عملیات کربلای 1

تحقق ظهور در گرو انجام رسالت ما است

تحقق ظهور در گرو انجام رسالت ما است


به گزارش مجاهدت از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، «سید محمدرضا دستواره» زاده ۱۳۳۸ در تهران، تحصیلات خود را تا اخذ مدرک دیپلم متوسطه ادامه داد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در دوازدهم آبان ۱۳۵۸ وارد سپاه پاسداران شد.

در دی همان سال به مناطق آشوب‌زده غرب کشور رفت و در کنار احمد متوسلیان مشغول خدمت در سپاه پاوه شد.

به دنبال آزادسازی مریوان در خرداد ۱۳۵۹ به دستور متوسلیان مسئولیت واحد پرسنلی سپاه ناحیه مریوان را بر عهده گرفت.

پس از تشکیل تیپ ۲۷ به مسئولیت واحد پرسنلی این یگان منصوب شد. دستواره با همین سمت در نبرد‌های فتح‌المبین و الی بیت‌المقدس شرکت کرد و پس از تهاجم اسرائیل به لبنان در سال ۱۳۶۱، به اتفاق همرزمانش در تیپ ۲۷ محمد رسول الله (ص) عازم سوریه شد.

وی در نبرد‌های رمضان، مسلم بن عقیل، والفجر مقدماتی، والفجر ۱، والفجر ۳، والفجر ۴ و عملیات آبی – خاکی خیبر با سمت مسئول محور و سپس فرماندهی تیپ ۳ ابوذر لشکر ۲۷ حضوری فعال داشت.

پس از شهادت شهید همت و انتصاب عباس کریمی به سمت فرماندهی لشکر ۲۷، دستواره به عنوان قائم‌مقام لشکر منصوب شد.

سرانجام روز ۱۳ تیر ۱۳۶۵، طی عملیات کربلای ۱ در جبهه مهران بر اثر انفجار گلوله خمپاره دشمن به شهادت رسید.

شهید محمدرضا دستواره در آستانه شروع عملیات کربلای ۱ در تاریخ ۱۳۶۵/۰۴/۰۹ سخنان حماسی، آتشین و شور آفرینی را برای رزمندگان اسلام ایراد کرده‌ است که در ادامه می‌خوانید:

«ما اگر امروز دستمان به ضریح ظاهری امام حسین (ع) نمی‌رسد، ولی خدا شاهد است که با جنگیدنمان و با ادای تکلیف کردن در مقابل خون شهدا، در دامن آقا امام حسین (ع) قرار داریم و امام حسین (ع) می‌گوید حالا که شما در کربلا نیستید، من می‌آیم به کربلای شما.

خداوند ان‌شاءالله به این مردم و به این امت حزب‌الله توفیق عنایت کند که چقدر زیبا حسین (ع) را رهبر قرار داده‌اند. اگر ما رسالت خودمان را خوب به انجام برسانیم، زمینه ظهور امام زمان (عج)، زمینه عدل، زمینه داد، زمینه حرکت حقه اسلام را فراهم کرده‌ایم و اگر سستی و تعلل کنیم، زمینه حکومت کفر و استکبار را فراهم کردیم و چقدر زیبا در پشت سر حسین (ع) و حسین زمان گام برمی‌دارند.

برای ما یک‌ چیز مطرح است و آن عظمت اسلام است. برای ما یک‌ چیز مسئله است و مهم است و آن دفع تجاوز است و دفاع از ناموس و دفاع از کیان و دفاع از دین برای ما مطرح است.

ما مدیون بسیجی‌ها هستیم. جنگ را این‌ها می‌گردانند. فقط اسم ما بزرگ است، ولی کار بزرگ را آن‌ها می‌کنند.

با این حال به‌ واسطه درس و خطی که از امام گرفته‌ایم، امروز اینگونه اعمالمان را نباید ایثار بنامیم، چرا که ما در مقابل خدای بزرگ، خود را نمی‌بینیم که ایثار کنیم.»

منبع:

۱-بابایی، گل‌علی، کوهستان آتش، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، نشر بیست‌ و هفت بعثت، چاپ اول، ۱۳۹۹، صفحه ۹۲.

۲-حاجی خداوردی خان، مهدی، آزادسازی مهران؛ شکست استراتژی دفاع متحرک عراق: روزشمار دفاع مقدس: کتاب چهل و دوم: جلد دوم، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ اول، ۱۳۹۷، صفحه ۵۰۹.

انتهای پیام/ 118

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

تحقق ظهور در گرو انجام رسالت ما است بیشتر بخوانید »

شگفتی فرماندهان از آزادسازی سریع مهران

شگفتی فرماندهان از آزادسازی سریع شهر مهران


به گزارش مجاهدت از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، شهر مهران که در عملیات والفجر ۳ آزاد شده بود، پس از عملیات والفجر ۸ در اردیبهشت ۱۳۶۵ مورد تعرض ارتش عراق قرار گرفت و اشغال شد.

دو ماه بعد، سپاه پاسداران، عملیات کربلای ۱ را طراحی و در پنج مرحله اجرا کرد. در این عملیات تمام منطقه از جمله شهر مهران، پاسگاه دراجی و قله ۲۲۳ از سلسله ارتفاعات قلاویزان آزاد شد.

این پیروزی گسترده‌تر از پیش‌بینی قبل از عملیات بود. سرعت پیروزی در این نبرد، تاثیر اقدامات قبلی عراق در دوره دفاع متحرک را خنثی کرد، به نحوی که از آن پس تحرک دیگری از ارتش این کشور (تا روز‌های پایانی جنگ) مشاهده نشد و ارتش عراق دوباره در لاک دفاعی فرو رفت.

راویان مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس گزارش‌هایی را از تحولات و شرایط پیشروی سریع رزمندگان اسلام در مرحله دوم این عملیات، یعنی در روز دوم که منجر به آزادسازی سریع مهران شده است، تهیه کرده‌اند که به مناسبت سالروز این عملیات ظفرمند منتشر می‌شود:

در بخشی از گزارش «حمیدرضا فراهانی» راوی مرکز در تیپ ۲۱ امام رضا (ع) آمده است که گردان کوثر در شروع عملیات درگیری محدودی را در ناحیه جاده دهلران با چند دستگاه تانک عراقی پشت سر گذاشت و خود را به هدف پیش بینی شده (تپه شنی) نزدیک کرد.

گردان دیگر حضرت رسول (ص) پس از درگیری مختصر با قوای عراقی، خیلی سریع به بهین بهروزان رسید، سپس با همراهی گردان کوثر به سوی هدف اصلی، یعنی هرمز آباد و بعد مهران پیش رفتند. این اقدام خیلی سریع و به موقع انجام شد، زیرا تعداد اندکی از تانک‌های دشمن که آرایش منظمی نداشتند؛ می‌کوشیدند که مانع پیشروی آن‌ها شوند، لیکن نیرو‌های خودی که از موقعیت و آرایش مناسب‌تری برخوردار بودند، به مقابله با تانک‌ها رفتند و پس از انهدام چند تانک، دشمن را که فاقد آرایش نظامی و راهکنش جنگی بود، مجبور به عقب‌نشینی کردند. در این درگیری، چهار نفر از نیرو‌های خودی شهید یا مجروح شدند.

بسیجیان خودشان زودتر می‌روند

در ادامه، راوی که لحظه‌ به‌ لحظه موفقیت نیرو‌های تیپ ۲۱ امام رضا (ع) را در انجام مأموریت خود، در دفترچه روزانه ثبت وقایع یادداشت کرده، افزوده است: نیرو‌ها تا پشت دیوار شهر مهران پیشروی کرده‌اند. فرمانده تیپ (اسماعیل قاآنی) به قرارگاه نجف می‌رود تا از فرماندهی قرارگاه اجازه گیرد، عملیات را در روز ادامه دهند و از فرخ‌آباد برای آزادسازی مهران به آن سمت حرکت کنند.

در همین موقع اخباری دال بر حضور نیرو‌های این تیپ در شهر مهران به قرارگاه ارسال می‌شود. وقوع این اتفاق که در آن زمان غیرمنتظره بود و به عبارتی انتظار چنین سرعت عملی از نیرو‌ها و شکست دشمن نبود، سبب شد رحیم صفوی (جانشین فرمانده نیروی زمینی) که در حال پیگیری نتایج عملکرد یگان‌ها در میدان نبرد بود؛ بگوید: فرماندهان یگان‌ها می‌گویند که امشب برویم روی مهران عمل کنیم، بسیجیان خودشان زودتر می‌روند… و ادامه می‌دهد: ما مشغول طراحی مانور برای آزادسازی مهران هستیم، بسیجیان خودشان جلوتر از ما می‌ریزند و عمل می‌کنند.

همچنین «علیرضا لطف‌الله‌زادگان» یکی دیگر از راویان مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در قرارگاه نجف سپاه، پس از اشاره به عملکرد موفق لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله (ص) در پیشروی به سمت روستای بهین بهرورزان به نقل از پست شنود نوشته است که فرماندهان ارشد عراقی با تأکید بسیار از یگان رزمی مستقر در منطقه می‌خواهند که به سمت نیرو‌های ایرانی پیشروی کنند، ولی فرماندهی نیرو‌های زرهی مستقر در خط مقدم می‌گوید که زرهی اصلاً کار نمی‌کند.

«مهدی حاجی خداوردی خان» راوی مرکز در لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) نیز در گزارش خود درباره عملکرد این یگان نوشته است: پیشروی خودجوش نیرو‌ها به سمت شهر مهران، منحصر به تیپ امام رضا (ع) نبود، بلکه از جناح چپ و در ساعت ۱۰ صبح (۱۱ / ۴ / ۱۳۶۵)، نیرو‌هایی از تیپ ۱۰ سیدالشهدا (ع)، گردان علی‌اصغر نیز در آستانه ورودی شهر مهران منتظر دستور فرمانده تیپ برای ادامه پیشروی بودند، اما فرمانده گردان یادشده با اینکه باورش نمی‌شد نیرو‌های عراقی از مهران عقب‌نشینی کرده باشند، طاقت نیاورد و با گردانش خودسرانه به‌ سوی شهر مهران حرکت کرد و کمی قبل از ظهر خبر رسید که نیرو‌هایی از تیپ ۱۰ سیدالشهدا (ع) و ۲۱ امام رضا (ع) به‌ تدریج وارد شهر مهران شده‌اند.

آنان پس از درگیری‌های مختصر با عناصری از دشمن که در شهر باقی‌مانده بودند، توانستند شهر مهران را از نیرو‌های متجاوز عراقی باز پس گرفته و به کنترل خود درآورند.

عملیات از دست ما خارج شده و همه چیز دست خداست

«محسن سوهانی» مسئول محور تیپ ۱۰ سیدالشهدا (ع)، با خوشحالی از کسب پیروزی، احساسات خود را بدین‌صورت بروز داد:

مهران را خدا آزاد کرد. خدا می‌گوید: «ان تنصروا الله ینصرکم» مرا یاری کنید، تا شما را یاری کنم. بچه بسیجی‌های مخلص برای اینکه دل امامشان را خوشحال کنند، دل خانواده شهدا را خوشحال کنند، امام را یاری کردند و با مختصر هماهنگی، این کار بزرگ را انجام دادند. چون این‌ یک عملیات منظمی را طلب می‌کرد و در ۴۸ ساعت نمی‌شد هماهنگی‌های لازم را انجام داد. فقط می‌شود گفت دست این بچه‌ها را خدا گرفت و بچه‌ها هم‌دست خدا را گرفتند و خدا هم نتیجه ان تنصروا الله ینصرکم را برایشان تفسیر کرد.

انتقال این پیام به قرارگاه فرماندهی تیپ و نیز قرارگاه فرماندهی نجف، چنان ناباورانه بود که مصطفی ایزدی، با خوشحالی از موفقیت‌های به‌دست‌آمده گفت: عملیات از دست ما خارج‌ شده است و همه‌ چیز دست خداست.

منبع

ا- اطلس جنگ ایران و عراق (فشرده نبرد‌های زمینی)، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ چهارم، ۱۳۹۹، صفحه ۶۱.

۲-حاجی خداوردی خان، مهدی، آزادسازی مهران؛ شکست استراتژی دفاع متحرک عراق: روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب ۴۲، جلد دوم، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ اول، ۱۳۹۷، صفحه ۵۴۴.

انتهای پیام/ 118

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

شگفتی فرماندهان از آزادسازی سریع شهر مهران بیشتر بخوانید »

حماسه پنج مرحله‌ای لشکر ۱۰ سید الهشدا (ع) در یک عملیات

۵ مرحله حماسه‌ساز در پیروزی عملیات کربلای ۱


حماسه پنج مرحله‌ای لشکر ۱۰ سید الهشدا (ع) در یک عملیاتبه گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، بازپس‌گیری شهر مهران و سلسله ارتفاعات قلاویزان و دستیابی به مرز‌های بین‌المللی از جمله مهم‌ترین اهداف عملیات «کربلای ۱» بود. در این پیکار لشکر ۱۰ سیدالشهداء (ع) با گردان‌های المهدی (عج) در سمت راست جاده آسفالتی مهران به دهلران و گردان حضرت علی اصغر (ع) در سمت چپ جاده آسفالتی به عنوان خط شکن عملیات خود را آغاز کردند و گردان‌های حضرت علی اکبر (ع)، حضرت حمزه سیدالشهداء (ع) و گردان زرهی که به عنوان نیروی احتیاط در خط حضور داشتند در ساعت پنج صبح ۱۰ تیر وارد عملیات شده و با هماهنگی سایر گردان‌ها با عبور از رودخانه گاوی و موانع و استحکامات دشمن، منطقه وسیعی را از دست دشمن آزاد کردند و تا نزدیکی روستای امامزاده سید حسن پیشروی صورت کردند.

در مرحله دوم عملیات کربلای ۱، صبح ۱۳۶۵/۴/۱۱ رزمندگان در خطوط مقدم متوجه عقب‌نشینی سریع دشمن شده و گردان‌های حضرت علی اکبر (ع) و حضرت حمزه (ع) از لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) همراه با گردان‌های عمل کننده لشکر ۲۷ حضرت رسول (ص) از مسیر روستای هرمز آباد از پشت به طرف باغ کشاورزی حرکت کرده و ضمن جنگ و گریز با نیرو‌های در حال فرار دشمن عده‌ای از آن‌ها را به اسارت در آوردند و با وارد عمل شدن گردان‌های قمر بنی هاشم (ع) و زهیر، رزمندگان اسلام موفق شدند تا ساعت یک بعد از ظهر شهر مهران را تا رودخانه کنجانچم به تصرف در آورند.

شرح حماسه لشکر ۱۰ سیدالشهدا (علیه السلام) در فتح مهران

به دنبال عملیات غافلگیر کننده والفجر ۸ و تصرف شهر استراتژیک فاو توسط رزمندگان و به هم خوردن توازن سیاسی – نظامی به نفع جمهوری اسلامی، رژیم عراق شیوه‌ای جدید برگزید و درصدد فعال شدن در جبهه زمینی و موضع تهاجمی برآمد و این استراتژی را بعد از اشغال مهران به استراتژی دفاع متحرک نامگذاری کرد.

عراق می‌کوشید تا با ادامه عملیات‌های خود نقاط دیگری را تصرف کند. ادامه چنین وضعیتی می‌توانست عواقب وخیمی را هم از بعد نظامی و هم از بعد سیاسی برای جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته باشد. بر همین اساس، برای مقابله با حرکت جدید عراق انجام عملیات برای آزاد سازی شهر مهران و ارتفاعات آن مورد تاکید قرار گرفت.

این استراتژی بعد از بازپس گیری منطقه والفجر ۹ (منطقه چوارتا) که از تاریخ ۱۳۶۴/۱۲/۱۶ شروع شد، در تاریخ ۱۳۶۵/۲/۲۷ با آزادسازی مهران به اوج خود رسید و با ضربه سختی که دشمن در جریان این آزاد سازی متحمل شد، پایان یافت.

از هنگام آغاز تهاجم جدید ارتش عراق، وحدت و همدلی نیرو‌های رزمنده ایرانی به شکل زیبایی جلوه‌گر شد و برادران ارتشی، سپاهی و بسیج مردمی پا به پای هم در مقابل تهاجم دشمن به مقاومتی دلیرانه دست زدند.

مرحله اول

دوشنبه ۱۳۶۵/۴/۹ ساعت ۲۲:۳۰ پس از اعلام رمز یا ابوالفضل العباس (ع) نیرو‌های اسلام از لشکر ۱۰ سیدالشهدا (علیه‌السلام)، گردان‌های المهدی (ع) به فرماندهی سردار شهید مسعود (صمد) یکتا در سمت راست جاده آسفالتی مهران به دهلران و گردان حضرت علی اصغر (ع) در سمت چپ جاده آسفالتی به عنوان خط شکن عملیات خود را آغاز کردند و گردان‌های حضرت علی اکبر (ع)، حضرت حمزه سیدالشهدا علیه السلام و گردان زرهی که به عنوان نیروی احتیاط در خط حضور داشتند در ساعت پنج صبح ۱۰ تیر وارد عملیات شده و با هماهنگی سایر گردان‌ها با عبور از رودخانه گاوی و موانع و استحکامات دشمن، منطقه وسیعی را از دست دشمن آزاد کردند و تا نزدیکی روستای امامزاده سید حسن (ع) پیشروی صورت گرفت.

مرحله دوم

صبح ۱۳۶۵/۴/۱۱ رزمندگان در خطوط مقدم متوجه عقب نشینی سریع دشمن شده و گردان‌های حضرت علی اکبر (ع) و حضرت حمزه (ع) از لشکر ۱۰ سیدالشهدا (علیه السلام) همراه با گردان‌های عمل کننده لشکر ۲۷ حضرت رسول (ص) از مسیر روستای هرمز آباد، از پشت به طرف باغ کشاورزی حرکت کرده و ضمن جنگ و گریز با نیرو‌های در حال فرار دشمن عده‌ای از آن‌ها را به اسارت در آوردند و با وارد عمل شدن گردان‌های قمر بنی هاشم (ع) و زهیر، رزمندگان اسلام موفق شدند تا ساعت یک بعدازظهر شهر مهران را تا رودخانه کنجانچم به تصرف در آورند.

مرحله سوم

۱۳۶۵/۴/۱۳ لشکر ۱۰ سیدالشهدا (علیه السلام) از محور‌های قلعه کهنه و فرخ آباد به طرف تپه‌های غلامی و باغ کشاورزی و پاسگاه دراجی حرکت کرد و ضمن پاکسازی کامل منطقه عده بسیاری از نیرو‌های دشمن را به اسارت در آورد و سپس نیرو‌های ارتش در پاسگاه دراجی مستقر شدند.

مرحله چهارم

۱۳۶۵/۴/۱۴ لشکر۱۰ سیدالشهدا (علیه السلام) به سمت قله ۲۱۰ تک نمود و این قله را مجدداً به طور کامل تصرف کرد و تعداد زیادی از سربازان دشمن به اسارت لشکریان اسلام درآمدند.

مرحله پنجم

از آنجا که ارتفاعات مرزی قلاویزان به ویژه قله ۲۲۳ در تثبیت عملیات کربلای ۱ و مناطق آزاد شده نقش حساس و استراتژیکی داشت؛ لذا فرماندهان بر آن شدند تا با تصرف کامل ارتفاعات قلاویزان و قله ۲۲۳ بر منطقه عملیاتی کربلای ۱ (منطقه عمومی مهران) و دشت زرباطیه و بدره عراق اشراف کامل یافته و عملیات را تثبیت کنند؛ لذا این مرحله در سحرگاه ۱۳۶۵/۴/۱۶ با حمله هماهنگ لشکر‌های ۱۰ سیدالشهدا (علیه السلام) و ۲۷ حضرت رسول (ص) آغاز شد. گردان حضرت علی اکبر (ع) از لشکر ۱۰ سیدالشهدا (علیه السلام) با سرعت عمل و عبور از استحکامات و موانع دشمن و دو یال چپ ارتفاع ۲۲۳ آخرین ارتفاعات قلاویزان را به تصرف در آوردند. گردان‌های قمربنی هاشم (ع) و زهیر از لشکر ۱۰ سیدالشهدا علیه السلام باقیمانده یال‌های ۲۲۳ در غرب این قله را تصرف کردند. در جریان این عملیات قرارگاه تاکتیکی تیپ ۲۴ مکانیزه لشکر ۱۰ دشمن منهدم و تعدادی از عناصر آن از جمله فرمانده تیپ به اسارت در آمد.

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

۵ مرحله حماسه‌ساز در پیروزی عملیات کربلای ۱ بیشتر بخوانید »

علت ضعف دشمنان از زبان سردار سلیمانی + صوت

علت ضعف دشمنان از زبان سپهبد سلیمانی + صوت


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، سردار شهید حاج قاسم سلیمانی در تاریخ نهم تیر سال ۱۳۶۵، همزمان با شروع عملیات آزادسازی مهران در میان نیرو‌های لشکر ۴۱ ثارالله از گنجینه نیروی ایمانی رزمندگان ایرانی در برابر دشمن تا بن دندان مسلح و تأثیر آن بر پیروزی جبهه حق بر باطل سخنرانی کرد.

علت ضعف دشمنان از زبان سردار سلیمانی + صوت

مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس برای اولین بار این صوت را منتشر کرده است. در این صوت می‌شنویم:

«برادران، توجه داشته باشید که خدا با ماست. دشمن ما یک دشمن ترسو و بزدل است. اینکه امکانات، تجهیزات، آموزش و فکر نظامی دارد را هیچ‌کس انکار نمی‌کند اما دشمن ما یک‌چیز ندارد و آن یک چیز را که ندارد انگار هیچ‌چیز ندارد که آن ایمان است.

یک‌ چیز و یک مرض در دشمن ما وجود دارد و آن ترس از مرگ. به خدا عراقی‌ها آنچنان از مرگ می‌ترسند که حساب ندارد و این عامل و این مرض در هرکجا باشد باعث شکست می‌شود.»

درباره عملیات

پس از اشغال مهران برخی شواهد نشان‌دهنده این بود که دشمن از حملات زمینی خود دست برنداشته و همچنان در محور‌هایی خود را آماده تک می‌کرد و این احتمال داده می‌شد درصورتیکه نیرو‌های خودی به دشمن مجال بدهند، قصر‌شیرین و سپس سومار مانند مهران به تصرف عراق درخواهند آمد. در این صورت ادامه این روند آثار و تبعات سیاسی نظامی نامناسبی برای کشور خواهد داشت. به همین دلیل عملیات کربلای ۱ با هدف باز پس‌ گیری شهر مهران و سلسله ارتفاعات قلاویزان و دستیابی به مرز و تأمین کل منطقه در ۱۳۶۵/۴/۹ انجام شد و تا ۱۳۶۵/۴/۱۹ ادامه یافت.

در این عملیات شهر مهران، هشت روستای منطقه، پاسگاه دراجی و سلسله ارتفاعات قلاویزان به‌ویژه قله ۲۲۳ و همچنین منطقه‌ای به وسعت ۱۷۵ کیلومترمربع از خاک ایران و عراق از دست عراقی‌ها آزاد شد و عقبه‌های دشمن ازجمله شهر‌های بدره و زرباطیه در دید و تیررس نیرو‌های اسلام قرار گرفت.

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

علت ضعف دشمنان از زبان سپهبد سلیمانی + صوت بیشتر بخوانید »

شکست دفاع متحرک عراق با عملیات کربلای ۱؛

«عملیات کربلای ۱»؛ سدی مقابل بازپس‌گیری فاو توسط ارتش بعثی


شکست دفاع متحرک عراق با عملیات کربلای ۱؛به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، ضربات مهلک بهمن ۱۳۶۴ در عملیات والفجر ۸، آغازی بر تغییرات بنیادین ارتش عراق بود. با در اختیار گرفتن «فاو»، ارتش عراق مجبور شد تا از وضعیت «دفاع ثابت» خارج شده و به تقلید از رزمندگان ایرانی سیاست «دفاع متحرک» را در عرصه نظامی در پیش گیرد. این موضوع باعث تحرک و انگیزه نظامیان عراقی می‌شد و در صورت اشغال مناطقی از ایران، می‌توانستند از حیثیت ازدست‌رفته در شکست‌هایشان در برابر ایران، دفاع کنند.

اهمیت فاو برای صدام به‌طوری بود که می‌گفت «اگر نصف عراق منهدم شود، باید منطقه فاو پس گرفته شود.» [۱] این خواسته در شرایطی وجود داشت که نیرو‌های عراقی از دست‌یابی به چنین هدفی ناتوان بودند. به همین علت سیاست‌های جدیدی از سوی ارتش عراق در پیش گرفته شد که صدام با اشاره به تمرکز قوای ایران در جبهه «فاو» گفت

«[باید] اهداف دیگری را غیر از شهر فاو، در طول مرز یک هزار و ۲۰۰ کیلومتری تعیین و به نیرو‌های ایران حمله کنید. حالا ما به این نتیجه رسیده‌ایم که اگر ارتش ما حمله نکند، نیرو‌های ایران حمله می‌کنند و اگر در یک منطقه پدافند کنیم، پس از چند روز به همان اندازه تلفات می‌دهیم که معمولاً در حمله می‌دهیم؛ بنابراین بهترین راه را در این یافتیم که فعلاً از فاو صرف‌نظر کنیم و در سایر جبهه‌ها به نیرو‌های ایرانی حمله کنیم» [۲]

برای اجرای چنین تصمیمی از سوی عراق اهداف و دلایل مختلفی، ازجمله؛ ۱- جبران بخشی از شکست سیاسی در فاو، ۲- خارج شدن از انفعال و به دست گرفتن ابتکار عمل در جنگ، ۳- بازسازی روحی روانی نظامیان عراقی و حل مشکل افکار عمومی، ۴- تجزیه کردن توان سپاه و ممانعت از اجرای عملیات در آینده [۳] قابل‌ذکر است.

اولین تحرکات عراق در سیاست جدید موسوم به استراتژی «دفاع متحرک» از تاریخ ۱۳۶۴/۱۲/۲۳ آغاز شد که می‌توان به مجموعه عملیات زیر اشاره کرد.

جدول ۱- مجموعه حملات عراق به ایران در راستای استراتژی «دفاع متحرک»

جدول ۱ – مجموعه حملات عراق به ایران در راستای استراتژی «دفاع متحرک»

ردیف

منطقه موردتهاجم

تاریخ

1

منطقه عملياتي والفجر۹

۱۶ /۱۲ /۱۳۶۴

2

ارتفاعات دربنديخان

۱۳۶۵/۰۱/۱۶

3

ارتفاعات سومار

۱۳۶۵/۰۱/۲۲

4

ارتفاعات منطقه لولان

۱۳۶۵/۰۲/۰۵

5

منطقه فكه (پيچ انگيزه، شرهاني، بجليه)

۱۳۶۵/۰۲/۱۰

6

ارتفاعات حاج عمران

 ۱۳۶۵/۰۲/۲۴

7

مهران

۱۳۶۵/۰۲/۲۷

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حمله به مهران، نقطه اوج استراتژی دفاع متحرک عراق بود و با پیروزی اولیه عراق، فرماندهان عراقی استراتژی جدید خود را به‌صورت علنی آشکار کردند. منطقه مهران در تاریخ ۱۳۶۵/۰۲/۲۷ مجدداً توسط نیرو‌های عراقی اشغال شد و تبلیغات گسترده‌ای نیز برای این اشغالگری از طرف رسانه‌های عراقی صورت گرفت تا وجهه نظامی خود را پس از شکست در فاو ترمیم کنند و با بزرگ‌نمایی، بتوانند با وعده تخلیه مهران، فاو را در اختیار بگیرند. نیرو‌های عراقی اعلام نمودند که تنها در مقابل عقب‌نشینی قوای ایران از مناطق عراق، به‌ویژه فاو، مهران را پس خواهند داد. [۴] در این زمینه شعار رزمندگان عراقی جالب‌توجه بود که می‌گفتند «مهران مهریه فاو است». [۵]

در این زمینه رادیو بغداد اهداف صریح حکومت عراق را از اشغال مهران چنین تشریح کرد:

«ما از همین لحظه آماده عقب‌نشینی مشروط از شهر مهران به یکی از این دو صورت می‌باشیم؛ ایران اصل عقب‌نشینی سراسری و کامل و غیرمشروط دو طرف به مرز‌های بین‌المللی و عدم دخالت در امور داخلی را بپذیرد یا ایران عقب‌نشینی از مثلث فاو در برابر عقب‌نشینی عراق از شهر مهران را قبول کند.» [۶]

در چنین شرایطی نیرو‌های ایرانی آگاه بودند که با توجه به اهمیت نظامی و استراتژیک فاو، همه تلاش‌ها و هدف اصلی عراق بازپس‌گیری این منطقه هست، اما مهران نیز باید از اشغال دشمن آزاد می‌شد. آن‌ها در یک چالش جدیدی قرار داشتند؛ اینکه تمام تلاش و توان خود را صرف حفظ «فاو» کنند یا با آزادسازی منطقه مهران استراتژی دفاع متحرک عراق را بی‌اثر کنند!

از دست دادن مناطق مرزی، اثرات سوء بر روحیه نیرو‌ها و نیز تبعات بدی به دنبال داشت و چنین ضرورت‌های سیاسی و نظامی برای بازپس‌گیری مهران بود که حتی امام خمینی (ره) مکرراً پیگیر این مسئله بودند، به‌طوری‌که دو بار به مسئولان جنگ فرمودند: «پس مهران چه شد؟» [۷]

این موضوع باعث شد تا فرماندهان نظامی تلاش بیشتری در این زمینه داشته باشند و انجام این عملیات به‌صورت غافلگیرانه و سریعی انجام شود. به‌طوری‌که اسیران عراقی درباره غافل‌گیر شدن خود در این عملیات گفتند «ما اصلاً آمادگی نداشتیم که شما حمله کنید. ما می‌دانستیم که شما به مهران حمله می‌کنید ولی نه به این زودی. وقتی شما حمله کردید ما فکر کردیم ایذایی است.» [۸]

انجام عملیات کربلای ۱ در میدان نبرد مستقیم به آزادسازی منطقه مهران و در میدان نبرد غیرمستقیم، به حفظ فاو منجر شد و موفقیت در این عملیات نیز باعث شکست سیاست نظامی دفاع متحرک عراق شد.

در تائید این ادعا حتی رسانه‌های خارجی ازجمله خبرگزاری فرانسه در پی آزادسازی شهر مهران، گزارش داد: «ناظران در خلیج‌فارس عقیده دارند که اشغال مهران به دست قوای ایران، شکست‌پذیری رژیم عراق به‌ویژه استراتژی نظامی جدید آن موسوم به دفاع متحرک است.» [۹]

منابع

[۱]- روزشمار، ج ۱/۴۲، ص ۲۱

[۲]- روزشمار، ج ۱/۴۲، ص ۲۱

[۳]- تنبیه متجاوز، حسین اردستانی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، ۱۳۷۹، ص ۲۱۲.

[۴]- عملیات کربلای ۱ (آزادی مهران، شکست استراتژی دفاع متحرک عراق)، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، ۱۳۸۴، ص ۲۱.

[۵]- روزشمار، ص ۲۵

[۶]- روزشمار، ج ۱/۴۲، ص ۲۷

[۷]- عملیات کربلای ۱، ص ۲۲.

[۸]- همان، ص ۲۴-۲۵.

[۹]- همان، ص ۴۰.

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

«عملیات کربلای ۱»؛ سدی مقابل بازپس‌گیری فاو توسط ارتش بعثی بیشتر بخوانید »