عملیات بیت المقدس

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، عملیات بیت‌المقدس که در انتها به پیروزی ایران و آزادسازی خرمشهر ختم شد، یکی از بزرگ‌ترین ضربه‌هایی بود دشمن بعثی از رزمندگان ایرانی دریافت کرد و باعث شد تا دشمن به‌جای تصرف یک‌هفته‌ای ایران، پس از ۵۰۰ روز در جنوب زمین‌گیر شود.

در چهاردهمین روز از این عملیات بزرگ که در تاریخ ۲۳ اردیبهشت انجام شد فرماندهان کشورمان تصمیم گرفتند تا جبهه جنوب را با نیرو‌های آموزش‌دیده تقویت و خود را آماده انجام مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس کنند و از طرفی با رشادت نیرو‌های ایرانی محل برگزاری اجلاس سران عدم تعهد تغییر کرد.

گزارش‌هایی که حکایت از فرار عراقی‌ها دارد

در چهاردهمین روز از عملیات بیت‌المقدس، مسئول پست شنود سپاه پاسداران در قرارگاه کربلا، بعد از آخرین تغییرات در جبهه ارتش عراق، گزارشی از وضعیت نیرو‌های دشمن به فرماندهی قرارگاه کربلا ارائه داد.

علی اسحاقی در این گزارش اظهار داشت: «تیپ ۱۰ زرهی که حول‌وحوش نوار مرزی بود به نزدیکی‌های پیچ [جزایر]مجنون در محور جاده طلاییه ـ نشوه رفته است. توپخانه لشکر ۳ زرهی که دقیقاً زیر جاده حسینیه به‌طرف بصره بود، به انتهای جاده‌ای که از طلاییه به‌طرف بصره ختم می‌شود، در آخرین مثلثی که دو جاده را قطع می‌کند مستقرشده است. لشکر ۵ مکانیزه یک گردانش را در شمال طلاییه قرار داده و بقیه نیروهایش را زیر طلاییه و روبه‌روی نوار مرزی آرایش داده است. توپخانه لشکری آن‌هم در این قسمت یعنی زیر جاده‌ای که ختم می‌شود به جاده حسینیه ـ بصره مستقرشده است.

[دشمن از]نیرو‌هایی که توی مثلثی‌شکل غرب سیل‌بند مارد در امتداد کارون داشت (تیپ ۴۴ پیاده و تیپ ۳۰۱ مستقل)، تیپ ۳۰۱ را از حاشیه کارون برداشت و تیپ ۴۴ هم ظرف این چهار روز از منطقه غرب کارون رفته است. کل تیپ‌ها را آورده پشت نوار مرزی و یک مقدارش را هم زیر عرایض جای‌داده است. در غرب نوار مرزی هم عمده نیرویی که متراکم کرده، از هشت کیلومتری زیر جاده حسینیه ـ بصره به بالا است. نیرو‌هایی هم که پایین دارد، نیرو‌های باقیمانده از لشکر ۳ و لشکر ۱۱ پیاده است. یعنی هرچه از لشکر ۳، نیروی پیاده در این منطقه بوده است و زیر امر لشکر ۳ بودند، پدافند این قسمت را دارد که نیرو‌های ما به داخل نفوذ نکنند. کار این‌ها حرکت‌های ایذایی به شرق مرز به‌منظور جلوگیری از فشار پایین به‌طرف بصره و خود شلمچه و خونین‌شهر است. بعدازاین عملیات، کار‌هایی که دشمن توی منطقه انجام داده است، وجود دسته‌های کمین با تانک است. یعنی از موقعیتی که دارد یک دسته تانک از غروب آفتاب تا طلوع صبح به‌اضافه یک دسته پیاده همراهش جلو می‌فرستد. این‌ها در مناطق مختلف می‌آیند جلو، آتش می‌کنند و پیاده‌ها هنگام صبح باز برمی‌گردند توی این منطقه. در طول نوار مرزی دارد در عمق تثبیت مواضع می‌کند، خاکریز می‌زند. درخواست گونی و مین و الوار کرده است. زیر شلمچه و خونین‌شهر در این چهار، پنج روز اخیر اکثرش فقط تخلیه نیرو بود. یعنی در این قسمت طوری کشیده عقب و نیروهایش را خالی کرده که اکثر مهمات و وسایلش را هم جا گذاشته است. این نقل‌قول از خودش [دشمن]است که یک واحدی از آن اینجا بود و می‌گفت که دشمن [ایرانی‌ها]از شرق کارون فشار به ما آورد و نتوانستیم مهماتمان را حمل کنیم. احتمال دادیم که از شرق کارون سراغ ما بیایند؛ لذا اکثر مهماتش را اینجا گذاشته است. تغییراتی که در کل منطقه داده‌شده، یک نیروی جیش‌الشعبی به استعداد هزار نفر به نیرو‌های شلمچه اضافه‌شده که این‌ها در ۴۸ ساعت اخیر با خودرو‌هایی که از بصره به‌طرف شلمچه می‌آمدند، حول‌وحوش شلمچه تجمع کرده‌اند.»

علی اسحاقی در ادامه توضیحاتش در مورد وضعیت نیرو‌های عراقی گفت: «کلاً دشمنی که در شرق مرز و قسمت شرق جاده اهواز ـ خونین‌شهر با نیرو‌های ما درگیر شد و ضربه خورد برگشت اینجا [شلمچه]. استعدادش حدود ۵۰ درصد شد؛ مخصوصاً لشکر ۳ و لشکر ۱۱ و تیپ‌های پراکنده‌ای هم که داخلش بودند. واحد‌هایی که در اینجا در چند مورد پاتک کردند، طوری بودند که یک گروهان تانکشان که به‌طور سازمانی باید ۱۱ یا ۱۳ تانک باشد، الآن به شش، هفت تانک رسیده و مجموع یک گردان تانکش هم از ۲۱ یا ۲۲ دستگاه تانک بالا نمی‌زند. خدمه تانک به‌اندازه کافی ندارد؛ یعنی هر تانکی که باید حداقل ۵ خدمه داشته باشد، ۳ خدمه بیشتر ندارد. در خصوص نیروی پیاده هم سخت در مضیقه هستند. این دشمن نیروی پیاده‌اش را می‌آورد روبه‌روی ما و درگیر می‌کند. درگیری آن زمانی است که هوا روشن است اجبار هم دارد که درگیر باشد. هوا که تاریک باشد، نیروی پیاده را می‌آورد کنار خاکریز، بلافاصله که درگیری شروع شد، فرار می‌کند. نیرویی که روبه‌روی ما در هر منطقه مقاومت می‌کند فقط تانک و [تیربار]دوشکای تانک است. یعنی [اسلحه]کالیبر سبک به‌هیچ‌وجه مقاومتی ندارد و همه آن‌ها فرار کردند. نیروی لشکر ۱۱ را هیچ‌کس قبول نمی‌کند؛ یعنی هیچ واحد تانکی بخواهد اقدام بکند و بیاید جلو، آن‌ها قبول نمی‌کنند. می‌گویند این‌ها را ما نمی‌خواهیم؛ چون کارشان توی منطقه فقط فرار است. جیش‌الشعبی [نیرو‌های مردمی]را هم قبول نمی‌کنند؛ فقط نیروی مخصوص و کماندو، البته اگر باشد. تیپ‌های نیروی مخصوص ۳۱ و ۳۳ و بقیه تیپ‌ها ضربه خوردند و چیز دیگری هم ندارند. همه باقیمانده‌هایشان را هم که جمع بکنی، دو گردان سالم نمی‌شوند و این دو گردان را در طول نوار مرزی و اکثراً در شلمچه پخش کرده است؛ یعنی یک گردان نیروی مخصوص به خاطر حفاظت شلمچه و جلوگیری از عبور از مرز نیرو دارد.»

مسئول پست شنود سپاه در قرارگاه کربلا در خصوص نیرو‌هایی که در مرحله سوم عملیات با نصر ۳ و نصر ۷ در محور جاده شلمچه ـ خرمشهر مقابله کرد و آن‌ها را عقب زد، گفت: «دشمن یک نیرویی را جمع‌آوری کرده بود این قسمت، زیر جاده‌ای که ازاینجا به‌طرف بصره می‌آید و شمال جاده قصد پاتک داشت، در حد یک لشکر ناقص بود. چهار روز متوالی در اینجا [غرب نوار مرزی]داشت سازمان‌دهی می‌کرد. هرچه [نیروی]پیاده آورده گردان‌هایشان باز می‌گفتند ما نیرو می‌خواهیم و کمبود داریم. آخر، این‌ها از پاتک عمده منصرف شدند و کاری که کرد از هر گردانی، یک گروهان تانک اختیار کرد؛ یعنی درمجموع یک تیپ زرهی که در این منطقه از یک لشکر داشت، یک گردان کامل توانست آماده کند. گردان تانک را کشید آورد این‌طرف [شرق]شلمچه و روبه‌روی بچه‌ها قرار داد. خودش هم می‌گفت که این گردان را می‌خواهیم که برای مأموریت ویژه باشد، مأموریت ویژه‌شان هم پاتکی بود که انجام دادند.»

علی اسحاقی در پایان گزارش خود از وضعیت بصره هم‌چنین گفت: «راه‌های ورودی و خروجی بصره از سوی سازمان امنیت کنترل می‌شود. از شش روز پیش، خانه‌های بصره مرتب تخلیه می‌شود. مردم بصره مرتب دارند اسباب‌کشی می‌کنند. روز‌های اول، سازمان امنیت از خروج مردم جلوگیری می‌کرد، ولی اخیراً کنترل شهر از دستش خارج‌شده است و مردم دارند به‌طرف عماره و ناصریه می‌روند و یا اینکه اصلاً از شهر بیرون می‌روند. کنترل شهر الآن فقط از راه‌های ورودی و خروجی و پایگاه هوایی شعیبیه شده است.»

این در حالی است که فرماندهی مشترک قرارگاه کربلا آزادسازی خرمشهر را برای ادامه عملیات بیت‌المقدس در اولویت می‌داند و حرکت به سمت بصره را به آینده موکول کرده است، در جلسه ستاد نیروی زمینی ارتش در تهران پیشنهاد شد که مرحله بعدی عملیات از نوار مرزی به داخل خاک عراق با هدف تهدید بصره، که می‌تواند ارتش عراق را به عقب‌نشینی از خرمشهر مجبور کند، انجام پذیرد.

حضور نیرو‌های تازه‌نفس در خط مقدم/ عملیات در خاک عراق توسط ارتش

فرمانده کل سپاه پاسداران، به دلیل نیاز مبرم به نیروی آموزش‌دیده برای اجرای مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس، در تلفن‌گرامی از فرماندهان مناطق ده‌گانه سپاه در سراسر کشور خواست تا تمام توان خود را برای اعزام نیرو به منطقه عملیاتی به‌کارگیرند.

متن این تلفن‌گرام به این شرح است: «مقتضی است به علت نیاز شدید جبهه جنوب به نیرو‌های آموزش‌دیده و ضرورت ادامه هرچه سریع‌تر و گسترده‌تر عملیات، تمام توان و کوشش خود را جهت اعزام هرچه بیشتر برادران پاسدار و بسیجی‌های اعزام مجدد در سطح کلیه سپاه‌های تحت پوشش خود به‌کارگیرید. در این خصوص تماس با ائمه جمعه و جماعت و استفاده از کلیه وسایل تبلیغاتی از ضروریات است.»

همزمان با این درخواست، بخش اعزام نیروی منطقه ۳ سپاه پاسداران (گیلان و مازندران) امروز اعلام کرد که ۵۲۰ نیروی اعزام مجدد از این منطقه به‌طرف پادگان امام حسن (ع) تهران در حرکت هستند.

در جبهه شمال‌ غرب کشور و در عملیات نفوذی نیرو‌های خودی به خاک عراق، شماری از نظامیان عراقی کشته یا مجروح شدند. همچنین چندین قبضه سلاح و مقداری مهمات نیز به غنیمت گرفته شد.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی در غرب کشور، نیرو‌های ارتش در عملیاتی، با نفوذ به عمق بیست کیلومتری خاک عراق در منطقه بین خرمال و سیدصادق، تعدادی از نیرو‌های دشمن را کشته و مجروح کردند و چندین قبضه خمپاره‌انداز، تیربار و اسلحه انفرادی و مقداری مهمات را به غنیمت گرفته و بازگشتند.

در همین حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران (کرمانشاه) نیز در گزارش این خبر، نیرو‌های شرکت‌کننده در این عملیات را متشکل از نیرو‌های ارتش، سپاه و پیشمرگان مسلمان کرد اعلام کرد که مواضع دشمن در مناطق بین خرمال و سیدصادق را موردتهاجم قرار دادند. بر اساس این گزارش در این عملیات تعداد زیادی از نیرو‌های عراقی کشته، مجروح یا اسیر شدند

کمک منافقین به ارتش بعث

در ادامه کمک‌های گروه منافقین به ارتش بعث حمله اشرار مسلح ضدانقلاب به پاسداران مستقر در یکی از روستا‌های محور مهابادـ ارومیه دفع شد.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از ستاد خبری سپاه پاسداران ارومیه، در ساعت ۲۲:۰۰ روز چهاردهم عملیات بیت‌المقدس، عناصر ضدانقلاب به نیرو‌های سپاه پاسداران مستقر در روستای ایندرکاش واقع در محور مهاباد ـ ارومیه حمله کردند. با آتش متقابل نیرو‌های سپاه این حمله دفع شد و ضد انقلابیون با به شهادت رساندن یکی از پاسداران متواری شدند.

حضور پرشور مردم در مراسم تشییع شهدا

صبح روز چهاردهم پیکر تعدادی دیگر از شهدای عملیات بیت‌المقدس در شهر‌های مختلف کشور تشییع و به خاک سپرده شد. بعدازظهر هم یکی از فق‌های شورای نگهبان در مراسم گرامیداشت یاد شهدا در تهران در خصوص اهمیت آزادسازی خرمشهر گفت که اگر ۱۰ میلیون کشته هم در این راه بدهیم، ارزش دارد.

در همین راستا پیکر‌های پاک ۲۱۵ شهید در اصفهان، ۴۲ شهید در یزد، ۳۸ شهید در مازندران، ۲۶ شهید در نجف‌آباد، ۱۲ شهید در قم، شش شهید در یاسوج و ۵ شهید در سمنان با حضور پرشکوه مردم تشییع و در مزار شهدا به خاک سپرده شدند. همچنین بنیاد شهید انقلاب اسلامی مراسم گرامیداشت یاد شهدای گران‌قدر عملیات بیت‌المقدس را با حضور مردم و جمعی از مسئولان کشوری و لشکری در مدرسه عالی شهید مطهری تهران برگزار کرد.

بازدید مجامع جهانی از جنایت عراق

ایران از سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی خواست تا با بازدید از هویزه، ابعاد وسیع جنایات رژیم عراق را از نزدیک مشاهده کنند. ستاد تبلیغات جنگ با انتشار اطلاعیه‌ای از سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی به‌خصوص از سازمان‌های بی‌طرف و انسان‌دوست کشور‌های اسلامی دعوت کرد تا ضمن بازدید از هویزه شهر خون و شهادت، به ابعاد وسیع جنایات ارتش عراق که حتی به هم‌وطنان عربمان در خوزستان نیز رحم نمی‌کنند پی ببرند و از نزدیک مشاهده کنند که سردمداران رژیم عراق که سنگ هم‌وطنان عرب ما را به سینه می‌زنند، به چسان خانه و کاشانه آنان را با تلی از خاک یکسان کرده و جنایتی فراتر از آنچه رژیم صهیونیستی در حق ملت زجرکشیده فلسطین و شهرهایی، چون قنیطره نمود انجام داده‌اند.

در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «ما از تمامی انسان‌دوستان جهان دعوت می‌کنیم تا با حضور در هویزه شهر عشق و ایثار، نظاره‌گر ظلم رفته بر مردم بی‌گناه این خطه از میهن اسلامی‌مان باشند و ببینند چگونه صدامیان تمام ساختمان‌های قابل سکونت را منفجر و با بولدوزر‌ها صاف کرده‌اند و به چسان در میان خرابه‌های شهر قطعات شکسته لوازم منازل و اوراق کتاب‌های درسی کودکان هم‌وطنانمان به چشم می‌خورد. رژیم بغداد که به دنبال شکست‌های پی‌درپی ارتش متجاوز دست به اعمال جنون‌آمیز می‌زند، بداند که مردم مسلمان ایران هرگز این جنایات وحشتناک را که به هم‌وطنانمان روا داشته فراموش نخواهد کرد و تا حق قانونی خود به‌ویژه حقوق مردم عربمان را از رژیم بعث صدام باز پس نگیرد، آرام نخواهد نشست.»

واکنش غربی‌ها به پیروزی‌های رزمندگان ایرانی

روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی با طرح این پرسش که آیا ایران به بازپس‌گرفتن خاک خود اکتفا می‌کند یا جنگ را ادامه خواهد داد، به تحلیل وضعیت جبهه‌های جنگ ایران و عراق پرداخت. رادیو بی‌بی‌سی نیز گفت ایران مصمم است که اگر عراق شرایط او را نپذیرد، مسئله خود را در میدان جنگ حل کند.

در گزارش نیویورک‌تایمز از بغداد آمده است: «به گفته دیپلمات‌های غربی مقیم عراق تغییر و دگرگونی موقعیت نظامی در جبهه جنگ ایران و عراق نشان داده که ارتش ایران می‌تواند نیرو‌های عراقی را از ایران بیرون رانده، به آن‌طرف مرز بکشاند. سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا رژیم [آیت‌الله]خمینی به بازپس‌گرفتن خاک ایران و بیرون راندن عراق اکتفا می‌کند یا اینکه نیرو‌های مسلح خود را به ادامه جنگ با عراقی‌ها می‌کشاند؟»

این روزنامه به نقل از این دیپلمات‌ها افزوده است: «اگر ایرانی‌ها در خط مرزی متوقف شوند احتمال خاتمه این جنگ بیست‌ماهه بسیار زیاد است و مذاکرات برقراری صلح نیز خیلی زود شروع می‌شود؛ به‌خصوص که وساطت اعراب و دیگر کشور‌های اسلامی که از مدت‌ها پیش در جهت برقراری صلح تلاش می‌کنند، زمینه را فراهم کرده است، و امکان موفقیت هم هست. مقامات رژیم ایران مکرر به کسانی که جهت برقراری صلح نقش میانجی و واسطه داشته‌اند، گفته‌اند تا نیرو‌های عراق از خاک ایران بیرون نروند، به‌پای میز مذاکره نمی‌نشینند؛ ولی آن‌ها امکان مذاکره صلح را پس از خروج نیرو‌های عراق حفظ کرده‌اند.»

نیویورک‌تایمز در پایان گزارش خود به نقل از دیپلمات‌های غربی نوشته است: «اگر عراقی‌ها بتوانند عقب‌نشینی حساب‌شده و با حفظ قدرت نظامی‌شان ترتیب دهند، ازنظر آینده مذاکرات صلح و اعتبار پرزیدنت صدام حسین حائز اهمیت بسیار خواهد بود و به مقدار زیاد نیز این بستگی به نتیجه نبرد خرمشهر دارد.»

رادیو بی‌بی‌سی هم با بررسی انگیزه‌های ایران و عراق برای ادامه جنگ یا امکان برقراری صلح، گفت: «اگر ایران جنگ را به داخل خاک عراق بکشاند عواقب خطرناکی در بر خواهد داشت. مسئله‌ای که باعث نگرانی کشور‌های عرب است این است که اگر ایران مثل زمان شاه به‌صورت قدرت مسلط بر حوزه خلیج‌فارس درآید چه عواقبی به دنبال خواهد داشت؛ به‌خصوص که تعداد زیادی از دول عرب معتقدند ایران مقاصد خصمانه‌ای نسبت به آن‌ها دارد. از یک نظر اهداف ایران در تمام این مدت روشن‌تر از مقاصد عراقی‌ها بوده است. ایران می‌جنگد تا مهم‌تر از همه سرزمین خود را از وجود سربازان اشغالگر آزاد کند و از ماه‌ها پیش شرایط ایران برای صلح سه مسئله عمده بوده است: عقب‌نشینی سربازان عراقی، پرداخت غرامت جنگی از طرف عراق و اعلام و مجازات عراق به‌عنوان متجاوز. این شرایط به حد کافی روشن است، ولی هنوز نگرانی‌هایی وجود دارد که رهبران ایران ممکن است قصد تضعیف دولت عراق و یا سایر دول عربی خلیج‌فارس را داشته باشند. مقامات ایران تأکید می‌کنند که هیچ قصدی برای تصرفات ارضی ندارند، ولی این حق را برای خود حفظ می‌کنند که اگر صدام حسین با شرایط ایران موافقت نکند، وارد خاک عراق شوند؛ به‌خصوص که در حال حاضر نیرو‌های ایرانی در چند منطقه به مرز بین دو کشور رسیده‌اند. به‌علاوه مسئله عقیدتی نیز مطرح است. آیت‌الله خمینی و عده‌ای دیگر از رهبران ایران اغلب این استنباط را ایجاد می‌کنند که هدف اصلی جنگ را سرنگونی صدام حسین و ایجاد یک جمهوری اسلامی در عراق می‌دانند. اکثر بیانیه‌های صادره از تهران توسعه انقلاب اسلامی را یک جریان غیرقابل‌اجتناب، البته به‌وسیله توده‌های مسلمان و نه مداخله مستقیم ایران تصور می‌کنند. ولی ایران از جنبش‌های انقلابی شیعه در عراق و سایر کشور‌های عربی پشتیبانی می‌کند و بعضی از رهبران مذهبی ایران حتی از آزاد ساختن مکان‌های مقدس در عراق از قبیل نجف و کربلا سخن گفته‌اند.»

در ادامه این تحلیل، رادیو بی‌بی‌سی اضافه کرده است: «به نظر می‌رسد که رئیس‌جمهوری عراق به‌طور روزافزون مایل است با ایران صلح کرده و حیثیت خود را حفظ کند. عامل اصلی در مقاصد جنگی عراق ادعا‌های ارضی این کشور ازجمله بعضی از نقاط مرزی و حاکمیت مطلق بر آبراه شط العرب [اروندرود]بوده است. ایران مذاکره در مورد نقاط مرز [مانند مرز میمک]را که تحت حکومت شاه موافقت شده است به عراق بازگردانده شود، مردود نشمرده، ولی حاضر نیست که حاکمیت شط العرب [اروندرود]را موردبحث قرار دهد که طبق همان پیمان سال ۱۹۷۵ بین دو کشور تقسیم‌شده است. عراقی‌ها اخیراً اصرار چندانی بر این ادعا‌های ارضی خود نداشته‌اند، ولی از آن‌ها صرف‌نظر نیز نکرده‌اند.»

رادیو بی‌بی‌سی در پایان گفت: «عراقی‌ها خواهان آن‌اند که ایران قبل از خروج سربازان عراقی از خاک خود حداقل موافقت کند که در مورد مسئله شط العرب [اروندرود]به مذاکره بنشیند. عقب‌نشینی بلاشرط، همان‌طوری که ایرانی‌ها می‌خواهند به معنای این است که عراق اقرار کند که تمام این جنگ با مخارج و تلفاتی که به بار آورده، بی‌نتیجه بوده و به‌علاوه ازنظر سیاسی می‌تواند برای پرزیدنت صدام حسین بسیار گران تمام شود. گو اینکه ایرانی‌ها بعد از پیشروی‌های اخیر خود احتمال کمتر دارد که از مواضع دیپلماتیک و تقاضا‌های قبلی خود کوتاه آمده و امتیازی به عراق بدهند. به نظر می‌رسد ایران مصمم است که اگر عراق شرایط آن را نپذیرد، آن‌وقت مسئله باید در میدان جنگ تعیین شود.»

یک روزنامه آمریکایی در گزارشی علت عقب‌نشینی عراق از منطقه جنوب غربی اهواز را جلوگیری از شکست بزرگ دیگر و نیز نشان‌دادن تمایل به مذاکره و حل اختلافات با ایران دانست و نوشت وقتی ایرانی‌ها به پیروزی دست یابند بر تقاضاهایشان خواهند افزود.

لس‌آنجلس تایمز به نقل از خبرنگار خود که از جبهه‌های جنگ ایران و عراق دیدن کرده است، ضمن تشریح پیروزی‌های اخیر ایران در جبهه خرمشهر نوشت: «ایران می‌تواند عراق را به عقب‌نشینی وادار کرده و برای اولین بار از زمان آغاز جنگ، عراق را به دفاع از خاک خود مجبور کند.»

این روزنامه ادامه داد: «خرمشهر صحنه نبرد داخلی جنگ ایران و عراق شده و پس از بیست ماه جنگ و اشغال خاک ایران توسط عراق، این شهر بندری کنار شط العرب [اروندرود]آبراه مرزی بین دو کشور به‌صورت مهم‌ترین نقطه درگیری درآمده است. پیروزی‌های دو ماه اخیر ایران در جبهه مرکزی [منطقه غرب شوش و دزفول]و در صورت عقب راندن نیرو‌های عراقی از خرمشهر باعث می‌شود که نیرو‌های عراق به مرز‌های خود عقب‌نشینی کنند.»

لس‌آنجلس تایمز افزود: «عراقی‌ها قرار بود بخشی از خاک ایران را در اشغال گیرند تا اینکه سرانجام ایرانیان را به قبول شرایط صلحی وادار کنند که دولت صدام حسین کنترل کامل شط العرب [اروندرود]را در اختیار داشته باشد. به گفته دیپلمات‌های مقیم بغداد تصمیم عقب‌نشینی نیرو‌های عراقی از اهواز احتمالاً مربوط به ملاحظات نظامی و سیاسی بوده است. ازنظر نظامی عراقی‌ها احتمالاً نمی‌خواسته‌اند که در خطر شکست عمده دیگری قرار گیرند. ازنظر سیاسی نیز شاید صدام حسین امیدوار بوده که این عقب‌نشینی به نشانه دیگری از پیشنهاد مذاکره و حل اختلافات تعبیر شود. تاکنون ایرانی‌ها از مذاکره صلح تا خروج کلیه نیرو‌های عراقی از خاک ایران خودداری کرده‌اند، ولی به گفته یک دیپلمات وقتی ایرانی‌ها به پیروزی دست یابند بر تقاضاهایشان خواهند افزود.»

اجلاسی که با رشادت رزمندگان ایرانی لغو شد

در پی تغییر موضع دولت هند در قبال محل برگزاری اجلاس آتی جنبش عدم تعهد، دولت یوگسلاوی نیز در حمایت خود از برگزاری این اجلاس در بغداد تجدیدنظر کرده است. همچنین، وزیر امور خارجه ایران در دیدار با سفیر یوگسلاوی در تهران اظهارات اخیر مقامات این کشور درباره تغییر احتمالی محل برگزاری اجلاس عدم تعهد از بغداد را گامی مثبت برای شناخت واقعیت‌ها توصیف کرد.

خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی از بلگراد با اعلام این خبر که دولت یوگسلاوی حمایت سیاسی و تبلیغاتی خود از برگزاری هفتمین اجلاس سران کشور‌های غیرمتعهد در بغداد را مورد تجدیدنظر قرار داده است، پیروزی‌های اخیر نیرو‌های ایران در جبهه‌های جنگ با عراق را علت اصلی این تغییر سیاست دانست. در این گزارش آمده است: «الکساندر گرلیکف، عضو برجسته کمیته مرکزی اتحادیه کمونیست‌های یوگسلاوی (حزب حاکم) امروز در یک کنفرانس مطبوعاتی پیرامون احتمال برگزاری کنفرانس غیرمتعهد‌ها در بغداد اظهار داشت که کنفرانس غیرمتعهد باید در بغداد برگزار شود، مگر آنکه شرایط واقعی و همچنین جنگ عراق با ایران برگزاری آن را غیرممکن سازد.» وزیر امور خارجه یوگسلاوی نیز روز گذشته در مصاحبه‌ای تلویزیونی بیانات مشابهی درباره احتمال تغییر محل اجلاس بیان کرده بود، ادامه داد: «اعلام احتمال عدم برگزاری کنفرانس سران غیرمتعهد در بغداد توسط مقامات عالی‌رتبه سیاسی یوگسلاوی از تازگی خاص و ویژه‌ای برخوردار است.»

در چهاردهمین روز از عملیات بیت‌المقدس رزمندگان ایران اسلامی چنان وارد صحنه شدند که دشمن به این باور رسید که در درگیری با نیرو‌های ایرانی هرچند حمایت‌های غرب را دارد، اما نمی‌تواند قدمی در زمینه تصرف خاک میهن اسلامی بردارد.

انتهای پیام/ 141

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، ﻋﻤﻠﯿﺎت «ﺑﯿﺖ‌اﻟﻤﻘﺪس» که در اداﻣﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ عملیات‌های آزادﺳﺎزى ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺷﻐﺎﻟﻰ ﺟﻨﻮب ﮐﺸﻮر ﻃﺮاﺣﻰ و اﺟﺮا ﺷﺪ، ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﯾﺪ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎزی را در روﻧــﺪ ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﯿﻠﻰ ﺑﻪ  وﺟﻮد آورد.

در پی ﭘﯿﺮوزى اﯾﺮان در اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت و آزادﺳﺎزى ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ، ﺗﺤﻮﻟﻰ راﻫﺒﺮدى در روﻧﺪ ﺟﻨﮓ اﯾﺠﺎد ﺷﺪ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق در دﺳﺘﯿﺎﺑﻰ ﺑﻪ اﻫﺪاف تجزیه‌طلبانه‌اش در اﯾﺮان و ﺑﺮاﻧﺪازى ﻧﻈﺎم ﻧﻮﭘﺎى ﺟﻤﻬﻮرى اﺳــﻼﻣﻰ ﻧﺎﮐﺎم ﻣﺎﻧﺪ.

ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ آزادى ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺟﺮاﺣﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاﺛﺮ اﺷﻐﺎل آن ﺑﺮ روح و ﺟﺴﻢ ﻣﻠﺖ اﯾﺮان وارد ﺷﺪه ﺑﻮد، اﻟﺘﯿﺎم ﯾﺎﻓﺖ و ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﺣﻘﺎرت ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺻﺪام و ﭘﯿﺮوزى ﻣﻠﺖ اﯾﺮان ﺷﺪ. اﯾﻦ روﯾﺪاد ﻣﻬﻢ ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺛﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳﻰ در داﺧﻞ اﯾﺮان و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ‌اى و ﺟﻬﺎﻧﻰ ﮐﺸﻮر ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮔﺬاﺷﺖ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق را ﮐﻪ ﻋﻨﺼﺮى ﺗﻬﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می‌آمد، ﺑﻪ ﮐﺸﻮرى بی‌ثبات ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد. با توجه به اینکه عملیات بیت‌المقدس از دهم اردیبهشت سال ۱۳۶۱ تا سوم خرداد ۱۳۶۱ انجام شد، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بر آن شده است تا اتفاقات این رویداد بزرگ و مهم را به‌صورت روزبه‌روز از کتاب روزشمار جلد نوزدهم جنگ ایران و عراق با عنوان «آزادسازی خرمشهر» به‌صورت گزارش بیان کند.

دومین حمله نیرو‌های ایرانی در مرحله سوم با هدف تکمیل محاصره خرمشهر به نتیجه نرسید

در ادامه دومین شب از مرحله سوم عملیات که از ساعت ٢٣:١٠ روز گذشته آغاز شد، باوجود دستور قرارگاه مرکزی کربلا به قرارگاه نصر مبنی‌بر آغاز حمله، به دلیل ناهماهنگی و آماده‌نبودن تعدادی از یگان‌های این قرارگاه مانند نصر٢ (تیپ٢٧ محمد رسول‌الله (ص) سپاه و تیپ٢ پیاده لشکر٢١ ارتش) و نصر٣ (تیپ٣١ عاشورای سپاه و تیپ٣ پیاده لشکر٢١ ارتش) شروع عملیات قرارگاه نصر به تأخیر افتاد. باتوجه‌به این تأخیر، زمان باقیمانده از شب برای اجرای عملیات و تأمین هدف‌ها کافی نبود؛ زیرا تجربه‌های عملیاتی بیانگر آن بود که یگان‌های خودی که با استفاده از عامل تاریکی و غافلگیری در شب از توان رزمی مناسب برخوردارند، با شروع روز به علت دید و تیر دشمن قدرت عملیاتی‌شان کاهش یافته و بسیار آسیب‌پذیر می‌شوند و در مقابل، عراقی‌ها در روز بهتر از شب می‌جنگند و علاوه بر تحرک و مانور قوای زرهی، هواپیما‌های آن‌ها هم وارد عمل می‌شوند.

با گذشت دو ساعت از نیمه‌شب، درحالی‌که قوای قرارگاه فتح* در کیلومتر ٢٥ تا کیلومتر ١٣ در شمال نوار مرزی شلمچه (در حاشیه غربی مرز) با تانک‌های دشمن در نبرد بودند، قرارگاه نصر به دلیل تأخیر در حرکت نیرو‌های خود، هنوز فرمان آغاز درگیری یگان‌های تحت امرش را صادر نکرده بود. سرانجام، با نزدیک‌شدن اغلب یگان‌ها به مواضع دشمن، قرارگاه نصر در ساعت ٠٢:٠٦ فرمان آغاز عملیات را ابلاغ کرد. لحظاتی بعد، نصر٢ خبر داد که با تانک‌های عراقی در حاشیه غربی نوار مرزی (حدفاصل کیلومتر ١٣ تا کیلومتر هشت شمال شلمچه) درگیر شده است.

نصر٣ (تیپ٣١ عاشورای سپاه و تیپ٣ پیاده لشکر٢١ ارتش) که حدود نیم ساعت بعد حرکت خود را در حاشیه شرقی نوار مرزی به‌طرف جاده شلمچه خرمشهر آغاز کرد، باوجود تلاش بسیار، کاری از پیش نبرد و مقاومت و فشار تانک‌ها و تیربار‌های دشمن باعث شد که این یگان‌ها نتوانند به جاده دست یابند، نصر٧ (تیپ٢٥ کربلای سپاه و تیپ٥٥ هوابرد ارتش) هم اگرچه موفق شد در جناح چپ نصر٣ تا جاده مذکور پیش رود، لیکن با فشار شدید دشمن عقب رانده شد و هم‌ردیف با نصر٣، در یک کیلومتری شمال جاده متوقف شد.

به‌این‌ترتیب، عملیات امروز قرارگاه نصر به‌جز نصر٢ که موفق شد ضمن انهدام بخشی از قوای زرهی دشمن قسمتی دیگر از مرز (حدود یک کیلومتر) را تأمین و تا هفت کیلومتری شمال شلمچه پیشروی کند، نتیجه مهمی در پی نداشت و هیچ‌کدام از اهداف موردنظر تحقق نیافت. در مقابل، ارتش عراق نیز با مقاومت خود، نشان داد که در ادامه اشغال خرمشهر سرسخت است و به‌راحتی تسلیم نخواهد شد. [۱]

بررسی چگونگی ادامه عملیات به‌سوی خرمشهر و شلمچه

به دلیل ناکامی رزمندگان ایران در دستیابی به جاده خرمشهرـ شلمچه در مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس که در دو شب گذشته اجرا شد، صبح امروز فرماندهان نظامی با حضور در پایگاه فرماندهی نصر١ به بحث و بررسی چگونگی ادامه عملیات به‌سوی خرمشهر و شلمچه پرداختند. در این نشست، اگرچه برخی فرماندهان معتقد بودند که حمله به‌سوی این دو هدف بدون وقفه ادامه یابد، اما برخی نیز به دلیل خستگی نیروهایشان به تعویق افتادن ادامه عملیات را خواستار بودند. [۲] در این جلسه که در ساعت ١٠:٣٠ برگزار شد، برخی از فرماندهان معتقد بودند که حمله به‌سوی خرمشهر و شلمچه باید بدون وقفه ادامه یابد، لیکن برخی دیگر از فرماندهان به خستگی نیرو‌های یگان‌های عملیاتی اشاره داشتند. پس از دو ساعت بحث و بررسی، در نهایت مقرر شد ادامه عملیات بیت‌المقدس چهار روز به تعویق افتد تا رزمندگان استراحت کنند و یگان‌ها بازسازی شوند و سپس، پیشروی به‌سوی خرمشهر و شلمچه با توانی مضاعف آغاز شود. [۳]

تأخیر در اجرای چهارمین مرحله از عملیات بیت‌المقدس به‌منظور بازسازی و سازمان‌دهی نیرو‌ها

پس از اجرای سومین مرحله از عملیات بیت‌المقدس که فقط به انهدام بخشی از قوای ارتش عراق در شلمچه و حاشیه غربی نوار مرزی شمال این منطقه انجامید، فرماندهان عملیات به این نتیجه رسیدند که به دلیل کاهش توان عملیاتی یگان‌های خودی و لزوم سازمان‌دهی مجدد آن‌ها، ادامه عملیات با چند روز تأخیر اجرا شود. بر همین اساس، به فرماندهان یگان‌ها دستور داده شد تا ضمن بازسازی و سازمان‌دهی مجموعه تحت امر، آمادگی خود را برای مرحله چهارم عملیات افزایش دهند. در این وضعیت، محل استقرار قرارگاه‌ها و یگان‌های تحت امر آن‌ها در خطوط دفاعی چنین می‌باشد:

– قرارگاه قدس

مقر فرماندهی این قرارگاه در شرق کیلومتر ۷۰ جاده اهواز خرمشهر است و مواضع پدافندی آن عبارت‌اند از:

تیپ٣٧ نور سپاه و تیپ٣ زرهی ارتش در منطقه جفیر. تیپ٥٨ ذوالفقار و یک گردان سوار زرهی ارتش در مقابل کوشک.  تیپ‌های ٢١ امام رضا (ع) و ٤٣ بیت‌المقدس سپاه و تیپ١ زرهی لشکر١٦ ارتش در پشت جاده اهواز خرمشهر در حدفاصل کیلومتر ٧٠ تا کیلومتر ٨٠. در مقابل، یگان‌های ارتش عراق علاوه بر استقرار در پشت نوار مرزی طلائیه، کوشک تا مقابل ایستگاه حسینیه، نیرو‌های تأمین و پوششی خود را در شمال طلائیه، مقابل کوشک و پشت دژ مرزی ایران مستقر کرده است.

– قرارگاه فتح

مقر فرماندهی این قرارگاه در منطقه ایستگاه ۹۰ است و مواضع پدافندی آن عبارت‌اند از:

 فتح١ (تیپ١٤ امام حسین (ع) سپاه و تیپ١ زرهی لشکر٩٢ ارتش) در حاشیه غرب نوار مرزی از کیلومتر٢٥ تا کیلومتر١٩ شمال شلمچه. فتح٣ (تیپ٨ نجف سپاه و تیپ٣ زرهی لشکر٩٢ ارتش) در حاشیه غربی نوار مرزی از کیلومتر١٩ تا کیلومتر١٣ شمال شلمچه.

– قرارگاه نصر

مقر فرماندهی این قرارگاه در منطقه گرمدشت است و آخرین مواضع پدافندی آن عبارت‌اند از:

 نصر١ (تیپ٧، ولی عصر (عج) سپاه و تیپ١ لشکر٢١ ارتش) و نصر٢ (تیپ٢٧ محمد رسول‌الله (ص) سپاه و تیپ٢ پیاده لشکر٢١ ارتش) در حاشیه غرب نوار مرزی از کیلومتر ١٣ تا کیلومتر چهار شمال شلمچه. نصر٣ (تیپ٣١ عاشورای سپاه و تیپ٣ پیاده لشکر٢١ ارتش) در شرق نوار مرزی در یک کیلومتری شمال جاده شلمچه خرمشهر. نصر٧ (تیپ٢٥ کربلای سپاه و تیپ٥٥ هوابرد ارتش) در جناح چپ هم‌زمان و هم‌ردیف نصر٣. نصر٥ (تیپ٢٢ خرمشهر سپاه و تیپ٢٣ نوهد ارتش) در شمال سیل‌بند عرایض. نصر٦ (تیپ٤٦ فجر سپاه) در غرب جاده اهواز خرمشهر تا سیل‌بند عرایض. [۴]

آمار تعداد شهیدان و مجروحان عملیات بیت‌المقدس از آغاز این عملیات تا بعدازظهر امروز

بخش تعاون واحد امور پاسداران قرارگاه مرکزی کربلا با اعلام اینکه امروز ٤٢٠ نفر از رزمندگان سپاه و بسیج به شهادت رسیده‌اند، مجموع شهیدان عملیات بیت‌المقدس تا ساعت ٦ بعدازظهر امروز را چهار هزار و ٦٧٧ نفر گزارش کرد و متذکر شد که از این تعداد، ٨٢٧ شهید از ارتش و بقیه (سه هزار و ٨٥٠ نفر) از سپاه و بسیج هستند.

در این گزارش تعداد مجروحان امروز سپاه و بسیج نیز ٨٥٠ نفر و مجموع مجروحان این دو نهاد از ابتدای عملیات تاکنون ١٤١٢٥ نفر اعلام شده است. از تعداد مجروحان ارتش گزارشی در دست نیست. [۵] در این آمار تعداد شهدایی که در مناطق میانی خطوط مقدم قوای ایران و عراق برجای مانده‌اند لحاظ نشده است. روز بعد (۱۳۶۱/۰۲/۲۲) محسن رضایی فرمانده کل سپاه، در تماس با حجت‌الاسلام‌والمسلمین اکبر هاشمی رفسنجانی سخنگوی شورای عالی دفاع، تعداد شهیدان را چهار هزار و ۷۰۰ نفر و مجروحان ارتش و سپاه را ۱۷ هزار نفر اعلام کرد که حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی این ارقام را اسف‌بار توصیف کرد. [۶]

انهدام ایستگاه رادار عراق در دهانه فاو

امروز در شبیخون نیرو‌های خودی به مواضع دشمن در یکی از ارتفاعات منطقه سرپل ذهاب، تعدادی از نیرو‌های عراقی کشته یا زخمی شدند. در همین حال، نیروی دریایی ارتش نیز ایستگاه رادار عراق در دهانه فاو را منهدم کرد.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از واحد اطلاعات و عملیات سپاه پاسداران منطقه ٧ در باختران (کرمانشاه)، در ساعت دو بامداد یک گروه گشتی از نیرو‌های سپاه و ارتش به قله «کله‌قندی کاسه کبود» شبیخون زدند. در این اقدام علاوه بر کشته یا زخمی‌شدن ٢٠ نفر از نیرو‌های عراقی، تعدادی سنگر انفرادی و اجتماعی آنان نیز منهدم شد. از نیرو‌های خودی نیز ٣ نفر مجروح شدند. [۷] از سوی دیگر، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ایستگاه رادار عراق در دهانه فاو را منهدم کرد. به گفته رادیو کلن آلمان فدرال، عراقی‌ها از این ایستگاه برای ردیابی تحرکات قوای نظامی ایران استفاده می‌کردند.

یک مقام نظامی آگاه در تماس با خبرگزاری جمهوری اسلامی ضمن اعلام این خبر افزود: «ایستگاه رادار دشمن که در رأس‌البیشه و در دهانه منطقه عمومی فاو مستقر بود، اهمیت خاصی برای مزدوران بعثی داشت. نیروی دریایی ارتش عراق در این ایستگاه کلیه نقل‌ و انتقالات و تردد یگان‌های ما را تحت کنترل خود داشت. صبح امروز تفنگ‌داران و تکاوران نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران طی عملیاتی این ایستگاه را به‌کلی منهدم کردند.» [۸] رادیو کلن آلمان فدرال هم در این‌باره گفت: «عراقی‌ها تا قبل از انهدام تأسیسات این ایستگاه رادار قادر بودند تمامی حرکات و نقل‌ و انتقالات نیرو‌های مسلح ایران را در جبهه جنوب زیر نظر بگیرند.» [۹]

فرمانده کل ارتش خلقی عراق جنگ ایران و عراق را جنگ قومی و فرصتی تاریخی است

فرمانده کل ارتش خلقی عراق هنگام بازدید از مرکز آموزش نیرو‌های داوطلب کشور‌های عرب، حضور آنان را یک فرصت تاریخی دانست و گفت اکنون این فرصت در جنگ قومی و مقدس ما در برابر دشمن ایرانی فراهم آمده است.

رادیو صوت‌الجماهیر در گفتار ساعت ٢٢:٣٠ خود اعلام کرد: «رفیق طه یاسین رمضان فرمانده کل ارتش خلقی، امروز از مرکز آموزشی رزمندگان داوطلب عرب از کشور‌های یمن شمالی، مصر، سومالی، سودان، فلسطین، اردن، جیبوتی، سوریه و مغرب بازدید به عمل آورد. طه یاسین رمضان ضمن ارائه رهنمود‌هایی به مسئولان مرکز آموزشی پیرامون اهمیت فراگیری روش‌های رزم ویژه و طرز به‌کارگیری سلاح‌های گوناگون در رویارویی با دشمن، گفت حضور جنگجویان عرب در این مرکز برای وحدت اراده انسان عربی از رویارویی با خطرات، یک فرصت تاریخی به شمار می‌رود و اکنون این فرصت در جنگ قومی و مقدس ما در برابر دشمن ایرانی حمایت‌شده از طرف امپریالیسم، صهیونیسم و خیانت‌پیشگان امت عربی [دمشق] فراهم آمده است.» [۱۰]

وال‌استریت ژورنال: از دست دادن خرمشهر ضربه بزرگی را بر عراق وارد خواهد ساخت

هم‌زمان با تکمیل حلقه محاصره خرمشهر از سوی رزمندگان ایران، روزنامه وال‌استریت ژورنال، روزنامه آمریکایی، نوشت از دست دادن خرمشهر ضربه بزرگی را بر عراق وارد خواهد ساخت. در همین حال رادیو بی‌بی‌سی هم خاطرنشان کرد در چنین صورتی عراق جای پای خود را در شرق اروندرود از دست خواهد داد. [۱۱]

منابع

[۱] سند شماره ٤٩٧٨/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (بحث پیرامون چگونگی عملیات روی خاک عراق و بازسازی یگان‌ها) عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ ، نوار شماره ٢٨٣٥)، عبدالله درویشی، صص ١١ ١؛ و سند شماره ٧٥٣١ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ ، صص ٣ – ١.

[۲] سند شماره ٢٨٣٥ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص ٤٢ – ٣٠.

[۳] سند شماره ٣٨/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات بیت‌المقدس، ۱۳۶۱/۰۱/۲۱ تا ۱۳۶۱/۰۲/۳۰ ، عبدالله درویشی، صص ٢٣٣ و ٢٣٤.

[۴] سند شماره ٢٨٣٥/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص ٤٣ ١؛ و سند شماره ٢٦٩٠/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص ٩ ١؛ و سند شماره ٤٩٨١/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص٢٨؛ و سند شماره ٢٧٠٤/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (بررسی مانور) عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۳۶۱/۰۲/۲۲ ، نوار شماره ٢٧٠٤)، عبدالله درویشی، ص٣٥.

[۵] سند شماره ٣١٩٩٠ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد تعاون امور پاسداران قرارگاه کربلا به فرماندهی قرارگاه کربلا، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ ؛ و سند شماره ٣١٩٩٢ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد امور پاسداران قرارگاه کربلا به فرماندهی قرارگاه کربلا، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ .

[۶] اکبر هاشمی رفسنجانی، پس از بحران (کارنامه و خاطرات سال ۱۳۶۱)، به کوشش محسن هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ سوم ۱۳۸۶، ص ۷۸.

[۷] سند شماره ٧١٩٢٧ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام از اطلاعات عملیات سپاه منطقه ٧ (باختران) به اطلاعات عملیات ستاد مرکزی سپاه، ۱۳۶۱/۰۲/۲۷ .

[۸]خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبر‌ها و گزارش‌ها (ایران در ٢٤ ساعت گذشته)، شماره ٥٢، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ ، ص٤٠، آبادان – خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ .

[۹]واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیو‌های بیگانه، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ ، ص٩، رادیو کلن، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ .

[۱۰]خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ٥٣، ۱۳۶۱/۰۲/۲۲ ، ص٣٠، رادیو صوت‌الجماهیر، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱ .

[۱۱]واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیو‌های بیگانه، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱، ص٣، رادیو صدای امریکا، ۱۳۶۱/۰۲/۲۱.

انتهای پیام/ 141

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، شهید عبدالرضا موسوی در سال ۱۳۳۵ در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. او دوران تحصیلش را در خرمشهر گذراند و در همه ایام تحصیل دانش‌آموز ممتاز بود.

دیپلمش را با معدل ۱۹/۵۸ گرفت و با رتبه عالی وارد دانشگاه تهران شد و در رشته پزشکی ادامه تحصیل داد. مدتی که از تحصیلش گذشت، با دوستانش تصمیم گرفتند تا هرکدام به شهر خود برگردند و با توجه به شناختی که از فرهنگ منطقه و مردم خود دارند، رابطه‌ای محکم‌تر برقرار کنند و همین علت باعث شد تا از دانشگاه تهران برای دانشگاه جندی‌شاپور انتقالی بگیرد.

سال ۱۳۵۵ رو به پایان بود که از طرف گارد دانشگاه اخطار دریافت کرد، اما سید به این موضوع اهمیتی نداد تا اینکه اخطار دوم منجر به اخراجش از دانشگاه شد.

هرروز به فعالیت‌های انقلابی او افزوده می‌شد تا بدان جا که به علت فشار ساواک، خانه‌ای در شهر اجاره کرد و فعالیت‌هایش را به شکل نیمه مخفی درآورد و با عضویت در حزب‌الله خرمشهر، زمینه آشنایی‌اش با سید محمدعلی جهان‌آرا فراهم شد.

با افزایش فعالیت‌های انقلابی، عبدالرضا و برخی از دوستانش توسط ساواک به زندان افتادند، اما با پیروزی انقلاب، زمینه آزادی آنان فراهم شد.

چند ماه بعد از پیروزی انقلاب، سپاه خرمشهر تشکیل شد و سید به‌عنوان مسئول عملیات شروع به کار کرد. آبان ماه سال ۵۸ بود که برای ادامه تحصیلات دانشگاهی‌اش در سال پنجم دانشکده پزشکی وارد دانشگاه شد و هنوز یک ترمی بیشتر نگذشته بود که به اصرار شهید جهان‌آرا، دوباره درس را رها کرد و برای رسیدگی به وضعیت خرمشهر راهی شهرش شد.

جنگ شروع شد و او به‌ مانند بسیاری از بچه‌های خرمشهر وارد عرصه نبرد با بعثی‌ها شد و در این جنگ نابرابر که به‌منظور جلوگیری از سقوط خرمشهر انجام می‌شد به‌شدت مجروح شد.

بعد از شهادت شهید محمد جهان‌آرا در حادثه سقوط هواپیمای سی ۱۳۰ در هفتم مهرماه سال ۱۳۶۰، موسوی فرمانده سپاه خرمشهر شد.

در قامت یک فرمانده هر کاری که از دستش برمی‌آمد برای پیشبرد هدف مقدس که دفاع از آب و ناموس و میهن بود انجام می‌داد، حال بلند کردن جعبه مهمات بود، یا رانندگی آمبولانس یا سرکشی به خطوط مقدم جنگ.

پیوستن به جهان‌آرا

عملیات بیت‌المقدس در جریان بود و چیزی به آزادسازی خرمشهر نمانده بود، اما او لحظه‌ای آرام و قرار نداشت و مدام در خط مقدم از این‌طرف به آن‌طرف می‌رفت و به بچه‌ها سرکشی می‌کرد.

با گرفتن یک موتور مرتباً در خط جبهه به هماهنگی گردان‌های مستقر در خط می‌پرداخت. به علت فعالیت مداوم، در شبانه‌روز بیش از ۳ تا ۴ ساعت نمی‌خوابید و در اکثر گشت‌های شناسایی ضد دشمن حضور فعال داشت، به همین دلیل چهره‌اش به‌شدت لاغر و تکیده شده بود.

سرانجام در هفدهم اردیبهشت سال ۱۳۶۱، زمانی که به سرکشی گردان‌های مستقر در خط مشغول بود، پس از آوردن آمبولانس برای چند زخمی، به دلیل خط آتش شدید دشمن، گلوله توپی در کنار او به زمین خورد و بر اثر اصابت ترکش توپ، بدنش متلاشی شده و به لقاءالله پیوست و در پی دوست و همرزم شهیدش سید محمد جهان‌آرا رفت.

همسر شهید:

با اینکه دست‌ و پایش قطع شده بود و بخشی از شکم پاره و نیمی از صورتش متلاشی شده بود، گمان می‌کردم که اکنون‌که مشمع را از روی پیکرش کنار بزنم، با سیدی متلاشی روبرو خواهم شد و نمی‌توانم چهره‌اش را شناسایی کنم، اما بااینکه سه روزی از شهادتش گذشته بود، همچنان لبخندی بر لب داشت که هیچ‌گاه از خاطرم بیرون نمی‌رود و یاد حرف‌هایش افتادم که می‌گفت: شهدا از شهادت لذت خاصی می‌برند تا جایی که در چهره‌هایشان به هنگام شهادت هویداست.

عطر خوش سید، فضای سردخانه را پر کرده بود تا جایی که من تاکنون چنین عطری نبوییده بودم و به نظرم آمد که این بوی سیدی است که اکنون بهشتی شده است.

فراز‌هایی از وصیت‌نامه شهید

فلسفه جنگیدن

جنگ فعلی نتیجه جبری ادامه حرکت انقلابی مردم و تلاش برای تحقق اهداف انقلاب است. انقلاب در حرکت رو به پیش خود با این موانع و توطئه‌ها و کارشکنی‌ها روبرو می‌شود و هر انقلاب اصیل و مردمی چنین است و لذا باید در ادامه راه خود به‌ سوی هدف‌های انقلابی، همه موارد را از پیش پا بردارد.

برادران عزیز من، برای ما استقلال و تمامیت ارضی میهن اسلامی‌مان در چهارچوب هدف‌های انقلاب و مکتب، معنی پیدا می‌کند. جنگ با عراق برای ما هدف نیست و همه‌چیز هم نیست، بلکه وظیفه‌ای است در کنار و به دنبال دیگر وظایف انقلابی و اسلامی که تاکنون داشته‌ایم و ازاین‌پس خواهیم داشت.

رسالت سپاه

برادرانم سپاه باید مبارزه درازمدت مکتبی را تا تحقق همه ایده‌آل‌های توحیدی، دستورالعمل زندگی و حیات خویش قرار دهد.

باید‌ها و نباید‌های ما

تحت چه شرایطی استعمارگران و دشمنان زخم‌خورده ما حاضرند به‌جای مخالفت و خصومت، به حمایت از ما برخیزند؟ آیا با نفی همه خواسته‌هایی که تاکنون در راهشان جنگیده‌ایم و قربانی داده‌ایم؟

آیا جز با نفی همه هدف‌هایی که دشمنی شیطان‌ها را برانگیخته بود؟ نفی استقلال واقعی و جوهره مکتبی انقلاب؟

و راستی برادران، اگر ما اختلاف خود را با استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا فراموش کنیم، چه چیزی برای ما می‌ماند؟

آری برادران ما برای تحقق آرمان‌های توحیدی انقلاب کرده‌ایم و به همین دلیل جنگ باید در خدمت این آرمان‌ها باشد.

با تحمل آوارگی از شهر و دیار و مصیبت از دست دادن عزیزان و آزار وارده از دشمن، همراه با کسب آگاهی و تقویت ایمان، صلاحیت وراثت زمین و رهبری نهضت‌های رهایی‌بخش انبیاء را در عصر خود به دست آوریم.

بجنگیم تا انقلابمان ادامه یابد و اسلام پیروز شود و آزادی و برابری و قسط اسلامی برقرار گردد و سرانجام استکبار و ستم گری و شرک و استبداد و استعمار در سراسر جهان نابود شود.

پیام قیام امام حسین (ع)

پیام حسین (ع)، نفی سازش با شیطان و مقاومت در برابر باطل است و اگر انسان بخواهد برای خود ارزش قائل باشد، باید میزان ظلم‌ستیزی و شیوه آن را ملاک قرار دهد و این مبارزه است که به انسان ارزش و شخصیت می‌بخشد.

حفظ خط انقلابی و استقلالی

برادرانم مبادا که از خط امام عدول ورزید و بکوشید تا خط استقلالی خویش را از جریان‌های قدرت، جدا و حفظ کنید، در غیر این صورت ابزاری برای قدرت یکی از جریان‌های سیاسی، بیشتر نخواهید بود.

انتهای پیام/ 141