قامشلی

سرویس جهان مشرق _ به نظر می‌رسد پس از ۲ سال و نیم سکون و آتش بس، یکبار دیگر تنور جنگ در خاک سوریه روشن شده است.

از هفته گذشته بود که فرماندهی ارتش ترکیه از آغاز عملیاتی با عنوان “پنجه شمشیر” سخن گفت و مدعی شد در این دور حملات علاوه بر اینکه مواضع گروه تروریستی PKK در شمال عراق و سوریه هدف قرار خواهد گرفت، ارتش ترکیه اقدام به عملیات زمینی نیز خواهد کرد.

از زمان درگیری‌های سال ۲۰۲۰ میلادی، شبه نظامیان موسوم به “نیروهای دموکراتیک سوریه” یا SDF که با بی توجهی امریکا، مناطق تحت کنترل خود را در خطر اشغال توسط ارتش ترکیه می‌دیدند با ورود ارتش سوریه و نیروهای حافظ صلح روسی به خطوط تماس میان دو طرف موافقت کردند اما همچنان از تحویل اداره شهرهایی نظیر قامشلی، حسکه، کوبانی، منبج و تل رفعت به دولت دمشق خودداری کردند.

تردیدی نیست که مناطق تحت کنترل SDF همواره به عنوان مامن و مرکز عملیات گروه پ. ک.ک علیه ترکیه شناخته شده است؛ در واقع گروه های شبه نظامی کُرد عضو SDF شاخه سوری سازمان تروریستی حزب کارگران کردستان محسوب می شوند و طبیعتا هیچگاه حاضر به تخطی از دستورات و آرمان پ. ک.ک نخواهند بود؛ بدین ترتیب صبر آنکارا در خصوص فعالیت و حملات پرتعداد شبه نظامیان کُرد به خاک این کشور یا مناطق تحت کنترل گروه های تخت حمایت خود در شمال سوریه به سر رسیده و وعده انجام عملیات زمینی برای اخراج این گروهک ها از شمال سوریه داده شد.

اردوغان این بار به وعده خود عمل خواهد کرد؟

در میانه های ماه می میلادی بود که پس از چندین دور حملات موشکی و راکتی به مناطق حضور ارتش ترکیه در شمال سوریه، رجب طیب اردوغان از پایان صبر این کشور و آمادگی برای عملیات زمینی علیه مناطق حضور گروه YPG که شاخه سوری پ. ک.ک محسوب می شوند خبر داد.

مقامات ترکیه مدعی بودند سازمان دهی عملیات ها علیه مناطق تحت کنترل این کشور در سوریه، از منطقه تل رفعت انجام می شود؛ تل رفعت شهری در شمال استان حلب است که از سال ۲۰۱۶ توسط قوای دموکراتیک سوریه کنترل می شود؛ پس از سقوط منطقه عفرین در سال ۲۰۱۸، هزاران نفر از مردم این منطقه کردنشین همراه با صدها نفر از شبه نظامیان YPG وارد تل رفعت، منغ و مرعناز شدند که اکنون پایگاه اصلی آنها و هدف جدید ترکیه و قوای متحدش برای عملیات تهاجمی است.

عملیات به دلایل نامشخص در آن زمان اجرا نشد؛ وعده بعدی اردوغان در ماه جولای داده شد و آنها شروع به بمباران سنگین محدوده اطراف تل رفعت کردند اما باز هم خبری از عملیات زمینی نبوده و این موضوع به تاخیر افتاد.

اما پس از حادثه بمب گذاری استانبول که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از شهروندان ترک شد، آنکارا مسئولیت این عملیات را مستقیما علیه پ. ک.ک دانسته و مدعی شد فرد بمب گذار در خاک سوریه برای این موضوع آموزش دیده و اعزام شده است.

اینبار مقامات ترکیه عزم جدی تری برای اجرای عملیات زمینی علیه مناطق کردنشین شمال سوریه دارند؛ آنها حتی به فرماندهی ارتش روسیه در خاک سوریه نیز اعلام کردند که به هیچ عنوان حاضر به لغو عملیات نبوده و تهاجم زمینی به قصد اشغال منطقه تل رفعت قطعی است.

در روزهای گذشته بر اساس اعلام وزارت دفاع ترکیه 4 سرباز این کشور در نبرد با شبه نظامیان کرد کشته شده اند.

آیا شبه نظامیان کُرد از توهمات دیرینه خود دست برمی‌دارند؟

بر خلاف نبرد چریکی در بافت کوهستانی که در دهه های گذشته چالش ها و خسارات زیادی را برای ارتش ترکیه به همراه داشته است، یک گروه شبه نظامی با تجهیزات نظامی محدود در نبرد کلاسیک در مناطق بدون عوارض زمینی شانس چندانی برای موفقیت ندارند؛ این موضوعی است که رهبران و فرماندهان شبه نظامیان کرد سوری سالهاست از پذیرش آن سر باز می زنند.

پیش از اینکه حوادث نظیر سقوط منطقه عفرین رخ بدهد، بسیاری از رهبران سیاسی SDF تصور می کردند که کاخ سفید مانع از حمله متحد عضو ناتو خود به مناطق تحت کنترل آنها شده یا در برابر ترکیه اقدام نظامی خواهد کرد؛ گذر زمان و بی توجهی محض امریکا به تجاوزات مکرر ارتش ترکیه به شمال سوریه نشان داد این موضوع ناشی از درک ناصحیح و توهمات رهبران و فرماندهان کرد بوده است.

پیش از سقوط عفرین، تل ابیض، راس العین و … ارتش سوریه و فرماندهان روس بارها به مقامات کرد سوری پیشنهاد دادند تا با نصب پرچم سوریه در این مناطق و دعوت از نیروهای ارتش برای ورود به مرکز شهرها، مانع از حمله ترکیه و مزدورانش شوند؛ اما هر بار با مخالفت اکراد مواجه شدند.

آنها معتقد بودند می توانند در نبرد زمینی ارتش ترکیه را شکست داده و مانع از سقوط این مناطق شوند اما در بهترین حالت ۲ ماه (عفرین) و بدترین مورد تنها چند روز (تل ابیض تا راس العین) قادر به نبرد بودند و این مناطق همگی به دست ارتش ترکیه اشغال شدند.

اکنون نیز فرماندهی مرکزی ارتش روسیه به سران SDF پیشنهاد داد تا کنترل مناطق حاشیه بزرگراه بین المللی M-۴ را به ارتش سوریه واگذار کرده و مانع از تجاوز ارتش ترکیه شوند اما باز هم این خواسته منطقی، مغرورانه از سوی شبه نظامیان کرد رد شده است تا احتمالا تل رفعت، منبج و کوبانی نیز به زودی با سرنوشت عفرین مواجه شوند.