سلامت

به گزارش مجاهدت از مشرق، اولین کمیسیون پزشکی بنیاد بیماری‌های نادر در سال ۱۴۰۲ با تأیید ۸ بیماری نادر دیگر برگزار شد.

کمیسیون پزشکی بنیاد بیماری‌های نادر با حضور داریوش فرهود پدر علم ژنتیک ایران، حمیدرضا ادراکی مدیرعامل بنیاد و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، مهدی نوروزی معاون علمی پژوهشی بنیاد بیماری‌های نادر، علی تقوی عضو شورای علمی، شاداب صالحپور فوق تخصص غدد کودکان، محمد حق شناس متخصص داخلی، سیامک عبدی متخصص مغز و اعصاب و ثریا فریدونی دبیر کمیسیون پزشکی بنیاد برگزار شد.

همچنین، ۱۶ بیماری دیگر که در ایران به بیماری‌های شایع تبدیل شده اند اما در لیست جهانی اورفان جز بیماری‌های نادر محسوب می‌شوند نیز در سامانه بنیاد بیماری‌های نادر ثبت شده اند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، پیوند عضو از بیمار مرگ مغزی، یکی از برنامه‌های مهم در حوزه سلامت به شمار می‌رود که با چالش‌هایی همراه بوده و باعث شده خیلی از خانواده‌ها، همچنان بین «مرگ مغزی» و «کما» دچار اشتباه شوند و اجازه ندهند بتوان از اعضای بدن بیمار مرگ مغزی که هرگز به حیات باز نخواهد گشت؛ استفاده مفید برد و زندگی را به چند بیمار هدیه داد.

این در حالی است که روزانه چند هموطن در اثر حوادث ترافیکی و غیر ترافیکی، دچار مرگ مغزی می‌شوند که خانواده‌های آنها بدون اطلاع از این واقعیت که بیمار آنها می‌تواند نجات دهنده جان چند بیمار باشد، اجازه اهدای عضو نمی‌دهند.

رتبه اول آسیا در اهدای عضو

کتایون نجفی زاده مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان، ر، به آمار اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی در کشور اشاره کرد و گفت: این آمار به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت، قبل از کرونا ۱۴.۳ بود که رتبه اول آسیا را داریم. در جهان هم بین رتبه ۳۰ و ۳۱ قرار داریم.

وی با اعلام اینکه هر سال بین ۵ تا ۸ هزار مرگ مغزی در کشور اتفاق می‌افتد که ۵۰ درصد این موارد قابلیت اهدای عضو دارند، افزود: ۳ تا ۴ هزار مرگ مغزی قابلیت اهدای عضو دارد که فقط از ۱۰۰۰ نفر مرگ مغزی برای اهدای عضو استفاده می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که در این سال‌ها هر چند شاهد بهبود وضعیت اهدای عضو از مرگ مغزی در کشور بوده‌ایم، اما نیاز است که بیشتر بر روی این موضوع کار کنیم و فرهنگ سازی انجام دهیم.

هر سال بین ۵ تا ۸ هزار مرگ مغزی در کشور اتفاق می‌افتد که ۵۰ درصد این موارد قابلیت اهدای عضو دارند

نجفی زاده ادامه داد: در دوران کرونا، عدد ۱۴.۳ به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی به ۷.۳ رسید که نشان می‌دهد این آمار نصف شده است؛ اما دو سال بعد به عدد ۱۱ و ۱۲ رسیدیم که هنوز با عدد ۱۴.۳ فاصله داریم که نشان می‌دهد روند افزایشی اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی در کشور اتفاق نیفتاده است. در حالی که شاهد رشد آمار بیماران نیازمند پیوند عضو در کشور هستیم.

وی با تاکید بر اهمیت اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی در کشور، افزود: با توجه به رشد آمار بیماران نیازمند اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی و پایین بودن آمار اهدا، می‌توان تصور کرد که آمار فوتی‌های بیماران در انتظار پیوند افزایش یافته است.

روزانه چند بیمار در انتظار عضو فوت می‌کنند

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان در پاسخ به این سوال که روزانه چند بیمار در انتظار اهدای عضو فوت می‌کنند، گفت: در سال ۹۴ و ۹۵ و بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت، روزانه ۷ تا ۱۰ بیمار فوت می‌کردند و الان قطعاً این آمار افزایش پیدا کرده، اما نمی‌توانیم بگوییم به چند نفر رسیده است.

نجفی زاده با تاکید بر همت همه جانبه برای افزایش آمار اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی در کشور، تصریح کرد: می‌طلبد که وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، فعال‌تر از قبل عمل کنند. همه دانشگاه‌ها دارای واحد فراهم آوری اهدای عضو هستند که در بعضی از استان‌ها، این واحدها از فعالیت لازم برخوردار نیستند. فعالیت این مراکز در حداقل است و باید به حد قابل قبول برسد.

وی با عنوان این مطلب که در سال ای اخیر فرهنگسازی شده اما هنوز برخی از هموطنان نمی‌دانند مرگ مغزی چیست. در حالی که اگر اطلاعات لازم را داشته باشند، در لحظه تصمیم می‌گیرند که اعضای بدن بیمار مرگ مغزی را برای نجات جان چند هموطن دیگر اهدا کنند.

همه باید کارت اهدای عضو داشته باشیم

نجفی زاده ادامه داد: ما نباید اطلاعات غلط به مردم بدهیم و باعث شویم که مرگ مغزی با کما اشتباه گرفته شود. همچنین، باید با کسانی که به مردم اطلاعات غلط می‌دهند، به شدت برخورد شود.

نباید اطلاعات غلط به مردم بدهیم و باعث شویم که مرگ مغزی با کما اشتباه گرفته شود

وی با عنوان این مطلب که همه ما باید کارت اهدای عضو بگیریم، افزود: هر چند این کارت جنبه قانونی ندارد که خانواده بیمار مرگ مغزی ملزم شود رضایت بدهد؛ اما می‌تواند خانواده را از این موضوع آگاه سازد که بیمار آنها به اهدای عضو بعد از مرگ مغزی، رضایت داشته است.

نجفی زاده تاکید کرد: در حال حاضر در کمتر از یک دقیقه می‌توان با ارسال کد ملی به شماره پیامک ۳۴۳۲، کارت اهدای عضو دریافت کرد و پس از آن، اسم صاحب کارت در سامانه ملی اهدای عضو ثبت می‌شود. حتی فرد می‌تواند با بارگذاری یک ویدئوی کوتاه در سامانه، بر ادعای خودش برای اهدای عضو پس از مرگ مغزی، صحه بگذارد.

وی افزود: یکی از محاسن دریافت کارت اهدای عضو این است که خانواده‌ها درگیر چالش اهدای عضو نمی‌شوند. به طوری که الان ۴۸ درصد خانواده بیماران مرگ مغزی برای اهدای عضو رضایت می‌دهند؛ اما اگر بدانند بیمار آنها کارت اهدای عضو داشته، این میزان به نزدیک ۱۰۰ درصد می‌رسد.

نجفی زاده ادامه داد: در آمریکا نزدیک به ۶۴ درصد بزرگسالان به اهدای عضو رضایت می‌دهند، در انگلیس بالای یک سوم جمعیت بزرگسال و در ایران، ۱۰ درصد بود که الان به ۱۴ درصد رسیده است. زیرا، حادثه می‌توان برای هر کسی اتفاق بیافتد و قابل پیش بینی نیست.

ماجرای شائبه‌های مالی در اهدای عضو

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان، در خصوص شائبه‌های مالی در بحث پیوند عضو از بیمار مرگ مغزی، گفت: اصلاً چنین چیزی نیست و اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی به هیچ عنوان درگیر مسائل مالی نمی‌شود. زیرا، اولاً تمام هزینه‌های اهدا و پیوند را وزارت بهداشت متقبل می‌شود؛ دوماً، مراکز اهدا و پیوند از یکدیگر جدا هستند؛ ثانیاً، اعضای خانواده بیمار مرگ مغزی هیچ دخالتی در اهدای عضو ندارند و نمی‌دانند عضو اهدایی به چه کسی پیوند زده خواهد شد. زیرا، بیمارستان هم در جریان نیست و کارها بر اساس لیست انتظار که در اختیار وزارت بهداشت است، پیش می‌رود. یعنی بر حسب زمان و بدحالی بیمار، تطابق بافتی و گروه خونی، برای اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی اقدام می‌شود.

وی با اشاره به اهمیت عضو پیوندی از بیمار مرگ مغزی، افزود: یک بیمار مرگ مغزی می‌تواند، ۸ عضو که شامل قلب، ۲ ریه، ۲ کلیه، کبد، لوزالمعده و روده است، اهدا کند. همچنین، با اهدای ۵۳ بافت بدن مثل استخوان، تاندون، دریچه قلب و…، بیمار مرگ مغزی می‌تواند باعث نجات بیمار از معلولیت شود.

به گزارش مجاهدت از مشرق، ابراهیم نوری گوشکی، متخصص پزشکی خانواده، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در یادداشتی به مناسبت روز جهانی پزشکی خانواده ٬ بیان داشت:‌پزشکان خانواده معمولاً اولین نقطه تماس برای جامعه سالم و بیمار هستند که به دنبال مراقبت‌های بهداشتی درمانی هستند.

آنها مراقبت مستمر و جامعی را در طول زندگی خود به افراد سالم و بیمار ارائه می‌دهند و روابط طولانی مدت با آنها ایجاد می کنند. این امر به پزشکان اجازه می‌دهد تا تاریخچه پزشکی، سبک زندگی و شرایط اجتماعی جامعه تحت نظر خود را درک کنند و مراقبت و پشتیبانی شخصی به آنها ارائه دهند.

رویکرد کل نگر: پزشکان خانواده با در نظر گرفتن سلامت جسمانی جامعه تحت پوشش، نه تنها رویکردی کل نگر به مراقبت های بهداشتی دارند، بلکه بهبود روابط عاطفی، اجتماعی و روانی او را نیز در نظر می‌گیرند. آنها بر مراقبت‌های پیشگیرانه، غربالگری و تشخیص زود هنگام بیماری‌ها برای کمک به بیماران برای حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری‌های مزمن تمرکز می‌کنند.

هماهنگی مراقبت: پزشکان خانواده به عنوان نقطه مرکزی هماهنگی برای نیازهای مراقبت‌های بهداشتی جامعه عمل می‌کنند. آنها با سایر ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی مانند متخصصان و بیمارستان‌ها کار می‌کنند تا اطمینان حاصل نمایند که افراد، بهترین مراقبت ممکن را دریافت می‌کنند و از تکرار خدمات جلوگیری می‌کنند.

حمایت و آموزش: پزشکان خانواده حامیان جامعه تحت پوشش خود هستند و به آنها کمک می کنند تا در سیستم مراقبت های بهداشتی حرکت کنند و به منابع مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند. آنها همچنین به بیماران در مورد سلامتی خود، از جمله نحوه مدیریت شرایط مزمن بیماری، انتخاب شیوه زندگی سالم و پیشگیری از بیماری، آموزش می دهند.

پزشکان خانواده نقش مهمی در ارتقای سلامت و رفاه افراد و جوامع دارند. فداکاری، شفقت و تخصص، آنها را به قلب مراقبت های بهداشتی و منبع قابل اعتماد حمایت برای بیماران و خانواده ها تبدیل می کند.

پزشکان خانواده همواره ستون فقرات مراقبت‌های بهداشتی بوده‌اند. پزشکان خانواده همواره بستر مراقبت جامع، دلسوزانه و مردم محور بوده‌اند.

پزشکان خانواده دیدگاه منحصر به فردی به چالش‌های سلامت بیماران دارند و می‌توانند مراقبت‌های جامع ارائه کنند، نقش عمده‌ای در این محور به سمت مراقبت‌های بهداشتی اولیه ایفا می‌کنند.

ما معتقدیم که تمرکز باید بر مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه و مراقبت‌های اجتماعی باشد و باید از نیروی انسانی موجود به ویژه پزشکان خانواده در حوزه مراقبت و پیشگیری، استفاده بهتری صورت گیرد.

انسانی‌سازی مراقبت‌های اولیه به این معناست که پزشکان خانواده (آن‌ها با نام‌های متعددی به کار می‌روند: پزشکان عمومی، پزشکان خانگی، مشاوران اولیه) باید بیشتر درپیشگیری و مراقبت‌های بهداشتی مشارکت داشته باشند و فقط به‌عنوان سرپرست و دروازه‌ای برای خدمات ثانویه کار نکنند.

دولت‌ها باید مسئول هماهنگ سازی مراقبت‌های بهداشتی درمانی باشند زیرا این بخشی از زیرساخت‌های مراقبت‌های بهداشتی در کشورهایشان است. دولت‌ها همچنین موقعیت خوبی برای تسهیل همکاری‌های لازم میان گروه‌های ذینفع مختلف، با حمایت از سیاست‌های مؤثر دارند. نیاز آشکار به طرح‌های «انسان محور» در تمام طیف‌های مراقبت‌های بهداشتی (از جمله فناوری‌های جدید) وجود دارد. این امر حیاتی است زیرا می تواند به بهینه سازی تجربه بیمار کمک کند.

در حال حاضر در چندین کشور و منطقه جهان، اهرم کافی برای حرکت به سمت این اهداف فراهم شده است. جوامع بیمار باید بحث را حول آگاهی و درک اهمیت قرارداد اجتماعی موجود و تغییرات بالقوه آن هدایت کنند. از همه ذینفعان خواسته می شود که به طور مداوم به این چارچوب‌ها برای رویکردی انسانی به مراقبت‌های بهداشتی احترام بگذارند و به کار گیرند و بیش از هر گروه دیگر ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، پزشکان خانواده نقش محوری منحصر به فردی به عنوان مباشر سیستم مراقبت‌های بهداشتی عمومی دارند، هر چند در سیستم مراقبت‌های بهداشتی، محدودیت‌هایی وجود دارد، از جمله ناتوانی در تمرکز بر حذف نابرابری‌های بهداشتی و تامین به موقع منابع مالی به عنوان محرک اصلی قدرت در مراقبت‌های بهداشتی.

در هر صورت، پزشکان خانواده، مراقبت‌های اولیه و مستمر را برای کل خانواده در جوامع ارائه می کنند و به مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی رسیدگی می کنند و خدمات کامل مراقبت‌های بهداشتی را با سایر متخصصان هماهنگ می‌کنند.

در کشور جمهوری اسلامی ایران نیز بیش از ٣٨ سال از توفیقات اجرای طرح گسترش شبکه‌ها با رعایت اصول PHC در روستاها می‌گذرد که موجب مباهات نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران در گوشه و کنار دنیا بوده است ازآنجائیکه از سال ١٣٨٤ تا کنون با حفظ همان ساختار، طرح بیمه رایگان روستائیان با طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع در مناطق روستایی، عشایری و شهرهای زیر ٢٠ هزار نفر، موجبات ارتقای سلامت بیشتر روستائیان را فراهم آورد.

به عقیده بسیاری از کارشناسان کشوری و بین‌المللی تکیه بر همان اصول با برطرف کردن نقاط ضعف برنامه آن از یک طرف و از طرف دیگر توفیق نه چندان رضایت بخش مردم و ارائه دهندگان خدمت در ارائه نسخه ۰۲ شهری در فارس و مازندران که تغییرات اساسی را در ارتقای سلامت به همراه نداشت. تیم کارشناسی ما بر آن شد که با توجه به نقاط ضعف بسته‌های موجود (روستایی و شهری) مدلی از اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع را با رویکرد تیم محور آنطور که در شبکه‌های روستایی کشور اتفاق افتاد، در کل کشوراعم ازروستا و شهر با شرایطی تقریبا یکسان به اجرا در آوریم.

اصول استراتژیکی که در این مدل رعایت می کنیم عبارتند از:

١-تغییر رویکرد از پزشک خانواده مراقبت کنندهِ خانواده محور به تیم پزشکی خانواده مراقبت کننده جامعه محور که با مسئولیت و مدیریت پزشک خانواده مراکزخدمات جامع سلامت و پزشکان مراقب محله سلامت، وظایف جامع خود را انجام خواهند داد.

٢-حفظ ساختار شبکه‌های بهداشتی درمانی موجود و نیرو های موجود و ایجاد زیر ساخت جدید مشابه خانه بهداشت و بهورز (خانه مراقب و مراقبِ محله) در شهر ها که خدمات را به صورت فعال با همان الگوی روستا ارائه خواهند داد.

٣-استفاده از ظرفیت پزشکان بخش خصوصی به عنوان پزشک همکارِ پزشک خانواده (نه پزشک خانواده) که در درمان بیماران به یاری پزشکان خانواده خواهند آمد

٤-نظام ارجاع سطح یک به دو (عمومی به متخصص) بصورت آزاد و توسط هر پزشک عمومی در هر کجای ایران صورت می گیرد.

٥-نظام مدیریت فن آوری اطلاعات سلامت در برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع جریان محور خواهد بود که حول پرونده الکترونیک سلامت، فرآیندهای اجرای این مدل را تسهیل خواهد نمود.

٦-مسئله محوری، یکپارچگی و جامع نگری فرآیندهای سلامت به جای سازمان محوری.

به گزارش مجاهدت از مشرق، در شبانه روز اخیر و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۴۲ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و ۲۴ نفر از آنها بستری شدند.

مجموع بیماران مبتلا به کووید۱۹ در کشور به هفت میلیون و ۶۱۰ هزار و ۸۹۵ نفر رسید.

تاکنون هفت میلیون ۳۶۴ هزار و ۱۱۰ نفر از بیماران، بهبود یافته و یا از بیمارستانها ترخیص شده اند.

۳۳۰ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش های مراقبت های ویژه بیمارستانها تحت مراقبت قرار دارند.

تاکنون ۵۶ میلیون و ۵۵۴ هزار و ۷۷۵ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.

از آغاز فرایند واکسیناسیون همگانی علیه ویروس کرونا تا امروز، ۶۵ میلیون و ۲۱۷ هزار و ۸۷۳ نفر دُز اول، ۵۸ میلیون و ۶۱۳ هزار و ۶۳۲ نفر دُز دوم و ۳۱ میلیون و ۶۹۷ هزار و ۲۲۷ نفر، دُز سوم و بالاتر واکسن کرونا را تزریق کرده اند و مجموع واکسن های تزریق شده در کشور به ۱۵۵ میلیون و ۵۲۸ هزار و ۷۳۲ دُز رسید.

در حال حاضر هیچ شهرستانی در وضعیت قرمز نیست اما هفت شهر در وضعیت نارنجی، ۱۰۶ شهر در وضعیت زرد و ۳۳۵ شهر کشور نیز در وضعیت آبی قرار دارند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، هر چه فرد زمان بیشتری را با تلفن همراه سپری کند، خطر ابتلاء به فشار خون بالا بیشتر می‌شود.

در این مطالعه از داده‌های ۲۱۲۰۴۶ نفر از داده‌های سلامت بریتانیا استفاده شد.

فشار خون بالا با پیامدهای منفی سلامتی از جمله نارسایی قلبی، حمله قلبی، فیبریلاسیون دهلیزی و خطر سکته مرتبط است.

محققان با بررسی داده‌های پیگیری شرکت‌کنندگان به ارتباط بین استفاده بیشتر از تلفن همراه و موارد جدید فشار خون بالا پی بردند. آنها همچنین عواملی مانند خطر ژنتیکی فشار خون بالا را بررسی کردند.

از شرکت کنندگان در مورد میزان استفاده از تلفن همراه و مدت زمانی که صرف تماس با تلفن می‌کنند یا تماس می‌گیرند، سؤالاتی پرسیده شد.

محققان افرادی که حدود ۳۰ تا ۵۹ دقیقه، ۱ تا ۳ ساعت، ۴ تا ۶ ساعت یا بیش از ۶ ساعت در هفته با تلفن صحبت می‌کردند، را بررسی کردند. هرچه افراد در هفته بیشتر با تلفن صحبت کنند، احتمال ابتلاء به فشار خون بالا بیشتر می‌شود.

افرادی که حدود ۳۰ تا ۵۹ دقیقه در هفته با تلفن صحبت می‌کنند، ۸ درصد افزایش خطر ابتلاء به فشار خون داشتند. افرادی که ۱ تا ۳ ساعت با تلفن صحبت می‌کنند، ۱۳ درصد، افرادی که ۴ تا ۶ ساعت با تلفن صحبت می‌کنند، ۱۶ درصد و افرادی که بیش از ۶ ساعت در هفته با تلفن صحبت می‌کنند، ۲۵ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلاء به فشار خون هستند.

این تیم همچنین بررسی کرد که آیا نگه داشتن تلفن در دست یا استفاده از یک دستگاه هندزفری با خطر فشار خون بالا مرتبط است یا خیر. اما آنها دریافتند که استفاده از دستگاه‌های هندزفری تغییر قابل توجهی در سطح موارد جدید فشار خون بالا ایجاد نمی‌کند.

نویسنده تحقیق دکتر «ژیانهوی کین» می‌گوید: «تیم تحقیق امیدوار است که این مطالعه بتواند به یافته‌های جدیدی در آینده منجر شود و در عین حال به مردم کمک کند تا اکنون انتخاب‌های سالم‌تری داشته باشند.»

وی در ادامه می‌افزاید: «یافته‌های ما نشان می‌دهد تا زمانی که زمان تماس هفتگی کمتر از نیم ساعت باشد، صحبت با موبایل ممکن است بر خطر ابتلاء به فشار خون بالا تأثیری نداشته باشد. به تحقیقات بیشتری برای تکرار نتایج نیاز است، اما تا آن زمان عاقلانه به نظر می‌رسد که تماس‌های تلفن همراه را برای حفظ سلامت قلب به حداقل برسانیم.»