سرطان روده بزرگ

به گزارش مجاهدت از مشرق، افشین رخشا، متخصص رادیوانکولوژی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در برنامه شبکه سلامت سیما، با بیان اینکه سرطان روده بزرگ دومین سرطان شایع در مردان و سومین سرطان شایع در زنان کشور است، ضخیم شدن مخاط دیواره روده را، بدخیمی روده بزرگ نامید و گفت: اکثر پولیپ‌های روده خوش خیم هستند، اما ممکن است در طول زمان، تبدیل به توده‌های سرطانی شوند.

وی، پیشگیری، تشخیص به موقع و درمان صحیح را، اصول اولیه برخورد با انواع سرطان‌ها دانست و افزود: سرطان کولون از نظر ژنتیک از تنوع زیادی برخوردار است، که از نوع بدون علامت، تا متاستاز و درگیری کبد، خود را نشان می‌دهد.

رخشا در پاسخ به این سوال که عوامل خطر ساز سرطان روده بزرگ کدامند، گفت: در کشورهای توسعه یافته و صنعتی که غذاهای پرکالری و پر انرژی بیشتر مصرف می‌شود، آمار سرطان روده بزرگ، بیشتر است. هرچه مصرف غذاهایی که اجابت مزاج افراد را زیادتر کنند (مصرف فیبرها) بیشتر باشد، حرکت مواد سرطان زا در روده با سرعت بیشتری انجام می‌شود و با خروج عوامل سرطان زا از بدن، احتمال ابتلاء به سرطان کمتر می‌شود.

وی افزود: فست فودها و غذاهای فرآوری شده و انواع گوشت‌های کبابی، پلی کربن‌هایی را تولید می‌کنند که به دیواره روده می‌چسبند و می‌توانند، عامل ایجاد کننده سرطان روده بزرگ باشند. در این بیماری، نوع سبک زندگی بسیار مهم است، اگر در سبک زندگی افراد، تحرک کافی و غذای سالم وجود داشته باشد، احتمال ابتلاء به سرطان کولون کمتر خواهد بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سیگار و الکل را جزو دیگر عوامل ایجاد کننده سرطان برشمرد و از سن، به عنوان یک عامل مهم در بروز این سرطان نام برد و گفت: هرچه سن فرد بالاتر رود، احتمال بروز این سرطان بیشتر خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که چه عواملی در زمان انجام غربالگری این بیماری اثر گذار است، گفت: ژنتیک و سابقه خانوادگی و همچنین سابقه ابتلاء فرد به انواع دیگر سرطان‌ها، در سن انجام غربالگری روده بزرگ مؤثر است.

رخشا همچنین به اهمیت تشخیص زودرس این سرطان، در درمان پذیری سریع‌تر و راحت تر این بیماری اشاره کرد.

وی یادآوری کرد: اولین غربالگری این بیماری در ۵۰ سالگی انجام می‌شود، اما افرادی که سابقه خانوادگی دارند (افراد درجه اول خانواده آنها، ابتلاء به سرطان روده بزرگ، پستان، تخمدان و یا رحم داشته باشند)، این غربالگری زودتر انجام می‌شود. این غربالگری، شامل آزمایش یافتن خون مخفی در مدفوع، معاینه داخلی و انجام کولونوسکوپی است.

رخشا در پاسخ به این سوال که در صورت انجام کولونوسکوپی در ۵۰ سالگی، دیگر نیازی به انجام این آزمایش نیست، گفت: اگر در ۵۰ سالگی کولونوسکوپی انجام شد، و هیچ گونه مشکلی وجود نداشت، تا ۵ الی ۱۰ سال آینده، نیاز به انجام کولونوسکوپی نیست.(افرادی که در خانواده درجه اول آنها، فرد مبتلا به سرطان روده بزرگ وجود دارد، سن اولین غربالگری به ۴۰ سالگی کاهش می‌یابد).

وی، خونریزی در داخل مدفوع را، شاه علامت سرطان روده بزرگ دانست و افزود: رگه‌هایی از خون که همراه با مدفوع دفع می‌شوند، حتماً نیاز به پیگیری دارند، او، کاهش وزن، یبوست و اسهال مزمن و درد طولانی شده شکم را، از علائم دیگر سرطان روده بزرگ برشمرد. وی گفت: اگر فرد بعد از اجابت مزاج، چند لکه خون دفع کند، ممکن است مبتلا به شقاق یا بواسیر باشد و به معنی سرطان روده بزرگ نیست.

رخشا یادآور شد: اگر در هنگام کولونوسکوپی، پولیپ بزرگ و پایداری مشاهده شد، نمونه برداری انجام می‌شود (قابل ذکر است که فاصله بعدی کولونوسکوپی در این افراد، سه سال کاهش می‌یابد).

وی متذکر شد: در حال حاضر بسیاری از سرطان‌ها قابل علاج هستند و لازمه آن این است، که با مراجعه به موقع، تشخیص زودرس و به دنبال آن، درمان صحیح انجام شود.

به گزارش مجاهدت از مشرق،  محققان موفق به شناسایی رویکرد جدیدی برای درمان سرطان روده بزرگ شده‌اند، در مدل‌های پیش بالینی و مطالعات روی سلول‌های ایمنی انسان، محققان دریافتند که اورولیتین آ (محصول متابولیت انار) عملکرد سلول‌های ایمنی را در مبارزه با سرطان به طور پایدار بهبود می‌بخشد.

سرطان روده بزرگ یک بیماری با میزان مرگ و میر بالا در مراحل پیشرفته است. در سال‌های اخیر، یافته‌های تحقیقاتی متعدد تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری را بهبود بخشیده است، اگرچه متأسفانه همه بیماران به اندازه کافی به رویکردهای درمانی جدید پاسخ نمی‌دهند، اما تحقیقات کنونی نشان داده که یکی از ویژگی‌های بیماری‌های تومور، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی است.

سلول‌های ایمنی که قرار است با تومور مبارزه کنند، به طور سیستماتیک توسط بافت اطراف تومور، یعنی ریزمحیط تومور، سرکوب می‌شوند. در نتیجه، عملکرد سلول‌های T که پاسخ ایمنی طبیعی بدن ما در برابر سرطان هستند، محدود می‌شود و به تومور اجازه رشد و گسترش غیرقابل کنترل را می‌دهند. اخیراً یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی پروفسور “فلوریان گرتن” از دانشگاه گوته فرانکفورت، گام مهمی برداشته و به راه‌حل احتمالی این مشکل نزدیک‌تر شده است.

در این مطالعه محققان نشان دادند که اورولیتین آ (urolithin A) یک مسیر بیولوژیکی را القا می‌کند که میتوکندری، نیروگاه سلول در سلول‌های T را از طریق فرآیندی به نام میتوفاژی بازیافت و تجدید می‌کند. میتوکندری‌های پیر و آسیب دیده در سلول‌های T برداشته شده و با میتوکندری‌های جدید و کاربردی جایگزین می‌شود.

این برنامه ژنتیکی سلول‌های T را تغییر می‌دهد؛ بنابراین توانایی بیشتری برای مبارزه با تومور به آنها می‌دهد. محققان پتانسیل درمانی اورولیتین آ را به دو صورت نشان دادند، از یک طرف، اورولیتین آ می‌تواند به عنوان یک غذا در مدل پیش‌بالینی استفاده شود که رشد تومور را محدود می‌کند و حتی با ایمونوتراپی موجود به صورت هم‌افزایی عمل می‌کند. از سوی دیگر، فواید اورولیتین آ در سلول‌های T انسانی نیز مشاهده شد. درمان آزمایشگاهی با اورولیتین آ سلول‌های T انسانی را جوان‌سازی می‌کند و سلول‌های بنیادی T خاطره را در آزمایشگاه تولید می‌کند.

دومینیک دنک، پزشک بیمارستان دانشگاه فرانکفورت و نخستین نویسنده این مطالعه، گفت: دلیل اینکه یافته‌های ما هیجان‌انگیز هستند، این است که ما تمرکز خود را بر سلول تومور نگذاشته‌ایم، بلکه بر روی سیستم ایمنی و دفاع طبیعی در برابر سرطان معطوف کرده‌ایم. ما امیدواریم از این برای بهبود پایدار درمان سرطان روده بزرگ و همچنین سایر سرطان‌ها استفاده کنیم.