فرشچیان

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار تجسمی خبرگزاری فارس، «پرویز اسکندرپور خرمی»، طراح فرش و ضریح، هنرمند نگارگر و استاد دانشگاه‌های سوره و تربیت مدرس، ابتدای هفته جاری به علت بیماری کرونا در ۶۱ سالگی درگذشت. 

او در دهه ۸۰ رئیس موزه فرش بود، همچنین طراحی ضریح‌های حضرت مسلم‌بن عقیل(ع) در کوفه و حبیب بن مظاهر در کربلا را انجام داد.

به بهانه درگذشت این هنرمند متعهد، امیر عبدالحسینى پژوهشگر و مدرس هنر متنی به شرح زیر نوشته و در اختیار خبرگزاری فارس قرار داده است:

 

پرویز اسکندرپور در کنار «ساکاموتو کنگو» رئیس موزه ابریشم ژاپن، اردیبهشت ۱۳۸۹

به نام خدایی که می‌میراند و دوباره زنده می‌سازد

یک نفس کافی‌ست در آیینه ناپیدا شدن
زان سپس هر جا به هر صورت پدیداریم ما

حالا در مقابل نام استاد پرویز اسکندرپور خرّمی، عنوان «زنده‌یاد» هم نقش بسته است. این عنوان، تشریفاتی و از سر مجامله نیست، بلکه به حقیقتی مسلّم اشاره‌ دارد. چرا که او با آن همه نقش و نگار ماندگار، در یادها و خاطره‌ها زنده می‌ماند. خاصه آنکه سال‌ها در طراحى فرش و ضریح و صحن و سراى حرم اهل بیت (ع) به هنرنمایی‌های یکه و ممتاز و طرح و نقش‌هایی پرداخت که علاوه بر وفاداری به سنت‌های هنری، در عمق ارادتش به امامان معصوم ریشه داشت.
اگر چه این روزها داغ بر داغ و اندوه بر اندوه به جان و دلمان نشسته؛ اما غم مضاعف آن که نمی‌توانیم عزیزان سفر کرده را شایسته و بایسته به سرای ابدیت مشایعت کنیم و هنرمندانِ جانمان در غربت و مظلومیت در دل خاک آرام می‌گیرند. اما غربتِ جناب اسکندرپور برای ما سنگین‌تر است که ایشان حتی در زمان حیات نیز بسان امامش حضرت سیدالشهداء (ع) مظلوم و ناشناخته زیست.
او هنر را فراتر از فُرم و مهارت و تکنیک به معنای فضیلت می‌دانست و برایش اخلاق در هنر مهم ترین اصل هنرمندی قلمداد می‌شد. دوستانش نمونه‌ها و مصادیق زیادی از این ادعا در خاطر دارند. یکى این که ۳۰ ماه بدون حقوق به عنوان رئیس موزه فرش فعالیت داشت و روا نمی‌دانست که در آن مسند از حقوقش حرف بزند و براى خود مطالبه‌اى داشته باشد.

 

* در طراحی ضریح، به نفع استاد فرشچیان کنار کشید

پرویز اسکندرپور طراحى ضریح حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) را با تمام جزییات به پایان رسانده و آماده اجرای ضریح بود. اما او باور داشت که برای کار اهل بیت نباید از هیچ جستجو و مشورتی دریغ کرد و از همین روی برای افزودن به عیار و کیفیت اثر به نزد جناب استاد محمود فرشچیان رفت و طرح خود را به محضرشان ارائه داد. جناب فرشچیان ضمن تحسین جناب اسکندرپور فقید و تأیید طرح او، در جمله‌ای می‌گوید که همیشه دوست داشته ضریح حضرت عبدالعظیم(ع) را طراحی کند. همین جمله کوتاه کافی بود تا پرویز اسکندپور از ادامه کار صرف نظر کند. هر چه دوستان به او گفتند که این طرح، افتخار و عنایت بزرگی است و حتی جناب فرشچیان که خود ضریح حضرات معصوم به ویژه ضریح مقدس امام رئوف حضرت علی بن موسی الرضا(ع) را طراحی و اجرا کرده، راضی نیست که شما کار را ادامه ندهید، اما در ساحت هنر و معرفت، اخلاق و ادب و مرامِ استاد و شاگردی برای اسکندرپور جایگاه والایی داشت و معتقد بود که حتی رضای خدا در آن است که جناب استاد فرشچیان به این افتخار دیگر هم مزیّن شوند.

 

روزی دیگر را به یاد دارم که در سفر شیراز برای حضور در کارگاه عملی با این هنرمند هم‌سفر و در اتاقی از هتل اقامت داشتم. صبح که از خواب برخاستم جناب استاد در اتاق نبود و پس از دقایقی متوجه آن شدم که این مرد بزرگ شبانگاه از اتاق خارج و در قسمت دیگری از هتل محل اقامت به استراحت پرداخته تا مبادا صدای احتمالی خر و پف او، مرا بیدار کند.

اکنون دیگر این نگارگر فاضل از دنیاى فانى به جهان باقى طى طریق کرده و نیک می‌دانیم که رفتن این هنرمند، به معناى فقدان او نیست. هنرمند همواره و هنوز با آثار و خاطراتش زنده و حاضر است. چنان‌که استاد اسکندرپور نازنین ما نیز زنده است و تنها از سرزمینى موقت، به ساحتى ایمن‌تر، آرام‌تر و رنگین‌تر سفر کرده است. با نقش‌هاى ماندگار و خاطرات ارزشمندی که از خود در این دیار به یادگار گذاشته است.
زنده‌یاد پرویز اسکندرپور هنرمندى توانمند، استادی ارجمند، آموزگارى مهربان و از پیشگامان هنر طراحی سنتی و نگارگری معاصر ایران بود که تأثیرات قابل توجهى در عرصه طراحی و بازسازی و نگهداری عتبات اهل بیت عصمت و طهارت بر جاى گذاشته است.
اکنون که او به دیدار مولایش به سرزمین ابدی سفر کرده است، امید داریم که شفاعت امامان معصوم و مردان نیک خدا همراهش باشد. نیز این وظیفه بر ذمه‌ ماست که اندوه خود را اعلام داشته و آرزو کنیم که این روزهای سخت، به شتاب بگذرد و بدانیم که این مهربانِ فقید همواره در دل ما زنده است و در فراغش به نقل از شاعر و نقاش فقید معاصر سهراب سپهری بزرگ بگوییم:
«بزرگ بود و از اهالى امروز بود
و با تمام افق‌هاى باز نسبت داشت
و لحن آب و زمین را چه خوب مى‌فهمید»

 انتهای پیام/

منبع خبر

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار تجسمی خبرگزاری فارس، سیدعلیرضا ذاکری، طراح گرافیک و نقاش پیشکسوت در سالروز شهادت حضرت رضا(ع)، خاطره‌ای از مراسم افتتاح مرکز فرهنگی و انتشارات فرهنگسرا با حضور استاد محمود فرشچیان (سال ۱۳۷۵ در مشهد) نقل کرده است:

 

 

اواخر خردادماه سال ۱۳۷۵، یک روز آقای مرحوم مهدیزاده، که از دوستان و رییس انجمن خوشنویسان استان خراسان بود، به من گفتند عصر پنچشنبه در مراسمی تقریبا خصوصی استاد فرشچیان به همراه الهی قمشه‌ای حضور دارند، شما هم خواستید تشریف بیاورید! من آن ایام که ۲۸ سن داشتم، می‌دانستم دیدار با استاد فرشچیان چقدر مغتنم است و لذا بعدازظهر آن پنجشنبه با اشتیاق کامل برای دیدن استاد فرشچیان به ساختمانی در بلوار مدرس مشهد رفتم که مراسم در آنجا برگزار می‌شد.

آنجا با آقای مهدیزاده همراه بودم. در سالنی تعداد صندلی چیده شده بود و استاد فرشچیان رفتند پشت تریبون! من از همان ابتدا در ذهنم بود دو پرسش از استاد فرشچیان داشته باشم. روی کاغذی کوچک دو سوالم را نوشتم و دادم که بدهند به استاد. آقای مهدیزاد آرام از من پرسیدند چیز بدی که ننوشتی؟! به ایشان اطمینان دادم که نگران نباشند. استاد وقتی کاغذ را گرفتند عینکشان را زدند و کاغذ را خواندند. بلافاصله پرسیدند این سوالات را چه کسی پرسیده؟ من که اواسط جمعیت بودم، گفتم من پرسیدم استاد. ایشان گفتند بیا اینجا! از جا بلند شدم. نگاه نگران آقای مهدیزاده را دیدم و لبخندی زدم و رفتم پشت تریبون نزد استاد. استاد سلام کردند و گفتند خودت را معرفی کن، چه کسی هستی و سوالات را خودت بخوان.

من آرامش کامل داشتم و نگران نبودم. گفتم فلانی هستم  طراح و نقاش و دبیر هنری روزنامه قدس و سوالاتم را خواندم. سوالاتم این بود: استاد فرشچیان، همیشه مرسوم بوده که میناتوریست‌ها در آثار خود چهره اهل بیت را با نور یا پوشیه نشان می‌دادند. شما چهره حضرت رضا علیه‌السلام را از کجا دیدید و در تابلوی ضامن آهو ترسیم کردید؟ سوال دوم هم این بود که چرا در آثار شما از موضوعات روز مثل دفاع مقدس کمتر دیده می‌شود؟

استاد تشکر کردند و گفتند شما بفرمایید بنشینید. سپس گفتند: ببینید ایشان روزنامه‌نگار است و سوالی پرسیده و پاسخشان را می‌دهم و خدای ناکرده قصد تعریف از خود ندارم. استاد با حالی خاص که کم‌کم می‌شد قطرات درشت اشک را دید که از گوشه چشم‌شان جاری می‌شود، شروع کردند و گفتند که سال ۵۹ برای عمل قلب به آمریکا رفته بودم. دکترها اصرار داشتند که حتماً عمل قلب انجام دهم و چندین نوبت آزمایش گرفتند و من در این فواصل متوسل بودم به امام هشتم که «آقا کمکم بفرمایین». در آخرین آزمایش قبل از عمل که باید انجام می‌شد، دکترها شگفت‌زده من را خواستند و گفتند که شما طی این مدت نزد کدام دکتر دیگر رفته‌ای و خود را مداوا کردی؟! هر چه به دکترها گفتم من جایی نرفتم، شما چه می‌گویید؟ آنها باور نمی‌کردند و به من گفتند که قلب شما کامل سالم است و نیازی به عمل ندارد. شما درمان شده‌اید!

استاد با حال خاصی گفتند که به دکترها گفتم من نزد دکتر اصلی رفته‌ام! استاد با حال منقلب ادامه دادند که پس از این اتفاق در همانجا که برای طولانی مدت در هتل بودم، تصمیم گرفتم تابلوی «ضامن آهو» را بکشم. تابلو ۶ ماه طول کشید. وقتی به قسمت‌های چهره مبارک حضرت امام رضا علیه السلام که رسید، به دلم افتاد که تمثال حضرت را بکشم. لذا متوسل شدم و همان شب در خواب صورت مبارک حضرت را دیدم و ایشان با مهربانی فرمودند من  را ببین و بکش! استاد گفتند وقتی بیدار شدم، چیزی از چهره مبارک حضرت در ذهنم نمانده بود. مجدد متوسل شدم و باز هم در شب دوم حضرت تشریف آرودند و این اتفاق تا سه شب تکرار شد و این افتخار را داشتم که چهره حضرت را در نور بکشم. استاد تاکید کردند که حالت کمرنگ و نوری که در صورت حضرت در تابلو هست با رنگ و قلم‌مویی طراحی شده و از ابزار ایربراش استفاده نکردم!

استاد در خصوص پرسش دومم هم گفتند که چند تابلو آماده انتشار دارند که رزمندگان را در آن آثار طراحی کرده‌اند.

انتهای پیام/

منبع خبر