مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، «آزادسازی سرزمین‌های ایران گام دوم: بستان» با عنوان فرعی «اوج‌گیری ترورهای کور؛ تشکیل دولت پس از بحران» شانزدهمین جلد از مجموعه روزشمار جنگ ایران و عراق است که وقایع روزهای ۱۵ مهر تا ۳۰ آذر ۱۳۶۰ را دربرمی‌گیرد.

این کتاب به قلم «علیرضا لطف‌الله زادگان» در ۱۲۰۸ صفحه مصور تدوین شده و توسط «مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس» منتشر شده است.

مطالعه روزهای جنگ تحمیلی به خصوص برای پژوهشگران و هنرمندانی که قصد ورود به این حوزه را دارند بسیار ضروری است و می‌تواند در خلق آثاری عاری از تحریف به آنها کمک کند.

 بخش پانزدهم این کتاب را در ادامه می‌خوانید:

جنگ‌های هوایی

«امروز (۳ آبان ۱۳۶۰) جنگ هوایی میان ایران و عراق نسبت به درگیری‌های زمینی میان دو کشور، شدت بیشتری داشت. درحالی‌که گزارش تحرکات زمینی میان نیروهای ایران و عراق درباره گلوله‌باران توپخانه‌ها، به‌ویژه در شهر آبادان و انهدام یک نفربر عراقی در جبهه اهواز بود، سایر گزارش‌ها، حکایت از درگیری‌های هوایی در جنوب و غرب کشور داشت.

به دنبال حمله روز گذشته هواپیماهای عراق به کاروان کشتی‌های تجاری در بندر ماهشهر، در اولین ساعات بامداد امروز، هواپیماهای ایرانی به اسکله‌های البکر و الامیه که بالگردهای عراقی از آن به‌عنوان یک پایگاه هوایی تاکتیکی استفاده می‌کنند، حمله کردند و در یک جنگ هوایی موفق شدند یک فروند بالگرد را در نزدیکی سکوی نفتی البکر و یک فروند میگ عراقی را در منطقه آبادان هدف قرار داده، سرنگون کنند.

ناوچه‌های نیروی دریایی نیز یک ناوچه موشک‌انداز عراقی «اوزا» را هدف قرار دادند و آن را غرق کردند. در همین حال، ۳ فروند هواپیمای عراقی در ساعت ۱۱:۵۰ از ارتفاع زیاد به شهر آبادان حمله و پشت هتل آبادان، اطراف فرودگاه، باند فرودگاه و بخشی از منطقه بریم را بمباران کردند. توپخانه‌های عراقی نیز شهر آبادان را گلوله‌باران کردند که از خسارت‌های واردشده این دو اقدام گزارشی نرسیده است.

در این روز همچنین یک جنگنده میگ عراقی، یک بالگرد کبرا را در باختران هدف قرار داد که این بالگرد در آسمان آتش گرفت و سقوط کرد و دو خلبان آن نیز به شهادت رسیدند. یک فروند بالگرد جت رنجر نیز که به همراه بالگرد کبرا پرواز می‌کرد، براثر سرایت آتش از بالگرد کبرا، دچار آتش‌سوزی شد که خلبان آن توانست بالگرد را تا نزدیکی زمین هدایت کند، ولی در آخرین لحظات، به زمین اصابت کرد و منهدم شد، ولی خلبان آن زنده ماند.

در جبهه‌های زمینی و در مناطق جنوب نیز یک خودرو نفربر شناسایی عراقی هنگام عبور از جاده «سیدعبود» در شمال غربی اهواز، به مین ضدتانکی که نیروهای اطلاعات سپاه خوزستان کار گذاشته بودند، برخورد کرد و ۱۱ تن از سرنشینان آن به هلاکت رسیدند. سرنشینان این نفربر یک سرگرد، یک ستوان یکم، یک درجه‌دار و هشت سرباز بودند.

از اولین ساعات بامداد امروز، نیروهای هیز بیان و هیز پیشوای حزب دمکرات کردستان ایران در عملیاتی غافلگیرانه به پایگاه ارتش در روستای «بیک آقا» در ۲۷ کیلومتری شمال بوکان که روی تپه «حسین مامه» در محور بوکان – میاندوآب قرار داشت، حمله کردند.

در ساعات اولیه این عملیات که نیروهای خودی غافلگیر شده بودند، ۱۸ تن از سربازان پایگاه شهید، هفت تن زخمی و هفت تن نیز به گروگان گرفته شدند. نیروهای مهاجم تعدادی اسلحه انفرادی را نیز به غنیمت بردند. در این عملیات، ۵ تن از مهاجمان کشته و تعدادی نیز زخمی شدند.

رادیو صدای کردستان درباره این عملیات و نتایج آن اعلام کرد: «شب چهارم آبان ماه، در یک عملیات هماهنگ، نیروهای هیز بیان و هیز پیشوا، پایگاه نظامی ارتش در ارتفاعات حسین مامه در مسیر بوکان – میاندوآب را مورد حمله قرار دادند و تا نزدیک‌ترین سنگرهای دشمن پیش رفتند. در این حمله شجاعانه که از ساعت ۱۲ شب تا ۱:۳۰ بامداد ادامه داشت، زاغه مهمات دشمن براثر آتش شدید پیش‌مرگان منفجر و پایگاه مذکور به‌کلی ویران شد و به تصرف جانبازان حزب دمکرات کردستان درآمد.

همچنین چهار قبضه آر.پی.جی، یک قبضه تفنگ ۱۰۶، یک قبضه خمپاره‌انداز ۸۱ میلی‌متری و یک دستگاه خودرو زیل ارتشی به‌کلی منهدم شد. در این حمله شجاعانه، ۲۴ تن از نیروهای دشمن کشته و هشت تن دیگر به اسارت پیش‌مرگان قهرمان درآمدند که دو تن از آنها براثر شدت جراحات واردشده از پای درآمدند.

براساس این گزارش، در میان کشته‌شدگان، فرمانده پایگاه به نام ستوان دوم «عادی صفا» نیز به چشم می‌خورد. ضمناً پیش‌مرگان ۱۲ قبضه تفنگ ژ۳، دو قبضه تفنگ کلاشینکف، یک قبضه تیربار ژ۳ و یک قبضه سلاح کمری نیز به غنیمت گرفتند. در این حمله شجاعانه باکمال تأسف سه تن از پیش‌مرگان هیز بیان و دو تن از پیش‌مرگان هیز پیشوا به شهادت رسیدند.

امروز در مناطق غرب و شمال غرب کشور عناصر مسلح غیرقانونی دست به اقداماتی علیه مردم و نیروهای دولتی زدند که اجرای کمین، مین‌گذاری، حمله به منزل یک پیش‌مرگ کرد، غارت یک مغازه و به نمایش درآوردن اسیران شهربانی دریکی از روستاهای پیرانشهر از مهم‌ترین آنها بود.

نیروهای مسلح غیرقانونی در منطقه «جینان» (در ۳۰ کیلومتری شرق سقز در محور دیواندره به سقز) عملیات کمینی بر سر راه نیروهای سپاه که درحال بازگشت از عملیات گشت و شناسایی به شهر سقز بودند، اجرا کردند که با هشیاری نیروهای سپاه و رسیدن به‌موقع نیروهای ژاندارمری، ۱۶ تن از مهاجمان کشته یا زخمی شدند که جنازه پنج تن از آنان در منطقه باقی مانده است.

در این درگیری، شش قبضه انواع اسلحه نیز به دست نیروهای خودی افتاد. در پایان این درگیری که از ساعت ۱۵ تا ۱۸:۳۰ طول کشید، شش تن از افراد سپاه و سه تن از افراد ژاندارمری نیز زخمی شدند که حال عمومی آنها رضایت‌بخش اعلام شده است.

در جاده کامیاران ـ شاهینی، یک مینی‌بوس سپاه به مینی که نیروهای حزب دمکرات کار گذاشته بودند، برخورد کرد و منهدم شد. در این حادثه سه تن شهید و پنج تن زخمی شدند. نیروهای مسلح غیرقانونی در سنندج با حمله به منزل یکی از پیش‌مرگان کُرد مسلمان که با جمهوری اسلامی همکاری داشت، او و همسرش را مجروح کردند.

همچنین ۵۰ تن از افراد حزب دمکرات به روستای «حسن‌آباد» سنندج حمله کردند و تمام کالاهای موجود در یکی از مغازه‌های روستا را به غارت بردند. امروز نیروهای حزب دمکرات کردستان ایران، ۱۰ تن از کارکنان و رئیس شهربانی ارومیه را که چند روز پیش گروگان گرفته بودند، با هدف نمایش دادن به مردم در روستای «میرآباد ملاخلیل» پیرانشهر گرداندند.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از ستاد مشترک ارتش، اخیراً مقامات عراقی به مسئولان حزب دمکرات کردستان ایران دستور داده‌اند تا به‌سرعت فهرست کامل اسرای ایرانی در اختیار آن حزب را به‌طور تفکیک‌شده به آنها تحویل دهند.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، «آزادسازی سرزمین‌های ایران گام دوم: بستان» با عنوان فرعی «اوج‌گیری ترورهای کور؛ تشکیل دولت پس از بحران» شانزدهمین جلد از مجموعه روزشمار جنگ ایران و عراق است که وقایع روزهای ۱۵ مهر تا ۳۰ آذر ۱۳۶۰ را دربرمی‌گیرد.

این کتاب به قلم «علیرضا لطف‌الله زادگان» در ۱۲۰۸ صفحه مصور تدوین شده و توسط «مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس» منتشر شده است.

مطالعه روزهای جنگ تحمیلی به خصوص برای پژوهشگران و هنرمندانی که قصد ورود به این حوزه را دارند بسیار ضروری است و می‌تواند در خلق آثاری عاری از تحریف به آنها کمک کند.

بخش‌هایی از این کتاب طی روزهای آتی منتشر می‌شود که بخش دهم آن را در ادامه می‌خوانید:

حامیان عربی صدام 

«وضعیت جبهه‌های جنگ پس از عملیات ثامن‌الائمه (ع) ـ که چند هفته پیش انجام شد ـ چندان آرام نیست. ارتش عراق با حساسیت بیشتری تحرکات نیروهای خودی را به‌ویژه در منطقه جنوب دنبال می‌کند. از سوی دیگر، عراق می‌کوشد با واردکردن تجهیزات از طریق کشورهای همسایه‌اش توان نظامی خود را تقویت کند؛ این در حالی است که روزانه شماری از نظامیان و غیرنظامیان این کشور به ایران پناهنده می‌شوند.

تحرکات نیروی زمینی و هوایی ارتش عراق نشان می‌دهد که فرماندهان عراقی با دقت بیشتری جابه‌جایی‌های واحدهای نظامی ایران را دنبال می‌کنند.

امروز در محور شوش، تبادل آتش در مناطق زعن، شلیبیه و عنکوش بین نیروهای خودی و دشمن به‌طور پراکنده و در منطقه سندال به‌طور نسبتاً شدید ادامه داشت. همچنین گزارش‌های شناسایی نیروهای اطلاعات سپاه در دو روز گذشته تا به امروز، از میزان بالای تردد خودروهای دشمن در منطقه بین لیخضر و عبیس حکایت دارد. بر این اساس، امروز ارتش عراق ۲۰ دستگاه تانک خود را در منطقه سندال به شش دستگاه تقلیل داده است؛ گزارش‌ها حاکی است که به‌احتمال قوی این تانک‌ها به لیخضر منتقل شده‌اند.

در محور الله‌اکبر ـ بستان نیز بنا به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از رسیده از محور الله‌اکبر، تبادل آتش پراکنده بین طرفین ادامه داشته و شدت آتش دشمن بیشتر متوجه نیروهای خودی مستقر در تپه سبز بوده است. در محور حمیدیه نیز «دشمن در ۸۰۰ متری شرق روستای قیصریه در امتداد کرخه نور یک کانال ایجاد کرده که نفرات عراقی در این کانال رفت و آمد می‌کنند. فاصله این کانال تا رودخانه حدود ۵۰۰ متر است.

در این محور «تعدادی از افراد دشمن به قصد شناسایی به مواضع خودی نزدیک شدندکه با هوشیاری نیروهای خودی متواری شدند. آتش دشمن در این روز از شدت بیشتری برخوردار بود، ولی تلفاتی وارد نشد.

امروز دو فروند میگ عراقی در ساعت یک بامداد، پل هالوپ (شمال دارخوین) را بمباران کردند. از خسارت‌های واردشده گزارشی در دست نیست. در منطقه دارخوین نیز یک فروند میگ و یک فروند میراژ عراقی بر فراز انرژی اتمی ظاهر شدند که با آتش پدافند خودی آسمان منطقه را ترک کردند. در محور کارون نیز شناسایی‌های منطقه دارخوین حاکی از این است که دشمن مواضع جدیدی به طول یک تا ۵/۱ کیلومتر در سه کیلومتری مواضع روبه روی مشارع کهنه احداث کرده است.

همچنین چهار تپه دیده‌بانی در این منطقه در فاصله پنج تا هفت کیلومتری رودخانه، سه سنگر تانک و دو موضع پدافند و نیز تعداد دیگری سنگر ایجاد کرده است. دشمن جلو مواضع خود در مقابل دارخوین را مین‌گذاری کرده که یک تن از برادران پاسدار گروه شناسایی براثر برخورد با مین شهید و یک تن دیگر مجروح شد. بنا به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از واصله از آبادان، در غرب کارون، روبه روی شیر پاستوریزه، دشمن یک دستگاه تانک مستقر کرده که این تانک به‌طور مورب به‌طرف نیروهای خودی شلیک می‌کند.

علاوه بر این، ارتش عراق همچنان به دنبال تأمین نیازهای نظامی خود است و این نیازها از طریق مسیرهای زمینی کشورهای اردن، کویت و عربستان وارد عراق می‌شود. امروز ۳۵ دستگاه تریلر با محموله‌های مهمات و تجهیزات نظامی از منطقه عرعر واقع در مرز عربستان وارد عراق شد.

از سوی دیگر، اوضاع روحی مردم و نظامیان عراق چندان مناسب نیست. هرروز تعدادی پناهنده وارد خاک ایران می‌شوند که اوضاع داخلی عراق را ناآرام و غیرعادی توصیف می‌کنند. امروز نیز یک سرباز و یک غیرنظامی از طریق مرز سردشت وارد ایران شده، درخواست پناهندگی کردند در پاوه و نوسود نیز دو سرباز عراقی با عبور از مرز، خود را به نیروهای سپاه معرفی و تسلیم کردند.»