سازمان غذا و دارو

به گزارش مجاهدت از مشرق، از سال گذشته و به دنبال اقدامات صورت گرفته در جهت اصلاح سیاست‌های ارزی، فرایند تامین دارو در کشور با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی شکل گرفت؛ در این میان، اما تجهیزات پزشکی و همچنین شیرخشک به دلایلی همچنان ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کنند تا زمینه برای تغییر سیاست‌های ارزی در این محصولات نیز فراهم شود.

در همین راستا، اواخر سال گذشته به دنبال آزاد شدن نرخ ارز و اختلاف نرخ ایجاد شده، ثبت سفارش‌های حوزه کالاهای سلامت دچار اختلال شد؛ به نحوی که در ثبت سفارش‌های جدید، گروه‌های کالایی تغییر کرد و در گروه ارز ۴۰ هزار تومانی قرار گرفتند و در ادامه مسیر نیز اصلاح این گروه‌های کالایی جهت تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی، بیش از یک ماه و نیم زمان برد.

پس از پیگیری‌های سازمان غذا و دارو جهت اصلاح گروه‌های کالایی نیز، به گفته دکتر سجاد اسماعیلی – مشاور رییس سازمان غذا و دارو، «فرایند تخصیص ارز و اقدام برای تامین مواد اولیه نیز حدود یک ماه زمان را شامل شد و تقریبا به خردادماه امسال رسید»؛ بنابراین به اذعان مسوولان، با در نظر گرفتن عدم تخصیص ارز شیرخشک از اسفند سال گذشته تا خردادماه امسال، رسما فرایند تامین و تخصیص ارز این فرآورده حدود چهار به تاخیر افتاده بود و در پی آن کمبودهایی را ایجاد کرد.

دود تحریم‌های ظالمانه در چشم کودکان
البته ماجرای تامین شیرخشک به همین جا ختم نشد و به اذعان دکتر اسماعیلی – مشاور رییس سازمان غذا و دارو، «بانک‌هایی که جهت انتقال ارز شیر خشک با شرکت‌های شیرخشک کشورمان کار می‌کنند، بانک‌های اروپایی هستند که متاسفانه در خردادماه امسال کشورمان را تحریم کردند و این تحریم‌های ظالمانه هم مزید بر علت شد و بعد از اینکه ۱۰ میلیون یورو از سوی بانک مرکزی برای تامین ماده اولیه شیرخشک تامین شد، پول در بانک اروپایی به دلیل تحریم‌ها، بلوکه شد و بعد از یک ماه پیگیری، نهایتا پول واریزی برگشت داده شد.» نهایتا مجموعه این عوامل باعث شد که از حدود تیرماه امسال بروز کمبود شیرخشک در کشور اتفاق افتد.

کسری ۲۵میلیون قوطی شیرخشک و ماجرای فراخوان واردات فوریتی
دکتر اسماعیلی در همین زمینه توضیح می‌دهد: «به عنوان مثال وقتی یک دارو دچار کمبود می‌شود برای جبران کمبود آن باید حداقل دو برابر موجودی قبلی در بازار فراهم شود تا بازار به لحاظ روانی به اشباع برسد. در حوزه شیرخشک نیز همین گونه است و بر همین اساس هم حدود ۲۵ میلیون قوطی کسری شیرخشک داشتیم و پس از رفع مشکلات ارزی و تامین آن، جلساتی را با تولیدکنندگان برگزار کردیم.»

وی در این باره با اشاره به زمان‌بر و طولانی بودن فرایند تولید و اعلام تولیدکنندگان مبنی بر تولید پنج میلیون قوطی شیرخشک در بازه زمانی مورد نظر سازمان غذا و دارو، تاکید کرد: «مشخص است که این میزان تولید، نمی‌توانست جبران کمبود چهار – پنج ماه گذشته را داشته باشد. البته به دنبال جلسه برگزار شده با تولیدکنندگان، آن‌ها در جریان فرایند اتفاق افتاده در روند تامین ارز بودند و به مشکلات نیز واقف هستند.»

او در این باره ادامه داد: «بر همین اساس هم ما اعلام کردیم که مابقی نیاز بازار را از طریق فراخوان واردات فوریتی تامین می‌کنیم و هر جا که تولیدکنندگان برای تولید اعلام آمادگی کردند، واردات را متوقف می‌کنیم. به همین دلیل فراخوان واردات گذاشته شد. در فراخوان واردات نیز تولیدکنندگان اصلی شیرخشک کشور که ۹۰ درصد تامین بازار را در دست دارند، شرکت داشتند و صورت جلسه آن نیز موجود است؛ بنابراین سازمان غذا و دارو جهت تامین نیاز بازار، چاره‌ای جز فراخوان واردات فوریتی نداشت.»

چرایی کمبود شیرخشک و واردات فوریتی وزارت بهداشت برای کنترل بازار

مشاور رییس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: «اعلام کرده‌ایم واردات تا زمانی است که بازار اشباع شود؛ مانند ماجرای کمبود آنتی بیوتیک‌ها در سال گذشته که جهت جبران کمبود آن در کنار تولید داخل، از واردات نیز کمک گرفته شد و اکنون تقریبا ۹ ماه است دیگر آنتی بیوتیک وارداتی نداریم.»

واردات مقطعی است/ توزیع ۴میلیون قوطی شیرخشک تا ۲ هفته آتی
اسماعیلی با تاکید مجدد بر اینکه در حال حاضر مشکلات ارزی رفع شده و تولیدکنندگان با جدیت وارد عرصه شده و تولیدات خود را افزایش داده‌اند، در عین حال گفت: «مجددا اعلام می‌کنم که واردات شیرخشک به صورت محدود، مقطعی و کوتاه مدت و تا زمان اشباع بازار خواهد بود. در حال حاضر هم اولین محموله آن که حدود ۲۰۰هزار قوطی شیرخشک را شامل می‌شود، به گمرک رسیده و در حال نمونه‌برداری و انجام آزمایشات کیفی است و پس از تایید کیفی نهایتا تا دو هفته آینده چهار میلیون قوطی شیرخشک وارداتی جهت تامین نیاز نوزادان در داروخانه‌ها توزیع می‌شود.»

مشاور رییس سازمان غذا و دارو گفت: مواد اولیه جهت تولید داخل نیز حداقل تا چهار ماه آینده در انبارها موجود است و این نوید را می‌دهد با پایدار شدن تامین و انتقال ارز بتوانیم ذخیره بیش از شش ماهه را در شیرخشک‌های کودکان داشته باشیم.

اسماعیلی در بخش پایانی صحبت‌هایش با بیان اینکه پیش‌بینی‌های لازم برای تامین شیرخشک‌های معمولی (رگولار) در ماه‌های آتی انجام شده است، مجددا تاکید کرد: در حال حاضر مشکلی از نظر تامین شیرخشک نیست و با توجه به تامین این فرآورده از دو مسیر تولید داخل و واردات، بزودی نیاز بازار برطرف می‌شود.

به گزارش مجاهدت از مشرق، فرامرز خداییان افزود: سالانه حدود ۵۰ میلیون تن شیرخشک در کشور تولید می شود و امسال این ظرفیت را به ۶۰ میلیون تن افزایش داده ایم و اکنون مشکلی در خصوص کمبود و عرضه شیرخشک نداریم.

وی اظهار داشت: داروخانه ها موظف هستند شیرخشک را بدون ارایه کدملی و به تعداد نامحدود به مردم عرضه کنند، در خصوص شیرخشک های رژیمی که برای کودکان خاص مورد مصرف قرار می گیرد نیز مشکل کمبود نداریم و بیشتر از نیاز بازار توسط صنایع تولید می شود.

خداییان تاکید کرد: حال حاضر بسیاری از صنایع حتی بیش از ۴۰ درصد ظرفیت تولید را افزایش داده اند، البته ممکن است تعداد محدودی شیرخشک با برندهای خاص در داروخانه ها موجود نباشد که در این زمینه نیز سودجویی می شود و ما به این موضوع رسیدگی می کنیم.

این مقام مسوول در سازمان غذا و دارو خاطرنشان کرد: مشکلی در تولید شیرخشک و مواد اولیه آن نداریم و صنایع ما آمادگی دارند بیش از نیاز نیز در ماه تولید کنند.

به گفته خداییان، شیرخشک از اقلام ضروری بوده و ارائه کدملی برای تهیه آن صحت ندارد و تخلف داروخانه محسوب می شود.

به گزارش مجاهدت از مشرق، بر اساس آمارهای سامانه نسخه الکترونیک در سال ۱۴۰۱ میزان تجویز شربت‌های خوراکی ۱۷۰ درصد و میزان تجویز آنتی بیوتیک‌ها ۳۰۰ درصد افزایش داشته است، موضوعی که بخشی از آن بر اثر درخواست بیماران و برخی هم تجویز بی رویه از سوی پزشکان بوده است..

برخی بیماران می‌گویند عده‌ای از پزشکان هنوز توضیحات بیمار تمام نشده داروهای متعدد تجویز می‌کنند و از طرفی برخی از کادر داروخانه‌ها و یا کادر درمان هم از اصرار بیماران به تجویز آنتی بیوتیک گفتند.

در این زمینه محمدمهدی ناصحی مدیر عامل سازمان بیمه سلامت ایران، در خصوص آمار تجویزی آنتی بیوتیک‌ها در سال ۱۴۰۱ گفت: در ۱۰ ماه اول سال ۱۴۰۱ مصرف شربت‌های خوراکی افزایشی ۱۷۰ درصدی و مصرف انتی بیوتیک‌ها افزایشی ۳۰۰ درصدی داشته است.

آمارهای سامانه نسخه الکترونیک نشان می‌دهد سه آنتی بیوتیک سفکسیم آزیترومایسین و آموکسی سیلین بیشترین مصرف را به همراه داشته است؛ که تنها سفکسیم در بیمه سلامت هزینه‌ای ۹ میلیارد تومانی به همراه داشته است.

این درحالی است که متخصصان از بی اثر بودن آنتی بیوتیک‌ها در بیماری‌های ویروسی همواره هشدار داده اند.

ناصحی راه حل مصرف منطقی و تجویز بر اسا راهنماهای بالینی را به روز رسانی این دستور العمل‌های بالینی اعلام کرد.

وی افزود: اطلاعات سامانه نسخه الکترونیک می‌تواند برای جامعه پزشکی و بخش‌های تحقیقاتی و درمانی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد و به تدوین راهنماهای بالینی بر اساس بیماری‌های روز جامعه کمک کند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، سیدحیدر محمدی گفت: با تکمیل سامانه رصد برخط شیرخشک از تولید تا رسیدن به مصرف کننده می‌توان از هدر رفت منابع جلوگیری کرد.

وی افزود: ثبت اطلاعات شیرخشک های موجود شرکت‌های پخش در سامانه تیتک از نیمه اردیبهشت اجباری شده است.

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: با تکمیل سامانه رصد شیرخشک از کارخانه تا داروخانه، از قاچاق معکوس و نشت آن به بازار سیاه جلوگیری می‌شود.

محمدی افزود: از ابتدای تیر ماه، داروخانه‌ها ملزم خواهند شد مشخصات دریافت کننده شیرخشک را ثبت کنند تا چرخه توزیع از کارخانه تا داروخانه تکمیل شود.

در همین حال، پدرام پاک آئین سخنگوی وزارت بهداشت، با اشاره به این موضوع که پنج شرکت داخلی تأمین کننده شیر خشک عادی در کشور هستند که ارز ترجیحی دریافت می‌کنند، یادآور شد: تولیدکنندگان ارز دریافتی را برای تأمین مواد اولیه به یورو و بر حسب تعداد قوطی تولیدی دریافت می‌کنند.

دستیار وزیر بهداشت با بیان اینکه میزان تولید شیر خشک در سال ۱۴۰۲ حدود ۷۰ میلیون قوطی خواهد بود، افزود: تدابیر لازم برای تأمین ارز مورد نیاز این میزان شیر خشک اندیشیده شده و در حال حاضر همه شرکت‌ها با حداکثر ظرفیت به تولید مشغولند؛ بنابراین مشکلی از لحاظ کمبود شیر خشک عادی در کشور وجود ندارد.

پاک آئین گفت: مواد اولیه شیر خشک موجود در بازار با ارز ۴۲۰۰ تومانی تهیه شده و با توجه اختلاف قیمت آن در بازار ایران با بازار جهانی، نظارت‌های سازمان غذا و دارو بر زنجیره تأمین هوشمندسازی و تشدید شده است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، در جلسه سه شنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ که با حضور رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان غذا و دارو و همچنین، جمعی از فعالین صنعت دارو برگزار شد، مسائل مربوط به ارز و تسهیلات حوزه سلامت مورد بررسی قرار گرفت.

بر اساس امضای توافق نامه بین سازمان غذا و دارو و بانک مرکزی، ۳۰ هزار میلیارد تسهیلات مازاد بر تسهیلات اعطایی سال گذشته به حوزه دارو و مواد اولیه دارویی تعلق می‌گیرد تا نقدینگی مورد نیاز شرکت‌های فعال این حوزه را تأمین کند.

(۱) با توجه به آنکه تغییر گروه کالایی دارو و مواد اولیه آن، از مسیر اصلاح دستی و غیر سیستمی، منجر به تأخیر بسیار زیادی در فرآیند تخصیص و تأمین ارز شده است، مقرر گردید جهت تسریع در این خصوص و جلوگیری از تشدید کمبودهای دارویی، تعرفه‌های سه شرطی حداکثر تا ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲، توسط بانک مرکزی و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت راه اندازی و به سازمان غذا و دارو ابلاغ گردد.

(۲) با توجه به کُندی تخصیص و تأمین ارز طی سه ماه گذشته و در صف ماندن بسیاری از ثبت سفارشات دارو و مواد اولیه دارویی، مقرر گردید از تاریخ صورتجلسه به تفکیک هر یک از ماه‌های اردیبهشت، خرداد و تیر ۱۴۰۲، مبلغ ۴۰۰ میلیون دلار (جمعاً معادل ۱۲۰۰ میلیون دلار) ویژه دارو، مواد اولیه دارویی، تجهیزات و ملزومات پزشکی تخصیص گردد.

(۳) نظر به آنکه اشتباهات متعدد و مستمر شرکت‌ها و بانک‌های عامل در ثبت کد کارگزار باعث تأخیر جدی در امر تخصیص و تأمین ارز شده است، مقرر گردید بانک مرکزی کدهای کارگزار متفرقه (به جز کد کارگزاری‌های نیکو، هالک، یوآن چوبسین، وون کره جنوبی، درهم امارات و کدهایی که منابع ارزی قابل استفاده برای حوزه دارو و تجهیزات پزشکی دارند) را به صورت سیستمی تا اطلاع ثانوی مسدود نماید.

(۴) با توجه به بحران نقدینگی شرکت‌های دارویی و عدم توانمندی بخش عمده‌ای از آنها در خرید ارز، مقرر گردید تسهیلات کوتاه مدت ۵ ماهه ارزی موضوع بخشنامه شماره ۲۶۶۰۶۷/۰۱ مورخ ۲۶/‏۱۰/‏۱۴۰۱‬ مجدداً توسط بانک مرکزی با اعتبار تا پایان سال ۱۴۰۲ به بانک‌های عامل ابلاغ گردیده و در صورت موافقت سازمان برنامه و بودجه، منابع ارزی نیکو نیز به منابع بخشنامه فوق افزوده گردد.

(۵) با توجه به حجم کاری انبوه شرکت نیکو و تأخیر در فرایند حواله ارز و نظر به احتمال تشدید بحران کمبود دارو، مقرر گردید شرکت نیکو همواره اقدام نسبت به ثبت سفارشات حوزه دارو را نسبت به سایر حوزه‌ها در اولویت قرار داده و در اسرع وقت حواله به مقصد صورت پذیرد.

(۶) با توجه به تداوم مشکل نقدینگی حوزه دارو، ضرورت دارد بند ۶ یک هزار و سیصد و چهل و ششمین صورتجلسه مورخ ۱۹/‏۰۷/‏۱۴۰۱‬ شورای پول و اعتبار تا پایان سال ۱۴۰۲ تمدید گردد.

(۷) با توجه به نظر رئیس محترم بانک مرکزی مبنی بر پرداخت ۳۰ همت تسهیلات مازاد بر تسهیلات اعطایی سال ۱۴۰۱ به شرکت‌های دارویی جهت تأمین دارو و مواد اولیه و با عنایت به مصوبه شماره ۳۳۶۵۷۰ مورخ ۱۴۰۲/۰۱/۱۵ شورای عالی امنیت ملی، مقرر گردید سازمان غذا و دارو فهرست شرکت‌های دارویی را به بانک مرکزی معرفی نماید تا سهمیه بانک‌های عامل توسط بانک مرکزی تعیین و ابلاغ گردد.

(۸) مقرر گردید تا پایان سال ۱۴۰۲، مجموع ثبت سفارشات ارسالی توسط سازمان غذا و دارو در تالار اول پس از اعمال اولویت از سوی سازمان طی حداکثر ۴۸ ساعت و همچنین ثبت سفارشات حوزه دارو و تجهیزات پزشکی در تالار دوم بر اساس تاریخ ایجاد گواهی ثبت آماری، حداکثر طی ۷۲ ساعت تخصیص یابد.

(۹) مقرر گردید حداقل ۲۵ میلیون یورو از محل منابع بانک VARENGOLD حداقل ۲۵ میلیون یورو از محل منابع بانک ملی هامبورگ جهت اقلام دارویی خاص و حداقل معادل ۵۰ میلیون یورو وون کره جنوبی و درهم امارات، جملگی در تالار اول تأمین گردد. تأمین روپیه برای خرید مواد اولیه و داروهای تحت کنترل از هند متناسب با امکان تأمین از سوی بانک مرکزی صورت پذیرد.

(۱۰) مقرر گردید بانک مرکزی تصمیمات لازم در مورد تخصیص ارز به صورت اعتباری ۱۸۰ روزه توسط شرکت‌های دارویی به نرخ زمان ترخیص را اتخاذ نموده و تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۲ به بانک‌های عامل ابلاغ نماید و آئین نامه اجرایی با هماهنگی بانک مرکزی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی صورت پذیرد.

(۱۱) مقرر گردید جهت توسعه صادرات، به هر میزان که صادرات دارو توسط شرکت‌های دارویی صورت پذیرد، به صورت فصلی گزارش مربوطه توسط سازمان غذا و دارو به بانک مرکزی ارسال و عدد مزبور به سهمیه ارزی حوزه دارو افزوده شود.