سید روح الله سیدی آقاملکی

به گزارش مجاهدت از گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، کتاب «مناسبات عقل و نقل و علم اجتماعی با تأکید بر آرای آیت‌الله جوادی آملی» اثر سید روح‌الله سیدی آقاملکی است که به همت پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۲۸۵ صفحه منتشر شد.

دانش اجتماعی عقلی، نقلی و تلفیقی (عقلی – نقلی) از پیامد‌های عقل و نقل در سطح علم هستند که موضوع آن‌ها کنش اجتماعی انسان‌ها و مسائل مختلفی است که ذیل حکمت عملی بدان پرداخته می‌شود.

در سطح نظریه نیز انواع نظریه مبتنی بر سطح و هدف، صورت‌های مختلفی دارد. به لحاظ سطح، نظریه‌های عقلی (تجریدی، نیمه تجریدی، تجربه، شهودی)، نقلی و تلفیقی (عقلی – نقلی) و به لحاظ هدف، نظریه‌های توصیفی، تبیینی، تفسیری، انتقادی و هنجاری از دلایت‌های عقل و نقل در تولید انواع نظریه اند.

پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی بر اساس یکی از سیاست‌های بنیادین خویش، محور تأملات و تعاملات نظری و مشوق تعاطی افکار و اندیشه هاست و در این میان همواره از کنار هم نهادن موافقان و مخالفان و تضارب آرا نظریه پردازی و نواندیشی دینی استقبال کرده است.

اثر پیش رو مناسبات عقل و نقل و علم اجتماعی با تأکید بر آرای آیت‌الله جوادی آملی است که در آن نگارنده کوشیده است دیدگاه‌ها را به عنوان نظریه پایه در مناسبات عقل و نقل و علم اجتماعی برگزیند تا از یک سو به حوزه مبانی معرفت شناختی و پیامد‌های آن در علم اجتماعی بپردازد و از سوی یکی از شارحان ملاصدرا را انتخاب کند.

علاوه بر این، گزینش دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی به دلیل نظریه جامع ایشان در حوزه علم دینی و اتصال آن با مبانی معرفت شناختی و ارائه الگوی ایجابی درباره عقل و نقل است. بنابراین، مسئله اصلی کتاب پیش رو بررسی مناسبات و پیامد‌های عقل و نقل در علم اجتماعی یا همان حکمت عملی خواهد بود.

این اثر در سه فصل تألیف شده است؛ در فصل اول این اثر، مروری بر ادبیات نظریه موضوع صورت گرفته و توضیحاتی در خصوص مکاتب جامعه شناختی، مکاتب تبیینی، مکاتب تفسیری و مکاتب انتقادی ذکر شده و مبانی معرفتی مکاتب جامعه شناختی تشریح و روش مکاتب جامعه شناختی تشریح شده است.

نویسنده در دومین فصل از این اثر به «بررسی چیستی و جایگاه عقل و نقل» پرداخته است؛ در این فصل، نقل گرایی افراطی، مکتب تفکیک، عقل گرایی افراطی و اجتهاد سنتی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و انواع معرفت شناختی عقل تشریح شده و عقل به لحاظ موضوع، تعلقات و منبع معرفت تقسیم شده است.

در ادامه این فصل، انواع نقل (سندی – دلالی، تبیینی – تجویزی، تکلیفی – وضعی، تأسیسی – امضایی، و معرفتی) به تفصیل تبیین شده است.

در سومین و آخرین فصل از کتاب مذکور که با عنوان «ظرفیت‌های روش شناختی عقل و نقل» تألیف شده، ضمن اشاره به علم اجتماعی عقلی و علم اجتماعی نقلی و علم اجتماعی تلفیقی (عقلی – نقلی)، ظرفیت‌های معرفت شناختی، هستی شناسی و انسان شناختی تشریح شده است.

در ادامه این فصل نیز، انواع انسان، انواع کنش، انواع فرهنگ و انواع جامعه تبیین و ضمن بیان چیستی ساخت و آزمون نظریه و ساخت نظریه و آزمون آن، فرایند ساخت و آموزش نظریه (از منظر علوم اجتماعی مدرن، از منظر علوم اجتماعی اسلامی و از منظر عقل و نقل) مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

سپس، انواع نظریه و سطوح آن (عقلی، نقلی و تلفیقی)، و همچنین اهداف نظریه (توصیف، تبیین، تفسیر، انتقاد و تجویز) بیان شده است.

در قسمت سخن پایانی این اثر، مبحثی با عنوان «عقل و نقل و علوم اجتماعی اسلامی» ذکر شده و به تمایز علوم اجتماعی اسلامی و جامعه شناسی پرداخته شده و در پایان، پیشنهاد‌های پژوهشی مطرح شده است.

علاقه‌مندان برای خرید اینترنتی این کتاب می‌توانند به نشانی اینترنتی http://shop.isca.ac.ir/ مراجعه کنند.

انتهای پیام/ 121