صادرات نفت ایران

به گزارش مجاهدت از مشرق، دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه امروز (دوشنبه) اعلام کرد که سران کشورهای بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایالات متحده در صدد هستند تا فردا (سه‌شنبه) در حاشیه‌ نشست هفت کشور بزرگ اقتصادی جهان موسوم به گروه هفت (G۷)، در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و همچنین صادرات نفت جمهوری اسلامی بحث و گفت‌وگو کنند.

روزنامه تایمز هند گزارش کرد، یکی از مقام‌های دولت فرانسه اعلام کرد که مذاکرات چهارجانبه در حاشیه نشست‌های G۷ در خصوص طیفی از موضوعات و همچنین «موضوع نفت» و «تمایل برای توقف اشاعه» بحث و گفت‌وگو خواهد شد اما جزئیات بیشتری ارائه نکرد.

این مقام فرانسوی ادامه داد: «ایران در این نشست چهارجانبه مورد بحث قرار خواهد گرفت. ما روز سه‌شنبه‌ جلسه‌ای در این قالب داریم».

بر اساس این گزارش، ایران بزرگ‌ترین ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد اما در پی تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده، در مسیر فروش نفت خام ایران مانع‌ ایجاد شده است. ایالات متحده پس از خروج یکجانبه دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، تلاش کرد تا از فروش نفت ایران جلوگیری کند.

«جو بایدن» رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا علی‌رغم آن‌که با وعده بازگشت به برجام روی کار آمد و بارها به شکست سیاست «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه ایران اعتراف کرد اما تاکنون نه تنها اقدام ملموسی برای احیای برجام و لغو تحریم‌های یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران نکرده بلکه همواره توپ را به زمین ایران می‌اندازد و می‌گوید که ایران باید برای احیای توافق هسته‌ای تلاش کند.

با این حال، وبسایت شبکه الجزیره به نقل از یک مقام ایرانی بدون ذکر نام او در خصوص سفر «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران گفت که گفت‌وگوها با او صریح و عمیق و مفصل و با احساس مسئولیت بالایی همراه بود.

این مقام ایرانی افزود: «نمی‌توان با تحریم و تهدید و زبان زور ایران را تسلیم کرد و این روش‌ها بی فایده است. سعی داریم توافقی قوی انجام دهیم و این موضوع به این بستگی دارد که واشنگتن منافع ملی ما را به رسمیت بشناسد.»

مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین از چند ماه پیش دچار وقفه شد. دولت آمریکا از زمان آغاز این مذاکرات به جای پیشنهاد دادن ابتکارهای عملی برای پیشرفت گفت‌وگوها بارها تلاش کرده طرف‌های مختلف را به کند کردن روند مذاکرات و ایجاد مانع بر سر راه آن متهم کند.

کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در ماه‌های گذشته، بعد از وقفه در مذاکرات وین، به رویه همیشگی خود در متوسل شدن به عملیات‌های روانی و رسانه‌ای جهت مقصرنمایی ایران و سلب مسئولیت از خود روی آورده‌اند.   این کشورها ابتدا با متصل کردن موضوع مذاکرات به جنگ اوکراین ادعا کردند که روسیه مانع از پیشبرد گفت‌وگوها شده است.

بعد از آنکه «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه در جریان سفر «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد که موضوع درخواست ضمانت مسکو برای همکاری‌ با ایران پس از اجرای کامل برجام مانعی برای ادامه گفت‌وگوها نیست، کشورهای غربی به برجسته‌سازی یک موضوع ایران پرداخته و مدعی شدند درخواست تهران برای حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های اصطلاحاً تروریستی مذاکرات را به بن‌بست کشانده است.

یکی از دلایل عدم انجام اقدامات لازم از سوی طرف‌های آمریکایی در مذاکرات وین مخالفت‌های رژیم صهیونیستی و نماینده‌های کنگره با سیاست‌های دولت بایدن در خصوص برجام بوده است. از جمله انتقادات صهیونیست‌ها و قانونگذاران آمریکایی این است که برجام به همه حوزه‌های اختلاف آمریکا با ایران از جمله فعالیت‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران نمی‌پردازد.

به گزار مشرق، در ماه‌های گذشته با وقوع جنگ اوکراین تحولات جدیدی در بازار نفت رخ داده است. نفت روسیه پس از تحریم کشورهای غربی، با تخفیف‌های ویژه از بازار اروپا به سمت بازار شرق آسیا حرکت کرده است.

در این بین شایعه‎‌ای ناظر به جایگزینی نفت روسیه با ایران در بازار چین مطرح شده است. بر طبق این ادعا با ورود نفت روسیه به بازار شرق آسیا، صادرات نفت ایران به مقصد چین به شدت کاهش داشته و به نصف رسیده است. چین مقصد اصلی صادرات نفت ایران در زمان تحریم بوده است.

بیشتر بخوانید:

تکذیب ادعای مقامات آمریکا درباره انتقال نفت ایران به اروپا از روسیه

این ادعا درحالی مطرح شده که گزارش‌های متعدد مراکز معتبر خارجی، ادعای جایگزینی نفت روسیه با ایران را رد کرده است.

* واردات نفت چین از روسیه، ایران و ونزوئلا افزایش یافته است

روز گذشته خبرگزاری رویترز نیز در گزارشی با عنوان «China May oil imports from Russia soar to a record, surpass top supplier Saudi» به بررسی آخرین تحولات بازار نفت پرداخته است (تصویر ۱).

در این گزارش اشاره شده است: در حالی که تقاضای کلی نفت خام چین به دلیل محدودیت‌های کووید-۱۹ و کندی رشد اقتصادی کاهش یافته است، اما واردکنندگان پیشرو از جمله غول پالایشگاهی سینوپک و ژنهوا اویل، خرید نفت ارزان‌تر «روسیه» را در کنار عرضه‌های تحریم شده از «ایران» و «ونزوئلا» افزایش داده‌اند که این موضوع به چینی‌ها اجازه می‌دهد واردات نفت از غرب آفریقا و برزیل را کاهش دهند.

به بیان دیگر رویترز مدعی شده است که چینی‌ها با افزایش واردات نفت از روسیه، ایران و ونزوئلا به دنبال کاهش سهم نفت غرب آفریقا و برزیل در بازار خود هستند، موضوعی شایعه تصاحب بازار ایران توسط روسیه یا ونزوئلا را به کلی رد می‌کند.

* صادرات نفت ایران به چین به میزان قبل از تحریم‌ها حفظ شده است

در ادامه رویترز گزارش داده است: باوجود تحریم‌های آمریکا علیه ایران، چین همچنان نفت ایران را که معمولاً از کشورهای دیگر عرضه می‌شود، مصرف می‌کند. سطوح واردات تقریباً معادل ۷ درصد کل واردات نفت خام چین است.

طبق گزارش رویترز واردات کلی نفت خام چین در ماه می (ماه گذشته) به ۱۰.۸ میلیون بشکه در روز افزایش یافت که این رقم در سال ۲۰۲۱ به طور میانگین ۱۰.۳ میلیون بشکه در روز بوده است.

بدین ترتیب صادرات نفت ایران به چین معادل ۷ درصد از کل واردات نفت چین و مساوی با ۷۵۶ هزار بشکه در روز محاسبه می‌شود، رقمی که قبل از تحریم‌ها نیز توسط چینی‌ها از ایران خریداری میشد.

*رویترز هم تصاحب بازار نفت ایران در چین توسط روسیه را رد کرد

رویترز در ادامه می‌نویسد: واردات نفت از مالزی که اغلب به عنوان نقطه انتقال نفت ایران و ونزوئلا در دو سال گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفت، در ماه می (ماه گذشته) به ۲.۲ میلیون تن رسیده است که در مقایسه با ماه آوریل ثابت بود اما بیش از دو برابر سال قبل بود.

ایران و ونزوئلا به دلیل شرایط تحریمی، صادرات نفت خود را به صورت مستقیم به مقصد چین انجام نمی‌دهند و از سایر کشورها از جمله مالزی اقدام به صادرات می‌کنند که این میزان در مقایسه با سال گذشته بیش از دو برابر شده است.

جدول ۱ میزان واردات نفت توسط چین از کشورهای مختلف و درصد تغییرات نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد. طبق جدول، واردات نفت چین از کشورهای عربستان، روسیه، عراق، مالزی (ایران و ونزوئلا) و امارات نسبت به سال گذشته افزایش داشته است و در عوض واردات از کشورهای آنگولا، برزیل، آمریکا و عمان کاهش داشته است.

از این جدول به خوبی قابل مشاهده است که در آرایش جدید کشورهای نفتی بعد از جنگ اوکراین، نفت کدام کشورها جایگزین یکدیگر در بازار چین شده‌اند.

بنابر ادعای رویترز:

    چین واردات نفت از روسیه، ایران و ونزوئلا را افزایش داده و جایگزین نفت آفریقا و برزیل کرده است.
    صادرات نفت ایران به چین حدود ۷۵۶ هزار بشکه در روز است که معادل صادرات به این کشور قبل از تحریم‌هاست.
    واردات نفت چین از مالزی به عنوان یکی از کشورهای واسطه برای صادرات نفت ایران نسبت به ماه گذشته تغییری نکرده ولی نسبت به سال قبل دو برابر شده است.
    در جدول ۱ نیز روند صعودی و نزولی واردات نفت چین مشخص شده است.

در مجموع آنچه از گزارش رویترز برمی‌آید این است که بازار نفت ایران در چین پس از تحولات اوکراین حفظ شده و تغییر محسوسی در آن ایجاد نشده است، موضوعی که در گزارش ماهانه اوپک و موسسه مطالعات انرژی آکسفورد نیز موردتایید قرار گرفته است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، یک مقام ایرانی، ظهر امروز (پنجشنبه)، در گفت‌وگو با شبکه «الجزیره» درباره توقیف کشتی نفتی ایران در یونان هشدار داد.

این مقام ایرانی که اشاره‌ای نیز به نام او نشده، گفت: «کشتی‌ای که یونان آن را توقیف کرد، یک نفتکش با محموله‌ای قانونی نفت ایران بود. آتن قصد دارد نفت مصادره‌شده ایران را به آمریکا تحویل دهد. این مردود است و عواقب خواهد داشت».

وی در ادامه اضافه کرد: «اقدام یونان دزدی‌دریایی یک کشور است و با قوانین بین‌المللی تعارض دارد و باید کشتی فورا آزاد شود».

 سازمان بنادر و دریانوردی جمهوری اسلامی ایران، روز گذشته، در این زمینه بیانیه‌ای صادر کرد. در این بیانیه آمده بود: «یک فروند کشتی تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران از سوی دولت یونان در سواحل این کشور نگهداشته و بار آن با حکم دادگاه و با هماهنگی دولت آمریکا، توقیف شد، درحالی که این کشتی به منظور حفظ ایمنی پرسنل و کشتی به سواحل یونان پناه برده، اما متاسفانه هیچگونه همکاری و کمک‌رسانی به کشتی مدنظر قرار نگرفته و توسط نیروهای نظامی، تخلیه بار صورت گرفته که این اقدام، مصداق بارز دزدی دریایی است.»

بیشتر بخوانید:

دزدی دریایی آمریکا و انتقال نفت ایران به آمریکا به بهانه تحریم‌ها

در ادامه این بیانیه مطرح شد:‌ «در حالی که این کشتی با شرایط آب و هوایی نامناسب مواجه شده و دارای مشکلات فنی بوده، مطابق قوانین بین المللی درخواست کمک کرده و بر اساس مقررات و استانداردهای فنی و بین‌المللی، کشتی هایی که در وضعیت خطر ایمنی قرار می‌گیرند و  درخواست کمک رسانی دارند باید از سوی کشوری که در نزدیکی سواحل آن قرار گرفته‌اند، به نقطه امن سواحل منتقل شوند و پس از آن، اقدامات لازم برای تعمیرات صورت پذیرد و بعد از رفع خطر به مسیر بین المللی خود ادامه دهند.متاسفانه دولت یونان با وجود اینکه تعهدات بین المللی را پذیرفته است و به عنوان عضو سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) به دولت جمهوری اسلامی ایران نیز تعهد دارد، دست به این اقدام زده و در حالی که کشتی نیازمند انتقال به محل امن بوده، نقص فنی داشته و با شرایط نامساعد جوی روبرو شده است، در سواحل یونان حضور پیدا می کند اما کشتی مربوطه نگهداشته و بار آن که نفت بوده است، توقیف می‌شود.»

در پی توقیف محموله کشتی تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران در آب‌های یونان، کاردار سفارت یونان در تهران، در غیاب سفیر این کشور، روز گذشته، به وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض شدید دولت جمهوری اسلامی ایران به وی ابلاغ شد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت در حاشیه بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در نشستی خبری اظهار داشت: به دنبال تشکیل GCE های فناورانه و دانش بنیان هستیم، تا تعداد زیادی شرکت دانش بنیان به صورت زنجیره وار در قالب این GCE ها سازمان دهی شوند و بتوانیم سهم یک درصد از تولید ناخالص ملی را به ۵ درصد برسانیم.

وی افزود: همچنین تعریف صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر در دستور کار ما قرار دارد و در این راستا، بخشی از منابع مالی خود را به صورت سپرده‌گذاری با سود صفر در اختیار بانک‌ها قرار داده‌ایم و تاکنون تعدادی از شرکت‌های دانش بنیان را برای اجرای پروژه‌های مشخص به سیستم بانکی معرفی کرده‌ایم.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه “در راستای توسعه حداکثری میادین نفت و گاز، مثل سال‌های گذشته، منتظر خارجی ها نیستیم و از توان داخلی استفاده می‌کنیم”، گفت: برای توسعه حداکثری میدان‌های مشترک و استفاده حداکثری از توانمندی شرکت‌های ایرانی، فاز دوم میدان آزادگان شمالی و طرح در حال اجرای آزادگان جنوبی و فاز دوم این میدان، طی قراردادی به ارزش ۷.۵ میلیارد دلار به مجموعه‌ای از شرکت‌های اکتشاف و تولید و بانک‌ها در قالب کنسرسیوم سپرده می‌شود.

وی افزود: هر شرکت توانمندی که ادعایی در زمینه توسعه این میادین دارد و می تواند نقش آفرینی موثری داشته باشد، در این کنسرسیوم که قرارداد آن در ماه‌های آینده به امضا می‌رسد حضور یابد؛ در این قرارداد یک شرکت E&P ایرانی تشکیل می شود و بقیه شرکت‌های تأمین مالی و پیمانکاری، به صورت سهام‌داری در این شرکت حضور خواهند یافت.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: همچنین فردا تفاهم‌نامه‌ای ۳ میلیارد دلاری با ۴ شرکت پتروشیمی به امضا می رسد تا این شرکت های فعال در بخش پایین دستی، در بخش بالادستی نفت سرمایه گذاری کنند؛ در قالب این تفاهم‌نامه این شرکت‌ها ۶ ماه فرصت دارند تا با بررسی اطلاعات میادین در اختیار، MDP خود را ارائه دهند.

خجسته مهر از جمع‌بندی طرحی با عنوان “گواهی سپرده کالایی نفت” با بانک مرکزی، بورس انرژی و سازمان برنامه و بودجه خبر داد و گفت: در این طرح، که در راستای ایجاد تنوع در روش های فروش نفت است، شرکت ملی نفت ایران ابزار جدیدی را در فروش با قابلیت بورس انرژی طراحی کرده است.

وی افزود: در این طرح شیوه جدیدی را برای سرمایه گذاری مردم و ایجاد پس انداز و دارایی برای مردم ایجاد می کنیم، به این صورت که مردم بتوانند با دارایی خودشان، اوراق بهادار با پشتوانه نفت خریداری کنند و جزئیات این طرح در آینده‌ای نزدیک اعلام می شود.

معاون وزیر نفت تصریح کرد: طرح افزایش تولید نفت به رقم ۵.۷ میلیون بشکه در روز، یک طرح تقلیدی نیست بلکه یک طرح کارشناسی است که میدان به میدان مشخص شده است، اما برای تحقق آن نیازمند ۹۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری هستیم.

خجسته مهر در خصوص وضعیت صادرات نفت ایران گفت: در شرایط تحریم توانستیم ۴۰ درصد به میزان صادرات نفت ایران اضافه کنیم و اگر تحریم‌ها برداشته شود، این آمادگی را داریم که صادرات نفت ایران را دو برابر کنیم.

وی افزود: در سفر رئیس جمهور ایران به روسیه، قراردادهایی قطعی به امضا رسید و در حال حاضر ۵ میدان در ایران توسط روسها در حال توسعه است و در آینده‌ای نزدیک کار توسعه دو میدان دیگر توسط روسها آغاز می شود.