زمستان اروپا

عواقب جنگ اوکراین/ قاتلِ بی‌رحمی که به‌زودی در اروپا جولان می‌دهد

عواقب جنگ اوکراین/ قاتلِ بی‌رحمی که به‌زودی در اروپا جولان می‌دهد



با تداوم جنگ در اوکراین و با نزدیک‌شدن به روزهای سرد زمستان، برخی از رسانه‌های قاره سبز هشدار می‌دهند که در خوشبینانه‌ترین وضعیت دست‌کم ۷۹ هزار نفر از مردم اروپا کشته خواهند شد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، جنگ اوکراین وارد دهمین ماه شده و همچنان هیچ چشم‌اندازی برای پایان آن دیده نمی‌شود؛ از همان هفته‌های اول بسیاری از سیاستمدران و اندیشمندان سیاسی تأکید می‌کردند آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین صرفاً جنگ و نزاع بین دو کشور نیست که دیریازود همه طرف‌ها به دلایل مختلف مجبور به پایان آن شوند؛ بلکه این جنگ نشانه‌ای از تغییر بنیادین در نظم جهانی‌ست که پیامدهای آن برای دیگر کشورها روزبه‌روز آشکارتر خواهد شد.

گویا اروپا نزدیک‌ترین و یکی از نخستین مناطقی از جهان است که به‌زودی با پیامدهای تداوم جنگ و درگیری در اوکراین روبرو خواهد شد.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه ۲۴ فوریه (۵ اسفند ۱۴۰۰) فرمان عملیات نظامی در اوکراین را صادر کرد. با آغاز عملیات نظامی روسیه، آمریکا و اوکراین با هدف توقف پیشروی ارتش روسیه و زمین‌گیرکردن آن در خاک اوکراین و همچنین کاهش درآمدهای ارزی مسکو، ضمن ارسال مداوم انواع تسلیحات مدرن به ارتش اوکراین، تحریم‌های گسترده‌ای را علیه بخش‌های مختلف اقتصاد روسیه به‌ویژه بخش صادرات محصولات نفتتی و گازی وضع کردند.

آمریکا و غرب در طول ۱۰ ماه گذشته در روند مدام اعمال تحریم‌های گسترده علیه مسکو به‌تازگی به مرحله‌ای وارد شده‌اند که تصمیم دارند برای فروش نفت و گاز روسیه، قیمت خاصی تعیین کنند؛ طرح ایده تعیین سقف قیمت برای محصولات نفتی روسیه پس از آن در اوایل مهرماه رونمایی شد که تحریم‌های گسترده آمریکا و اروپا علیه بخش انرژی روسیه، برخلاف پیش‌بینی‌ها نه‌تنها منجر به کاهش درآمدهای مسکو نشد، بلکه به علت افزایش قیمت جهانی نفت و گاز، دولت روسیه با صادرات کمتر، درآمدهای بیشتری به دست آورد.

شیرفلکه‌های گاز روسیه بسته می‌شوند

اروپا بیش از ۴۰ درصد گاز و زغال‌سنگ مصرفی و همچنین یک چهارم نفت و محصولات نفتی خود را از روسیه تأمین می‌کند، یعنی وابستگی شدید به نفت و گاز روسیه. گرچه آمریکا و اتحادیه اروپا بخش‌های مختلف اقتصاد روسیه را تحریم کرده‌اند و تاکنون به علت همین وابستگی بخش انرژی روسیه را تا زمان «خودکفایی» در این زمینه به تعویق انداخته‌اند، اتحادیه اروپا اعلام کرده این اتحادیه به توافق سیاسی دست یافته که به موجب آن کشورهای عضو باید گاز مصرفی خود و در نتیجه صادرات گاز از روسیه را کاهش دهند.

بر اساس این توافق، کشورهای اروپایی به منظور کاهش وابستگی به سوخت و انرژی روسیه، از آگوست ۲۰۲۲ تا مارس ۲۰۲۳، مصرف گاز خود و در نتیجه واردات گاز از روسیه را به میزان ۱۵ درصد کاهش می‌دهند. از طرفی دیگر روسیه نیز در اقدامی تقابلی اعلام کرد صادرات گاز به اروپا را تا ۲۰ درصد ظرفیت تولیدی خود کاهش داده است. رسانه‌های اروپا اخیراً گزارش دادند که تداوم کاهش صادرات گاز روسیه به کشورهای اروپایی، بهای گاز را در اروپا ۶۰ درصد افزایش خواهد داد.

مقامات و سران کشورهای اروپایی نیز علی‌رغم سخنرانی‌های اولیه و پرشور در حمایت از اوکراین تا «شکست کامل روسیه»، هم‌اکنون بیشتر نگران این هستند که روزهای سرد امسال را چگونه بدون گاز روسیه بگذرانند؟

روزهای سرد اروپا و جولان قاتلِ بی‌رحم

افزون بر تظاهرات خیابانی گسترده در برخی پایتخت‌های کشورهای اروپایی در هفته‌های اخیر در پی افزایش قیمت قبض‌های گاز، نشریه اکونومیست اخیراً در گزارشی نوشته است که با آغاز فصل زمستان و افزایش بهای انرژی در اتحادیه اروپا، شمار قربانیان سرمای استخوان‌سوز در قاره سبز بیشتر از سربازانی خواهد شد که تا اینجای جنگ، در اوکراین کشته شده‌اند. وبگاه خبری «آتلانتیکو» فرانسه، درباره بررسی صحت این گزارش با چند اقتصاددان گفت‌وگو کرده است.

آتلانتیکو نظر دریو گادفریدی، فیلسوف بلژیکی را دراین‌باره جویا شد و این سوال را مطرح کرد که «اکونومیست بر چه مبنایی چنین پیش‌بینی کرده است؟»

گادفریدی در پاسخ به این سوال می‌گوید: سرما کشنده است و ما این موضوع را فراموش کرده‌ایم. در مناطقی زندگی می‌کنیم که از سال ۱۹۴۵ تاکنون درگیر جنگ نبوده و در کشورهای هستیم که به وفور انرژی، عادت دارند اما حقیقت همچنان پابرجاست: سرما جان انسان‌ها را می‌گیرد. انفجار قیمت‌های انرژی در پی جنگ اوکراین و بدتر از آن، سیاست‌های بوم‌شناسان هیجان‌زده در حوزه انرژی که ۲۰ سال است در اروپا پیاده می‌شود، باعث شده تا صدها میلیون اروپایی مصرف انرژی خود به ویژه در بخش گرمایش را محدود کنند.

به گفته گادفریدی با قیمت‌هایی که در حال حاضر می‌بینیم، اکونومیست پیش‌بینی کرده که علاوه بر متوسط مرگ و میر سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، حدود ۱۴۷ هزار نفر دیگر در اروپا از سرما جان خود را از دست خواهند داد. اگر زمستان معتدلی داشته باشیم، این رقم به ۷۹ هزار تن کاهش خواهد یافت و اگر سخت باشد، رقم به ۱۸۵ هزار تن خواهد رسید. تا کنون ۶۰ هزار سرباز در اوکراین کشته شده‌اند. به عبارت دیگر، حتی در بهترین سناریو (زمستان معتدل)، قیمت‌های سرسام‌آور انرژی، به کشته شدن افراد بیشتری نسبت به سربازان کشته‌شده در اوکراین خواهد انجامید.

زمستان و اروپایِ نگران

همچنین نظرسنجی اخیر «اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا» در ۱۰ کشور اروپایی نشان می‌دهد که اولویت‌های افکار عمومی کشورهای اروپایی با گذشت زمان از آغاز جنگ اوکراین، تغییر کرده، و اگر در آغاز و در نتیجه ضربه روانی و ناگهانی جنگ، خواهان کمک همه‌جانبه به ارتش اوکراین تا «شکست کامل روسیه» بودند، اکنون اکثریت ترجیح می‌دهند به هر قیمت ممکن جنگ تمام شود.

بنا بر نتایج این نظرسنجی، بحث و گفت‌وگوی روزانه اروپایی‌ها، از حوادث میدانی جنگ، به سوالاتِ پیرامون نحوه پایان جنگ چرخش پیدا کرده و همچنین تأثیر این جنگ بر زندگی مردم، بر کشورهایشان و بر اتحادیه اروپا. آگاهی مردم اروپا در نتیجه جنگ اوکراین، نسبت به اقتصاد جهانی و پیامدهای اجتماعی جنگ نیز بیشتر شده؛ پیامدهایی مانند تورم بالا و بحران انرژی و غذا.

بهره سخن

با نزدیک‌شدن به روزهای سرد در اروپا، نگرانی دولت‌مردان و کارشناسان قاره سبز روزبه‌روز بیشتر می‌شود؛ برخی از رسانه‌ها اخیراً هشدار داده‌اند با تداوم جنگ در اوکراین و قطع صادرات گاز روسیه، در خوشبینانه‌ترین وضعیت دست‌کم ۷۹ هزار نفر از مردم اروپا کشته خواهند شد.

از هفته‌ها یپش، هشدارهای مقامات اروپا و رسانه‌های این قاره نسبت به عواقف «زمستان سخت» مدام تکرار می‌شود، اما برخلاف انتظارها هیچ گونه اقدام عملی و نرمشی از مقامات اوکراینی و متحدانش برای پایان این جنگ دیده نمی‌شود و همچنان ارسال مداوم تسلیحات برای ادامه جنگ در اوکراین در جریان است.

علی‌رغم اینکه مقامات ارشد اروپا آگاهی دارند و تأکید می‌کنند که «پوتین قصد دارد از یخبندان، برف و یخ زمستان علیه اوکراین و اروپا» استفاده کند، ظاهراً هیچ‌گونه اقدام عملی برای جلوگیری از این «فاجعه» انجام نمی‌دهد و چندان از دامنه جنگ در اوکراین ناراضی نیستند.

منبع: مهر

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

عواقب جنگ اوکراین/ قاتلِ بی‌رحمی که به‌زودی در اروپا جولان می‌دهد بیشتر بخوانید »

اکونومیست: با رسیدن زمستان بحران اروپا سخت‌تر خواهد شد

اکونومیست: با رسیدن زمستان بحران اروپا سخت‌تر خواهد شد



در حالی که برخی نشریات مدعی اصلاح‌طلبی، اصرار دارند بحران اقتصاد ‌گریبانگیر اروپا را بپوشانند، یک نشریه همسو اذعان کرد اروپا گرفتار بحران گسترده اقتصادی است .

به گزارش مجاهدت از مشرق، روزنامه کیهان در ستون اخبار ویژه خود نوشت: دنیای اقتصاد با اشاره به گزارش مجاهدت از نشریه اکونومیست می‌نویسد: «خانواده‌های ناتــوان از پرداخـت قـبـض»، «کارخانه‌هـای نیمه تعطیـل»، «تـرس از تورم در آینده» و «دولت‌های بدهکار» گزاره‌هایی هستند که مجله اکونومیست با آنها شرایط کنونی اروپا را تعریف کرده است، شرایطی دشوار که با رسیدن زمستان سخت‌تر خواهد شد.

این نشـــریه با ابراز این نگرانی، آینده پیش روی دولت‌ها را با عنوان «دولت‌هایی بدهکار» تصویر می‌کند چرا که اعتبارات حمایتی از محل استقراض تامین می‌شـود. اکونومیست با نگاهی به زیرساخت‌های تولید انرژی تجدیدپذیر در اروپا و افزایش سهم آن در سبد مصرفی، سرمایه‌گذاری روی این حوزه و بـه دست آوردن «منابع تازه انرژی» به هر قیمتی را از ملزومات دانسته است. 

به نوشته اکونومیست در شرایط کنونی اروپا، تنها یک «واکنش اشتباه می‌تواند دولت‌ها را ورشکسته کند». اما اروپا از زمستان امسال چگونه عبور می‌کند؟

ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه تهدید کرده شیرهای گاز را به روی اروپا می‌بندد. این تهدید به واقعیت بدل شده و اروپایی‌ها «زمستانی ســرد و تاریک» خواهند داشـت. مورگان استنلی، (تحلیلگر بانکی)، معتقد اسـت: «هزینه سالانه برق و گاز مصرف‌کنندگان اتحادیه اروپا می‌تواند تا رقم خیره‌کننده 1/4 تریلیون یورو هم برسد که ۲۰۰ میلیارد یورو بیشتر از متوسط سال‌های پیش است.» شوک انرژی در اروپا به یک بحران سیاسی اقتصادی بدل شده است. ۱۴ درصد از خانواده‌های بریتانیایی از پرداخت قبض‌هـای آب و بـرق بازمانده‌اند؛ شرکت آرسلورمتال یک واحد تولیدی در شهر برمن را تعطیل کرده و رکود اقتصادی در حال ظهور است، در پشت صحنه هم بازار انرژی دچار هرج و مرج شده است. قیمت برق در اروپا توسط تولیدکننده‌های کلان و خرد تعیین می‌شـود و از آنجا که روسیه نورد استریم ۱ را بسته، قیمت برق در اروپا صعود چشمگیری داشته است. به نوشــته اکونومیست شرکت‌های تولیدکننده برق «از دوسلدورف تا وین در حال تلاش برای نجات خود هستند؛ چراکه دچار مشکل کمبود نقدینگی شدند.» اما آن طرف سکه «واحدهای صنعتی هسته‌ای و انرژی‌های تجدیدپذیر با انرژی ارزانی که تولید می‌کنند صدها میلیارد یورو به جیب می‌زنند.» درست مثل زمان شیوع کرونا که «دولت‌ها با انبوهی از اعتبارات و کمک به کسب و کارها» وارد میدان شـدند.

عمق بحران انرژی در اروپا بر کسی پوشیده نیست؛ تا آنجا که یک گزارش مبنی بر «هیزم جمع کردن اروپایی‌ها» مدتی سرتیتر خبرها شده بود. به همین سبب حمایت گسترده‌ای که دولت‌ها با دخالت در تعرفه‌های انرژی انجام می‌دهند قابل درک است اما اکونومیست تاکتیک «اعمال سقف قیمتی در خرده‌فروشی مثل طرح‌های فرانسه و بریتانیا» را طرح‌های «سطحی و وسوسه‌انگیزی» دانسته که معایب زیـادی دارد.

این نشریه برای جلوگیری از «سقوط دومینویی شرکت‌های تولیدکننده برق» راهکار دیگری پیشنهاد می‌کند: «وام‌هایی که از طریق صندوق‌های اعتباری دولتی تامین می‌شود می‌تواند این شرکت‌ها را نجات دهد. بعضی از کسب و کارها مثل اوایل شیوع کرونا ممکن است تعطیل شوند و به همین دلیل وام‌هـای حمایتی دولت می‌تواند آنها را نجات دهد؛ البته به طور موقت.» این مجله تاکید می‌کند که وام‌های حمایتی باید «محدود به زمان باشند». 

سؤال مهم‌تر این است که دولت‌ها چگونه از پس این هزینه‌ها برمی‌آیند؟ استقراض از بانک مرکزی. قرضی که «هزینه بیشتری روی دوش دولت‌ها می‌گذارد». به نوشته این نشریه «بریتانیا حداقل ۴۵۰ میلیارد یورو برای مبارزه با بحران انـرژی هزینه می‌کنـد و دولت‌های آلمان و ایتالیا به ترتیـب ۲ و ۳ درصد از ارزش تولید ناخالص‌شان را برای عبور از شوک انرژی پرداخت می‌کنند». این نشریه هشدار داده طرح نخست‌وزیر بریتانیا «کل صورت حساب انرژی بریتانیا را 2 برابر افزایش می‌دهد. این اعتبار از طریق استقراض تامین می‌شود، استقراضی که کسری بودجه بیشتری در زمان تورم نصیب دولت می‌کند و بانک مرکـزی با بالا بردن نرخ بهره برای مبارزه با تـورم‌، عملا هزینه‌ای را که بر دوش دولت است سنگین‌تر می‌کند. دقیقا به همین دلیل باید روی درآمدهای بادآورده برخی از ژنراتورهای انرژی حساب باز کرد.»

اکونومیست شرایط کنونی انرژی اروپا را ملزم به طراحی سیستم جدیدی می‌داند و می‌نویسد: « اگرچه برخی از قوانین و اصول واضح هستند؛ حفظ مکانیزم عرضه و تقاضای بازار برای تشویق سرمایه‌گذاری در ظرفیتهای جدید انرژی و نوآوری در تولیـد باتریهای مختلف ضروری است.» همچنین پیشنهاد می‌کند در بازتعریف بازار انـرژی اروپا «تغییر لحظه‌ای قیمتها بـه قراردادهای بلندمدت» تغییر پیدا کند به ویژه در زمانی که «انرژی ارزان باد سهم رو به رشدی» در سبد مصرفی انرژی اروپا دارد. یافتن منابع انرژی تازه «از گاز در قطر گرفته تا انرژی‌های تجدیدپذیر» یکی دیگر از پیشنهادهای اکونومیست است.

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

اکونومیست: با رسیدن زمستان بحران اروپا سخت‌تر خواهد شد بیشتر بخوانید »