مذاکرات وین

به گزارش مجاهدت از مشرق، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در پنجاه و هشتمین نشست کنفرانس امنیتی مونیخ در شهر مونیخ حضور دارد، عصر جمعه ۲۹ بهمن ماه در ادامه دیدارهای خود در حاشیه این کنفرانس با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد دیدار و درباره مسائل مورد اهتمام و علاقه مشترک از جمله اوضاع یمن، افغانستان و آخرین تحولات در مذاکرات وین گفت‌وگو و تبادل نظر کرد. 

ببینید:

فیلم/ دیدارهای پی‌درپی امیرعبداللهیان در مونیخ

حسین امیرعبداللهیان در این دیدار با اشاره به این که گفت‌وگوها و رایزنی‌های منظم بین دو طرف باعث نزدیکی دیدگاه‌ها شده است، در خصوص اوضاع افغانستان بر استمرار کمک‌های انساندوستانه به مردم این کشور تأکید کرد و موضوع تشکیل دولت فراگیر و مشارکت همه گروه‌های سیاسی در افغانستان را در رفع مسائل و مشکلات این کشور حائز اهمیت و بسیار موثر خواند.

رئیس دستگاه دیپلماسی با ابراز تاسف از تداوم ورود موج گسترده آوارگان از افغانستان به ایران و مواجه شدن این کشور با خطرات ناشی از گسترش پدیده شوم تروریسم، آوارگان و تولید و قاچاق مواد مخدر که ثبات و امنیت منطقه و جهان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، بر ضرورت گسترش و تقویت کمک‌های سازمان ملل و خدمات کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان به کشورهای همسایه افغانستان و در راس آن ایران تأکید کرد. 

وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در خصوص وضعیت جاری در یمن با ذکر این نکته که موضوع یمن به نقطه بحرانی رسیده و تلاش برای حل و فصل سیاسی این بحران و جلوگیری از تداوم فاجعه انسانی در یمن باید حداکثری باشد، بر اهمیت نقش شخص دبیر کل سازمان ملل متحد در حل و فصل بحران یمن و پایان تجاوز و جنگ در این کشور تأکید کرد. 

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین  در خصوص مذکرات رفع تحریم ‌های ایران در وین، با اشاره به جدی و فشرده بودن گفت‌وگوها خاطرنشان کرد: پیشرفت‌ها در روند مذاکرات قابل توجه است، اما هنوز طرف مقابل در برخی موضوعات کلیدی باید در تامین حقوق و منافع مشروع ایران تصمیمات جدی سیاسی اتخاذ کند و اراده عملی خود را نشان بدهد.   

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز با ابراز خرسندی از فرصت این دیدار با وزیر امور خارجه کشورمان و تبادل نظر و مشورت مستقیم خاطرنشان کرد: ما هم فکر می‌کنیم باید دولت افغانستان واقعا فراگیر باشد و نه نمایشی و معتقدیم دولت تک قومی راه حل مشکلات در افغانستان نیست. 

دبیرکل سازمان ملل متحد مراتب قدردانی عمیق این سازمان و جامعه جهانی را از رویکرد جمهوری اسلامی در قبال مهاجرین افغانستانی که وضعیت خطرناک و بحران به خود گرفته، اعلام و تأکید کرد: سازمان ملل متحد با اطلاع از وضعیت کمک‌های محدود و پایین نهادهای بین‌المللی به ایران، بر لزوم افزایش و تقویت حمایت ها و کمک های جهانی به ایران در خصوص مهاجران و پناهجویان افغانستانی و پیگیری این موضوع تاکید کرد.

دبیرکل سازمان ملل متحد با اشاره به نگرانی های جامعه جهانی از رشد پدیده شوم تروریسم در افغانستان، همچنین دغدغه های رفع مسائل انسانی از جمله تحقق حق تحصیل و آموزش برای زنان و دختران در افغانستان، بر ضرورت حمایت و کمک به اقتصاد افغانستان و جلوگیری از بروز بحران و فروپاشی اقتصادی در این کشور که موجب تبعاتی برای ثبات و امنیت این کشور، منطقه و جهان می‌شود، تاکید کرد. 

وی با تایید دیدگاه ها و نگرانی‌های انسان دوستانه جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران و تداوم جنگ در یمن، خاطر نشان کرد استمرار این فاجعه انسانی واقعا شایسته جهان نیست و باید صلح و ثبات به این کشور و مردم یمن و منطقه برگردد و همه طرف ها و کشورها باید به تحقق راه حل سیاسی در یمن کمک کنند.

آنتونیو گوترش همچنین در خصوص موضوع مذاکرات وین و برجام هم تاکید کرد: همه منتظریم که یک توافق مورد قبول همه طرف ها برای اجرایی شدن هرچه زودتر توافق از سوی طرف های مذاکره و تامین منافع ایران حاصل شود.

وزیر خارجه ایران و گوترش چندی پیش نیز تلفنی گفت‌وگو کرده بودند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، یک مقام غربی شامگاه جمعه (۱۸ فوریه/۲۹ بهمن) به یک رسانه آمریکایی گفته که تنش‌های کنونی بر سر مسائل اوکراین تا کنون اثری بر مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین نداشته است.

پایگاه «پولیتیکو» به نقل از این مقام غربی که اشاره‌ای به نام او نشده گفته «رابرت مالی»، رئیس هیأت مذاکره‌کننده آمریکایی در مذاکرات وین به طور منظم با همتای روسیه‌ایش «در یک فضای جدی» دیدار کرده‌اند. با این حال گفته مشخص نیست که همین وضعیت در صورتی که روسیه به اوکراین حمله کند هم پایدار بماند. 

یک مقام ارشد دیگر گفته که قطع مذاکرات در مرحله فعلی که طرف‌ها به توافق نزدیک شده‌اند «خطرناک» خواهد بود. این منبع غربی، شانس حصول توافق را ۳۰ درصد ارزیابی کرده است.

پایگاه پولیتیکو نوشته که مسئله ایران یکی از مسائلی است که در کنفرانس امنیتی مونیخ نیز در دستور کار قرار خواهد داشت. با وجود این، «انریکه مورا»، مقام اتحادیه اروپا که مسئولیت هماهنگی مذاکرات وین را بر عهده دارد برای کار بر روی متن توافق احتمالی در هتل کوبورگ باقی خواهد ماند.

«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا علی‌رغم پایبندی ایران به برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از توافق هسته‌ای ایران خارج شد و سیاست «فشار حداکثری» را علیه جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفت.

این سیاست اکنون به اذعان اکثر تحلیلگران بین‌المللی و همچنین مقام‌های دولت بایدن به شکست منجر شده است. فشار حداکثری قرار بود ایران را به حضور در میز مذاکرات برای گفت‌وگو بر سر توافقی جدید با محدودیت‌های بیشتر مجاب کند، حال آنکه در این هدف کاملاً شکست خورد و به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و بی‌اثر شدن تحریم‌ها منجر شد.

دولت جو بایدن مدعی شده که قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در وین آمریکا را به این توافق هسته‌ای بازگرداند اما هنوز به تعهداتش برای رفع تحریم‌ها علیه ایران عمل نکرده است.

دور هشتم مذاکرات وین برای رفع تحریم ها از ۱۹ بهمن ماه و بعد از تنفسی ۱۱ روزه برای مشورت هیات ها با پایتخت ها از سر گرفته شد و در سطوح مختلف در حال برگزاری است.

شواهد روزافزون حاکی از آن هستند که عدم آمادگی آمریکا برای اتخاذ تصمیم‌های سیاسی لازم جهت رفع تحریم‌ها دلیل اصلی حرکت آهسته این گفت‌وگوها بوده است. حتی منابع و مقام‌های آمریکایی در روزهای گذشته تصریح کرده‌اند که بیشترین پیشرفت‌های حاصل‌شده در مذاکرات وین در بخش‌هایی که به تعهدات ایران حاصل می‌شود اتفاق افتاده است.

علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران چهارشنبه شب در توییتر تصریح کرده بود که ایران تصمیم‌های خودش را گرفته و اکنون نوبت طرف غربی است که تصمیم‌های لازم را بگیرد.

پایگاه پولیتیکو نوشته مذاکره‌کنندگان در وین گفته‌اند که پیش‌نویس توافق بر روی میز مذاکرات قرار دارد، اما آنها می‌گویند برخی مسائل دشوار هنوز حل‌نشده باقی مانده‌اند.

از جمله مسائلی که طرف‌ها هنوز بر سر آن به توافق دست نیافته‌اند درخواست ایران از آمریکا برای ارائه تضمین‌هایی در خصوص این است که واشنگتن بار دیگر تعهداتش در توافق هسته‌ای را نقض نخواهد کرد. مقام‌های دولت آمریکا گفته‌اند که نمی‌توانند دولت‌های بعدی آمریکا را به پایبند ماندن به این توافق ملزم کنند.

در روزهای گذشته گروهی از قانونگذاران آمریکایی که عمدتاً از حزب جمهوری‌خواه هستند در چند ماه گذشته به طرق مختلف- اعم از نامه‌نگاری با نمایندگان قوه مجریه، معرفی طرح‌هایی برای ملزم کردن دولت آمریکا به نظرخواهی از کنگره و برگزاری جلسات و نشست‌های مختلف- تلاش کرده‌اند مخالفت‌های سیاسی خود با برجام را به شکل علنی ابراز کنند. 

به‌گزارش مشرق، به نقل از اس‌پی‌گلوبال‌پلتس، مدیرعامل شرکت انیوس، بزرگ‌ترین پالایشگاه ژاپن اعلام کرد حدود ۲ تا ۳ ماه پس‌از بسته شدن قرارداد اتمی ایران و برداشته شدن تحریم‌ها، واردات نفت از ایران را از سر می‌گیرد.
وی در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت به‌خاطر مسائلی مانند بیمه و برنامه‌ریزی نقل‌وانتقال‌ها، نمی‌تواند فورا واردات نفت از ایران را آغاز کند. اما این کار را طی ۲ تا ۳ ماه انجام خواهد داد.
وی اظهار داشت: «پس‌از بسته شدن قرارداد اتمی ایران، نفت این کشور یکی از گزینه‌های خرید ما خواهد بود».
وی در پاسخ به سوالی در مورد زمان برداشته شدن تحریم‌های ایران گفت انتظار دارد تحریم‌ها هم‌زمان با امضای قرارداد برداشته شوند.
وی تاکید کرد برداشته شدن تحریم‌های ایران باعث می‌شود ۲ میلیون بشکه نفت به‌تدریج وارد بازار شود.

مذاکرات هسته‌ای ایران که جدیدترین دور آن در هشتم فوریه در وین آغاز شد بیش‌از هر زمان دیگری به یک قرارداد نزدیک شده‌است. علی باقری‌کنی مذاکره‌کننده ارشد ایران در شانزدهم فوریه اعلام کرد ایران و آمریکا به قرارداد نزدیک شده‌اند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم در همان روز گفت دو طرف در مراحل نهایی مذاکرات به سر می‌برند.
طبق قرارداد برجام که در ۲۰۱۵ امضا شده بود، تحریم‌های نفتی ایران در ازای محدود شدن برنامه هسته‌ای این کشور برداشته‌شده بودند. اما دولت ترامپ در ۲۰۱۸ با بیرون رفتن از این قرارداد دوباره صنعت نفت پتروشیمی و کشتیرانی ایران را تحریم کرد.
مذاکرات برای لغو تحریم‌ها در اواسط ۲۰۲۱ متوقف اما در ماه دسامبر از سر گرفته شد. ژاپن واردات نفت از ایران را در ماه مه ۲۰۱۹ متوقف کرد. این کشور در ۲۰۱۹، ۱۷.۱ میلیون بشکه نفت از ایران خریداری کرده بود که ۶۳.۲ درصد نسبت‌به ۴۶.۵۱ میلیون بشکه خریداری‌شده در ۲۰۱۸ کاهش داشت.