سیستان و بلوچستان

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه جهاد و مقاومت مشرق، حسن مجیدیان از شاگردان شهید محمد عبدی در سالگرد این دلاورمرد، متنی را در اختیار مشرق قرار داد…

محمد عبدی را آنها که دغدغه “بچه های مردم” را دارند، خوب می‌شناسند. محمدعبدی، مربی و معلم و دلسوز نوجوان و جوان بود. عمر کوتاه و پر مخاطره ی او بر سر تربیت نسلی گذشت که قرار است در آینده بسیار نزدیک، علمدار عرصه فرهنگ و تربیت این انقلاب باشند.

او و هم نسلان و همقطارانش فهیمش بعد از رحلت امام راحل ره و با آغاز دهه ۷۰ و خوابیدن شور و حال جنگ، به اقتضای ضرورت آن دهه و آن سالها، در سنگر فرهنگ مشغول مجاهدت و فعالیت شدند. شب و روزشان و جوانی و سرمایه و استعداد و آینده شان را به این مسیر آوردند و کار کردند. در این میان محمدعبدی اما چیز دیگری بود! او با آتش درون، پیوسته در مخاطره سوختن و در سودای رفتن بود. و عاقبت سوخت و رفت.

آن مربی جوان و بسیجی عاشق و معلم دلسوز به همراه همرزمانش، خوب دریافته بود که بهترین کارها، کادرسازی برای آینده انقلاب و حفظ و صیانت بچه های مردم از خطرات و گمراهی های زمانه است.برای محمد عبدی، هم زمان با شروع دوره تحصیلش در مقطع دبیرستان، دغدغه و انگیزه های عالی در زمینه تشکیل پایگاه فرهنگی تربیتی برای نوجوانان و طرح مسایل اجتماعی و دینی و گسترش فرهنگ انقلاب اسلامی و یادآوری مسایل مربوط به دفاع مقدس و بویژه شهدا و روش و منش آنها و… شکل تازه و جدی به خود گرفت و این فعالیتها در سالهای آخر دبیرستان به اوج خود رسید و تا هنگامه شهادتش با قوت ادامه داشت.

محمد خوب دریافته بود که پس از فراغت از روزگار جنگ، مسایل فرهنگی و هجوم بی امان فرهنگی دشمن از راه خواهد رسید و این نسل درگیر مسایلی خواهد شد که جواب میخواهد. ایده می‌خواهد. حرف نو میخواهد و… .

او با همین فهم و نگرش، سنگر معلمی را انتخاب کرد و شد “مربی بچه های مردم”. مدرسه و مسجد و پایگاه بسیج شد میدان عملیات فرهنگی، تربیتی و پروشی او. او به خوبی دریافته بود که رفتار و اندیشه یک مربی برای این نسل نوخاسته، چراغ راه و پای رفتن خواهد بود. و همین طور هم شد. جاذبه های رفتاری و اخلاقی و روحی محمدعبدی، در نزد نوجوانان از او یک معلم آگاه و توانمند و قابل اعتماد ساخته بود. او نه فقط یک معلم دلسوز که الحق یک بسیجی فهیم و تکلیف گرا و یک مشاور و همدل قابل اتکاء برای نوجوانان بود.

محمدعبدی محصول انقلاب اسلامی بود. امام را عاشقانه دوست داشت و افتخارش این بود که در کودکی و در جماران، امام دست روی سر او کشیده بود.برادر و یاور و معاضد و رفیق روزهای سخت بود.برای رفقایش جان می داد. برای بسیج خودش را می کشت.بی اندازه با محبت و باظرفیت بود و اغراق نیست که بگویم خدای محبت و مهربانی بود. از کار خسته نمیشد و روی خستگی را کم کرده بود. می گفت که کار برای خدا خستگی ندارد. متخصص کار برای خدا بود. آن جا که همه از پا می افتادند تازه جان میگرفت و بار مشکلات را به دوش می کشید. هرجا که او بود، نشاط بود.حال بود.سرانجام و نتیجه، حاصل بود. مرکز ثقل کارها و نقطه ی تعادل فعالیت ها بود.

شب و روزش کار برای انقلاب بود. جثه ی نحیف اما جان پرشور و پر دردی داشت. وجودش تحرک و پیش روی بود. عاشق شهدا و دیوانه شهادت بود. بی تاب بود که زود برود. به هر دری میزد تا از قفس دنیا رهایش کنند.دوکوهه و شلمچه و فکه و سه راهی شهادت برای او تکه ای از بهشت و مأمن یاوران صدیق مهدی(عج) بود. انس او با دوکوهه را از رفقایی باید پرسید که صبح علی الطلوع دوکوهه او را دیده بودند که به تنهایی نشسته بود و گریه میکرد و سینه میزد.عجیب بود گریه های بی نظیر او. چشمه جاری اشک های ناب او تا دم رفتن، جریان و جوشش داشت.مخزن چشمایش همیشه پر بود از باران بهاری. خیلی از هیأتی های آن سالها، او را با گریه ها و ضجه هایش می شناختند.ناله های او برای اهل بیت(ع) در مجالس عزای آنها فراموش نمی‌شود.

عشق عجیب او به مادر شهدا را ماها نمی فهمیدیم. حتی آرزوی شهادتش مثل حضرت زهرا س را هم درک نکردیم تا روزی که پیکرش را آوردند و سینه و پهلویش را دیدیم.

برای او دغدغه تربیت و مراقبت از بچه های مردم آن قدر حیثیتی بود که به قول خودش حاضر بود از سر شب تا صبح با نوجوانی در خیابان قدم بزند تا مبادا این بچه در خلوت خود به گناه بیفتد.

در سلوک او، دغدغه ی بچه های مردم، گریه های بی امان، معصومیتی دوست داشتنی، شوق به رفتن و رسیدن و… فراوان به چشم می خورد. 

آری بی نظیر بود این آقاعبدی. و الحق که بعد از او، من همانندش را ندیدم.

خون پاک او، سرآغازی شد برای بسیاری از رویش ها و فعالیت ها.خیلی ها بعد از شهادت او، با همان سبک و سیاق، روش تربیتی او را در کانونها و هیئات دانش آموزی دنبال کردند. کم نیستند کسانی که او را میشناسند و دلبسته ی او و راهِ مبارک او هستند.

محمدعبدی پس از عمری التماس به خدا، در ۱۶بهمن۱۳۷۷، در شهر ایرانشهر سیستان به شهادت رسید.اما خدا شاهد است که نام و راه و رسم و مرامش هنوز هم زنده است.هنوز هم آدم می سازد. هنوز هم سرباز انقلاب و مربی بچه ها و علمدار فعالیتهای فرهنگی و تربیتی است.

در تمام این سالها ضرورت پرداختن به زندگی او و جمع آوری خاطراتش دغدغه ی شاگردان او بوده. این مهم به لطف الهی در یکی دو سال گذشته منجر به تولید کتاب  «همیشه مربی» شد. از آنجا که هنوز یاد و نام او و روش ها و توصیه های او در فضای تربیتی در بین دوستان و شاگردان او زنده است، بخش اعظم  کتاب را خاطرات تربیتی و سر و کله زدن های او با بچه های نوجوان تشکیل میدهد. همچنین به فعالیت‌ها و دوندگی ها او در مسجد و پایگاه بسیج و مدرسه و حال و هوای این شهید عزیز در ماهها و روزهای پایانی زندگی او و حضور و ماموریتش در استان سیستان و بلوچستان پرداخته شده است.

کتاب همیشه مربی در سه فصل  «خدا کند همیشه جا برای دویدن باشد»،  «خداوند مرا آفریده است برای معلمی و مربی گری» و  «من مثل حضرت زهرا(س) شهید میشوم» با بهره گیری از خاطرات خانواده ی شهید، دوستان و شاگردان او، با تحقیق و نگارش حسن مجیدیان و توسط انتشارات شهید کاظمی آماده ی رونمایی و چاپ شده است و ان شاء الله در آینده نزدیک در دسترس علاقمندان خواهد بود

یاد آن چلچله مجنون و بی قرار و معلم و مربی دوست داشتنی همواره با ماست.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، تاریخ ایران‌زمین همواره شاهد ایثارگری‌ها و حماسه‌های مردان و زنانی است که تا آخرین نفس خود، در برابر متجاوزان و دشمنان این سرزمین ایستادگی کردند؛ بنابراین روایت این ایثارگری‌ها و حماسه‌ها، در دنیایی که دستگاه‌های تبلیغاتی غربی نظیر «هالیوود» در آن، در حال ساختن تاریخ تخیلی برای خود هستند تا خلأ قهرمان‌های نداشته خود را جبران کنند، امری لازم و ضروری است؛ چراکه این مردان و زنان در تاریخ پرافتخار ما، الگوهای واقعی و قهرمانان حقیقی هستند؛ درحالی که غربی‌ها می‌خواهند شخصیت‌های خیالی خود را همراه با داستان‌های ساختگی، جایگزین قهرمانان حقیقی و الگویی برای نسل‌های آینده ما قرار دهند.

هشت سال دفاع مقدس تنها مقطعی کوتاه از تاریخ ایران‌زمین است که مردان و زنان زیادی در آن حماسه آفریدند؛ همان قهرمانان حقیقی، که برخی از آن‌ها برای جامعه و نسل‌های آینده شناخته‌شده هستند؛ مانند سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی که از روستاهای کرمان پا به دانشگاه انسان‌سازی دفاع مقدس نهاد و به یک چهره‌ درخشان و قهرمان برای امت اسلامی تبدیل شد؛ اما این دانشگاه انسان‌سازی، فارغ‌التحصیل‌های دیگری هم دارد که شناخته‌شده نیستند؛ مانند بسیاری از جانبازان که سال‌های سال با درد و رنج‌های روحی و جسمی، دست و پنجه نرم کرده؛ اما هیچ‌وقت، نه از راهی که رفته‌اند پیشیمان شدند و نه خود را مدعی سهم از سفره انقلاب دانستند.

شهید «محبعلی فارسی» که همرزمانش او را با نام «حاج محب» می‌شناسند، یکی از همین اسطوره‌های شناخته‌نشده دوران دفاع مقدس است که عمری را در گمنامی مجاهدت کرد؛ از همان دورانی که از روستاهای سیستان و بلوچستان به جبهه‌های دفاع مقدس پای نهاد و در لشکر ۴۱ ثارالله (ع)، در کنار سردار شهید حاج قاسم سلیمانی حماسه آفرید، تا زمانی که در اسارت، زیر شکنجه‌های دشمن قرار گرفت و سپس تا پایان عمر خود، با تحمل عوارض ناشی از شکنجه‌های دوران اسارت و همچنین اثرات گازهای شیمیایی غربی‌ها که به صدام هدیه داده بودند، استقامت کرد و سرانجام سال ۱۳۹۶ همزمان با روز ولادت جانباز دشت کربلا، چشم از دنیای فانی فرو بست و آسمانی شد.

«حاج محب» با وجود این‌که در زندگی خود سختی‌های زیادی را متحمل می‌شد؛ اما هیچ‌وقت مشکلاتش را به کسی نمی‌گفت؛ ولی با این وجود، گمنامی و مشکلاتش برای «حاج قاسم» پوشیده نبود؛ بنابراین سردار دل‌ها سعی می‌کرد تا گه‌گاهی به همرزم قدیمی خود سر بزند و هوای او را داشته باشد و وقتی هم که «حاج محب» به شهادت رسید، بازهم فرمانده، خود را از جبهه مقاومت به سیستان و بلوچستان رساند و در مراسم تشییع او شرکت کرد.

«حاج قاسم» وقتی برای شرکت در مراسم تشییع «حاج محب» به سیستان و بلوچستان آمده بود، از آن‌جایی که همیشه دغدغه ترویج فرهنگ ایثار و شهادت را داشت، به خانواده حاج محب تأکید کرد که «حاج محب باید از گمنامی دربیاید»؛ چراکه به عقیده سیدالشهدای مقاومت، فرماندهی «حاج محب» تازه شروع شده بود؛ قوی‌تر و زنده‌تر از قبل.

همسر «حاج محب» همانند دیگر همسران جانبازان، سال‌های سال در کنار این جانباز فداکار، ایثارگرانه از وی پرستاری کرد؛

وی در گفت‌وگو با خبرنگار ما، سرگذشت زندگی پر فراز و نشیب خود و همسر جانبازش را روایت کرده است، تا به درخواست شهید «حاج قاسم سلیمانی» مبنی بر این‌که «حاج محب باید از گمنامی دربیاید»، جامه عمل بپوشاند.

شهادت آرزوی «حاج محب» بود

نمی‌دانم که چگونه خبر شهادت «حاج محب» را به «حاج قاسم» داده بودند؛ به هر حال، چند ساعت بعد از شهادت حاجی، تلفن همراهم زنگ خورد، وقتی جواب دادم، فهمیدم که «حاج قاسم» است؛ چراکه وی یک صدای خاصی داشت و برخی کلمات را با لهجه می‌گفت. سلام و احوال‌پرسی که کردیم، «حاج قاسم» گفت: «من را می‌شناسید؟»، من احساس کردم که نباید خیلی واضح صحبت کنم.

یادم می‌آید، «حاج محب» یک‌بار که «حاج قاسم» به دیدنش آمده بود، به وی گفت: «یادت هست من یک تربت کربلا به تو داده بودم؟»، «حاج قاسم» هم گفت: «بله»، «حاج محب» گفت: «می‌گویند که تربت اصل پیش کسی نمی‌ماند، پس یک تربت اصل از تو طلب دارم». «حاج قاسم» هم پاسخ داد: «باشه! یک تربت اصل برای تو می‌آورم»؛ بنابراین وقتی «حاج قاسم» پشت تلفن گفت: «من را می‌شناسید؟»، من هم سریعاً گفتم: «قرار بود شما یک تربت اصل به ما برسانید؟»، «حاج قاسم» هم گفت: «بله، بله…» و سپس سوال کرد که «خبر موثق است؟»، وقتی گفتم «بله»، گفت: «الحمدلله! شهادت آرزوی «حاج محب» بود، شما هم همان‌گونه که تا به امروز مقاوم و صبور بودید، باز هم صبوری کن…».

«حاج قاسم» همچنین گفت: «حاج محب وصیتی داشت؟»، گفتم: «وصیت خاصی که نه؛ اما یک‌بار وقتی به مقبرةالشهدای شهرک شهید محلاتی تهران رفته بودیم، در محراب آن‌جا نماز خواند و گفت که من خیلی دوست دارم که پیکرم در این‌جا، درمیان شهدای گمنام به خاک سپرده شود»، با این حال، «حاج قاسم» گفت: «نه، حاج محب باید در زاهدان خاکسپاری شود»، گفتم: «آخر می‌خواست مانند شهدای گمنام باشد»؛ اما «حاج قاسم» گفت: «حاج محب عمر خود را در گمنامی گذراند و باید از گمنامی دربیاید»، سپس تأکید کرد که «من خودم برای تشییع حاج محب می‌آیم، می‌آیم، می‌آیم؛ اگر هم نشد که بیایم، پیام می‌دهم». «حاج قاسم» در آخر پرسید: «صحبتی یا کاری دارید که من بتوانم انجام دهم»، گفتم «نه برای سلامتی شما دعا می‌کنم، مراقب خودتان باشید» و خداحافظی کردم.

شهادت میخ‌های تابوت «حاج محب» به بی‌مهری‌های مسئولان

«حاج محب» از بی‌مهری‌های بنیاد شهید و امور ایثارگران بسیار دلگیر بود؛ در همان ایامی که ما در زاهدان بودیم، حاج محب را خیلی اذیت کرده بودند؛ یک‌روز از بنیاد شهید و امور ایثارگران به دیدن وی آمده بودند، خطاب به آن‌ها گفت که «من هیچ‌وقت در حق شما کوتاهی نکرده‌ام؛ اما هرکدام از شما که کوتاهی کردید را به خدا سپردم، دیگر هم حوصله ندارم چیزی بگویم»، وقتی هم که این افراد رفتند، «حاج محب» به من گفت: «دنیا می‌گذرد و این‌گونه موضوعات هم مسئله خاصی نیست؛ ولی یادت باشد که من راضی نیستم اگر اتفاقی برای من افتاد، حتی یک میخ از بنیاد شهید به تابوت من بخورد»؛ از این مسئله مدتی گذشته بود و یادم نبود که «حاج محب» این‌گونه به من تأکید کرده بود.

وقتی فرزندانم می‌خواستند با پیکر پدر خود وداع کنند، دیدیم که تابوت او اندازه نیست و پیکرش را به شکل «اُریب» داخل آن قرار داده‌ و بدنش یک مقداری فشرده شده است؛ این صحنه برای من خیلی سخت بود؛ اگرچه که من در مقابل دیگر خانواده‌های شهدایی که پیکر آن‌ها سالم نبوده است، شرمنده‌ام؛ اما آن لحظه گفتم که یعنی بنیاد شهید یک تابوت هم اندازه «حاج محب» نداشته است! بعد از این، پسر بزرگم شروع کرد به خواندن زیارت عاشورا و وداع‌های آخر انجام شد که به‌یکباره دیدیم میخ‌های تابوت وا رفت، تا جایی که از داخل آمبولانس یک برانکارد آورده و تابوت را روی آن طناب‌پیچ کردند و بردند، بعد از آن خواهر «حاج محب» میخ‌های تابوت را از روی زمین برداشت و گذاشت روی کابینت، گفتم: «این‌ها چیه؟»، گفت: «میخ‌های تابوت هستند»؛ تازه آن‌جا بود که یاد آن حرف «حاج محب» افتادم که گفته بود: «راضی نیستم حتی یک میخ از بنیاد شهید به تابوت من بخورد»؛ بنابراین همه را دور هم جمع کردم و گفتم: «از پول حاجی برای او تابوت تهیه کنید».

فرماندهی «حاج محب» تازه شروع شده است

صبح روز تشییع پیکر «حاج محب»، ساعت نزدیک ۷ صبح بود که حاج قاسم به منزل ما آمد و کمی با ما صحبت کرد؛ ما هیچ وقت به حاج قاسم گلایه نمی‌کردیم، یعنی «حاج محب» نمی‌گذاشت و همواره تأکید می‌کرد که «نباید ذهن او را مشغول کنیم»؛ چراکه دغدغه‌ها و مسئولیت‌های «حاج قاسم» را بسیار مهم‌تر از مشکلات خود می‌دانست؛ بنابراین ما هیچ‌وقت به «حاج قاسم» نمی‌گفتیم که شرایط زندگی برای ما چگونه است؛ اما با این حال، او از گوشه و کنارها می‌شنید.

صبح آن‌روز «حاج قاسم» در منزل ما کمی از حاج محب صحبت کرد و متأثر شد و اشک ریخت و گفت که «حاج محب و بچه‌های زاهدان و زابل مثال‌زدنی نیستند»؛ سپس تربت اصل که قول داده بود را به‌همراه یک انگشتر به ما داد و دوباره تأکید کرد که «حاج محب باید از گمنامی دربیاید»، گفتم: «حاجی! دیگر همه چیز تمام شد»، اما «حاج قاسم» گفت: «فرماندهی حاج محب تازه شروع شده است؛ قوی‌تر و زنده‌تر از قبل. بچه‌های استان به حاج محب نیاز دارند، شما بعداً این موضوع را خواهید فهمید». بعد از این صحبت‌های «حاج قاسم»، به فرزندانم گفتم که «حاج قاسم گفته است که پدرتان باید در زاهدان خاکسپاری شود»، پسر بزرگم گفت: «اگر بابا خودش بود، چه می‌گفت؟»، گفتم: «بابا در مقابل حاج قاسم می‌گفت که «سمعاً و طاعتاً»»، بنابراین فرزندم گفت: «ما هم می‌گوییم «سمعاً و طاعتاً هرچه حاج قاسم بگوید»».

مراسم تشییع «حاج محب» در مصلی زاهدان برگزار شد و «حاج قاسم» هم سال‌ها بود که به سیستان و بلوچستان نیامده بود و آن ایام هم با همه مشغله‌هایی که داشت، از سوریه به استان آمده بود تا برای «حاج محب» وقت بگذارد؛ حالا برخی از افراد چقدر باید چشم و گوش بسته باشند که این رفتار «حاج قاسم» را نبینند، نفهمند و درک نکنند.

«حاج قاسم» در تشییع «حاج محب» مسیر مصلی «قدس» تا گلزار شهدای زاهدان را در میان حضور انبوه جمعیت، نزدیک به ۴۵ دقیقه تا یک‌ساعت پیاده طی کرد، من وقتی فهمیدم که «حاج قاسم» می‌خواهد پیاده این مسیر را برود، به آشناهایی که اطراف من بودند، گفتم که به فرزندانم بگویید همگی همراه حاج قاسم باشند تا اگر اتفاقی هم برای او افتاد، آن‌ها هم در کنارش باشند. در میان جمعیت که «حاج قاسم» نشسته بود، یکی از پاسدارها را صدا زده و یک فردی که به او مشکوک شده بودم را نشان دادم و گفتم «به بهانه‌ای که او را جابه‌جا می‌کنی، بررسی کن که یک‌وقت کمربند انفجاری نبسته باشد»؛ اصلا حواسم به مراسم و خودم نبود، بلکه نگران حاج قاسم بودم که خدای ناکرده، آسیبی به او وارد نشود.

برای «حاج محب» در شأن «محب علی» سنگ بگذارید

سردار «معروفی» به‌دلایل امنیتی مانع شده بود تا خاکسپاری را «حاج قاسم» انجام دهد، بنابراین خودش این کار را انجام داد و بعد از خاکسپاری هم که «حاج قاسم» آمده بود تا خداحافظی کند، من در مراسم بودم و او را ندیدم؛ بنابراین بعدازظهر با من تماس گرفت و یک مقداری من و فرزندانم را دلداری داد و تأکید کرد که «هر کاری هم داشتید، با (شهید) «پورجعفری» تماس بگیرید»، گفتم: «اجازه بدهید که برای مزار «حاج محب» سنگ نگذاریم»، اما «حاج قاسم» درحالی که یک بغضی در صدایش بود، گفت: «برای حاج محب، در شأن «محب علی» سنگ بگذارید، چراکه ایشان محب علی بود».

گفتم: «پس اجازه بدهید که تنها یک مدتی مانند شهدای گمنام باشد»، گفت: «برای یک مدت کوتاه اشکالی ندارد»؛ بنابراین از ماه «شعبان» که خاکسپاری حاج محب انجام شد، تا ماه «محرم»، مزار حاج محب مانند شهدای گمنام سنگ نداشت و از بنیاد شهید و امور ایثارگران هم خواهش کردم که برای وی سنگ مزار نگذارد تا همان‌گونه که حاج محب تأکید کرده بود، همه هزینه‌ها برعهده خودمان باشد. وقتی هم که می‌خواستیم سنگ مزار حاج محب را بگذاریم، همه کارهای آن وقتی به پایان رسید که سنگ مزارش، روز تاسوعا که منصوب به حضرت ابوالفضل (ع) است، نصب شد؛ درحالی که پیکر حاج محب هم با پرچم متبرک حرم حضرت ابوالفضل (ع) تشییع و بدرقه شد.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، ۴ بهمن ۱۳۹۹ هجری شمسی برابر با ۸ جمادی الثانی ۱۴۴۲ هجری قمری و ۲۳ ژانویه ۲۰۲۱ میلادی است. مروری می کنیم بر حوادت مهم دفاع مقدس در این روز.

• ولادت شهید رضا مذهب‌شناس (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۱۴ ه.ش)

• ولادت شهید محمدرضا کرم (استان خوزستان، شهرستان خرمشهر) (۱۳۳۰ ه.ش)

• ولادت شهید محمد مهدی ثامنی (استان مرکزی، شهرستان اراک) (۱۳۳۰ ه.ش)

• ولادت شهید مهدی صمدی اردبیلی (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۴۱ ه.ش)

• بستن فرودگاه مهرآباد به دستور «بختیار» برای جلوگیری از ورود حضرت امام (ره) به ایران (۱۳۵۷ ه.ش)

• شهادت شهید غلامرضا یزدانی (استان مازندران، شهرستان ساری) (۱۳۶۰ ه.ش)

• شهادت شهید جهانگیر اسکندری سلوکلو (استان فارس، شهرستان مرودشت) (۱۳۶۰ ه.ش)

• شهادت شهید سیداحمد معافی (استان مازندران، شهرستان رامسر) (۱۳۶۱ ه.ش)

• شهادت شهید فرامرز رستمی (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۶۲ ه.ش)

• شهادت شهید علی اسدیان (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۶۲ ه.ش)

• شهادت شهید حجت‌الله صالحی فشمی (استان تهران، شهرستان شمیرانات) (۱۳۶۲ ه.ش)

• شهادت شهید سیروس فخرکمال (استان آذربایجان غربی، شهرستان ارومیه) (۱۳۶۲ ه.ش)

• شهادت شهید یوسف پورحسن طالاری (استان آذربایجان شرقی، شهرستان تبریز) (۱۳۶۲ ه.ش)

• شهادت شهید مهدی خواجوی (استان خراسان جنوبی، شهرستان بیرجند) (۱۳۶۲ ه.ش)

• شهادت حجت‌الاسلام شهید مرادعلی عبدالله‌پور درزی (استان مازندران، شهرستان فریدونکنار) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید ابوالقاسم رکنی (استان کهگیلویه و بویراحمد، روستای سراب تاوه) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید بهادر رضوان طلب (استان فارس، شهرستان فیروزآباد) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید رسول گلستان (استان فارس، شهرستان کازرون) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید مهدی امیری (استان همدان، شهرستان ملایر) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید مهدی حیدری (استان زنجان، شهرستان زنجان) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید حبیب‌الله صبوری (استان زنجان، شهرستان زنجان) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید حمیدرضا جمشیدی مالده (استان گیلان، شهرستان لاهیجان، روستای مالده) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید محمدحسن غفاری (استان گلستان، شهرستان گرگان) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید صادق محمدی افشار (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید محمدحسین رسولی (استان قم، شهرستان قم) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید محمدرضا شبانی (استان خراسان جنوبی، شهرستان بیرجند) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید جعفر خانلری (استان خراسان رضوی، شهرستان تربت جام) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید مسعود ادهمی (استان اصفهان، شهرستان فریدون‌شهر، روستای وحدت‌آباد) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید منصور دلاورزاده آرانی (استان اصفهان، شهرستان آران و بیدگل) (۱۳۶۵ ه.ش)

• شهادت شهید رحمت‌الله حسینی (استان فارس) (۱۳۶۶ ه.ش)

• شهادت شهید علی‌اکبر غفوری (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۷۱ ه.ش)

• شهادت شهید اصغر احمدپور (استان اصفهان، شهرستان مبارکه) (۱۳۷۸ ه.ش)

• شهادت شهید شهرام خدایی مال امیری (استان کرمانشاه، شهرستان هرسین، روستای چغاسعید) (۱۳۹۳ ه.ش)

• شهادت شهید جلال اسدی‌زاده (استان سیستان و بلوچستان، شهرستان زابل) (۱۳۹۴ ه.ش)