سازمان صداو سیما

به گزارش مجاهدت از مشرق، ابوالفضل صالحی در بیان پیشینه‌ای از ورود سامانه‌های کمک داور یا همان VAR به دنیای مسابقات ورزشی اظهار کرد: سامانه کمک داور ویدئویی ((VAR یک سامانه زاده سیستم‌های پخش تلویزیونی مسابقات ورزشی است. به خصوص در مسابقات فوتبال بسیار شاهد بوده و هستیم که خطایی رخ می‌دهد و داور تصمیمی می‌گیرد، اما وقتی فیلم بازی را بازبینی می‌کنند متوجه خطای داور می‌شوند. فیفا به همین علت استفاده از سامانه‌هایی را که به کمک داوران بیاید در دستورکار خود قرار داد.

وی افزود: دو دستگاه اسلوموشن و اینترکام متعلقات اصلی سامانه کمک داور هستند و این سامانه‌ها تصاویرشان را در همه جای دنیا از سیستم‌های پخش تلویزیونی دریافت می‌کنند.

سرپرست اداره‌کل فنی صداوتصویر و ناظر قرارداد VAR در سازمان صداوسیما با بیان اینکه نحوه عملکرد سامانه VAR در پخش‌های تلویزیونی بسیار روشن و بدیهی است و سامانه پیچیده‌ای نیست اظهار کرد: سامانه VAR طی سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ در لیگ فوتبال‌های دنیا فراگیر شد و امروز به بسیاری ورزش‌های دیگر نیز تسری یافته است.

استانداردهای فیفا در استفاده از VAR‌ها

صالحی با بیان اینکه بهره‌مندی از سامانه VAR نیازمند اخذ مجوزهایی از سوی فیفاست، برخی استانداردهای فیفا در استفاده از VAR‌ها را برشمرد و گفت: وقتی فیفا استانداردی را ارائه می‌دهد سه شاخص کیفی شامل میزان تأخیر زمانی دستگاه، سینک بودن و کیفیت دستگاه را ملاک عمل قرار می‌دهد و وقتی می‌خواهد گواهی صادر کند این ملاحظات فنی باید رعایت شوند.

از حداقل چهار دوربین در این سامانه استفاده می‌شود که دوربین‌های مستقلی نیستند و همان دوربین‌های پخش تلویزیونی‌اند. در حالت استاندارد بین شش تا هشت دوربین و در حالت پیشرفته ۱۲ تا ۱۶ دوربین نیاز است و همان استانداردی است که فیفا درنظر دارد.

وی افزود: کمک‌داوران ویدئویی باید مجزا از فیفا گواهی دریافت کنند و مجازند در اتاق VAR حضور داشته و تصاویر را از واحد سیار تلویزیونی دریافت کنند و خروجی را هم مجدد به واحد سیار تلویزیونی برگردانند.

پیگیری تکلیف قانونی صداوسیما به‌عنوان ناظر

سرپرست اداره‌کل فنی صداوتصویر و ناظر قرارداد VAR در سازمان صداوسیما با اشاره به اینکه چندسال پیش و از ابتدای طرح موضوع استفاده از VAR در مسابقات فوتبال، صداوسیما اعلام آمادگی کرد که در این امر مشارکت و همکاری داشته باشد.

اما فدراسیون در آن مقطع زمانی به دلایل مختلف توجهی به نامه‌های صداوسیما نکرد گفت: درنهایت در سال ۱۴۰۰ مطلع شدیم که فدراسیون فوتبال یک سامانه کمک‌داور از یک شرکت اروپایی خریداری کرده است و از صداوسیما خواستند اعلام نظر کند که پاسخ داده شد حاضریم به‌منظور توسعه این سامانه در تمام مسابقات همکاری لازم را داشته باشیم.

اما باز هم اتفاقی نیفتاد تا اینکه ابتدای سال ۱۴۰۳ به صداوسیما اطلاع داده شد که فدراسیون در حال تهیه چند دستگاه VAR است و صداوسیما باید به عنوان ناظر فنی در عقد قراردادی که ۱۹ تیر ماه جاری انجام شد، حضور داشته باشد.

صالحی ادامه داد: درواقع تکلیف قانونی پیدا کردیم به‌واسطه اینکه سازمان اساساً متولی آنتن و مسئول پخش مسابقات تلویزیونی است در این قرارداد حضور داشته باشد. موضوع را از دو منظر پیگیری کردیم: نخست، بحث فنی محصولی که در حال خریداری است و خود بحث جداگانه‌ای می‌طلبد و دوم، تفاهم نامه‌ای که میان سازمان صداوسیما، شرکت توسعه اماکن ورزشی، فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش امضا شد.

به موجب این قرارداد فدراسیون باید در مقوله «بهره‌برداری فنی» از این سامانه با صداوسیما تفاهم کند.

الزام تفاهم و عقد قرارداد با یک شرکت واسط ارائه‌دهنده خدمات فناورانه

وی در ادامه از الزام تفاهم و عقد قرارداد با یک شرکت واسط ارائه‌دهنده خدمات فناورانه (STP) سخن گفت و عنوان کرد: متأسفانه فدراسیون فوتبال مستقل و بدون اینکه شرکت STP وجود داشته باشد، اقدام به خریداری سامانه VAR کرده و تکلیف ارائه‌دهنده خدمات فنیِ واسط در این میان مشخص نیست. STP را باید فدراسیون فوتبال انتخاب و به فیفا اعلام کند.

سرپرست اداره‌کل فنی صداوتصویر و ناظر قرارداد VAR در سازمان صداوسیما نکاتی درباره نحوه «بهره‌برداری از سامانه VAR» مطرح و اظهار کرد: روال اینطور است که تصویری از واحدهای سیار پخش تلویزیونی به‌عنوان منبع تغذیه‌کننده به VAR داده می‌شود.

پردازش‌ها انجام می شود و تصویر خروجی به واحد سیار برمی‌گردد. تصویر خروجی یک مقصد دیگر هم دارد که استند کنار زمین است و داور به آن مراجعه می‌کند.

صالحی ادامه داد: در بازی اخیر ملوان بندر انزلی و استقلال در زمین حضور داشتم، نه تصویر واحد سیار به صداوسیما داده شد و نه داور کنار زمین تصاویر را داشت.

باوجود چند خطا، هیچ داوری به وی مراجعه نکرد به این دلیل که طبق قانون فیفا در اتاق VAR باید قفل باشد، حتی ما هم به عنوان ناظر نتوانستیم داخل شویم که بررسی کنیم اشکال از سامانه بوده یا از کاربری و اپراتوری و همچنان این ابهام برای ما وجود دارد.

نبود هماهنگی و تفاهم با صداوسیما در نحوه بهره‌برداری از تصاویر VAR

وی با اشاره به اینکه از فدراسیون می‌خواهیم درباره موضوع بهره‌برداری با صداوسیما تفاهم کند، گفت: تصور بنده این است که عمده ابهامات و قضاوت‌هایی که درباره VAR‌ها این روزها در رسانه‌ها مطرح است به ناهماهنگی‌ها و نبود شرکت واسط ارائه‌دهنده خدمات باز می‌گردد.

سرپرست اداره‌کل فنی صداوتصویر و ناظر قرارداد VAR در سازمان صداوسیما ادامه داد: برای نمونه اگر سامانه VAR حین بازی دچار اشکال شد پاسخگو کیست؟ چه کسی متولی پوشش بیمه‌ای و پرداخت غرامت به تیم‌های فوتبال در صورت خطای سامانه است؟ داور ویدئویی در کدام موارد مجاز است تصویر را به تلویزیون بدهد؟ آیا با تیم کارگردانی جلسه گذاشته و تفاهم شده چه موقع و به چه صورت تصاویر نمایش داده شوند؟

صالحی با اشاره به اینکه معمولاً تصویر اتاق VAR در گوشه تصویر اصلی در حین بررسی صحنه‌ها نمایش داده می‌شود، درباره شکل بهره‌برداری از تصاویر و نحوه نمایش آن با صداوسیما توافق نشده است و به کارگردان ما برای اینکه بداند باید به چه نحو از این تصاویر باتوجه به قوانین فیفا و فدراسیون فوتبال ایران استفاده کند، اطلاعاتی داده نشده است گفت: اکنون دو دستگاه VAR داریم که یکی اروپایی و یکی چینی است و هیچ هماهنگی برای اینکه سامانه‌ها به کدام استان بروند با صداوسیما انجام نمی‌شود و ما به عنوان ستاد سازمان صداوسیما از تصمیم فدراسیون برای استفاده از VAR در برخی بازی‌ها بی‌اطلاعیم و به لحظه خبردار می‌شویم.

وی ادامه داد: همکاران فنی ما در استان به لحظه درگیر موضوع می‌شوند و باید از تهران اخذ مجوز کنند؛ زیرا سامانه‌ای دارد به سامانه‌های ما افزوده می‌شود و نیاز به مجوز دارد. با این‌حال ما برای همکاری با فدراسیون فوتبال سریعا مجوز صادر می‌کنیم و نهایت همکاری را داریم تا این اتفاق مبارک تسری یابد و نه تنها برای مسابقات فوتبال که برای همه ورزش‌ها رخ دهد و داوری‌ها شفاف و بدون خطا شوند.

متولی آنتن هستیم و مسئولیت حاکمیتی داریم

سرپرست اداره‌کل فنی صداوتصویر و ناظر قرارداد VAR در سازمان صداوسیما تأکید کرد که این موضوع در تمام دنیا روالی مرسوم است که STP ها، سرویس پخش زنده تلویزیونی و سامانه VAR به همدیگر وابسته هستند و باید در هماهنگی کامل عمل کنند عنوان کرد: اگر صداوسیما دنبال این است که VAR را با قوانین خود وفق دهد به علت مسئولیت حاکمیتی اش در آنتن است و اگر اشکالی به وجود بیاید ما متولی هستیم و شخص دیگری پاسخگو نیست.

صالحی در پاسخ به پرسشی درباره هزینه‌های خرید سامانه VAR و همچنین عقد قرارداد با شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اظهار کرد: اساساً خرید دستگاه VAR در هیچ کجای دنیا به آن اندازه موضوعیت ندارد که عقد قرارداد با شرکت‌های STP حائز اهمیت است. شرکت‌ها با لیگ‌ها برای پوشش یک دوره لیگ قرارداد می‌بندند.

وی تصریح کرد: این درحالی است که قانون فیفا می‌گوید یا همه بازی‌ها باید VAR داشته باشند، یا هیچ کدام. اما در اینجا برخلاف قانون فیفا برای برخی بازی‌ها از این امکان استفاده می‌شود، ضمن آنکه صداوسیما هم همانطور که اشاره کردم بسیار دیرهنگام در جریان استفاده از سامانه برای بازی‌ها که در شهرهای مختلف انجام می‌شود قرار می‌گیرد. آیا برمبنای استانداردها فدراسیون اجازه دارد اینگونه عمل کند؟

سرپرست اداره‌کل فنی صداوتصویر و ناظر قرارداد VAR در سازمان صداوسیما اضافه کرد: علی‌رغم اینکه ما تصاویر اسلوموشن را به روال مرسوم دنیا پخش می‌کنیم، اما مردم دنبال آن قاب اتاق VAR هستند که کمک‌داوران در آن در حال بررسی صحنه‌اند.

دو تیم پخش تلویزیونی و سامانه باید کاملاً با یکدیگر هماهنگ باشند؛ زیرا این نکته را هم باید درنظر گرفت که طبق قانون در زمانی که بازبینی در حال انجام است تصاویر محرمانه‌اند و اگر صحنه‌ای در حال بررسی است نباید پخش شود، تا زمانی که از داخل سامانه به کارگردان تلویزیونی اطلاع دهد که پخش کند و تصویر در گوشه زمین هم پخش شود، ولی این کار را انجام نمی‌دهند.

همکاری با فدراسیون فوتبال در بدترین شرایط برای ارائه بهترین سرویس‌ها

صالحی با تأکید براینکه کم‌انصافی است علی‌رغم اینکه صداوسیما تلاش کرده است در بدترین شرایط بهترین سرویس‌ها را ارائه دهد باز هم مورد سؤال واقع شود گفت: مطرح شدن ادعاهایی چون سانسور تصاویر VAR از سوی صداوسیما به علت انحصار طلبی‌اش کم‌لطفی است.

بعضاً این اظهارات غرض‌ورزانه مطرح می‌شوند؛ ما حاضریم خبرنگاران را دعوت کنیم از نزدیک شاهد باشند که چه اتفاقاتی حین بازی‌ها رخ می‌دهد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، ابتدای دهه۹۰ و با ساخت سریال‌هایی همچون «قهوه تلخ» و «شهرزاد» که بازیگران مشهور سینما و تلویزیون را به استخدام گرفته بودند، شبکه نمایش خانگی توانست برای رقبای خودش به‌خصوص تلویزیون عرض اندام کند و هرچه پیش می‌رفت به کمک برخی امتیازات، رانت‌ها و حتی پول‌پاشی‌ها توانست قد و قواره خودش را بین مردم و هنرمندان پیدا کند.

سی‌دی‌ سریال‌ها در سوپرمارکت‌های سراسر کشور عرضه می‌شد و بخش تولید و توزیع محصولات نمایشی به هم نزدیک شده بود. مهم‌ترین چالش‌های آن روزهای شبکه نمایش خانگی در بخش توزیع مربوط به قاچاق سی‌دی‌ بود و در بخش تولید هم ورود پول‌های مشکوک که بیشتر در پروژه شهرزاد خودش را نشان داد.

با این حال هر چه پیش می‌رفت تولیدات این شبکه نمایشی برای مردم جدی‌تر می‌شد و به‌خاطر اینکه جنس ممیزی آن متفاوت از تلویزیون بود و وزارت ارشاد با سریال‌های نمایش خانگی با همان رواداری آثار سینمایی، مواجه می‌شد، فرم و محتوای برخی سریال‌ها بین گروه‌های مختلف محل‌ بحث‌ شده بود. با گسترش و رونق فضای نمایش خانگی در اینترنت و آمدن VOD‌ها و پلتفرم‌ها این مدیوم تصویری برای مدیران فرهنگی جدی‌تر شد و به‌تبع آن حساسیت‌ها هم شکل شدیدتری به خود گرفت.

بحث‌ها که بالا گرفت نهایتا تنظیم‌گری آثار نمایش خانگی از روی دوش وزارت فرهنگ و ارشاد برداشته شد و قرار شد یکی از نهادهای وابسته به سازمان صداوسیما مسئولیت تنظیم‌گری رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر را برعهده بگیرد. نام این نهاد که سال ۱۳۹۵ رسمیت یافت ساترا گذاشته شد؛ مخفف «سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی» البته طی کردن فرآیند واسپاری تنظیم‌گری شبکه نمایش خانگی به صداوسیما به این سادگی‌ها نبود.

وزارت ارشاد دولت سیزدهم و شورای عالی انقلاب فرهنگی در پیش گرفتند بخشی از مسیر طی شد. شهریورماه۱۴۰۲ ماده واحده «تعیین الزامات ساماندهی حوزه صوت و تصویر فراگیر» مصوب و قرار شد بنا به بند ۶ این ماده واحده، «سیاست‌ها و ضوابط حاکم بر صوت و تصویر فراگیر و شبکه نمایش خانگی» توسط دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی و با همکاری سازمان صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تدوین شود. این سیاست‌ها و ضوابط هم قرار بود ظرف مدت سه ماه (از شهریورماه۱۴۰۲) در یک کمیته (متشکل از رئیس سازمان صداوسیما، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دبیر شورای عالی فضای مجازی، نمایندگان روسای قوا در کمیسیون هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی و قوا، سه نفر از اعضای حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی، دو نفر صاحب‌نظر در حوزه رسانه به انتخاب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با ریاست دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی) بررسی و تایید شود و برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شود. براساس این مصوبه ابراهیم سوزنچی، سیدسعیدرضا عاملی و سیدمرتضی میرباقری به‌عنوان اعضای حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی و محمدرضا جعفری‌جلوه و فرشاد مهدی‌پور به‌عنوان اعضای صاحب‌نظر در این حوزه انتخاب شدند.

بیشتر بخوانید:

هشدار ساترا به «فیلیمو» / دور جدید نادیده‌انگاری مجوز نمایش و قوانین ساترا

آنچه در ادامه می‌خوانید یادآوری چند حاشیه در یکی دو سال اخیر است که بین شبکه نمایش خانگی و نهاد ساترا شکل گرفت.

تکرار شود مجوز نمی‌دهیم!

سال ۱۴۰۰، احسان علیخانی با یک برنامه سرگرم‌کننده به شبکه نمایش خانگی آمد. برنامه‌ای که از همان ابتدای پخشش مشخص بود می‌خواهد مخاطبش چند ساعتی فارغ از همه دل‌مشغولی‌ها و پریشان‌خاطری‌های زندگی امروز فقط برای سرگرم شدن پای این برنامه بنشیند. او در این فصل از برنامه علاوه‌بر سرگرمی خودش را موظف دانسته بود تا قواعدی را رعایت کند. از جمله این قواعد مدل شوخی‌هایی بود که بازیگران در این برنامه انجام می‌دادند.

درواقع «جوکر» در فصل اول تبدیل به برنامه‌ای شده بود که اعضای خانواده را دور هم جمع می‌کرد تا برای آنها ساعات خوشی را رقم بزند. سابقه ذهنی که مخاطبان از اولین فصل جوکر داشتند، باعث شد که خیلی‌ها منتظر فصل دوم باشند و به گفته سازندگان برنامه، جوکر در اولین قسمت از فصل جدید خود توانست رکورد تماشا در ۱۶ ساعت اول را تا بیش از ۴۰ میلیون دقیقه ثبت کند. اما تماشای قسمت اول از فصل جدید جوکر با سابقه ذهنی که مخاطب نسبت به فصل اولش داشت متفاوت بود. انگار هدف در این فصل فقط خنداندن مخاطب بود بدون در نظر گرفتن قواعد و چهارچوبی که در فصل گذشته رعایت می‌شد.

بیشتر بخوانید:

وقتی احسان علیخانی «آرشیتکت» می‌شود/ اینجا نخندیدن سخت نیست! +عکس

درواقع فصل دوم جوکر تا جایی پا روی خط قرمزها گذاشته بود که از طرف مخاطبان انتقادات زیادی را به همراه داشت تا جایی که ساترا در هفته گذشته به این ماجرا ورود کرد و تذکر جدی به عوامل این برنامه داد و اعلام کرد: «نظر به تماس‌های مردمی با سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) با موضوع انتقاد از برخی بخش‌های برنامه جوکر۲ به اطلاع می‌رساند برخی بخش‌های منتشرشده در برنامه جوکر۲ که بر خلاف فرهنگ اسلامی ایرانی و منافی عفت و حیای عمومی است، مورد تایید ساترا نیست. لذا مجوز انتشار صادر نشده و به تیم تولیدکننده ابلاغ شده است که باید محتوا را اصلاح کند و درصورت ادامه این روند برای تولید فصل آینده این سریال مجوز صادر نخواهد شد.» همان‌طور که از متن ساترا مشخص است جنبه تذکری ساترا به جوکر، ارجاع به انتقادات مردمی است.

بیشتر بخوانید:

«جوکر۲»: صعود به قله‌های بی‌نمکی!

پخش بدون‌مجوز «رهایم کن»

سریال «رهایم کن» به کارگردانی شهرام شاه‌حسینی، از زمان آغاز پخش خود حواشی زیادی را به‌دنبال داشت. عمده این حواشی به سکانس‌هایی از سریال مربوط می‌شد که منتقدان آنها را عبور از خط قرمزها نامگذاری کرده بودند. علاوه‌بر این، طبق اعلام ساترا، سریال رهایم کن بدون مجوز این نهاد از شبکه نمایش خانگی پخش شد. حواشی این سریال تا جایی ادامه داشت که در اواسط اردیبهشت‌ماه تمام تبلیغات محیطی این سریال از سرتاسر کشور جمع‌آوری شد و حتی احتمال توقیف آن نیز مطرح شد.

ساترا درپی این حواشی اعلام کرده بود: «با توجه به تفاهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صداوسیما طبق اعلام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تبلیغات محیطی این سریال که فاقد مجوز است به‌طور کامل از تمام کشور جمع‌آوری شده است. با توجه به عضویت نماینده دادستان کل کشور در شورای صدور مجوز انتشار ساترا و هماهنگی انجام‌شده از سوی ساترا با معاونت حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم دادستانی کل کشور انتظار می‌رود به‌زودی روند انتشار هرگونه سریال و برنامه نمایش خانگی فاقد مجوز متوقف شود.»

بیشتر بخوانید:

«جوکر۲»: صعود به قله‌های بی‌نمکی!

حذف دیرهنگام یک بلاگر سینمایی

نیک یوسفی، بلاگر سینمایی که سال ۱۴۰۱ محکوم امنیتی بود و در صفحات مجازی مطالبی منتشر می‌کرد و خلاف قوانین کشور بود به‌تازگی تبدیل به حاشیه‌ای جدید برای شبکه نمایش خانگی شده است. این حاشیه زمانی شروع شد که نام این فرد به‌عنوان کارگردان برای برنامه «گل یا پوچ» مطرح شد. برنامه‌ای که مهران مدیری اجرای آن را به عهده داشت. بعد از اعلام این نام اعتراض‌ها به کار کردن این فرد در فضای مجازی دیده می‌شد اما زمانی این اعتراضات شدت گرفت که اظهارنظرهای سیاسی‌ این شخص در فضای مجازی ادامه داشت.

بیشتر بخوانید:

جذب حداکثری اغتشاشگران در پلت‌فرم پرحاشیه / فعال ضدامنیتی شورش‌های ۱۴۰۱ با فیلیمو همکار شد +تصاویر

در پی این حاشیه‌ها هماهنگی ساترا با هماهنگی فیلیمو، نام نیک یوسفی به‌عنوان کارگردان از تیتراژ و همچنین صفحه برنامه گل یا پوچ حذف شد. همچنین در روزهای گذشته که تبلیغات شهری برنامه گل یا پوچ در سطح تهران اکران شده بود نام کارگردان این برنامه روی آنها دیده نمی‌شد که اکنون پیگیری‌ها نشان می‌دهد این اقدام طی هماهنگی سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر با وزارت ارشاد رخ داده است. برخی این مواجهه ساترا را از سر انفعالی دانستند که نتیجه عدم تسلط این نهاد تنظیم‌گر بر فرآیندهای تولید است. برخی هم معتقدند که نمی‌توان انبوه تولیدات شبکه نمایش خانگی را مورد نظارت دقیق و جزئی قرار داد و اقدامات تنبیهی پلتفرم‌ها از تکرار چنین مواردی جلوگیری می‌کند.

گریز از سانسور فیلمفارسی

«حیثیت گمشده» یکی دیگر از مجموعه‌هایی است که حین تولید و پخش بین عوامل سریال و ساترا مجادله‌هایی را به‌دنبال داشت. سجاد پهلوان‌زاده با مشاوره محمدحسین مهدویان این سریال را ساخته بود و گویا قسمت‌هایی از آن چندین‌بار در رفت‌وآمد با کارگروه‌های ساترا بود تا درنهایت به پخش رسید. اولین قسمت این مینی‌سریال قرار بود ۲۳ تیرماه ۱۴۰۲ در فیلیمو بارگذاری شود اما برخلاف اطلاع‌رسانی انجام شده انتشار آن به تعویق افتاد.

حذف حرکات موزون

سریال «در انتهای شب» به کارگردانی آیدا پناهنده اخیرا از شبکه نمایش خانگی پخش شد؛ سریالی که در ابتدا مخاطبانی را با خود همراه کرده بود اما بعد از پخش قسمت سومش با واکنش‌های منفی طیفی از مخاطبان مواجه شد.

بعد از پخش این قسمت، یک سکانس از آن به‌سرعت در فضای مجازی وایرال شد که مربوط به وقت گذراندن مادر و پسری در خانه سالمندان بود که نقش آنها را در سریال احترام برومند و پارسا پیروزفر بازی می‌کردند. در این سکانس، حرکات موزون مادر سالمند همراه پسرش در خانه سالمندان را نشان می‌داد.

این سکانس بعد از گذشت دو روز از پخش اصلاح شد و روابط‌عمومی ساترا در پاسخ به اعتراضات درباره پخش این سکانس اعلام کرد: «پخش حرکات موزون نامتعارف در قسمت سوم سریال در انتهای شب از ابتدا برخلاف کاربرگ اصلاحیه ارائه‌شده از سوی ساترا به سکوی پخش‌کننده بوده است که پس از پخش این سکانس و تذکر از سوی همکاران معاونت پایش و نظارت ساترا مطابق با کاربرگ اصلاحات مصوب در شورای صدور مجوز انتشار ساترا، سکوی فیلم نت نسبت به حذف سکانس یادشده اقدام کرد.» نکته قابل‌توجه اینکه سریال‌های منتشرشده در شبکه نمایش خانگی بلافاصله در کانال‌های تلگرامی هم بارگذاری می‌شوند و سکانسی که در نسخه فیلم‌نت حذف‌شده در نسخه‌های دیگر اصلاح نشده است.

بالا گرفتن دعوا در سطح رئیس صداوسیما

سریال «سقوط» به کارگردانی سجاد پهلوان‌زاده در سکوت خبری تولید و بدون داشتن مجوز از پلتفرم فیلیمو منتشر شد.

این موضوع کش‌مکش‌هایی فراتر از عوامل فیلم و کارگروه‌های ساترا را درپی داشت تا جایی که رئیس صداوسیما خطاب به رئیس‌جمهور نامه‌ای نوشت و اعضای انجمن صنفی شرکت‌های نمایش ویدئویی برخط هم این نامه را بی‌پاسخ نگذاشتند.

در آن زمان رئیس صداوسیما، از رئیس‌جمهور درخواست کرده بود پلتفرم فیلیمو فیلتر شود. ساترا با تایید چنین درخواستی، آن را قانونی دانسته و تاکید کرده بود فیلیمو در زمینه پخش سریال سقوط قانون‌شکنی کرده و باید با آن برخورد شود.

در ادامه این ماجرا اعضای «انجمن صنفی شرکت‌های نمایش ویدئویی برخط» نامه تندی را خطاب به رئیس صداوسیما منتشر کردند که در بخشی از متن این نامه آمده بود: «ما شرکت‌های وی‌اودی از شما ممنونیم! چون در این زمانه سخت- که باران مشکلات از هر سو بر اقتصاد غیردولتی می‌بارد- به ما یادآوری کردید که ارزش این همه تلاش برای حیات فرهنگی در کشور چقدر است. متشکریم که به ما و همه مردم یادآوری کردید دغدغه رئیس رسانه ملی در این اوضاع فرهنگی آشفته و پرخطر، نه همراهی و کمک به حفظ و حفاظت از منظومه فرهنگی ایران، که تحریم و تهدید به تعطیلی است. آیا با بستن و فیلتر کردن، به دستاوردهای آن رسانه محترم افزوده می‌شود؟ برگه افتخار دیگری به انبوه دستاوردهای فرهنگی شبکه‌های مختلف تلویزیونی افزوده می‌شود؟ مخاطبان صداوسیما افزایش می‌یابد؟ پاسخ این سوالات را همه می‌دانیم، شما هم خوب می‌دانید آقای رئیس.»

علاوه‌بر موضوع مجوز، حضور حمید فرخ‌نژاد در این مینی‌سریال با وجود حاشیه‌هایی که در پاییز۱۴۰۱ به راه انداخته بود، مشکلی بود که عوامل این مجموعه را نگران می‌کرد. بااین‌حال نخستین قسمت از مینی‌سریال سقوط درحالی منتشر شد که شاید کمتر کسی تصور می‌کرد با توجه به حواشی گسترده این بازیگر، بتواند خود را به پخش برساند.

سرویس فرهنگ و هنر مشرق – مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) تازه‌ترین نظرسنجی خود را به تولیدات شبکه نمایش خانگی، تحت عنوان «سنجش نظرات کاربران درباره سریال سقوط» اختصاص داده است. طبق ادعای این مرکز در این نظرسنجی بیش از هزار نفر از سراسر کشور به صورت تلفنی مشارکت کرده‌اند و نتایج آن به صورت گسترده در رسانه‌های عمومی و خبرگزاری‌های رسمی منتشر شده است.

این نخستین باری نیست که این مرکز با محوریت فیلیمو و محصولاتش، در قالب آمار و نظرسنجی، برای شبکه نمایش خانگی و تولیدات آن رپرتاژ می‌رود.پیش از این ایسپا در جهت تطهیر روند فعالیت‌های فیلیمو آماری را تحت “تماشای ماهواره بعد از عضویت کاربران در فیلیمو کاهش یافته است “منتشر کرد.

این نظر سنجی برای تاکید بر گسترش و تغییر دائقه مخاطبان آثار نمایشی منتشر شد و کاملا اهداف آن مشخص است که به دنبال اثبات مرجعیت مدیایی این سامانه به عنوان ابزار قدرت نرم حاکمیت است. در حالیکه بررسی دقیق این نظرسنجی نشان می‌دهد که تنها ۸۰۳ نفر در آن شرکت کرده‌اند.

ایسپا در مقدمه گزارش خود اشاره می‌کند که این آمارسازی را با درخواست روابط شرکت فیلیمو انجام داده است و در ابتدای متن اشاره می‌شود افرادی که در این نظرسنجی مشارکت کرده‌اند ۸۰۳ نفر از مشترکان این سامانه هستند.

در واقعا این مرکز افکارسنجی آشکارا تبدیل به بازوی تبلیغاتی این سامانه شده و این آمارسازی که مردم به نسبت گذشته از شبکه‌های ماهواره‌های استفاده نمی‌کنند و به جای آن محصولات فیلیمو را تماشا می‌کنند، یک رپرتاژ اگهی بدون ارزش پژوهشی و یا قابلیت استناد در مراجع ناظر و تصمیم گیر محسوب می‌شود.

در مرحله بعدی، رپرتاژ آگهی مذکور به عنوان یک نظرسنجی مرجع در رسانه‌های حق‌العمل‌کار با گرایشات متنوع سیاسی و به صورت گسترده منتشر می‌شود. این قضیه در نوع خود بسیار جالب است که در حالیکه حواشی اخیر و انتشار نامه‌های ساترا نشان می‌دهد تمامی آثار اخیر این سامانه بدون مجوزهای رسمی منتشر شده‌اند و پشتوانه‌ رسانه‌ای این تحرکات را می‌توان به چنین رپرتاژهایی نسبت داد.

همانطور که فصل نخست سریال «سقوط» با اهداف دیگری و بدون پروانه ساخت و نمایش از نهادهای معتبر فرهنگی در داخل سیستم ساخته شده، نتیجه نظرسنجی‌های این مرکز و انتشار هدفمند آن نمی‌تواند دستاویزی برای عبور از قوانین رسمی باشد.

رپرتاژهای فیلیمو و چشم طمع به تبلیغات صباویژن

«فیلیمو» یکی از شرکت‌های زیر مجموعه هولدینگ «صباایده» است. یکی دیگر از شرکت‌های مادر این مجموعه «صباویژن» نام دارد که بر اساس شنیده‌ها سهم قابل توجهی از آگهی‌های فضای مجازی کشور را در اختیار دارد. صباویژن مهمترین بیلبوردهای شهری و جریان آگهی‌های مجازی پولساز را در اختیار دارد و هیچ رسانه خصوصی، دولتی و حتی حاکمیتی فعال در فضای مجازی نیست که نیازمند آگهی‌های شرکت قدرتمند صباویژن نباشد.

چنین نظرسنجی‌هایی در راستای سیاست‌ تطهیر عملکرد این سامانه تنطیم و در ابعاد گسترده در خبرگزاری‌های رسمی و دولتی منتشر می‌شود. اما تولید و نشر چنین محتواهایی به این دلیل نیست که رسانه‌های مرجع داخلی از پیروزی جایگزینی فیلیمو، به عنوان یک مدیای رسمی داخلی در مقابل شبکه‌های ماهوارهای مسرور باشند، بلکه هدف رسمی کاسه گدایی گرفتن در مقابل صباویژن است که قدرتمندترین و پولسازترین شبکه تبلیغاتی و سفارش دهنده آگهی در فضای مجازی است.

در نتیجه هر وب سایت خبری، خبرگزاری رسمی اعم مستقل یا وابسته، صفحات تلگرامی یا اینستاگرامی سیاسی یا سینمایی اگر نتایج این نظرسنجی و نمونه‌های مشابه را منتشر می‌کند، طبیعی است که نیم‌نگاهی هم به قراردادهای تبلیغاتی متعاقب آن با مجموعه صبا ویژن داشته باشند.

تبلیغ سریال ضد امنیتی سقوط برای صعود فیلیمو در افکار عمومی

در نظر سنجی اخیر منتشر شده ایسپا به این موضوع اشاره شده که ۶۲درصد از کاربران و مخاطبان سریال سقوط اعلام کردند با تماشای این سریال یاد مبارزات، رشادت‌ها و فداکاری‌های سردار شهید حاج قاسم سلیمانی برایشان زنده شده است.

با انتشار اولین قسمت این سریال بدون مجوز پروانه ساخت و نمایش، مشرق گزارشی را با محتوا و تیتر “پروژه‌ نادیده‌انگاری زحمات حاج قاسم در موصل از سریال سقوط کلید خورد” منتشر کرد و ضمن اشاره به ابعاد داستانی این سریال آنرا یک تحریف تاریخی در مبارزه با داعش منهای سپهبد شهید سلیمانی توصیف کرد.

بیشتر بخوانید:

پروژه‌ نادیده‌انگاری زحمات حاج قاسم در موصل از سریال سقوط کلید خورد/ نسخه داخلی سریال «خلافت» چگونه تولید و پخش شد؟ +عکس و فیلم

همکاری ایسپا با روابط عمومی فیلیمو در نخستین نظرسنجی سازمانی این نهاد با موضوع “رقابت فیلیمو با شبکه‌های ماهواره‌ای” بسیار عیان است و در همان نظرسنجی نخست این نکته مطرح می‌شود جمع آوری ‌ها با محوریت کاربران فیلیمو تولید شده و این حدس چاشنی این تحلیل خواهد شد که نظرسنجی دوم نیز با محوریت کابران فیلیمو بوده است.

با این حال برای تحت الشعاع قرار دادن گزارش منتشر شده درباره انحرافات سریال سقوط در تصویرسازی از مبارزه با داعش، آنچه به عنوان خروجی ایسپا منتشر شده است، تلاش می‌کند توصیفی گزارشی بر خلاف تیتر منتشر شده را در نظرسنجی‌اش لحاظ کند.

در کدام بخش‌های این سریال به سردار حاج قاسم سلیمانی اشاره می‌شود؟

در نظر سنجی القایی این عبارات درج شده که ۶۲ درصد از نظرسنجی‌هایی که درباره این افراد انجام شده یادآور مبارازت، رشادت‌ها و فداکاری سردار شهید سپهبد سلیمانی برایشان زنده می‌شود.

جمع‌آوری کنندگان و نشر دهندگان باید به این سئوال پاسخ دهند که در کدام بخش از این سریال به سپهبد سلیمانی، یاران، مبارزات، رشادت‌ها و فداکاری‌های ایشان اشاره می‌شود؟ حتی سریال از نشان دادن یکی از سربازان مبارز در صف مبارزه با داعش ابا دارد و چگونه می‌توان این سریال را به سپهبد سلیمانی نسبت داد در حالیکه بازیگر نقش اصلی آن مشغول باده‌نوشی با دیکتاتور کوچولوی لاس‌وگاس از ته‌مانده پهلوی است؟

حمیدفرخ‌نژاد مهمترین ابزار تبلیغاتی این سریال آنچنان در فضای مجازی برای عناصر فراری تبلیغ می‌کند که بیش از سریال سقوط، ژانگولرهای سیاسی او موجب تفریح افکار عمومی می‌شود.

در بخش دیگری گزارش ایسپا آمده است: در حالی حدود ۶۰درصد کاربران اعلام کردند سریال «سقوط» را تماشا کرده‌اند که ۳۲ درصد از پاسخگویان گفته‌اند تا پیش از پخش سریال «سقوط» هیچ محصول فرهنگی اعم از فیلم، سریال و کتاب راجع به داعش ندیده و نخوانده بودند.

این خط انحرافی در این نظرسنجی همان خط القایی را دنبال می‌کند تا فیلیمو را به عنوان رسانه قدرتمند ابزار قدرت نرم حاکمیت اما در جایگاهی مستقل تعریف کند که بهترین سریال امنیتی پرمخاطب را می‌تواند بسازد و این شیوه تبلیغی روشی است تا تخطی از قوانین مرجع حاکمیتی تحت‌الشعاع قرار بگیرد.

در ادامه این نظرسنجی آمده است: از بین تماشاگران سریال ۸۱ درصد موضوع سریال را مقابله با داعش و نجات مردم از دست داعش اعلام کرده‌اند. همچنین «قدرت ایران و نیروهای اطلاعاتی و امنیتی کشور و حفظ امنیت ایران» محورهای بعدی پاسخ مردم در خصوص سریال عنوان شده‌ است.

همچنین ۶۶درصد پاسخگویان به نظرسنجی ایسپا، تصویر ارائه شده از داعش در این مجموعه را منطبق با واقعیت دانسته‌اند؛ همچنین ۴۹درصد بینندگان اعلام کرده‌اند که با تماشای «سقوط» شناخت شان از داعش بیشتر شده و ۶۹درصد پاسخگویان نیز گفته‌اند پس از تماشای سریال، احساس نفرت و انزجارشان از داعش بیشتر شده است.

۷۵درصد کاربران اعلام کردند که تماشای این سریال، شناخت حقیقی‌شان از رفتار داعش با زنان را به میزان زیاد و خیلی زیاد افزایش داده و ۶۴درصد نیز از افزایش اطلاعات خود در خصوص مبارزه نیروهای امنیتی کشور با داعش پس از تماشای این سریال گفته‌اند.«جذابیت موضوعی، کیفیت ساخت و استمرار در انتشار قسمت‌های سریال سقوط» از نظر کاربران به ترتیب با ۸۸، ۸۷ و ۹۲ درصد «خوب و خیلی خوب» ارزیابی شده است.

اما در گل‌درشت‌ترین بخش این رپرتاژآگهی آمده است: از این نظرسنجی به برخی حواشی پیرامون این سریال و مخالفت صداوسیما با پخش آن، اشاره و نظرات مردم اخذ شد که بر این اساس، ۹۱درصد مخاطبان گفته‌اند این سریال مشکلی برای پخش نداشت و «باید» پخش می‌شد!

همچنین از کاربران سوال شده «تا چه اندازه تمایل دارید فیلم یا سریال‌هایی با محتوای مشابه سریال سقوط تولید شود؟» ۵۷درصد از مخاطبان گزینه زیاد و خیلی زیاد را انتخاب کرده‌اند.

شایان ذکر است ۷۷درصد پاسخگویان به این نظرسنجی متاهل، ۷۱درصد دارای تحصیلات عالی و ۷۰درصد نیز در گروه سنی ۳۰تا ۴۹سال قرار داشتند.

یکی از گزینه‌های نظرسنجی ایسپا به مخالفت سازمان صدا و سیما و به صورت مشخص ساترا در مورد پخش این سریال اشاره می‌کند. از منظری کاملا فنی بر پایه روال منطقی نظرسنجی‌ها ، این یک سئوال عمومی و حرفه‌ای مبتنی بر جمع آوری نظرات بی‌طرفانه محسوب نمی‌شود و دارای سوء گیری است.

نظرسنجی‌ عمومی غیررپرتاژی باید فاقد سوءگیری باشد. در سطور پیشین بر اساس ادعای همکاری ایسپا با روابط عمومی فیلیمو به این موضوع اشاره شد که جمع آوری نظرات با محوریت “رقابت با شبکه‌های ماهواره‌ای” به درخواست روابط عمومی این سامانه انجام شده است و سئوالات با کاربران فیلیمو مطرح شده است. با در نظر گرفتن این استدلال‌ها مشخص است که پیامد همکاری ایسپا با سامانه مذکور دارای اهداف مشخصی است.

نکته جالب این است که این نظرسنجی در وب سایت رسمی ایسپا منتشر نشده و صرفا خبرگزاری‌های رسمی به انتشار و پوشش آن اقدام کرده‌اند و طبیعی است بر اساس استدلال‌های این گزارش تمنای آگهی خواهی از صباویژن، می‌تواند یک خبرگزاری رسمی با دریافت پشتوانه دریافت بودجه، وادار به حمایت از سریالی کند که بدون نظارت، بدون مجوز پروانه ساخت و نمایش ساخته شده است.

در بخش دیگری از نظرسنجی به ساخت سریال‌هایی شبیه فیلیمو اشاره شده و رضایت ۵۷ درصدی درج شده است. از این نظر سنجی سفارشی می‌توان استدلال کرد، پیش تولید فصل دوم سریال سقوط یا محصول مشابهی از تیم فعلی، در همین زمان کلید خورده است.

سرویس فرهنگ و هنر مشرق-با شعله‌ور شدن آتش آشوب‌های اخیر «فیلم‌نت» با انتشار پستی در صفحه توییترش در اسم رمز کردن «مهسا امینی » در اقدام مشابهی همراه با سایر رقبای استارت‌آپی، از قافله بازی آشوب‌طلبانه ماه‌های اخیر بازنماند.

این اقدام فیلم‌نت با اعتراض تنی چند از فعالان فرهنگی مواجه شد. برخی تصور می‌کردند که مدیریت این سامانه عرضه محصولات مدیایی را همچنان محمد صراف برعهده دارد.

فعالان رسانه‌ای از «صراف» همکار و همراه همیشگی منصور ضابطیان ،تهیه کننده برنامه جنجالی «دیروز، امروز، فردا» و «رادیو هفت» انتظار نداشتند که در کشاکش آشوب‌ها در اسم رمز کردن مرحومه امینی مشارکت داشته باشد. این توییت هیچ نسبتی با کارنامه تهیه کننده مذکور نداشت.

فیلم‌نت چگونه تاسیس شد؟

همزمان با راه‌اندازی «فیلیمو» و «نماوا» صراف به واسطه پشتوانه سیاسی برنامه جنجالی «دیروز، امروز، فردا» برای اینکه از این قافله جا نماند تصمیم گرفت که وارد کارزار تاسیس و مدیریت یک پلت‌فرم مستقل شود.

اما به دلیل فقدان خلاقیت در مدیریت پس از چندی مجبور شد این سامانه را واگذار کند. زمانی که صفحه رسمی «فیلم‌نت» توییتی را با هشتگ مرحومه امینی منتشر کرد، او دیگر مدیریت این سامانه را برعهده نداشت.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که تقریبا نزدیک به بیش از یک سال است که این سرویس استریم به ترکیب معروف «گلرنگ- سرتیپی» واگذار شده است.

شنیده‌ها حاکی از آن است که در حال حاضر ۸۰ درصد سهام «فیلم‌نت» متعلق به هولدینگ گلرنگ و ۲۰ درصد آن متعلق به «علی سرتیپی» است. همکاری مشارکتی زوج «گلرنگ- سرتیپی» از سال‌ها قبل آغاز شد و اداره مجموعه سینمایی پردیس کوروش تبدیل به نقطه اتصال همیشگی این زوج تبدیل شد.

گزارشی درباره علی سرتپیی را اینجا بخوانید:

تلاش برای مومیایی کردن علی سرتیپی با سمفا

امپراطوری «گلرنگ -سرتیپی» چگونه «فیلم‌نت‌» را فتح کرد؟

سرتیپی در نیمه دهه هشتاد با حکم امیرحسین علم‌الهدی از مدیران وقت ارشاد، کمپانی چند شراکتی فیلمیران را با مشارکت خودش، محمدرضا تخت‌کشیان، رسول صدرعاملی، غلامرضا موسوی تاسیس کرد و به سلطان تاج و تخت‌دار سینمای ایران در حوزه پخش داخلی تبدیل شد.

طی سال‌های اخیر او موفق شد مالکیت بسیاری از مجموعه‌های سینمایی و سینماهای تک سالنه را در کارنامه سینماداری‌اش ثبت و چندین پردیس سینمایی را به صورت مشارکتی تاسیس کند.

اما از ابتدای دهه نود او با شرکت‌های فرهنگی گلرنگ اقدام به همکاری نمود و با تاسیس پردیس سینمایی کوروش عملا موازنه پخش سینمایی به سوی سرتیپی،شرکا و رفقا چرخید.

گلرنگ چگونه وارد بازی سرتیپی شد؟

گلرنگ در هیچ عرصه‌ اقتصادی نیست که فعالیت و تاثیر مستقیم بر ساختار اقتصادی کشور نداشته باشد. برندهای آرایشی – بهداشتی این مجموعه کوچکترین جزء از این هولدینگ بسیار عظیم است.

این کمپانی بزرگ، یک تصمیم‌ساز اصلی و مهم در عرصه اقتصاد کشور است. کافیست که یکبار شرکت‌های وابسته به مجموعه گلرنگ را بررسی کنیم. زیرمجموعه‌های این کمپانی بزرگ در جزئیات الگوی مصرف اعم از خوراک، پوشاک، لوازم بهداشتی، مسکن و… ایرانیان تاثیر غیرقابل تصوری دارد.

مشارکت در تولید و پخش صنعت غذایی، بهداشتی، فروشگاه های زنجیره ای کوروش، فروشگاه‌های زنجیره‌ای مدرن فامیلی، سایه‌بان امن آریان (خدمات بیمه)، ویرا سیستم پویا(در حوزه آی‌تی) پدیده پایدار صنعت ساختمان (فعالیت‌ در حوزه ساخت و ساز) دام و طیور کوروش، دالین مهر(تولید و پخش قهوه)نمونه‌های کوچکی از شرکت‌های این مجموعه هستند که نشان می‌دهد این هولدینگ در هر تجارت پرسودی دستی بر آتش دارد.

حوزه فرهنگ چگونه به گلرنگ مزه کرد؟

حوزه فرهنگ علی الخصوص سینما و تولید و توزیع آثار نمایشی چند سالی است که به یکی از علاقه‌مندی‌های جدی این کمپانی تبدیل شده است.

نخستین گام جدی گلرنگ برای ورود در عرصه فرهنگ به مشارکت در توزیع آثار نمایشی شبکه نمایش خانگی در سال ۱۳۸۸ بازمی‌گردد. زمانی که روابط مدیران ارشد سازمان صدا و سیما به دلایل نامعلومی با برادران آقاگلیان (تهیه‌کنندگان قهوه تلخ) تیره و تار شد، و تلویزیون حاضر به پخش سریال قهوه تلخ نشد، تهیه‌کنندگان این سریال تصمیم گرفتند آن را در شبکه نمایش خانگی توزیع کنند. پخش این مجموعه در شبکه نمایش خانگی به صورت لوح فشرده (DVD) آنهم در سراسر کشور کاری غیرممکن به نظر می‌رسید.

شرایط توزیع سریال در آن سال‌ها با امروز بسیار متفاوت بود و سریال‌ها استریم یا ارائه مجازی نمی‌شدند و تنها راه عرضه به صورت لوح فشرده بود.موفقیت تجاری قهوه تلخ و هر سریال دیگری در شبکه نمایش خانگی در آن سال‌ها وابسته به شیوه توزیع آن بود.

گلرنگ که شرکت‌های توزیع بسیار گسترده‌ای در سراسر کشور دارد و حتی محصولاتش را به صورت روزانه به جزایر جنوبی کشور هم ارسال می‌کند، وارد کارزار توزیع سریال قهوه تلخ شد و شرکت پخش الوند از پخش سریال مدیری کنار گذاشته شد.

گلرنگ نخستین قسمت این سریال را توزیع کرد. شنیده‌ها حاکی از آن است که قسمت اول سریال قهوه تلخ به فروشی بیش از چهار و نیم میلیارد تومان در مهرماه ۱۳۸۹ دست یافت. پس از این توفیق تجاری ، هولدینگ گلرنگ وارد همکاری دوجانبه با مهران مدیری شد. مدیری تا قبل از همکاری با ناصرقدیرکاشانی (مدیر عامل اول مارکت) سال‌های متمادی فعالیت‌هایش را با این هولدینگ در شبکه نمایش خانگی ادامه داد.

غول اقتصادی وارد صنعت تولید و توزیع فیلم و سریال می‌شود؟

گلرنگ در حوزه صنایع بهداشتی به تدریج سایر بِرندهای رقیبش را به حاشیه راند. این هولدینگ وقتی وارد حوزه اقتصادی خاصی می‌شود، فعالیت رقبا را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. به عنوان مثال با تاسیس پردیس سینمایی کوروش، این مجموعه فعالیت سایر پردیس‌های سینمایی را تحت تاثیر قرار داد و به پشتوانه تسلط سرتیپی در حوزه پخش فیلم‌سینمایی به بی‌رقیب‌ترین پردیس سینمایی کشور تبدیل شد. تولیدات این رسانه از بهترین زمینه‌های تبلیغاتی بهره می‌برد.

در همکاری مشترک با مهران مدیری در مجموعه ویلای من، دست کم تبلیغات شهری گسترده‌ گلرنگ به این تولید خاص اختصاص یافت و نسبت به قهوه تلخ آمار برگزاری قرعه‌کشی بیشتر برای اهدای جوایز رکورد سریال قبلی مدیری را پشت سر گذاشت.

این هولدینگ پس از توزیع موفق قهوه تلخ مؤسسه فرهنگی «گلرنگ رسانه» را در سال ۱۳۹۱ به عنوان موسسه تولید فیلم و سریال در شبکه نمایش خانگی تاسیس کرد.

گلرنگ در عرضه مایحتاج اصلی ایرانیان آب، نان، خودرو، مواد شوینده، محصولات غذایی، بیمه، تجهیزات رایانه‌ای، و … ، بازیگر اقتصادی مهمی محسوب می‌شود و حالا قصد دارد در حوزه فرهنگی و تولیدات نمایشی سهم بسزایی داشته باشد. اما مقاصد این بنگاه اقتصادی برای ورود و ساختن تولیدات پرهزینه همچنان مشخص نیست. مهمترین ابهام در همکاری گلرنگ و سرتیپی، بازگشت سرمایه و سودآوری است.

گسترش فعالیت‌های گلرنگ و بردار فعالیت‌های این مجموعه اقتصادی نشان می‌دهد، سوددهی از اهداف اولیه و مهم این هولدینگ است. سینمای ایران طی سال‌های اخیر صنعت سودآوری نبوده و بنا بر گزارش‌های رسمی در شرایط طبیعی اکران سینمایی، تنها ۵ فیلم در طول سال به سوددهی خواهند رسید.

سودآوری در تولید زمانی مصداق پیدا می‌کند که مخاطب اثر تولید شده، مخاطبی بیش از ۳ میلیون داشته باشد. آنطور که شنیده‌ می‌شود علی رغم تلاش «فیلم‌نت» میزان مخاطب فعالی که هزینه ماهیانه آبونمان این سامانه را پرداخت می‌کند، آماری تقریبا بین ۴۰۰ الی ۵۰۰ هزار نفر است. در حالیکه این پلت‌فرم بی‌وقفه سریال ایرانی تولید و توزیع می‌کند و طبیعی است که بازگشت مالی این آثار با شائبه‌هایی همراه است.

تیم‌بندی و انتقال سهام، رقابت داغ فیلیمو و فیلم‌نت !

در روند انتقال سهام فیلم‌نت یک ابهام وجود دارد. گلرنگ هر برنامه اقتصادی یا فرهنگی را آشکارا در وب سایت خود اعلام می‌کند، اما مشارکت در سامانه فیلم‌نت را به صورت رسمی و عمومی اعلام نکرد. از سوی دیگر سرتیپی به عنوان مدیر این هولدینگ می‌توانست VOD مستقل «گلرنگ رسانه‌» را با اخذ مجوز از ساترا تاسیس کند.

برای کمپانی همچون گلرنگ که دستی در همه حوزه‌ها دارد، فعال کردن پلت‌فرم گلرنگ رسانه کار بسیار سهل و آسانی بود اما این هولدینگ ترجیح داد سهام کمپانی «فیلم‌نت» را خریداری کند.

چهره‌های مهم فیلم‌نت چه کسانی هستند؟

شنیده‌ها حاکی از آن است که سید ناصر موسوی جزایری، صالح افروغ (فرزند عماد افروغ) مجتبی‌خباز (سینمادار در شیراز)، علی اسدزاده (تهیه‌کننده، پخش کننده و شریک سابق محمد امامی در موسسه تصویر گستر پاسارگاد) وزرای درباری هستند که تاج آن را سرتیپی یدک می‌کشد. شنیده‌ها دیگری حاکی از آن است که احتمالا یک فعال اقتصادی دیگر در حوزه نفت و پتروشیمی، این پلت‌فرم‌ را همراهی می‌کند. همراهی این فعال اقتصادی با فیلیمو به تولید آثاری همچون جزیره منتهی شده است.

بر اساس اخبار و اسناد موجود، موسوی جزایری دوست و همکار آقای حسین انتظامی در پروژه «ایران تیکت»، همراه با صالح افروغ ، رضا صیادی و خواهرش سمیه صیادی شرکتی را به نام پرگار تاسیس کرده‌اند که طرف قرارداد سازمان های شهری هم هستند و همراه با شرکت «آگه‌سازان» تبلیغات میدانی فیلم‌نت را در سطح گسترده‌ای انجام می‌دهد.

چرا محتوا و سیاست‌های فیلم‌نت دچار تناقض است؟

هولدینگ گلرنگ قصد ندارد پروژه فیلم‌نت را همچون شرکت گلرنگ رسانه نیمه‌کاره رها کند. سال‌ گذشته رصد خبرنگار مشرق نشان می‌دهد بیش از ۴۰ تدوینگر همزمان مشغول صداگذاری و صدابرداری فیلم‌های آرشیوی فیلم‌نت بوده‌اند.

وقتی کمپانی فیلم‌نت می‌پذیرد برای فیلم «دنیای آب» محصول ۱۹۹۵ ، که بیش از ۸۰ درصد فیلم نیاز به روتوسکوپی همراه با دوبله اختصاصی هزینه‌ای سنگین صرف کند تا این فیلم را در آرشیو خود داشته باشد، تنها از این عمل می‌توان یک نتیجه گرفت که فعالیت‌های این سامانه در آینده گسترده‌تر از فیلیمو و نماوا خواهد بود.

آیا پخش زنده فوتبال از ماموریت‌های اصلی فیلم‌نت است؟

فوتبال و دسترسی به این حوزه یکی از علاقه‌مندی‌های هولدینگ گلرنگ و زیرمجموعه پلت‌فرم فیلم‌نت است. پیش از این گزارشی در مشرق منتشر شد که به جزئیات برنامه یازده و حمایت ویژه این برنامه گفت‌وگو محور از یکی از سرکرده‌های آشوب‌ها، علی کریمی می‌پرداخت. کریمی از اعضای کادر تبلیغاتی هولدینگ گلرنگ است و اگر همکاری‌های گلرنگ و علی کریمی ادامه پیدا نمی‌کرد، شاید این حس خودرهبرپنداری این بازیکن در آشوب‌های اخیر تقویت نمی‌شد.

نکته جالب این برنامه این است که بخشی از برنامه ۱۱ که مفصل در گزارش مشرق بدان اشاره شد رسما چند مدیر فوتبالی کشور که سابقه نظامی در کارنامه داشتند را هدف حملات خود قرار داد.

اما چندی بعد عکس‌های عقد قرارداد سامانه فیلم‌نت با مصطفی آجرلو منتشر شد. در این عکس‌ها علی سرتیپی مشغول عقد قرارداد با مدیرعامل باشگاه استقلال است و با توجه به سخت‌گیری‌های فیفا و عدم ملاحظات سیما، احتمالا به زودی پخش زنده مسابقات باشگاه‌های پرطرفدار در انحصار پلت‌فرم‌ها خواهد بود.

بیشتر بخوانید:

حمایت ویژه «فیلم نت» برای برندسازی از یک یاغی/ علی کریمی چگونه از مستطیل سبز به لیدری آشوب‌های ۱۴۰۱ رسید؟ +عکس

پروژه‌های ورزشی که رنگ معارضانه گرفت

در گزارشی تفصیلی درباره برنامه ۱۱ ، به پروژه نانوشته‌ای در محتوای تولیدات شبکه‌نمایش خانگی اشاره داشت که تاثیر قابل توجهی در آشوب‌های اخیر دارد. پروژه‌ حمایت از علی‌کریمی با برنامه«یازده» در مجموعه فیلم‌نت، کمپانی زیرمجموعه گلرنگ حمایت شد و این حمایت در مجموعه ای به نام ورزش مدیا ادامه پیدا کرد.

یکی از صفحاتی که در فضای مجازی قبل از آغاز جام جهانی در میان کارشناسان و اصحاب رسانه‌ به تزریق سم دوقطبی در میان بازیکنان تیم‌ملی مشهور شد، صفحه «ورزش مدیا» است.

در بحبوحه همین التهابات و اقدامات ضدامنیتی مجموعه ورزش مدیا بود که سید حسام الدین حسینی مدیرکل ارتباطات و رسانه حوزه هنری در یک پست اینستاگرامی مدعی می شود که مجموعه ورزش مدیا نیز متعلق به علی سرتیپی و گلرنگ رسانه است.

در آشوب‌های اخیر شبیه سازی آشوب زنانه اخیر و شعار زن، زندگی آزادی را باید در ساختاری استعاری در سریال شبکه مخفی زنان جستجو کرد. عادی سازی تقابل سخت با پلیس و نیروهای حافظ امنیت در سریال قورباغه وضوح پیدا می‌کند. رهبری و سازماندهی شیوه اعتراض منجر به اغتشاش در سریال «خسوف» (برادران اسعدیان – میری) دارای وجوهی استعاری است.

اما مهمترین وجه آشوب‌های اخیر پروژه رهبری سازی است که زمینه‌اش را می‌توان در تولیدات شبکه نمایش خانگی جستجو کرد و حمایت ویژه در سلبریتی‌ها جستجو کرد. قطعا پشتوانه مالی که از طریق گلرنگ – فیلم‌نت به بدنه جریان اصلی سلبریتی‌ها تزریق خواهد شد، پشت‌گرمی‌های آنان را برای تشدید دوقطبی در جامعه بیشتر خواهد کرد.

تصویر – نمایی از برنامه ۱۱ که به محبوبیت علی کریمی میان شهروندان افغان می‌پردازد/ فیلم -افتتاحیه لوازم آرایشی بهداشتی کریمی در زیرمجموعه گلرنگ

علی کریمی با حمایت مجموعه «گلرنگ- فیلم‌نت» و حامیان مالی آن زمینه تغییر جایگاه اجتماعی‌اش از یک فوتبالیست معترض ورزشی، به یک یاغی سیاسی را فراهم کرد.

گلرنگ یکی از اسپانسرهای این بازیکن بود و محصولی با پوشش او تولید کرد. بعدها پروژه حمایت از او در قالب برنامه «یازده» در سامانه فیلم‌نت دنبال شد.

تزریق سرمایه کلان در قالب پروژه‌های بزرگ برای ساختن سریال و رشد این پلت‌فرم موازنه تولید را تغییر خواهد داد و مهمترین پیامد منفی آن افزایش هزینه های تولید و دستمزدهای نجومی بازیگران است. انتفاع مالی سلبریتی‌ها بصورت بدون ضابطه (همانند آنچه در مورد سلبریتی های فوتبال رخ داد) زمینه بروز ناهنجاری در میان این قشر را تشدید می‌کند و حالا باید منتظر تغییر رویه بازیگران سینما به سبک و سیاق کریمی باشیم. اگر این حمایت‌های گسترده گلرنگ از کریمی نبود، شاید او هیچگاه این رویه معارضانه‌اش را دنبال نمی‌کرد. اولین صندلی و تریبون معارض را این برنامه در اختیار او قرار داد.

ادامه دارد…