سردار منوچهر امان اللهی

گروه اجتماعی دفاع‌پرس – سردار «منوچهر امان اللهی» فرمانده انتظامی استان چهارمحال و بختیاری؛ عموم علمای تعلیم و تربیت بر نقش مهم و موثر تربیت دینی در پیشگیری از جرم، تامین اجتماعی و به دنبال آن آرامش انسان‌ها و ایجاد رابطه مثبت با جامعه و دنیای پیرامون اذعان دارند.

با این حال باید بهترین شیوه ها، آموزه ها، دستورات و شعائر دینی را به بشر آموخت.

بی شک امنیت اجتماعی زمانی افزایش می‌یابد که قانون به عنوان فرهنگ عمومی پذیرفته شود و وجدان و فطرت بشری خود به عنوان پلیس در جامعه عمل کند و هر کس خود پلیس و مجری درستی برای اجرای قانون شود و این ممکن نیست مگر آن که از روش دین استفاده کنیم.

دین محاسبه گری، مهار و کنترل نفس را به خود بشر واگذار می‌کند و بیش از آن که دیگری در نظر آید خدا و محاسبه وجدان و فطرت پا در میان می‌گذارد؛ از این رو تقوا به عنوان ساز و کاری درونی و مدیریت کنترل اجرایی قوانین در انسان مومن عمل می‌کند به گونه‌ای که ارزش‌های انسانی را در انسان تقویت و جایگزین ارزش‌های نابهنجار و غیردینی می‌کند.

پیشگیری از وقوع جرایم در سایه خود کنترلی فردی و تقوی، افزایش آستانه تحمل، عفو و بخشش، افزایش همبستگی خانوادگی، ترویج شادکامی و سلامت روح جسم با توجه به توصیه‌ها و دستورات دینی، توسعه و ترویج فریضه امر به معروف و نهی از منکر در مشارکت اجتماعی در راستای پیشگیری از وقوع جرم، به کاهش و تعدیل جرایم و آسیب‌های اجتماعی کمک می‌کند.

نهادینه سازی هنجار‌ها و ارزش‌ها با یک برنامه ریزی منسجم و هماهنگ از سوی نهاد‌های فرهنگی یک ضرورت است چرا که دین در طول تاریخ یکی از موثرترین مامن‌ها در برابر ناهنجاری‌ها بوده است، افراد را در برابر آسیب‌های مختلف اجتماعی حمایت کرده و با ایجاد آرامش و امید در بین افراد، آنان را از این نوع آسیب‌ها فارغ می‌نماید.

بی تردید، یافتن راه حل برای مشکلات اجتماعی، صرفا از توان دولت‌ها خارج بوده و بر نمی‌آید؛ در این میان مراکز علمی پژوهشی، نهاد‌های مدنی مردمی به ویژ مساجد در جامعه اسلامی هستند که در کنار مردم ها، دولت‌ها یا حتی پیشاپیش آن‌ها به چاره جویی بر می‌خیزند.

مسجد، پایگاه تبلیغ دین اسلام بوده و بسیاری از آثار اجتماعی نظیر اخلاص و درستکاری، ساماندهی زندگی و نظم و تقوا بر آن مترتب است. افرادی که بیشتر به مسجد مراجعه دارند، کمتر حقوق دیگران را ضایع می‌کنند، زندگی خود را با نظم بیشتری توامان کرده و آثار و رفتار دینی در زندگی اجتماعی آنان نیز به چشم می‌خورد؛ از سوی دیگر، نقصان ارزش‌های دینی سبب بروز بی نظمی و آشوب‌های اجتماعی می‌شود.

نتایج حاکی از آن است، تشکیل ستاد‌های حفاظت اجتماعی در مساجد به ویژه مساجد محله‌ای در قالب تشکل‌های مردمی به منظور پیشگیری از بروز و گسترش جرایم و آسیب‌های اجتماعی، بالا رفتن ضریب امنیت مشارکت‌های مردمی و مسئولیت‌های اجتماعی در سطوح محله‌ای و شهری و توجه به نقش امنیتی مسجد و برقراری عدالت اجتماعی در میان اقشار مختلف جامعه می‌توانند در راستای افزایش هرچه بیشتر امنیت اجتماعی باشد.

تهدیدات و آسیب‌های اجتماعی از دیر باز یکی از مسائل فراروی امنیت در ابعاد فردی و اجتماعی بوده است. شناخت پدیده ها، مسائل و این آسیب‌ها که جزء عوامل زمینه ساز بروز بسیاری از جرایم هستند مستلزم نگرشی همه جانبه و در تمام ابعاد بر مسائل است.

از طرفی نهاد‌های اجتماعی مانند خانواده، مساجد و … که جزء نهاد‌های اثر بخش در کنترل درونی افراد به حساب می‌آیند می‌توانند با انجام برنامه ریزی‌های دقیق و گسترش زمینه‌های مشارکت جویی، مشارکت پذیری و مسئولیت پذیری افراد زمینه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و به تبع آن بروز جرایم را کاهش دهند.

نگاهی به کارکرد‌های اجتماعی، دینی، اقتصادی، سیاسی و … مساجد مبین این مسئله است که مساجد به عنوان کانونی کاملا اسلامی مسئول پرورش فکری، ذهنی، دینی و حتی پرورش روانی افراد جامعه می‌باشد. چرا که وقتی تضاد‌ها و تعارضات در یک فرد از بین روند و فرد برای انجام یا عدم انجام یک عمل مردد نباشد طبیعتا از سلامت بهداشت روانی خوبی برخوردار خواهد شد و این مسئله منجر به تقویت روحیه کنترل درونی شده و فرد را از گرایش به بدی ها، کژ رفتاری‌ها و ناسازگاری‌های اجتماعی باز خواهد داشت.

مساجد با بهره وری از تخصص گروه کاری خود که شامل ائمه جماعات، هیئت امنا و خادمان می‌باشد، می‌توانند زمینه بروز و ظهور بسیاری از مسائل آسیب‌های اجتماعی را از طریق آموزش‌های تخصصی همراه با جذابیت در جمعیت مخاطب خود کاهش دهند، ضمن اینکه اگر این آموزش‌ها از سنین پایین‌تر و با لوازم کمک آموزشی مناسب همراه شود در ذهن و فکر کودکان و نوجوانان نهادینه شده و ماندگاری و اثرجذبی بالایی خواهد داشت.

توجه به آموزه‌های دینی در خصوص پیشگیری از جرم، برای نظام قضائی ما که مبتنی بر احکام اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است.

بی تردید اقدام پیشگیرانه از وقوع جرم، بزهکاری، انحراف و گمراهی از اصول قضائی اسلامی و سیاست جنایی اسلام محسوب می‌شود؛ این اقدامات پیشگیرانه مجموعه‌ای از فعالیت‌های سازنده تربیتی، آموزشی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را در بر می‌گیرد.

در نظام حیات اجتماعی اسلام همواره پیشگیری از وقوع جرم مقدم بر اصلاح است و بر این اساس دارای مبنای عقلایی است و لذا مورد قبول همگان بوده و از اهمیت حیاتی برخوردار می‌باشد، زیرا از طریق آن از اتلاف نیرو‌ها و سرمایه‌ها و نسل‌ها جلوگیری به عمل می‌آید.

انتهای پیام/ 241

گروه اجتماعی دفاع‌پرس – سردار «منوچهر امان اللهی» فرمانده انتظامی چهارمحال و بختیاری؛ با توجه به گسترش روزافزون کاربرد فناوری اطلاعات و اینترنت در بین جوانان کشور، تغییر عادات، هنجارها، شیوه و سبک زندگی افراد و همچنین گرایش به زندگی مجازی به جای تقویت مهارتهای فردی، اجتماعی و گروهی و همچنین شیوع اعتیاد الکترونیکی، مهمترین معضل و چالش فناوری اطلاعات در عصر حاضر برای سلامت زندگی افراد جامعه می باشد.

آسیب ها و جرایم اجتماعی ناشی از آن، اعضای جامعه را در رفتار فردی با خانواده و رفتار اجتماعی با دیگر شهروندان و حکومت متزلزل و متأثر از فرهنگ های منحط بیگانه می نماید و هنجار ها و ارزش های متعالی جامعه رو به زوال رفته، احساس امنیت و آرامش از جامعه به مخاطره می اندازد.

پیشگیری جرم در فضای مجازی با مدل سازی از کلانتری الکترونیک
امروزه با کمک نوآوری های مدیریتی و اهمیت بالای آن در توسعه اقتصادی، اقتدار و امنیت جامعه در بخش انتظامی جمهوری اسلامی ایران به لحاظ تأثیر عمده ای که در امنیت و آرامش مورد نیاز جامعه دارد، همواره مورد توجه بوده است.

استفاده از فناوری های جدید به دنبال تسهیل ارائه سرویس های الکترونیک به شهروندان و سازمان ها در راستای پیشگیری جرم های نو، اهمیت الکترونیکی شدن زیر مجموعه های انتظامی جمهوری اسلامی ایران نقش محوری خود را نشان داده است.

در این راستا کلانتری الکترونیک گامی در جهت دولت الکترونیک و اصلاح الگوی سازمانی، نوآوری و شکوفایی در استقرار و تثبیت مدیریت واحد نظامی و تکیه بر فناوری اطلاعات و توسعه ملی و داشتن جامعه و شهروندانی مدرن در سایه تفکر و رسیدن به حماسه اقتصادی در جامعه امن مجازی می باشد.

در اینجا به ضرورت کاربری و بررسی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در پیشگیری جرم ها در جامعه و ارائه خدمات در کلانتری الکترونیک و ارائه راهکارهایی موفق برای کلانتری الکترونیکی، مدیریت الکترونیکی، شهر و شهروندالکترونیکی و استانداردها و زیر ساخت های مورد نیاز در کلانتری الکترونیکی در جهت توسعه شهروندان الکترونیکی سالم می پردازیم.

پیشگیری و مقابله با جرایم سایبری و چالش های پیش رو
امروزه رایانه و اینترنت و بهره برداری از فضای مجازی در زندگی افراد از چنان جایگاهی برخوردار است که توانسته است بر سراسر زندگی آنها سایه افکند؛ چنین فرایندی باعث فراهم شدن بستری مساعد برای تولید و پیدایش یک سری جرایم شده است که موسوم به جرایم سایبری است. این دسته جرایم، برخلاف سایر جرایم، جرم های غیر ملموس هستند که در محیطی غیر فیزیکی علیه فناوری اطلاعات ارتکاب می یابند.

ویژگی غیر ملموس بودن و ارتکاب یافتن در محیطی غیر فیزیکی به موازات دشواری فرایند کشف مکان ارتکاب جرم در جرایم سایبری که متأثر از جنبه فراملی داشتن این جرایم است، دستگاه ها و ارگان های مختلف را در مسیر پیشگیری و مقابله با چالش مواجهه نموده است.

به نظر می رسد رویکرد انجام اقدامات عملی و فرهنگی همه جانبه و در ابعاد مختلف به ویژه در بحث باز تولید فرهنگی و برطرف کردن موانع پیشگیرانه و مقابله ای می تواند ضمن برخورد مناسب با تهدیدات، فضای مجازی را به یک فرصت برای رشد و تعالی جامعه فراهم نماید.

پیشگیری اجتماعی از جرایم سایبری
با پیشرفت تکنولوژی و علم و دست یابی بشر به فن آوری اطلاعات و استفاده از رایانه، انسان عصر حاضر افزون بر دنیای فیزیکی که از زمان خلقت خود با آن مأنوس بوده و با شرایط و مقتضیات آن خو گرفته، به دنیای جدیدی به نام فضای مجازی(سایبر) پا گذاشته که از ویژگی های متمایزی برخوردار است.

این فضا توانمندی هایی برای پیشبرد بهینه امور در اختیاری دارد که بشر را ناگزیر از به کارگیری بدون تبعیض و فراگیر آن در تمامی عرصه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، صنعتی، بهداشت و درمان و حتی نظامی کرده است.

انعطاف پذیری و سادگی بی نظیر این فضا در کاربری از یک سو موانع سنی، دانش و مهارت کاربران را بر داشته و از سوی دیگر زمینه های انحراف و سوء استفاده بسیاری را نیز فراهم نموده است که موجب پیش بینی تدابیر کیفری در این زمینه شده است.

حال با توجه به اینکه تدابیر کیفری همواره کارساز نبوده و مشکلات بسیاری فرا روی تدابیر کیفری وجود دارد، سیاست های پیشگیری از وقوع جرم متناسب ترین تدبیر سیاست جنایی بوده که در این میان پیشگیری اجتماعی از وقوع جرایم رایانه ای هرچند با محدویت هایی مواجه می باشد. یکی از اقدامات مهم در این زمینه محسوب می شود.

انتهای پیام/ 241

گروه اجتماعی دفاع‌پرس – سردار منوچهر امان‌اللهی فرمانده انتظامی استان چهار محال و بختیاری؛ در فرهنگ لغت تعریف دانش چنین آمده است: «دانش عبارت است از درک یا آشنایی حاصل از تجربه و اطلاعات». برای بسط این دیدگاه، داونپورت و پروساک به این تعریف واژه، چارچوب را می‌افزایند: «دانش عبارت است از ترکیبی ناپایدار از تجربیات، ارزشها، اطلاعات زمینه‌ای و بینش‌های خبرگان که چارچوبی برای ارزیابی و ادغام تجربیات و اطلاعات جدید به دست می‌دهد.»

به طور کلی منشأ تشکیل دانش، داده است. دانش یک ادراک و فهم است، که از طریق تجربه، استدلال، درک مستقیم و یادگیری حاصل می‌شود. زمانی که افراد دانش خود را به اشتراک می‌گذارند دانش هریک افزایش می‌یابد و از ترکیب دانش یک فرد با افراد دیگر، دانش جدید حاصل می‌شود.

دانش، مفهومی فراتر از داده و اطلاعات است. دانش به مجموعه اطلاعات، راهکار عملی مرتبط با آن، نتایج به کار گیری آن در تصمیمات مختلف، آموزش مرتبط با آن، نگرش افراد در مشاغل و مسئولیت‌های مختلف در ارتباط با آن، گفته می‌شود. دانش هر نف، حتی در موردی خاص، ممکن است با دیگران متفاوت باشد. دانش زیربنای مهارت و تجربه و تخصص هر فرداست.

مدیریت دانش

مدیریت دانش عبارت است از یک فرآیند سازمانی و سیستماتیک ویژه که در آن هر کسی مجاز به یافتن، سازماندهی، نگهداری، به کاربردن، توزیع کردن، انتشار دادن و از نو خلق نمودن هر دو نوع دانش ضمنی و آشکار برای کارکنان به منظور ارتقاء عملکرد سازمانی و خلق ارزش است.

مدیریت دانش، راهبرد‌ها و فرآیند‌هایی هستند که قادرند تولید و جریان دانش را به منظور ایجاد و برآورده ساختن انتظارات سازمان، مشتریان و کاربران در کل سازمان به وجود آورند. در تعریف دیگری آمده است که مدیریت دانش، فرایند گسترده‌ای است که امر شناسایی، سازماندهی، انتقال و استفاده صحیح از اطلاعات و تجربیات داخلی سازمان را مورد توجه قرار می‌دهد.

به عبارتی دیگر مدیریت دانش مجموعه‌ای از کارکرد‌های فنی-اجتماعی بهم تنیده، منظم، هدفمند و پیوسته در راستای ایجاد و ارتقاء فعالیت‌های جذب، اکتساب، تولید، تسخیر، سازماندهی، انبارش، بازیابی، تسهیم، توزیع، انتقال، توسعه و ارزیابی تجارب و دارایی‌های دانشی (ضمنی و عینی) به منظور ایجاد مزیت رقابتی از طریق ارتقاء کمی و کیفی اقدامات و تصمیمات سازمان در تمامی سطوح آن با هدف تغییر، اصلاح و نو آوری در استراتژی‌های فنی، اداری، منابع انسانی و ساختاری و تحقق سازمانی خردمند است.

پلیس دانش بنیان

سازمان دانش بنیان سازمانی است که عمده‌ترین دارایی آن سرمایه‌های دانشی است؛ و مزیت رقابتی یک سازمان دانش بنیان از طریق دانش و استفاده اثربخش از دانش حاصل می‌شود.

بدین ترتیب پلیس دانش بنیان نیز به پلیسی اطلاق می‌گردد که مهم‌ترین دارایی و مزیت رقابتی آن سرمایه دانشی باشد و از این سرمایه به نحو مؤثری استفاده نماید به بیان بهتر یک پژوهشگر باشد، یعنی اینکه هر یک از کارکنان فراجا در هر جایگاه متصدی یک شغل مشخص است که یک توانمندی خاص را می‌طلبد، اگر این مأمور نسبت به شغل خود یک نگاه پرسش گری داشته باشد و به دنبال راهی برای انجام وظیفه به نحو بهتر و مطلوب تری باشد یک پژوهشگر در شغل خود محسوب می‌شود، که نتیجه امر استفاده از توان کمتر با بهترین نتیجه است.

ضرورت به کارگیری مدیریت دانش در پلیس دانش‌بنیان

دانش فردی نیروی پلیس دانشگر رکن دانش سازمانی است و دانش سازمانی برآیندی از جمع دانش‌های فردی افراد و گروههاست. ویژگی بارز این نیرو‌ها توان نوآوری و خلاقیت آنان است و همین ویژگی است که در تحقق سازمان دانش محور مؤثر واقع می‌شود؛ چرا که سازمان برای بهره مندی از «یادگیرندگی آینده نگر» نیازمند تقویت توان نوآوری و خلاقیت خود است.

نکته مهم در این باره تقابل «نظم» و «نوآوری» است. نظم و نوآوری دو مقوله مقابل یکدیگرند، یکی معطوف به «پایداری» است و دیگری به دلیل ایجاد «تغییر» ناشی از خلق کردن دانش جدید به «ناپایداری» منجر می‌شود، نه پایداری مطلق و نه ناپایداری مطلق هیچ کدام نمی‌تواند مطلوب سازمان‌های هزاره سوم باشد. بلکه همه سازمان‌ها نوعی مرز و پیوند را بین آن دو قائل اند.

بدیهی است که مدیریت تقابل «نظم» و «نوآوری» در پلیس‌های دانش محور، مرز نزدیک‌تر به نوآوری را برمی گزیند؛ چرا که نیرو‌های دانشگر خلاّق خیلی پذیرای نظم نظامی سازمان نیستند و آن را برنمی تابند و گاهی نیازمند آن اند که سازمان، توانایی تحمل خلاقیت بالفعل آنان را در پذیرش نتیجه آزمون دانسته هاشان داشته باشد. پس یک فرماندهی پلیسی با یافتن و رعایت مرز بهینه بین نظم پلیسی و نوآوری خلاقانه، سعی دارد ساختار سازمانی با رسمیت کمتر و در عوض منعطف تری را برای نیرو‌های دانشگر خویش تدارک ببیند. ساختاری که در آن، روابط غیررسمی وسیع مبتنی بر سطح تخصص و دانش، بین نیرو‌ها جریان داشته باشد.

در بیشتر موارد تأثیر مدیریت دانش در تسریع امور و پیشرفت سازمانی تأیید شده است؛ بنابراین سرمایه گذاری در این زمینه توجیه پذیر است. میان سرمایه گذاری در تغییر ساختار و فرهنگ سازمانی و میزان به اشتراک گذاری دانش، رابطه مستقیمی وجود دارد. این یافته ضرورت وجود برنامه‌های مدیریت دانش در سازمان‌های امروزی و لزوم انجام پژوهش‌های جدی در این زمینه را توجیه می‌کند.

تشویق و ترغیب برای به اشتراک گذاری دانش در ارتقای آن مؤثر بوده است؛ بنابراین سازمان‌هایی که تمایل دارند به مدیریت دانش بپردازند باید سازوکار‌های تشویقی برای این کار در نظر بگیرند. تغییر فرهنگ سازمانی به سوی تقویت به اشتراک گذاری دانش یکی از ملزومات اساسی برای موفقیت مدیریت دانش است. اشتراک گذاری دانش علاوه بر اینکه یکی از ملزومات مدیریت دانش است یکی از نتایج و تأثیرات آن تلقی می‌گردد. با گذشت زمان مدیریت دانش در اولویت راهبرد‌های سازمانی جای میگیرد، بنابراین سازمان‌های امروزی باید به صورت شفاف مدیریت دانش را در راهبرد‌های سازمانی خود در اولویت قرار داده و مفاهیم آن را تعریف کنند.

اندیشمندان مدیریت دانش را به عنوان نظام انطباق گر پیچیده میدانند که مرکب از مؤلفه‌های بیشمار خود سازماندهی است که موجب به حداکثر رسیدن تحقق اهداف سازمانی می‌گردد. ارتباط پیوسته و هماهنگ با سایر مؤلفه‌ها موجب اثر بخشی و تداوم این فرایند می‌گردد؛ بنابراین در حالی که عناصر دانش کارکنان خود سازماندهی شده؛ آن‌ها مستقل از نظام (سازمان تخصصی) نیستند.

عناصر اصلی که سازمان پلیس را متأثر می‌سازند شامل راهبردها، سبک‌های انجام اقدامات پلیسی، ساختار سازمان پلیس و مدیریت انواع جرایم خاص پلیس است. فرایند‌های موجود برای انتقال اطلاعات به افسران پلیس، عناصر اصلی تبدیل داده‌ها به اطلاعات سودمند هستند که باعث ارتقای خدمات به مردم می‌شوند. داشتن یک راهبرد مدیریت دانش و اطلاعات برای نیرو‌های پلیس می‌تواند قسمت‌های مختلفی را در جهت مشترک سوق دهد که فرایند و عملکرد را منسجم‌تر می‌کند و محلی را به وجود می‌آورد که از آن طریق می‌توان انتظارات عموم را مدیریت و برآورده کرد.

مدیریت دانش در سازمان‌های پلیسی دانش بنیان به دلایل زیر دارای اهمیت استراتژیک است:

۱) رسالت بزرگ برقراری نظم و امنیت عمومی، پیشگیری از وقوع جرم و مقابله و برخورد با مجرمان و مواردی از این قبیل که برای تحقق این رسالت نیازمند اطلاعات و دانش‌های فراوان، صحیح، سریع و البته به هنگام است.

۲) عصر حاضر با پیشرفت فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی، این سازمان را با مشکلات جدیدی نظیر جرایم رایانه ای، مجرمان فوق العاده حرفه ای، ناامنی فضای سایبر و … مواجه ساخته است.

۳) سازمان‌های پلیسی از معدود سازمان‌هایی اند که کارکنان آن پیوسته و در سطح گسترده با اقشار گوناگون مردم سرو کار دارند و کارکنان آن در این تعاملات و ارتباطات نزدیک، تجربه‌های فراوان و البته منحصر به فرد و بی نظیری را کسب می‌کنند که می‌توان گفت تنها جایگاه نگهداری آن‌ها ذهن افسری است که آن را تجربه می‌کند و برای دستیابی و نگهداری آن در سازمان تلاشی مناسبی صورت نمی‌گیرد و لذا مدیریت دانش سازوکاری است برای بهره مندی از دانش ضمنی و اندوخته‌های تجربی کارکنان.

انتهای پیام/ 241

گروه اجتماعی دفاع‌پرس – سردار منوچهر امان اللهی فرمانده انتظامی چهارمحال و بختیاری؛ انحراف، کژرفتاری، جرم و جنایت سابقه دیرینه دارد و واقعیتی غیر قابل اجتناب است و از آنجایی که پلیس به عنوان متولی اصلی حفظ نظم و امنیت جامعه شناخته می‌شود می‌بایست در بعد پیشگیری اجتماعی پیش قدم بوده و برنامه ریزی مدونی را برای تحقق این هدف دنبال کند.

چرایی ضرورت اقدامات پیشگیرانه

اولاً پیشگیری در سالم نگه داشتن فرد و جامعه نقش سازنده‌ای را ایفاء می‌کند، ثانیاً پیشگیری به مراتب آسان‌تر از درمان بوده و هزینه‌های آن به مراتب کمتر از هزینه‌های درمان است. ثالثاً ارتکاب هرجرم آثار و تبعات زیانباری را بر مجرم و جامعه در بر داشته و لطمات زیادی را بر شخص مجرم و هم بر اعضاء جامعه وارد می‌کند.

جرم به عنوان یک پدیده اجتماعی همانند دیگر پدیده‌های اجتماعی، دارای ابعاد مختلفی است و عوامل متعددی می‌تواند در پیدایش آن نقش داشته باشد، به همین دلیل، تغییر و تحول پدیده‌های اجتماعی به کندی صورت می‌گیرد. بنابراین، محیط اجتماعی و اقتصادی و سیاسی در میزان جرم تأثیر مستقیم دارد.

ضرورت توجه به پیشگیری اجتماعی

به صرف تشدید مجازات برای مجرمان یا برخورد شدید انتظامی با آنان یا ایجاد رفاه اقتصادی و بالابردن سطح معیشت زندگی، نمی‌توان از بروز جرایم در یک کشور جلوگیری نمود، بلکه پیش گیری از ارتکاب جرایم، تلاش همه جانبه‌ای را در تمامی ابعاد طلب می‌کند.

بنابراین، ضرورت توجه به پیشگیری اجتماعی در نهاد پلیس و تأثیر آن در وقوع جرایم مورد بررسی واقع گردیده است، پیشگیری اجتماعی از جرم از روش‌های پیشگیرانه غیر کیفری است که معمولاً قبل از ارتکاب جرم پیش بینی و تدارک می‌شود و هدف آن تحدید موقعیت‌های ارتکاب جرم و کاهش فرصت‌های مجرمین برای انجام جرم است.

نقش سازمان‌ها در پیشگیری اجتماعی

در پیشگیری از دو شیوه توسعه اجتماعی و پیشگیری وضعی از جرم استفاده می‌شود، ولی هدف از این نوع پیشگیری، تقویت بنیاد‌های قابلیت و توان اجتماعی کردن به منظور تأثیرگذاری بر گروه‌های بیشتر در معرض خطر می‌داند. نقش سازمان‌های مردم نهاد و به ویژه نهاد‌های مذهبی در پیشگیری اجتماعی از جرم حائز اهمیت است.

قطعاً این نهاد‌ها به پیشگیری وضعی از جرم نمی‌پردازند بلکه با برنامه‌های اجتماعی و بعضاً اقتصادی به دنبال کاهش جرم هستند. همچنین با تأثیرگذاری بر تفکر و نگرش و شخصیت افراد و اجتماعی کردن صحیح و دینی آن‌ها سعی در تقویت روحیه خود کنترلی و پیشگیری از روی آوردن به هنجارشکنی‌ها و یا جرایم دارد.

مطالعه نقش نهاد‌های مذهبی، چون مسجد، هیئت‌های مذهبی و امثال آن حاکی از آن است که نقش هایی، چون اسطوره سازی دینی، ارائه گروه‌های مرجع سالم، امکان تعامل با دوستان بهنجار، معنا بخشی به زندگی، تقویت باور به حضور ناظر همیشگی اعمال یعنی خداوند، تأکید بر زندگی جاودانه بعد از مرگ و تأثیرگذاری اعمال دنیوی در آن، ترویج ارزش‌های دینی، اجتماعی کردن افراد، پرکردن سالم اوقات فراغت جوانان، هویت بخشی به جوانان، تخلیه اضطراب‌های روحی و روانی جوانان و تأثیرگذاری بر خانواده‌ها برای تربیت صحیح فرزندان در پیشگیری از اعمال خلاف و جرم توسط افراد، کمک بسزایی می‌کند.

برخی نهاد‌ها با حمایت از افراد فقیر و کمک به آنها، ایجاد اشتغال یا تأمین جهیزیه و وام‌های قرض الحسنه و امثال آن اقدامات مفیدی در جهت پیشگیری اجتماعی از جرم می‌توانند انجام دهند و در این موضوع یار و یاور پلیس در برقراری امنیت پایدار در جامعه باشند.

آنچه مسلم است مقوله پیشگیری اجتماعی مانند سایر موضوعاتی که به اجتماع و جامعه مربوط می‌شوند نیازمند مشارکت همه دستگاه‌ها می‌باشد و امر پیشگیری نیز مستثنی نیست.

انتهای پیام/ 241