نهی از منکر باشد؛ در مقابل، افرادی هستند که عالماً و عامداً و با هدف دهن‌کجی، با قانون و شرع و ارزش‌های اخلاقی مخالفت می‌ورزند؛ برخورد با این دسته دوم، متفاوت است؛ آنها نه از روی لاابالی‌گری بلکه به خواست دشمن در ملاء‌عام قوانین را زیر پا می‌گذارند و به مخالفت با قانون می‌پردازند، این یک گناه و جرم و خلاف قانون است و به خواست دشمنان و بدخواهان است؛ به این مسئله نیز نباید به‌عنوان یک جرم عادی نگاه کرد؛ این یک جرم آشکار است و ضابطین اختیار دارند و باید با یک جرم مشهود برخورد کنند و مجرمان را تعقیب کرده و به دستگاه قضایی تحویل دهند.

در ادامه این گزارش آمده است:

رئیس دستگاه قضا تأکید دارد که دستگاه اطلاعاتی ما نیز ضروری است رابطه بین این افراد و عناصر اصلی و لیدرها و سازمان‌دهندگان این موارد مجرمانه با سرویس‌های بیگانه و افراد بدخواه را شناسایی کنند و آنها را تحویل قوه قضائیه دهند و مسئولان ذی‌ربط قضایی نیز باید با جدیت با این قضیه برخورد کنند؛ چرا که این دیگر لاابالی‌گری نیست بلکه به خواست دشمن یک دهن‌کجی به قانون و شرع است؛ لذا به این موضوع نیز باید نگاه ویژه‌ای شود.

در حالی که رئیس دستگاه قضایی دستور برخورد با عوامل آشوب خیابانی را صادر کرده است، روزنامه شرق در گفتگو با یک ضد انقلاب اغتشاشات را تئوریزه کرده است! آصف بیات به شرق گفته است:
شکی نیست که تحولات «زندگی واقعی»، یعنی تحولات سطوح بالاتر از سطح زندگی فردی، بر پژوهش‌های من اثر داشته است. پیش از این هم گفتم، انقلاب ایران نقطه‌عطفی در زندگی خود من بود؛ نقطه‌عطفی که هم بر زندگی شخصی‌ام تأثیر گذاشت و هم بر کار و مسیر پژوهشی‌ام. پس از انقلاب ایران ما شاهد برآمدن تجلیات گوناگون اسلام‌گرایی در سطح جهان بودیم. پس از آن بود که من به مطالعه و بررسی شکل‌های خاص سیاست‌ورزیِ ستیزه‌جویانه با تمرکز بر خاورمیانه و شمال آفریقا پرداختم. تقریباً هم‌زمان با آن، و در پی سقوط بلوک شوروی و پیشروی نولیبرالیسم و پایان جنگ سرد، شیوه‌های کنشگری و منازعات سیاسی، به شکل‌هایی که تا آن زمان متصور بود، تغییر کرد.

در ادامه این گفتگو آمده است:

مَخلص کلام این‌که در نظر من فضای ایدئولوژیک، اجتماعی ـ اقتصادی و سیاسی پس از جنگ سرد عمیقاً بر خصلت ‌و منش و روش انقلاب‌های جاری در قرن بیست‌ویکم و ناگزیر کار پژوهشی من اثر داشته و گذاشته است. امروزه سرعت تغییرات فناورانه، جمعیتی، اجتماعی و مهم‌تر از همه زیست‌محیطی، حیرت‌انگیز است. به نظر من باید بیش‌ از پیش به مفهوم «مدرنیته‌ سیال» و «زندگی سیال»، که زیگموند باومنِ جامعه‌شناس آنها را ساخته و پرداخته، توجه کنیم و نیز این‌که چگونه سیالیت کنونی سخن‌گفتن از ساختارها، الگوها و فرایندهای اجتماعیِ ماندگار و پایدار را سخت دشوار ساخته است.

هم افزایی رسانه‌های اصلاح‌طلب با ضد انقلاب در روزهای اخیر بسیار بیشتر از قبل است، میدان دادن به آصف بیات کارشناس رادیوفردا (ارگان سازمان سیا) نشانه‌ای روشن بر این ماجراست. بیات نویسنده کتاب شورش‌های خیابانی است. در گزارش شرق و اظهارات بیات، حتی یک عبارت مبنی بر مذمت اعتراض خیابانی و تأکید بر اینکه اغتشاش موجب حدّت مشکلات می‌شود به چشم نمی‌خورد. چرایی این رویکرد در کلام و بیان اصلاح‌طلبان و تریبون‌های آنها به شدت محل تأمل است.

رضا پهلوی سالروز جنایت پدرش را گرامی می‌دارد!

روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه درباره فراخوان ضد انقلاب نوشته است:

رضا پهلوی در پیامی از مردم ایران خواسته تا در آستانه ۱۶ آذر که در ایران به عنوان روز دانشجو شناخته می‌شود، اعتصاب و اعتراض صورت بگیرد. نکته جالب، اما اینکه او در این پیامش اسمی از روز دانشجو نیاورده، زیرا می‌داند ۱۶ آذر یادآور جنایت پدرش در کشتار سه دانشجوی مخالف دولت کودتا و مخالف حضور مقام امریکایی (دولت حامی و شکل‌دهنده کودتا علیه دولت مصدق) بود.
سال ۱۳۳۲، حدود سه ماه و نیم از کودتای امریکایی ۲۸ مرداد می‌گذشت که ریچارد نیکسون معاون وقت رئیس‌جمهور امریکا به ایران آمد و با مقامات دربار و دولت دیدار کرد. او سپس در روز ۱۶ آذر راهی دانشگاه تهران شد، اما با اعتراض دانشجویان مواجه شد که نمی‌خواستند او در ایران یا در دانشگاه آنان باشد. اعتراض دانشجویان دانشکده فنی با خشونت نیروهای رژیم پهلوی روبه‌رو شد و آن‌ها با حمله به دانشکده فنی دانشگاه تهران سه دانشجو به نام‌های شریعت رضوی، احمد قندچی و مصطفی بزرگ‌نیا را به شهادت رساندند. از آن سال به بعد دانشجویان یاد آن شهدای دانشجو را گرامی می‌دارند. پس از پیروزی انقلاب نیز روز ۱۶ آذر روز «دانشجو» نامیده شد و هرساله مراسم‌ها و اجتماعاتی در دانشگاه‌های کشور برگزار می‌شود.

در ادامه این خبر آمده است:

اکنون که براندازان تلاش کرده‌اند این سه روز یعنی ۱۴، ۱۵ و ۱۶ آذر را با اعتصاب و اعتراض بگذرانند، رضا پهلوی هم خواستار شکل‌گیری اعتصاب و اعتراض در این سه روز شده و به روی خود نیاورده که ۱۶ آذر گرامیداشت شهدای دانشجویی است که با جنایت رژیم پهلوی کشته شدند.
خود مانور براندازان روی تاریخ ۱۶ آذر هم جالب توجه است. به قول یک کاربر در توئیتر «به دستور محمدرضا پهلوی، در داخل دانشگاه تهران به دانشجویانی که به روابط با امریکا و انگلیس بعد کودتا معترض بودند، تیر مستقیم جنگی شلیک کردند، شد روز دانشجو؛ حالا با فراخوان پسر محمدرضا و با حمایت امریکا و انگلیس، در روز دانشجو، بزرگداشت گرفتند. دنیا همین‌قدر مضحک است.»

نه به اعتصاب اجباری

روزنامه همشهری در گزارش اول خود به شکست فراخوان ضد انقلاب و معاندین برای اعتصابات سریالی پرداخته و نوشته است:

در شرایطی که چهره‌ها و رسانه‌های ضدانقلاب در روزهای اخیر با بسیج همه امکانات خود، مشغول فراخوان دادن برای تجمع و اعتصاب‌های سراسری طی روزهای ۱۴ تا ۱۶ آذرماه هستند، بررسی‌های میدانی از شهرهای مختلف و به‌ویژه تهران، حکایت از آن دارد که فراخوان اغتشاش در نخستین روز خود با شکست قابل‌توجهی مواجه شده ‌است. شهروندانی که دیروز در سطح شهرهای مختلف کشور تردد می‌کردند، شاهد فعالیت عادی کسبه و بازاریان بودند.
جریان‌های معاند، از طیف‌ها و گروه‌های مختلف؛ از سلطنت‌طلب و مارکسیست گرفته تا منافقین، در روزهای اخیر تلاش کردند با ایجاد نوعی «اتحاد صوری» بر اعلام فراخوان اعتصاب و اغتشاش در روزهای ۱۴ تا ۱۶ آذرماه، آتش ناآرامی‌ها را در ایران همچنان شعله‌ور نگه دارند؛ رویکردی که اکنون شکست آن در نخستین گام نمایان شده‌است. نکته جالب اینجاست که فراخوان‌دهندگان که در جریان فراخوان‌های گذشته با «نه» بزرگ مردم و اصناف مواجه شده بودند، تلاش کردند با تغییر تاکتیک، روز نخست فراخوان (۱۴ آذرماه) را به «اعتصابات» اختصاص دهند؛ رویکردی که با ۲ دلیل عمده ازسوی جریان‌های معاند پیگیری شد؛ نخست «عدم‌استقبال اصناف» و دوم «استفاده از پوشش مردمی برای ایجاد آشوب و سخت کردن کار مأموران امنیتی».

روزنامه وطن امروز نیز در گزارشی با عنوان «بازار پای کار» نوشته است:

آشوب‌طلبان در ادامه اقدامات ضدایرانی خود فراخوان اعتصابی برای ۱۴، ۱۵ و ۱۶ آذرماه طی روزهای گذشته در فضای مجازی منتشر کردند و در پی به تعطیلی کشیدن نظام توزیع خرد کالا در کشور بودند که باز هم با عدم همراهی مردم و هوشیاری بازاریان همانند فراخوان‌های قبلی مغلوب شدند. به گزارش مجاهدت از «وطن‌امروز»، پیگیری‌ها از اتحادیه‌ها و اصناف حاکی از آن است همه بازاریان بی‌اعتنا به این فراخوان‌ها، از صبح دیروز به کسب‌وکار روزانه و عادی خود پرداخته‌اند و بازار با هوشیاری بازاریان، زنده و پویاست.

وطن امروز در ادامه نوشته است:

بررسی‌های میدانی از پایتخت نشان می‌داد آرامش کامل در یک روز بارانی بر بازار لاله‌زار و فردوسی حکمفرما بود. رسانه‌های معاند تبلیغات گسترده‌ای را در هفته اخیر برای تعطیل کردن اصناف و بازاریان انجام داده و حتی در این راه عده‌ای را تشویق به اقدامات خشونت‌آمیز از قبیل سنگ‌پراکنی و حمله با سلاح سرد به مردم و بازاریان کرده بودند. حتی در برخی صرافی‌ها مردم برای خرید ارز بدون نگرانی صف بسته بودند.

ماجرای ۴ شرط چند کشور غربی چیست؟

روزنامه جام‌جم در گزارشی به ۴ شرط اروپایی‌ها برای توافق در زمستان سخت پرداخته و می‌نویسد:

خیلی زودتر از چیزی که فکرش را بکنید پای معامله آمده‌اند. آنها حتی تا زمستان هم منتظر نماندند، چون وضعیت زمستان سخت، قابل تحمل نیست. حالا خبر رسیده چند کشور دخیل در اغتشاشات اخیر ایران به‌ویژه انگلیس که لندن را به اتاق جنگ علیه ایران تبدیل کرده بودند، پای معامله با تهران آمدند و برای ایران درخواست‌های جدید فرستاده‌اند. این کشورها اعلام کرده‌اند اگر ایران به شکل بدون شرط نفت و گاز خود را به بازار جهانی انرژی در شرایط بحرانی فعلی تزریق کند، آنها در مقابل اتاق جنگ علیه ایران را خاموش می‌کنند. این البته همه شروط آنها نبوده و یک بسته چهارشرطی برای ایران فرستاده‌اند که پذیرش دیدگاه‌های غرب در پرونده هسته‌ای، تعامل و کنار آمدن با رژیم عربستان سعودی و همراهی نکردن با روسیه هم شامل این درخواست بوده و گفته‌اند اگر ایران این شروط را بپذیرد، آنها هم در مقابل دست از حمایت از اغتشاشگران در ایران برخواهند داشت.

جام جم با طرح این پرسش که چرا اروپا به چنین تصوری رسیده که ایران در این بازی جدی تروئیکا قرار خواهد گرفت؟ نوشته است:

چندین اتفاق در سطح منطقه و جهان موجب شده تناقضاتی در رفتار کشورهای اروپایی و به‌ویژه انگلیس نسبت به ایران به وجود بیاید؛ ابتدا این‌که حوادث اخیر در ایران از نظر کشورهای اروپایی و آمریکایی به تضعیف جایگاه منطقه‌ای و داخلی ایران منجر شده و از این رو آنها فرصت مناسبی دیده‌اند که ایران را از موضع ضعف وادار به مذاکره مجدد با کشورهای ۱+۴ کنند و با توجه به شرایط موجود فعلی در کشورمان، تهران را وادار کنند امتیازاتی به کشورهای اروپایی و آمریکایی بدهد. درحالی که ایران تحت فشار و تهدید نه حاضر به مذاکره است و نه امتیاز می‌دهد و همان‌طور که سخنگوی وزارت خارجه هم دیروز گفت نیاز به برجام نیاز یکجانبه ایران نیست و از موضع ضعف و نیاز مذاکره نمی‌کنیم.