مستند

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق ساسان فلاح‌فر، مستندساز و کارگردان آثاری همچون «خاطرات بادیه»، «پایان مأموریت»، «نقاشی یک رویا» و … از ساخت مستند جدید خود به نام «چشم ایرانی» خبر داد که متقاضی حضور در چهاردهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت نیز شده است.

وی با اشاره به سوژه این مستند گفت: این فیلم روایتی متفاوت از حضور یک عکاس ایرانی در جنگ‌های سوریه و عراق است؛ عکاسی که نامش را بارها شنیده‌ایم و او را با عکس‌های ماندگاری که خلق کرده است، به یاد می‌آوریم. حسن قائدی عکاس بحران است که علاوه بر حضور در جبهه سوریه و عراق در بسیاری از بحران‌های کشورمان نظیر زلزله بم، سیل گلستان و … نیز حضوری فعال داشته است. او از سال‌های ابتدایی جنگ تا اواخر آن در مناطق بحرانی حضور داشته و تصاویر ماندگاری را ثبت و ضبط کرده است.

فلاح‌فر با اشاره به ابعاد شخصیتی حسن قائدی گفت: به نظرم حسن قائدی افتخار ملی محسوب می‌شود که تاکنون کسی به او نپرداخته و مغفول مانده است. او در مواجهه با حوادث و اتفاقات پیرامونش سعی کرده است صحیح و دقیق‌ تاریخ‌نگاری و متفاوت با دیگر عکاسان عمل کند. این عکاس بحران در عین حال که روحیه لطیفی دارد، در مواجهه با جنگ و مرگ، کارش را به خوبی بلد است و بدون ترس لحظاتی را ثبت می‌کند که کمتر نمونه‌ای برایش یافت می‌شود. از این رو، در این فیلم، تجربیات حسن قائدی را با بینندگان به اشتراک گذاشته‌ایم.

این مستندساز خاطرنشان کرد: به نظرم فرق حسن قائدی با خیلی از عکاس‌ها در این است که او هیچ وقت منتظر نماند تا سفارش بگیرد و سپس شروع به کار کند بلکه به کارهایی که دوست داشت پرداخت و با وجود اینکه هزینه‌بردار هم بود اما کار را به نتیجه رساند و شاید به همین دلیل است که عکس‌های بسیار متفاوتی از او به‌جای مانده است.

وی اضافه کرد: با دیدن این مستند سفری چند ساله به کشورهای جنگ‌زده‌ای مثل سوریه و عراق داریم و تاریخ شفاهی این جنگ‌ها را نه در قالب کتاب و صوت بلکه در قاب دوربین حسن قائدی می‌بینیم. به عبارت دیگر، با دیدن این فیلم، بدون هیچ واسطه‌ای به دل جنگ‌های سوریه و عراق رفته و اتفاقات حیزت‌انگیزی را می‌بینیم. شاید بتوان گفت در ظرف مرگ، زندگی را می‌بینیم. برای مثال در لابه‌لای این عکس‌ها روایت افراد جنگ‌زده‌ای را می‌بینیم که حرف‌های زیادی برای گفتن دارند و حرفشان در قاب همین عکس‌ها بیان شده است.

کارگردان مستند «خاطرات بادیه» که در شانزدهمین جشنواره مقاومت نیز برنده جایزه شده است، با اشاره به این که بهتر است مستندهای پرتره در زمان زنده بودن هنرمندان ساخته شود، گفت: برایم مهم بود از هنرمندی مستند پرتره بسازم که زنده است و با این کار از او تقدیر کنیم. حسن قائدی دوست نداشت مستندی از او ساخته و نامش مطرح شود اما بسیار به او اصرار کردیم تا راضی شد جلوی دوربین بیاید.

او درباره روند تولید این مستند گفت: تولیدمان در ایران 9 ماه زمان برد و نگاهی هم به فعالیت او در سوریه و عراق داشتیم. او از سال 2012 و اوایل بحران سوریه در آنجا حضور داشته و تا آزادی موصل را روایت کرده است. همین موضوع سبب شده است که تصاویر بسیار خوبی را از مناطق جنگ‌زده، تقابل با داعشی‌ها و … بگیرد. این عکس‌ها را در فیلم آورده‌ایم. عکس‌های او بسیار ویژه است و ما را به عمق بحران و جنگ برده است.

عوامل ساخت این مستند عبارت‌اند از: کارگردان: ساسان فلاح‌فر، فیلمبردار میدانی: حسن قائدی، تصویربرداران ایران: احمد خلیل اول و بهنام احمد خانی، تدوین: ساسان فلاح‌فر، طراحی و ترکیب صدا: محمدحسین ابراهیمی، اصلاح رنگ و نور: یحیی محمد علیی، موسیقی: امیر بهرامی، طراح نشان: سینا رعیت‌دوست، تهیه شده در ستاد سوریه سازمان صدا و سیما.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، «گردان تک‌نفره»، مستندی به کارگردانی داریوش یاری است که از شبکه ی اول سیما روی آنتن رفت. شهید زرین اهل استان کهگیلویه و بویر احمد اولین حضورش  در جبهه در منطقه‌ی کردستان بود. پس از اتمام عملیات و بازگشت به خانه و ازدواج، سلاح نبرد را به زمین نگذاشت و به عنوان رزمنده این بار از طرف سپاه پاسداران اصفهان عازم منطقه‌ی عملیاتی استان خوزستان شد.

حضور شهید عبدالرسول زرین در مناطق آبخیز استان خوزستان در مقام یک تک تیرانداز حرفه ای باعث شده بود لرزه بر اندام ارتش بعثی بیافتد. در بین ارتش دشمن شهید عبدالرسول زرین به جیش الاسد معروف شده بود یعنی کسی که به اندازه‌ی یک ارتش نیرومند و مانند یک شیر ژیان غرنده است.

داریوش یاری با استفاده از ترکیبی از تصاویر واقعی و خاطرات همرزمان و فرزند آن شهید بزرگوار و نیز برخی از تصاویر که بازسازی شده‌ی رشادت های شهید هست، مستند خود را به پربارتر کرده است.

اوج قله‌ی این مستند زمانی است که لحظه ی اصابت گلوله به گوش شهید زرین را به تصویر می کشد. هنگامی که شهید لبخند می زند ولی اطرافیان در تکاپوی پانسمان زخم گوش آن شهید بودند. تصویر این شهید بزرگوار با گوش زخمی ثبت و روی جلد مجله‌ی پیام انقلاب منقوش می‌شود و به دست امام خمینی (ره) می رسد. امام با دیدن چهره‌ی خندان آن رزمنده ی سلحشور مشتاق دیدار می شوند و این دیدار نیز میسر شد و گردان یک نفره به دیدار امام می رود. با همان لبخند همیشگی که حتی در لحظه ی اصابت گلوله نیز ازلبانش پاک نشد.

دیگر از نکات مهم این مستند روایت لحظه‌ی ترکش خوردن شهید زرین است آن هم آن گونه که فرزند شهید زرین نقل می کند. شهید زرین ترکش می خورد اما پس از مداوا دوباره رهسپار دیار رشادت و شهادت می شود.

روایت و تصویر لحظه‌ی شهادت شهید عبدالرسول زرین نیز بسیار زیبا به تصویر کشیده شد. هم از جنبه‌ی نقل قول از زبان فرزند شهید و هم ازتکنیک‌های سینمایی و نمایشی برای درک بهتر لحظه‌ی شهادت آن بزرگوار استفاده شد که باعث استغنای سکانس مربوطه بود.

به طور کلی، تکنیک اصلی داریوش یاری استفاده ی همزمان از تصاویر بازسازی شده و خاطرات نزدیک شهید زرین بود که در این امر بسیار موفق بوده است.