نقش ارتش ترکیه در بحران سوریه و رویای نفوذ منطقه‌ای / عملیات چشمه صلح؛ از پیشروی برق آسای قوای ترکیه تا نجات شبه نظامیان کُرد توسط ارتش سوریه +نقشه و تصاویر
سرویس جهان مشرق _ سقوط منطقه عفرین در سال ۲۰۱۸ و فجایعی که در دوران اشغال این منطقه توسط مزدوران تحت امر ارتش ترکیه بر سر مردم غیر نظامی آن آمد باز هم باعث نشد تا رهبران و فرماندهان شبه نظامیان کرد در شمال سوریه از محاسبات اشتباه خود در خصوص حمایت امریکا از این گروه ها دست بردارند.
در تابستان سال ۲۰۱۹ به تدریج زمزمه‌های حمله ارتش ترکیه و نیروهای تحت حمایتش به مناطق اصلی قوای SDF در شمال و شمال شرق سوریه به گوش میرسید اما طرف مقابل همچنان بر این باور بود که امریکا اجازه حمله ترکیه به متحدین این کشور را نخواهد داد. امریکایی ها در سال قبل از آن در زمان حمله ارتش ترکیه تحت عملیات شاخه زیتون به منطقه عفرین سکوت کرده و هیچ واکنشی از خود نشان ندادند، اما سران SDF اینگونه توجیه میکردند که عفرین در منطقه‌ای ایزوله و خارج از خاک اصلی مناطق تحت کنترل این گروه است.
اما با اعلام رسمی آغاز عملیات چشمه صلح، توسط رجب طیب اردوغان در ۹ اکتبر ۲۰۱۹ میلادی، قوای مشترک ارتش ترکیه و مزدوران تحت امرش حمله به مناطق تحت کنترل شبه نظامیان کرد در محدوده شهرهای تل ابیض یا راس العین را آغاز کردند.
اینبار اما به محض آغاز عملیات نظامی ترکیه، حوادثی رخ داد که نه تنها رهبران SDF بلکه جهانیان را متحیر ساخت… نظامیان امریکایی اقدام به عقب نشینی و تخلیه پایگاه‌های نظامی خود در این منطقه کرده و به قوای مشترک ترکیه اجازه دادند بدون هیچ دردسری پیشروی زمینی خود را آغاز کنند.
قوای امریکایی تقریبا تمامی مقرهای نظامی خود از عین عیسی در غرب مناطق درگیری تا تل تمر در شرق این منطقه را تخلیه کرده و حتی در مواردی آنچنان با عجله این کار را انجام دادند که فرصت جمع آوری تجهیزات حساس و مدارک محرمانه نیز از این پایگاه‌ها وجود نداشت و به ناچار جنگنده‌های نیروی هوایی این کشور اقدام به بمباران هوایی و از بین بردن تجهیزات به جای مانده کردند.
به هر ترتیب نیروهای مزدور ارتش ترکیه پیشروی زمینی خود را برای تصرف شهرهای راس العین و تل ابیض آغاز کردند. البته هدف گذاری کلی این عملیات که از سوی مقامات ترکیه اعلام شده بود ایجاد کمربند حائل به عمق ۳۵ کیلومتر در منطقه مورد نظر از خط مرزی این کشور تا بزرگراه بین المللی M۴ بود.
بر خلاف منطقه عفرین که در شرایط محاصره نیز ۲ ماه در برابر مهاجمین مقاومت کرده بود، شبه نظامیان کرد در این عملیات هیچ گونه موفقیتی در دفاع از مناطق خود نداشته و با دادن تلفات بسیار زیاد به تدریج از عمده مناطق از جمله دو شهر مهم راس العین و تل ابیض که نقش حیثیتی برای آنها داشت عقب نشینی کردند.
یکی از دلایل و توجیهات ترکیه برای حمله به این مناطق اقدامات شبه نظامیان YPG و تروریست‌های PKK در تغییر ترکیب جمعیتی این مناطق و تلاش برای بیرون راندن ساکنان بومی عرب این شهرها بود.
در واقع راس العین و تل ابیض پیش از سال ۲۰۱۵ و ورود شبه نظامیان کرد تحت حمایت امریکا به این منطقه به بهانه مبارزه با داعش تقریبا خالی از جمعیت کردزبان بوده و یا درصد بسیار کمی از سکنه این مناطق را کردهای شمال سوریه تشکیل میدادند، اما با تصرف این مناطق توسط SDF به تدریج سیاست تغییر ترکیب جمعیتی و سکونت کردزبانان در این مناطق و اطلاق اسامی جعلی نظیر سری کانی (برای راس العین) و گری سپی (برای تل ابیض) موجب خشم مردم منطقه و گرایش آنها به سوی ترکیه شد.
این مسئله موجب شد تا در هنگام هجوم قوای ارتش ترکیه به این منطقه، مردم محلی اقدام به همکاری با قوای مهاجم کرده و حتی برخی گروه‌های غیر کرد SDF که مسئول دفاع از این مناطق بودند نیز بدون نبرد اقدام به عقب نشینی کنند.
از دیگر دلایل پیشروی سریع قوای مهاجم پشتیبانی بسیار خوب توپخانه و پهپادهای مسلح ارتش ترکیه از عملیات زمینی قوای تحت امرشان بود.
در واقع این عملیات آغاز سریال نمایش‌های تبلیغاتی ترکیه برای تجهیزات ساخت صنایع دفاعی این کشور بود. هویتزرهای خودکششی T۱۵۵ Firtina و راکت اندازهای ۱۲۲ میلیمتری Sakarya و ۳۰۰ میلیمتری Kasirga با آتش بی امان خود راه را برای پیشروی قوای زمینی باز کرده و تلفات شدیدی به شبه نظامیان کرد وارد کردند.
پهپادهای رزمی این کشور نظیر Bayraktar TB۲ و Anka نیز آسمان منطقه نبرد را پوشش میدادند.
عملیات نظامی تقریبا به مدت ۲ هفته و تا روز ۲۴ اکتبر در جریان بود تا اینکه رهبران شبه نظامیان کرد سرانجام تصمیم عاقلانه ای گرفته و از دولت سوریه و قوای نظامی روسیه درخواست کمک و میانجیگری کردند. ارتش سوریه و نظامیان روس نیز که پیش از آغاز عملیات به دلیل حضور نظامیان امریکایی امکان دخالت در این منطقه را نداشتند، با دعوت رسمی نمایندگان SDF اقدام به استقرار در خطوط تماس با مهاجمین ترکیه کرده و بدین ترتیب ادامه پیشروی ارتش ترکیه در این منطقه متوقف شد.
در واقع ورود قوای دولتی سوری و نظامیان روس که پس از مذاکرات فشرده با ترکیه و ایجاد گشت های مرزی مشترک بر روی بزرگراه بین المللی M۴ مانع از ادامه عملیات نظامی مهاجمین شده بودند موجب نجات قوای SDF از فاجعه تمام عیار و حتی از دست دادن شهرهایی نظیر حسکه و قامشلی شد و یک بار دیگر ثابت کرد که دل بستن به قوای امریکایی در مواجهه با ارتش ترکیه که متحد سنتی امریکا و عضوی از اتلاف ناتو است خیالی باطل بوده و تنها راه نجات مردم این مناطق از تهاجمات بعدی ارتش ترکیه، سپردن کنترل این مناطق به ارتش و دولت قانونی سوریه خواهد بود.
ادامه دارد …
منبع خبر
