سید شهیدان اهل قلم

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، شهید آوینی در شهریور ماه ۱۳۲۶ در شهر ری به دنیا آمد. از کودکی با هنر آشنایی پیدا کرد. شعر می‌سرود، داستان و مقاله می‌نوشت و نقاشی می‌کرد.

وی بعد از پیروزی انقلاب، با توجه به نیاز‌های آن موقع، فیلم سازی را آغاز کرد ونخستین تجربه‌هایش، چند مجموعه درمورد «غائله گنبد» (مجموعه شش روز در ترکمن صحرا)، «سیل خوزستان» و «ظلم خوانین» (مجموعه‌ی مستند خان گزیده‌ها) بودند.

مستند «خان گزیده‌ها» نگاه جدیدی در فضای سیاسی پس از پیروزی انقلاب داشت و در جامعه خیلی اثرگذار بود. پس از پخش این مستند، بنی صدر و مسئولین تلویزیون از آن شاکی شدند. بدین ترتیب، شهید آوینی پس از ساخت مستند «خان گزیده‌ها»، با نگاه جدیدی در مستند سازی آشنا شد و آن را آموخت و بلافاصله پس از آغاز جنگ همین کار را ادامه داد تا توانست مستند «حقیقت» را بسازد.

شهید آوینی، فعالیت‌های مطبوعاتی خود را اواخر سال ۱۳۶۲آغاز کرد و مقالاتی را در مجله اعتصام منتشر کرد که این مقالات موضوعات سیاسی، اعتقادی و عبادی را در بر می‌گرفتند.

از همان ابتدا با انسان‌های معمولی متفاوت بود

شخصیت شهید آوینی قبل و بعد از انقلاب، کاملاً متفاوت بود؛ اما همان دوران قبل از انقلاب هم آدمی بود که روح حساسی داشت. مدل شخصیتی شهید آوینی به گونه‌ای بود که هیجان و استعداد را به صورت وافری داشت. هیجانی که می‌خواست جایگاه روح خود را در این سرزمین پیدا کند و چه کار باید بکند. دلش نمی‌خواست در همین قالب‌های ساده باقی بماند. به راحتی مسائل را نمی‌پذیرفت. با شروع و اوج‌گیری انقلاب، خودش را در انقلاب پیدا کرد و به راه حل‌های اجتماعی انقلاب رسید.

هم دانشگاهی‌هایش او را دوست داشتند و او هم برای همه احترام قائل بود. دانشجوی ناشناخته‌ای نبود برای اینکه نسبت به اطرافیان و مسائل هم‌دوره‌ای‌هایش بی‌تفاوت نبود. شخصیت او طوری بود که آدم‌ها جذبش می‌شدند.

شهید آوینی یک هنرمند روشنفکر با گرایشات غربی بود که بر اثر رویارویی با اندیشه انقلاب، تبدیل به انسانی روشن و عمیق نسبت به انقلاب با گرایشات دینی شد. در نوشتن بسیار با تجربه بود و درمورد مسائل خوب می‌نوشت و اتفاقات هنری را خیلی خوب می‌فهمید.

اگر انقلاب چند معجزه داشته باشد، مرتضی آوینی یک معجزه تمام عیار آن است. او تنها کسی بود که می‌توانست مقابل همه بایستد، چون از دور و نزدیک همه را تجربه کرده بود. جسارت و هوش او همراه با تجربه‌هایش، توانستند شخصیت او را متحول کنند.

خالق، تنها یک نفر است و آن هم خداوند است

با واژه «خلق» مشکل داشت و می‌گفت: «خالق، تنها یک نفر است و آن هم خداوند است و ما خالق نیستیم.» او هنرمند را واسط میان عالَم حقیقت و زمانی که در آن زندگی می‌کنیم، می‌دانست. معتقد بود که هنرمند، چیزی را می‌بیند و بعد به زبان ما ترجمه می‌کند تا ما بفهمیم. از نظر او، هنرمند باید به چیزی متصل باشد تا مسائلی که اطراف ما اتفاق می‌افتد را بتواند ترجمه کند.

از چیزی که فکر می‌کردی، بهتر و بزرگ‌تر بود

از نظر یکی از دوستان شهید آوینی، او از جمله کسانی بود که هر چه به او نزدیک می‌شدی، از چیزی که فکر می‌کردی، بهتر و بزرگ‌تر می‌یافتی. معتقد بود که هر چه نگاهت زلال‌تر باشد و به حقیقت نزدیک‌تر باشی، آن حقیقت را بهتر منعکس می‌کنی. تو نمی‌توانی میان شخصیت حقیقی یک آدم، زندگی و اثرش تفکیک قائل شوی.

کم کاری‌های فرهنگی در حیطه انقلاب را در هر جا می‌دید، بیان می‌کرد

شهید آوینی سال پیش از شهادتش، خیلی خسته و کلافه بود. از نظر او وضع فرهنگی کشور، طوری بود که از جهاد اصغر فاصله داشت و از جهاد اکبر هم جا مانده بود. به همین خاطر، چیز‌هایی که درمورد انقلاب و مسائل فرهنگی در تلویزیون، رسانه و مطبوعات می‌دید را ابراز می‌کرد.

معراج در قتلگاه

روز ۲۰ فروردین سال ۱۳۷۲ در منطقه والفجر مقدماتی، شهید آوینی و تیم همراهش به قتلگاهی رسیدند که آنجا ۴۰ – ۵۰ رزمنده با هم به شهادت رسیده بودند و قصد داشت که داستان مظلومیت آن‌ها به تصویر بکشد.

شهید آوینی حتماً اصرار داشت که حتماً باید در قتلگاه با بچه‌ها مصاحبه شود. آنجا را باید می‌گشتند تا پیدا کنند. پس از آن، مرتضی آوینی، سید شهیدان اهل قلم با اصابت به مین‌هایی که در زمان دفاع مقدس توسط دشمن کاشته شده بودند، به فیض عظیم شهادت نائل شد.

شهادت، تنها راه ادامه روایت فتح

اواخر سال ۱۳۷۰، در یک صحبت خصوصی، مقام معظم رهبری گفتند که روایت فتح باید ادامه پیدا کند و شهید آوینی هم آن را به صورت جدی پیگیری می‌کرد. دلیلش هم این بود که منظور رهبری از «روایت فتح»، همان کاری است که زمان جنگ پخش شد و آن را هم من ساختم؛ پس خطاب ایشان به من است. برای ادامه روایت فتح؛ هم، کلام رهبری را به صورت یک تکلیف می‌دید و هم، انگیزه‌های شخصی برای ادامه ساخت مستند داشت.

برای مرتضی آوینی حاشیه‌های فراوانی ساختند و فشار زیادی روی او بود و تنها راه حل این کار، شهادت آوینی بود.

صدای گرمی که دیگر نیست

یکی از دوستان شهید آوینی گفت: «ما دیگر سینمای نجیب و نورانی آوینی را نمی‌بینیم. دیگر مقاله و رساله برای ما نمی‌نویسد و با صدای گرم خود، روایت فتح را برای ما نمی‌خواند. ما از دوستی جدا شده‌ایم که وجودش مایه اطمینان خاطر ما بود. او با درک مستقیم و شجاعانه به قلب خطر می‌رفت، دشواری کار‌ها را می‌سنجید و انحرافات را همراه با نوع‌هایشان تشخیص می‌داد و می‌شکافت.»

نامه شهید آوینی به رهبر انقلاب

«خدمت رهبر معظم انقلاب اسلامی، نائب امام عصر (عج) حضرت آیت الله خامنه‌ای (أیّدکم الله تعالی بتأییداته الخاصّة):

سلام علیکم؛

ما با حضرت عالی به عنوان وصی امام امت (ره) و نایب امام عصر (عج) تجدید بیعت کرده‌ایم و تا بذل جان، در راه اجرای فرامین شما ایستاده‌ایم؛ همانگونه که پیش از این درباره امام امت (ره) بوده‌ایم.

هنوز جوانان بسیاری هستند که عشق به اسلام و شور رضوان حق، آن‌ها را در میدان پاسداشت از انقلاب با همان شوری که پیش از این داشته‌اند نگاه داشته باشد.

خدا شاهد است که این سخن از سر کمال صدق و از عمق قلوب همان جوانانی سرچشمه گرفته است که در تمام این هشت سال بار جنگ را بر دوش کشیدند. ما به جهاد فی سبیل الله عشق می‌ورزیم و این، فراتر از انجام وظیفه خشک و بی‌روح است.

این سخن یک فرد نیست؛ بلکه دست جماعت بزرگی است که به سوی شما دراز شده است تا عاشقانه بیعت کند. بسیارند کسانی که می‌دانند شمشیر زدن در رکاب شما برای پیروزی حق، هماتن ارزشی را دارد که شمشیر زدن در رکاب حضرت حجت (عج) ارزش دارد.

آنها نه تنها آماده اند؛ بلکه مشتاق بذل جان هستند.

سر ما و فرمان شما.»

انتهای پیام/ 118

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، شهید مرتضی آوینی در شهریور سال ۱۳۲۶ در شهر ری به دنیا آمد. وی از کودکی با هنر آشنا شد، شعر می‌سرود، داستان و مقاله می‌نوشت و نقاشی می‌کرد. وی پس از اتمام تحصیلات خود در مقاطع دبستان و دبیرستان به عنوان دانشجوی معماری وارد دانشکده هنر‌های زیبای دانشگاه تهران شد. البته معتقد بود که آموخته‌های خود را در خارج از دانشگاه کسب کرده است.

شهید آوینی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به نیاز‌های انقلاب، به فیلم‌سازی پرداخت و معتقد بود که تخصص حقیقی، در سایه تعهد اسلامی به دست می‌آید.

شهید آوینی فیلمسازی را از اوایل پیروزی انقلاب، با ساختن چند مجموعه درمورد «غائله گنبد» (مجموعه شش روز در ترکمن صحرا)، «سیل خوزستان» و «ظلم خوانین» (مجموعه‌ مستند خان‌گزیده‌ها) آغاز کرد.

شهید آوینی، فعالیت‌های مطبوعاتی خود را اواخر سال ۱۳۶۲، همزمان با شرکت در جبهه‌ها و تهیه‌ فیلم‌های مستند درباره‌ جنگ، با نگارش مقالاتی در ماهنامه «اعتصام» که متعلق به انجمن اسلامی بود، آغاز کرد که این مقالات، موضوعات سیاسی، اعتقادی و عبادی را در بر می‌گرفت.

اواخر سال ۱۳۷۰، «مؤسسه فرهنگی روایت فتح» به فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی تأسیس شد تا به کار فیلمسازی مستند و سینمایی در حوزه دفاع مقدس بپردازد و تهیه مجموعه «روایت فتح» را که بعد از پذیرش قطعنامه رها شده بود، ادامه دهد.

شهید آوینی و گروه فیلمبردارانِ روایت فتح، در مدت کمتر از یک سال کار، تهیه شش برنامه از مجموعه ۱۰ قسمتی «شهری در آسمان» را تمام کردند (که به اتفاقات محاصره، سقوط و بازپس‌گیری خرمشهر پرداخت و در ماه‌های آخر عمر شهید آوینی از تلویزیون پخش شد.) و مقدمات تهیه مجموعه‌های دیگری را درباره آبادان، سوسنگرد، هویزه و فکه فراهم کردند.

سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲، دوران اوج فعالیت مطبوعاتی شهید آوینی است. آثار او در این دوره، شامل موضوعات بسیار متنوعی است. آشنایی با سینما در طول مستند سازی و کسب تجربه در زمینه کارگردانی مستند باعث شد که قبل از هرچیز به سینما بپردازد. اما این کار باعث بی‌اعتنایی وی به سایر هنر‌ها نشد.

سیر اصلی تفکر شهید آوینی در مجموعه آثارش، از قرآن، نهج‌البلاغه، کلمات معصومین (ع) و آثار و گفتار امام خمینی (ره) سرچشمه می‌گرفت. با تفکر فلسفی غرب آشنایی داشت و آن‌ها را مورد نقد و بررسی قرار می‌داد. او شناخت مبانی فلسفی و سیر تاریخی فرهنگ و تمدن جدید را از لوازم مقابله با تهاجم فرهنگی می‌دانست، چون این شناخت، زمینه خروج از جامعه غرب‌زده کنونی را فراهم می‌کند و به گسترش فرهنگ و تفکر الهی کمک می‌کند.

شهید آوینی معتقد بود که با پیروزی انقلاب اسلامی و حضور انسان کاملی چون امام خمینی (ره)، بشر وارد دوره تاریخی جدیدی شده است که آن را می‌توان عصر «توبه بشریت»، دوره‌ای که به انقلاب جهانی امام عصر (عج) و ظهور دولت پایدار حق منتهی می‌شود، نام گذاشت.

شهید آوینی در روز جمعه ۲۰ فروردین ۱۳۷۲ هنگامی که برای فیلم برداری از مناطق عملیاتی، به منطقه فکه رفته بود، مورد اصابت مین‌هایی که دشمن بعث زمان دفاع مقدس کار گذاشته بود قرارگرفت و به شهادت رسید.

شهید آوینی معتقد است: «با شروع انقلاب تمام نوشته‌های خود را سوزاندم و تصمیم گرفتم که دیگر چیزی که حدیث نفس باشد ننویسم و خودم را از میان بردارم تا هرچه هست، خدا باشد.

البته آنچه که انسان می‌نویسد همیشه تراوشات درونی خود اوست و تمام هنر‌ها هم این چنین هستند. فیلمی هم که کسی می‌سازد، اثر تراوشات درونی خود اوست، اما اگر انسان در خدا فنا شود، آنگاه این خداست که در آثار او جلوه گر می‌شود.»

بخشی از نامه شهید آوینی به برادرش در موضوع انقلاب اسلامی، به شرح زیر است:

«برادر!

گرفتار تاریکی بودیم که امام خمینی (ره) از قلب تاریخی که می‌رفت تا فراموش شود، چون حضرت محمد (ص) فریاد برآورد که «واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرقوا» و ما که هنوز دست و پا می‌زدیم، تا به خویشتن خویش بازگردیم، از این سخن تازه شدیم و دریافتیم که آنچه در پی آن بوده‌ایم، یافته‌ایم و به یقین رسیدیم.

حتی من که همواره بویی از حضرت محمد (ص) در مشام داشتم هم باور نمی‌کردم که در این ظلمت کده زمین بتوان نقیبی به سوی نور زد و برق یقین بدون هیچ واسطه‌ای بر دلم نشست.

برادر، زمان گم شد و مکان به سان کویری بود و آن کس که دعوت به حق می‌کرد، رسول خدا (ص) بود و خدا را شکر که گوش ایمان من به آوای «الله» آشنا بود و نمی‌دانی که چه خوش بود.

با همان عشقی که اباذر با حضرت محمد (ص) بیعت کرد، ما به امام خمینی (ره) پیوستیم و او دست خداست بر زمین. آن همه به صفات خداوندی آراسته است که هنگامی که دست محبتش را بر سر شیفتگان بالا می‌آورد، سایه‌اش زمین و آسمان را می‌پوشاند و آن زمان که از حکمت و عرفان سخن می‌گوید، می‌بینی که او خود، نفس حقیقت است.

عشق خمینی بزرگ (ره) و عظمت فرهنگی آنچه که می‌گوید، مرا آنچنان شیفته خود ساخته است که نمی‌توانم جز به فرهنگی که در حال احیاء آن هستم، بیندیشم و این فرهنگ با فرهنگ غربی آنقدر متفاوت است که نمی‌توان برشمرد.

کار من در راه خدا است و جز سهمی اندک از بیت المال، برای آن پولی دریافت نمی‌کنم. امام خمینی (ره)، جهادی را که آغاز کردیم، «جهاد سازندگی» نامیده است و شمشیرمان، قلم است و بیل و ما در راه آزادی ایران قدم گذاشتیم.

ایرانی که منشأ حرکت نوین تاریخ و خاستگاه فرهنگ نوینی است که دنیای تاریک را در بر می‌گیرد.»

انتهای پیام/ 118

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، او خواهد آمد! همان منتقم الهی که جهان را پر از عدل و داد می‌کند؛ همان موعودی که نه فقط شیعه، بلکه یک دنیا انتظار آمدنش را می‌کشند. همان کسی که قرن‌هاست بندگان حق، خود را برای سربازی در رکابش آماده می‌کنند، و چه زیباست زمانی که این انتظار به سر آید. آری! این انتظار به پایان می‌رسد؛ برخی با ظهورش، امام خویش را درک می‌کنند و برخی نیز در زمان غیبتش، امام زمان خود را خواهند شناخت؛ اما خوشا به‌حال آنان که او، خود به دیدارشان خواهد آمد.

آری! قرن‌هاست که منتظران مهدی (عج)، خود را برای سربازی در رکاب امام زمان خویش آماده می‌کنند؛ اما در این میان، جوانان قرن پانزدهم هجری، همان‌هایی که «کره‌ زمین قرن‌هاست که انتظار آنان را می‌کشد تا بر خاک مبتلای این سیاره قدم گذارند و عصر بی‌خبری و جاهلیت ثانی را به پایان برسانند»، چه زیبا در میان نخلستان‌ها، کوه‌ها و بیابان‌ها، قدم نهادند، تا بر صف کفر بتازند؛ همان‌هایی که روی پیراهن خود نوشتند: «می‌روم تا انتقام سیلی زهرا بگیرم» و چه زیباست این حقیقت که «این نخلستان‌ها مرکز جهان است و اگر باور نداری، خود به خیل این یاوران صاحب‌الزمان بپیوند، تا دریابی که چه می‌گویم…».

ساختمان‌های دوکوهه و حسینیه شهید همت آن، شهادت می‌دهند؛ رمل‌های فکه و نیزار‌های چزابه خود دیده‌اند؛ طلائیه و سه‌راه شهادتش نیز گواه خواهند داد که آن یاوران صاحب‌الزمان، همان‌هایی که عبودیت حق، آن‌ها را به مقام خلیفةاللهی رساند، در آن‌جا «گرد آمده‌اند تا بر صف کفر بتازند و بند از اسرای شب بر گیرند و آیینه فطرت‌ها را از تیرگی گناه بزدایند و کاری کنند تا جهان بار دیگر اهلیت ولایت نور را پیدا کند» و در کجای تاریخ این صحنه‌ها را دیده‌ای جز در محشر عاشورا؛ مگر نه این است که در روز عاشورا، بنده‌ترین بندگان خدا، همان‌هایی که عبودیت حق، آن‌ها را به مقام خلیفةاللهی رسانده بود، در رکاب امام زمان خویش حضرت امام حسین (ع) تا پای جان ماندند و سر به دامان او به شهادت رسیدند؟ و مگر نه این است که می‌گویند «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا»؟ حال چگونه ممکن است که در قرن پانزدهم هجری کربلایی دیگر رخ دهد؛ اما امام زمان حضرت مهدی (عج) – اگرچه در ظاهر غایب است – اما در باطن هم در آن غایب باشد؟!

انتهای پیام/ 113