به گزارش مجاهدت از خبرنگار اخبار داخلی دفاع‌پرس، نامگذاری سال‌ها در جمهوری اسلامی ایران به‌طور رسمی توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی و اولین بار در پیام نوروزی سال ۱۳۷۸ رخ داد. در آن سال معظم‌له عنوانی را برای آن سال انتخاب کردند و پس از آن این نامگذاری به شکل یک سنت همه‌ساله تکرار می‌شود.
براساس قانون اساسی کشور، ترسیم و ابلاغ سیاست‌های کلی نظام و جهت‌گیری کشور بر عهده رهبری نظام است. این وظیفه از طرق مختلف به اجرا در می‌آید. سخنرانی‌ها، ابلاغ‌ها، نامه‌ها، دستور و در پاره‌ای موارد حکم حکومتی. اما یکی از روش‌ها و شیوه‌های ترسیم جهت گیری کلی نظام و مسئولان که حضرت امام خامنه‌ای آن را مطرح و دنبال کرده‌اند، همین انتخاب شعار و نامگذاری سال‌های مختلف بوده است.
نامگذاری سال‌ها از سوی رهبری بیش از سه دهه است که انجام می‌شود و از سال ۷۸ رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفت.
در سال‌های ابتدایی نامگذاری‌ها بیشتر جنبه مذهبی و اعتقادی داشت، مانند سال امام خمینی (ره)، سال امام علی (ع)، سال عزت و افتخار حسینی و سال پیامبر اعظم (ص)، ولی کم‌کم این نامگذاری‌ها رنگ و بوی اجرایی و اقتصادی به خود گرفت.
در حدود دو دهه اخیر این نامگذاری‌ها اغلب بر مساله اقتصاد بویژه با تاکید بر اقتصاد مقاومتی و تولید داخلی متمرکز بوده است.
آنچه در ادامه می‌خوانید، نام سال‌ها و دلایل نامگذاری آن از سال ۱۳۷۸ تا کنون است. همچنین رویکرد‌هایی که رهبر انقلاب از سال ۱۳۶۹ تا سال ۱۳۷۷ روی آن تاکید داشته اند نیز در این گزارش آمده است.
۱۳۶۹ تاکید بر «تحول درونی و اصلاح امور»
۱۳۷۰ تاکید بر «صبح روشنی»
۱۳۷۱ تاکید بر «تحکیم معنویت»
۱۳۷۲ تاکید بر «عدالت اجتماعی»
۱۳۷۳ تاکید بر «صرفه‌جویی»
۱۳۷۴ تاکید بر «وجدان کاری، انضباط اجتماعی، انضباط اقتصادی»
۱۳۷۵ تاکید بر «ضرورت پرهیز از اسراف و حفظ ثروت و منابع عمومی کشور»
۱۳۷۶ تاکید بر «توجه به معنویات و فضایل اخلاقی»
۱۳۷۷ تاکید بر «صرفه جویی و پرهیز از اسراف، قناعت و پایداری بر مواضع اسلامی و انقلابی»
۱۳۷۸ عنوان این سال «امام خمینی (ره)» نامگذاری شد، به دلیل مصادف بودن صدمین سال تولد امام خمینی (ره) عنوان سال به نام ایشان برگزیده شد.
۱۳۷۹ عنوان سال «امام علی (ع)» نامیده شد، چون دو عید غدیر طی سال شمسی وجود داشت، نام امام علی (ع) برای سال انتخاب شد.
۱۳۸۰ «اقتدار ملی و اشتغال‌آفرینی» عنوان این سال بود، با همزمانی تحولات منطقه‌ای و گسترش نا امنی پیرامون کشور عنوان اقتدار ملی و اشتغال آفرینی برگزیده شد. در این سال در حوزه سیاست خارجی کشور عنوان «گفت گوی تمدن ها» از سوی رئیس جمهور وقت مطرح شده بود.
۱۳۸۱ سال «عزت و افتخار حسینی» شد، چراکه همانند سال ۷۹ ایام عزاداری محرم دوبار در سال شمسی قرار گرفته بود و فروردین آن سال رنگ و بوی حسینی در کشور موج می‌زد.
۱۳۸۲ سال «خدمت‌گزاری» نام گذاری شد. در عین حال باید اشاره کرد که حمله نظامی آمریکا به عراق در ابتدای این سال از جمله مهمترین تحوالات منطقه بود.
۱۳۸۳ به عنوان سال «پاسخگویی» انتخاب شد. این سال آخرین سال دولت اصلاحات بود و بسیاری از دستگاه‌ها و نهاد‌ها اطلاعات و گزارش فعالیت‌های خود را به مردم ارائه کردند.
۱۳۸۴ سال «همبستگی ملی و مشارکت عمومی» نام نهاده شد. این سال مصادف بود با تهدیدات ایالات متحده و کشمکش اروپا و جمهوری اسلامی بر سر فعالیت‌های هسته‌ای. این امر موجب شد تا رهبر انقلاب مطبوعات، احزاب و سیاست‌مداران داخلی را به نوعی همبستگی و دوری از مناقشات داخلی دعوت کند و با توجه به انتخابات ریاست جمهوری این سال را سال همبستگی ملی و مشارکت عمومی نام نهادند.
۱۳۸۵، این سال به نام «پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله)» معرفی شد؛ چراکه در سال گذشته موجی از تحرکات و توهین‌ها به مقدسات اسلامی شکل گرفت که در راس آن‌ها توهین نشریات دانمارکی به پیامبر اسلام (ص) بود و همچنین دوبار در سال شمسی رحلت حضرت محمد (ص) قرار گرفت.
۱۳۸۶ سال «اتحاد ملی، انسجام اسلامی» بود. حضرت آیت الله خامنه‌ای در پیام نوروزی‌شان فرمودند: «با نگاه به حوادث و مسائل جهانی بروشنی درمی‌یابیم که دشمنان ملت ایران درصدد آنند که دشمنی خود را از دو راه با ملت ایران به تحقق برسانند یکی، ایجاد تفرقه در میان صفوف ملت؛ از بین بردن یکپارچگی ملت ایران؛ و دومی، ایجاد مشکلات اقتصادی و تلاش برای توقف ملت ایران در زمینه‌های گوناگون سازندگی کشور و رفاه عمومی خود». با توجه به این دو اولویت برای این سال نام اتحاد ملی، انسجام اسلامی برگزیده شد.
۱۳۸۷ عنوان «نوآوری و شکوفایی» نامی بود که برای این سال انتخاب شد؛ چراکه لزوم حرکت به سمت نوآوری و تبدیل علم به حرکت و اقدام در حوزه‌های اقتصادی و صنعتی باتوجه به سرانه بالای تولید علم در کشور به این نام نامگذاری شد.
۱۳۸۸ سال «حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف» بود. این سال اگرچه هم زمان بود با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری شد. اما رهبر انقلاب شعار سال را حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف انتخاب کردند. حوادث بعد از انتخابات سال ۸۸ از تحولات مهم و تاثیر گذار این سال بود که شاید شعار سال و تحقق آن را به حاشیه برد.
۱۳۸۹ با عنوان «همت مضاعف، کار مضاعف» نامگذاری شد. رهبر انقلاب در پیام نوروزی اشاره‌ای به حوادث سال گذشته ۸۸ داشتند و فرمودند: «برای اینکه بتوانیم بر طبق اقتضائات کشور و ظرفیت‌های کشور حرکت کنیم، احتیاج داریم به اینکه همت خودمان را چند برابر کنیم؛ کار را متراکم‌تر و پرتلاش‌تر کنیم» و بر همین اساس نام سال را همت مضاعف و کار مضاعف گذاشتند.
۱۳۹۰ از سوی رهبر انقلاب به عنوان سال «جهاد اقتصادی» نام گرفت. با شروع طرح هدفمندی یارانه‌ها و افزایش تحریم‌های بین المللی رهبر انقلاب ضرورت پرداختن به اقتصاد و مسائل پیرامون آن را از حد توصیه و تاکید بالاتر بردند و این سال را سال جهاد اقتصادی نامیدند و خواستار مجاهدت کلیه اقشار و نهاد‌ها در این زمینه شدند.
۱۳۹۱ را «تولید ملى و حمایت از کار و سرمایه ایرانى» نام نهادند؛ چون همراه با اوج گرفتن مشکلات اقتصادی و تحریم‌ها بود. به دلیل رکود اقتصادی و افزایش قیمت ارز تولیدات داخلی با مشکل دی مواجه شدند. مجموعه‌ای از این مسائل باعث نام گزاری سال جدید با عنوان تولید ملى و حمایت از کار و سرمایه ایرانى بود.
۱۳۹۲، این سال «حماسه‌ی سیاسی و حماسه‌ی اقتصادی» نام گرفت. طی این سال انتخابات ریاست جمهوری یازدهم برگزار شد و از طرفی مسائل اقتصادی عمده توجه مسئولان و مردم را به خود جلب کرده بود شاید به همین دلایل هم عنوان حماسه‌ی سیاسی و حماسه‌ی اقتصادی با رویکرد به انتخابات و اقتصادی و روحیه حماسی برای آن انتخاب شد.
۱۳۹۳ با عنوان «اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی» نام نهداه شد. حضرت آیت الله خامنه‌ای در پیام نوروزی این سال فرمودند: «مسئولین هم برای اینکه بتوانند کار را به‌درستی پیش ببرند، احتیاج به پشتیبانی مردم دارند. آن‌ها هم بایستی با توکّل به خدای متعال و با استمداد از توفیقات و تأییدات الهی و کمک مردمی، مجاهدانه وارد میدان عمل بشوند؛ هم در زمینه‌ی اقتصاد و هم در زمینه‌ی فرهنگ؛ لذا من شعار امسال را و نام امسال را این قرار دادم: اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و مدیریّت جهادی»
۱۳۹۴ سال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» بود. این سال همراه شد با پیگیری پرونده هسته‌ای و البته به نتیجه رسیدن آن. پس از ۱۲ سال توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ موسوم به «برجام» (برنامه جامع اقدام مشترک) به نتیجه رسید. همچنین انتخابات مجلس نیز در پایان سال باید برگزار می‌شد. با توجه به حضور دولت در عرصه‌های بین المللی و اقتصادی و لزوم حمایت و پشتیبانی مردم نام دولت و ملت، همدلی و همزبانی برای آن برگزیده شد.
۱۳۹۵ به نام «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» معرفی شد. رویکرد قریب به ۸ سال گذشته رهبر انقلاب در نامگذاری سال‌ها «اقتصادی» بود تا اینکه به مساله جهاد و مقاومت اقتصادی که برآیند آن «اقتصاد مقاومتی» شد، ختم شد. لزوم اقدام و عمل در ارتباط با مساله اقتصاد مقاومتی دلیل آن شد تا نام سال ۹۵ بر این محور نامگذاری شود.
۱۳۹۶ «اقتصاد مقاومتی، تولید – اشتغال» نام گرفت. در ادامه تاکید بر موضوع «اقتصاد مقاومتی» سال ۹۶ هم مشابه سال ۹۵ اقتصاد مقاومتی نام نهاده شد، اگرچه محور دوم شعار بر مساله تولید و اشتغال تاکید دارد؛ چراکه مهمترین مشکلات اقتصادی کشور طی سال‌های اخیر موضوع اشتغال و تولید بوده است، به همین دلیل بر مساله تولید و اشتغال با محوریت اقتصاد مقاومتی تاکید شد.
۱۳۹۷ سال «حمایت از کالای ایرانی»
١٣٩٨ سال «رونق تولید»
۱۳۹۹ سال «جهش تولید»: رهبر انقلاب در تشریح دلایل نامگذاری این سال، نیاز قطعی کشور به تولید، سال ۹۹ را سال «جهش تولید» نامگذاری کردند و خطاب به دست‌اندرکاران تأکید کردند: جوری عمل کنید که با جهش تولید، تغییری محسوس در زندگی مردم به‌وجود آید.
۱۴۰۰ سال تولید، پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها
۱۴۰۱ سال تولید، دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین
۱۴۰۲ سال مهار تورم، رشد تولید
بر این اساس در دو دهه اخیر شعار‌های ۱۵ سال به صورت مستقیم یا غیرمستقیم مربوط به موضوع اقتصاد بوده و شش سال نیز با تاکید بر مساله «تولید» نامگذاری شده است.
انتهای پیام/341
