مذاکرات وین

به گزارش مجاهدت از مشرق، کاخ سفید در پی تکرار ادعاها و اتهامات علیه برنامه هسته ای ایران مدعی شد: ما معتقدیم دیپلماسی بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است.

کاخ سفید به خبرگزاری آمریکایی اسوشیتدپرس گفت: ما معتقدیم دیپلماسی بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است اما جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا همچنین به صراحت گفته است که ما هیچ گزینه‌ای را از روی میز حذف نکرده‌ایم.»

در همین حال، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در پاسخ به آسوشیتدپرس در مورد گزارش ها پیرامون ادعاها درباره تاسیسات ایران در مناطق کوهستانی گفت: فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران شفاف و بر اساس پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.

جمهوری اسلامی ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از آن در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریم‌های ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.

اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.

ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت گرفت.

دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد اما همچنان سیاست های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته و به بهانه حقوق بشری در حمایت از ناآرامی ها در ایران و نیز قدرت پهپادی ایران و ادعای بکارگیری این پهپادها از سوی روسیه در جنگ علیه اوکراین تحریم هایی را وضع کرده است.

دولت بایدن که همواره شعار رویکرد دیپلماسی را سر داده است، همگام با متحدان غربی خود از هیچ اقدامی فروگذار نکرده اما مدعی است در پی تغییر رژیم در ایران نیست. آمریکا این روزها همچنین در پی تعمیق روابط تهران – مسکو، ایران را به ارسال سلاح به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین متهم می کند که مقامات جمهوری اسلامی ایران بشدت این ادعا را رد کرده‌اند.

جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که اگر طرف آمریکایی واقع‌بینانه عمل کند، امکان دستیابی به توافق در وین وجود دارد. توافق مد نظر ایران، سندی است که تحریم‌ها به صورت حداکثری رفع و منطقه‌ هم از اجرای آن بهره‌مند شود.

به گزارش مجاهدت از مشرق، این گروه ضد ایرانی که ادعا می کند به نظارت بر تهدیدات نشات گرفته از ایران متمرکز شده است، در ماه دسامبر، چند نامه به دانشگاه فناوری ویرجینیا، دانشگاه واشنگتن، موسسه پلی‌تکنیک ورسستر، دانشگاه کلارکسون و دانشگاه لوئیزیانا در لافایت ارسال و ادعا کرده است افراد مرتبط با این دانشگاه ها در تحقیقات فنی با افراد مرتبط با سه نهاد ایرانی تحریم شده توسط دولت‌های غربی همکاری داشته اند.

این نهاد ضد ایرانی در اتهامات خود به مجموعه ای از مقالات پژوهشی منتشر شده در مجلات توسط دانشجویان، محققان یا اساتید این پنج دانشگاه به همراه افرادی از پژوهشکده هوافضای ایران، دانشگاه علم و صنعت ایران و دانشگاه صنعتی شریف به عنوان اسناد همکاری این دانشگاه ها با ایران اشاره کرده است.

به گفته اداره کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا، موسسه تحقیقات هوافضای ایران تنها نهادی است که مستقیماً توسط دولت آمریکا تحریم شده است. نامه‌های ارسال شده به دانشگاه‌ها ادعا می‌کنند که دانشگاه های کلارکسون و فناوری ویرجینیا در دو مقاله تحقیقاتی جداگانه با موسسه تحقیقات هوافضای ایران همکاری کرده‌اند.

این نهاد ضد ایرانی همچنین ادعا کرده است که دانشگاه علم و صنعت ایران «کنسرسیومی» از چندین مؤسسه دانشگاهی ایرانی است که دانشگاه صنعتی مالک اشتر بخشی از آن است و این دانشگاه به دلیل نقش آن در کمک به گسترش سلاح‌های کشتار جمعی توسط دولت آمریکا تحریم شده است. دانشگاه شریف اگرچه از سوی دولت آمریکا تحریم نشده است، اما اتحادیه اروپا و انگلیس آن را تحریم کرده اند.

سخنگوی دانشگاه فناوری ویرجینیا در بیانیه‌ای به تارنمای آمریکایی واشنگتن اگزمینر گفت: این دانشگاه هرگز با موسسه تحقیقات هوافضا در ایران ارتباط برقرار نکرده است.

سخنگوی لوئیزیانا نیز گفت که تحقیق مشترک “عفیف فقیه” استاد مهندسی برق و کامپیوتر، با افرادی از دانشگاه علم و صنعت ایران با محققان دانشگاهی بوده است که یک نهاد تحریم شده نیست.

وی افزود: دانشگاه لوئیزیانا با نهادهای تحریم شده همکاری نمی کند.

سخنگوی مؤسسه پلی‌تکنیک ورچستر نیز به واشنگتن اگزمینر گفت که مقاله تحقیقاتی از دو دانشجو با همکاری محققان دانشگاه علم و صنعت ایران قبل از ورود این دانشجویان به این دانشگاه در سال ۲۰۲۱ ارائه شده است.

این دانشگاه اعلام کرد: “ما تأیید می کنیم که هیچ گونه همکاری یا مشارکتی بین این دو موسسه وجود ندارد. طبق اطلاعاتی که داریم، می‌توانیم تأیید کنیم که هیچ یک از افراد مرتبط با مؤسسه پلی‌تکنیک ورچستر با هیچ فرد مرتبط با دانشگاه علم و صنعت ایران همکاری نمی‌کنند.

دانشگاه کلارکسون نیز به واشنگتن اگزمینر گفت که بر اساس سیاست خود “از تمام الزامات صادرات و تحریم های آمریکا پیروی می کند” و این دانشگاه “پیروی از تحریم ها را جدی می گیرد” و “در حال بررسی این موضوع است.”

به گزارش مجاهدت از مشرق، در گفتگوی تلفنی هماهنگ کننده عالی سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا و وزیر امور خارجه کشورمان طرفین در خصوص گفتگو برای لغو تحریم‌ها، وضعیت اوکراین و همکاری آژانس بین المللی انرژی اتمی و جمهوری اسلامی ایران رایزنی کردند.

حسین امیرعبداللهیان در این گفتگوی تلفنی در خصوص اوکراین گفت: ما در مورد ریشه وضعیت کنونی اوکراین و مخالفت ایران با جنگ قبلا گفتگو کرده‌ایم.

وزیر امور خارجه از آمادگی برای استمرار تلاش ها برای تحقق صلح در سفر آتی خود به مسکو خبر داد و افزود: غرب باید بجای تکرار اتهامات بی اساس علیه ایران، اوکراین را تشویق کند مدارک‌ مستند در نشست رسمی هیات های سیاسی و نظامی دو کشور ارائه دهد و گفتگوی رسمی را جایگزین اتهامات بی اساس و تکراری کند و مشاهده کند که ایران همواره در کنار صلح قرار داد و ‌نه جنگ.

امیرعبداللهیان تاکید کرد: روابط تهران و ‌آژانس در مسیر درست خود قرار دارد.

وزیر امور خارجه همچنین از جوزف بورل در خصوص نحوه نادرست انعکاس اخبار و محتوای توییتش انتقاد کرد.

جوزف بورل نیز در این گفتگو، تلاش خود بعنوان هماهنگ کننده در راستای جمع بندی مذاکرات وین و ابتکار عملی برای منتج به نتیجه شدن گفتگو ها را مورد تاکید قرار داد.

وی افزود: علیرغم وجود اظهاراتی در مورد پهپاد ایرانی در جنگ اوکراین، از تلاش ایران برای کمک به تحقق صلح در منطقه قدردانی می‌کنم.

بورل همکاری ایران و آژانس را گامی مثبت و روبه جلو خواند.

طرفین در این تماس آخرین وضعیت گفتگو برای رفع تحریم ها را مورد توجه قرار دادند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، با اشاره به ملاقات رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران، از عدم پرداختن به موضوع احیای برجام در این دیدار انتقاد کرد.

مالی در توییتر نوشت: جلسه سازنده با رافائل گروسی، که صمیمانه دومین دوره تصدی‌اش را تبریک می‌گویم. ما درباره جلسات اخیر او در تهران حرف زدیم و از تلاش‌هایش برای تعامل با ایران درباره مسائل هسته‌ای حائز اهمیت برای آژانس، استقبال کردم. توافق کردیم که همچنان در تماس بوده و بر لزوم پایبندی ایران به تعهداتش به آژانس و تسهیل هرگونه دسترسی که آژانس آن را ضروری می‌داند، تاکید کردیم.

اولیانوف در واکنش به پیام توییتری نوشت: حتی یک کلمه هم درباره برجام رد و بدل نشد. به منظور جلوگیری از خطر بالای تشدید غیرقابل مهار تنش، یک نفر باید آمریکا را برای نهایی کردن مذاکرات وین درباره احیای توافق هسته‌ای وارد مذاکره کند.

برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» در سال ۲۰۱۵ با هدف از بین بردن نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران، بین تهران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد امضا شد. دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا در سال ۲۰۱۸ به طور یک‌طرفه از این توافق خارج شد. جو بایدن، رئیس جمهور کنونی این کشور، بارها مدعی شده که واشنگتن برای بازگشت به توافق هسته‌ای با تهران تمایل دارد. روسیه، انگلیس، آلمان، چین، آمریکا و فرانسه از آوریل ۲۰۲۱ مذاکرات با ایران را در وین با هدف احیای برجام به فرمت اولیه آن، آغاز کرده‌اند.

گروسی ۱۰ نوامبر ۲۰۲۲(۱۹ آبان) گفته بود که مذاکرات با نمایندگان ایران در پایتخت اتریش به نتیجه نرسیده است. با این حال، او ششم مارس ۲۰۲۳(۱۵ اسفند) پس از بازگشت از تهران، در نشستی مطبوعاتی نسبت به ادامه مذاکرات با ایران از جمله مذاکرات سطح بالا درباره سطوح غنی‌سازی اورانیوم، ابراز امیدواری کرد.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که هفته گذشته برای چهار سال دیگر در این سمت ابقا شد، همچنین از سفر تیم فنی این سازمان به تهران طی چند روز آینده خبر داده است.