محمد بن سلمان

به گزارش مجاهدت از مشرق، «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر شامگاه یکشنبه (دیروز) در سفری از پیش اعلام نشده و شبانه وارد فرودگاه جده در عربستان سعودی شد و مورد استقبال «محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی قرار گرفت. او پس از چند ساعت به مصر بازگشت.

به نوشته وبگاه روسیا الیوم، السیسی و بن سلمان در حاشیه مهمانی افطار، در خصوص روابط دو جانبه و مسائل منطقه‌ای گفت‌وگو کردند. سفری که پس از سردی نسبی روابط دو کشور که تنش لفظی کاربران در شبکه‌های اجتماعی دو طرف را نیز در پی داشت، صورت گرفت.

این سفر در حالی انجام شد که در یک ماه گذشته محافل رسانه‌ای مصر و عربستان سعودی به ویژه در شبکه‌های اجتماعی علیه یکدیگر صف آرایی کرده و به انتقاد از سیاست‌های یکدیگر پرداخته بودند.

در حالت کلی روابط قاهره و مصر همواره با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بوده است، اما طی ماه‌های گذشته و بعد از اوج‌گیری بحران اقتصادی و مالی مصر و انتقاد مصری‌ها از عدم کمک‌رسانی هیچ یک از کشورهای حوزه خلیج فارس به قاهره، حواشی زیادی درباره اختلافات مصر با کشورهای عربی از جمله عربستان به وجود آمد.

بعد از انتقاد مصری‌ها از اینکه کشورهای عربی و در صدر آنها عربستان سعودی در این شرایط مصر را تنها گذاشته‌اند، «ترکی الحمد» نویسنده سعودی که به محافل تصمیم‌گیری در کشورش نزدیک است با انتشار توئیت‌هایی به سیاست دولت مصر به رهبری «عبدالفتاح السیسی» حمله کرد و در صفحه شخصی خود در توئیتر مقامات سیاسی مصر از جمله السیسی را به باد انتقاد گرفته و نوشت که اولین علت بحران اقتصادی مصر، تسلط فزاینده ارتش بر دولت و نهادهای اقتصادی است؛ به طوری که همه چیز در مصر تحت سیطره ارتش قرار دارد. همچنین دومین عامل بحران اقتصادی مصر، به سیاست‌های نظام این کشور برمی‌گردد که در برابر هرگونه تغییر مقاومت می‌کند و به عنوان مانعی در برابر سرمایه‌گذاری‌های موفق داخلی و خارجی قرار گرفته است. این موضع «ترکی الحمد» سپس با پاسخ مصری‌ها و در ادامه تنش میان کاربران فضای مجازی دو کشور همراه شد.

اما در خصوص سفر السیسی به جده، «هانی الجمل» کارشناس مسائل منطقه‌ای در این باره به روسیا الیوم گفت که در این سفر مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی مختلفی از جمله اوضاع اراضی اشغالی فلسطین و تنش فزاینده اسرائیل علیه فلسطینی‌ها و تلاش برای تغییر ترکیب جمعیتی قدس اشغالی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

او افزود: «بحران سوریه و حمایت از این کشور برای بازگشت به اتحادیه عرب و تلاش‌ها برای پایان درگیری و بازگشت به مذاکرات، حمایت از اقتصاد لبنان و انتخاب رئیس‌جمهور این کشور و ممانعت از تشدید بحران اقتصادی و سیاسی به خصوص پس از سقوط ارزش لیر لبنان و توقف سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در این کشور، از دیگر مسائل مطرح شده در نشست السیسی و بن سلمان بود».

به گفته او در این نشست دو طرف همچنین در مورد نتایج حاصل از توافق «تاریخی» میان عربستان سعودی و ایران با میانجی‌گری چین گفت‌وگو کردند.

«هانی الجمل» همچنین گفت که موضوع چین نیز از دیگر مسائل مهم گفت‌وگوهای دو طرف بود. به گفته او حمایت چین از اقتصاد کشورهای عربی به خوبی در موضع این کشورها در قبال جنگ اوکراین خود را نشان می‌دهد، کشورهای عربی نگران تأمین منافع خود به ویژه در حوزه غلات هستند و هر کشوری که بتواند این نگرانی را رفع کند، مورد استقبال قرار می‌گیرد. همچنین چین نیز سعی دارد در راستای طرح کمربند و جاده از نفت و گاز کشورهای عربی بهره ببرد و از بنادر این کشورها برای توسعه تجارت خارجی استفاده کند که منافع اقتصادی بالایی نیز برای کشورهای عربی در پی دارد.

به گفته این پژوهشگر مصری، السیسی و بن سلمان در مورد پرونده یمن و دعوت از گروههای مختلف برای گفت‌وگوی یمنی یمنی با نظارت طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نیز گفت وگو کردند. موضوع اقتصادی نیز از دیگر نقاط مهم این نشست بود، به طوریکه طرفین بر لزوم گسترش تبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری متقابل تأکید کردند. حجم تجارت دو طرف در سال گذشته میلادی نزدیک ۹.۵ میلیارد دلار اعلام شده بود.

از سوی دیگر مصطفی بکری، روزنامه‌نگار و نماینده پارلمان مصر نیز با رد هرگونه اختلاف و تنشی گفت: «این دیدار موید عمق و استحکام روابط مصر و عربستان در مواجهه با همه چالش‌ها است و همچنین به این معناست که وجوه اشتراک دو کشور بیش از هر چیز دیگری است».

این نماینده پارلمان مصر افزود: «به نظر من این سفر آغاز حرکت جدیدی در جهت توسعه روابط بین دو کشور و هماهنگی بر سر مسائل مشترک خواهد بود، به‌ویژه که اجلاس بعدی کشورهای عربی در عربستان سعودی برگزار می‌شود. من فکر می‌کنم که دیدار مشترک رئیس جمهور السیسی و محمد بن سلمان، مقدمه‌ای برای توسعه بیشتر روابط دو کشور در همه زمینه‌ها خواهد بود».

در همین زمینه، «محمد مصطفی»، سردبیر خبرگزاری الشرق الاوسط تأکید کرد: «سفر رئیس جمهور مصر به عربستان سعودی نه تنها نشان دهنده ویژگی های منحصر به فرد روابط مصر و عربستان است، بلکه نشان داد که دو کشور توانایی این را دارند که از چالش‌ها عبور کرده و مانع اقداماتی شوند که سعی دارد روابط دو کشور را تضعیف کند».

او گفت که برخی کشورهای منطقه‌ای و بین‌المللی به دنبال تضعیف روابط قاهره و ریاض و بزرگنمایی اختلافات «تاکتیکی» و «جزئی» مصر و عربستان سعودی هستند و سفر السیسی در راستای هماهنگی دوباره دو کشور در جریان نشست سران کشورهای عربی در ریاض بود.

محمد مصطفی همچنین گفت که السیسی در این سفر در خصوص تحولات اقتصادی در سطح جهان در پس بحران اوکراین و لزوم هماهنگی قاهره و ریاض برای عبور از این شرایط و مرحله با بن سلمان رایزنی کرده است.

«محمد مخلوف» کارشناس مصری و سردبیر روزنامه «اخبار الیوم» مصر نیز به روسیا الیوم گفت که روابط مصر و عربستان سعودی در سال‌های گذشته و از زمان روی کار آمدن «عبدالفتاح السیسی» در سال ۲۰۱۴ شاهد توسعه چشمگیری بوده است و دو طرف روابط سیاسی و اقتصادی و تجاری گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند و مقامات دو کشور سفرهای متعددی را انجام داده‌اند، به طوریکه قاهره و ریاض در عمده مسائل منطقه‌ای و عربی با یکدیگر هماهنگ عمل کرده‌اند.

به گفته او این سفر به شایعات در خصوص تنش میان دو طرف پایان داد و مقامات دو کشور در سطوح عالی از جمله عبدالفتاح السیسی و سلمان بن عبدالعزیر بر توسعه روابط میان خود تأکید دارند و شراکت دو طرف با تأسیس شورای هماهنگی مصر و عربستان سعودی و توافقات و تفاهمات دو طرف به حالت راهبردی رسیده است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، منابع خبری صهیونیستی گزارش دادند که عربستان سعودی به زعم حل مسئله فلسطین، پیشنهادی مطرح کرده است که در راستای محو و نابودی این کشور است.

شبکه هفت رژیم صهیونیستی گزارش داد، راهکار سعودی، «زمینه را برای به رسمیت شناختن اسرائیل فراهم می‌کند. این راهکار مبتنی بر الحاق بخشهایی از کرانه باختری و غزه به اردن است تا آنچه پادشاهی فلسطین هاشمی نامیده می‌شود، تشکیل شود.

پایگاه خبری المعلومه ضمن ترجمه این مطلب، به نقل از این شبکه گزارش داد، بر اساس این طرح، «حکام هاشمی کنونی در اردن، بر [فلسطین هاشمی] حکومت خواهند کرد و پایتخت آن نیز امان خواهد بود، نه قدس».

این شبکه با اشاره به مذاکرات محرمانه محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم موقت صهیونیستی برای بررسی طرح سعودی، تأکید کرد، چنین مذاکراتی نشان می‌دهد که سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) «خواستار حاکمیت بر کرانه باختری و مناطق نخواهد بود که اسرائیل در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ به اشغال خود درآورد.

بنا بر این گزارش، این اقدامات، به معنای «نابودی کامل طرح سیاسی موسوم به راهکار دو دولتی است که سازمان ملل از سال ۲۰۱۶ اجرای آن را بر عهده گرفته است».

این شبکه تأکید کرد، این پیشنهاد، بر خلاف پیشنهاد پیشین عربستان است که سال ۲۰۰۲ مطرح کرد. در آن زمان، عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه پیشین سعودی، طرح صلح عربی را مطرح کرد که بر اساس آن، رژیم صهیونیستی می‌بایست از همه اراضی اشغالی ۱۹۶۷ خارج می‌شد و تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس شرقی را به رسمیت می‌شناخت و در ازای آن، صلح فراگیر برقرار می‌شد.

شبکه هفت صهیونیستی در پایان گزارش داد، آنچه مایه تعجب است اینکه عبدالله دوم پادشاه اردن، محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، مخالف این پیشنهاد نیستند؛ هر چند این مسئله بر خلاف سیاستهایی است که طی چند دهه مدعی در پیش گرفتن آن بودند. ظاهرا راهکار سعودی، «به خوبی در حال اجراست و رسانه‌ها و سازمان ملل هم تا به این لحظه، سکوت اختیار کرده‌اند».

در همین ارتباط، بنیامین نتانیاهو اول اسفند ماه جاری در کنفرانس رؤسای سازمان‌های یهودی آمریکایی در قدس اشغالی به تمجید از برقراری روابط (علنی‌سازی روابط) با دولت عربستان سعودی پرداخت.

نتانیاهو که غرق در بحران سیاسی است، مدعی شد که جهان عرب «مقابله با تهدید ایران» را اولویت خود می‌داند و این موضوع باعث همگرایی این کشورها با اسرائیل شده است.

به نظر می‌رسد که منظور نتانیاهو از جهان عرب، صرفا چند کشور سازشگر باشد و او اینگونه موج نفرت از صهیونیسم در جهان عرب را نادیده گرفته است.

نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی سپس به گام‌های برداشته شده در راستای علی‌سازی روابط با دولت سعودی اشاره کرد و ادعا کرد که برقراری روابط با ریاض «یک رویداد تاریخی برای جایگاه اسرائیل در خاورمیانه است».

او افزود: «حرکت به سوی برقراری روابط حسنه با عربستان سعودی را همراستا با هدف توقف تهدیدات ایران پیش می‌بریم و این دو هدف به یکدیگر مرتبط هستند به شکلی که در صورت رابطه با سعودی‌ها همکاری تنگاتنگی برای مهار ایران شکل خواهد گرفت و اگر این اهداف محقق شود، یک پرش بسیار مهم انجام داده‌ایم».

نتانیاهو در خصوص چشم‌انداز اقتصادی رابطه رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی نیز گفت: «یکی از احتمالات اقتصادی اتصال شبه جزیره عربی به بندر حیفا از طریق یک خط آهن از سمت اردن است. این طرح به خطوط راه‌آهن دوره عثمانی که بخشی از آن از حیفا و بیت شون عبور می‌کرد، متمرکز خواهد بود».

او همچنین گفت که در صورت برقراری رابطه میان تل آویو و ریاض، ممکن است خط لوله نفت به جای عبور از دریای سرخ برای ورود به مدیترانه از فلسطین اشغالی عبور کند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، «عماد المبیض» واعظ سعودی، برای اولین بار بعد از ویدئویی که در آن خطاب به «محمد بن سلمان»، ولی‌عهد عربستان و «ترکی آل الشیخ»، مشاور دربار سلطنتی ریاض توصیه‌ها و انتقاداتی گفته بود، فیلمی از خود منتشر کرد که نشان می‌دهد توسط ماموران امنیتی دستگیر شده است.

براساس گزارش پایگاه خبری-تحلیلی «عربی۲۱»، ویدئوی جدید این واعظ سعودی از سوی کاربران فضای مجازی، جنجالی توصیف شده است. چرا که او در حالی که پشت میز نشسته بود و از روی کاغذهای روبه روی خود، توضیحاتی را می‌خواند ظاهر شد. او در این فیلم می‌گوید: شاید بعضی‌ها آنچه را که در سخنان و فیلم قبلی‌ام ذکر کردم، اشتباه متوجه شده باشند.

واعظ عربستانی در ویدئوی جدید خود تنها به تعریف از حکومت سعودی بسنده کرده و در مورد محتوای سخنرانی قبلی خود که در آن از توصیه‌هایی به بن‌سلمان و آل‌شیخ در مورد کنار گذاشتن تدریجی هویت دینی پادشاهی صحبت کرده بود، چیزی نمی‌گوید.

کاربران عربستانی فضای مجازی از جمله فعالان توئیتری، در این باره گفتند: به نظر می‌رسد ویدئوی جدید المبیض در داخل یکی از دفاتر تحقیقاتی سرویس‌های امنیتی عربستان فیلمبرداری شده و احتمالا او هم اکنون دستگیر شده است.

آن‌ها حضورش در یک فضای رسمی، تغییر زاویه‌های فیلم‌برداری و نگاه این واعظ سعودی به اطرافش را دال بر فضای امنیتی و شرایط بازداشتی او می‌دانند. برخی کاربران تصاویری از دو ویدئو کنار هم را بازنشر می‌دهند و برگه‌های در دست المبیض را دیکته‌ای از سوی ماموران امنیتی سعودی توصیف می‌کنند.

انتشار ویدئوی انتقادی این واعظ عربستانی از شرایط پادشاهی سعودی، اتفاق نادری در این کشور بود چرا که تعداد زیادی واعظ، چهره سیاسی، فعال اجتماعی و نویسنده به دلایل سیاسی-عقیدتی دستگیر شده و در زندان‌های این کشور به سر می‌برند و بسیاری منتقدان، از ترس جان خود سکوت اختیار کرده‌اند.

این واعظ سعودی و خطیب مسجد ملک عبدالعزیز در ویدئوی قبلی خود، به عنوان یک شهروند عربستانی پیامی خطاب به سران آل‌سعود منتشر کرده و در آن گفته بود: در اداره امور این مملکت از خدا بترسید و روند نابودی دین اسلام و جایگزینی آن با هویت‌های دیگر را متوقف و اصلاح کنید. این کشور بر اساس ایمان و برپایی و اجرای دین خدای متعال تأسیس شده است و آنچه امروز می‌گذرد بر خلاف آن اصولی است که کشور بر پایه آن‌ها بنا شده است.

المبیض بخش دیگری از سخنان خود را متوجه «ترکی آل الشیخ»، رئیس اداره سرگرمی در سعودی کرد و ضمن مسئول دانستن او در برگزاری مهمانی‌های شبانه مختلط با حضور ستاره‌ها، گفت: «درباره مسیر جوانان و دختران ما از این نسل از خداوند متعال بترسید. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: هیچ بنده ای نیست که الله متعال عده ای را تحت سرپرستی او قرار دهد و او درحالی بمیرد که به زیردستانش خیانت کرده است، مگر اینکه الله متعال بهشت را بر او حرام می‌گرداند.

ولی‌عهد سعودی به عنوان بخشی از سیاست‌های جدید خود در یک کشور سنتی و مسلمان با هیات حاکمه‌ای محافظه‌کار، بسیاری از قوانین و ممنوعیت‌های گذشته را کنار گذاشته است؛ امری که نه تنها موجب اعتراض خانواده‌ها و هشدار نهادهای مذهبی در عربستان شده بلکه حتی موجب ابراز نگرانی متحدان غربی ریاض از این روند شده و باعث گردیده تا اروپایی‌ها این سیاست را «جسارت بیش‌از حد» قلمداد کنند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، عربستان سعودی در ادامه بلندپروازی‌های خود قصد دارد تا به همراه یونان و مصر پیشنهاد میزبانی مشترک از جام جهانی ۲۰۳۰ را مطرح کند و در این مسیر باید با پیشنهاد مشترک اسپانیا، پرتغال و اوکراین از قاره اروپا و همچنین پیشنهاد مشترک آرژانتین، اروگوئه، پاراگوئه و شیلی از قاره آمریکای جنوبی رقابت کند.

تصمیم‌گیری درباره میزبان این رویداد، در کنگره فدراسیون بین‌المللی فوتبال(فیفا) در سال ۲۰۲۴ رای‌گیری خواهد شد و پنجره ارائه پیشنهاد میزبانی نیز ژوئن ۲۰۲۲ باز شده است.

بر اساس گزارش نشریه پولیتیکو، ریاض به دو کشور یونان و مصر پیشنهاد داده که در صورت پیوستن به کشور متمول حاشیه خلیج فارس در مسیر کسب امتیاز میزبانی جام جهانی ۲۰۳۰، هزینه‌های میزبانی دو کشور مذکور را پرداخت کرده و در عوض سه‌چهارم بازی‌های جام جهانی را در عربستان میزبانی کند.

این گزارش همچنین اضافه کرده که این اقدام برای ریاض میلیاردها دلار هزینه دارد اما این پیشنهاد در جلسه‌ای خصوصی در تابستان سال ۲۰۲۲ بین محمد بن سلمان، ولیعهد جاه‌طلب سعودی و کریاکوس میتسوتاکیس، نخست وزیر یونان مطرح و به بحث گذاشته شده است. گفته می‌شود در صورت موافقت یونان و مصر، بخت عربستان برای کسب امتیاز میزبانی بیشتر از سایر پییشنهادها خواهد شد

هنوز مشخص نیست که آیا آتن و قاهره با این پیشنهاد موافقت می‌کنند یا خیر اما بر اساس گزارش‌ها، برگزاری جام جهانی در سه قاره(آسیا، اروپا و آفریقا) به شدت بخت‌های آن‌ها را افزایش خواهد داد. به عبارت دیگر، حضور سه کشور از سه قاره مختلف، آراء بیشتری را در کنگره فیفا به خود اختصاص خواهد داد. کنگره فیفا بیش از ۲۰۰ فدراسیون عضو دارد.

پس از آنکه گزارش طبقه‌بندی‌شده سرویس اطلاعات آمریکا افشا کرد که بن‌سلمان مستقیما دستور قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد آل‌سعود در کنسولگری عربستان در ترکیه در سال ۲۰۱۸ را صادر کرده، آتن به نخستین پایتخت اروپایی بدل شد که از ولیعهد سعودی میزبانی کرد.

همچنین، عربستان همواره به برقراری روابط دیپلماتیک حسنه با مصر علاقه‌ داشته و ژوئن پارسال نیز چندین قرارداد سرمایه‌گذاری به ارزش‌ میلیاردها یورو با قاهره امضا کرد.