سلامت

به گزارش مجاهدت از مشرق، احتمالا شما هم بارها نام هلیکوباکتر را شنیده‌اید. هلیکوباکتر نوعی باکتری معده است. این موجودات ذره‌بینی می‌توانند وارد بدن شما شوند و در دستگاه گوارش زندگی کنند و پس از چندین سال، باعث ایجاد زخم‌معده یا زخم بخش بالایی روده کوچک شوند. این در حالی است که آمارها از افزایش مبتلایان بیماری میکروب معده در کشور خبر می‌دهند. طبق مطالعات انجام شده در ایران، حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد افراد بالای ۵۰ سال به این میکروب دچار می‌شوند، اما در کشورهای اروپایی بر عکس ایران این بیماری در سنین بالا بروز می‌کند.

دکتر ناصر ابراهیمی دریانی-‌ فوق‌تخصص بیماری‌های گوارش و کبد نوشت: هلیکوباکتر میکروبی است که در معده به‌وجود می‌آید و در ایران معمولا در سنین کودکی و در تماس مستقیم با آلودگی‌ به بدن منتقل می‌شود. این میکروب می‌تواند از طریق آب، سبزیجات و خاک وارد بدن شده‌، باعث التهاب مختصر در معده و به خصوص در قسمت انتهایی آن شود.

رابطه سرطان و هلیکوباکتر

حدود یک درصد افرادی که به میکروب هلیکوباکتر مبتلا هستند دچار سرطان یا زخم‌معده می‌شوند. در مواردی که یکی از بستگان درجه اول دچار سرطان معده شده باشد، لازم است فرد به پزشک مراجعه کند. شاید این پرسش برایتان مطرح شود که آیا بیماری‌های ناشی از میکروب معده در مراحل اولیه به‌راحتی تشخیص داده می‌شوند؟ باید گفت چون آلودگی به این میکروب خیلی حاد نیست، نمی‌توان در زمان اولیه شکل‌گیری آن را تشخیص داد.

آندوسکوپی، تنها راه تشخیص‌ است؟

آلودگی با میکروب معده از طریق آندوسکوپی تشخیص داده می‌شود. از قسمت انتهایی معده نمونه برداری می‌کنند و آن را در محلولی قرار می‌دهند و در صورتی که بیمار این میکروب را داشته باشد، محلول به رنگ بنفش خواهد شد. روش دیگر این است که آنتی‌ژن میکروب از مدفوع تشخیص داده شود یا یک تست تنفسی از فرد مبتلا به این میکروب انجام می‌دهند که به آن (یو.بی.‌تی) می‌گویند. در این روش یک محلول نشان‌دار را ـ که با کربن شماره ۱۳ یا ۱۴ مخلوط شده باشد ـ به بیمار می‌دهند و زمانی که فرد نفس می‌کشد به دلیل نشان‌دار بودن محلول هیدروژنی که از راه تنفس دفع می‌شود، می‌توان تشخیص داد به میکروب مبتلا شده است. فرد برای انجام تست تنفسی نباید از حدود یک ماه قبل آنتی‌بیوتیک مصرف کند، چون باعث می‌شود این میکروب از بین برود و تست بیماری منفی باشد. در عین حال، وجود این میکروب در برخی افراد از طریق تست خونی یا سرولوژی تشخیص داده می‌شود که معمولا ارزش تشخیصی زیادی ندارد.

روش‌های انتقال هلیکوباکتر

اگر فرد به میکروب معده دچار شده باشد، بیماری از راه دهان به دهان یا مدفوع به دهان قابل انتقال است. در برخی موارد حتی مصرف غذاهایی که به‌خوبی طبخ نشده باشد، می‌تواند باعث به‌وجود آمدن این میکروب در معده شود. این بیماری به طور معمول در میان افراد فقیر جامعه شایع‌تر است؛ هر چند امروزه شیوع آن در ایران با توجه به این که رعایت مسائل بهداشتی نسبت به گذشته بهتر شده، کمتر دیده می‌شود.

دو آنتی‌بیوتیک مترونیدازول و کلاریتومایسین برای درمان این بیماری استفاده می‌شود. طبق مطالعات انجام شده در ایران مقاومت افراد به مترونیدازول حدود ۵۰ درصد و کلاریتومایسین تا ۳۰ درصد گزارش شده است. با این حساب تجویز بی مورد دارو از سوی پزشکان و مصرف نابجای آن توسط بیماران علت این موضوع است.

منبع: سلامت نیوز

به گزارش مجاهدت از مشرق، سیدرضا مظهری در حاشیه پنجمین اجلاس رؤسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی کشور که با محوریت برنامه پزشکی خانواده در ستاد وزارت بهداشت، افزود: اجرای برنامه «سلامت خانواده» نیاز به امکانات مختلف نرم افزاری دارد. دو بخش از ده‌ها قابلیتی که در برنامه پزشکی خانواده پیش بینی شده بود، یکی «نظام ارجاع و بازخورد» و دیگری «سیستم نوبت دهی» است.

وی با اشاره به اینکه قابلیت‌های دیگر نرم افزاری این برنامه به تدریج تولید و معرفی خواهد شد، ادامه داد: هم اکنون سامانه‌های نوبت دهی و ارجاع الکترونیک در برنامه پزشکی خانواده در تمام کشور راه اندازی شده است.

رئیس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت بیان کرد: در سامانه نظام ارجاع و بازخورد کار به این صورت است که وقتی یک بیمار به پزشک خانواده در سطح یک خدمت در مرکز جامع سلامت مراجعه کند و پزشک تشخیص دهد که این بیمار باید به سطح بالاتر ارجاع شود، این ارجاع تحت این سامانه صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: حال وقتی بیمار به سطح تخصصی یا فوق تخصصی ارجاع شد، تمام مستندات پزشکی مربوط به این ارجاع قابلیت رؤیت است و پزشک قادر به دیدن نتایج ارجاع خواهد بود.

مظهری گفت: این رویتِ مستندات در سامانه در روند تشخیص و درمان در سطح تخصصی مفید خواهد بود. هنگامی که پزشک در سطح تخصصی یا فوق تخصصی برای بیمار دستور تصویربرداری، آزمایش یا بستری یا هر گونه اقدامی صادر کرد، این اقدامات در قالب ارتباطات الکترونیکی به پزشک ارجاع دهنده در سطح اول منعکس می‌شود.

رئیس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت ابراز داشت: در سامانه نوبت دهی نیز پزشک قادر خواهد بود برای بیماری که به سطوح بالاتر ارجاع می‌شود نوبت تعیین کند. این سامانه از معطل شدن و سرگردانی بیمار در مراکز درمانی و آزمایشگاهی جلوگیری خواهد کرد.

مظهری بیان داشت: همچنین پزشک در سطح اول این امکان را دارد که با انتخاب استان یا شهرستان؛ تحت فیلترهایی که در سامانه وجود دارد، ظرفیت خالی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در استان مربوطه را مشاهده کرده و برای بیمار در روز و ساعتی که سیستم اجازه می‌دهد یا بیمار تمایل دارد، ثبت نوبت کند، به گونه‌ای که وقتی بیمار به مرکز مربوطه مراجعه کرد، تمام کارهایش به صورت روتین انجام شود.

وی گفت: مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت تحت یک داشبورد مدیریتی، تمام اقدامات سطوح اول تا سوم برنامه پزشکی خانواده را در تمام کشور می‌تواند به صورت لحظه‌ای رصد کند. این رصدها می‌تواند شامل مواردی نظیر این که چقدر ظرفیت خالی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی وجود دارد، چه میزان ارجاع صورت گرفته یا چند نفر ارجاع شده اند، چند بیمار به مراکز مراجعه کرده یا لغو مراجعه کرده اند و سایر موارد باشد.

رئیس مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت یادآور شد: سامانه‌های ارجاع الکترونیک و نوبت دهی هم اکنون در تمام کشور از جمله ۵۹ شهری که برنامه کشوری پزشکی خانواده را آغاز کرده اند، فعال هستند. دسترسی به این سامانه‌ها نیز در تمام کشور برای ارائه دهندگان خدمت وجود دارد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، متخصص تغذیه روس سه ویتامین اصلی برای کاهش وزن را نام برد. متخصص تغذیه یلنا تیخومیروا سه ویتامین را که نقش کلیدی در روند کاهش وزن دارند، نام برد. به گفته وی، سهم مهمی در کاهش وزن را ویتامین دی و سپس ویتامین‌های بی و سی بازی می‌کنند.

این متخصص گفت: ویتامین D به طور تصادفی در صدر رتبه بندی قرار نگرفته، زیرا در سنتز هورمون‌های جنسی مردانه و زنانه نقش دارد که شدت فرآیندهای متابولیک را در بدن ما تنظیم می‌کند. سطوح پایین ویتامین D می‌تواند منجر به کاهش هوشیاری، خلق و خو و میل جنسی شود و در عین حال اشتها را افزایش دهد. همانطور که می‌دانید، بعید است که این امر به کاهش وزن کمک کند.

این متخصص خاطرنشان کرد: ویتامین‌های گروه B کاتالیزورهای مهم اکسیداسیون چربی، تسریع روند چربی سوزی در حین ورزش و همچنین کنترل انتقال ارتباطات عصبی عضلانی و بین عصبی هستند. مهم است که این ویتامین‌ها هر روز وارد بدن شوند، زیرا جمع نمی‌شوند.

ویتامین C همچنین برای کاهش وزن مفید است. این ویتامین باعث تقویت عملکرد سنتز کلاژن در بدن می‌شود که منجر به کاهش وزن می‌شود.

وی افزود: علاوه بر این، یکی از مهم‌ترین آنتی اکسیدان‌هاست که از سلول‌های بدن ما در برابر اکسیداسیون رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند و به بافت‌های بدن ما جوانی و انعطاف پذیری می‌بخشد. مانند ویتامین B، باید روزانه مصرف شود.

به گزارش مجاهدت از مشرق، روتاویروس یک ویروس بسیار مسری است که باعث اسهال می‌شود؛اگرچه عفونت‌های روتاویروس ناخوشایند هستند، اما معمولاً می‌توانید این عفونت را در خانه با مایعات اضافی برای جلوگیری از کم آبی درمان کنید. گاهی اوقات، کم آبی شدید نیاز به دریافت مایعات از طریق ورید (داخل وریدی) در بیمارستان دارد. رعایت بهداشت، مانند شستن مرتب دست ها، مهم است، اما واکسیناسیون بهترین راه برای جلوگیری از عفونت روتاویروس است.

عفونت روتاویروس معمولاً در عرض دو روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس شروع می‌شود. علائم اولیه تب و استفراغ و به دنبال آن سه تا هفت روز اسهال آبکی است. عفونت می‌تواند باعث درد شکم نیز شود.در بزرگسالان سالم، عفونت روتاویروس ممکن است فقط علائم و نشانه‌های خفیفی ایجاد کند یا اصلاً وجود نداشته باشد.

روتاویروس دو روز قبل از ظاهر شدن علائم و تا ۱۰ روز پس از کاهش علائم در مدفوع فرد آلوده وجود دارد. ویروس به راحتی از طریق تماس دست به دهان در طول این مدت پخش می‌شود؛ حتی اگر فرد مبتلا علائمی نداشته باشد.

اگر روتاویروس دارید و بعد از استفاده ازسرویس بهداشتی دست‌های خود را نمی‌شویید یا فرزندتان روتاویروس دارد و پس از تعویض پوشک کودک یا کمک به کودکتان در استفاده از سرویس بهداشتی، دست‌های خود را نمی‌شویید ویروس می‌تواند به هر چیزی سرایت کند. لمس، از جمله غذا، اسباب بازی و ظروف. اگر شخص دیگری دست‌های شسته نشده یا یک شی آلوده شما را لمس کند و سپس دهان خود را لمس کند، ممکن است عفونت ایجاد شود.

افشین منیری،متخصص بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه روتاویروس، ویروسی مسری است که موجب اسهال، استفراغ، دل درد و تب می‌شود، اظهار کرد: نشانه‌های ابتلا به این ویروس دو روز پس از قرار گرفتن فرد در معرض ویروس آغاز می‌شود.

وی افزود: استفراغ و اسهال ناشی از ویروس که بیشتر در نوزادان و کودکان دیده می‌شود، ممکن است بین سه تا هشت روز طول بکشد.

به گفته این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی بی‌اشتهایی و کم آبی بدن که به دنبال ابتلا به روتاویروس بروز می‌کند در نوزادان و کودکان می‌تواند خطرناک باشد.

وی با اشاره به اینکه کم آبی بدن شامل کاهش ادرار، خشکی دهان و گلو، احساس سرگیجه هنگام ایستادن، گریه با اشک کم یا بدون اشک و خواب آلودگی غیرعادی است، مراجعه فوری به پزشک متخصص در صورت بروز این نشانه‌ها را مورد تاکید قرار داد.

انتقال روتاویروس

منیری با تاکید بر اینکه معمولا افرادی‌که با بیماران مبتلا به روتاویروس در تماس نزدیک هستند به این بیماری ویروسی مبتلا می‌شوند، خاطرنشان کرد: اگر ذرات روتاویروس وارد دهان شود، درگیر این بیماری خواهید شد، مبتلایان به روتاویروس این ویروس را همراه با مدفوع خود دفع می‌کنند، در این صورت ویروس وارد محیط می‌شود و دیگران را نیز آلوده می‌کند.

وی افزود: واکسیناسیون روتاویروس بهترین روش برای محافظت از کودک در برابر این بیماری است.

روش درمان روتاویروس چیست؟

منیری با بیان اینکه داروی خاصی برای درمان روتاویروس مشخص نشده است ادامه داد: پزشکان برای تسکین علامت‌های مربوط به آن داروهایی را تجویز می‌کنند ولی از آنجایی که روتاویروس باعث بروز استفراغ و اسهال شدید می‌شود، فرد مبتلا کم آبی بدن را تجربه می‌کند. بنابراین بهترین روش برای محافظت در برابر کم آبی، نوشیدن مایعات فراوان است.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه در بسیاری از کشورهای دنیا واکسن علیه این ویروس وجود دارد، گفت: در کشور واکسیناسیون عمومی علیه روتاویروس هنوز انجام نشده ولی در عین حال خانواده‌ها می‌توانند به صورت آزاد این واکسن را برای کودکان تزریق کنند، واکسن ROTARIX دو دز بوده و در دو و چهار ماهگی تزریق می‌شود.

وی نسبت به افزایش موارد ابتلا به روتاویروس هشدار داد و تاکید کرد: در صورت مشاهده علامت‎‌های ابتلا به این ویروس خصوصا در کودکان به پزشک مراجعه کرده و از خود درمانی پرهیز کنید.