شرکت دانش بنیان

رسیدگی سریع به پرونده‌های شرکت‌های دانش بنیان در قوه قضائیه

رسیدگی سریع به پرونده‌های شرکت‌های دانش بنیان در قوه قضائیه


به گزارش مجاهدت از گروه اجتماعی دفاع‌پرس، حجت‌الاسلام سید احمد مرتضوی مقدم رئیس دیوان عالی کشور با اشاره به شعار سال ۱۴۰۱ «تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین»، اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال‌های اخیر در نام‌گذاری شعار سال بروی موضوع اقتصاد تأکید دارند.

رئیس دیوان عالی کشور بر نقش مهم قوه قضائیه در تحقق شعار تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین، تأکید کرد و افزود: نقش دستگاه قضا در این رابطه بسیار تأثیرگذار است.

وی با اشاره به اینکه قوه قضائیه نگاه ویژه‌ای نسبت به حمایت از تولیدات شرکت‌های دانش بنیان دارد، تصریح کرد: قطعاً از پرونده‌های مربوط به مراکز و شرکت‌های دانش بنیان حمایت می‌شود و رسیدگی به امور مربوط به این پرونده‌ها را سرعت خواهیم داد.

رئیس دیوان عالی کشور شعار تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین را نسخه مهمی در خنثی سازی تحریم‌ها برشمرد و گفت: این راهبرد تدوین شده از سوی رهبر معظم انقلاب، نقش بسیار مهم و تعیین کننده‌ای در رفع تحریم‌ها دارد.

انتهای پیام/ 241

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

رسیدگی سریع به پرونده‌های شرکت‌های دانش بنیان در قوه قضائیه بیشتر بخوانید »

از شرکت‌های«صوری» تا شرکت‌های«دانش‌بنیان»

از شرکت‌های«صوری» تا شرکت‌های«دانش‌بنیان»



بی‌شک راه نجات کشور از مشکلات اقتصادی و رونق تولید و همچنین ناکام گذاشتن و خنثی کردن تحریم‌ها،نه از مسیر فربه شدن شرکت‌های صوری بلکه از طریق توجه و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و تولیدکنندگان می گذرد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، عباس شمسعلی طی یادداشتی در روزنامه کیهان نوشت: پس از نام‌گذاری سال ۱۴۰۱ به عنوان «سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» از سوی رهبر معظم انقلاب و در ادامه تاکیدات مجدد ایشان بر اهمیت این موضوع، مباحث مختلفی در این خصوص در رسانه‌ها مطرح شده است، دراین میان توجه به برخی ابزار و پیش‌زمینه‌های لازم برای بهره‌مندی کامل از این حوزه ضروری می‌نماید.

باید گفت که تاکید رهبر انقلاب بر موضوع شرکت‌های دانش‌بنیان سابقه‌ای فراتر از نام‌گذاری امسال دارد و ایشان در سال‌های گذشته و به‌مناسبت‌های مختلف نیز بر اهمیت این حوزه تاکید داشته‌اند.

شاید یکی از موارد مهمی که برای بهره‌مندی بلندمدت و تحقق بهتر این هدف‌گذاری نیاز باشد، توجه به مبحث تولید علم و پرورش بیش از پیش نیروهای عالم و توانمند در حوزه‌های مختلف علمی و صنعتی و… باشد.

روال شرکت‌های دانش‌بنیان به این معنی است که تعدادی جوان تحصیل‌کرده و بهره‌مند از علم به‌جای اینکه با مدرک تحصیلی خود که حاصل یک عمر تلاش آنهاست به امید استخدام از این شرکت به آن شرکت و از این اداره و سازمان به کجا و کجا مراجعه کنند، در نهایت یا جواب منفی بشنوند یا در صورت پذیرش، یک زندگی کارمندی کم بازده را در پیش بگیرند و احتمالا بسیاری از ایده‌ها و توانمندی‌های آنها از طرف برخی مدیران مورد کم‌توجهی قرار بگیرد، خود با تشکیل یک شرکت دانش‌بنیان و ایجاد حلقه‌ای از افراد با سواد، خلاق و با انگیزه، وارد گود طراحی، تولید و پیشرفت صنعت و فناوری کشور می‌شوند و به سهم خود گره‌ای از مشکلات کشور و مردم باز می‌کنند.

نمونه‌های فراوانی از برکات این شرکت‌های دانش‌بنیان از سال‌های گذشته تا کنون به خصوص در شرایط تحریم در حوزه‌های مختلف و برای رفع نیاز کشور وجود دارد از جمله اینکه بارها و هرازچندگاهی خبر موفقیت این جوانان توانمند را مثلاً در شکست انحصار تولید داروهای مهم و حیاتی یا طراحی برخی قطعات مهم صنعتی و تجهیزات پزشکی و فناورانه و دست‌یابی به تکنولوژی‌های پیشرفته که تنها برخی کشورهای پیشرو توان ساخت آن را داشته‌اند شنیده یا دیده‌ایم.

به عبارتی این شرکت‌های دانش‌بنیان خود به ابزار و بازویی توانمند برای برداشتن موانع از مسیر حرکت پیشرفت کشور و ناکام گذاشتن دشمنانی که تحمل رشد و شکوفایی ایران را ندارند و در این راه حتی از ترور دانشمندان‌مان نیز دریغ نمی‌کنند، تبدیل شده‌اند.

اما هرچند این پیشرفت‌ها و توفیقات مرهون مزیت بزرگ برخورداری کشور از نسل و جمعیتی جوان و باهوش است که بسیاری از کشورها حسرت داشتن چنین گنج ارزشمندی را دارند، اما در این باره، اشاره به نکاتی ضروری به نظر می‌رسد؛

همان‌طور که اشاره شد، کشورمان به دلیل برخورداری از نسل جوان و نوجوان دارای ضریب هوشی بالا و مستعد، از پتانسیل بالقوه کم نظیر نیروی انسانی برای تسریع در پیشرفت و جهش علمی و صنعتی برخوردار است اما آیا از این منبع عظیم به خوبی استفاده می‌شود؟ نگاهی به سیستم آموزشی کشور در یکی دو دهه گذشته به ویژه سال‌های اخیر برخی نگرانی‌ها از هدر رفت استعدادهای فراوان در مسیر مدرسه تا دانشگاه را نمایان می‌کند.

خلاصه شدن بخش اعظم انرژی و هم و غم اولیاء، دانش‌آموزان و کادر آموزشی برای عبور از هفت‌خوان ترسیم ‌شده برای رسیدن به دانشگاه و در موارد فراوان تبدیل تدریس علم به آموزش روش‌های تست‌زنی در مدارس و آموزشگاه‌های آزاد تا حد زیادی مجال انتقال علم واقعی به نسل دانش‌آموز را گرفته است.

اینکه یک دانش‌آموز به‌جای فهم کامل و علمی فیزیک، شیمی، ریاضی، زیست و… بیشتر نحوه پاسخ به تست‌های چهارگزینه‌ای را فرامی‌گیرد به این معنی است که پایه‌های علمی مورد نیاز برای تداوم علم‌آموزی در دانشگاه و حرکت در مسیر کسب دانش و در ادامه توانایی در تولید علم خیلی دقیق گذاشته نمی‌شود. (بگذریم از اینکه در این کارزار، درس‌هایی همچون معارف و تعالیم دینی هم در نظر برخی دانش‌آموزان و مدارس بیشتر به‌عنوان دروس عمومی دارای فلان مقدار ضریب در کنکور دیده می‌شوند تا نسخه‌های انسان‌ساز و معرفتی!)

از سوی دیگر نحوه رقابت در کنکور دانشگاه‌ها و تمایل نامتقارن و دور از نیاز کشور در گرایش دانش‌آموزان به برخی رشته‌های خاص که هم ناشی از ناکارآمدی مناسب سیستم هدایت تحصیلی و هم تصویرسازی مضر و پر زرق و برق از زندگی آنچنانی در صورت قبولی در برخی رشته‌هاست، باعث عدم موفقیت تعداد زیادی از دانش‌آموزان در این ماراتن نفسگیر و در نتیجه سرخوردگی و هدررفت بسیاری از استعدادها می‌شود. بسیاری از این دانش‌آموزان سرخورده یا بسیاری دیگر که با فشار جامعه یا خانواده هدفی جز قبولی در دانشگاه ندارند در نهایت رشته‌هایی را برمی‌گزینند تا سرشان بی‌کلاه نماند اما این تحصیل آنها خیلی کمکی به جامعه و تولید و ترویج علم نمی‌کند.

از طرفی تب بالای مدرک‌گرایی و گسترش فراوان و بی‌ضابطه انواع مراکز آموزش عالی که بسیاری از آنها فاقد استانداردهای لازم هستند هم خود به جای خدمت در مسیر پیشرفت مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

با این شرایط همچنان بار پیشرفت علمی بر دوش تعدادی دانشگاه برتر و خاص و قهرمانان المپیک کنکور که بهتر درس خوانده و باسوادترند یا بهتر تست زده‌اند می‌افتد و بسیاری دیگر از استعدادها از مدار صحیح علم و دانش خارج می‌شوند.

به طور جدی نیاز است برای حفظ استعدادهای ناب دانش‌آموزان کشور فکری اساسی برای روش گزینش دانشگاه‌ها و کیفی‌سازی مراکز آموزش عالی به‌جای رشد کمی‌شود و از طرفی وقت دانش‌آموزان در مدارس صرف کسب علم شود نه تست‌زنی کم بازده.

موضوع دیگر نحوه بهره‌برداری از استعدادهایی است که بالاخره توانسته‌اند وارد آموزش عالی شوند. علاوه‌بر لزوم ارتقای سطح علمی دانشگاه‌ها باید فکری اساسی برای استفاده از این سرمایه‌های ارزشمند پس از فارغ‌التحصیلی کرد. متاسفانه در سال‌های اخیر رشد فارغ‌التحصیلان بیکار یا کسانی که به اجبار در شغلی بی‌ارتباط با مدرک دانشگاهی مشغول هستند افزایش یافته و این مورد حتی برخی فارغ‌التحصیلان مستعد در رشته‌های خوب و کاربردی دانشگاه‌های برتر کشور یعنی همان فاتحان سرافراز کنکور را نیز شامل می‌شود. 

ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از روش‌های کارآمد برای جلوگیری از این خسارت بزرگ است. بستری که در صورت فراهم بودن شرایط و اتخاذ تدابیر درست، می‌تواند بسیاری از خلأ‌های کشور در مسیر توسعه و عبور از موانع ناشی از تحریم‌های خارجی و برخی بی‌تدبیری‌های داخلی که دست‌کمی از تحریم‌ها ندارند را برطرف کند.

در این میان نخبگان جذب شده در شرکت‌های دانش‌بنیان نیاز به حمایت‌های مادی و معنوی مهمی دارند. در کنار نیاز به باور داشتن مدیران کشور به توانایی این جوانان و شرکت‌ها، کمک به تامین سرمایه مورد نیاز دانش‌بنیان‌ها در مسیر تحقیق و توسعه و تولید مسئله مهمی است.

 متاسفانه در سال‌های گذشته در شرایطی که بسیاری از این جوانان مستعد و شرکت‌های دانش‌بنیان به شدت نیازمند جذب سرمایه مناسب برای تحقق ایده‌های خلاقانه و کاربردی خود بودند و شاید با دست رد بانک‌ها برای مشارکت در کارهای تولیدی مطمئن روبه‌رو می‌شدند، بسیاری از ابربدهکاران و مفسدان اقتصادی به‌راحتی و با لطایف‌الحیلی از جمله تاسیس شرکت‌های صوری و کاغذی یا زدوبند و… هزاران میلیارد تومان از بانک‌ها تسهیلات گرفتند و حیف و میل کردند، همچنین بسیاری از این شرکت‌های صوری توانستند ده‌ها و صدها میلیون دلار ارز دولتی بگیرند و بدون اینکه خدمتی به مردم کرده باشند مشغول خسارت زدن به اقتصاد کشور باشند.

هرچند با ورود جدی دستگاه قضایی در سال‌های اخیر با بسیاری از این تخلفات برخورد شده است اما قطعاً اصلاح جدی این رویه‌ها از جمله نظارت بر بانک‌ها و تعریف کانال‌هایی مناسب برای تامین سهل‌الوصول تسهیلات تولیدکنندگان واقعی از جمله شرکت‌های دانش‌بنیانی که طرح و ایده‌هایی تایید شده و مورد نیاز کشور را برای تولید در حوزه‌های مختلف دارند بسیار ضرورت دارد.

بی‌شک راه نجات کشور از مشکلات اقتصادی و رونق تولید و همچنین ناکام گذاشتن و خنثی کردن تحریم‌ها، نه از مسیر فربه شدن شرکت‌های صوری بلکه از طریق توجه و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و تولیدکنندگان واقعی و دانشمندان دلسوز می‌گذرد.

به‌عنوان مثال خودکفایی در بسیاری از تولیدات و صنایع یا تولید واکسن کرونا و تبدیل کشور از واردکننده این واکسن‌ها به صادرکننده آن طی یک مدت بسیار کوتاه، نه از شرکت‌های صوری و دلالان بلکه از محققان جوان و شرکت‌های دانش‌بنیان برمی‌آید.

از دیگر مصادیق مهم و لازم در حمایت از دانش‌بنیان‌ها و تولیدکنندگان داخلی، قطع دست دلالانی است که برای رسیدن به سودهای هنگفت واردات، مانع از رونق تولید داخل و پر و بال گرفتن شرکت‌های دانش‌بنیان با انواع سنگ‌اندازی‌ها می‌شوند.

موضوع مهم دیگر، لزوم حرکت صنایع بزرگ کشور از جمله خودروسازان، صنایع نفت و… به سمت بهره‌مندی بیش از پیش از خدمات شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشمندان و محققان جوان و خلاق این مجموعه‌ها و پیوند جدی‌تر صنعت و دانشگاه است. 

موضوع دیگری که باید جدی‌تر و کاربردی‌تر از گذشته مورد توجه قرار گیرد، لزوم توجه به استعدادهای فراوانی است که در مراحلی پایین‌تر از تاسیس شرکت دانش‌بنیان قرار دارند. گاه جوان‌های مستعدی را در مرکز یا دور افتاده‌ترین نقاط کشور می‌بینیم که شاید تحصیلات دانشگاهی هم نداشته باشند اما توانایی و خلاقیت فراوانی در اختراع و یا بروز ایده‌های گره گشا دارند و اگر به آنها توجه شود و این استعدادها در شبکه‌هایی از افراد مشابه خود ساماندهی و هدایت شوند و مورد حمایت مادی و معنوی قرار گیرند می‌توانند در آینده شرکت‌های دانش‌بنیان فراوان و مفیدی را ایجاد کرده و منشاء خدمت شوند. این وظیفه استعدادیابی و توجه به جوانان مستعد و مخترع از وظایف مهم پارک‌های علم و فناوری در سراسر کشور است که با نگاهی ویژه و نو و بهتر از گذشته از این استعدادهای ناب حمایت کنند و با در اختیارگذاشتن فضا و امکانات به آنها و حتی بردباری در برابر آزمون و خطاهای احتمالی این افراد شکوفایی این سرمایه‌ها را رقم بزنند.

گسترش شرکت‌های دانش‌بنیان که در سال‌های گذشته آغاز شده، اکنون با تدبیر راهگشای رهبر انقلاب وارد مرحله جدید و مهمی شده است و باید از این موقعیت به نفع کشور استفاده کرد. 

بی‌شک کشوری که بتواند از خیل عظیم استعدادهای جوان و دانشمندان و محققان و منابع مادی، خدادادی و انسانی خود به‌درستی استفاده کند، نه تنها بن بست ندارد بلکه می‌تواند به اوج برسد؛ و چقدر پرچم زیبای کشورمان به قله‌های پیشرفت و رشد و تعالی جهان می‌آید.

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

از شرکت‌های«صوری» تا شرکت‌های«دانش‌بنیان» بیشتر بخوانید »

سهم تهران در تحقق شعار تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین

سهم تهران در تحقق شعار تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین


گروه اجتماعی دفاع‌پرس – «محمود کبیری یگانه» معاون ارتباطات و امور بین‌الملل شورای شهر تهران؛ نام گذاری سال‌ها به عناوین مختلف در پیام‌های نوروزی، سنتی پسندیده و قابل تامل از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) است که از سال ۱۳۷۸ با نام گذاری به نام سال امام خمینی (ره) به مناسبت یکصدمین سالگرد ولادت حضرت امام آغاز شد و در بیش از دو دهه اخیر با نام‌های مختلف تکرار شده است. بدیهی است این نام گذاری با فلسفه خاص و به ویژه تاکید مقام رهبری بر یک موضوع، مفهوم یا رویداد مهم صورت می‌گیرد و می‌تواند چراغ راه مسئولان نظام در طول سال باشد.

مروری بر نام گذاری‌های ده ساله اخیر نشان می‌دهد غالب نام گذاری‌ها رنگ و بوی اقتصادی داشته اند، کما اینکه رهبری نظام در سخنرانی اخیر خود مسائل اقتصادی را یکی از چالش‌های بزرگ کشور در دهه اخیر معرفی کرد. تاکید و تمرکز بر مفاهمی، چون اقتصاد مقاومتی، جهش تولید، رونق تولید، تولید ملی و امثالهم نشان از دغدغه مهم رهبری نسبت به مسئله معیشت مردم و اقتصاد کشور است.

نام گذاری سال ۱۴۰۱ به نام سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین بازهم تاکید رهبری بر موضوع معیشت را نشان می‌دهد، موضوعی که گرچه تکراری به نظر می‌رسد، اما به توجه به استقرار دولت جدید و شکل گیری مجلسی انقلابی و جهادی انتظار می‌رود برنامه ریزی‌ها و ریل گذاری‌های بهتری برای تحقق اهداف مدنظر رهبری صورت گیرد. خوشبختانه دولت سیزدهم نشان داده با شناخت کافی از دیدگاه‌های رهبری خود را ملزم به تحقق این منویات می‌داند و از این رو انتظار می‌رود در سال آتی به صورت چجدی‌تر در تصمیمات و رویکرد‌های دولت و مجلس جاری شود.

شورای شهر ششم و مجموعه مدیریت شهری در این دوره نیز باید نگاه جدی به این مقوله تولید داشته باشند، قریب به ۳۰ درصد تولیدات گلخانه‌ای کشور در شهر تهران تولید می‌شود، حدود ۲۰ درصد تولید ناخالص ملی کشور متعلق به شهر تهران است، تهران قریب به نیمی از مراکز صنعتی کشور را در دل خود جای داده است، قریب به ۵۰ درصد درآمد‌های مالیاتی کشور در تهران وصول می‌شود و البته گزاره‌هایی از این قبیل در بخش‌های بانکی، بیمه، ارتباطات و فناوری و سایر حوزه‌ها نشان می‌دهد تهران تا چه میزان در حوزه تولید و اقتصاد کشور موثر و نقش آفرین است، از این رو رویکردها، مصوبات، حمایت‌ها و سیاست‌های مجموعه شورا و مدیریت شهری می‌تواند در تحقق اهداف رهبری در حوزه تولید قابل تامل و بااهمیت باشد.

نکته قابل تامل دیگر اینکه از میزان تقریبی شش هزار شرکت دانش بنیان در کشور بیش از سه هزار شرکت دانش بنیان در محدوده شهر تهران مستقر هستند، یعنی سهم ۵۰ درصدی تهران در ثبت شرکت‌های دانش بنیان که بازهم رویکرد حمایتی شورا و مدیریت شهری از این شرکت‌ها می‌تواند در تحقق شعار سال موثر باشد. چنین آمار‌هایی ایجاب می‌کند هم اعضای محترم و فعال شورای ششم و هم مدیران شهری امسال تعامل بیشتری با فعالان اقتصادی به ویژه شرکت‌های دانش بنیان داشته باشند، حرف‌ها و درد دل‌های آن‌ها را بشنوند و بسته‌های حماتی خود را از این مجموعه‌ها افزایش دهند تا شاهد افزایش کمی و کیفی این شرکت‌ها و ارتقاط سطح تولید در شهر تهران و در نهایت در کل کشور باشیم.

انتهای پیام/ 241

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

سهم تهران در تحقق شعار تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین بیشتر بخوانید »

حمایت از صنایع دانش بنیان و اشتغال آفرینی در ۳ سطح

حمایت از صنایع دانش بنیان و اشتغال آفرینی در ۳ سطح



وزیر صمت تأکید کرد: با توجه به شعار سال برنامه‌ریزی کردیم تا صنایعی که به سمت تولیدات دانش بنیانی می‌روند و شغل بیشتری ایجاد می‌کنند، بیشتر از حمایت وزارتخانه برخوردار شوند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، «سید رضا فاطمی امین» در گفتگو با برنامه «قرن نو اقتصاد نو» رادیو اقتصاد گفت: وزارت صمت در دو حوزه دانش بنیانی و اشتغال آفرینی و در سه سطح ورود خواهد کرد و با تمرکز به کارها و طرح‌های نیمه تمام گذشته و جا مانده؛ سعی می‌کنیم با شتاب آنها را به انجام برسانیم.

وی با بیان اینکه در سطح نخست به رتبه بندی، اولویت گذاری، هدف‌گذاری و تعیین شاخص‌ها و پایش می‌پردازیم، گفت: به عنوان مثال در بحث صادرات مبنای رتبه‌بندی صادرکنندگان را دانش بنیانی خواهیم گذاشت یعنی صادرکنندگانی که محصول‌ دانش بنیان صادر می‌کنند رتبه و امتیاز بالاتری می‌گیرند و بیشتر حمایت خواهند شد.

وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: صنایعی که به سمت تولیدات دانش بنیانی می‌روند یا صنایعی که شغل بیشتری ایجاد می‌کنند از حمایت وزارتخانه برخوردار می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه سطح دوم به طرح‌هایی اختصاص دارد که باید در این حوزه تعریف شوند، گفت: خوشبختانه در سال گذشته زیرساخت‌هایی را ایجاد کردیم که به گسترش دانش بنیانی و اشتغالزایی کمک می‌کند.

فاطمی امین افزود: به عنوان مثال موضوع‌هایی مانند تامین مالی زنجیره‌ای و پرداخت تسهیلات مبتنی بر صورتحساب بسیاری از مسائل سرمایه در گردش تولید را حل و کار را روان می‌کند.

به گفته وی موضوع‌های دیگری مثل تامین مواد اولیه که در بورس کالا انجام شد، هم از این دست کارها به شمار می‌آید.

وزیر صمت سطح سوم را فرآیندها و ساختارهای خود وزارتخانه بیان کرد و افزود: سال گذشته با تغییر ساختار وزارت صمت در تمامی دفاتر تخصصی مثل دفتر خودرو، دفترمنسوجات و پوشاک، دفتر تجهیزات پزشکی و دفتر صنایع ریلی یک گروه فناوری و نوآوری ایجاد کردیم که هدفشان اتصال دانشگاه به صنایع مختلف است.

وی گفت: ماهانه به مردم و رهبر عزیز گزارش عملکرد ارائه خواهیم کرد.

فاطمی امین بیان کرد: یکی از اولویت‌ها در تجهیزات پزشکی و صنعت است که از ظرفیت‌های داخلی و خارجی استفاده خواهیم کرد.

منبع: مهر

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

حمایت از صنایع دانش بنیان و اشتغال آفرینی در ۳ سطح بیشتر بخوانید »

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، نیروی دریایی سپاه (ندسا) به عنوان بازویی از مجموعه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران که طی بیش از سه دهه گذشته در رویارویی با نیروهای خارجی خصوصاً آمریکا بوده است دارای پایه‌های قدرتی شامل شناورهای پرسرعت، یگان تکاوری، آتشبارهای موشکی، یگان هوادریا و یگان پهپاد است که هر یک از آنها در مسیر تکامل خود بسته به قدمت راه اندازی در حال حرکت هستند.

سه قدرت اول از مجموعه فوق، مدت‌ها پیش به بلوغ کافی رسیده و هم اکنون در مسیر پیشرفت کمی و کیفی هستند. یگان هوادریا و پهپاد که پس از جنگ تحمیلی راه اندازی شده‌اند در مسیر بلوغ خود قرار دارند و به ویژه در سال‌های اخیر در حال دریافت تجهیزات جدیدتر بوده‌اند. به گفته فرمانده نیروی دریایی سپاه، پایه ششم قدرت این نیرو، زیردریایی‌ها خواهند بود.

بیشتر بخوانید:

آغاز ۱۴۰۰ با رونمایی از تحولی بزرگ در دکترین نیروی دریایی سپاه+تصاویر ماهواره‌ای

نقش تعیین کننده زیرسطحی‌ها در نبردهای دریایی و قابلیت‌های بالای آن در مخفی ماندن از دید دشمن است که آنها را تبدیل به یک سلاح استراتژیک کرده که حتی در اختیار داشتن تعداد اندکی از آن می‌تواند در زمان صلح، نقش بازدارندگی و در زمان جنگ، برتری‌های رزمی مؤثری به دنبال داشته باشند.

زیردریایی به سبب قابلیت‌های ویژه خود که مهمترین آنها اختفا از دید دشمن است، اثر بسیار زیادی در تغییر توازن قوا دارد. اجرای راهبرد ممانعت از دسترسی کشورهای متخاصم به دریا، با زیردریایی بسیار راحت‌تر از یگان های شناوری و هوایی ممکن می‌شود.

تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر در دست گرفتن ابتکار عمل در عرصه دریا با بهره‌برداری از توان زیرسطحی‌ها سابقه دیرینه‌ای دارد. در طی سه دهه اخیر وجود زیردریایی در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از مؤلفه‌های مهم قدرت نیروهای مسلح ایران بوده است. علاوه بر منطقه خلیج فارس که فضای زیردریای آن در این مدت در اختیار ایران بوده، زیردریایی‌های رده کیلو نیروی دریایی ارتش مأموریت های متعددی نیز در آبهای آزاد و حتی دریای سرخ داشته‌اند.

بیشتر بخوانید:

‌ورود موشک بالستیک به سازمان رزم نیروی دریایی سپاه

اما جدیدترین پایه قدرت نیروی دریایی سپاه که به گفته رئیس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع امسال کار ساخت محصولات برای آن آغاز خواهد شد یگان زیرسطحی ندسا است.

این نیرو از مدت‌ها پیش دارای انواعی از زیردریایی‌های فوق سبک یا بدون سرنشین برای عملیات‌های خود بوده که شامل زیردریایی‌های مرطوب برای حمل غواصان و نیروهای ویژه و نیز چند نوع زیردریایی بدون سرنشین است.

زیردریایی مرطوب حمل غواص در اختیار نیروی دریایی سپاه

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟

نمونه احتمالاً بدون سرنشین شده از زیردریایی‌های مرطوب در ندسا

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟

دو نمونه از زیردریایی‌های بدون سرنشین ابعاد کوچک متعلق به ندسا که توسعه آنها مربوط به یک دهه پیش بوده است

اما در چند سال گذشته اخبار پراکنده‌ای از در دست طراحی بودن زیردریایی‌های لازم متناسب با نیازمندی‌های ندسا منتشر شده بود. به طور خاص، دریادار تنگسیری فرمانده این نیرو از علاقمندی ندسا به زیردریایی‌های رده (کلاس) میدجت مانند غدیر اما با فناوری‌های پیشرفته‌تر و قابلیت‌های بیشتر مانند زیردریایی فاتح خبر داده بود.

وی تأکید کرده بود که زیردریایی مدنظر ندسا باید علاوه بر اژدر قابلیت شلیک موشک کروز زیرسطح به سطح را نیز داشته باشد.

در سال‌های گذشته انواعی از زیردریایی‌های کوچک شامل زیردریایی‌های مرطوب در اختیار نیروی دریایی سپاه مشاهده شده بود. اما کمتر از یک سال پیش و در اوایل خرداد ۱۳۹۹ در مراسم تحویل بیش از ۱۱۰ شناور تندرو رزمی و گشتی به ندسا، نمونه آزمایشی زیردریایی بدون سرنشین سپاه هم نمایش داده شد که بازتاب گسترده‌ای در محافل تحلیلی خارجی داشت.

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟

این زیردریایی نسبت به سایر نمونه‌های بدون سرنشین از ابعاد بسیار بزرگتری برخوردار بود که به آن قابلیت‌های برد بیشتر، امکان حمل محموله‌های رزمی و تسلیحات مختلف و امکان رفتن به عمق بیشتر را می‌دهد. نمونه‌های خارجی مشابه آن در کشورهای انگشت شماری در دست توسعه است و در این زمینه سپاه همپای قدرت‌های بزرگ در حال حرکت است.

نوع خاصی از زیردریایی‌های متعارف یا دیزلی با تناژ پایین، زیردریایی میدجت نام دارد که به دلیل ابعاد کوچک، قابلیت حرکت در آب‌های کم عمق را بخوبی داشته و بسیار کم سر و صدا نیز هستند.

با تعریف دقیق‌تر، امروزه زیردریایی میدجت به زیردریایی‌های کمتر از ۱۵۰ تا ۲۰۰ تن گفته می‌شود. این وسائل معمولاً با خدمه‌ای کمتر از ۱۰ نفر بکارگیری شده و دارای فضای داخلی محدودی هستند.

این زیردریایی‌ها برای ردیابی و انهدام زیردریایی‌ها و کشتی‌های دشمن طراحی شده‌اند. آنها آرام، سریع، دارای تسلیحات مناسب و حسگرهای پیشرفته بوده و با شلیک موشک و اژدر از نیروهای دیگر پشتیبانی می‌کنند.

خلیج فارس از جمله دریاهای کم عمق دنیا است که زیردریایی‌های بزرگ امکان حضور در آن را ندارند. با توجه به محدودیت ابعاد زیردریایی در این دریا، به نظر می‌رسد زیرسطحی رده میدجت به عنوان بهترین گزینه برای عملیات در آن مطرح باشد.

زیرسطحی‌های رده میدجت از جهات مختلف تناسب بسیار خوبی با اقلیم خلیج فارس داشته و در طی ۲۰ سال گذشته نیروی دریایی ارتش به تعداد زیادی از این نوع زیردریایی در خلیج فارس و تنگه هرمز و نواحی نزدیک به آن استفاده کرده است.

اما محدودیت‌های این زیردریایی سبب شد تا ارتش به سمت توسعه یک رده بزرگتر به نام فاتح با طول و حجم و وزن بالاتر برود. هرچند بهسازی‌های مختلفی روی زیرسامانه‌های غدیر توسط ارتش و وزارت دفاع انجام شد اما همچنان محدودیت حمل تسلیحات و نیز مدت ماندگاری زیر دریا در این زیردریایی وجود دارد. مرور ویژگی‌های کلی دو زیردریایی غدیر و فاتح می‌تواند شناخت بهتری نسبت به آنها ایجاد کند.

زیردریایی‌های کوچک کلاس غدیر نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که خط تولید آن در شهریور ۱۳۸۵ افتتاح شد به دلیل طراحی خاص خود به شکل بسیار مطلوبی برای منطقه خلیج فارس مناسب هستند و توانایی عملیاتی بالایی را در اختیار نیروی دریایی ارتش در ۱۵ سال اخیر گذاشته‌اند.

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟

این زیردریایی دارای قابلیت بالایی در غوص و صعود و مانور است و تنها در مدت ۳۰ ثانیه از اسکله جدا شده و از این نظر توانایی بالایی در ورود به حالت عملیاتی دارد.

غدیر با طول ۲۹ متری خود که جابجایی آن ۱۱۵ تن است قابلیت قرارگیری در بستر دریا را دارد و در این وضعیت سامانه‌های راداری توانایی ردگیری آن را ندارند.

دو محفظه اژدر برد بلند با قطر ۵۳۳ میلیمتر که قابلیت شلیک موشک کروز ضد کشتی نیز از آنها وجود دارد در جلوی زیردریایی غدیر تعبیه شده است.

این زیرسطحی کاملاً بومی که عرض بدنه آن حدود ۲ متر و ۷۵ سانتیمتر است علاوه بر اژدر قابلیت رهاسازی انواع مین دریایی، حمل نیروهای تکاور و موشک‌های دوش پرتاب را داشته و امکانات لازم برای خروج نیروهای غواص در زیر آب برای اجرای عملیات در آن قرار داده شده است.

در سال‌های مختلف، نمونه‌های جدیدتر غدیر به مرور به تجهیزات پیشرفته‌تر مجهز شدند به طوری که این زیردریایی امروزه مجهز به سامانه‌های شناسایی پیشرفته بوده و توان شلیک موشک‌های کروز ضد کشتی را نیز دارد.

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟

زیردریایی کلاس غدیر توانسته است در آبهای خلیج فارس و دریای عمان ناو هواپیمابر آمریکایی را شناسایی کرده و در نزدیکی آن به روی آب بیاید که این اقدام توانمندی بالای آن را در اختفا و شناسایی نشدن توسط دشمن (با توجه به حساسیت بسیار بالای آمریکایی ها به عبور واحدهای شناوری از نزدیک خود) اثبات می‌کند.

در رده بعدی زیرسطحی ۵۲۷ تنی فاتح قرار دارد که به عنوان یک زیردریایی نیمه سنگین تلقی شده و تناژ آن در زیرسطح ۵۹۳ تن است. این زیردریایی از نظر مشخصات عملیاتی بسیار برتر از غدیر بوده و توانایی حرکت در عمق ۲۰۰ متر را به صورت عادی داشته و بیشینه عمق قابل دستیابی برای آن نیز ۲۵۰ متر است. فاتح توان دریانوردی به مدت ۳۵ روز را دارد. طراحی و توسعه این زیردریایی در داخل ایران انجام شده و از نظر ظاهری مشابه خارجی ندارد اما از نظر تناژ انواع محدودی مشابه فاتح در دنیا قابل مشاهده است.

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟

فاتح که طول ۴۳.۵ متر و عرض ۴.۵ متر دارد، از ۴ مقر پرتاب اژدرهای ۵۳۳ میلیمتری برخوردار بوده و توانایی حمل ۸ مین دریایی را نیز دارد. زیردریایی فاتح هر چند تنها ۲۳ درصد وزن روی آب زیردریایی های رده کیلو را دارد اما در اغلب مشخصات عملکردی به ۷۵ درصد تا بیش از ۸۰ درصد از توانایی زیردریایی مطرح کیلو دست یافته که این نشان دهنده استفاده متخصصان وزارت دفاع از آخرین فناوری های در دسترس برای طراحی و ساخت فاتح دارد.

در ساخت زیردریایی فاتح بیش از ۴۱۲هزار قطعه با دستیابی و بومی سازی ۷۶ عنوان فناوری روز دنیا به کار رفته که این فرایند بیش از ۴ میلیون و ۲۰۰هزار نفرساعت کار را شامل شده است. شبکه‌ای از ۴۸ مرکز طراحی، ۱۲۰ مرکز صنعتی، ۸۰ شرکت دانش بنیان و ۵۷ مرکز دانشگاهی و ۱۹۵ مرکز پژوهشی کشور در ساخت زیردریایی فاتح نقش داشته‌اند.

اما تناسب با محیط خلیج فارس زیردریایی های رزمی تا حد امکان کوچک را طلب می‌کند که در وهله اول زیردریایی غدیر و سپس فاتح تناسب خوبی با این محیط دارند.

حمل اژدر، مین و موشک زیرسطح به سطح نیز با توجه به نیازهای روز باید در قابلیت های زیرسطحی ها باشد در نتیجه به نظر می رسد که در صورتی که یک نوع زیردریایی مدنظر سپاه باشد نمونه ای بزرگتر از غدیر اما همچنان در رده میدجت خواهد بود.

طراحی و ساخت زیردریایی تا حدودی بزرگتر از غدیر با به کارگیری جدیدترین فناوری های توسعه یافته در پروژه فاتح و سایر فعالیت‌های سنگین وزارت دفاع در عرصه زیرسطحی می تواند سبب دست یافتن ندسا به یک زیردریایی با قابلیت های مدنظر این نیرو اما با ابعاد و تناژ بهینه باشد.

اما با توجه به مصاحبه اخیر دریادار رستگاری، ریاست سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع که درباره ساخت زیردریایی‌های سبک و سنگین برای نیروی دریایی به خصوص سپاه گفت: «در حوزه زیرِ دریا، تا به امروز نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران از انواع زیردریایی‌های سبک و نیمه‌سنگین ساخت داخل و نیز زیردریایی‌های سنگین خارجی استفاده می‌کرده و می‌کند و قرار است از سال ۱۴۰۰ پروژه ساخت زیردریایی‌های سبک و نیمه‌سنگین را برای نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آغاز کنیم و این نیرو در چند سال آینده دارای زیردریایی خواهد شد.» به نظر می رسد که دو نوع زیردریایی مد نظر سپاه است.

در اینصورت غدیر و فاتح با اجرای اصلاحاتی که آنها را بیشتر متناسب با نیاز نیروی دریایی سپاه کند، ممکن است گزینه‌های مدنظر این نیرو باشد. سونارهای جدید ساخت داخل، سیستم رانش مستقل از هوا، موتورهای الکتریکی براشلس، مخابرات زیرآبی امن و برد بالا، پرتابگر عمودی برای موشک های برد کوتاه تا متوسط از جمله فناوری هایی است که در مراحل پایانی توسعه خود در ایران بوده و به زودی روی زیردریایی های مختلف ایرانی به کار گرفته خواهد شد.

از ویژگی‌های اقلیم خلیج فارس، عمق بسیار کم و متوسط حدود ۵۰ متری آن است که لزوم استفاده از زیردریایی های کوچک را لازم می سازد. به علاوه با توجه به اهمیت قابلیت مستقر شدن زیردریایی در بستر دریا یا به اصطلاح کف نشینی باز هم زیردریایی هایی با ابعاد کوچک مناسب تر هستند.

زیردریایی‌ها با قابلیت کف‌نشینی در عمق آبهای خلیج فارس و منطقه تنگه هرمز علاوه بر قابلیت شناسایی و رصد دقیق شناورهای بیگانه، کمین‌های خطرناک و مرگباری نیز برای هر شناور متجاوزی خواهند بود در حالی که زیردریایی های استقرار یافته در بستر دریا از دید سونارها و کشف و رهگیری توسط دشمن پنهان می‌مانند.

در واقع یکی از مهمترین عملیات‎های قابل اجرا توسط زیرسطحی‎ها برای رساندن خود به بیشترین حد اختفاء، قرار گیری در بستر دریا است. در صورتی که عمق آب از بیشترین عمق قابل دسترس توسط آن زیردریایی کمتر باشد، با اتکاء به سامانه‎های کنترلی مناسب، اطلاع از وضعیت فیزیکی بستر دریا و مهارت خدمه، زیرسطحی می‎تواند با اجرای عملیات کف‎نشینی به یک جسم ساکن تبدیل شود.

با این اتفاق، سامانه‎های شناسایی مختلف مانند سونار به دلیل ساکن بودن جسم در بستر دریا، قابلیت تشخیص آن را از دست می‎دهند. به این ترتیب زیردریایی مخفی شده می‎تواند با سامانه‎های شناسایی پسیو یا غیرفعال خود به صورتی خاموش و بدون انتشار، به رصد تحرکات دشمن پرداخته و در صورت نیاز به وارد عمل شدن، با سلاح‎هایی مانند اژدر و موشک ‎های قابل شلیک از محفظه اژدر اقدام به درگیر شدن با دشمن کند.

عملیات کف نشینی در سال‌های گذشته توسط دو زیردریایی نهنگ و غدیر در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با موفقیت اجرا شده و ارزش بالای این نوع از عملیات برای فرماندهان نظامی کشور شناخته شده است. در نتیجه با توجه به اولویت منطقه خلیج فارس در برنامه مأموریتی نیروی دریایی سپاه، زیردریایی های این نیرو نیز قطعاً عملیات مذکور را به انجام خواهند رساند و باید قابلیت هایی برای اجرای راحت تر و ایمن تر آن داشته باشند.

مدتهاست با بکارگیری زیردریایی های و سایر تجهیزات بومی، هیچ یگانی وارد خلیج فارس نمی‌شود مگر آنکه اشراف اطلاعاتی کاملی در مورد آن باشد و هیچ واحد نظامی از کشورهای سلطه گر در منطقه نیست مگر اینکه از محل آنها به طور دائم آگاهی وجود دارد.

یگان‌های زیر سطحی کشورمان کاملاً نیروهای بیگانه را تحت کنترل داشته و از فواصل بسیار نزدیک و حتی کمتر از یک یا دو کیلومتر آنها را رهگیری می‌کنند، فاصله ای که حتی در صورت اقدام به شلیک اژدرهای معمولی و نه اژدر موشکی حوت قطعاً فرصتی برای واکنش به دشمن نخواهد داد.

منبع: تسنیم



منبع خبر

ویژگی‌های احتمالی زیرسطحی‌های ندسا چیست؟ بیشتر بخوانید »