قانون چک

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق به نقل از بانک مرکزی؛ آمنه نادعلی زاده به تشریح اصلاحیه قانون جدید چک پرداخت و افزود: با توجه به اینکه از ابتدای فروردین ۱۴۰۰ چک‌های جدید با رنگ متمایز (بنفش) باید در سامانه صیاد ثبت بشوند. تقریباً ۳۰ هزار فقره از این چک‌های جدید توسط بانک‌ها به مشتریان توزیع شده است و حدود ۲ میلیون فقره از این چک‌ها در سامانه صیاد ثبت شده است. روند ثبت چک در سامانه صیاد صعودی بوده است به گونه‌ای که در ابتدا روزی هزار فقره ثبت چک داشتیم که اکنون این رقم به روزانه ۱۰۰ هزار فقره ثبت رسیده است. طبق سرانه در ۲۴ ساعت، تقریباً در هر دقیقه ۷۰ فقره چک ثبت می‌شود.

وی اضافه کرد: از این تعداد چک‌ها که ثبت صدورش در سامانه صیاد اتفاق افتاده است، حدود ۶۶ درصدش توسط گیرنده‌ها و ذی نفعان چک تأیید شده است. بر این اساس روند تأیید چک صعودی بوده است، ولی لازم به تأکید است که گیرنده یا ذی‌نفع از پذیرش چکی که در سامانه صیاد ثبت نشده است، خودداری کند و الزاماً خود گیرنده و ذی‌نفع چک نیز تأیید آن را انجام دهد. با این کار هم از ثبت چک مطمئن می‌شود و هم مراتب تأیید خود را اعلام کرده است و اگر مورد تائیدش نبود در سامانه مراتب عدم تائیدش را اعلام کند؛ بنابراین فرآیند تأیید، امری با اهمیتی است که ذی‌نفع باید به آن توجه کند.

نادعلی زاده گفت: چک‌های ثبت نشده به لحاظ حقوقی در حکم تکه کاغذی بی‌ارزش نیست، چراکه در مراجع قضائی می‌توانند از آن استفاده کنند و روال پیگیری دارند. اما قانون اشخاص را مکلف کرده است در زمانی که چکی را صادر می‌کنند اطلاعات مربوط به گیرنده را در سامانه ثبت کنند و اگر این ثبت اتفاق نیفتد و گیرنده بدون ثبت این چک را دریافت کند، بانک نمی‌تواند وجه این چک را پرداخت کند و در این موارد کار به مراجع قضائی کشیده می‌شود.

سخنگوی اجرای قانون جدید چک افزود: به دلیل در دسترس نبودن اینترنت برای همگان و عدم امکان استفاده اقشار مختلف از اپلیکیشن‌های موجود اشاره، در مراحل اولیه ما شعب را موظف کرده‌ایم که عملیات مربوط به ثبت و تأیید چک را به نیابت از مشتریان انجام دهند و فرم‌های ویژه‌ای را نیز طراحی و به شعب ارسال کردیم و شعب نیز می‌توانند به نیابت از مشتری این فرم‌ها را دریافت کنند و عملیات ثبت و تأیید و انتقال چک را برای مشتری انجام دهند. به غیر از درگاه حضوری نیز بانک‌ها مکلف شده‌اند تا خودپردازهای خود را مجهز و فعال کنند که تمهیدات فنی این کار در حال تدارک است. در بانک مرکزی نیز انتقال و تأیید چک به صورت پیامکی را هم راه‌اندازی می‌کنیم متعاقب اینکه تست‌ها تمام شود و نتیجه تست‌ها موفقیت آمیز باشد، در خرداد از آن رونمایی خواهد شد.

نادعلی زاده گفت: دستگاه‌های خودپرداز هنوز به سامانه صیاد وصل نیستند و بانک‌ها در تلاشند تمهیدات فنی را فراهم کنند که بتوانند خودپردازهای خود را به این سامانه متصل کنند.

وی افزود: حقوقی‌ها، چون منحصراً از سمت بانک سرویس‌دهی می‌شوند، شرایط برداشت از حساب وجود دارد که این شرایط صرفاً در بانک نگهداری می‌شود و فقط بانک می‌تواند به مشتری حقوقی خودش سرویس را ارائه کند. به همین خاطر است که مشتریان حقوقی در زمان صدور چک از طریق اپلیکیشن سرویس‌دهی نمی‌شوند و از طریق اینترنت بانک و همراه بانک سرویس‌دهی می‌شوند. همچنین در تلاشیم تا برای دسترسی حقوقی‌ها به سامانه صیاد از طریق اپلیکیشن‌ها نیز تمهیداتی در نظر بگیریم.

نادعلی زاده ادامه داد: اگر ذی‌نفع چک بدون ثبت چک آن را بپذیرد متضرر خواهد شد. در این صورت صادرکننده چک بعد از این که فیزیک چک را تحویل داد ممکن است دیگر متقاعد نشود که در سامانه ثبت کند؛ بنابراین این قانون در حمایت از حقوق ذی نفعان است و بایستی ذی‌نفع برود استعلام بگیرد و کنترل کند که ثبت چک برایش اتفاق افتاده است یا خیر و مراتب تائیدش را اعلام کند. پس این یک وظیفه است که بر دوش ذی نفعان است و حسنش این است که صادرکننده‌ای که دارای چک برگشتی باشد نمی‌تواند چک را صادر کند؛ بنابراین ذی‌نفع اگر به این موضوع توجه کند و صادرکننده را ملزم کند که ثبت چک را برایش انجام دهد می‌تواند از این مزیت هم منتفع شود.

سخنگوی اجرای قانون جدید چک گفت: برخی شرکت‌ها روزانه هزار چک صادر می‌کنند و امکان ثبت گروهی وجود ندارد، لذا این‌ها هم باید سمت بانک‌ها سرویس دهی شود و بانک‌ها قاعدتاً باید شرایطی را برایشان مهیا کنند که امکان ثبت و تأیید گروهی برایشان فراهم شود و به تازگی هم چند بانک هم شروع کردند تا بتوانند این کار را انجام دهند، اما هنوز به صورت کامل اجرایی نشده است.