عزاداری

حادثه سینما رکس باعث شد مردم پرشورتر علیه نظام شاهنشاهی به پا خیزند/ مردم حادثه سینما رکس آبادان را فراموش نکردند

حادثه سینما رکس، زهر چشم رژیم پهلوی از مردم آبادان


حادثه سینما رکس باعث شد مردم پرشورتر علیه نظام شاهنشاهی به پا خیزند/ مردم حادثه سینما رکس آبادان را فراموش نکردندبه گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، وفا صالح‌پوریان گزارشگر صدای مرکز آبادان در گفت‎وگو با رادیو نماسرو با اشاره به حادثه سینما رکس در سال ۱۳۵۷ اظهار داشت: یکی از ابعاد حادثه سینما رکس آبادان مربوط به واکنش‌ها به این حادثه با وجود گذشت چهار دهه از آن است. در حقیقت آبادانی‌ها و خرمشهری‌ها وقتی که از آن فاجعه یاد می‌کنند اشک در چشمان آن‌ها حلقه می‌زند.

وی ضمن تاکید بر تبعات حادثه سینما رکس افزود: فاجعه سینما رکس خشم مردم ایران را در سراسر کشور برانگیخت و آبادان یکپارچه علیه رژیم ستم‌شاهی قیام کرد. ساعت حدود ۲۱ و ۳۰ دقیقه شب ۲۸ مرداد ۱۳۵۷ همزمان با پانزدهم رمضان در حالیکه صد‌ها نفر در سینما رکس آبادان مشغول تماشای فیلم بودند، سینما دچار حریق شد و ۳۷۷ نفر در این حادثه جان خود را از دست دادند و به شهادت رسیدند.

صالح‌‌پوریان تصریح کرد: بسیاری از اجساد به دلیل شدت بالای سوختگی قابل شناسایی نبودند و بسیاری به دلیل شدت گاز دچار خفگی شده بودند. شاید دردناک‎‌ترین مسئله مربوط به این است که بسیاری از زوج‌هایی که به تازگی ازدواج کرده بودند در این حادثه به شهادت رسیدند.

گزارشگر صدای مرکز آبادان ضمن تاکید بر اینکه بسیاری از اجساد به دلیل شدت حریق قابل شناسایی نبودند، ادامه داد: بعد از آنکه آتش در سینما خاموش شد، اجساد را به آرامستان آبادان منتقل کردند و از خانواده‌ها خواستند که برای شناسایی اجساد به آن محل مراجعه کنند اما در نهایت از ۳۷۷ نفر، اجساد حدود ۲۰۰ نفر از آن‌ها مورد شناسایی قرار گرفت و ما بقی گمنام به خاک سپرده شدند.

صالح‌پوریان در مورد فضای عمومی آبادان بعد از حادثه سینما رکس افزود: یکی از افرادی که زمان وقوع حادثه سینما رکس حضور داشته، اظهار داشت که روز بعد از حادثه مردم به اندازه‌ای خشمگین شدند، در شرایط بدی قرار گرفتند و فضای عزای عمومی در آبادان حاکم شد که در نتیجه آن این بار مردم پرشورتر علیه رژیم شاهنشاهی به پا خواستند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: هنوز یاد حادثه سینما رکس آبادان منجر به تاسف و ناراحتی مردم آبادان می‌شود. این مردم حادثه سینما رکس آبادان را فراموش نکردند و از آن به عنوان بدترین حادثه یاد می‌کنند.

صالح‌پوریان با اشاره به چرایی وقوع حادثه سینما رکس آبادان افزود: آبادان منطقه مهمی بود و رژیم نیز به دنبال زهر چشم گرفتن از مردم آبادان بود که از تظاهرات و اعتراضات خود نسبت به رژیم شاهنشاهی دست بکشند اما برعکس شد و مردم آبادان تا زمان پیروزی انقلاب به تلاش خود برای سرنگونی آن رژیم ادامه دادند.

گزارشگر صدای مرکز آبادان در بخش دیگری از صحبت‎های خود در مورد آئین و رسوم مردم آبادان در ایام سوگواری ابا عبدالله الحسین (ع) خاطرنشان کرد: مراسم ماه محرم بسیار پرشور در آبادان و خرمشهر برگزار می‌شود البته از زمان شیوع کرونا محدودیت‌هایی در این زمینه صورت گرفته است. در آبادان علاوه بر مساجد و حسینیه‎ها حتی در منازل هم مراسم عذاداری برگزار می‌شود.

صالح‌پوریان در پایان یادآور شد: در آبادان هر ساله مراسم عزاداری امام حسین (علیه السلام) تا روز اربعین بسیار پرشور برگزار می‌شود. در حقیقت به دلیل اینکه یکی از دورازه‌های ورودی زائرین به کشور عراق است، در آبادان موکب‌هایی جهت پذیرایی و استقبال از آن‌ها برپا می‌شود.

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

حادثه سینما رکس، زهر چشم رژیم پهلوی از مردم آبادان بیشتر بخوانید »

مقدمات راهپیمایی تاسوعا و عاشورای ۵۷ چگونه برنامه ریزی شد؟

نحوه سازماندهی مردم انقلابی توسط روحانیون در راهپیمایی محرم ۱۳۵۷


مقدمات راهپیمایی تاسوعا و عاشورای ۵۷ چگونه برنامه ریزی شد؟به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، همراه شدن نهضت اسلامی با مناسبت‌های مذهبی، نقش مهمی در روند پیروزی انقلاب اسلامی داشت. یکی از این مناسبت‌ها محرم و صفر سال ۵۷ بود که با طرح و برنامه‌ریزی روحانیون و انقلابیون از ماه‌های پیش، ضمن برگزاری مجالس عزاداری، راهپیمایی عظیمی علیه رژیم پهلوی صورت پذیرفت، این راهپیمایی همچنین موجب ترس و واهمه هرچه بیشتر رژیم و عوامل آن شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر مهدوی خراسانی یکی از روحانیون انقلابی و وعاظ پیشگام در مبارزه با رژیم پهلوی در کتاب خاطرات خود که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است ماجرای راهپیمایی روز‌های تاسوعا و عاشورای ۱۳۵۷ را چنین روایت می‌کند:

«جامعه‌ روحانیت مبارز تهران به هشت منطقه و یک هسته مرکزی تقسیم شده بود. تقریباً یکی دو ماه مانده بود به محرم که ما برنامه‌ها را شروع کردیم که محرم امسال چه بکنیم. بنده در منطقه شرق بودم. آیت‌الله مهدوی کنی، آیت‌الله عمید زنجانی، آیت‌الله امامی کاشانی، آیت‌الله تهرانی، حجت‌الاسلام شهید مقدسیان، حجت‌الاسلام طاهری اصفهانی، حجت‌الاسلام موحدی اصفهانی، حجت‌الاسلام الهی قمشه‌ای، حجت‌الاسلام شهید محلاتی، حجت‌الاسلام لاهوتی و عده دیگری در منطقه شرق فعالیت می‌کردند.

با مسئولین مساجد و ائمه جماعات هماهنگ شده بود تا روز تاسوعا با جمعیت مساجد حرکت کنند و فلان جا به هم ملحق شوند و اینکه در هر نقطه‌ای چه شعار‌هایی بدهند.

در آن جلسات در همه زمینه‌ها برنامه‌هایی داشتیم و تحلیل می‌کردیم که شرایط زمان چگونه است و ما باید چگونه باشیم. مثلاً آیا به حالت تهاجم برویم یا خیلی آهسته حرکت کنیم که زمینه برای مرحله بعدی آماده شود و بعد به یک جمع‌بندی می‌رسیدیم. در همه مناطق همین گونه عمل می‌کردند. نهایتاً همه این گزارش‌ها جمع می‌شد و رابط که آیت‌الله مهدوی‌کنی و حجت‌الاسلام شهید محلاتی بودند این جمع‌بندی را به مرکز می‌بردند که باز آنجا هم استاد شهید مطهری، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، شهید دکتر باهنر، شهید دکتر مفتح، شهید دکتر بهشتی، مرحوم آیت‌الله ملکی از شمیران، آیت‌الله موسوی اردبیلی، حجت‌الاسلام ایروانی و آیت‌الله سید علی غیوری در مرکز، تمام گزارش‌هایی که از مناطق می‌آمد را جمع‌بندی می‌کردند و بعد روی آن تصمیم نهایی گرفته می‌شد. یکی از مهمترین نتایج این جلسات، برنامه‌ریزی برای راهپیمایی تاسوعا و عاشورای سال ۱۳۵۷ بود.

با این برنامه‌ریزی آن راهپیمایی عظیم به راه افتاد و کمر رژیم شاه را شکست. حتی می‌گفتند: آن روز شاه با هلی‌کوپتر از بالا جمعیت را دیده و همان جا گفته بود کار ما دیگر تمام است.

یکی دو ماه قبل از محرم ما مرتب برنامه و جلسه داشتیم و اصلاً رژیم متوجه این جلسات نبود. خلق‌الله خیال می‌کردند آن راهپیمایی همین‌طور اتفاقی به راه افتاده است. غافل از آنکه یکی دو ماه روی این راهپیمایی برنامه‌ریزی شده بود.

با مسئولین مساجد و ائمه جماعات هماهنگ شده بود تا روز تاسوعا با جمعیت مساجد حرکت کنند و فلان‌جا به هم ملحق شوند و اینکه در هر نقطه‌ای چه شعار‌هایی بدهند. در جلسات مخفی جامعه روحانیت به این نتیجه رسیده بودیم که اگر بنا باشد مردم به حال خودشان رها شوند قیام جسته و گریخته‌ای مردم باعث شهید شدن عده‌ای می‌شود و تأثیری هم ندارد؛ لذا آخرین نظریه این شد که نگذاریم مردم متفرق شوند و طوری برنامه‌ریزی کنیم که از یک نقطه‌ای راهپیمایی شروع شود و تمام جمعیت به طرف میدان آزادی حرکت کنند.

همان روز راهپیمایی، حجت‌الاسلام ناطق نوری را دیدم که به هر گروه که می‌رسید شعار‌های نوتر و جدیدتری را می‌گفت و این‌ها را به حرکت در می‌آورد و جلوتر می‌آمد و با یک نظم و حالت خاص افراد را دسته‌بندی می‌کرد.

نحوه صدور اعلامیه راهپیمایی محرم سال ۱۳۵۷

برنامه‌های جامعه روحانیت مبارز در تهران برای محرم آن سال بسیار مفصل بود. در طول راهپیمایی اعلامیه صادر شده توسط جامعه روحانیت مبارز نیز بین مردم توزیع شد و یکی از اعلامیه‌های مهم صادر شده در طول انقلاب، همان اعلامیه‌ای بود که نقش عظیمی در به حرکت درآوردن مردم داشت.

اعلامیه‌ای هم که تهیه شده بود، خیلی خطرناک بود و آن اعلامیه را همه امضا کردیم. هماهنگ کرده بودیم که نگذاریم هدایت راهپیمایی و شعار دادن به دست ساواکی‌ها بیفتد و اگر کسی آمد و خواست شعاری غیر از آن چیزی که در نظر گرفتیم، بدهد و بخواهد شلوغ کند، جلویش را بگیریم. مردم هم از ما به احترام لباس روحانیت پشتیبانی می‌کردند و شعار‌ها به همان ترتیبی داده می‌شد که برنامه‌ریزی کرده بودیم.»

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

نحوه سازماندهی مردم انقلابی توسط روحانیون در راهپیمایی محرم ۱۳۵۷ بیشتر بخوانید »

نشانه‌شناسی علم‌های عاشورایی و ساختار هنری آنها +عکس

نشانه‌شناسی علم‌های عاشورایی و ساختار هنری آنها +عکس


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، تیمچه مظفریه تبریز، از نخستین دوره‌های بنا در سال ۱۳۰۵ هجری قمری، پذیرای دستجات ماه محرم ‌بوده‌است. معماری زیبا، شرایط آکوستیک صوتی و دمای مطبوع مظفریه، باعث شده ٢۴ محله تاریخی تبریز، از جای‌جای شهر خود را به این تیمچه رسانده و زیباترین آئین‌های سوگواری را در قالب سه سبک عرب، زنجیرزن و عجم برپا کنند. 

علم‌های تاریخی دستجات تبریز، مهم‌ترین عنصر بصری در عزاداری‌های بازار این شهر است که با وجود غنای مفهومی، جلوه زیبا و دیرینگی قدمت، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است.

عزاداری بازار تاریخی تبریز، علاوه‌بر جنبه‌های مذهبی و معنوی، جلوه باشکوهی است از فرم‌ها و نمادهای مهم هنری. نمادهایی که از بطن عزاداری‌ مردم نشات گرفته و در قالب هنرهایی مانند تعزیه، پرده‌خوانی، شبیه‌خوانی و نقالی، وارد هنرهای نمایشی شده‌است.

 «مهدی لزیری» از پیشکسوتان هنرهای نمایشی است و از کودکی، پای ثابت دستجات عزاداری بازار بوده‌است. استاد لزیری، در ۶٠ سال گذشته، مشاهدات، تجربه‌ها و پژوهش‌های ارزشمندی در مورد فرم‌شناسی و نمادشناسی آئین‌های عزاداری بازار داشته‌است.

لزیری، عَلم‌های عزاداری را از نمادهای مهم عاشورایی توصیف می‌کند و می‌گوید: در حالت کلی علم سیاه در فرهنگ اسلامی و ایرانی، سمبل سوگواری و عزا است. اما گستردگی مفاهیم عاشورایی باعث شده این سمبل، در دستجات حسینی، معانی و نمادهای دیگری هم داشته‌باشد.

* نشانه‌شناسی علم‌های چهارگوش، سه‌گوش و استوانه‌ای
 
وی با بیان اینکه علم، پرچم و بیرق، در طول تاریخ، یکی از ارکان تشکیلات نظامی بوده‌است، یادآور می‌شود: دستجات عزاداری، مشابه جوخه‌های نظامی وارد صحن مظفریه می‌شوند و پیشیاپیش هر دسته، علم چارگوشه‌ای حرکت می‌کند که مُعرّف محله مربوط به دسته است. 
 
لزیری این قِسم از علم‌ها را مهم‌ترین و زیباترین علم‌های عزاداری بازار می‌خواند و بیان می‌کند: روی این علم‌ها عنوان هیئت، با خط بزرگی نقش بسته‌است. علاوه بر عنوان، طرح ویژه هیئت نیز در روی علم کار شده‌است. این طرح، به قدری خاص است که حتی افراد بی‌سواد که توانایی خواندن اسم هیئت را ندارند، می‌توانند از روی طرح، تشخیص بدهند که مثلاً این  «هیئت عرب محله نوبر» است که وارد مظفریه شده‌است.
 
این پژوهشگر در ادامه به علم‌های سه‌گوش اشاره و خاطرنشان می‌کند: این علم‌ها راس تیزی دارند و نمادی هستند از نیزه‌هایی که سر مبارک شهدا بر آن‌ها قرار گرفته‌بود. در زمان قدیم، بالای این علم‌ها را به چند قطره مایع قرمز رنگ به نام «شَـنگـَرف» می‌آغشتند تا این نماد خون‌آلود، ملموس‌تر باشد.
 
وی با بیان اینکه بخش دیگر علم‌ها که کُتَل هستند، می‌گوید: کتل‌ها حالت استوانه‌ای دارند و نمادی هستند از دستان مبارک قمر مبارک بنی‌هاشم. 

* گرافیک آشفته علم، نماد شهدای مظلوم دشت کربلا

علم‌های تاریخی عزاداری‌های بازار، در روزگاری ساخته و پرداخته شده‌اند که تبریز در اوج مکتب نقاشی و نگارگری خود بود. از این رو، طرح‌ و نقش‌های زیبا و متنوع آن‌ها، نشان می‌دهد که مردمان آن دوران، چه ذوق سرشاری در ارادت به امام‌حسین(ع) داشته‌اند.

لزیری، صفحه کلی علم‌های عزاداری را نمادی از عرصه دشت کربلا و طرح‌های دوخته‌شده را نماد یاران امام‌حسین(ع) توصیف می‌کند که هر یک در گوشه‌ای از صحرا غریبانه به خون غلتیده‌اند. بنابراین می‌توان گفت گرافیک کلی علم‌های عزاداری، مبتنی بر نوعی آشفتگی و بی‌نظمیِ کاملاً عامدانه و آگاهانه است.

نام دسته و محله مربوط به آن، با خط بزرگی در وسط علم کار می‌شود و گِرداگِرد آن، علاوه‌ بر گل‌وبوته، شمشیر و دست، که از نمادهای مهم واقعه کربلا است، اشعار آئینی معروف و اسامی متبرک پنج‌تن آل با خطوط ثلث، نسخ و نستعلیق، نقش می‌بندد.

در این طرح‌ها، خبری از دسته‌گل یا شاخه‌گل نیست. «گلبرگ‌های پرپر» ویژگی‌ گرافیکی شاخص در علم‌های تاریخی بازار تبریز است. گلبرگ‌های پرپر و آشفته، نمادی است از شهیدانی که غریب و مظلوم در دشت کربلا کشته ‌شدند.

در این میان، وصله پارچه‌ای در میان برخی از علم‌ها، همیشه باعث کنجکاوی است.

لزیری در مورد نقش شیر روی علم‌ها این طور توضیح می‌دهد: شیر در فرهنگ اسلامی، نمادی است از امام علی(ع). این نماد در پرچم دوره‌های مختلف تاریخی ایران نیز نقش بسته و از همان دوره‌های نخست عزاداری، در علم‌های عزاداری نیز آمده‌است. از یک دوره تاریخی به بعد، این طرح، از روی علم‌ها حذف شد اما چون‌ تعویض علم‌های عزاداری به خاطر قدمت، معنویت و ارزشی که دارند، ممکن نبود. بنابراین در برخی از علم‌های تاریخی، روی نقش شیر، تکه‌ پارچه‌هایی وصله شده‌ که هنوز هم باقی است.

* علم اهدایی مظفرالدین‌شاه

علم‌های عزاداری بازار تاریخی تبریز، از نظر ارزش تاریخی و ویژگی‌های زیباشناسانه، جزو میراث نفیس و ممتاز تبریز و آذربایجان به شمار می‌رود. قدمت برخی از این علم‌ها، حتی به ۲۰۰ سال نیز می‌رسد. علم‌های صد ساله نیز در میان آن‌ها وجود دارد. این علم‌ها، در طول سال، در محل خاصی که فقط معتمدان و متولیان هیئت از آن مطلع‌اند، نگهداری می‌شوند و در روزهای خیلی خاصی از ایام عزاداری مظفریه، به نمایش در می‌آید. 

لزیری با اشاره به علم معروفی که از سوی مظفرالدین‌شاه قاجار به هیئت عرب محله نوبر هدیه داده‌است، می‌گوید: روی این علمِ بسیار زیبا، گلبرگ‌های طبیعی دوخته و به اصطلاح امروز، کولاژ شده‌است. این علم هنوز هم موجود است و در نوع خود، بی‌همتا است اما به دلیل ارزش و اهمیت خاص به ندرت در معرض دید عموم قرار می‌گیرند.

* عَلم‌دوزی، پیشه فراموش‌شده بازار تبریز

هیئت‌های تاریخی تبریز، از نظر تعداد و تنوع رسوم، پیشتاز و کم‌نظیر هستند. همین امر باعث شده‌بود علم‌دوزی و علم‌سازی، از قدیم یکی از پیشه‌ها و حرفه‌های فعال در بازار تبریز باشد. نگارنده از کودکی خوب به خاطر دارد که چندین مغازه بزرگ در سرای گرجیلر، در همین حرفه فعالیت داشت. اما امروز، اثری از این پیشه‌ سنتی و مذهبی نیست. گزارش فارس را در مورد تنها بازمانده علم‌دوزی تبریز در این لینک بخوانید: http://fna.ir/dbz۰r۵

*  نقش منفعل میراث‌فرهنگی در صیانت از میراث عزاداری تاریخی بازار

علم، بخش مهمی از گنجینه عزاداری بازار  است. بخش دیگری از آن، مربوط به منِش اجتماعی عزاداران است. در کنار آن، شعرها، نواها، شعارها و نوحه‌های عزاداری بازار را نباید از قلم انداخت. تمام این‌ها، جزوی از میراث ناملموس بشری به شمار می‌روند. میراثی که در برابر هجوم بی‌رحمانه مدرنیسم، بسیار حساس و آسیب‌پذیر است و نیاز به مراقبت‌های خاص دارد.

بازار تاریخی تبریز سال ١٣٨٩ در میراث جهانی یونسکو ثبت شد و دو سال بعد از آن، عزاداری باشکوه این بازار، در فهرست میراث ناملموس ملی، به ثبت رسید. اما هیچ‌یک از این ثبت‌های ملی و جهانی، نتوانسته در صیانت از عزاداری فاخر بازار تبریز، نقشی داشته‌باشد. عزاداری‌های بازار، با تمام شئوناتی که دارد، عمدتاً توسط خود عزاداران و محبان اهل‌بیت(ع) حفظ و حراست می‌شود و انگار همین موضوع باعث شده متولیان میراث فرهنگی، احساس مسئولیتی در صیانت از میراث ناملموس بازار نداشته‌باشند. دریغ از یک طرح مستندسازی یا یک سطر کار پژوهشی از سوی متولیان فرهنگی برای صیانت از عزاداری‌های بازار. بعید به نظر می‌رسد نهادهای فرهنگی تا کنون از ماهیت و اهمیت موضوعی مثل علم‌های تاریخی بازار تبریز، خبردار شده باشند، چه برسد به اینکه احساس مسئولیتی در این مورد داشته‌باشد. 

بسیار تلخ و ناگوار خواهد بود اینکه برای نسل‌های آتی از حال‌وهوای عزاداری‌هایی بگوییم که ممکن است در آن روزگار، بخش‌ اعظمی از آن، فراموش شده‌باشد. 

منبع: فارس

علم‌های تاریخی دستجات تبریز، مهم‌ترین عنصر بصری در عزاداری‌های بازار این شهر است که با وجود غنای مفهومی، جلوه زیبا و دیرینگی قدمت، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است.



منبع خبر

نشانه‌شناسی علم‌های عاشورایی و ساختار هنری آنها +عکس بیشتر بخوانید »

توبیخ یک افسر مذهبی به خاطر عزاداری برای اباعبدالله (ع)

توبیخ یک افسر مذهبی به خاطر عزاداری برای اباعبدالله (ع)


توبیخ یک افسر مذهبی به خاطر عزاداری برای اباعبدالله (ع)به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، ماهیت ضددینی رژیم پهلوی بیش از هر چیز در مخالفت و مقابله با مجالس عزای امام حسین (ع) و هیئت‌های مذهبی نمایان شد. سرهنگ محمدمهدی کتیبه از افسران مذهبی و انقلابی ارتش در خاطرات خود اظهار داشت: محرم سال ۱۳۴۹ من در تیپ هوابرد بودم و براى ایام دهه عاشورا در گروهان به جمع‌آورى پول براى خرید چاى، قند و شکر اقدام کردم. این موضوع را به ضد اطلاعات گزارش کردند و آنها هم به سرعت مرا احضار کرده و گفتند: چرا این‌کار را کردى؟ این عمل شما درست نبود.

خسروداد معروف فرمانده تیپ هوابرد شیراز همان روز همه افسران تیپ هوابرد را در آمفى‌تئاتر جمع و شروع به سخنرانى راجع به این مسئله کرد. از همان سخنرانى، ماهیت رژیم پهلوى براى من خیلى روشن و قابل لمس شد که گفت: این حرکاتى که در جامعه انجام مى‌دهند و براى امام حسین (ع) روضه‌خوانى و گریه مى‌کنند، خرافى و براى افراد بى‌سواد است. اگر هم دولت و شاهنشاه آریامهر یا مسئولین مملکتى جلوى این کار را نمى‌گیرند براى حفظ ظاهر است چون مردم، احمق، بى‌شعور، متعصب و مذهبى‌اند.

امام حسین (ع) هزار و ۴۰۰ سال پیش مرده، حالا دیگر چه دلیلى دارد که هر سال شما سینه‌زنى کنید؟ بعد هم اسم آورد که در یکى از گروهان‌ها یک افسر تحصیل‌کرده شروع به جمع‌آورى پول براى این مراسم کرده و در پایان گفت: این بساط را جمع کنید و این کارهاى خرافى را انجام ندهید.

این مطلب را من در شیراز بین روحانیون و متدینین پخش کردم. بعد از این جریان، زمانى که در ستاد ارتش شیراز بودم، سرلشکر ناصرى (که فرمانده مستقیم من بود) به من گفت: شما همه کارت خوب است به جز اینکه فعالیت‌هاى مذهبى دارى و این امر باعث رکود شما شده و جلوى پیشرفتتان را گرفته است.

منبع: کتاب خاطرات سرهنگ کتیبه. مرکز اسناد انقلاب اسلامی

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

توبیخ یک افسر مذهبی به خاطر عزاداری برای اباعبدالله (ع) بیشتر بخوانید »

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسمات ماه محرم در شهرکرد + سند

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسم‌های ماه محرم در شهرکرد + اسناد


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، ماه محرم و موسم اقامه عزای حسینی همواره با شور و اشتیاق مردمی برگزار می‌شود. در دوران نهضت اسلامی نیز محافل سوگواری و هیئات مذهبی محمل مناسبی برای تبیین و روشنگری قیام مردم به رهبری امام خمینی به شمار می‌رفت. از این رو قوای امنیتی رژیم پهلوی حساسیت دوچندانی نسبت به برگزاری مراسمات ماه محرم در شهر‌های مختلف کشور نشان می‌دادند.

از این رو در آستانه محرم سال ۱۳۴۵ کمیته اطلاعاتی چهارمحال و بختیاری طرح ویژه‌ای برای کنترل هیئت‌های مذهبی و دسته‌های عزاداری در نظر گرفت.

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسمات ماه محرم در شهرکرد + سند

در گزارشی که از شهربانی شهرکرد به اداره اطلاعات شهربانی کل کشور مخابره شده طرح کمیته اطلاعاتی پیوست شده است که هدف اصلی آن ممانعت از ایراد منابر سیاسی و جلوگیری از حضور فعالان انقلابی و سیاسی در هیئت‌هاست. در گزارش شهربانی «درباره طرح مربوط به ماه‌های محرم و صفر» آمده است:

«محترماً … معروض می‌دارد در ساعت ۱۰ صبح مورخه ۱۳۴۵/۰۲/۳۰ کمیته اطلاعاتی شهرستان شهرکرد در محل اداره ساواک بختیار و چهارمحال تشکیل و تصمیمات لازم اتخاذ و اینک رونوشت طرح منظمی کمیته مذکور جهت استحضار به پیوست تقدیم و نتیجه اجراء در ثانی به عرض خواهد رسید. رئیس شهربانی _شهرکرد_ سرگرد کیان‌افراز»

سرپرست محترم شهربانی‌های استان اصفهان با پیوست رونوشت طرح مذکور جهت استحضار.

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسمات ماه محرم در شهرکرد + سند

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسمات ماه محرم در شهرکرد؛ ممانعت از منبر‌های سیاسی و نظارت بر بانیان هیئات

متن پیوست بدین شرح است:

«کمیته اطلاعاتی به منظور اتخاذ تصمیم درباره نحوه اجرای مراسم سوگواری در ایام ماه‌های محرم و صفر در ساعت ۱۰ روز ۱۳۴۵/۰۱/۳۰ در محل ساواک فرمانداری کل چهارمحال بختیاری با شرکت آقایان زیر تشکیل و به شرح زیر اتخاذ تصمیم گرفته شده است.

الف: در مورد مجالس سوگواری نکات زیر دقیقاً رعایت و به موقع اجراء گذاشته شود.

۱. به وعاظ و روضه‌خوان‌هایی که سابقه بیان مطالب تحریک‌آمیز دارند و با صلاحیت آنان تائید نمی‌شوند اجازه منبر رفتن داده نشود (از طرف شهربانی و ژاندارمری).

۲. صاحبان مجالس عزاداری بایستی حداقل پنج روز قبل از برگزاری مراسم سوگواری در شهرکرد از شهربانی و در بقیه نقاط منطقه از ژاندارمری‌ها کسب اجازه نموده و لیست وعاظی را که قرار است به منبر بروند به مقامات انتظامی محل ارائه تا پس از تایید صلاحیت وعاظ از طرف ساواک دعوت از آنان به عمل آید.

۳. به صاحبان مجالس سوگواری تذکر داده شود که مسئول هرگونه پیشآمد‌های احتمالی و خلاف نظم در مجالس خود بوده و هرگونه اتفاقی از قبیل اخلال در نظم و بیان مطالب تحریک‌آمیز وعاظ و روضه‌خوان‌ها به وقوع بپیوندد و تحت تعقیب قرار خواهند گرفت؟ تعهد لازم در این مورد بوسیله شهربانی در شهرکرد و ژاندارمری (در بروجن_اردل_لردجان و توابع مربوطه) اخذ شود.

۴. لیست مجالس سوگواری و اسامی صاحبان و بانیان مجالس از طریق شهربانی و ژاندارمری به ساواک چهارمحال بختیاری ارسال شود.

۵. مشخصات کامل بانیان مجالس را شهربانی و ژاندارمری‌ها به منظور تعیین صلاحیت به ساواک ارسال دارند.

۶. مطالبی که در منابر ایراد می‌شود صرفاً بایستی جنبه مذهبی و در زمینه ارشاد مردم باشد و از ایراد مطالب مذهبی و مطالبی که موجب تحریک اهالی شود (سیاسی_خارج از موضوع) به وسیله شهربانی در شهرکرد و بقیه نقاط منطقه به وسیله ژاندارمری‌ها جلوگیری به عمل آید و و تعهد کتبی در این مورد از صاحبان مجالس عزاداری اخذ شود… و شهربانی و ژاندارمری باید هنگام مواجه شدن با چنین وضعی با رعایت شرایط و موقعیت مجالس از سخنرانی وعاظ و روضه‌خوان‌ها جلوگیری به عمل آورد و طوری اقدام شود که وضع تحریک‌آمیزی به عمل نیاید و فوراً مراتب را به ساواک اعلام دارند.

۷. استفاده از بلندگو بایستی با کسب اجازه از شهربانی در شهرکرد و ژاندارمری در حوزه‌های مربوطه و منحصر به مجالس وسیع بوده و صدای آن برای داخل مجلس تنظیم شده باشد (توجه رئیس شهربانی به بلندگو‌های مساجد شهرکرد جلب شده)

۸. برگزاری مجالس عزاداری بایستی با اجازه شهربانی در شهرکرد و ژاندارمری در بروجن_اردل_لردجان_ و توابع مربوط باشد و بدون اطلاع آنان تشکیل نشود.

۹. به منظور خنثی کردن فعالیت وعاظ مخالف و افراطی و تحبیب از وعاظ خوشنام منطقه ترتیبی اتحاذ شود و به صاحبان مجالس عزاداری توصیه شود که به منظور انجام مراسم عزاداری از وعاظ و روضه‌خوان‌های خوشنام و صالح و موافق استفاده شود.

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسمات ماه محرم در شهرکرد؛ ممانعت از منبر‌های سیاسی و نظارت بر بانیان هیئات

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسمات ماه محرم در شهرکرد + سند

مراسم سینه‌زنی

۱. حرکت دستجات عزاداری منحصر به روز‌های تاسوعا و عاشورا خواهد بود.

۲. صلاحیت گردانندگان دستجات سینه‌زنی و نوحه‌خوان‌ها بایستی قبلاً به وسیله ژاندارمری و شهربانی به تایید ساواک برسد.

۳. شهربانی در شهرکرد و ژاندارمری در بقیه نقاط (حوزه مربوطه) تعهد کتبی از گردانندگان دستجات مبنی بر اینکه در مشاهده بی‌نظمی و بیان مطالب تحریک‌آمیز و دادن شعار‌های مخالف و خارج از موضوع که ایجاد بی‌نظمی نماید به عنوان محرک اصلی شناخته خواهد شد و تحت تعقیب قرار خواهد گرفت اخذ نمایند.

۴. شهربانی در شهرکرد و ژاندارمری در بقیه نقاط منطقه (حوزه مربوطه) از قمه‌زنی و شبیه‌سازی و تعزیه‌خوانی جلوگیری کند.

۵. به وسیله شهربانی و ژاندارمری‌ها ترتیبی اتخاذ شود که دستجات سینه زنی و عزاداری با یکدیگر تصائم نکنند و سد معبر بوجود نیاید و حرکت دستجات در روز‌های تاسوعا و عاشورا با پیش‌بینی‌های لازم (تعیین مبدأ و مسیر حرکت به مقصد، تعیین ساعت و شروع حرکت) انجام شود.

دستورات همکاری

به منظور برگزاری مجالس سوگواری و حرکات دستجات عزاداری و سینه‎ زنی بایستی ژاندارمری و شهربانی به خصوص در دهه اول ماه محرم و روز‌های تاسوعا و عاشورا آمادگی لازم برای کسب اطلاع فوری از اعمال و قدرت وعاظ و روضه‌خوان‌ها و با بیان و گردانندگان مجالس عزاداری و دستجات سینه زنی و نوحه‌خوانی به منظور حفظ نظم و تعقیب اخلالگران داشته باشند.

رئیس ساواک چهارمحال بختیاری _ سرهنگ نگهبان/ رئیس شهربانی شهرکرد_سرگرد کیان افراز

فرمانده گروهان ژاندارمی شهرکرد_ستوانیکم بیات/ نماینده فرمانداری کل چهارمحال بختیاری اعتدالی

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسمات ماه محرم در شهرکرد؛ ممانعت از منبر‌های سیاسی و نظارت بر بانیان هیئات

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسمات ماه محرم در شهرکرد + سند

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

طرح رژیم پهلوی برای کنترل مراسم‌های ماه محرم در شهرکرد + اسناد بیشتر بخوانید »