سقط جنین

به گزارش مجاهدت از مشرق، ایمنی بدن نقش کلیدی در سلامت بانوان به ویژه در دوران بارداری دارد. سیستم ایمنی قوی می‌تواند از بروز عفونت‌ها و بیماری‌های مختلف جلوگیری کند و به حفظ سلامت مادر و جنین کمک کند. در دوران بارداری، تقویت سیستم ایمنی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند، چرا که بدن مادر باید تعادلی بین محافظت از خود و پذیرش جنین ایجاد کند.

ضعف سیستم ایمنی ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند عفونت‌های مکرر، بیماری‌های خودایمنی و حتی خطر سقط شود. بنابراین بانوان در سنین باروری با رعایت سبک زندگی سالم، تغذیه متعادل و انجام واکسیناسیون‌های لازم، سیستم ایمنی خود را تقویت کنند.

مشاوره با پزشک متخصص زنان و انجام بررسی‌های منظم سلامت ایمنی، پیش از بارداری و در طول آن، می‌تواند به پیشگیری از مشکلات احتمالی کمک کند و بارداری موفق و سالم را تضمین نماید. همچنین برای داشتن یک بارداری سالم، بانوان باید به تقویت ایمنی بدن اهمیت ویژه دهند و در صورت وجود هرگونه مشکل ایمنی، تحت نظر پزشک متخصص باشند تا مراقبت‌های لازم انجام شود.

در همین راستا با فهیمه قطبی زاده عضو هیئت علمی گروه زنان و زایمان و فلوشیپ پریناتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفتگویی داشتیم.

توصیه‌های مهم برای سلامت قبل از بارداری در بانوان چیست؟

قطبی زاده: برای هر خانمی که در سنین باروری است و قصد بارداری دارد باید قبل از اقدام به بارداری، سلامت خود را به‌صورت کامل بررسی کند. این موضوع به‌ویژه برای خانم‌هایی که مشکلات خاصی ندارند، اهمیت زیادی دارد، بهترین زمان برای انجام ارزیابی‌های سلامت حداقل دو تا سه ماه پیش از بارداری است.

خانم‌ها باید به پزشکان متخصص زنان یا مراکز بهداشت مراجعه کنند تا ارزیابی‌های لازم انجام شود. این ارزیابی‌ها شامل معاینات دستگاه تناسلی، آزمایش خون و ادرار، بررسی سلامت دهان و دندان و سونوگرافی‌های مرتبط است. همچنین، نمونه‌برداری از دهانه رحم و بررسی وضعیت قاعدگی از دیگر مراحل این بررسی‌ها به شمار می‌رود.

رعایت رژیم غذایی قبل از بارداری چه نقشی را ایفا می‌کند؟

قطبی زاده: رعایت رژیم غذایی سالم و کنترل وزن به ویژه در خانم‌هایی که اضافه وزن شدید دارند، بسیار مهم است، کاهش وزن به حفظ سلامت دوران بارداری کمک می‌کند و احتمال بروز مشکلات را کاهش می‌دهد تا بارداری سالم و موفقی تجربه شود.

اگر خانمی بدون انجام این بررسی‌ها باردار شد، در اولین فرصت پس از مطلع شدن از بارداری به پزشک مراجعه کند، پزشک با انجام معاینات و آزمایش‌های لازم، وضعیت سلامت مادر و جنین را بررسی و راهنمایی‌های لازم را ارائه خواهد کرد تا روند بارداری به‌درستی طی شود.

خانم‌هایی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند چگونه از بارداری خود مراقبت کنند؟

قطبی زاده: خانم‌هایی که بیماری‌های خاص دارند یا داروهای خاصی مصرف می‌کنند، باید قبل از بارداری حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنند. در برخی موارد ممکن است لازم باشد بارداری به تأخیر بیفتد یا داروها تنظیم شود تا سلامت مادر و جنین حفظ شود. این دسته از خانم‌ها باید تحت نظر دقیق پزشک باشند و ارزیابی کامل سلامت را پیش از بارداری انجام دهند.

مراجعه به پزشک و انجام ارزیابی کامل سلامت پیش از بارداری، رعایت رژیم غذایی سالم و کنترل وزن، و مشورت با پزشک در صورت وجود بیماری‌های زمینه‌ای، بهترین راهکارها برای داشتن بارداری سالم و موفق است؛ این نکات به هر خانمی که در سن باروری است، کمک می‌کند تا با آگاهی کامل وارد دوره بارداری شده و سلامت خود و فرزند آینده‌اش را تضمین کند.

مراقبت‌های پزشکی برای خانم‌ها با شرایط خاص چقدر اهمیت دارد؟

قطبی زاده: با وجود توصیه‌های کلی برای سلامت قبل از بارداری، اگر خانمی شرایط پزشکی خاصی دارد، لازم است پیش از اقدام به بارداری تأیید اولیه‌ای از پزشک معالج خود دریافت کند. ارزیابی و تنظیم روند درمانی این افراد اهمیت بالایی دارد تا در صورت بارداری، بتوانند بلافاصله تحت نظر پزشک متخصص زنان یا فوق‌تخصصان طب مادر و جنین قرار بگیرند. این نظارت دقیق به کاهش استرس و مشکلات دوران بارداری کمک کرده و باعث می‌شود که بارداری بدون عارضه و با سلامت کامل طی شود.

چگونه از پوکی استخوان در زمان بارداری پیشگیری کنیم؟

قطبی زاده: برخی از خانم‌ها در دوران بارداری ممکن است به مشکلاتی مانند پوکی استخوان یا خرابی دندان دچار شوند. باید توجه داشت که این مشکلات ناشی از بارداری نیست و باور غلطی است که بارداری باعث خرابی دندان یا پوکی استخوان شود. در واقع، مشکلات دندانی ممکن است ریشه در قبل از بارداری داشته باشد و بارداری فقط آنها را نمایان می‌کند.

برای پیشگیری از این مشکلات، تغذیه مناسب مادر در دوران بارداری و بعد از آن بسیار حیاتی است. مصرف روزانه کلسیم، به میزان شش واحد کلسیمی با توجه به منابع طبیعی کلسیم که شامل شیر، ماست، پنیر و مشتقات آن مانند کشک هستند استفاده شده و در صورت عدم توانایی دریافت کلسیم کافی از طریق رژیم غذایی، مصرف مکمل‌های کلسیم ضرورت دارد.

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری چقدر اهمیت دارد؟

قطبی زاده: یکی از مسائل مهمی که در کشور ما کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، بهداشت دهان و دندان در دوران پیش از بارداری و بارداری است؛ متأسفانه بسیاری از خانم‌ها از مراجعه به دندان‌پزشک هراس دارند و این باعث می‌شود مشکلات دندانی بدون رسیدگی باقی بماند؛ سلامت دهان و دندان مادر، تأثیر مستقیم و قابل توجهی بر سلامت حاملگی دارد. بنابراین بانوان قبل از بارداری و در طول دوران بارداری به صورت منظم به دندان‌پزشک مراجعه کنند تا سلامت دهان و دندان آنها تضمین شود.

خانم‌هایی که شرایط پزشکی خاص دارند، باید پیش از بارداری تأییدیه از پزشک معالج خود بگیرند و تحت نظر متخصصین زنان و طب مادر و جنین قرار بگیرند. تغذیه مناسب و مصرف کافی کلسیم در دوران بارداری و شیردهی از بروز مشکلات استخوانی و دندانی پیشگیری می‌کند. همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه به دندان‌پزشک، بخش مهمی از مراقبت‌های سلامت مادر است که نباید نادیده گرفته شود؛ این اقدامات به سلامت مادر و جنین و موفقیت دوران بارداری کمک شایانی خواهد کرد.

با توجه به اهمیت مراقبت‌های پزشکی و دندانی در دوران بارداری، رعایت بهداشت دهان و دندان باید به اندازه مشاوره‌های پزشکی جدی گرفته شود. باور غلطی که وجود دارد این است که بارداری باعث خراب شدن دندان‌ها می‌شود، در حالی که چنین موضوعی صحت ندارد و مراقبت مناسب می‌تواند از بروز مشکلات جلوگیری کند.

برای پیشگیری از سقط غیرعمد چه کارهایی لازم است؟

قطبی زاده: سقط غیرعمد در برخی از حاملگی‌ها ممکن است ناگهانی و بدون هشدار رخ دهد. اگرچه درصدی از بارداری‌ها ممکن است به سقط ختم شود، اما هیچ روش صد درصدی برای پیشگیری کامل از آن وجود ندارد، مگر در مواردی که بیماری‌های زمینه‌ای خاص علت سقط باشند. رعایت مراقبت‌های پزشکی و ارزیابی‌های قبل از بارداری می‌تواند احتمال سقط را به حداقل برساند.

اگر خانمی بیش از سه بار سقط مکرر داشته باشد یا سقط در سه ماهه دوم بارداری رخ دهد، نیاز به بررسی‌های تخصصی‌تر وجود دارد. در این موارد، ارزیابی‌های دقیق‌تر شامل آزمایشات خونی تکمیلی، بررسی‌های کروموزومی و وضعیت ساختار رحم انجام می‌شود. همچنین، بررسی بیماری‌های خودایمنی و عوامل زمینه‌ای دیگر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

تشخیص علت سقط‌های مکرر یا مشکلات بارداری نیازمند شرح حال کامل و بررسی‌های تخصصی توسط پزشک متخصص زنان است. این روند باعث می‌شود بهترین تصمیم‌گیری برای درمان و پیشگیری در حاملگی‌های بعدی صورت گیرد.

برای یک بارداری سالم چه توصیه‌ای دارید؟

قطبی زاده: بارداری یک دوره حساس است که نیاز به مراقبت دقیق دارد. خوشبختانه پیشرفت‌های پزشکی امکان ارائه بهترین خدمات را در این زمینه فراهم کرده است. برای خانم‌هایی که سالم هستند، انجام ارزیابی سلامت قبل از بارداری بسیار مفید است. اما برای آن دسته از خانم‌هایی که مشکلات زمینه‌ای دارند، این اقدامات ضروری‌تر است تا بتوانند با شرایط بهتر و با حداقل خطرات وارد دوران بارداری شوند.

رعایت بهداشت دهان و دندان، مراقبت‌های پزشکی منظم، ارزیابی دقیق سلامت قبل از بارداری و پیگیری جدی در صورت وجود مشکلات زمینه‌ای، بهترین راهکارها برای کاهش خطرات بارداری و حفظ سلامت مادر و جنین است. این اقدامات تضمین می‌کند که بارداری با کمترین عارضه و بهترین نتیجه طی شود.

به گزارش مجاهدت از مشرق، اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرده فردی که در استان هرمزگان ۱۴۰ مورد سقط جنین غیرمجاز انجام داده بود، به اعدام محکوم شده است.

او تأکید کرد که خرید، فروش، حمل و نگهداری داروهای سقط جنین بر اساس قانون جرم محسوب شده و با پیگرد قانونی مواجه است.با این حال، تنها کافی‌ست چند واژه ساده را در اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی جست‌وجو کنید تا با حجم انبوهی از کانال‌ها و صفحات تبلیغاتی مواجه شوید؛ صفحاتی که با وعده‌های فریبنده، کاربران را به تهیه داروهای سقط ترغیب می‌کنند، بدون آنکه توجهی به خطرات جسمی یا تبعات قانونی این کار داشته باشند.

سقط با یک تماس!

یکی از این صفحات تبلیغاتی با شعاری وسوسه‌برانگیز شروع می‌کند: «فقط با یک تماس، مشکلتون فوری حل میشه».

ادامه تبلیغ با جملاتی همچون «تحویل فوری و محرمانه، پرداخت درب منزل!» همراه است. طراحی حرفه‌ای صفحه و ارائه مشاوره‌هایی که رنگ و بوی تخصصی دارند، ظاهری قابل اعتماد به آن می‌دهد.

برای بررسی صحت ادعاها، با این صفحه تماس گرفتیم. در همان پیام اول، فروشنده فهرستی طولانی از پرسش‌ها را فرستاد: از سن و وزن گرفته تا سابقه بارداری و نوع زایمان؛ ظاهراً مشاوره‌ای تخصصی ارائه می‌شد.

در مرحله بعد، اطلاعاتی درباره داروی شناخته‌شده «میزوپروستول» یا همان «سایتوتک» ارائه شد. فروشنده مدعی بود که این دارو نه‌تنها موجب نازایی نمی‌شود، بلکه حتی احتمال بارداری بعدی را افزایش می‌دهد. درباره مادران شیرده نیز توضیح داد که فقط کافی‌ست ۲۴ ساعت به نوزاد شیر داده نشود؛ حداکثر عارضه احتمالی، اسهال نوزاد است.

این فروشنده طریقه دقیق مصرف دارو را نیز شرح داد و هشدار داد که مصرف خودسرانه یا براساس اطلاعات موجود در اینترنت می‌تواند بی‌اثر یا خطرناک باشد. درباره زنانی که سابقه سزارین داشتند نیز گفت اگر از آخرین زایمان آن‌ها شش ماه گذشته باشد، مشکلی وجود ندارد و احتمال پارگی رحم «کمتر از یک درصد» است—ادعایی که با توصیه‌های معتبر پزشکی مغایرت دارد.

در ادامه گفت‌وگو، فروشنده به زنانی با گروه خونی منفی هشدار داد که باید تا ۷۲ ساعت پس از سقط، آمپول «رگام» تزریق کنند تا در بارداری‌های بعدی دچار مشکل نشوند.

جزئیات قیمت و ادعاهای فروشنده

در نهایت، قیمت داروها به این صورت اعلام شد: بسته ۵ عددی آمریکایی همراه با مسکن ۴ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، بسته ۱۰ عددی با تضمین و درد کمتر ۵ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان و نمونه آلمانی یا های‌کپی بدون تضمین که توصیه نمی‌شود، ۵ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است. فروشنده ادعا می‌کرد قرص‌ها مستقیماً از کلینیک ارسال می‌شوند، واسطه‌ای در کار نیست، دارای «سریال‌نامبر قابل پیگیری» هستند و مشاوره نیز توسط پزشک باتجربه انجام می‌شود.

وی حتی چندین پیام صوتی از افراد مختلف با لهجه‌ها و صداهای متفاوت فرستاد و گفت این‌ها مشتریان قبلی هستند که با رضایت کامل تجربیات خود را به اشتراک گذاشته‌اند.

جست‌وجو در اپلیکیشن‌های روزمره

این تنها مورد فروش نبود. در جست‌وجویی ساده، نام چند داروی سقط را در یکی از اپلیکیشن‌های پرکاربرد ثبت کردیم—همان اپی که این روزها برای سفارش غذا، تاکسی و خرید از سوپرمارکت استفاده می‌شود.

نیم‌ساعت بعد، یکی از داروخانه‌ها ضمن تأیید وجود دارو، با دریافت حدود ۴۵۴ هزار تومان، نه‌تنها یک عدد، بلکه یک بسته کامل از قرص مورد نظر را به درِ منزل ارسال کرد.

سقط با قرص؛ پایان نیست، آغاز بحران است

مصرف خودسرانه داروهای سقط در بسیاری از موارد، تنها آغازی برای تجربه‌ای سخت و پرخطر است؛ تجربه‌ای که هشدارهای پزشکی در برابر آن کمرنگ جلوه می‌کند.

مریم، زنی که فرزند دوم خود را باردار بوده، چنین تجربه‌ای را از سر گذرانده است.

او می‌گوید در ماه دوم بارداری، پزشک خبر از مرگ جنین می‌دهد و مراحل قانونی سقط آغاز می‌شود. پس از سه بار معاینه توسط پزشکان مختلف—یکی از آن‌ها مرد بوده—پزشکی قانونی مجوز سقط را صادر می‌کند.

مریم با مجوز رسمی به بیمارستان مراجعه می‌کند، اما به دلیل نبود همسرش که در مأموریت بوده، بیمارستان از انجام عمل امتناع می‌کند. به‌جای بستری شدن، تنها یک عدد قرص به او داده می‌شود و توصیه می‌شود پس از مصرف دارو با اورژانس تماس بگیرد. او نیز همین کار را انجام می‌دهد و پس از چند روز مرخص می‌شود.

این مادر جوان، درمان را ادامه می‌دهد اما چند روز پس از سقط، همچنان خون‌ریزی ادامه دارد. سونوگرافی نشان می‌دهد که بخش‌هایی از بافت جنین هنوز در رحم باقی مانده و باید کورتاژ مجدد انجام شود؛ روندی که از نظر روحی و جسمی بسیار سنگین و دردناک است.

مریم درباره تجربه‌اش می‌گوید: «سقط جنین اصلاً اون چیزی نیست که فکر کنی با یه قرص تموم می‌شه. خوردن قرص تازه اول ماجراست. یه شروع که آخرش معلوم نیست به کجا ختم بشه. می‌تونه جون آدمو بگیره.»تجربه مریم نشان می‌دهد که حتی سقط قانونی با مجوز پزشکی نیز فرآیندی پرریسک و حساس است. حال تصور کنید همین مسیر با نسخه‌های اینترنتی و خوددرمانی طی شود.

داروهایی که در کانال‌های مجازی با وعده‌هایی مثل «فوری، بی‌دردسر و مطمئن» تبلیغ می‌شوند، نسخه‌ای ساده برای تصمیمی پیچیده نیستند. حتی در شرایط اضطراری، سقط پایان راه نیست. اگر بدون نظارت پزشک انجام شود، ممکن است آغاز مجموعه‌ای از عوارض، بحران‌های جسمی و خطرهای جانی برای مادر باشد.

هشدار متخصص زنان

در همین رابطه یک متخصص زنان در گفت‌وگویی گفت: زنانی که برای سقط جنین به ماماها یا افراد غیرپزشک مراجعه می‌کنند، در معرض خطر مرگ بیشتری قرار دارند.

او هشدار داد: استفاده از داروهای سقط، اگر بدون نظارت پزشک باشد، می‌تواند موجب خون‌ریزی، عفونت، باقی‌ماندن بقایای جنین در رحم و در مواردی منجر به مرگ مادر شود.

وی تأکید کرد: در صورت مراجعه نکردن به‌موقع به بیمارستان، احتمال وقوع اتفاقات جبران‌ناپذیر بسیار بالا خواهد بود.

او همچنین از نبود نظارت کافی در حوزه فروش دارو انتقاد کرد و گفت: دسترسی آسان به این داروها مساوی است با به‌خطر انداختن جان زنان.

فریب ظاهر حرفه‌ای را نخورید

داروهای سقط، اگر بدون تجویز و نظارت پزشک مصرف شوند، می‌توانند عوارض شدیدی از جمله پارگی رحم، خون‌ریزی خطرناک و حتی مرگ داشته باشند. از سوی دیگر، خرید، فروش و توزیع این داروها—چه حضوری و چه آنلاین—بر اساس قانون جرم بوده و پیگرد قضایی به همراه دارد.

طبق ماده ۵۷ قانون حمایت از خانواده، قوه قضاییه موظف است ظرف سه ماه پس از لازم‌الاجرا شدن قانون، با همکاری وزارت بهداشت، تدابیر و اصلاحات قانونی لازم برای مقابله با سقط‌های غیرقانونی را تدوین کرده و به مراجع ذی‌ربط ارائه دهد.

بر اساس ماده ۵۸، فقط داروخانه‌های بیمارستانی دارای مجوز وزارت بهداشت اجازه دارند داروهای سقط را توزیع کنند. فروش، خرید، حمل و نگهداری این داروها بدون نسخه، یا خارج از سامانه ردیابی وزارت بهداشت، جرم محسوب می‌شود و مجازات تعزیری درجه سه تا شش را در پی دارد.

تخلف در جامعه پزشکی و ضرورت مجازات سنگین

محمدمسعود یوسفی، کارشناس حقوق پزشکی در گفت‌وگویی گفت: اگر پزشکی با سواستفاده از اعتماد عمومی اقدام به تجویز داروهای غیرمجاز یا رفتار غیرقانونی کند، باید بالاترین مجازات برای او در نظر گرفته شود.

او اضافه کرد: در چنین پرونده‌هایی، تخفیف و بخشش معنا ندارد. این افراد نه‌تنها به بیماران آسیب می‌زنند، بلکه اعتماد عمومی به جامعه پزشکی را نیز خدشه‌دار می‌کنند. مسیر اصلاح برای آن‌ها تقریباً ناممکن است.

یوسفی تأکید کرد: مجازات این پزشکان باید جنبه ارعابی داشته باشد، نه اصلاحی. زیرا چنین تخلفاتی می‌تواند تبعات غیرقابل جبران برای سلامت مردم داشته باشد.

وی در پایان تاکید کرد: افرادی که در فضای مجازی اقدام به فروش داورهای سقط جنین می کنند، فروشنده غیرمجاز تنها یک فعل مجرمانه صورت نمی گیرد، در این ماجرا دو زاویه حقوقی قابل بررسی است. نخست، ارتکاب جرم مستقل از سوی متهم به دلیل فروش و عرضه غیرقانونی دارو؛ یعنی توزیع دارو خارج از شبکه رسمی، نسخه‌پیچی و تحویل دارو بدون رعایت ضوابط فنی و قانونی.

یوسفی گفت: دوم، نقش او به‌عنوان حلقه‌ای فعال و تأثیرگذار در زنجیره وقوع یک جرم بزرگ‌تر که حتی می‌تواند به جرمی همچون قتل منتهی شود. به بیان دیگر، اگر چنین فردی و چنین اقداماتی وجود نداشت، احتمال وقوع جرم اصلی اساساً منتفی بود. به همین دلیل، قانون‌گذار در برخی موارد عامل زمینه‌ساز را «سبب اصلی» می‌داند؛ عاملی که می‌تواند حتی مسئولیتی فراتر از مباشر جرم داشته باشد.

با وجود صدور احکام سنگین برای برخی عاملان سقط‌های غیرقانونی، بازار داروهای سقط در فضای مجازی همچنان پررونق و فعال است؛ آن‌هم بدون نسخه، بدون نظارت، و با وعده تحویل فوری. این شرایط، نشان‌دهنده ضعف در نظام نظارتی و خلأ اجرای مؤثر قانون است.طبق یافته‌های این گزارش، داروهایی که باید تنها از طریق داروخانه‌های خاص و تحت نظارت وزارت بهداشت ارائه شوند، به راحتی در اختیار افراد قرار دارند. این موضوع، ضرورت ورود جدی نهادهای نظارتی را دوچندان می‌کند.

محدودسازی دسترسی عمومی به این داروها، و اعمال اشد مجازات برای افراد و شبکه‌های دخیل در این تخلفات، می‌تواند نخستین گام جدی برای پایان دادن به بازاری باشد که جان زنان را قربانی سودجویی می‌کند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، با افزایش سن ازدواج و تعویق فرزندآوری، حفظ توان باروری به یکی از چالش‌های مهم سلامت در جوانان تبدیل شده است. متخصصان مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا وابسته به جهاددانشگاهی، تأکید دارند که فریز تخمک و جنین در سنین مناسب می‌تواند شانس باروری در سال‌های بعد را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.

علیرضا حیدرنژاد جنین‌شناس، در این باره گفت: بسیاری از جوانان به دلایل مختلف اجتماعی، اقتصادی یا شخصی، ازدواج و تصمیم برای فرزندآوری را به دهه‌های سوم و چهارم زندگی موکول می‌کنند. این در حالی است که قدرت باروری، به ویژه در زنان، رابطه مستقیم با سن دارد.

وی افزود: دختران از بدو تولد با تعداد محدودی تخمک به دنیا می‌آیند و این ذخیره تخمک‌ها با گذر زمان، هم از نظر تعداد و هم کیفیت کاهش می‌یابد. مردان نیز با افزایش سن با افت کیفیت اسپرم مواجه می‌شوند.

به گفته مسئول کنترل کیفی آزمایشگاه جنین‌شناسی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا، این مرکز با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین فناوری‌های کمک‌باروری، امکان فریز تخمک برای دختران مجرد و فریز جنین برای زوج‌های جوان را فراهم کرده است. توصیه می‌شود بانوان زیر ۳۰ سال، در صورت نداشتن برنامه ازدواج در آینده نزدیک، اقدام به فریز تخمک کنند.

حیدرنژاد افزود: همچنین در صورتی که فرد ازدواج کرده باشد، فریز جنین روش مؤثرتری خواهد بود، چرا که یک مرحله جلوتر از فریز تخمک محسوب می‌شود و شانس موفقیت را افزایش می‌دهد.

وی، هدف از ارائه این خدمات را حفظ قدرت باروری افراد و پیشگیری از ناباروری ناشی از افزایش سن یا بروز اختلالات دیگر در سال‌های آینده عنوان کرد و افزایش آگاهی و اطلاع رسانی به موقع در این زمینه را گامی مؤثر در ارتقا سلامت باروری و تصمیم‌گیری آگاهانه جوانان دانست.

حیدرنژاد گفت: جوانان امروز باید بدانند که علم، راهکارهایی مطمئن برای حفظ باروری در اختیارشان گذاشته است. کافی است پیش از آنکه زمان طلایی از دست برود، تصمیم هوشمندانه بگیرند.