عربستان سعودی

سرویس جهان مشرق – پس از برنامه آمریکا برای کاهش حضور در منطقه غرب آسیا و تمرکز بر شرق آسیا به منظور مقابله و کنترل چین، رژیم صهیونیستی با پشتیبانی ایالات متحده آمریکا، به دنبال طرح عادی‌سازی با کشورهای عربی اسلامی، در صدد ایجاد یک جبهه متحد در منطقه غرب آسیا در مقابل ایران بود. رژیم صهیونیستی این طرح را تحت عنوان توافقات صلح ابراهیمی پیگیری کرد.

در این طرح ابتدا کشورهای همچون امارات و بحرین اقدام به عادی‌سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی کردند. صهیونیست‌ها در ادامه مصمم بودند تا چند کشورعربی دیگر نیز به این پیمان‌ها بیفزایند. در این میان، برای صهیونیست‌ها، مهم‌ترین دستاورد در توافقات صلح ابراهیمی، پیوستن عربستان سعودی به این توافقات بود.

مسئله عادی‌سازی با عربستان سعودی برای صهیونیست‌ها به میزانی اهمیت داشته و همچنان دارد که جایگاه و اهمیت عربستان سعودی در توافقات صلح ابراهیمی را به نگین روی تاج تشبیه کردند. درواقع برای صهیونیست‌ها ملحق شدن عربستان سعودی به توافقات صلح ابراهیمی، غایت و دستاورد اصلی این طرح محسوب می‌شود، دستاوردی که هنوز رژیم صهیونیستی به در پی دستیابی به آن است.

در این مسیر، سران رژیم صهیونیستی و سعودی، بیش از چند مرتبه دیدارهایی سری و مخفیانه با یکدیگر داشته و در ذیل این دیدارها، توافقات محرمانه در زمینه‌های مختلف نیز داشته‌اند. تنها در یکی از این موارد، شبکه ۷ تلویزیون رژیم صهیونیستی فاش کرد که «بنیامین نتانیاهو» نخست سال‌ها قبل، سفری مخفیانه به عربستان سعودی داشته است. این شبکه به نقل از یک منبع صهیونیست آورده است که نتانیاهو به شهر نئوم سفر کرده است. بر اساس این گزارش، نتانیاهو پس از سفر به عربستان سعودی دیداری سه جانبه با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا داشته است؛ دیداری که در شهر نئوم برگزار شده است. این دیدار سه جانبه قریب به ۵ ساعت به طول انجامیده است. در همین راستا، باراک رافید، خبرنگار صهیونیست نیز تأکید کرد که یوسی کوهن، رئیس سازمان موساد هم نتانیاهو را در این سفر همراهی کرده است. در همین حال، رادیو رژیم صهیونیستی هم اعلام کرده که نتانیاهو به عربستان سفر کرده است.

همچنین شبکه ۱۲ اسرائیل فاش کرد که در هفته‌های گذشته، گفتگوی تلفنی میان «بنیامین نتانیاهو» و «بن سلمان» با میانجیگری بحرین برای دستیابی به توافق بین طرفین انجام شد.

اما همه چیز آنطور که صهیونیست‌ها می‌خواستند تاکنون پیش نرفته است. رژیم صهیونیستی تا به امروز موفق نشده است تا به هدف عادی‌سازی به عربستان سعودی دست پیدا کند. پس از توافقات اخیر میان ایران و عربستان سعودی با میانجیگری چین و به تبع آن کاهش تنش میان ایران و کشورهای عربستان، ‌ امارات، بحرین و همچنین احتمال از سرگیری روابط ایران با اردن و مصر، معادلات مقامات صهیونیستی در رابطه با پروژه عادی‌سازی با کشورهای منطقه تحت عنوان توافقات ابراهیمی و ایجاد یک ناتوی عبری – عربی دچار مشکل و اختلال شد. یولی ادلشتین، رئیس کمیته روابط خارجی و امنیت کنست رژیم صهیونیستی در زمان اعلام خبر توافق ایران و عربستان سعودی گفت: ایران و عربستان سعودی اکنون بر سر تجدید روابط بین خود توافق کرده‌اند و این برای اسرائیل بسیار بد است.

با وجود اینکه طرح ناتوی عبری – عربی هنوز به یک وضعیت مشخص نرسیده بود، اما صهیونیست‌ها امید داشتند که این طرح، در آینده پیش رو به یک شرایط و وضعیت قابل قبولی برسد، اما اعلام خبر ناگهانی توافق میان ایران و عربستان سعودی تیر خلاص بر طرح ناتوی عبری – عربی رژیم صهیونیستی و آمریکا را وارد کرد و اکنون که تنش میان ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تا حدودی کاهش پیدا کرده است، برای رژیم صهیونیست و آمریکا دیگر هیچ معنایی ندارد که طرح ناتوی عبری – عربی را دنبال کنند، طرحی که حتی قبل از توافق میان ایران و عربستان به نتیجه نرسیده بود.

در حال حاضر کشورهای منطقه اعتماد خود را به آمریکایی‌ها از دست داده و اکنون با کاهش حضور نظامی آمریکا در منطقه، آن‌ها تصمیم گرفته‌اند تا موانع و مشکلات در منطقه را بدون حضور آمریکا و با کمک قدرت‌های نوظهوری همچون چین حل کنند، از جمله مسئله تنش با جمهوری اسلامی ایران. این رویداد، برای آمریکایی‌ها هزینه سنگینی داشت. شاید بتوان این مسئله را یک نقطه عطف تاریخی در غرب آسیا دانست، چرا که آمریکا در تعیین راه حل یکی از حیاتی‌ترین مسائل خاورمیانه، کنار گذاشته شده و هیچ نقشی ایفا نکرد.

اکنون که با حضور چین و با نادیده گرفتن آمریکا، بخش مهمی از مشکلات تنش در منطقه حل شده و از سوی دیگر، طرح آمریکا و رژیم صهیونیستی برای ایجاد ناتوی عبری – عربی تا کنون به نتیجه و سرانجام نرسیده است، ایالات متحده آمریکا تلاش خود را خواهد کرد به منظور احیای جایگاه خود در منطقه، مقابله با حضور چین در غرب آسیا و در جهت پشتیبانی از منافع رژیم صهیونیستی، یک رویداد قابل توجه و مهم را در منطقه رقم بزند و در حال حاضر این رویداد مذکور چیزی نمی‌تواند باشد جزء به سر انجام رساندن پرونده عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی.

در کنار این مسئله که ایالات متحده آمریکا به دنبال احیای جایگاه خود در منطقه غرب آسیا در مقابل چین و حفظ و ارتقاء امنیت رژیم صهیونیستی است، دولت بایدن برای مبارزات انتخاباتی خود برای انتخابات 2024، به یک دستاورد چشمگیر نیاز دارد، چیزی که تا به امروز نتوانسته است برای خود بدست بیاورد. ازاین‌رو موفقیت آمریکا در میانجیگری میان رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی برای عادی‌سازی روابط، می‌تواند تا حدودی یک دستاورد مهم برای دولت بایدن محسوب شود.

بر اساس گزارش نشریه آمریکایی اکسیوس، دولت آمریکا در تلاش برای رسیدن به توافق صلح و عادی‌سازی روابط بین عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی است، اکسیوس به نقل از دو مقام دولتی آمریکا گفته است که دولت جو بایدن در نظر دارد ظرف چند ماه آینده و قبل از شروع مبارزات انتخاب ریاست جمهوری در آمریکا، عادی‌سازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی را به سرانجام برساند.

البته روابط غیررسمی و غیر آشکار میان سعودی‌ها و صهیونیست‌ها از سال‌ها قبل ایجاد و در حال حاضر به شدت افزایش داشته است، اما هدف آمریکایی‌ها، ایجاد یک روابط رسمی و آشکار است، دولت بایدن تلاش می‌کند تا در چهار چوب توافقات ابراهیمی، روابط دیپلماتیک رسمی میان عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی را نهادیی کند. در این راستا، به تازگی جیک سالیوان مشاور امنیت ملی، برت مک گورک، مقام ارشد کاخ سفید در امور خاورمیانه و آموس هوخشتاین، مشاور ارشد انرژی دولت آمریکا برای دیدار با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به ریاض سفر کردند. بعد از این نشست، مک گورک و هوخشتاین به تل آویو رفتند تا با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل درباره گفت و گوهای خود با بن سلمان رایزنی کنند.

بنا بر گرفته رسانه‌های خارجی، عربستان سعودی برای عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی، برای آمریکایی‌ها سه شرط تعیین کرده است که عبارتند از “حق داشتن برنامه صلح‌آمیز اتمی”، “تقویت و گسترش مناسبات دفاعی با آمریکا”، “گسترش تجارت با آمریکا” و “پایان انتقادات آمریکا از عربستان در ارتباط با قتل جمال خاشقچی”.

با توجه به وضعیت فعلی در منطقه و شرایط عربستان سعودی برای آمریکا به منظور عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی و عدم پذیرش این شروط از سمت آمریکایی‌ها تا به این لحظه، افق روشنی در جهت عادی‌سازی روابط میان عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی در چند ماه آینده دیده نمی‌شود، باید دید در ماه‌های آینده مقامات کاخ سفید حاضر به دادن چه امتیازاتی به سران سعودی خواهند شد تا در نهایت آمریکا بتواند روابط دیپلماتیک رسمی میان عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی را برقرار کند.

مشکل دیگر وضعیت به رژیم صهیونیستی بر می‌گردد. دولت راستگرا و افراطی رژیم صهیونیستی در چند ماه اخیر تنش با فلسطینیان را افزایش داده و رویکردی نژاد پرستانه را در قبال مسئله فلسطین در پیش گرفته است، اظهارات تند مقاماتی همچون بن گویر و اسموتریچ نیز بر آتش این تنش افزود و حتی واکنش گسترده دولت‌های خارجی از جمله کشورهای عربی منطقه را در پی داشته است. در حالیکه عربستان سعودی مدعی رهبری اهل سنت در جهان اسلام است، چگونه می‌تواند بدون نادیدگرفتن این شرایط و وضعیت داخلی سرزمین‌های اشغالی، تن به عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی دهد؟

ازاین‌رو مقامات سعودی در چند ماه اخیر به مقامات صهیونیستی تأکید کرده‌اند که یکی از موانع برای عادی‌سازی، مسئله فلسطین است، درواقع مهم‌ترین شرط عربستان سعودی برای عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی، حل موضوع فلسطین است، وضعیتی که با توجه به ماهیت دولت رژیم صهیونیستی، به نظر نمی‌رسد به این زودها قابل حال باشد. همچنین، بررسی افکار عمومی داخلی در عربستان سعودی نشان می‌دهد که حتی شهروندان عربستانی نیز مخالف عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی هستند.