در تهران در چند سال گذشته اجاره بها بالا رفته و بسیاری از شهروندان دیگر توان پرداخت اجاره بها را ندارد و مجبور هستند از تهران خارج شوند. به همین منظور ساخت مسکن استطاعت‌پذیر در دستور کار قرار گرفته است.
در خصوص نحوه فروش متری مسکن، شرایط واگذاری، نوسازی بافت فرسوده، پلاک های ناپایدار و … با سید مهدی هدایت رئیس سازمان نوسازی شهر تهران به گفت‌وگو نشستیم.
اعلام شده که قرار است مسکن به صورت متری در تهران به فروش برسد البته این طرح موافقان و مخالفانی دارد. بفرمایید که منظور از فروش متری مسکن در تهران چیست و این طرح در راستای چه هدفی قرار است اجرا شود؟
فرق بین مستاجران تهرانی با سایر شهرها/تورم در پایتخت بالاست/ مستأجرین نمی‌توانند به افزایش اجاره بی‌تفاوت باشند/ساخت مسکن استطاعت‌پذیر در دستور کار قرار گرفت
عموماً در شهر تهران تعداد مستأجرین زیاد است؛ البته در سایر شهرها هم اجاره‌نشینی وجود دارد اما در تهران بیشتر است. فرقی که بین مستأجرین تهرانی با سایر شهرها وجود دارد این است که در تهران تورم مسکن بالاتر است. تقریباً ما طی چند سال گذشته افزایش ۳۰ درصدی قیمت اجاره را داشته‌ایم و هر سال هم اضافه شده است و مستأجرین نمی‌توانند به این افزایش اجاره بی‌تفاوت باشند. به همین منظور ساخت مسکن استطاعت‌پذیر در دستور کار قرار گرفته است.
سرمایه گذاران راغب به سرمایه گذاری در بحث مسکن نیستند/قیمت دلار، سکه و مسکن در ۴۰ سال گذشته بیشترین رشد را داشته است
طی بررسی‌هایی که انجام داده‌ایم یکی از موضوعات مهم در تهران بحث مسکن است. در گذشته سرمایه‌گذاران زیادی در حوزه مسکن داشتیم که در حال حاضر راغب به سرمایه‌گذاری نیستند. براساس آماری که داریم نشان می‌دهد که در ۴۰ سال گذشته بیشترین نرخ بر روی سکه، دلار و مسکن بوده است و افزایش قیمت مسکن از سکه و دلار هم بیشتر بوده است. البته این موضوع دلایلی دارد. ما باید به بحث سرمایه‌گذاری مردم در بحث مسکن توجه کنیم.
بی اعتمادی مردم به پیش‌فروش ساختمان/بیشترین نقدینگی به سمت دلار و سکه رفت
مردم اعتمادی به بحث پیش‌فروش ساختمان چه به بخش دولتی چه خصوصی ندارند. آسیب‌هایی زیادی به اعتماد شهروندان در این بخش وارد شده است. به همین دلیل شهروندان بیشتر به سمت دلار و سکه رفته‌اند. ما تقاضای زیادی در بحث مسکن داریم در جامعه ما بیشترین نقدینگی وجود دارد و این جریان نقدینگی به هر سمتی برود قدری باعث بروز مشکل می‌شود و در برخی موارد به تهدید تبدیل می‌شود.
چرا باید مسکن متری به فروش برسد؟
حرکت منابع خرد مردم به سمت مسکن/عرضه فروش متری مسکن در بورس /ایجاد امید بین مردم برای صاحب‌خانه شدن
ما برای فروش متری مسکن دلایل مختلفی داریم و می‌خواهیم که منابع خرد مردم به سمت مسکن برود. اگر این اقدام انجام شود و اعتماد مردم در این زمینه به وجود بیاید می‌توانیم مسکن استطاعت‌پذیر ایجاد کرده و همچنین رونق ساخت‌وساز را ایجاد کنیم. ما به دنبال عرضه فروش متری مسکن در بورس هستیم. شهروندان به بورس اعتماد بیشتری دارند. در سازمان نوسازی شهر تهران در جهت مسکن استطاعت‌پذیر و سوق دادن منابع خرد و ایجاد امید بین مردم برای صاحب‌خانه شدن اقدام به فروش متری مسکن خواهیم کرد.
در گذشته فروش متری مسکن انجام شد اما موفق نبود. چه اقدامی انجام می دهید که این طرح موفق شود؟
نقاط قوت و ضعف طرح قبلی را درآوردیم/طی دو هفته آینده لایحه فروش متری مسکن آماده و به شورا ارائه می‌شود
قبلاً این اتفاق رخ داده بود اما تجربه ناموفقی بود. ما نقاط قوت و ضعف طرح قبلی را درآورده و تلاش می‌کنیم که این طرح موفق و به نفع مردم باشد. طی دو هفته آینده لایحه فروش متری مسکن آماده و به شورای اسلامی شهر تهران ارائه می‌شود.
به نظر شما مردم از این طرح استقبال می‌کنند؟
با همراهی شهرداری ها طرح جهادی مسکن نتیجه می دهد/ به دلیل افزایش اجاره بها مستأجرین از مناطق شمالی به سمت جنوب رفتند
هیچ برنامه مسکنی در کشور بدون همراهی شهرداری‌ها موفق نبوده است اگر طرح جهادی مسکن تا به امروز موفق نشد به دلیل این بود که شهرداری‌ها همراهی نکردند. حتماً باید شهرداری‌ها در بحث مسکن همراهی داشته باشند. نباید به شهروندان بی‌توجه باشیم. ببنید به دلیل افزایش اجاره بها مستأجرین از مناطق شمالی به سمت جنوب و بعد به حاشیه رانده می‌شوند. مثلاً شهروندی که می‌توانست سال گذشته در غرب تهران خانه‌ای اجاره کند امسال به دلیل افزایش نرخ اجاره‌بها دیگر نمی‌تواند هزینه‌ها را تأمین کند.
ما در تهران عموماً مسکن‌های اضافه‌مان در مناطق یک و دو که جزو مناطق برخوردار است وجود دارد و مسکن در آنجا مصرفی نیست بلکه سرمایه‌گذاری است. ما به دنبال مسکن برای مصرف‌کننده هستیم.
در خصوص چگونگی فروش متری مسکن در تهران توضیح دهید.
قبلا منابع حاصل از فروش متری مسکن در جای دیگری مصرف شد/ در بورس تضامین داده می شود/ حلقه مفقوده در بحث رونق مسکن فروش متری مسکن است
ما یکسری پروژه‌هایی خودمان در شهرداری داریم، زمین، سند و پروانه هم برای آن می‌گیریم. البته در حال حاضر برای فروش متری مسکن اقدامات اولیه انجام شده است. آسیبی که قبلاً در فروش متری مسکن رخ داد این بود که پیشرفت فیزیکی پروژه خوب نبود و منابع حاصل از فروش متری مسکن در جای دیگری مصرف شد و به درستی مدیریت نشد. اما تصمیم داریم در طرحی که قرار است اجرا کنیم تمامی عایدی‌ها از راه فروش متری مسکن صرف همین پروژه شود. در بورس هم تضامینی داده می‌شود و با این کار منابع خرد شهروندان به سمت مسکن حرکت می‌کند. حلقه مفقوده در بحث رونق مسکن فروش متری مسکن است.
شهروندان نگران هستند که این پروژه به موقع آماده نشود و سالیان سال طول بکشد و برخی می‌گویند آیا این مسکن‌ها سند دارد؟
استارت فروش متری مسکن زده شد/ درصورت تصویب فروش متری مسکن در شورا عرضه در بورس آغاز می شود
ما لوایحی در این زمینه داریم مشاورینی گرفته‌ایم تا موضوع را به صورت کامل بررسی کنند. پروژه‌هایی که در بورس عرضه می‌کنیم برای‌شان پروانه صادر می‌شود. ما استارت کار را زده‌ایم و فعلاً عرضه آغاز نشده است به محض اینکه طرح فروش متری مسکن در شورای اسلامی شهر تهران تصویب شود ما کار عرضه را آغاز می‌کنیم. در فروش متری مسکن مدل‌هایی داریم. از بخش خصوصی استفاده می‌کنیم و تأمین منابع صورت می‌گیرد. اگر بتوانیم یک الگوی موفق در تهران داشته باشیم قطعاً در سایر کلانشهرها هم می‌توان از آن استفاده کرد.
قیمت هر متر مربع فروش متری مسکن چقدر است؟
قیمت هنوز درنیامده است. قطعاً با نظر کارشناسان رسمی قیمت‌گذاری صورت می‌گیرد.
شهروندان چطور می‌توانند از جزئیات پروژه مطلع شوند؟
حتی مشخصات شیر آلات مسکن متری هم داده می شود/به صورت هفتگی روند پیشرفت فیزیکی پروژه در دسترس خریدار قرار می‌گیرد
پروژه را در سایت بارگذاری می‌کنیم و ریزترین مشخصات هم داده می‌شود. این کار در فضای بسیار شفافی انجام می‌شود. حتی مشخصات شیرآلات هم داده می‌شود تا فرد در یک نگاه کامل و جامع اقدام به خرید کندو قطعاً‌به صورت هفتگی روند پیشرفت فیزیکی پروژه در دسترس خریدار قرار می‌گیرد.
در چه بازه زمانی این مسکن‌ها تحویل داده می‌شود؟
پروژه حدوداً سه ساله است اما تلاش می‌کنیم که ظرف مدت کمتری پروژه را واگذار کنیم.
شهروندان فقط می‌توانند از یک پروژه خرید کنند؟
شهروندان می‌توانند یک متر یک متر صاحب خانه شوند/پروژه فروش متری مسکن ۳ ساله است
شهروندان می‌توانند در طول سه سال از پروژه‌های مختلف خرید کنند. ما بازارگردان داریم بعد از اتمام کار به شهروند اعلام می‌شود که مثلاً شما ۱۰ متر خانه خریده‌اید و واحد ما مثلاً ۴۵ متری است اولویت خرید به قیمت روز با شما است. اگر فرد بخواهد مسکن را می‌خرد اگر هم نخواست آن را می‌فروشد. افراد فرصت دارند تا اتمام پروژه خرید کنندو شهروندان می‌توانند یک متر یک متر صاحب خانه شوند و پول های سرگردان هم با این کار به سمت مسکن‌سازی سوق می‌یابد.
اگر دولت حمایت کند در مقطع کنونی فروش متری مسکن بسیار خوب است و حتی در تولید اشتغال هم کمک می‌کند.
محله الگو در تهران به کجا رسید؟ در این باره توضیح دهید.
اگر محله‌ای موفق باشد آسیب‌های اجتماعی هم کم می‌شود
در شهر تهران می‌خواهیم موضوعات محلات و محله‌محوری را در دستور کار قرار دهیم. اگر محله‌ای موفق باشد آسیب‌های اجتماعی هم کم می‌شود و اگر خدمات به میزان کافی در محلات ارائه شود دیگر شهروندان نیازی ندارند برای هر کاری به نقطه دیگر مراجعه کنند و با این امر میزان سفرهای غیر ضرور کاهش می‌یابد. ما می‌خواهیم سرزندگی را دوباره به محلات بازگردانیم.
از نظرات شهروندان در ایجاد محله الگو استفاده می‌کنیم
باید در محلات بحث معماری با رویکرد معماری ایرانی اسلامی در دستور کار قرار گیرد. برای طرح الگوی محله ب زمین‌های ۵ تا ۱۵ هکتار در محلات نیازمند هستیم. به عنوان پایلوت زمین ۱۲ هکتاری در منطقه ۱۹ به عنوان محله الگو در نظر گرفته‌ایم این محلات الگو تکثیر می‌شوند. در شهر تهران نیازهای هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت است. البته ما برای اجرای این طرح مسابقه‌ای برگزار کرده‌ایم و به نفر اول ۳۰۰ میلیون تومان جایزه می‌دهیم تا شهروندان ایده‌ها و نظرات‌شان ارائه کنند ما از نظرات شهروندان در ایجاد محله الگو استفاده می‌کنیم و به سمت احیای محلات حرکت می‌کنیم. البته ما به دنبال ساخت محلات جدید هستیم و می‌خواهیم محله‌سازی کنیم به صورتی که تمام زیرساخـت‌ها در آن فراهم باشد.
یکی از معضلات در سطح شهر تهران موضوع بافت فرسوده است بفرمایید در زمینه نوسازی بافت فرسوده چه اقداماتی صورت گرفته آیا دولت در این زمینه به وظایف قانونی خود عمل کرده است؟
بافت فرسوده بدون مشارکت مردم نوسازی نمی‌شود. اولین کاری که ما در این دوره مدیریت شهری انجام دادیم این بود که مشوق‌های نوسازی بافت فرسوده را تهیه و ابلاغ کردیم و در حال حاضر با وجود این مشوق‌ها شهروندان ترغیب بیشتری به نوسازی دارند و میزان تشکیل پرونده‌ها در این زمینه رشد داشته است.
تسهیلات نوسازی بافت فرسوده در تهران متوقف شد/دولت تسهیلات را آغاز و سقف وام مسکن را بالا ببرد/نوسازی بافت فرسوده برای محلات ارزش افزوده دارد
البته موانعی در زمینه نوسازی وجود دارد که یکی از آن تسهیلات بانکی است که متوقف شده است و مسئولین دولتی اعلام کردند، اعتبارشان در این زمینه به اتمام رسیده است. از وزیر راه و شهرسازی می‌خواهیم که ا ین تسهیلات فراهم شود. بافت فرسوده که یک تهدید به حساب می‌آید با نوسازی به یک فرصت تبدیل می‌شود و همه زیرساخت‌های مسکن در آن وجود دارد و نوسازی بافت فرسوده یک سیاست برد برد است. دولت وظایفی در ایجاد زیرساخت‌ها دارد البته ما هم برای توسعه زیرساخت‌ها اقداماتی انجام دادیم و سه همت می‌خواهد تا در بحث بافت فرسوده اقدامات زیرساختی انجام دهیم. دولت هم باید در بحث کمبود مدرسه، بیمارستان و … ورود کند اگر دولت براساس زیرساخت‌ها براساس وظایف قانونی عمل کند ما هم می‌توانیم به عنوان شهرداری ورود کرده و نوسازی بافت فرسوده را انجام دهیم قطعاً نوسازی بافت فرسوده برای محلات ارزش افزوده دارد. ما در سال گذشته ۱۵۰۰ میلیارد تومان به سمت ساخت پروژه‌های زیربنایی و خدماتی بردیم و تمام منابع حاصل از اجرای پروژه‌های مسکن را به سمت بافت فرسوده خواهیم برد شهردار تهران هم در زمینه نوسازی تأکید دارد.
البته ما یکسری پروژه‌های زیرساختی برای سال آینده تعریف کرده‌ایم که این پروژه‌ها بسیار در نوسازی بافت فرسوده کمک می‌کند ما می‌خواهیم زندگی را دوباره به بافت فرسوده برگردانیم و در محلات تحول ایجاد کنیم. ما از دولت می‌خواهیم که تسهیلات نوسازی بافت فرسوده را دوباره برقرار کند و همچنین میزان تسهیلات را افزایش دهد. سقف وام‌ها رشد و بهره آن کم شود. در حال حاضر بسیاری از سازندگان در صف بانک مسکن متوقف شده‌اند. اگر تسهیلات پرداخت شود نوسازی رونق بیشتری پیدا می‌کند.
ما چند هزار پلاک ناپایدار در تهران داریم؟
در تهران حدود ۲۰۰ هزار پلاک ناپایدار است که بخشی نوسازی و بخشی هم مانده است. البته این موضوع را هم بگویم که قبلاً شاخص بافت فرسوده در سه مورد بود اما در حال حاضر شاخص ها به ۲۷ مورد رسیده است و با این عمل میزان نوسازی بیشتر می‌شود و از این پس هم می‌خواهیم به جای بافت فرسوده بگوییم محدوده‌های هدف بازآفرینی می‌شوند.
