فاطمه بنت اسد

گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس ـ رسول حسنی؛ ولادت امام علی (ع) در سیزدهم رجب سال ۳۰ عام‌الفیل رخ داده است. بنا به نقل علمای شیعه و گروه زیادی از اهل سنت، ولادت آن حضرت در کعبه اتفاق افتاده است. این جریان از اختصاصات آن حضرت بوده و در تاریخ بشریت سابقه نداشته و بعد از آن نیز تکرار نشده است.

پدر آن حضرت، ابوطالب است که با عبدالله پدر پیامبر (ص)، برادر تنی و مادرشان فاطمه بنت عمرو بن عایذ مخزومی بود. ابوطالب کسی بود که بعد از رحلت ابوطالب سرپرستى حضرت محمد (ص) را بر عهده گرفت و، چون آن حضرت به پیامبری رسید از او حمایت کرد.

مادر آن حضرت نیز، فاطمه بنت اسد بود و حضرت علی (ع) و برادران و خواهرانش، نخستین کسانی بودند که هم از سوی پدر و هم از سوی مادر هاشمی بودند.

فاطمه بنت اسد از جمله بانوان گروه نخست بود که به پیامبر (ص) ایمان آورد و مسلمان شد و رنج‌های ایام حضور در مکه را به همراه همسر و خانواده‌اش متحمل شد و در هنگام هجرت، وی نیز به مدینه هجرت کرد و در همین شهر رحلت کرد. پیامبر (ص) دستور داد تا با پیراهن خود وی را کفن کنند و اقرار به ولایت فرزندش علی بن ابی‌طالب (ع) را به وی تلقین کرد.

ولادت امام علی (ع) در کعبه

روزی عباس بن عبدالمطلب با یزید بن قعنب و با گروهی از بنی هاشم و جماعتی از قبیله بنی‌العزی در برابر خانه کعبه نشسته بودند، ناگاه فاطمه بنت اسد به مسجد درآمد، در حالی که به علی (ع)، نه ماه باردار بود و او را درد زائیدن گرفته بود. پس در برابر خانه کعبه ایستاد و نظر به جانب آسمان افکند و گفت:

«پروردگارا! من ایمان آورده‌ام به تو و به هر پیامبر و رسولی که فرستاده‌ای و به هر کتابی که نازل کرده‌ای و تصدیق کرده‌ام به گفته‌های جدم ابراهیم (ع) که خانه کعبه را بنا کرده است، پس درخواست می‌کنم از تو به حق این خانه و به حق آن کسی که این خانه را بنا کرده است و به حق این فرزندی که در شکم من است و با من سخن می‌گوید و به سخن گفتن خود مونس من شده است و یقین دارم که او یکی از آیات جلال و عظمت تو است که آسان کنی بر من ولادت او را.»

عباس و یزید بن قعنب گفتند که، چون فاطمه از این دعا فارغ شد، دیدیم که دیوار عقب خانه شکافته شد. فاطمه از آن رخنه داخل شد و از دیده‌های ما پنهان شد، پس شکاف دیوار به اذن خدا به هم پیوست و ما، چون خواستیم در خانه را بگشاییم چندان که سعی کردیم، در گشوده نشد. دانستیم که این امر از جانب خدا واقع شده و فاطمه سه روز در اندرون کعبه ماند.

اهل مکه در کوچه‌ها و بازار‌ها این قضیه را نقل می‌کردند و زن‌ها این حکایت را یاد می‌کردند و تعجب می‌کردند. تا روز چهارم رسید، پس همان موضع از دیوار کعبه که شکافته شده بود دیگر باره شکافته شد، فاطمه بنت اسد بیرون آمد و فرزند خود علی (ع) را در دست خویش داشت و می‌گفت:

«ای گروه مردم! به درستی که حق تعالی برگزید مرا از میان خلق خود و فضیلت داد مرا بر زنان برگزیده که پیش از من بوده‌اند. زیرا که حق تعالی برگزید آسیه دختر مزاحم را و او عبادت کرد حق تعالی را پنهان در موضعی که عبادت خدا در آن جا سزاوار نبود، مگر در حال ضرورت یعنی خانه فرعون و مریم دختر عمران را حق تعالی برگزید و ولادت عیسی (ع) را بر او آسان کرد و در بیابان درخت خشک را جنباند و رطب تازه از برای او از آن درخت فرو ریخت.

حق تعالی مرا بر هر دو فضیلت داد و همچنین بر جمیع زنان عالمیان که پیش از من گذشته‌اند. زیرا که من فرزندی آورده‌ام در میان خانه برگزیده او و سه روز در آن خانه محترم ماندم و از میوه‌ها و طعام‌های بهشتی تناول کردم و، چون خواستم که بیرون آیم در هنگامی که فرزند برگزیده من بر روی دست من بود، هاتفی از غیب مرا ندا کرد که:‌ای فاطمه! این فرزند بزرگوار را علی نام کن، به درستی که منم خداوند علی أعلی و او را آفریده‌ام از قدرت و عزت و جلال خود و بهره کامل از عدالت خویش به او بخشیدم و نام او را از نام مقدس خود اشتقاق نموده‌ام و او را به آداب خجسته خود تأدیب نموده‌ام و امور خود را به او تفویض کرده‌ام و او را به علوم پنهان خود مطلع کرده‌ام و در خانه محترم من متولد شده است و او اول کسی است که اذان خواهد گفت بر روی خانه من و بت‌ها را خواهد شکست و آن‌ها را از بالای کعبه به زیر خواهد انداخت و مرا به عظمت و مجد و بزرگواری و یگانگی یاد خواهد کرد.

اوست امام و پیشوا بعد از حبیب من و برگزیده از جمیع خلق من محمد (ص) که رسول من است و او وصی او خواهد بود. خوشا حال کسی که او را دوست دارد و یاری کند او را و وای بر حال کسی که فرمان او نبرد و یاری او نکند و انکار حق او کند.»

ولادت حضرت علی در منابع اهل سنت

ولادت حضرت علی (ع) در کعبه در بسیاری از منابع اهل سنت نیز ذکر شده است. شیخ آقابزرگ تهرانی در موسوعه کتابشناسی الذریعه از کتابی با نام «علی و الکعبه» یاد می‌کند که مهدی بن محمدتقی بن ابراهیم نقوی آن را نگاشته است و با استفاده از ۲۲ کتاب از کتب علمای اهل سنت ثابت نموده است که آن حضرت در کعبه متولد شده است.

علامه امینی به تفصیل پیرامون ولادت علی (ع) در کعبه بحث کرده و از جمله از حاکم نیشابوری عالم برجسته اهل سنت، در کتاب مستدرک علی الصحیحین قل می‌کند که گفته است اخبار به تواتر رسیده که فاطمه بنت اسد، علی (ع) را در درون کعبه به دنیا آورد؛ و از گنجی شافعی در کتاب «کفایه» نقل کرده که از طریق ابن نجار از حاکم نیشابوری روایت نموده که گفته است: «امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب در مکه در خانه خدا، شب جمعه سیزدهم ماه رجب سی سال گذشته از عام‌الفیل متولد شد. نه قبل و نه بعد از وی مولودی در بیت‌الله الحرام جز او متولد نشد و این کرامتی برای آن حضرت بود به خاطر مقام با عظمت او بود.

به پیروی از وی، احمد بن عبدالرحیم دهلوی مشهور شاه، ولی الله پدر عبدالعزیز دهلوی مصنف کتاب تحفه اثنی عشریه در کتاب ازالة الخفاء نوشته است: اخبار متواتر است که فاطمه دختر اسد امیرالمؤمنین علی را در درون کعبه به دنیا آورد. آن حضرت در روز جمعه سیزدهم ماه رجب سی سال بعد از عام‌الفیل در کعبه متولد شد و هیچ کس جز او نه قبل و نه بعد از وی در کعبه متولد نشد.

سیدمحمود آلوسی صاحب تفسیر روح‌المعانی در کتاب شرح قصیده عینیة عبدالباقی افندی عمری ص ۱۵ در ذیل این بیت قصیده او در مدح مولای متقیان: «انت العلی الذی فوق العلی رفعا، ببطن مکة عندالبیت اذ وضعا» می‌نویسد: این که امیر (ع) در خانه خدا متولد شده، در دنیا امری مشهور و در کتب فرقین سنی و شیعه ذکر شده است. تا آنجا که می‌گوید: جز او کسی در خانه خدا متولد نشده و چقدر مناسب است که امام ائمه در محلی که قبله مسلمین است متولد شود.

منابع:

منتهی الآمال / شیخ عباس قمی

الارشاد / شیخ مفید

انتهای پیام/161