روزنامه هم‌میهن

*********

جمعه هفته جاری که جبهه اصلاحات همایش سراسری خود را برگزار کرد، محمد خاتمی لیدر جبهه اصلاحات، پیامی را برای این همایش فرستاد که در آن نکته‌هایی مورد اشاره قرار گرفته بود که مهمترین بخش آن را می‌توان ۴ نکته‌ای دانست که درباره شرایط ایران و جهان بیان کرده است.

در بخشی از این پیام جایی که خاتمی آورده بود:

از جمله نکته‌هایی را که به نظرم می‌رسد در شرایط و موقعیت‌های حاکم بر جهان و منطقه و ایران اهتمام جبهه به آن لازم است به عرض می‌رسانم: ۱-اولویت برنامه‌ریزی و تلاش برای رفع و دفع گزندهایی که از بیرون و درون کشور را تهدید می‌کند. ۲-حفظ ایران و توسعه همه‌جانبه و پایدار کشور و امنیت آن. ۳-این همه جز با حضور و رضایت ملت و همه سلیقه‌ها و گرایش‌ها و نیرومند کردن پایه اقتصادی کشور و روابط سازنده با جهان و تأمین عدالت اقتصادی، منزلتی، جنسیتی و قومیتی و به‌ویژه جلب رضایت و امیدواری اکثریتی که به لحاظ معیشت در تنگنا به سر می‌برند میسّر نخواهد بود. ۴-آنچه باید محور و مدار اندیشیدن و عمل کردن نه‌تنها از سوی جبهه و نهادهای مدنی که به‌خصوص از سوی نظام حکمرانی باشد مصالح ملی و خیر عمومی است؛ چه در ساحت داخلی و چه در روابط با دیگران.»

برای بررسی نکته‌ها و چهار محوری که توسط رهبر جریان اصلاحات مورد اشاره قرار گرفته است، روزنامه هم‌میهن ارگان خبری اصلاح‌طلبان رادیکال گزارش مفصلی را تهیه کرده است، در بخشی از آن آمده است:

اما برای خروج از این وضعیت بی‌افق، یکی از الزامات، جدی گرفتن استراتژی و برنامه است. اینکه جبهه اصلاحات بتواند ضعف‌ها، قوت‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای خود را بشناسد و بر اساس آنها استراتژی و برنامه‌های اقدام خود را تعریف کند، قطعاً می‌تواند به اثربخشی بیشتر این نهاد و ورود به کنشگری به جای واکنش داشتن به تحولات کمک کند. این مسئله‌ای مدیریتی و بسیار مهم است که چندان مورد توجه احزاب و نهادهای سیاسی ما قرار ندارد. در این بین، آقای خاتمی اولویتی برای برنامه‌ریزی جبهه اصلاحات تعیین کرده است که آن، دفع تهدیدهای درونی و بیرونی کشور است.

در بخشی دیگر از این گزارش آمده است:

آنچه که اصلاح‌طلبان و جبهه اصلاحات می‌توانند انجام دهند و البته انجام داده‌اند، این است که اقدام به روشنگری و آگاه‌سازی جامعه کنند و همچنین به مسئولان در مذاکرات، مشورت دهند. در همین ارتباط است که می‌بینیم مثلاً جبهه اصلاحات درباره مذاکرات بیانیه می‌دهد و راهکارهای خود را به دولت می‌گوید. در ارتباط با مسائل داخلی هم این مخالفت‌ها وجود دارد و تندروهایی را داریم که نشان داده‌اند تمایل ندارند مسائل اقتصادی کشور به روال عادی برگردد؛ گروهی که تحریم‌ها را نعمت می‌دانستند و می‌دانند.

این روزنامه اصلاح‌طلب در ادامه نوشته است:

خاتمی نگاهی ملت/شهروندمحور و نه امت‌گرا/قوم‌گرا، و کاملاً برابری‌خواهانه به توسعه دارد. او عمیقاً دولت – ملت را باور دارد و درباره ایران و ایرانی، بدون هیچ تخصیص عقیدتی و غیره حرف می‌زند. او این ملت و کشور را جزئی از جهان پیچیده و به هم پیوسته امروز می‌بیند و نگاهی دارد که در آن هدف یک زندگی با کرامت، عادی، کم‌دغدغه، شریف و در عین حال ارزشی و تعالی‌بخش را دنبال می‌کند. اینها بدون پذیرش آرمان ایران برای همه ایرانیان و الزام به تامین حقوق شهروندی ممکن نیست.

درباره تحرکات اخیر اصلاح‌طلبان با محوریت خاتمی برخی اخبار دریافتی از ارائه پیش نویس نوسازی گفتمان جریان اصلاحات به احزاب اصلاح طلب حکایت دارد.

گفته می شود این در این بازسازی گفتمانی مساله مواجه با حاکمیت، مرزهای جریان اصلاح طلبی، اشکالات قانون اساسی و لزوم بازنگری در آن، اصلاحات ساختاری، رفتاری و عملکردی مورد تاکید در بیانیه ۱۵ ماده ای خاتمی و…مورد تاکید قرار گرفته است.

همچنین گفته می شود یکی دیگر از محورهایی که به زعم اعضای جبهه اصلاحات مورد وفاق همگی احزاب اصلاح طلب بوده و در نوسازی گفتمان جریان اصلاحات مورد تاکید قرار گرفته، مساله سیاست خارجی است، این تحرکات فاز چهارم راهبردی اصلاح‌طلبان نام دارد.

قابل توجه آنکه بیانیه ۱۵ ماده‌ای خاتمی در برابر بیانیه گام دوم رهبر انقلاب از سوی رادیکال‌ها تبلیغ شده و در آن تاکید بر تغییرات و اصلاحات ساختاری برای برون رفت از بحران ها و نیز بر مقاومت مدنی خشونت گرای خیابانی تاکید شده است.

*********

هم‌زمان با اینکه برخی در داخل ایران به دنبال این هستند که در مورد نتایج مذاکرات رؤیا فروشی کرده و در این راستا حتی پرداخت حق عضویت ۵ میلیون یورویی و بازگشت ایران به فائو را نیز پالس مثبت نام‌گذاری می‌کنند. برخی کشورهای اروپایی بار دیگر نسخه‌های عجیبی از برجام را دوباره روی میز قرار داده‌اند.

از جمله سفیر اتریش در تهران که خواهان توافقی است که شبه برجامی باشد، ولف دیتریش هایم به روزنامه هم‌میهن گفته است:

به باور اتریش، ایران حق استفاده از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز را دارد و در عمل هم ایران از جمله کشورهایی است که نیروگاه هسته‌ای دارد. بر اساس برجام نیز غنی‌سازی اورانیوم در ایران به میزان کمتر از ۴ درصد برای مصارف صلح‌آمیز به رسمیت شناخته شده است. در برخی موارد خاص هم غنی‌سازی فراتر از ۴ درصد به میزان محدود و برای استفاده‌های مشخص نظیر پزشکی هسته‌ای مجاز شمرده شده است. با این حال، آنچه در ایران از سال ۱۳۹۸ و بر اساس تصمیم مجلس اتفاق افتاد که غنی‌سازی با حجم و غلظت بالا است به هیچ عنوان با مصارف غیرنظامی قابل توجیه نیست. نگرانی کشورهای اروپایی این است که این حجم از اورانیوم غنی‌شده با غلظت بالا هیچ کاربرد صلح‌آمیزی ندارد و فقط در صنایع نظامی دارای کاربرد خواهد بود.

در ادامه این گفتگو آمده:

ایران در سال ۲۰۱۵ اعلام آمادگی کرد که اورانیوم با غنای بالای خود را به خارج از کشور منتقل یا رقیق کند. بسیار امیدوار هستیم که در روزها یا هفته‌های آینده توافقی مشابه برجام میان تهران و واشنگتن حاصل شود و شرایط تغییر کند. چنین توافقی می‌تواند زمینه‌ساز تغییر در بسیاری از زمینه‌های دیگر باشد.

سفیراتریش در ادامه گفته است:

قطعاً این می‌تواند راه‌حل مناسبی باشد. ضمن اینکه در سال ۲۰۲۱ که گفت‌وگوها میان ایران، کشورهای اروپایی و ایالات متحده برای بازگشت به توافق هسته‌ای در جریان بود، اتریش نقش میزبان و تسهیلگر را ایفا کرد و این بار نیز آمادگی این کار را داریم. باید این موضوع را اضافه کنم که ما بسیار مایل به همکاری با ایران در زمینه هسته‌ای هستیم. یکی از موارد همکاری میان دو کشور، تلاش برای تأسیس یک بیمارستان پزشکی هسته‌ای با فناوری متعلق به کشور اتریش است.

روزنامه اعتماد نیز در گزارشی احیای برجام را مهمترین ماموریت پزشکیان خوانده و نوشته است:

از همان زمان خروج ترامپ از برجام زمینه‌های تشدید تنش و دلخوری‌ها میان ایران و سه کشور اروپایی تشدید شد. از طرفی ایران احساس کرد که اروپا هم‌پیمان قابل اعتمادی نیست. برخی در ایران تصور می‌کردند باید اروپا را تحت فشار قرار داد؛ بحث‌هایی مانند زمستان سخت اروپا توسط افرادی ناآگاه مطرح شد، اما این راهبرد نادرست بود. اروپا نیاز خود به انرژی را از طریق امریکا تامین کرد و به جای نرمش، فاصله بیشتری گرفت.

اینکه سفیر اتریش در تهران همچنان مخالف قانون اقدام راهبردی مجلس بوده جالب توجه است، البته این شگفتی روشن است، قانون اقدام راهبردی برنامه بسیاری افراد را در ایران به هم ریخت.

در مذاکرات نهان با دولت بایدن اطمینان داده بودند که به سرعت برجام را احیا خواهند کرد بی آنکه قدرتی تولید کنند، ضمانتی بگیرند یا از امریکا بخواهند خسارت دوران ترامپ را به نحوی جبران کند. قانون، امکان زد و بند با بایدن را از آنها گرفت.

البته درباره شبه برجام پیش از این اروپایی‌ها ابتکارعمل‌هایی داشته‌اند که یکی از آن‌ها اینستکس بود؛ نتیجه عملکرد خسارت بار این دیدگاه چنان شد که ذیل کانال مالی اینستکس سفیر سوئیس در تهران چند داروی بی مصرف و تاریخ مصرف همراه با تعدادی تخته پتو را به نمایش درآورده، پا روی پا انداخته و از کمک‌های حقوق بشری به ایران خبر داد!

*********

اواخر هفته گذشته روزنامه گاردین در خبری جعلی همراه با اغتشاش اطلاعاتی خبر از تشکیل کنسرسومی داد که حق غنی‌سازی را از ایران می‌گرفت، این شایعه متاسفانه در روزنامه‌های اصلاح‌طلب بازتاب یافته تا به نوعی بعد از تعطیلی صدای آمریکا شاهد راه افتادن شبکه دیگری از اخبار آمریکایی این‌بار از تهران باشیم.

روزنامه هم‌میهن در یادداشتی درباره طرح آمریکایی با عنوان «آیا کنسرسیوم غنی‌سازی راه‌حل است؟» نوشته است:

گره‌گاه اصلی ایده کنسرسیوم همیشه اختلاف در مورد قرار داشتن تاسیسات غنی‌سازی در داخل یا خارج ایران بوده است. آمریکا در گذشته و به احتمال زیاد از این پس با کنسرسیومی موافقت خواهد کرد که تاسیسات غنی‌سازی آن در خارج از ایران باشد. در مقابل ایران همیشه بر قرار داشتن تاسیسات در داخل کشور تاکید داشته است. به این دلیل این ایده کنسرسیوم تاکنون به جایی نرسیده است.

در بخش دیگری از یادداشت آمده است:

استدلال ایران این است که کنسرسیوم در داخل ایران جنبه اعتمادسازی دارد، چراکه اجازه می‌دهد تا کارشناسان کشورهای شریک عملاً در جریان کار باشند و مشاهده کنند که ایران مواد را به سمت ساخت بمب منحرف نمی‌کند. ادعای طرف مقابل این است که اولاً، ایران اگر دنبال بمب باشد، می‌تواند مراکز غنی‌سازی مخفی داشته باشد. ثانیاً، اگر ایران در مقطعی تصمیم بگیرد که بمب بسازد، می‌تواند کارشناسان کشورهای دیگر را اخراج کند؛ همانطور که می‌تواند بازرسان آژانس را اخراج کند. ایده دیگری نیز که این روزها در این رابطه مطرح است، این است که آمریکا و عربستان و امارات با ایران در چارچوب یک کنسرسیوم غنی‌سازی در خاک ایران همکاری کنند.

درباره شایعه طرح کنسرسیوم بیان ۵ نکته ضروری است:

۱- برخلاف ادعای رسانه‌های امریکایی تشکیل کنسرسیوم مشترک غنی سازی بخش جدی از مذاکره جاری ایران و امریکا نیست.

۲- امریکا در ادوار اولیه مذاکرات این طرح را به عنوان جایگزین غنی سازی در ایران مطرح کرده که رد شده است.

۳- ایران تاکید دارد برنامه هسته‌ای آن باید مستقل، یعنی بدون وابستگی به خارج باشد.

۴- ایران هیچ طرحی را که مستلزم برچیدن برنامه داخلی غنی سازی باشد نمی‌پذیرد.

۵- اولویت مذاکرات طلب ایران و تعهد تضمین شده درباره لغو موثر تحریم ها است و نه چانه زنی درباره کیفیت غنی سازی محدود یا تعطیلی کامل آن و تشکیل کنسرسیوم با کشورهای دیگر.

روزنامه آرمان امروز نیز درباره پیام‌های تبادل شده در مذاکرات می‌نویسد:

ویتکاف و تیمش یک پیشنهاد آمریکایی تهیه کردند که معیارهای دولت ترامپ را برای برنامه هسته‌ای ایران و الزامات نظارت و راستی‌آزمایی مشخص می‌کرد. روز گذشته، آکسیوس به نقل از یک مقام ایالات متحده و دو منبع آگاه دیگر مدعی شد که دولت ترامپ در دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم با تهران که یکشنبه گذشته برگزار شد، پیشنهادی کتبی برای توافق هسته‌ای به ایران ارائه داده است.

*********

پس از بمباران فرودگاه بن‌گوریون تل‌آویو از سوی مقاومت یمن، “هم‌میهن” عصبانیت خود از این اقدام را با تیتر “اثر شلیک بر مذاکرات” نشان داد و ادعاهای نتانیاهو درباره ایران را تکرار کرد

نسبت‌دادن تصمیمات انصارالله به ایران که توسط روزنامه اصلاح‌طلب مطرح شده همان خوش‌رقصی همیشگی اصلاح‌طلبان برای غرب است، اما عجیب‌تر اینکه این روزنامه مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا را به تأمین منافع رژیم صهیونیستی گره‌زده است.

به نظر می‌رسد برخی از جریان‌های اصلاح‌طلب از خوش‌رقصی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی با سفیدکردن تحرکات دشمن به وطن‌فروشی رسیده‌اند، روزنامه هم‌میهن در این زمینه نوشته است:

اصابت موشک بالستیک حوثی‌های یمن به اطراف فرودگاه بن گوریون در نزدیکی تل‌آویو فضای خاورمیانه را بیش از پیش ملتهب کرده است. به‌رغم بمباران بی‌وقفۀ منافع نظامی و تأسیسات زیربنایی و انرژی و خدماتی حوثی‌های یمن توسط بمب‌افکن‌های آمریکایی، حوثی‌ها همچنان شلیک موشک به اهداف اسرائیلی و ناوهای آمریکایی در منطقه را ادامه می‌دهند.

این روزنامه در ادامه نوشته است:

در همین حال، بنی‌گانتز از رهبران اپوزیسیون دولت اسرائیل، مسئولیت شلیک و اصابت موشک حوثی‌های یمن به نزدیکی فرودگاه بن‌گوریون را متوجه ایران کرده است. او نوشته است: «این یمن نیست. این ایران است. این ایران است که به سمت اسرائیل موشک شلیک کرده است و باید جوابگوی آن باشد.»بنی‌گانتز از دولت اسرائیل خواسته است که «از خواب برخیزد و یک پاسخ شدید به ایران را رهبری کند.» اعضای دولت نتانیاهو اما تا لحظۀ نوشتن این یادداشت، اشاره‌ای به مسئولیت ایران در این باره نکرده‌اند و فقط ایزرائیل کاتز وزیر دفاع کابینۀ نتانیاهو تهدید به انتقامگیری از عاملان شلیک موشک کرده است.

هم مهین در ادامه با ارتباط دادن موشک یمنی به ایران می‌نویسد:

آنچه ماجرای اصابت موشک به نزدیکی فرودگاه بن گوریون را حساس می‌کند، تأثیر آن بر مذاکرات هسته‌ای بین ایران و آمریکاست. این مذاکرات بعد از دو یا سه دور «پیشرفت» دچار وقفه شده و ظاهراً در مسیری دشوار قرار گرفته است. محافل اسرائیلی می‌کوشند تا از هر بهانه‌ای برای ایجاد مشکل در روند مذاکرات تهران – واشنگین سود جویند و اینک اصابت موشک حوثی‌ها به محوطۀ فرودگاه بن‌گوریون را به صورت فرصت تازه‌ای در برابر خود می‌بینند.

روزنامه آرمان ملی هم در خط ارتباط دادن قطع ارتباطات به داخل ایران می‌نویسد:

در مورد ایران و آمریکا نیز در ظاهر توافق قابل حصول است اما اینکه تحریم به شکل گسترده‌ای برداشته شود زیاد با واقعیت همخوانی ندارد. به همین دلیل نیز مدیران کشور باید رویکردی در پیش بگیرند که در عین حالی که بخشی از تحریم‌ها برداشته شده و یا حداقل روی کاغذ کاهش پیدا کرده بتوانند گلیم خود را از آب بیرون بکشند.

به نظر می‌رسد برخی از جریان‌های اصلاح‌طلب از خوش‌رقصی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی با سفیدکردن تحرکات دشمن به وطن‌فروشی رسیده‌اند.

اصابت موشک هایپرسونیک مقاومت یمن به فرودگاه بن گوریون تل‌آویو، ضربه ای راهبردی و تحقیر آمیز به اسرائیل بود. بنابراین طبیعی است که اینترنشنال رسانه وابسته به موساد به دست و پا بیفتد و فرافکنی بکند.

اما روزنامه هم‌میهن چرا باید ادبیات صهیونیستی پیشه کند و مانند آنها از ضربت راهبردی مقاومت یمن ناراحت باشد؟ پاسخ مشخص است: سردبیر امروز «اینترنشنال» در سه دهه قبل، سردبیر یکی از روزنامه های زنجیره ای شبیه هم‌میهن بود و پس از فرار از کشور، ابتدا به خدمت بی‌بی‌سی و سپس رسانه بدنام موساد درآمد.

*********

پس از رخ دادن حادثه تلخ در بندر شهید رجایی، زمزمه‌هایی درباره احتمال استیضاح وزیر از سوی طیف خاصی از اصلاح‌طلبان به رسانه‌ و شبکه‌های اجتماعی راه پیدا کرد.

آن‌ها معتقدند که فرزانه صادق با کنار گذاشتن علی‌اکبر صفایی، رئیس پیشین سازمان بنادر و دریانوردی در بهمن ۱۴۰۳ – در حالی که آبان‌ماه او را ابقا کرده بود – و جایگزینی او با معاون حمل و نقل وزارتخانه، این سازمان تخصصی را به دست یک فرد متفرقه داده است.

روزنامه هم‌میهن در گزارشی که خط و ربط پروژه‌ای دارد، نوشته است:

عزل و نصب‌های گسترده در وزارت راه و شهرسازی، یکی از ایرادات جدی منتقدان به فرزانه صادق است، این عزل و نصب‌های اتوبوسی در سطح تمام وزارت‌خانه انجام شده است؛ به‌نحوی‌که سرپرست حوزه وزارتی، سرپرست مرکز امور بین‌الملل، سرپرست معاونت شهرسازی و معماری، سرپرست معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی، معاونت امور دریایی سازمان بنادر، مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، سرپرست شرکت عمران شهرهای جدید، سرپرست مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی، سرپرست سازمان هواپیمایی، معاونت شهرسازی و معماری، سرپرست سازمان ملی زمین و مسکن، سرپرست شرکت بازآفرینی شهری، سرپرست معاونت حمل‌ونقل، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل، دبیر کمیته ملی اسکان بشر، مدیرکل دفتر طرح‌ریزی شهری، سرپرست شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی فقط در عرض چندماه حتی تا چندین بار تغییر کرده‌اند. این انتخاب‌های پی‌درپی در پست‌های حساس و استراتژیک در یک وزارتخانه می‌تواند آثار متعددی داشته باشد.

روزنامه سازندگی نیز در گزارشی خاص که رنگ و بوی سهم‌خواهی دارد می‌نویسد:

نخستین محور انتقادها به انتصاب‌های غیرتخصصی در وزارت راه‌وشهرسازی و سازمان بنادر و دریانوردی اشاره دارد. منتقدان به انتصاب افرادی بدون مدرک مرتبط یا تجربه کافی در مدیریت بندر اشاره کرده‌اند. به‌ویژه، سرپرستی سعید رسولی، معاون حمل‌ونقل وزیر، بر سازمان بنادر و دریانوردی مورد انتقاد قرار گرفته است. او به ‌طور همزمان مسئولیت‌های متعددی ازجمله هماهنگی حمل‌ونقل و سفرهای استانی دارد که امکان نظارت کامل بر امنیت بنادر را از وی سلب کرده است. این موضوع با نبود مدیرعامل ثابت برای سازمان بنادر پس از چهار ماه تشدید شده، که به ادعای برخی ناظران، نشانه بی‌ثباتی مدیریتی و عاملی برای بروز چنین حوادثی است.

در بخش دیگری از این گزارش آمده است:

دومین محور انتقادها، واگذاری غیرمنطقی مسئولیت‌ها، به‌ویژه انتقال مدیریت سازمان بنادر هرمزگان به شرکت راه‌آهن، است. این تصمیم، به گفته متخصصان حمل‌ونقل با منطق مدیریتی سازگار نیست و به کاهش کارایی منجر شده است. نمایندگان مجلس نیز، به نقل از آقای محمودی، عضو هیات اعزامی به بندرعباس، قصور وزارتخانه و سازمان بنادر را در این زمینه محتمل دانسته‌اند.

در شرایطی که بسیاری از چهره های مطرح جریان اصلاحات همچون بهزاد نبوی نسبت به سهم خواهی های اصلاح طلبان از مسعود پزشکیان انتقاد کرده اند اما رادیکال های جریان اصلاحات ضمن ادامه این سهم خواهی از دیگر سو نعل وارونه زده مدعی سهم خواهی رقبای خود از دولت جدید شده اند.

تلاش های فریبکارانه و تخریبی رادیکال های اصلاح طلب اما بگونه ای بوده که حتی برخی از اصلاح طلبان نیز نسبت به این تلاش ها واکنش نشان داده اند.

احمد شیرزاد طی یادداشتی در روزنامه آرمان ملی با اشاره به اینکه قانونی نیست که بگوییم پزشکیان نباید از نیروهای اصولگرا استفاده کند، گفته بود، طبیعتا ممکن است برخی اعتراض کنند که باید نیروهای خود را از مجموعه اصلاح‌طلبان انتخاب کنید اما اینگونه نیست و رایی هم به آقای پزشکیان داده شد لزوما همه رای اصلاح‌طلبی نبود و رای عمومی جامعه بود و چه بسا از بین افراد اصولگرایی که آنها هم به آقای پزشکیان رای دادند.

تندروهای جریان اصلاحات در خصوص دولت پزشکیان می کوشند تا ضمن تعریف خود به عنوان عامل پیروزی وی، سهم خواهی خود را وجهی طبیعی ببخشند.