به گزارش مجاهدت از مشرق، ششم فروردین ماه ۱۳۹۴ بود که عربستان سعودی در رأس ائتلافی خودخوانده و با حمایت آمریکا برای بازگرداندن رئیس جمهور مستعفی یمن اقدام به حمله نظامی به این کشور و محاصره زمینی، هوایی و دریایی همسایه جنوبی خود کرد و با گذشت هفت سال از این تجاوز، تنها دستاوردش کشته و زخمی شدن ده‌ها هزار یمنی، آواره شدن میلیون‌ها نفر و تخریب زیرساخت‌های این کشور و قحطی و بیماری‌های واگیر و … بوده است.
در حالی به پایان هفتمین سال این تجاوز نظامی نزدیک می‌شویم که شاهد حمله پهپادی و موشکی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن به ابوظبی در هفته‌های اخیر بودیم. وزارت خارجه امارات پس از این حملات اعلام کرد که به حملات تنبیهی یمن، پاسخ خواهد داد و وزارت خارجه عربستان سعودی نیز در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن این حمله، بر ایستادگی در کنار امارات تأکید کرد. البته در این میان وزیر امور خارجه فرانسه نیز این حملات را تهدید کننده ثبات منطقه خواند و بر حمایت فرانسه از امارات عربی متحده تأکید کرد.
پس از آن بود که جنگنده‌های سعودی ۲۹ دی ماه پنج مرتبه مناطق مختلف در صنعاء، پایتخت یمن را بمباران کردند. جنگنده‌های ائتلاف بامداد پنجشنبه ۳۰ دی ماه نیز چند بار به مناطقی در پایتخت یمن و بندر الحدیده حمله کردند که بر اثر آن سه نفر کشته و ۱۷ نفر هم زخمی شدند. صبح جمعه اول بهمن ماه نیز جنگنده‌های سعودی یک زندان موقت را در استان صعده (شمال غرب) هدف حمله قرار دادند که بر اثر آن دست کم ۳۵۰ نفر کشته و زخمی شدند. «طه المتوکل» وزیر بهداشت دولت نجات ملی یمن اعلام کرد که در این حمله ۹۱ نفر کشته شده‌اند و ۲۳۶ نفر دیگر نیز زخمی و به بیمارستان منتقل شده‌اند.
در همین زمینه نیز منابع رسانه‌ای (+) از کشف بقایای موشک ساخت آمریکا در محل جنایت ائتلاف سعودی در استان صعده یمن خبر دادند. از سوی دیگر، سازمان عفو بین‌الملل نیز در تازه‌ترین گزارش خود تأکید کرد که کشتار زندان صعده پس از حملات ائتلاف متجاوز سعودی، با سلاح‌های آمریکایی انجام شده است.
علاوه بر این، نهم بهمن ماه نیز در پی حمله توپخانه ارتش عربستان سعودی به منطقه الرقو در شهر مرزی منبه استان صعده یمن سه نفر کشته و چهار نفر دیگر زخمی شدند.
«محمد عبدالسلام» سخنگوی جنبش انصارالله یمن و رئیس هیأت مذاکره‌کننده صنعاء به حملات ائتلاف سعودی علیه غیرنظامیان یمنی واکنش نشان داد و در توئیتر تأکید کرد: «کشتار زندانیان زندان صعده، غیرنظامیان در الحدیده و صنعاء و حمله به تأسیسات غیرنظامی توسط متجاوزان، نه مردم [یمن] را به زانو در می‌آورد و نه اراده آنها را در هم می‌شکند. بلکه این جنایت‌ها باعث خواهد شد ملت ما به هر شکل ممکن و با تمام قدرت و حقی که دارند، پاسخ دهند».
در همین خصوص «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل شامگاه جمعه اول بهمن ماه حملات هوایی ائتلاف متجاوز سعودی به زندانی در استان صعده یمن را محکوم کرد. گوترش در بیانیه خود عنوان کرد: «حمله هوایی دیگری در جای دیگری از یمن ثبت شد که طی آن غیرنظامیان از جمله کودکان کشته و مجروح شدند». وی خواستار تحقیقاتی سریع، فعال و شفاف درباره این حادثه با هدف بازخواست عاملان شده است.
* واکنش ایران در قبال تحولات اخیر در یمن
جمهوری اسلامی ایران که بعد از آغاز تجاوز نظامی ائتلاف به سرکردگی عربستان نسبت به این حملات واکنش نشان داد و همواره بر راه‌حل سیاسی و گفت‌وگوهای یمنی – یمنی تأکید کرده، از همان ابتدا طرح چهار ماده‌ای را برای حل سیاسی بحران یمن پیشنهاد داد. ۲۸ فروردین ۱۳۹۴ «غلامعلی خوشرو» سفیر و نماینده وقت ایران نزد سازمان ملل متحد در غیاب دبیرکل سازمان ملل با «یان الیاسون» قائم مقام دبیرکل دیدار و ضمن گفتوگو در خصوص بحران جاری در یمن، نامه محمدجواد ظریف وزیر سابق امور خارجه در این زمینه را تحویل وی داد.
در این نامه آمده بود: جمهوری اسلامی ایران تاکید می‌کند که این منازعه راه‌حل نظامی ندارد و تنها راه برقراری صلح و ثبات، ایجاد شرایطی است که همه احزاب یمنی، بدون مداخله خارجی بتوانند دولت وحدت ملی و فراگیر خود را تشکیل دهند. برای رسیدن به این هدف، جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که لازم است کلیه تلاش‌ها، به ویژه اقدامات سازمان ملل، در چارچوب مفاد منشور ملل متحد و اصول اساسی حقوق انساندوستانه بین المللی و برای رسیدن به اهداف ذیل صورت پذیرد:
۱- برقراری آتش بس و توقف سریع کلیه حملات نظامی خارجی
۲- ارسال فوری و بدون وقفه کمک‌های انساندوستانه (و پزشکی) برای مردم یمن
۳- از سرگیری گفت‌وگوی ملی یمنی و تحت هدایت مردم یمن و با مشارکت نمایندگان تمام احزاب سیاسی و گروه‌های اجتماعی این کشور
۴- تشکیل دولت فراگیر وحدت ملی یمن
طرح چهار ماده‌ای ایران: برقراری آتش بس و توقف سریع حملات نظامی خارجی، ارسال فوری و بدون وقفه کمک‌های انساندوستانه برای مردم یمن، از سرگیری گفت‌وگوی ملی یمنی و تحت هدایت مردم یمن و تشکیل دولت فراگیر وحدت ملی یمن
آنگونه که بارها مقامات ایرانی اعلام کرده‌اند این طرح کماکان روی میز قرار داد. در همین خصوص نیز «هشام شرف» وزیر خارجه یمن (+) در اظهاراتی درباره این طرح گفت: «طرح‌های برادران مسئول در جمهوری اسلامی برای حل بحران یمن – چه در گذشته یا حال حاضر-کلید حل بحران یمن است».
در هفته‌های اخیر و به ویژه پس از بمباران‌های ائتلاف به یمن و از جمله زندان صعده جمهوری اسلامی ایران این اقدامات را محکوم کرد و از سوی دیگر در سفری هم که «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر خارجه قطر به تهران داشت، بحث یمن از جمله موضوعات مورد گفت‌وگوی امیرعبداللهیان با همتای قطری بود.
«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه دوم بهمن ماه این حملات را محکوم کرد و حامیان نیروهای متجاوز را شریک در این جنایات خواند و گفت: آنها باید به خاطر این حمایت‌ها به افکار عمومی دنیا و مردم یمن پاسخگو باشند.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در سفری که به قطر داشت ۲۰ دی ماه با «محمد عبدالسلام» مذاکره کننده ارشد دولت نجات ملی یمن ضمن ابراز تاسف از استمرار جنگ تحمیل شده به مردم یمن، بر لزوم برطرف شدن محاصره یمن و پایان جنگ علیه این کشور تأکید و راه حل مشکلات یمن را راه‌حل سیاسی با مشارکت یمنی‌ها عنوان کرد و افزود: موضوع یمن یک موضوع یمنی است و با گفت‌وگوهای یمنی – یمنی می‌توان آینده سیاسی این کشور را رقم زد.
امیرعبداللهیان در سفرش به مسکو به همراه آیت‌الله رئیسی ۳۰ دی ماه میز با سرگئی لاوروف دیدار کرد و یمن هم از جمله موضوعات مورد گفت‌وگوی وی با همتای روس بود.
در یک ماه گذشته نیز «علی اصغر خاجی» مشاور ارشد وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور ویژه سیاسی رایزنی‌هایی را با برخی مقامات اروپایی و همچنین نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن صورت داد. «هانس گروندبرگ» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن که بعد از تصدی این سمت دهم آبان ماه سال جاری به تهران سفر و با خاجی ملاقات و درباره مسائل و ابعاد مختلف بحران یمن و آخرین تحولات به بحث و گفتوگو پرداخت، در این مدت هم تلفنی و از طریق ویدئو کنفرانس با خاجی گفتوگو کرد.
علاوه بر این، «شرستی ترومسدال» نماینده ویژه نروژ در امور یمن ۲۵ دی ماه در سفرش به تهران با خاجی دیدار کرد و دو طرف در این ملاقات درباره مسائل و ابعاد مختلف بحران یمن گفتوگو کرده و راه‌های دستیابی به صلح و توقف بحران در این کشور را مورد بررسی قرار دادند. خاجی ضمن اشاره به وضعیت اسفناک مردم مقاوم یمن و شرایط بسیار دشوار ناشی از جنگ و محاصره ظالمانه اقتصادی، خواستار مداخله هر چه بیشتر سازمان ملل متحد و جامعه جهانی برای توقف جنگ و رفع محاصره غیرانسانی این مردم شد. در این دیدار خانم ترومسدال نیز با اشاره به عضویت غیردائم نروژ در شورای امنیت سازمان ملل تأکید کرد: بحران یمن در صدر اولویت این شورا قرار دارد.
یک روز بعد یعنی ۲۶ دی ماه نیز خاجی با «هانس گروندبرگ» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن تلفنی گفتوگو و با بیان اینکه تصمیم گیرنده نهایی در مورد سرنوشت یمن، مردم این کشور هستند، رفع محاصره ظالمانه را مقدمه حل و فصل سیاسی بحران یمن عنوان کرد.
«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه نیز ۲۸ دی ماه در واکنش به تحولات اخیر مرتبط با یمن اظهار داشت: محاصره و حملات نظامی راه حل بحران یمن نیست و اینگونه اقدامات به افزایش دامنه تنش در منطقه می‌انجامد.ایران همواره از ابتکار راه حل سیاسی مبتنی بر پایان پذیرفتن محاصره مردم این کشور، پایان جنگ، عدم مداخله در امور داخلی یمن و حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی این کشور حمایت کرده و بر جلوگیری از تشدید فاجعه انسانی در این کشور تاکید می‌کند.
خطیب‌زاده در رابطه با افزایش تنش‌ها در منطقه نیز اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید داشته است راه‌حل هیچ یک از بحران‌های منطقه‌ای توسل به جنگ و خشونت نیست و تنها در فضای آرام و دوری از استمرار تنش و چرخه خشونت است که می‌توان به استقرار صلح و ثبات در منطقه امیدوار بود.
وی مسائل یمن را یک امر یمنی خواند و بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای همکاری و مشارکت در هرگونه ابتکاری که به پایان یافتن جنگ هفت ساله یمن بینجامد، تاکید کرد.
در این مدت ناوگان پنجم دریایی آمریکا مدعی شد که یک کشتی حامل مواد منفجره از ایران برای انصارالله را در خلیج یمن توقیف کرده است. این سؤال در نشست چهارم بهمن ماه سخنگوی وزارت خارجه (+) با رسانه‌ها مطرح شد و خطیب‌زاده با بیان اینکه این اولین باری نیست که چنین اظهاراتی از سوی برخی مقامات آمریکایی مطرح می‌شود، خاطرنشان کرد: موضع ما روشن است. آنچه در یمن اتفاق می‌افتد یک تراژدی انسانی است که با سبعیت حمله کنندگان و آغاز کنندگان و ادامه دهندگان جنگ و این محاصره غیرانسانی در حال وقوع است. ایران همواره در کنار مردم یمن برای اینکه صدای این مردم مظلوم تحت فشار به گوش جهانیان برسد، بوده است و سعی کردیم از سازوکارهای سیاسی و راه‌حل‌های دیپلماتیک بتوانیم به فرآیند گفت‌وگوهای یمنی – یمنی کمک کنیم.
* درخواست از عربستان و امارات
همان روز (چهارم بهمن ماه) نیز حسین امیرعبداللهیان در همایش ملی ایران و همسایگان در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی گفت: این روزها اتفاقی بین یمن و یکی دیگر از همسایگان در حال وقوع است. اولا آنچه بین یمن و برخی از همسایگان و کشورهایی که در عملیات نظامی علیه یمن مشارکت دارند، می‌گذرد، یک موضوع یمنی است. ثانیا جمهوری اسلامی ایران در تمامی مراحل از ابتدای بحران یمن و جنگ علیه این کشور، به صراحت طرح سیاسی چهار ماده‌ای را ارائه و همواره از تحقق و پیگیری آن طرح حمایت کرده است.حتما برای ما ملاحظه و مشاهده بیش از ۶ سال جنگ و خونریزی در یمن قابل تحمل نیست و هیچ یک از کشورهای منطقه و وجدان‌های آگاه در جهان، جنگ را روشی برای راه‌حل در این بحران نمی‌دانند. ما گسترش دامنه جنگ را نگران کننده می‌دانیم و از عربستان سعودی و امارات عربی متحده می‌خواهیم که با روش سیاسی و با رویکردی سازنده برای پایان دادن به محاصره انسانی در یمن و پایان جنگ و پذیرش آتش بس در یمن و ورود به گفت‌وگوهای یمنی – یمنی اقدام کنند.
به گفته امیرعبداللهیان ادامه این وضعیت به نفع منطقه نیست و به نفع هیچ یک از کشورهای درگیر این بحران نبوده و نخواهد بود.
یک روز بعد (پنجم بهمن ماه) «علی اصغر خاجی» مشاور ارشد وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور ویژه سیاسی و «پیتر سمنی بی» نماینده ویژه سوئد در امور یمن به صورت ویدئو کنفرانس، آخرین تحولات یمن را بررسی کردند. دو طرف در این گفت‌وگوی ویدئویی در خصوص زمینه‌های همکاری مشترک جمهوری اسلامی ایران و سوئد جهت کمک به حل بحران یمن و پایان هر چه سریع‌تر فاجعه انسانی جاری در این کشور به رایزنی و تبادل نظر پرداختند.
«مجید تخت روانچی» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل هم پنجم بهمن ماه در نشست شورای امنیت اظهار داشت: در یمن، نقض سیستماتیک و جدی حقوق بین‌الملل بشردوستانه باعث کشتار هدفمند غیرنظامیان، از جمله زنان و کودکان، تخریب گسترده و عمدی زیرساخت‌های غیرنظامی و تشدید محاصره غیرقانونی بنادر و فرودگاه‌ها شده است، که این امر منجر به تشدید درد و رنج مردم، وخامت اوضاع انسانی و ادامه بی توجهی به اساسی‌ترین اصول حقوق بین‌الملل بشردوستانه شده است.
پنجشنبه هفتم بهمن ماه نیز «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر به تهران سفر و با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه دیدار و گفتوگو کرد. امیرعبداللهیان در این دیدار گفت که افزایش تحرکات نظامی اخیر به باز تولید جنگ در یمن و منطقه می‌انجامد و وزیر خارجه قطر نیز ضمن ابراز نگرانی از افزایش تنش جدید در منطقه، افزود: معتقدیم بحران یمن راه حل نظامی ندارد.
همان شب (هفتم بهمن ماه) «علی اصغر خاجی» مشاور ارشد وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور ویژه سیاسی با ارسال پیامی به «هانس گروندبرگ» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور یمن، کشتار مردم بی دفاع یمن و بمباران‌های گسترده شهرها، اماکن غیرنظامی و زیرساخت‌های این کشور توسط ائتلاف ضد مردم یمن را محکوم کرد. دربخشی از این پیام، ضمن انتظار محکوم کردن این اقدامات سبعانه (ددمنشانه) و ضد حقوق شناخته شده بین‌الملل، از سازمان ملل متحد و همه نهادهای بشردوستانه بین‌المللی خواسته شد تا اقدامات فوری را برای توقف این جنایات ضد انسانی به عمل آورند.
سازمان ملل متحد و همه نهادهای بشردوستانه بین‌المللی اقدامات فوری را برای توقف این جنایات ضد انسانی به عمل آورند
خاجی در این پیام همچنین اعلام کرد: قطعا همانگونه که تجربه هفت سال گذشته نشان داده تحریم‌ها، درگیری‌های نظامی و کشتار مردم یمن نمی‌تواند منجر به حل بحران در این کشور شود و راه رهایی، رفع محاصره مردم مظلوم یمن، توقف عملیات نظامی و احترام به استقلال و حاکمیت مردم یمن بوده و جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد همچون گذشته در این مسیر همکاری و تلاش کند.
* حمایت ایران از راه‌حل سیاسی برای پایان بخشیدن به جنگ در یمن
بامداد جمعه هشتم بهمن ماه نیز حسین امیرعبداللهیان با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل تلفنی گفتوگو و با اشاره به وضعیت یمن و تشدید حملات به مناطق غیرنظامی، بر رویکرد مستمر جمهوری اسلامی ایران در حمایت از راه‌حل سیاسی برای پایان بخشیدن به جنگ در یمن تأکید کرد. وی با اشاره به رویکرد سازمان ملل برای پایان بخشیدن به محاصره انسانی، تحقق آتش بس و انجام گفت‌وگوهای سیاسی در یمن، خواستار ایفای نقش بیشتر دبیرکل سازمان ملل در رفع محاصره انسانی و توقف بمباران‌های گسترده مناطق غیرنظامی شد.
«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل نیز در این گفت‌وگوی تلفنی از مواضع سازنده جمهوری اسلامی ایران در حمایت از روند دستیابی به صلح، پایان حملات نظامی، توجه به مباحث انساندوستانه و آغاز گفت‌وگوهای سیاسی برای حل مسائل و مشکلات در یمن قدردانی و استقبال کرد.
«هانس گروندبرگ» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن روز یکشنبه دهم بهمن ماه در تماس ویدئویی با خاجی با تاکید بر نقش برجسته جمهوری اسلامی ایران در کمک به برقراری صلح در یمن، مساعی سازمان ملل را به منظور رفع محاصره، برقراری آتش بس و از سرگیری گفت‌وگوهای سیاسی در یمن تشریح کرد.
