سلامت

به گزارش مجاهدت از مشرق، دکتر علی بهشتی نامدار با اشاره به اینکه کبد دومین عضو بزرگ در بدن انسان است که با وزنی حدود ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم بیش از یک لیتر خون را در هر دقیقه تصفیه می‌کند، خاطر نشان کرد: در واقع کبد فاکتورهای مضر مواد غذایی را می‌گیرد و آن‌ها را به صورت بدون ضرر وارد سیستم‌های دیگر بدن می‌کند،

وی تصریح کرد: کبد به طور طبیعی خود را با سلول‌هایی ترمیم و پاکسازی می‌کند؛ اما اگر فاکتورهای منفی وارد آن شده باشند، در این کار اختلال رخ می‌دهد و یکی از این فاکتورهای منفی رسوب بیش از حد چربی در کبد است. وجود چربی در کبد طبیعی است و اگر این میزان از چربی بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب دچار شده است؛ یعنی حالتی که کبد در شکستن چربی‌ها دچار مشکل شده است؛ در نتیجه چربی در کبد رسوب می‌کند.

دکتر بهشتی نامدار با بیان اینکه کبد چرب باعث هیچ علامتی نشود و بثورات پوستی ارتباطی با کبد چرب ندارد، عنوان کرد: کنترل دقیق دیابت و جلوگیری از اضافه وزن راهکار پیشگیری کننده از ابتلا به دیابت است.

وی با اشاره به اینکه بی‌اشتهایی می‌تواند یکی از نشانه‌های بروز مشکل در کبد باشد بخصوص زمانی که اشتهای شما به طور ناگهانی تغییر می‌کند، ممکن است دلایلی مانند افسردگی و بیماری کبد وجود داشته باشد، اظهار کرد: خستگی مزمن ، خواب نامنظم، مشکلات حافظه، نوسانات وزن، خارش پوست، زردی چشم ها، ادرار تیره و… از نشانه های اختلال در عملکرد کبد است.

دکتر بهشتی نامدار با بیان اینکه چاقی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به کبد چرب است، عنوان کرد: البته افزایش میزان چربی شکمی که با شاخص اندازه دور کمر اندازه‌گیری می‌شود، نسبت به چاقی کل بدن شاخص مهم‌تری برای بروز بیماری کبد چرب است.

وی با اشاره به اینکه افزایش چربی خون از دیگر اجزای سندروم متابولیک است که با بیماری کبد چرب ارتباط دارد ، گفت: بسیاری از بیماری‌ها مانند افزایش چربی‌های بد یا کلسترول و تری گلیسیرید در خون، سندرم متابولیک، سندرم تخمدان پلی کیستیک، دیابت نوع ۲، کم‌کاری تیروئید (hypothyroidism)، کم‌کاری غده هیپوفیز (hypopituitarism)، خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی را افزایش می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه به طور کلی تبعیت از رژیم‌های غذایی نادرست و مصرف هر روز غذاهای فست فودی (سوسیس، کالباس، سس، پیتزا)، استرس‌های شغلی و خانوادگی بلند مدت، مصرف داروهای بدون مشاوره با پزشکان متخصص، شیوه زندگی بی‌فعالیت و نادرست و تبعات آن از قبیل چاقی و اضافه وزن در ابتلا به کبد چرب در بین سنین مختلف موثر است، بیان کرد: کاهش وزن مناسب و سالم ، انتخاب مواد غذایی مناسب، کاهش چربی شکم به کمک ورزش کردن برای بیماران مبتلا به کبد چرب مفید است. دنبال کردن برنامه ورزشی روزانه وزن بدن را در حد مطلوب نگه می‌دارد و مانع بروز بسیاری از عارضه‌ها می‌شود.

وی بیان کرد: تعدادی از بیماران کبد چرب به سمت نارسایی کبدی میروند و از سوی دیگر شیوع کبد چرب در دنیا افزایشی است از همین رو احتمال خطر نیز افزایش می یابد بنابراین بهترین راهکار مقابله با کبد چرب اصلاح سبک زندگی و انجام فعالیتهای ورزشی است.

وی با بیان اینکه کاهش دریافت کالری و افزایش تحرکات بدنی اساس درمان فرد است، بیان کرد: صد گرم تنقلات حدود ۶۰۰ یا ۷۰۰ گرم کالری دارد بنابراین همینطور که باید در مصرف غذاهای چرب و شیرین رعایت اعتدال را داشت در مصرف خرما ، کشمش و توت نیز به عنوان شیرین کننده همراه چای و… باید مراقبت کرد زیرا قند این مواد غذایی نیز بالاست و خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش می دهد.

منبع:بهداشت نیوز

به گزارش مجاهدت از مشرق، حشمت‌اله رضوی موسوی با اشاره به اهمیت مصرف پنیر سالم در رژیم غذایی، معیارهای شناسایی یک پنیر باکیفیت را تشریح و اظهار کرد: مصرف‌کنندگان هنگام خرید پنیر باید به نکاتی چون نشان سیب سلامت و تاریخ انقضا توجه ویژه داشته باشند زیرا این اطلاعات، اطمینان می‌دهد که محصول تحت نظارت بهداشتی تولید شده است.

وی تاکید کرد: پنیر باکیفیت باید دارای بافت یکنواخت، رنگ طبیعی، و بوی مطبوع باشد و از مواد اولیه طبیعی تهیه شده باشد. همچنین، میزان چربی و نمک متعادل در پنیر از دیگر نشانه‌های کیفیت بالای این محصول است.

کارشناس سازمان غذا و دارو افزود: سازمان غذا و دارو برای حفظ سلامت عمومی، معیارهای سخت‌گیرانه‌ای برای محتوای میکروبی و فرآیند تولید پنیر دارد.

وی همچنین به اهمیت نظارت بر نوع پنیر و شرایط بسته‌بندی و نگهداری آن اشاره کرد و گفت: پنیر باید در بسته‌بندی‌های مناسب و به دور از رطوبت و نور مستقیم نگهداری شود.

سرپرست اداره امور فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی با منشأ دامی و دریایی در ادامه به نظارت‌های دوره‌ای و سرزده سازمان اشاره و بیان کرد: کارشناسان سازمان به صورت منظم از کارخانجات تولید پنیر بازدید و نمونه‌هایی از محصولات را برای آزمایش‌های کنترل کیفیت به آزمایشگاه‌های مجهز ارسال می‌کنند. همچنین، اطلاعات مربوط به تاریخ تولید، ترکیبات تغذیه‌ای، و میزان چربی و کالری به دقت بررسی می‌شود.

رضوی موسوی تصریح کرد: سازمان غذا و دارو علاوه بر بازرسی‌های مستقیم، آموزش و آگاهی‌رسانی به مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان را نیز در دستور کار دارد تا با ارائه اطلاعات دقیق، مصرف‌کنندگان بتوانند محصولات سالم‌تری انتخاب کنند. اقدامات نظارتی سازمان و همکاری با دستگاه‌های دیگر، سبب شناسایی و توقیف محصولات غیرمجاز شده و به ارتقاء سلامت عمومی جامعه کمک می‌کند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، بیماری‌های تیروئیدی از جمله مشکلات شایع در بین بزرگسالان و کودکان است. از آنجایی که هورمون تیروئید نقش بسزایی در سوخت و ساز و متابولیسم بدن دارد توجه به درمان آن اهمیت زیادی، به خصوص برای کودکان دارد. این که آیا تغذیه در ایجاد یا درمان این بیماری نقش دارد؟ چه علائمی نشان از این بیماری در کودکان دارد؟ و اهمیت کم کاری یا پر کاری تیروئید در دوران بارداری، سوالات مهم در مورد این بیماری است که به این بهانه با دکتر نسرین بابازاده متخصص داخلی و فلوشیپ غدد به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه آن را می‌خوانید:

آیا تغذیه می‌تواند در کم کاری یا پرکاری تیروئید نقش داشته باشد؟

ید موجود در رژیم غذایی یکی از مهمترین فاکتورها در عملکرد صحیح غده تیرویید است. مطالعات مختلف نشان داده است که در مناطقی که خاک غنی از ید ندارد، شیوع کم کاری تیروئید و گواتر در آن منطقه بیشتر است. همچنین مشاهده شده است که در مناطقی که خاک، ید زیادی دارد یا رژیم غذایی مردم سرشار از ید است ( مثلا مصرف غذای دریایی زیاد است) پرکاری تیروئید مختصری نسبت به مناطق دیگر بیشتر است.

ایران جزء مناطقی است که خاک‌اش ید زیادی ندارد. در گذشته‌های دور، مشکل گواتر و کم کاری تیروئید در کودکان بسیار دیده می‌شد که با توزیع نمک‌های یددار و غنی کردن مواد غذایی با ید این ‌مشکل تا حد زیادی برطرف شد.

آیا لازم است عموم افراد بخواهند به صورت روتین از مکمل‌های ید استفاده کنند؟

ما مکمل‌های ید را به صورت روتین تجویز نمی‌کنیم. استفاده از نمک‌های یددار کفایت می‌کند. استثنایی که وجود دارد در مورد خانم‌های باردار است. در این افراد چون نیاز بدن‌شان به ید افزایش پیدا می‌کند، مکمل ید تجویز می‌شود.

آیا مواد غذایی دیگری در ایجاد پرکاری و کم کاری تیروئید نقش دارند؟

یک سری از خوراکی‌ها تحت عنوان گواتروژن معروفند ( به مواد غذایی گفته می‌شود که باعث ایجاد گواتر می‌شوند) در یک سری از سبزیجات خاص مثل کلم، ترب، شلغم یا بادام زمینی وجود دارد. این که مصرف روتین این مواد غذایی باعث کم کاری یا پرکاری تیروئید می‌شود. باید بگوییم خیر. جای نگرانی ندارد مگر این که فرد بخواهد بسیار زیادتر از حد نرمال از این مواد استفاده کند. در غیر این صورت مصرف روتین و روزمره این مواد جای نگرانی ندارد. نیازی نیست که بیماران (چه کودکان و چه بزرگسالان ) خودشان را از مصرف این مواد غذایی محروم کنند.

از طرفی در مورد نمک‌ها، بهترین نمکی که وجود دارد همان نمک تصفیه شده یددار است. بیمارانی به ما مراجعه می‌کنند و می‌گویند:« ما از نمک‌های آبی یا صورتی … استفاده می‌کنیم برای این که تیروئیدمان تنظیم شود». این موضوع پایه علمی ندارد. بهترین نمک همان نمک یددار است که استفاده شود.

در مورد نمک‌های یددار این نکته قابل ذکر است که ید ماده‌ای به شدت فرار است، اگر نمک در یک ظرف در باز یا در معرض نور یا حرارت زیاد قرار گیرد، ممکن است تبخیر شود. از این رو همیشه ظرف نمک باید در بسته بوده و در معرض نور نباشد. نمک ترجیحا در پایان پخت غذا اضافه شود، چون حرارت باعث تبخیر ید نمک می‌شود.

آیا بیمارهای تیروئید (کم کاری یا پرکاری یا نودول‌های تیروئید) نسبت به گذشته بیشتر شده است؟

واقعیت این است که احتمالا بیشتر نشده است. چرا که تا چندین سال قبل، تست‌های تیروئیدی یا سونوگرافی تا این اندازه در دسترس نبودند یا آگاهی مردم در مورد علائم کم کاری یا پر کاری تیروئید تا این حد زیاد نبود. خیلی وقت‌ها شخص تا آخر عمرش متوجه بیماری نمی‌شد. در سال‌های اخیر مردم خیلی حساس‌تر شدند و آگاهی‌شان نسبت به علایم بالاتر رفته است. در اکثر مواقع خودشان به پزشک مراجعه کرده و از او می‌خواهند برایشان آزمایش تیروئید یا سونوگرافی تیروئیدی بنویسد.

در کودکان چه علائمی نشان از این بیماری دارد؟

خوشبختانه چند سالی است که از کودکان از بدو تولد تست‌های تیروئید گرفته می‌شود. اگر به هر علتی تست‌های تیروئیدی انجام نشود، علائمی در نوزادان و کودکان دارد. مهم‌ترین مسئله‌ای که ما خیلی نگرانش هستیم اثر آن روی تکامل سیستم عصبی و مغز کودک است.

اگر درمان به موقع شروع نشود باعث عقب ماندگی ذهنی کودک می‌شود. این کودکان تاخیر در تکامل دارند. دیرتر اقدام به راه رفتن، غذا خوردن، حرف زدن و دندان درآوردن می‌کنند. اختلالات رشد شدیدی دارند. قد کوتاهی دارند. مرتب خواب آلود هستند. صدای گریه این کودکان معمولا خشن است. استخوان ملاج سرشان دیرتر بسته می‌شود.
این‌ها علائمی هستند که اگر به هر علتی آزمایش تیروئید در بدو نوزادی انجام نشد و کودک این علائم را داشت، پدر و مادر حتما باید کودک را نزد پزشک برده و این تست‌ها برایش درخواست شود. کم کاری تیروئید می‌تواند در سنین بالاتر مثل ۷تا ۸ سالگی کودک هم اتفاق بیافتد. در این سنین کودکان معمولا قد کوتاهی داشته، چاق هستند. کم کاری یا پرکاری تیروئید ممکن است باعث بلوغ زودرس یا دیر رس هم شود.

اهمیت عملکرد نرمال تیروئید در بارداری تا چه حد است؟

اهمیت عملکرد نرمان تیروئید(چه کم کاری چه پرکاری تیروئید) در دوران بارداری خیلی زیاد است. اگر مادری در دوران بارداری کم کاری تیروئید داشته باشد. به خاطر این که جنین تا چند هفته اول غده تیروئید ندارد و از هورمون‌های تیروئیدی مادر استفاده می‌کند، اگر خود مادر هم کمبود این هورمون را داشته باشد بچه دچار نقص در تکامل دوران جنینی‌اش می‌شود و ممکن است روی مغز بچه اثرات سویی بگذارد. از این رو مهم است که همه خانم‌های باردار قبل از بارداری، از جهت عملکرد نرمال تیروئید مورد بررسی قرار بگیرند. اگر تیروئیدشان موردی داشت، در طول دوران بارداری به طور منظم این تست‌ها درخواست شود تا اگر لازم بود دوز داروهایشان کم یا زیاد شود.

پرکاری تیروئید هم به همان اندازه مهم است. اگر پرکاری تیروئید به خوبی کنترل نشود احتمال زایمان زودرس، اختلال رشد جنین یا حتی سقط هم وجود دارد. البته مشخص است که در صورت مصرف منظم دارو و کنترل بیماری جای نگرانی نیست.

به گزارش مجاهدت از مشرق، محمداسماعیل توکلی؛ رئیس سازمان اورژانس استان تهران امروز درباره مأموریت‌های انجام شده طی هفته گذشته اظهار کرد: در هفته گذشته (۳ تا ۹ آذرماه) در مجموع ۲۶ هزار و ۱۳۳ مأموریت در مرکز ارتباطات ۱۱۵ اورژانس استان تهران (دیسپچ) ثبت شد که در پی این مأموریت‌ها ۶۳۱۷ نفر به مراکز درمانی انتقال یافتند و ۱۱ هزار و ۶۲۱ نفر نیز در محل از خدمات اورژانس استفاده کردند.

وی افزود: در این مدت ۵۷ هزار و ۸۰۱ تماس با مرکز دیسپچ اورژانس استان تهران برقرار شد که از این تعداد متأسفانه ۲۱۲۵ تماس (معادل ۳.۷ درصد کل تماس‌ها) مزاحمت تلفنی برای این مرکز بوده است.

توکلی ادامه داد: از مجموع مأموریت‌های ثبت شده طی هفته گذشته، ۴۰۹۹ مورد حوادث ترافیکی (۱۵.۷ درصد از کل ماموریت‌ها) و ۲۲ هزار و ۳۴ مورد (۸۴.۳ درصد از کل ماموریت‌ها) حوادث غیر ترافیکی بوده است.

رئیس اورژانس استان تهران گفت: طی این بازه زمانی اورژانس هوایی ۴ سورتی پرواز داشته است که در پی آن پنج مصدوم به مراکز درمانی انتقال یافته‌اند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، حسن رودگری، با بیان اینکه در اکثر موجودات مبنای خلقت در تکامل جنین به سمت دختر شدن استوار است، گفت: زمانی‌که کروموزم y سالم و فعال به جنین منتقل شود، که فقط در اسپرم مردان وجود دارد، در ترکیب با کروموزوم x که از مادر آمده منجر به جنسیت پسر در جنین می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: بنابراین اگر یکی از کروموزوم‌های X مادر از طریق تخمک در کنار کروموزوم X پدر از طریق اسپرم در نطفه قرار بگیرد، جنسیت جنین دختر می‌شود و اگر در کنار کروموزوم Y پدر قرار گیرد، جنسیت جنین، پسر خواهد بود بنابراین این کروموزوم Y مردان است که در دختر یا پسر بودن جنین تأثیر دارد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا جنسیت نوزاد را در دوران جنینی می‌توان تغییر داد یا خیر، گفت: از نظر علمی پس از تشکیل نطفه تغییر دادن محتوای ژنتیکی غیر ممکن است.

این متخصص ژنتیک با تاکید بر اینکه تعیین جنسیت فرزند از طریق تجویز رژیم‌های غذایی از سوی برخی افراد، پایه و اساس علمی ندارد، افزود: تمام روش‌ها مثل رژیم‌های غذایی خاص و یا آمیزش در یک زمان ویژه که می‌تواند باعث دختر یا پسر شدن جنین شود، پایه و اساس علمی نداشته و هیچکدام خصوصاً در مواردی که سلامت فرد به خطر می‌افتد توصیه نمی‌شوند. هیچکدام از روش‌هایی غذایی، حتی آنهایی که بر رویشان تحقیقاتی نیز در مراکز معتبر صورت گرفته به هیچ نتیجه و روش قطعی و مطمئن ختم نشدند. لذا از دستورات غذایی که خطری برای سلامت فرد داشته باشد و یا تعادل رژیم غذایی وی را با افزودن بیش یا کمتر از حد نیاز محتویات غذایی بر هم بزند، باید به‌شدت پرهیز شود.

این متخصص ژنتیک بالینی با تاکید بر اینکه تعیین جنسیت فرزند از طریق تجویز رژیم‌های غذایی از سوی برخی افراد پایه و اساس علمی ندارد، گفت: تمام روش‌ها مثل رژیم‌های غذایی خاص و یا آمیزش در یک زمان ویژه که می‌تواند باعث دختر یا پسر شدن جنین شود، پایه و اساس علمی نداشته و هیچکدام خصوصاً در مواردی که سلامت فرد به خطر می‌افتد توصیه نمی‌شوند.

وی درباره این موضوع که زن تعیین کننده جنسیت است یا مرد، خاطرنشان کرد: عامل ژنتیکی تعیین جنسیت جنین در حقیقت مردان هستند، بنابراین اگر مردی همسر خود را به بهانه‌هایی مثل اینکه «دختر زاست» سرزنش کند و یا همسر دیگری را برای پسردار شدن انتخاب کند، سخت در اشتباه است، چرا که این مسئله از جانب زن نیست و این مردها هستند که با شانس ۵۰ درصد با اشتراک گذاشتن کروموزوم y و یا x از طریق اسپرم، جنسیت پسر با دختر جنین را رقم می‌زنند.

رودگری در توضیح اینکه چه طور می‌توان با روش‌های علمی تعیین کرد که جنس جنین چه باشد، عنوان کرد: استفاده از روش تشخیص ژنتیکی قبل از انتقال جنین، تنها روش علمی برای این منظور است. روش تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی (PGD) این امکان را به خانواده‌هایی که طبق قانون و به دلایل خاص، جنسیت فرزند خود را پیش از بارداری می‌توانند انتخاب کنند، به دست می‌دهد.

وی تاکید کرد: این روش صرفاً برای ارجحیت دادن به نوزاد دختر یا پسر نیست بلکه برای کمک به والدین بیمار برای جلوگیری از انتقال بیماری‌های وابسته به جنسیت مانند هموفیلی، کوررنگی، دیستروفی عضلانی و…، نیز طراحی شده است.

این متخصص ژنتیک بالینی توضیح داد: جنین‌های مبتلا به این بیماری‌ها با روش ژنتیکی PGD شناسایی و از فرآیند IVF حذف می‌شوند تا از انتقال ژنتیکی بیماری‌ها به فرزند آینده جلوگیری شود و جنین فاقد بیماری مورد نظر، به رحم مادر منتقل می‌شود.

وی تاکید کرد: مرکز جامع خدمات ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، خدمات PGD و مشاوره‌ای لازم را به خانواده‌هایی که قانونا می‌توانند از این امکان برای تعیین جنسیت پیش از بارداری استفاده کنند، می‌تواند ارائه دهد.

رودگری، هدف اصلی این مرکز را ارائه خدمات تخصصی ژنتیک با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای تشخیصی بین المللی اعلام کرد و افزود: تمامی خدمات در این مرکز که فضای فیزیکی آن در بیمارستان طالقانی مستقر است، با تعرفه دولتی انجام می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: کلینیک‌های تخصصی بیماری‌های متابولیک و ناهنجاری‌های بدو تولد، ژنتیک ناباروری، مادر و جنین، ژنتیک بیماری‌های اعصاب، ژنتیک بیماری‌های قلبی و شایع ارثی و سرطان‌های ارثی در مرکز جامع خدمات ژنتیک فعال است و خدمات تشخیصی سیتوژنومیک، مولکولی و مولکولی پیشرفته (NGS) نیز در آن ارائه می‌شود.

به گفته وی، واحد مشاوره ژنتیک با همکاری و بهره گیری از تخصص و تجارب پزشکان متخصص ژنتیک و سایر متخصصان بالینی و با هدف تشخیص بیماری، اطلاع رسانی به بیماران و خانواده‌های آنها در خصوص ماهیت، نحوه توارث، اقدامات پیشگیرانه و پیش آگهی بیماری فعالیت می‌کند.

رودگری درباره انواع خدمات مشاوره‌ای نیز گفت: مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج و بارداری، حین ازدواج، ناباروری و سقط مکرر، بیماری‌های شایع ارثی از جمله عقب افتادگی ذهنی و ناهنجاری‌های خونی، بیماری‌های متابولیک و سرطان‌های ارثی و سایر بیماری‌های شایع و غیرشایع فامیلی نیز در مرکز جامع خدمات ژنتیک انجام می‌شود.