روزنامه هم‌میهن

******

روزنامه‌های امروز دوشنبه، یکم خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که بازتاب واکنش ایران به مساله حقابه هیرمند، برنامه حمایت از مستأجران با آغاز جابجایی‌ها، ریشه‌یابی حادثه تروریستی سراوان وشهادت مرزبانان در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

*******

روزنامه‌های امروز دوشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب و رهنمودهای ایشان درباره صنعت نشر کشور، برگزاری انتخابات در ترکیه و قیمت مواد غذایی در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز با حضور در مصلای امام خمینی(ره) از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بازدید کردند.

روزنامه همشهری در سرمقاله خود با اشاره به حضور رهبرمعظم انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب نوشته است:

بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور که از سال۱۳۶۶ آغاز شده، از همان دوره‌های نخست، تجربه بازدید حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را داشته و رهبر معظم انقلاب در اکثر سال‌های برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور یافته‌اند. در این بین برای اهالی کتاب جالب توجه است که ایشان نسبت به موضوعات فرهنگی بسیار حساس و دغدغه‌مند هستند تا جایی که رهبر معظم انقلاب در بازدید از سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، به جزئیات و مصادیق ورود کرده و بر شکسته شدن قیمت کتاب، لزوم فرهنگ‌سازی برای افزایش مطالعه و ضرورت جذب کودکان و نوجوانان به فرهنگ بومی تأکید فرمودند.

در ادامه یادداشت همشهری آمده است:

هویت ملی به‌عنوان مهم‌ترین نوع هویت‌جمعی، در کشاکش تصور ما از دیگران شکل می‌گیرد و اصولا پیرو دانش و بینشی است که ما در درجه اول خارج از خانواده، یعنی در مدرسه، دریافت می‌کنیم. مربیان در ایجاد و رشد این بخش از هویت، نقشی محوری برعهده دارند. آشنا کردن نوآموزان با نمادهای ملی از قبیل پرچم، سرودملی، نقشه کشور، زبان فارسی و همچنین آداب و رسوم و مناسبت‌های دینی و ملی از قبیل اعیاد و مناسبت‌های مهم اسلامی، ایرانی و انقلابی مانند مبعث، غدیر، نیمه‌شعبان، فطر، قربان، دهه‌فجر، روز پدر، روز مادر، روز معلم و نمادهای محلی مورد تأکید قرار دارد و به‌نظر می‌رسد افزایش کتاب‌های کودک و نوجوانی که برمبنای فرهنگ و سبک زندگی ایرانی – اسلامی تالیف شده‌اند از ملزومات این پروسه قلمداد می‌شود.

نقشه راه جناح چپ در انتخابات چگونه است؟

بررسی اظهارات چهره های طیف های مختلف جریان اصلاحات و اعتدالیون بیانگر آن است که آنان ضمن بیان مواضع خود در خصوص مشارکت یا عدم مشارکت در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، به معنادارسازی سپهر سیاسی، اجتماعی و رسانه ای کشور مشغول می باشند.

روزنامه هم‌میهن در یادداشتی به قلم یکی از اعضای ارشد حزب اتحاد ملت نوشته است:

در یکی از شدیدترین دوران نارضایتی مردم از شرایط عمومی کشور، کمتر کسی به فکر تغییر ریل حکومتداری و بهبود شرایط از مسیر انتخابات است. درست برخلاف گذشته همچون دوره رخوت پس از انتخابات دور دوم شوراها یا انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۴ که سهم عمده‌ای از ناخرسندی‌ها به رای ندادن بخشی از مردم و سیاست‌های تحریمی برخی جریان‌های سیاسی ربط داده می‌شد و چنان این تحلیل گسترده بود که تحریمی‌ها را در موضع انفعال و جبران فرو برده بود.

اما امروز در مواجهه با حاکمیت یکدست ناشی از دو انتخابات کم‌شور ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ کمتر کسی از رای ندادن خود پشیمان است و چه‌بسا برخی از مشارکت‌کنندگان در آن دو انتخابات احساس بیهودگی از آن تصمیم خود دارند. چه چیزی باعث این تغییر شرایط شده است؟

برای این موضوع به چند عامل می‌توان اشاره کرد. یکی اینکه در دو انتخابات اخیر، ردصلاحیت‌ها به نحوی بود که امکان انتخاب کاندیدای حداقلی، حتی مانند سابق برای بسیاری از سلایق فراهم نبود؛ موضوعی که اگر شرایط بسامان بود، حتما باید به محاکمه و به پاسخگویی کشاندن مسببان این خطای بزرگ با پیامدهای وسیع ملی و امنیتی می‌کشید!

روزنامه آرمان‌ملی نیز در گزارشی با عنوان مولفه‌های انتخابات مشارکتی را در سال انتخابات مجلس می‌نویسد:

چند سالی است که فضای جامعه در کشور متاثر از شرایط جامعه و اتفاقات مختلفی که در مقاطع متفاوت روی داده فعلا چندان شور و نشاط انتخاباتی ندارد و شاهد آن شور و نشاط انتخایاتی که مشارکت‌های ۷۰ تا ۸۰ درصدی را در پی داشت نیستیم. شاید بتوان گفت مهم‌ترین دلیل این مساله نیز نارضایتی‌های موجود در جامعه باشد که منجر به کاهش حضور مردم در پای صندوق‌های رای شده است. نگاهی به انتخابات مجلس یازدهم در اسفند ۹۸ و انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم در خرداد ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که در این دو انتخابات حداقلی‌ترین ادوار انتخاباتی کشور را از زمان پیروزی انقلاب پشت‌سر گذاشته‌ایم و دلیل آن را نیز در مسائل مختلفی مثل نارضایتی‌های اقتصادی و معیشتی، مسائل اجتماعی، بی‌اعتمادی به برخی عملکردها و روندها جست‌وجو کرد.

در ادامه این گزارش آمده است:

با این حال با در نظر گرفتن شرایط جامعه و نارضایتی‌های موجود تلاش برای برگزاری انتخاباتی مشارکتی و با شکوه تابع شرایط و مؤلفه‌هایی است که به شرط تحقق آنها می‌توان امید به انتخاباتی مشارکتی داشت. مولفه‌هایی از جمله حل مشکلات معیشتی و جلوگیری از افزایش لجام گسیخته قیمت‌ها در حوزه‌های مختلف، ایجاد امید و اعتماد در جامعه در جهت تغییر به وضع مطلوب با عملکردها و تصمیمات مفید فایده و همچنین بازتر کردن فضای سیاسی و اجازه حضور حداکثری همه جریانات سیاسی در انتخابات. هر چند که باید دید تا اسفند ماه که چیزی حدود ۱۰ ماه باقی مانده شرایط چگونه پیش خواهد رفت و چه متغیرهایی بر فضای سیاسی و اجتماعی کشور و چه میزان تاثیر خواهد گذاشت.

بر اساس احصاء صورت گرفته می توان تاکید داشت که عمده اصلاح طلبان و اعتدالیون اولا، تصریح دارند که شرایط جامعه به دلیل قهر مردم و نظام حکمرانی شرایط مشارکتی نمی باشد. این طیف در وهله دوم اما تاکید و تصریح می کنند سابقه عملکرد شورای نگهبان نشان می دهد علی رغم تاکید رهبری مبنی بر برگزاری انتخابات رقابتی و عادلانه وقعی با این توصیه ها نداشته و تلاش دارند رویه دورهمی اصولگرایان در انتخابات را ادامه دهند.

از سویی دیگر:

اصلاح طلبان ساختاری با محوریت حزب اتحاد ملت که تلاش دارند خود را به عنوان گرانیگاه و محور اصلی تصمیم سازی در جریان اصلاحات تثبت نمایند، در جدیدترین مواضع خود از عدم حضور در انتخابات به دلیل تنها گزینه ممکن این جریان، سخن به میان می آورند. اصلاح طلبان ساختاری همچنین در واکنش به طیف هایی از جریان اصلاحات که تاکید می کنند با تحریم انتخابات و عدم مشارکت جریان اصلاحات چه دستاوردی داشته است، ضمن دفاع از عدم مشارکت در انتخابات تصریح می کنند، در نقطه مقابل می‌توان این پرسش را طرح کرد که کسانی که در انتخابات سال‌های اخیر شرکت کرده‌اند، چه ارزش افزوده‌ای کسب کرده‌اند؟ به جز بدبینی بیشتر مردم به آنها!

روزنامه جوان درباره فرم فکری اصلاح‌طلبان در ماه‌های پس از اغتشاشات نوشته است:

ین اصلاح طلبان هستند که مخرج مشترک‌های زیادی با براندازان می‌یابند و آخرین آن هم سینه‌زنی مشترک زیر پرچم «زن، زندگی، آزادی» بود، به نحوی که بیراه نیست اگر بسیاری از اصلاح‌طلبان را بازوی این آشوب در داخل بدانیم! نه نقدی به براندازان داشتند، نه ذره‌ای از همگرایی دفاع از آشوب با براندازان کوتاه آمدند، نه خشونت‌های براندازان را محکوم کردند و نه مرثیه‌ای برای شهدای حافظ امنیت خواندند. حال آن‌ها شدند دشمن براندازان و اصولگرایان هم ردیف براندازان شدند!؟

ماجرای برجام هم یک مثال دیگر است که اصلاح‌طلبان رسماً با تغافل از دشمن خارجی، فقط به جنگ و جدلی فرسایشی با داخلی‌ها برخاستند و در حالی که با دشمن خارجی، دوستانه کنار رودخانه قدم می‌زدند، منتقد داخلی را به جهنم حواله می‌دادند! حتی پس از خروج امریکا از برجام و پیمان‌شکنی اروپایی‌ها، باز هم عامل اصلی شکست برجام را داخلی‌ها می‌دانستند. انقلابیون و جریان حزب‌اللهی و موسوم به اصولگرا همیشه در دو جبهه جنگیده‌اند؛ یکی با ضدانقلاب و یکی با اصلاح‌طلبان! با وارونه‌نویسی هم این مسیر آشکار عوض نمی‌شود.

عبرتی برای تجزیه‌طلبان!

یکی از اهداف اصلی اغتشاشاتی که پاییز سال گذشته به بهانه فوت مهسا امینی در کشور به راه افتاد، ضمن براندازی جمهوری اسلامی، تجزیه بخش‌هایی از سرزمین ایران بود. برای تصدیق این مدعا می‌توان به حضور فعالانه گروهک‌های تروریستی و تجزیه‌طلب از جمله کومله، دموکرات کردستان، پژاک و حزب پاک کردستان در آشوب‌ها و ناامنی‌های غرب و شمال‌ غرب کشور اشاره کرد.

روزنامه وطن امروز در گزارشی با محوریت سالگرد پیروزی ارتش و سپاه در برابر تروریست‌ها در سنندج نوشته است:

گروه‌هایی که پاییز سال گذشته پروژه تجزیه‌طلبی را در کشورمان دنبال می‌کردند، در دهه‌های گذشته نیز مسیر تجزیه کردستان از ایران را با خشونت و جدیت بیشتری از ماه‌های اخیر در پیش گرفته بودند ولی در مقابل ارتش و سپاه ناکام ماندند. جنگی که بین نیروهای نظامی کشورمان با گروهک‌های تجزیه‌طلب بر سر آزادسازی سنندج در گرفت و در نهایت منجر به آزادی این شهر شد، مصداق خوبی برای به تصویر کشیدن ناکامی تجزیه‌طلبان است. درست از فردای پیروزی انقلاب اسلامی، ناآرامی‌های کردستان نیز با آشوب‌آفرینی‌های چریک‌های فدایی خلق، حزب دموکرات و کومله در مناطق غرب کشور آغاز شد و شیرینی پیروزی انقلاب اسلامی را برای همه تلخ کرد.

وطن امروز در ادامه نوشته است:

از فروردین‌ماه ۵۸ تا اردیبهشت‌ماه ۵۹، درگیری‌هایی بین نیروهای نظامی ایران و گروهک‌های ضدانقلاب فعال در منطقه در گرفت و در نهایت در اردیبهشت‌ سال ۵۹ بود که این شهر به طور کامل از دست گروه‌های تجزیه‌طلب آزاد شد. نبرد برای آزادسازی سنندج از چهارم تا ۲۶ اردیبهشت‌ به مدت ۲۲ روز طول کشید. با این حال این عملیات غرورآفرین آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفته و در تاریخ انقلاب اسلامی نسبتا مجهول مانده است.

*******

روزنامه‌های امروز سه شنبه ۱۹ اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر که ترکیه در دام دوقطبی انتخاباتی، ابعاد تازه واگذاری خودرو به نهادها و سایه تکرار ۹۹ بر سر بورس در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

ریل‌گذاری ماه‌های اخیر در حوزه سیاست‌خارجی جمهوری‌اسلامی درحال ثمردهی است و روند تحولات منطقه‌ای و جهانی، به‌ویژه در حوزه غرب‌آسیا، از شکل‌گیری روندهای جدید در خاورمیانه و خلیج‌فارس حکایت دارد؛ روندهایی که مسیر خروج از زیرسایه نظم هژمونیک آمریکایی را در پیش گرفته است؛ از جمله آن پرونده برجام است.

روزنامه همشهری درباره گره‌گشایی از پرونده دیپلماسی در دولت سیزدهم نوشته است:

افزایش محسوس سطح رفت‌وآمدهای دیپلماتیک جمهوری‌اسلامی و رایزنی‌های انجام شده دراین چارچوب، نشان‌دهنده عزم تهران برای پیشبرد اهداف ترسیمی در حوزه‌های «دیپلماسی اقتصادی» و «دیپلماسی همسایگی» است؛ موضوعی که ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امورخارجه در نشست‌خبری دیروز خود نیز بر آن تأکید کرد. بررسی گام‌های برداشته شده ازسوی تهران با هدف گره‌گشایی از مشکلات حوزه دیپلماسی و سیاست‌خارجی و برداشتن گام‌های روبه‌جلو دراین عرصه، نشان می‌دهد جمهوری‌اسلامی تا میزان قابل‌توجهی در شکل‌دهی به روندها و رویکردهای منطقه‌ای موفق عمل کرده است.

در ادامه این گزارش آمده است:

سیر صعودی روابط جمهوری‌اسلامی با دولت‌های عربی، یکی دیگر از دستاوردهای تهران در پیشبرد «دیپلماسی همسایگی» به‌حساب می‌آید، موضوعی که سخنگوی وزارت امورخارجه در نشست‌خبری دیروز خود نیز بر آن تأکید و تصریح کرد تبادل هیأت‌ها برقرار است و شاهد اتفاق‌های مثبتی نیز دراین حوزه بوده‌ایم. روند روبه‌جلوی مناسبات با کشورهای امارات، عربستان و کویت از یک‌سو و شکل‌گیری چشم‌انداز جدید در روابط ایران با مصر، بحرین و اردن ازسوی دیگر، نشان‌دهنده حرکت منطقه درمسیر راهبردی نوین است.

روزنامه هم‌میهن در یادداشتی به قلم ولی نصر مشاور اوباما نوشته است که در سالگرد برجام تنها باید با آمریکایی‌ها توافق جامع کرد، در این یادداشت آمده است:

برای واشنگتن و متحدانش، یک توافق منطقه‌ای گسترده مزایای زیادی خواهد داشت. این توافق هم به‌عنوان مدیریت بحران عمل می‌کند، هم به محدود کردن بیشتر فعالیت‌های هسته‌ای ایران کمک می‌کند و هم محدودیت‌های دائمی و اقدامات شفاف‌سازی را در برنامه هسته‌ای تهران ایجاد می‌کند و از رقابت میان همسایگان ایران برای تطابق با فناوری چرخه سوخت هسته‌ای تهران جلوگیری می‌کند. به‌عبارت دیگر، این توافق، توافقی به مراتب بادوام‌تر و قدرتمندتر از برجام خواهد بود. اگر این توافق تنش‌ها را بین ایران و همسایگانش کاهش دهد، به ایالات متحده این امکان را می‌دهد که بیشتر بر نگرانی‌های دیگر و سیاسی مهمی مانند تغییرات آب‌وهوایی و رقابت قدرت‌های بزرگ تمرکز کند. مهمتر از همه – و برخلاف یک برجام احیاشده – این توافق در واقع امکان وقوع را دارد. ممکن است بلندپروازانه به نظر بیاید، اما جهان به ترتیباتی نیاز دارد که در آن، مسائل هسته‌ای و منطقه‌ای را با هم ادغام کند. البته اگر بخواهید ثبات پایدار در خاورمیانه ایجاد کنید و برای دست‌یافتن به این امر گاهی اوقات جاه‌طلبی ضروری است. گاهی اوقات، بهترین راه برای حل یک مشکل آزاردهنده، بزرگتر کردن آن است.

در حالی که هم‌میهن توافق منطقه‌ای بدون آمریکا را بیهوده می‌داند، روزنامه ایران از نظم جدید منطقه بدون نفوذ غرب خبر داده و نوشته است:

امریکا گرچه طی سال‌های اخیر کوشیده بود با تقویت همپیمانان خود در منطقه خاورمیانه، عرصه عمل ایران را محدود کند اما به نظر می‌رسد در نزاع خودساخته‌ای که با کشورمان چه با حضور نظامی مستقیم و چه با ابزار حمایت از تروریسم تکفیری بر سر نفوذ منطقه‌ای رقم زده، حاصلی جز شکست نیافته است. به این ترتیب واشنگتن پس از آنکه در جنگ‌های نیابتی فرسایشی درمانده شد و از سوی دیگر خود به شکست سیاست فشار حداکثری علیه ایران در عرصه دیپلماسی و تحریم‌ها اعتراف کرد، زمان را مناسب دید تا بر راهبردی در خاورمیانه متمرکز شود که نقطه کانونی آن حمایت از عادی‌سازی رابطه اسرائیل و کشورهای عربی و همچنین سرمایه‌گذاری عمده بر عملیات‌های اطلاعاتی و نیابتی علیه نیروهای نظامی برون‌مرزی جمهوری اسلامی بود.

روزنامه ایران نوشته است:

راهبردی که عملاً امکان اجرای آن با توافق تهران و ریاض به عنوان دو بازیگر مهم منطقه از میان رفته و تصمیم‌گیرندگان در امریکا را به موضع‌گیری‌های شتابزده و سفرهای سراسیمه به منطقه وادار کرده است. موضع‌گیری اخیر مشاور امنیت ملی امریکا ناظر به چنین فضایی صورت گرفته است. «سالیوان» پرونده هسته‌ای و مذاکرات نیمه‌تمام وین را دستاویزی برای دامن زدن به تنش‌های دیپلماتیک جدید قرار داده و تلویحاً مسئولیت همه اقدامات تخریبگرانه اسرائیل علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران را متوجه امریکا کرده است.

روزنامه خراسان نیز در سرمقاله خود با عنوان برجام در برزخ حیات و مرگ می‌نویسد:

روزهای سخت و دردناک برجام در اتاق مراقبت های ویژه در حال گذر است و همه همچنان که از بلند شدن این بیمار رو به موت ناامیدند اما دلشان هم نمی خواهد مرگ قطعی را اعلام کنند. ظریف همچنان معتقد است آمریکا بدون هیچ جایگزینی، منافع همه – به ویژه آمریکایی ها و ایرانی ها- را به خطر انداخته و در این مسیر تنها به منافع اسرائیل اندیشیده تا یک دستاورد دیپلماتیک منحصر به فرد را از بین ببرد و این یعنی برای بازگشت، ایالات متحده نباید به ریسمان پوسیده ای به نام نتانیاهو دست بیندازد و امیدوار باشد که جایگزین بهتری برای برجام است.

قاتل‌ها را معرفی کنید!

تشکیل هیئت ویژه بررسی ناآرامی‌های سال گذشته به دستور رئیس‌جمهور سید ابراهیم رئیسی، سوژه گزارش برخی روزنامه‌ها شده است.

روزنامه جوان نوشته است:

بیش از ۸۰ نیروی حافظ امنیت طی کمتر از سه ماه به دست اهالی آشوب و اغتشاش به شهادت رسیدند و اگر سخن نعمت احمدی – در مقام یک حقوقدان رسانه‌ای- درست باشد، باید حداقل بیش از ۸۰ دادگاه فقط برای قاتلان این شهدا برگزار می‌شد و حکم قتل نیروی حافظ امنیت هم که روشن است؛ یعنی بالای ۸۰ قصاص به نفس. پس چرا چنین نشده است؟
اصلاح‌طلبان مثل همیشه که همه چیز را از چارچوب تنگ جناحی خود می‌بینند، هیئت ویژه رسیدگی را هم می‌خواهند به فضای تار و پرحاشیه سیاسی‌کاری ببرند. باید از آقای حقوقدان بپرسیم فهرست قاتل‌ها را طبق همان چیزی که گفته، «اطلاع‌رسانی درست» انجام شده، به رسانه‌ها بگوید و فهرست احکام اجرایی شده در مورد آن‌ها را هم بیان کند تا روشن شود ادعای او در مورد تبعیض بین طرف‌های درگیر و ایجاد تلویحی تشکیک در ذهن مخاطب چقدر منطبق بر واقع است.

*******

روزنامه‌های امروز دوشنبه ۱۸ اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که بررسی سال‌مرگ برجام، دستور رئیس‌جمهور در تشکیل کمیته بررسی اغتشاشات سال ۱۴۰۱ و در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

در سالگرد خروج ترامپ از برجام برخی روزنامه‌ها این ماجرا را مورد ارزیابی مجدد قرار داده‌اند، بررسی رسانه های اصلاح طلب نشان می دهد که آنان در سالروز دستور خروج آمریکا از برجام از سوی ترامپ کوشیدند به بررسی این موضوع پرداخته و ضمن بررسی چرایی این موضوع تاکید کنند در شرایطی که امیدی نمی توان به احیای برجام داشت اما برای حفظ کشور می بایست به سمت مذاکره مستقیم با آمریکا رفت.

روزنامه هم‌میهن نوشته است:

ر سال ۱۳۹۷ ایران نمی‌توانست کاری کند که ترامپ از برجام خارج نشود. احمدی وضعیت فعلی برجام را وضعیت نامناسبی می‌بیند و حتی معتقد است که مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا هم بعید است تغییر اساسی در شرایط ایجاد کند. در آن دوره نیز ترامپ به‌طور مداوم پیشنهاد مذاکره با ایران را می‌داد. حتی گفته شد که در جریان سفر دکتر ظریف به نیویورک در مرداد ۹۸ از طریق سناتور رند پال از او برای سفر به واشنگتن و ملاقات با ترامپ دعوت شد. همچنین در شهریور همان سال دکتر ظریف همزمان با نشست گروه ۷ به بیاریتز در فرانسه دعوت شد و ترامپ علنا تایید کرد که دعوت از ایشان با موافقت او انجام شده است.

در ادامه این یادداشت به قلم کوروش احمدی، دیپلمات پیشین آمده است:

اکنون سوال این است که اگر مذاکراتی انجام می‌شد آیا امکان نجات برجام با تغییرات شکلی اندکی و احیانا تغییر نام آن امکان‌پذیر می‌بود یا خیر. همچنین می‌دانیم که افرادی مانند جان بولتون و مایک پمپئو برعکس ترامپ مواضعی ایدئولوژیک و بسیار تندتر در مورد برجام داشتند. ما حداقل اگر این احتمال را بررسی می‌کردیم، امروز دیگر برایمان هیچ اما و اگری باقی نمی‌ماند. یکی از ویژگی‌های روابط بین‌الملل تاثیرپذیری آن از تحولات درون کشورهاست، لذا برخوردی توأم با متانت و انعطاف را ایجاب می‌کند.

روزنامه شرق نیز در گزارشی با عنوان از فرصت‌سوزی تا نافرجامی برجام می‌نویسد:

در حالی که شرایط حکایت از آن دارد که مذاکرات احیای برجام دشوار شده است و بازگشت توافق هسته‌ای هم کمی دور از واقعیت جلوه می‌کند، حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق ایران، در جلسه دوره‌ای خود با وزیران و معاونان رئیس‌جمهور دولت‌های یازدهم و دوازدهم گفت: «من امیدوار بودم که مسئله برجام در اسفند ۹۹ یا فروردین ۱۴۰۰ حل شود تا دولتی که بر سر کار می‌آید، دچار این مشکل بزرگ نباشد. برای احیای برجام همه‌چیز تمام شده و آماده بود. حتی موفق شدیم از طرف‌های مذاکره امتیاز خروج سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی و لغو تحریم دفتر رهبری و نهادهای مربوط به ایشان را بگیریم. اما متأسفانه این امکان فراهم نشد». روحانی در ابتدای صحبت‌های خود تأکید داشت که «امروز شرایط اقتصادی مردم مناسب نیست و اکثریتی از جامعه، کاهش قدرت خرید خود را لمس می‌کنند. وقتی تورم بالاتر از ۵۰ درصد است و افزایش حقوق حدود ۲۰ درصد، معلوم است که قدرت خرید مردم پایین می‌آید و این میزان یارانه هم کفاف زندگی مردم را نمی‌دهد!

روزنامه ایران نیز درباره دوران پسابرجامی به نقل از معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه نوشته است:

هیچ‌کسی مخالف حل و فصل موضوع برجام نیست. اما وقتی طرف عقب می‌نشیند شما که نمی‌توانید متوقف شوید. بلکه باید راه‌حل‌های خودتان را پیدا کنید؛ مثلاً عضویت ما در شانگهای یک پیروزی بزرگ برای جمهوری اسلامی است. درباره همین «شانگهای» بفرمایید. دستاوردهای عضویت در آن چه اثرات ملموسی برای اقتصاد کشور به دنبال داشته است؟ برخی معتقدند تحریم‌ها و عدم پیوستن به «اف ای تی اف» مانع از تحقق اهداف اقتصادی کشور در چهارچوب این سازمان منطقه‌ای شده است.
«اف ای تی اف» برای ما چه مشکلی ایجاد کرده است؟ من نمی‌توانم این مسأله را باز کنم. ما الان داریم با بسیاری از کشورها از جمله بعضی از کشورهای اروپایی کار می‌کنیم اما نمی‌توانیم جزئیات آن را مطرح کنیم؛ زیرا امریکایی‌ها ورود کرده و این روند را تخریب می‌کنند. کار دارد انجام می‌شود. چرا الان مسأله برجام حل نشده است؟ خب امریکایی‌ها جلو نیامدند. می‌گویند مشتاقیم ولی جلو نمی‌آیند.

بررسی روزنامه‌های اصلاح‌طلب نشان می‌دهد که در حال حاضر برجامی وجود ندارد که بخواهیم به سمتش برویم. باید مذاکره مستقیم با آمریکا را شروع کنیم. اگر مسئولان می‌خواهند توافق کنند باید مذاکرات را از سر بگیرند و به توافق جدیدی دست پیدا کنیم!.

پشت‌پرده تشکیل کمیته بررسی آشوب‌های سال گذشته چیست؟

به رغم اینکه ماه‌ها از پایان اغتشاشات زن، زندگی، آزادی می‌گذرد، حاکمیت همچنان پیگیر شکایات آسیب‌دیدگان، بازماندگان شهدا و جان‌باختگان و ابعاد مختلف موضوع است، روز گذشته رئیس جمهور با صدور حکمی کمیته جدیدی برای بررسی حوادث سال گذشته کشور تشکیل داد.

روزنامه اعتماد در تحلیل دستور رئیس‌جمهور نوشته است:

دلیل شکل‌گیری این کمیته تحقیق، گزارشی است که وزیر کشور از عملکرد کارگروه پیگیری اعتراضات سال گذشته ارایه کرده است. پس از این گزارش، رییس‌جمهور با صدور حکمی هیاتی را مسوول بررسی ابعاد این حوادث و ناآرامی‌ها و بررسی‌های فنی و کارشناسی توسط سایر دستگاه‌ها و جهات ذی‌ربط و تکمیل تحقیقات به عمل آمده کرد.
بررسی جامع و متقن ابعاد مختلف ناآرامی‌های پاییز سال ۱۴۰۱ از طریق دریافت گزارش‌های دستگاه‌های مسوول و گزارش‌های مردمی و اصحاب رسانه، بررسی شکایات آسیب‌دیدگان و مصدومان حوادث یا خانواده‌های آنان و پیگیری جبران خسارت شهروندانی که در جریان این حوادث و ناآرامی‌ها دچار خسارت‌های مادی یا آسیب‌های معنوی شده‌اند.

روزنامه وطن امروز نیز از بررسی ابعاد آشوب زیر ذره‌بین دولت خبر داده و می‌نویسد:

غتشاشاتی که سال گذشته با شعار زن، زندگی، آزادی با خشونت حداکثری و تولید نفرت، اهدافی مثل براندازی جمهوری اسلامی و تجزیه ایران را دنبال می‌کرد، در نهایت با حضور مردم در صحنه دفاع از انقلاب اسلامی، با شکست مواجه شد. شهادت ده‌ها نفر از نیروهای مدافع امنیت از قبیل ماموران پلیس، اعضای بسیج و سپاه، همچنین آسیب رسیدن به اموال عمومی، از نتایج این آشوب‌ها بود. البته مردم عادی نیز از مشی ترور و خشونت‌طلبی جریان زن، زندگی، آزادی بی‌نصیب نماندند.

در ادامه این خبر آمده است:

حمله تروریستی داعش به حرم مطهر شاهچراغ(ع)، همچنین حمله مسلحانه اوباش به مردم ایذه از جمله این موارد بود. فعالیت گسترده گروهک‌های تروریستی و تجزیه‌طلب برای پیشبرد پروژه تجزیه ایران نیز از دیگر مواردی بود که در جریان آشوب‌هایی که پاییز سال گذشته به بهانه فوت مهسا امینی آغاز شد، شاهدش بودیم. بنا بر این موارد، جمهوری اسلامی ۲ کارویژه را در دستور کار خود قرار داد؛ برخورد و مقابله با هسته‌های ضدانقلاب از یک سو و پیگیری ابعاد حوادث از سوی دیگر.

ماجرای یک پرواز چارتر به سوی اقلیم کردستان چیست؟

شنیده‌ها حاکی از این است که یک کاروان از فعالان رسانه‌ای و سیاسی و فرهنگی ایرانی، پس فردا با هواپیمای چارتر اختصاصی عازم اربیل برای تجدید دیدار با مسعود بارزانی به بهانه افتتاح موزه کردستان‌شناسی است.

روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه خود نوشته است:

رسمیت بخشی به اقلیم کردستان عراق و نادیده گرفتن کارشکنی‌ها و اقدامات ضدایرانی مقامات آن علیه ایران اولین پیام چنین حضور و چنین سفری است. اقلیم کردستان عراق مأمن تروریست‌هایی است که بارها مردم ایران را هدف اقدامات تروریستی خود قرار داده‌اند و هدف اصلی‌شان هم تجزیه ایران است. از همین رو، نوع تعامل با آن‌ها از سوی ایرانی‌ها نمی‌تواند کاملاً همدلانه باشد. از سویی آن‌ها نسبت به عراق و ایران نگاه تجزیه‌طلبانه دارند، لذا هر نوع تعاملی که تلاش شکست خورده برای استقلال کردستان را بخواهد احیا کند، علیه تمامیت ارضی کشور و محکوم است.

*******

روزنامه‌های امروز شنبه ۱۶ اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که دستاوردهای سفر رئیسی به سوریه، میانجیگری عراق میان قاهره و تهران، ماجرای شاسی بلندها، چهار پیش بینی از اقتصاد ۱۴۰۲ و وضعیت بازار رقبای نفتی در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

سفر «راهبردی» رئیس‌جمهور ایران به سوریه که همچنان در کانون توجه محافل سیاسی و رسانه‌های منطقه‌ای و حتی جهانی قرار دارد، با دستاوردهای مهمی برای تهران و دمشق همراه بوده‌است؛ دستاوردهایی که در حوزه‌های متکثر، نویددهنده آغاز عصر نوینی در تحولات غرب‌آسیا به‌حساب می‌آید. این سفر استراتژیک مورد توجه بسیاری از روزنامه‌ها قرار گرفته است. نکته جالب آنکه تقریبا همه روزنامه‌های جریان اصلی جناح اصلاح‌طلب دستاوردهای این سفر را سانسور خبری کرده‌اند، هم زمان آمریکا نیز از سفر منطقه‌ای رئیسی اظهار نگرانی کرده است!

روزنامه همشهری نوشته است:

کارشناسان معتقدند یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه، تثبیت عمق استراتژیک ایران در منطقه است. اولویت یافتن راهبرد «دیپلماسی همسایگی» ازسوی جمهوری‌اسلامی و چرخش محسوس دولت‌های منطقه خلیج‌فارس و خاورمیانه به‌سوی توسعه روابط با مثلث ایران، روسیه و چین، نشان‌دهنده آغاز عصر نوینی در تحولات منطقه‌ای است. چنین رویکردی اما با تثبیت عمق استراتژیک جمهوری‌اسلامی همراه بوده که یکی از اصلی‌ترین نمودهای آن، سفر اخیر رئیسی به سوریه است.

روزنامه جام‌جم نیز سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه «میدان‌گستری ایران در مدیترانه» خوانده و می‌نویسد:

سفر رئیس‌جمهور به دمشق آغاز دوران پساتروریسم و بازسازی زیرساخت‌ها و اقتصاد ملی سوریه است که منافع اقتصادی مهمی هم برای ایران خواهد داشت و سواحل مدیترانه‌ای سوریه می‌تواند علاوه بر این‌که نقش میزبانی برای پایگاه‌های نظامی مقاومت را دارد، به مقصد ترانزیت کالا از منطقه خلیج‌فارس به سمت بازارهای اروپا هم تبدیل شود و این بازی برد ــ برد براثر تثبیت حاکمیت سیاسی و امنیت داخلی سوریه محقق شده که ایران بازیگر اصلی چنین معادله مهمی بوده است. البته در این شرایط مطلوب نباید از افزایش قدرت بازدارندگی و بازسازی قوای مسلح سوری و تقویت گروه‌های مقاومت برای مقابله با تجاوزات مکرر رژیم‌صهیونیستی غافل شد چراکه جبهه مقاومت یک کل منسجم در برابر رژیم است.

در ادامه این گزارش آمده است:

اگرچه رئیسی پنجشنبه‌شب، پس از یک سفر رسمی و فشرده دوروزه به سوریه، با بدرقه بشار اسد در فرودگاه، دمشق را به مقصد کشورمان ترک کرد اما طبق برنامه جامع همکاری‌ راهبردی و بلندمدت ۱۴ سند همکاری به امضای روسای‌جمهور و مقامات عالی دو کشور رسید و نکته جالب بعد از این سفر ابراز نگرانی و هراس دوباره آمریکا از سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه بود. تا جایی که ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره گسترش همکاری‌های میان ایران و سوریه مدعی شد: «ما ابزارهایی را در اختیار داریم تا هم حکومت ایران و هم سوریه را پاسخگو کنیم و همان‌طور که گفته شد، مسلما تعمیق روابط بین این دو حکومت برای ایالات‌متحده بسیار نگران‌کننده و دردسرساز خواهد بود.

جوان نیز با اشاره به نماز رئیس‌جمهور در مسجد اموی نوشته است:

مسجد اموی دمشق که روزگاری همسایه شمالی سوریه و اعضای اتحادیه عرب خواندن نماز را در آن به شرط پیروزی بر اسد، وعده می‌دادند، باقی ماند تا رئیس‌جمهوری اسلامی در سفری به سوریه که «تکمیل جشن پیروزی مقاومت» نام گرفت در آن اقامه نماز کند، حضور رئیس‌جمهور ایران در مسجد اموی دمشق که از مساجد معروف جهان اسلام است، معنای کاملاً راهبردی داشت و بیش از خواندن یک نماز تحیت برای آن برنامه‌ریزی شده بود!

وطن امروز نیز با اشاره به تثبیت مقاومت پس از سفر رئیسی به سوریه می‌نویسد:

آخرین سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه به سال ۱۳۸۹ بازمی‌گشت که محمود احمدی‌نژاد به این کشور سفر کرد. البته یک بار در دولت روحانی معاون اول رئیس‌جمهور سفری به دمشق داشت و با بشار اسد دیدار و گفت‌وگو کرد. اکنون رفقای دوران جنگ در کنار یکدیگر ایستاده‌اند تا دوران بازسازی را پیش ببرند. یکی از نکات مهم سیاسی و امنیتی در جنگ سوریه این بود که برخی گروه‌های مقاومت فلسطینی مانند «حماس» علیه دولت بشار اسد فعالیت کردند و حتی برخی اردوگاه‌های فلسطینی‌نشین مانند «یرموک» به صحنه جنگ با دولت سوریه و نیروهای مقاومت تبدیل شد.

ایران مشاور بایدن را به منطقه کشاند

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی جو بایدن و دیپلماتی که در دولت باراک اوباما، درکنار ویلیام برنز معماری توافق هسته‌ای با ایران را برعهده داشت، روز گذشته در اظهاراتی صراحتا اعلام کرد که «ایالات متحده، به‌دنبال یک توافق «درازمدت» با ایران است. این خبر مورد توجه روزنامه‌های اصلاح‌طلب قرار گرفته و گزینه «توافق موقت» را به دولت پیشنهاد داده‌اند.

روزنامه اعتماد می‌نویسد:

متحدان سنتی ایالات‌متحده که تا همین چند سال پیش بدون اطلاع واشنگتن مهره‌ای را حتی در مناسبات داخلی هم جابه‌جا نمی‌کردند اکنون چین را واسطه آشتی خود با تهران کرده یا برای خوشامد روسیه در حال جنگ تمام عیار با غرب به مطالبه اروپا و امریکا در بازار انرژی نه می‌گویند. در این کشورها، اکنون متوازن‌سازی رابطه با غرب و شرق جایگزین اتحاد بی‌قید و شرط با امریکا شده است.

روزنامه هم‌میهن نیز به نقل از حمید ابوطالبی مشاور سیاسی روحانی نوشته است:

ایران بر سر دوراهی قرار گرفته است؛ «چراکه بازگشت به برجام اگرچه در شرایط فعلی به سود کشور است، ولی معنای آن عدول از تمامی شعارهای انتخاباتی است. لذا باید تغییراتی، ولو صوری، شکل بگیرد تا بشود آن‌را به‌عنوان تحول استراتژیک جلوه‌گر ساخت! به‌نوعی همان «توافق موقت» غرب؛ که البته پذیرفته نشده است. بعلاوه و به لحاظ تکنیکی، توافق موقت-هرچه که باشد- به‌معنای تعیین تکلیف انقضاهای زمانی برجام نیست؛ نبود زمان، تحولات داخلی ایران و ورود ایران و آمریکا به عرصه انتخابات هم امکان ریسک سیاسی برای توافق را از میان برده است. لذا غرب از مکانیسم ماشه برای بازگشت به فصل هفت بهره خواهد گرفت.»

ابوطالبی اینگونه نتیجه می‌گیرد:

«بنابراین در وضعیت جدید و نقش روسیه و چین: بازگشت غرب به برجام ناممکن خواهد بود؛ برجام به لحاظ تکنیکی و زمانی قابلیت دوام ندارد؛ امید باقیمانده درجعبه پاندورا از بین رفته است؛ و این هم که آمریکا دیپلماسی را تنها راه‌حل مسئله هسته‌ای می‌داند، چیزی جز مذاکره «مستقیم و جامع» با ایران نیست.» بنابراین و با توجه به تحلیلی که ابوطالبی ارائه کرده، می‌توان گفت که آنچه سالیوان از آن به‌عنوان «توافق بلندمدت با ایران» یاد می‌کند، همان قصد آمریکا برای آغاز گفت‌وگوهای جامع است که البته بدون مذاکره مستقیم میان تهران و واشنگتن، حاصل نخواهد شد. اقدام‌های تند بنیامین نتانیاهو در حوزه سیاست داخلی و خارجی در مواجهه با فلسطینی‌ها عملا هم از سرعت روند عادی‌سازی مدنظر میان اسراییل و کشورهای عربی کاسته و هم دست دولت جو بایدن در حمایت بی‌قید و شرط از ائتلاف نتانیاهو را بسته است. مجموع این شرایط کافی است تا جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در حساس‌ترین و پرخبرترین روزهای غرب آسیا راهی منطقه شود.

این روزها برجام برای روحانی به فصل مرگ و زندگی رسیده و پروژه رفراندوم به سمت احیای برجام تغییر جهت داده است، از این رو هر نوع سگنال از غرب با پالس مثبت لیبرال‌های داخلی روبه‌رو می‌شود. البته در واقعیت مقامات کاخ سفید به وضوح دریافته‌اند که جمهوری اسلامی ایران، واشنگتن را در مذاکرات وین وادار به انتخاب میان دو گزینه «بازگشت واقعی به برجام» واستمرار مسیر دولت ترامپ و پرداخت هزینه‌های سخت آن نموده است.