شهدای آتشنشان

به گزارش مجاهدت از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، طی روز‌های قبل و در آستانه سالروز حادثه پلاسکو و شهادت ۱۶ تن از آتشنشان خبر موافقت رهبر انقلاب با شهید خواندن آتشنشانان پلاسکو بار دیگر موضوع شهید دانستن یا نداستن شهدای آتشنشان را بر سر زبان‌ها انداخت. سید جعفر تشکری هاشمی عضو شورای شهر تهران چندی از موافقت رهبر انقلاب با شهید خواندن آتشنشانان حادثه پلاسکو خبر داد و گفت: «با اقدامات رئیس مجلس و رئیس بنیاد شهید و درخواست از رهبر انقلاب مبنی بر شهید خواندن در گذشتگان آتشنشان حادثه پلاسکو دقایقی قبل مطلع شدم که ایشان با این درخواست موافقت کردند.»

موافقت رهبر انقلاب با شهید دانستن شهدای پلاسکو

وی در صحن این شورا اعلام کرد: «آقای قالیباف شهردار وقت بار‌ها پیگیر شهید محسوب شدن شهدای آتش نشان حادثه پلاسکو بودند، اما این کار اتفاق نیافتاد. با موافقت رهبری طی روز‌های آینده فرمان رهبر انقلاب از طریق رئیس بنیاد شهید به خانواده آتش نشانان حادثه پلاسکو منتقل می‌شود.»

قالیباف رئیس مجلس در دیدار با خانواده امیرحسین داداشی از آتشنشانان پلاسکو با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته جهت شهید خدمت نامیدن شهدای آتش‌نشان حادثه پلاسکو، گفت: این موضوع را مجددا یک ماه گذشته پیگیری کرده و خدمت رهبرمعظم انقلاب نیز توضیح دادم که این شهدا مصداق عینی افرادی بودند که برای حفظ جان مردم جانفشانی کردند، رهبر انقلاب نیز این موضوع را پذیرفتند، از این رو به بنیاد شهید گفتم نامه‌ای برای اطلاق شهید خدمت به شهدای آتش نشان حادثه پلاسکو تنظیم کنند و آقای قاضی زاده هاشمی نیز سه هفته پیش، نامه آن را تنظیم کرده و رهبر انقلاب آن را تایید کردند.

معاون حقوقی بنیاد شهید: چیزی به ما ابلاغ نشده است

هرچند هنوز از جزئیات موافقت رهبری چیزی منتشر نشده است، اما مهدی ایزدی معاون حقوقی و امور مجلس بنیاد شهید و امور ایثارگران را ابراز بی اطلای از انتشار این خبر در گفتگو با خبرنگار دفاع‌پرس گفت: «هنوز در این خصوص چیزی به بنیاد شهید ابلاغ نشده است. اما پیش از این هم شهدای آتشنشان شهید خدمت محسوب می‌شدند و بر همین اساس در گلزار شهدای بهشت زهرا (س) خاکسپاری شدند. تنها در بحث خدمات به خانواده این عزیزان، شهرداری متولی ارائه خدمات است.

شهدای خدمت چه فرقی با دیگر شهدا دارند؟

اولین بار پس از وقوع حادثه آتشسوزی ساختمان پلاسکو و از بین رفتن تعدادی از آتشنشان اصطلاح «شهید خدمت» عنوان شد و این اصطلاح در قانون نیامده. تا پیش از این حادثه به کشتگان آتش نشان در حوادث آتش سوزی عنوان شهید داده نمی‌شد و این مشاغل مورد اشاره قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران نبودند. اولین بار حجت الاسلام شهیدی محلاتی رئیس بنیاد شهید وقت در بازدید از پلاسکو از این عنوان استفاده کرد و گفت: «بنیاد شهید و امور ایثارگران آتش‌نشانانی را که در این حادثه جان خود را از دست دادند شهید خدمت محسوب می‌کند.» این در حالیست که به باقی آتشنشانان از دنیا رفته عنوان «شهید خدمت» نیز تعلق نمی‌گیرد.

در حقیقت «شهید خدمت» تنها عنوانی است که به شهدایی که در حین خدمت به مردم جان خود را از دست داده‌اند اطلاق می‌شود. «شهدای سانچی»، «جهادگران سیل گمیشان» نیز با موافقت رهبر انقلاب اسلامی «شهید خدمت» محسوب شدند.

مهدی ایزدی معاون حقوقی بنیاد شهید و امور ایثارگران می‌گوید: «مطابق قانون اشخاصی که در مواجهه با دشمن، نیرو‌های ضد انقلاب و معارض جان خود را از دست می‌دهند به عنوان شهید محسوب می‌شوند. شهید خدمت عنوانی است که به عنوان مثال به آتشنشان‌هایی که در حادثه‌ای مثل پلاسکو جان خود را از دست دادند اعطا می‌شود و شهرداری تهران خانواده‌های این عزیزان را تحت پوشش خدمات خود قرار می‌دهد.» سیدمهدی شمس نیک مسئول ایثارگران آتش‌نشانی تهران بهمن سال ۹۶ با تایید صحبت‌های ایزدی گفته است: «شهید خدمت در حال حاضر به این معناست که شهید می‌تواند در قطعه شهدا به خاک سپرده شود و بنیاد شهید درباره او فقط مجوز این کار را دارد. هیچ اقدام قانونی در مورد شهدای خدمت مثل شهدای ایثارگر انجام نمی‌شود.»

نقص قوانین مشکل اصلی در راه شهید خواندن آتشنشانان

آیین نامه اجرایی قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران تعیین مصادیق احراز شهید و ایثارگر مصوب ۲۴ اردیبهشت سال ۹۳، دو اصطلاح «شهید» و «در حکم شهید» وجود دارد، در این تعریف «شهید» به آن کسی گفته می‌شود که که جان خود را در راه تکوین، شکوفایی، دفاع و حفظ دستاورد‌های انقلاب اسلامی و کیان جمهوری اسلامی ایران و استقلال و تمامیت ارضی کشور، مقابله با تهدیدات و تجاوزات دشمن و عوامل ضد انقلاب و اشرار نثار نموده یا می‌نماید. «در حکم شهید» نیز به آن دسته از افرادی اطلاق می‌شود که از نظر مأموریت، وظایف و اهداف تعیین شده همانند شهید است، ولی از لحاظ شرایط وقوع یا محل شهادت متفاوت می‌باشد.

آنچه مشهود است به دلیل ابلاع نشدن آیین نامه تعیین مصادق شهدای خدمت یا در حکم شهید، هر سازمان به فراخور امکانات خود خدماتی را به خانواده شهدای خدمت ارائه می‌‎کند و از این رو خدمات شامل آنان با خدماتی که دیگر خانواده‌های شهدای تحت پوشش بنیاد شهید قرار می‌گیرند متفاوت است. همین موضوع باعث اعتراض خانواده شهدای آتشنشان و دیگر شهدایی که عنوان شهید خدمت دارند شده. معاون حقوقی و امور مجلس بنیاد شهید و امور ایثارگران درباره تفاوت شهدای خدمت و شهدای جنگ تحمیلی توضیح داده: «خانواده شهدای خدمت بر اساس قانون تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران قرار نمی‌گیرند و تسهیلات، کمک‌ها، حقوق و مزایای در نظر گرفته شده برای این عزیزان از سوی سازمان‌های محل خدمت شهید در اختیار خانواده‌ها قرار می‌گیرد.»

تقاضای خانواده شهدا، شهید خدمت یا شهید؟

در وهله اول نقص قوانین در آیین نامه مصوب دولت در تعیین مصادق شهید و ایثارگران باعث شده تا مشخص نشود چه کسانی می‌توانند زیر پوشش بنیاد شهید قرار بگیرند و از خدمات این نهاد بهره‌مند شوند، دوم آنکه خواسته خانواده شهدا به ویژه خانواده شهدای پلاسکو این است که شهدای آتشنشان در زمره شهدای بنیاد شهید قرار بگیرند و از خدمات این نهاد بهره‌مند شوند. برادر حسین سلطانی یکی از آتش‌نشان‌های جانباخته در حادثه پلاسکو در این‌باره می‌گوید: در حالی که اقلا یک نفر از خانواده کسانی که شهیدشان تحت پوشش بنیاد شهید است می‌توانند به استخدام رسمی دولت در بیایند، این موضوع برای خانواده شهدای خدمت صدق نمی‌کند. خانواده شهدای بنیاد از مزایای ارتقای شغلی شهیدشان برخورد می‌شوند و این افزایش حقوق را دریافت می‌کنند، اما شهدای خدمت ارتقا نمی‌گیرند. مساله خانواده‌ها در حال حاضر این است که ایثار عزیزان ازدست‌رفته‌شان مورد توجه قرار بگیرد نه اینکه تنها یک مراسم سالگرد که آن هم به همت خود سازمان آتش‌نشانی برگزار می‌شود تمام احترام و ارزشی باشد که برای عزیزان ازدست‌رفته ما قائلند. درباره پوشش بنیاد شهید به ما می‌گویند که سازمان آتش‌نشانی و شهرداری باید از شورای تامین استان بخواهند که شهدای ما را به عنوان شهید به بنیاد معرفی کند.

۳۰ دی سال ۱۳۹۵ در خاطره تاریخی مردم تهران با نام شهدای آتش نشان و جان فشانی آنان گره خورده است، روزی که غیورمردان بی باک آتش نشان برای نجات جان افراد گرفتار شده در ساختمان تجاری پلاسکو به دل دود و آتش ناشی از آتشسوزی مهیب زدند، اما در حادثه‌ای تلخ، ساختمان قدیمی خیابان جمهوری پس از سه و نیم ساعت سوختن فرو ریخت و ۱۶ تن از آتش نشانان را به همراه تعدادی از شهروندان به کام مرگ کشاند. موجی از واکنش‌ها نسبت به شهادت مظلومانه آتشنشانان قهرمان کشور را فرا گرفت، کشور‌های دیگر وقوع این حادثه با مردم ایران ابراز همدردی کردند. پیکر‌های شهدا در مراسمی که با حضور جمعیت قابل توجهی از مردم برگزار شد تشییع و قطعه ۵۰ گلزار شهدای بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شدند.

گزارش از سیده فاطمه سادات کیایی

انتهای پیام/ ۱۴۱