مبادلات تجاری

به گزارش مجاهدت از مشرق، «حمید نیرآبادی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در ازبکستان در مصاحبه با خبرنگاران شبکه‌های رادیویی «محله» و «ازبکستان ۲۴» و نشریه «حقیقت تاشکند» به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی گفت: امیدوارم در آینده نزدیک میزان مبادلات بازرگانی ایران و ازبکستان به ۲ میلیارد یورو برسد.

وی ادامه داد: انقلاب مردم ایران در ۱۱ فوریه ۱۹۷۹ با شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی به پیروزی رسید. این انقلاب بنابه گفته بسیاری از تحلیلگران و پژوهشگران، رهایی کشور از استبداد، وابستگی و استقلال در سیاست خارجی بود.

نیرآبادی اظهار داشت: مردم ایران با وجود تحمل ۸ سال جنگ تحمیلی و نابرابر و علیرغم جنگ اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه مختلف، امسال چهل و سومین سال پیروزی انقلاب خود را جشن می‌گیرند. اگر بخواهیم نگاهی به دستاوردهای انقلاب مردمی ایران طی بیش از ۴۰ سال گذشته داشته باشیم باید این پیشرفت‌ها را در چندین بعد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و علمی دسته بندی کنیم.

دستاوردهای سیاسی

سفیر ایران در ازبکستان خاطرنشان کرد: در جمهوری اسلامی ایران همه نهادهای سیاسی و تصمیم گیری بر اساس رای مردم شکل می‌گیرند. سیاست خارجی ایران یکی از مستقل ترین نهادها در جهان است که بر مبنای اصل سلطه ناپذیری و نفی سلطه‌گری، وحدت مسلمانان و حمایت از مظلومان تنظیم شده و همسایگان نقش ویژه‌ای در روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران دارند.

دستاوردهای اقتصادی

این دیپلمات ارشد بیان کرد: یکی از موضوعات مهم در رابطه با اقتصاد ایران خود اتکایی، تقویت صنایع داخلی و تلاش برای خروج از مرحله خام فروشی منابع طبیعی است. طی سال‌های گذشته علیرغم تحریم‌های ناعادلانه، جمهوری اسلامی ایران توانسته از یک واردکننده صنایع و تجهیزات مهندسی پیچیده به صادر کننده این محصولات تبدیل شود و به بومی سازی بسیاری از نیازهای خود اقدام نماید.

دستاوردهای حوزه بهداشت و درمان

نیرآبادی گفت: طی ۴ دهه گذشته، با برنامه ریزی در حوزه بهداشت، ضمن افزایش کادر درمان، ارتقای کیفیت آموزش پزشکی توانسته است به یکی از قطب‌های پزشکی منطقه تبدیل شود.

وی افزود: در حال حاضر ایران یکی از معدود کشورهایی است که دانش مطالعه سلول‌های بنیادی را در اختیار دارد و قطب درمان ناباروری در خاورمیانه است.

به گفته وی، بر اساس برخی آمار سالیانه نزدیک به ۳۰ هزار نفر، از سراسر دنیا، برای درمان و انجام جراحی‌های پیشرفته به ایران سفر می‌‎کنند.

دستاوردهای فرهنگی، علمی و فناوری 

سفیر جمهوری اسلامی ایران با اشاره به دستاوردهای فرهنگی، علمی و فناوری افزود: گسترش مدارس  و دانشگاه‌ها، افزایش پذیرش دانشجویان و در نتیجه افزایش سطح دانش عمومی مردم دستاورد مهم فرهنگی ایران است.

نیرآبادی گفت: در حال حاضر نرخ باسوادی در جامعه ایران بالای ۹۰ درصد است. طی سال‌های گذشته دانشجویان و دانش آموزان ایرانی بیش از ۵۰۰ مدال در المپیادهای مختلف کسب کرده‌اند. تعداد اختراعات ثبت شده بیش از ۲۶ هزار اختراع بوده است.

وی افزود: ارتقای جایگاه زنان و دختران در اجتماع و خانواده، یکی دیگر از دستاوردهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است. زنان ایرانی اکنون در عرصه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و ورزشی می‌درخشند که بسیاری از مدال آوران ورزشی ایران را بانوان تشکیل می‌دهند.

نیرآبادی اظهار داشت: دانشمندان ایرانی با حضور فعال در عرصه‌های علمی، توانسته‌اند در بسیاری از علوم و فناوری‎‌های سطح اول روز جهان، پیشرفت‌های چشمگیر به دست آوردند.

به گفته وی، دانش و فنا‎وری هسته‌ای لیزر، بایو و نانو تکنولوژی، میکرو الکترونیک، دانش فنی استفاده از پلیمرهای گیاهی، دانش ساخت روبات، دانش ژنتیک و شبیه سازی از جملۀ افتخارات دانشمندان ایرانی در جهان است.

این دیپلمات ارشد کشورمان یادآوری کرد: جمهوری اسلامی ایران در عرصۀ دانش و فناوری هسته ای که در صنعت انرژی های پاک، کشاورزی، پزشکی، داروسازی فواید بسیار دارد، توانست به شکل بومی به فناوری و دانش کامل چرخۀ  آن دست یابد و در کنار ۵ کشور برتر دنیا در این فناوری قرار گیرد.

نیرآبادی تصریح کرد: در عرصۀ دانش روباتیک نیز با کسب موفقیت‌های جهانی در مسابقات روباتیک در کنار ۸ کشور اول روبوکاپ دنیا قرار گرفت. جمهوری اسلامی ایران از معدود کشورهایی است که فناوری ساخت ماهواره، فناوری پرتاب ماهواره و تکنولوژی ساخت ایستگاه دریافت تصاویر ماهواره را دارد.

وی افزود: آنچه گفته شد تنها نمونه‌هایی از دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران است. ایران اکنون یکی از کشورهای امن و مقتدر خاورمیانه است و بدون تردید این همه حاصل مشارکت مردم در ساخت اجتماعی و سیاسی ایران است.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در ازبکستان با اشاره به روابط ایران و ازبکستان نیز گفت: اشتراکات تاریخی و فرهنگی دو کشور بی نظیر است، موقعیت و اقتصادهای دو سرزمین مکمل یکدیگرند، مردم دو کشور علاقه و احترام بالایی به همدیگر و تصویر مثبتی از هم دارند و اراده و کوشش مقامات دو کشور در راستای ارتقا روابط ایران و ازبکستان است، همه این عوامل و عناصر نشان دهنده روابط حسنه و نیز گسترش بیش از پیش مناسبات دو کشور هستند. 

وی گفت: در عمل هم  طی چند سال گذشته، روابط دو کشور دوست و برادر جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ازبکستان در بخش‌های  مختلف و در تمام زمینه‌ها رو به گسترش بوده است. دیدارهای خوبی در سطوح مختلف بین مقامات عالی دو کشور برگزار شده است و حتی در دوران شیوع کرونا نیز ارتباطات به صورت گفت وگوهای تلفنی و نشست‌هایی به صورت ویدئو کنفرانس بین مقامات و متخصصین دو کشور برقرار بوده است.

وی اذعان داشت: حجم روابط طرفین در سال ۲۰۲۱ با رشد ۷۵ درصدی نسبت به سال گذشته به ۴۳۰  میلیون دلار رسیده است.  مناسبات دو کشور از روند رو به رشدی طی سال‌های گذشته برخوردار بوده است و مقامات دو کشور از روسای جمهور محترم دو کشور توجه و اهتمام ویژه‌ای برای گسترش این مناسبات دارند و دستورات لازم را به همه وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مرتبط داده‌اند و برخی از نقشه‌های راه گسترش همکاری‌ها آماده شده است .

نیرآبادی ادامه داد: قرار است در ماه فوریه ۲۰۲۲ میلادی چهاردهمین کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی، فرهنگی و علمی و فنی دو کشور در «تهران» برگزار و اسناد مهمی که بستر ساز روابط  بیشتر دو کشور در زمینه‌های مختلف هستند، امضا شود .

این دیپلمات ارشد بیان کرد: روابط ایران و ازبکستان همواره دوستانه بوده است. یکی از مشخصات روابط رو به گسترش دو کشور در سال‌های اخیر، متنوع شدن ابعاد آن است. اکنون روابط دو کشور علاوه بر مناسبات خوب  سیاسی، بازرگانی و حمل و نقلی و بین المللی و منطقه‌ای به حوزه همکاری‌های  پارلمانی و دانشگاهی و فرهنگی و هنری و گردشگری دو کشور نیز رسیده و امیدواریم به زودی به روابط همه جانبه در تمام حوزه‌ها بین دو کشور گسترش یافته و شاهد همکاری بیشتر بخش‌های تخصصی دو کشور در همه این حوزه‌ها باشیم .

وی عنوان کرد: اقتصادهای دو کشور می‌توانند مکمل یکدیگر باشند و مسیر ایران بهترین راه دسترسی ازبکستان به آبهای آزاد است، بازار۱۲۰ میلیونی دو کشور و تنوع فرآورده‌ها و محصولات موجود در ایران و ازبکستان فرصتی ممتاز برای بازرگانان دو کشور است. 

وی افزود: ظرفیت‌های همکاری اقتصادی و بازرگانی بین طرفین بالا است. امیدوارم در آینده نزدیک میزان مبادلات بازرگانی طرفین به ۲ میلیارد یورو و بیشتر برسد. برگزاری منظم کمیسیون‌های مشترک اقتصادی طرفین و نهایی شدن سند تعرفه‌های ترجیحی می‌تواند در این زمینه کمک نماید.

نیرآبادی خاطرنشان کرد: همچنین فعال تر شدن بخش‌های خصوصی و افزایش ارتباطات و رفت و آمد آسان مردم دو کشور می‌تواند به گسترش روز افزون تجارت و گردشگری بین دو کشور کمک کند و نتیجه این راهبرد تامین منافع دو طرف است. البته این امر نیازمند اقداماتی در مورد لغو روادید بین دو کشور، افزایش امکانات حمل و نقل هوایی، زمینی و ریلی بین دو سرزمین و ارائه تسهیلات در مورد تعرفه‌ها و شفاف سازی بیشتر قوانین و مقررات است. 

به گفته وی، دو کشور در تجارت از مزیت‌های نسبی برخوردار هستند و به صورت طبیعی تجارت دو کشور رو به رشد است و انجام برخی از اقدامات می‌تواند به سرعت و گستره این مناسبات کمک کند.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در ازبکستان همچنین گفت: حمل و نقل و ترانزیت یکی از عوامل اصلی گسترش روابط تجاری کشورهاست. برای ازبکستان به دلیل محصور شدن در خشکی دسترسی به آب‌های آزاد و اقیانوس‌ها از اولویت‌های نخست و راهبردی این کشور است و مسیر ایران بهترین، امن‌ترین، کوتاه ترین و ارزان ترین مسیر است و امیدوارم به زودی با تکمیل زیر ساخت‌های ریلی مربوطه، ازبکستان از مسیر ایران به خلیج فارس و آب‌های آزاد دسترسی آسان تری پیدا کند.

وی ادامه داد: توافقنامه عشق آباد، پروژه راه آهن ترمذ – مزارشریف-هرات-چابهار و کریدور شمال-جنوب از جمله قالب‌های مهم و سازوکارهای منطقه‌ای در حوزه ترانزیت برای همکاری طرفین است و امیدوارم با عملیاتی شدن این پروژه‌ها شاهد یک تحول محسوس در مناسبات حمل و نقلی و ترانزیت بین طرفین باشیم.

نیرآبادی اظهار داشت: به صورت کلی می‌توان گفت که موانع اساسی و جدی در این مسیر وجود ندارد ولی ضروری است شناخت بازرگانان و فعالان اقتصادی از توانمندی‌های اقتصادی و بازرگانی دو کشور بیشتر شود و امکان ایجاد و راه اندازی پروژه‌ها و طرح‌های مشترک بین دو کشور افزایش یابد به طور نمونه گردشگری زیارتی مشترک برای علاقمندان دو کشور برای دیدن آثار تاریخی و افتخارات بی‌نظیر مشترک دو کشور می‌تواند برای دوطرف بسیار مفید و سودآور باشد.

خوشبختانه علاوه بر اشتراکات فرهنگی و تاریخی و تصویر خوب از یکدیگر، واژه‌های مشترک زیادی در زبان‌های دو کشور وجود دارد و برقراری ارتباط بین مردم دو کشور چندان دشوار نیست. ایرانی تبارهای ازبکستان می‌توانند همانند کره‌ای تبارهای این کشور نقش مهمی برای گسترش روابط همه جانبه دو کشور ایفا کند.

دیپلمات ارشد ایران گفت: همکاری و تعامل نزدیکی بین تهران و تاشکند در خصوص موضوعات و بحران‌های منطقه‌ای و بین المللی وجود دارد. یکی از این موارد، موضوع افغانستان است. در این زمینه دو کشور ارتباطات مستقیم و مستمری با یکدیگر دارند و در راستای تامین امنیت منطقه‌ای و ایجاد ثبات در افغانستان رایزنی می‌کنند. 

وی یادآور شد: همچنین، ابتکارات رئیس جمهوری ازبکستان در زمینه توسعه صلح و ثبات در افغانستان مورد استقبال جمهوری اسلامی ایران  قرار گرفته است.

سفیر کشورمان در ازبکستان ادامه داد: فرایند عضویت کامل جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای آغاز شده است. ما در این فرایند از همه کشورهای عضو به ویژه از جمهوری ازبکستان برخوردار بوده‌ایم و بدین لحاظ از این کشور سپاسگزاری می‌کنیم .

با تکمیل این فرایند روابط ایران با کشورهای عضو به ویژه ازبکستان در حوزه‌های دو جانبه و چند جانبه بیش از پیش توسعه خواهد یافت. علاوه بر این همکاری دو کشور در سازمان همکاری اقتصادی «اکو» نیز طی سال‌های گذشته رو به افزایش بوده است.

نیرآبادی در پایان اظهار داشت: بنابراین، دورنما و چشم انداز روابط دو کشور در تمام حوزه‌های دوجانبه و چندجانبه و همکاری‌های منطقه ای و بین المللی روشن است. در سال جدید، انتظار می‌رود با دیدار روسای جمهور دو کشور، ده‌ها سند در حوزه‌های مختلف که زمینه ساز گسترش همه جانبه روابط  جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ازبکستان است، به امضا برسد.

به گفته وی، همچنین گردشگری فرهنگی و زیارتی با اقداماتی همچون لغو یکماه روادید برای مردم دو کشور و افزایش و آسان سازی ترانزیت بین دو کشور رونق گرفته و موجب نزدیکی و دوستی بیشتر و رفاه دو ملت شود. همچنین روابط تجاری و اقتصادی دو کشور می‌تواند بر اساس نیازهای طرفین و اصل مزیت متقابل جهش پیدا کند و به بیش از دو میلیارد یورو در سال برسد.