مجلس دوازدهم

به گزارش مجاهدت از مشرق، هر چه به دهم خرداد ماه که موعد ثبت‌نام نامزدها در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری است، نزدیک می‌شویم، اخبار مرتبط به ابراز تمایل چهره‌های سیاسی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری این دوره نیز داغ‌تر می‌شود.

پس از مطرح شدن نام برخی چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب از جمله محمدرضا عارف و عبدالناصر همتی برای کاندیداتوری در انتخابات پیش رو، این بار نوبت مسعود پزشکیان بود که حضور خود در عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری را رسما اعلام کند.

وی در گفت‌وگویی درباره انگیزه خود برای نامزدی در انتخابات آتی گفته است: قصدم از شرکت در انتخابات افزایش مشارکت مردمی و آوردن برخی افراد پای صندوق‌های رای در شرایطی است که این تصور در سطح داخلی و بین المللی در مورد ایران وجود دارد که مردم با صندوق‌ها قهر هستند.

به گفته پزشکیان، با حضور سلایق و افراد مختلف در شرایط دشوار کنونی می‌توان مشارکت در انتخابات آتی را افزایش داد آن هم در وضعیت دشوار کنونی که بدلیل فاجعه فقدان رییس جمهور به اجبار باید انتخابات ریاست جمهوری برگزار شود.

پزشکیان همچنین عنوان کرده است که “حضور افراد و سلایق مختلف باعث باز شدن میدان رقابت و تغییر این نگاه می شود که در ایران تنها یک جریان حاکم است و به دنیا نشان می‌دهیم که با حضور مردم در میدان، رای آنها تعیین کننده خواهد بود”.

پزشکیان تصریح کرده است: آنچه که شخصاً دنبال آن هستم افزایش مشارکت است اما اگر بتوانیم با شخصیت های مختلف اصولگرا و اصلاح طلب مشورت کنیم و این جو تقابل در کشور را به تعامل تبدیل کنیم، ارزشمند خواهد بود چون زمانی موفق خواهیم بود که باهمدیگر مشارک و تعامل کنیم و میدان انتخابان میدان رقابت است و نه تعامل و آنچه تعیین کننده است سیاست های کلی نظام است که از سوی مقام معظم رهبری اعلام شده است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، حجت‌الاسلام و المسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه در نامه‌ای به مناسبت پایان کار مجلس شورای اسلامی یازدهم نوشت: «دیده بیدار و امیدوار مردم اسلامی به شما نمایندگان متعهدی دوخته شده که با وضع قوانین جدید و اصلاح قوانین موجود در ریل‌گذاری و پیشرفت و ارتقای اهداف والای نظام اسلامی مجدانه تلاش و کوشش می‌ورزید.

اینجانب از خدمات ارزشمند و مجاهدات خالصانه و خستگی‌ناپذیر شما نمایندگان محترم در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی صمیمانه تقدیر و تشکر می‌کنم و توفیقات روزافزون شما و نمایندگان منتخب مجلس دوازدهم را از درگاه خداوند متعال مسئلت می‌کنم.در اجرای منویات رهبر معظم انقلاب مبنی بر ایجاد تعامل سازنده میان قوا در جهت رفع مشکلات مردم، بحمدالله در این دوره تعامل بی‌سابقه‌ای میان نمایندگان مردم شریف ایران اسلامی با مسئولان دستگاه قضایی به وجود آمد که به توفیقات مهم و اثربخشی در خدمت به مردم عزیزمان و ادراک مشترک در برخی از امور کشور نائل آمدیم.

امید است در دوره جدید مجلس شورای اسلامی نیز این همکاری و همدلی تداوم یافته و بیش از پیش شاهد گره‌گشایی از مشکلات کشور عزیزمان باشیم.

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

“چپ‌های نجیب” به انتخابات ۱۴۰۴ می‌آیند

محمدباقر نوبخت، فعال اصلاح‌طلب و از مقامات دولت شیخ حسن روحانی که سمت دبیری حزب چپ اعتدال و توسعه را بر عهده دارد؛ اخیرا طی سخنانی در جلسه مطبوعاتی این حزب گفته است: با توجه به –مشکلات و- شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی، از نظر حزب اعتدال و توسعه راه حل این موضوع اعتراضات خیابانی و تصمیم‌گیری منفعلانه انتخاباتی نیست. حزب اعتدال و توسعه معتقد است اگر مردم اراده کنند و مسئولان ذیربط اراده کنند، می‌توانیم شرایط را تغییر دهیم.

به گزارش مجاهدت از اعتمادآنلاین، او درباره برنامه‌های این حزب در سال جاری که منتهی به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴ است، تصریح کرد: حزب اعتدال و توسعه در خصوص بهبود وضع موجود به خصوص شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی معتقد به شرایط نگران کننده است و لذا باید نقش موثری را داشته باشد. این نقش می‌تواند با افزایش شاخص نماد جمهوریت و افزایش درصد مشارکت مردم در انتخابات به عنوان تحول رخ دهد و حزب در این خصوص در تلاش است.

نوبخت همچنین گفته است: به دنبال آن هستیم که برای انتخابات آینده، خود را آماده کنیم و از چهره‌هایی که می‌توانند انگیزه را در مردم ایجاد کنند استفاده کنیم. البته برخی گفتند که بخش‌هایی از مردم از برخی مسائل عبور کرده‌اند اما ما معتقدیم اتفاقا خیلی از آحاد جامعه منتظر یک تحول هستند و می‌خواهند اطمینان داشته باشند که می‌توان یک تحول مثبت را ایجاد کرد؛ لذا به دنبال شناسایی چهره‌های محبوب هستیم و از شورای محترم نگهبان نیز می‌خواهیم به خاطر جمهوریت این کشور و نیز بالا بردن شاخص‌ها و درصد مشارکت؛ زمینه حضور این چهره‌های محبوب و مطرح را از جناح‌های مختلف سیاسی فراهم کنند.

دبیر کل حزب اعتدال و توسعه می‌افزاید: حتی لازم است از شخصیت‌های مستقل حضور داشته باشند تا مردم احساس کنند با هر گرایش فکری افرادی هستند که مورد انتخابشان قرار بگیرند و انشالله شاهد انتخابات با مشارکت بالایی در اردیبهشت و خرداد سال ۱۴۰۴ باشیم که می‌توان زمینه تحول مثبت در کشور را به وجود آورد.[1]

*صحبت‌های نوبخت دارای یک وجه بسیار مهم و قابل توجه است و آن اینکه دبیر کل حزب اعتدال و توسعه با این سخنان خود بصورت تمام قد در مقابل “چپ‌های تحریمی” ایستاده است.

همان افرادی که لیدرشان به تازگی در یک فایل صوتی گفته بود: “تا این شورای نگهبان هست، ما دیگر در انتخابات شرکت نمی‌کنیم”!

اکنون راهکار چپ‌های نجیب و مشارکت‌جو که قصد پیروی از چپ‌های نانجیب و تحریمی را ندارند و در انتخابات مجلس دوازدهم نیز شرکت کردند؛‌ این است که موضع انتخابات‌محور خود را شفاف و بر صندوق رأی تأکید کنند.

قبل از نوبخت،‌ محمد عطریانفر، از اعضای مبرّز حزب کارگزاران سازندگی نیز طی سخنانی در واکنش به اظهارات تحریمی خاتمی گفته بود: اصلاح‌طلبان همچنان نسبت به مقوله انتخابات واکنش مثبت دارند و نمی‌توانند انتخابات را از دستور کار خود حذف کنند، اگر بگوییم اصلاح‌طلبان انتخابات را از دستور کار خارج می‌دانند، یعنی اصلاح طلبان سیاست‌ورزی را بوسیده و کنار گذاشته‌اند.

او تصریح می‌کرد: خیلی باور ندارم که چنین صحبت‌هایی (صحبت‌های خاتمی) که در محافل خصوصی می‌شود، ملاک داوری و تصمیمات جریان اصلاحات باشد.[2]

در اقتفای موارد بالا لازم به ذکر است که به نظر می‌رسد فضای کشور با توجه به رخدادهای سیاسی و مشکلات اقتصادی به سرعت در حال ورود به اتمسفر انتخابات 1404 است که باید از این روند استقبال کرد.

به نظر می‌رسد گفتمان غالب انتخابات آینده و رقابت‌های آن بر سر نیاز فعلی کشور یعنی “کارآمدی” باشد.

***

تکلیف جالب شهرداری‌ها در سند ملی ترویج مطالعه

در “سند ملی خواندن و ترویج مطالعه مفید” که به تازگی از سوی رئیس‌جمهور رئیسی ابلاغ شد؛ یک تکلیف مهم و البته جالب برای شهرداری‌های کشور وجود دارد.

به گزارش مجاهدت از ایرنا، بر اساس بخشی از بند 9 سند مذکور، تمامی شهرداری‌های کشور مکلفند حداقل ۳ درصد از تبلیغات شهری را به ترویج خواندن و کتابخانه‌های عمومی اختصاص دهند.[3]

*ترویج مطالعه در محیط‌های شهری؛ یک حلقه مفقوده بود که در بحث ترویج کتابخوانی از نبودش رنج می‌بردیم.

حلقه مفقوده‌ای که خوشبختانه در سند ملی مطالعه به آن پرداخته شده و هم‌اکنون شهرداری‌های کشور موظفند بخشی از تبلیغات شهری خود را به این موضوع اختصاص دهند.

البته خوب‌تر آن بود که در بند مذکور الزامی هم در نظر گرفته می‌شد مبنی بر اینکه شهرداری‌ها بهترین بخش از تبلیغات شهری خود را به مطالعه اختصاص دهند و نشود که در یک بخش کم‌بازدید و صرفا برای رفع تکلیف اقدام به این کار کنند!

به هر حال اکنون امید جامعه به شهرداران فرهیخته و معاونان کتابدوست فرهنگی و هنری شهرداری‌هاست که بهترین نقاط تبلیغات شهری را به معرفی کتاب و ترویج فرهنگ کتابخوانی اختصاص دهند و حتی بیشتر از 3 درصد برای مطالعه ارزش قائل باشند.

ضمن اینکه انتظار است دولت محترم نیز کار نظارتی ویژه‌ای بر روی کیفیت اجرای سند ملی مطالعه انجام دهد تا مفادّ آن مثل مصوبات اقتصادی دولت درگیر مماشات و اهمال نشود.

***

در مقابل مردم، علیه کارآمدی؛ مأموریت غیر ممکن

سیدروح‌الله موسوی،‌ منتخب مردم لردگان در انتخابات مجلس دوازدهم، طی سخنانی که مشرق آنها را منتشر کرد، درباره گزینه‌های ریاست مجلس دوازدهم گفته است: محمدباقر قالیباف شانس بیشتری نسبت به سایر گزینه‌ها برای کسب ریاست مجلس دوازدهم دارد و حتما هم رئیس مجلس دوازدهم خواهد شد.

او می‌افزاید: ما این روزها با برخی از نمایندگان مجلس نشست و برخاست داریم که نظر آنان روی ریاست محمدباقر قالیباف برای مجلس دوازدهم است.

موسوی تصریح می‌کند: قالیباف تجربیات زیادی دارد و نفوذ در حاکمیت دارد. وی مسؤولیت های کلان و مهمی از ابتدای انقلاب تاکنون داشته است و شخصیتی جامع الشرایط است.[4]

*قالیباف به دلیل کارآمدی واضحی که دارد؛ البته دشمنان و منتقدانی هم دارد.

کسانی که کارآمدی قالیباف؛ موجب شده قضاوت صحیح‌تری نسبت به کارنامه آنان در میان مردم شکل بگیرد و از همین رو با معضل مواجه می‌شوند. در این فضا طبیعیست که اینان علیه قالیباف و هر سمتی که او بر مسئولیت آن تکیه داشته باشد موضع بگیرند.

اکنون و با پایان انتخابات مجلس دوازدهم؛ مسئله ریاست پارلمان جدید به یکی از مباحث داغ سیاسی تبدیل شده است.

منتقدان قالیباف اگرچه خاستگاه‌های یکسانی ندارند اما جملگی بر ممانعت از ریاست قالیباف در مجلس دوازدهم توافق دارند و از رحِم این توافقات نانوشته حتی یک‌، دو نامزد ریاست مجلس هم انتخاب کرده‌اند.

مع‌الوصف همانطور که اشاره شد اینان با چالش کارنامه و کارآمدی مواجه‌اند.

مجلس یازدهم در سطح خوبی از کارآمدی و تأثیرگذاری ملموس در زندگی مردم برخوردار بود. تأثیراتی که اگر به سدّ ناکارآمدی دولت برخورد نمی‌کرد یقینا بیشتر می‌شد. از همین رو بود که مقام معظم رهبری هم مدال “انقلابی” را به این مجلس دادند.

در عین حال مسئله اساسی دیگری هم وجود دارد و آن اشاره مهم آقای موسوی به خصلت‌های مدیریتی قالیباف است.

او در کنار کارنامه و کارآمدی بلامنازع خود البته جامع‌الشرائط مدیریت کلان نیز هست و از تجربه و نفوذ معقول زیادی هم برخوردار است.

صفاتی که هیچیک از مدعیان جانشینی او در هیچ سمتی برخوردار نیستند.

در این فضا؛ طبیعیست که بخش اکثریتی مجلس از چنین عقلانیت‌هایی عبور نمی‌کند زیرا یک نماینده فهیم می‌داند که مردم از ریاست مجلس انتظار کارنامه و کارآمدی دارند نه دعواهای سیاسی یا بی‌هنری یا رفتارهای سوپرانقلابی!

آنچه که ذکر شد معقولات تحلیلی ماجرای ریاست مجلس دوازدهم است. معقولاتی که در کنار اکثریت بودن عمده منتخبان فهرست شورای نیروهای انقلاب در مجلس جدید که قالیباف در صدر آن قرار داشت؛ تکلیف ریاست مجلس را از هم‌اکنون مشخص کرده و در سمت خواست مردم قرار داده است.

***

1_ https://www.etemadonline.com/tiny/news-660593

2_ mshrgh.ir/1603058

3_ https://irna.ir/xjQB7r

4_ mshrgh.ir/1603534

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید

************

روزنامه‌های امروز چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که ۱۲۰ نماینده با ریاست قالیباف موافقت کردند؟ واکنش‌ها به نامه حسن روحانی، سند امنیتی جدید اتحادیه اروپا علیه روسیه، «دبشی» ‌ها در محکمه و پرتاب نخستین انسان ایرانی به فضا تا پنج سال آینده در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

مجلس دوازدهم ۷ خرداد ماه با حضور تمام منتخبین رسماً کار خود را آغاز خواهد کرد و همانطور که گفته شد، انتخاب رییس و هیات رئیسه اولین دستور کار آنها خواهد بود.

انتخاب رئیس جدید مجلس سوژه داغ در روزنامه‌های اصلاح‌طلب در روزهای اخیر است، روزنامه آرمان امروز دراین‌باره نوشته است:

ا مشخص شدن تکلیف ۴۵ کرسی باقیمانده مجلس دوازدهم در دور دوم انتخابات، لیست ۲۹۰ نفر نمایندگان مجلس آتی برای ورود به خانه ملت تکمیل شد. مجلس دوازدهم ۷ خرداد ماه آغاز به کار خواهد کرد و مهمترین دستور کار روز اول، انتخاب رییس و اعضای هیات رییسه مجلس خواهد بود. پیش از این در گزارشی به معرفی کاندیدای اصلی ریاست مجلس پرداخته بود که شامل «محمدباقر قالیباف» و «منوچهر متکی» می‌شد. البته دیگر نفرات هم بودند که در واقع شانس چندانی ندارند.

در بخش دیگری از این خبر آمده است:

طبق گزارشات منتشر شده در رسانه‌ها مشخص شده است که اکثر نمایندگان، موافق ریاست محمدباقر قالیباف هستند. یکی از این منتخبین بهارستان دوازدهم گفت که ۱۲۰ نفر از نمایندگان که تاکنون حضور خود در فراکسیون اکثریت را قطعی کرده‌اند با ریاست آقای قالیباف موافق‌اند. وی همچنین تاکید کرد که از بین مابقی منتخبین، حدود ۱۱۵ نفر که شامل ۶۵ نفر از مستقلین و ۵۰ نفر از اصلاح طلبان می‌شود نیز از میان گزینه‌های مطرح برای ریاست، تمایل زیادی به آقای قالیباف دارند.

روزنامه آرمان ملی نیز در گزارشی خبر از «قالیباف یک گام تا تداوم ریاست» داده و می‌نویسد:

این روزها پررنگ‌ترین گمانه در فضای سیاسی، ریاست قالیباف در مجلس دوازدهم است. قالیبافی که در مجلس یازدهم هم بر کرسی ریاست نشست و حواشی زیادی مانند خرید سیسمونی نوه از خارج کشور یا ادعای مهاجرت پسرش و… در طی ۴ سال ریاستش بر مجلس ایجاد شد که همین موضوعات احتمال ریاست او بر مجلس دوازدهم را دچار تردید کرد اما از سوی دیگر دایره ارتباطی قالیباف گسترده است و رایزنی برای ریاست او را نباید نادیده گرفت.

روزنامه شرق نیز به تحلیل انتخابات هیئت‌رئیسه مجلس دوازدهم پرداخته و در گزارشی قابل توجه نوشته است:

رآوردها نشان می‌دهد که شورای ائتلاف نیروهای انقلاب ۸۰ کرسی مجلس را در اختیار دارد و در صورت ائتلاف با مستقل‌ها که تعداد آنان حدود ۷۰ نفر است، می‌تواند هیئت‌رئیسه را در اختیار بگیرد. البته قالیباف گزینه ائتلاف با طیف‌های شریان، جبهه صبح ایران و جبهه پایداری و امنا را نیز می‌تواند پیگیری کند اما به خوبی از این واقعیت مطلع است که چنین ائتلافی بدون واگذاری بخشی از اختیاراتش در مقام ریاست بر مجلس امکان تحقق ندارد. البته قالیباف برای ائتلاف با مستقل‌ها نیز با محدودیت‌هایی مواجه است. به نظر می‌رسد طیفی مایل نیستند شاهد آن باشند که قالیباف ریاستش بر مجلس مدیون لاریجانی باشد، ازاین‌رو محتمل است که در صورت اصرار قالیباف برای ائتلاف با مستقل‌ها، نمایندگان عضو جبهه پایداری که در لیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب حضور داشته‌اند، از رأی‌دادن به ایشان خودداری ورزند.

اصلاح طلبان ضمن تاکید بر افزایش نمایندگان اصلاح طلب و اعتدالی مجلس دوازدهم نسبت به مجلس یازدهم تصریح می ‌کنند که راهبرد آنان تقویت جریان اصلاح طلب و اعتدالی و اثربخشی آن در معادلات مجلس جدید بر پایه بهره گیری از اختلافات میان اصولگرایان و کنش‌های رادیکال‌های به مجلس راه یافته می‌باشد.

در این زمینه محمدجواد حق شناس از اعضای شورای مرکزی حزب اعتماد ملی طی گفتگویی با تایید افزایش تعداد نمایندگان منتسب به جریان اصلاح‌طلب، مستقل، معتدل و میانه‌رو هم در مقایسه با مجلس فعلی از برآورد حدودی ۶۰ نفری در این زمینه خبر داده و تاکید می کند با روشن شدن خاستگاه سیاسی برخی از نمایندگان جدید، در یک ائتلاف بزرگ‌تر، می‌توان این فراکسیون اصلاح‌طلبان یا مستقلین و معتدلین را به ۸۰ نفر نیز افزایش داد.

اصلاح طلبان در اولین محور تلاش های خود به دنبال تولید شکاف میان اضلاع مختلف جریان اصولگرایی بوده و تلاش دارند تا رقابت میان آنان را به نزاع تبدیل و دامنه آن را به انتخابات هیئت رئیسه مجلس و نیز ادامه فعالیت مجلس جدید تعمیم دهند.

اصلاح طلبان در محور دوم اما تلاش دارند تا محمدباقر قالیباف را از سویی به عنوان محور نزاع در جریان اصولگرایی تعریف کرده و از سوی دیگر این بازنمایی را داشته باشند که قالیباف برای جبران شکست درون گفتمانی و نیز دست یافتن به ریاست مجلس دوازدهم می بایست با طیف اصلاح طلبان و اعتدالیون به توافق دست یابد.

گفتنی است تامل بر کنش های سیاسی-رسانه ای اصلاح طلبان نشان می دهد که آنان تلاش وسیعی دارند صحنه مجلس دوازدهم را صحنه جدال میان طیف های مختلف اصولگرایی نموده و با فرعی کردن برخی مسائل و اصلی کردن برخی فرع ها به کنش انتخاباتی برای ریاست جمهوری ۱۴۰۴ بپردازند.