مسجد

به گزارش مجاهدت از خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، آیین رونمایی از کتاب «سنگر توفیق»؛ تاریخ شفاهی مسجد توفیق در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، شامگاه (دوشنبه) با حضور سردار عباس بایرامی رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس، حجت‌الاسلام علی لقمان‌پور رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس و جمعی از نمازگزاران مسجد توفیق برگزار شد.

در این مراسم، محمد قاسمی‌پور پژوهشگر و نویسنده ادبیات پایداری، با اشاره به جایگاه مسجد در اندیشه امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی اظهار داشت: مسجد همواره سنگر حقیقی انقلاب اسلامی بوده هست. همان‌گونه که امام راحل (ره) تعبیر ماندگاری درباره مساجد داشتند، رهبر معظم انقلاب نیز بار‌ها بر نقش برجسته مسجد در نشر فرهنگ اسلامی، شکل‌گیری انقلاب و استمرار آن تأکید فرموده‌اند. از سال‌ها پیش، در پژوهش‌های مرتبط با فرهنگ انقلاب و دفاع مقدس، پیشنهاد داده‌ام که مساجد تاثیرگذار باید شناسایی و تاریخ آنها ثبت شود تا نسل‌های جدید بدانند این سنگر‌ها چگونه در بطن جامعه نقش‌آفرین بوده‌اند.

وی با تبریک به مسعود گودرزی‌نژاد نویسنده کتاب افزود: خوشحالم که یک جوان از نسل‌های سوم و چهارم انقلاب، با دغدغه و عشق، به سراغ ثبت تاریخ این مسجد رفته هست. این تلاش ارزشمند، حاصل همت هیئت امنا، نمازگزاران و همراهی نهاد‌های فرهنگی به‌ویژه مرکز اسناد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس هست که پیگیر به سرانجام رسیدن این اثر بودند.

قاسمی‌پور با بیان اینکه کتاب حاصل گفت‌و‌گو با ۱۴ راوی از پیشکسوتان و فعالان مسجد در سال‌های انقلاب و دفاع مقدس هست، ادامه داد: «این راویان کسانی هستند که امامان جماعت و فضای نقش‌آفرین مسجد را در روز‌های حساس انقلاب و جنگ تحمیلی تجربه کرده‌اند. بخش مرتبط با دفاع مقدس در این کتاب پررنگ و تأمل‌برانگیز هست؛ زیرا مسجد توفیق تنها محل عبادت نبود، بلکه کانون تربیت، مقاومت و اعزام رزمندگان به جبهه‌ها محسوب می‌شد.

این نویسنده درباره فضای مسجد نیز گفت: پیش از حضور در مراسم، از اهالی محل درباره مسجد پرس‌وجو کردم و مشاهده کردم که نام و خاطره مسجد در ذهن مردم زنده هست. این یعنی مسجد در زندگی محله جاری هست. همچنین سادگی معماری مسجد، که بوی صمیمیت و مردمی‌بودن می‌دهد، نشان می‌دهد که اینجا خانه خدا و آسایشگاه نسل‌های جدید هست؛ جایی که کودک و نوجوان بدون تکلف، مانند خانه خود احساس آرامش می‌کند.

قاسمی‌پور در بخش دیگری با یادآوری فعالیت فرهنگی «گروه سرود لاله‌های سرخ انقلاب» مسجد بیان کرد: بیش از بیست نفر از اعضای این گروه به شهادت رسیدند؛ جوانانی که می‌توانستند مسیر دیده‌شدن هنری را ادامه دهند، اما راه ایثار را انتخاب کردند. این روایت‌ها باید برای نسل امروز بازگو شود.

وی تأکید کرد: در جلسه‌ای با رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۶ درباره توجه به مساجد نقش‌آفرین در دفاع مقدس گزارش دادیم. ایشان فرمودند همان‌گونه که برای ثبت خاطرات رزمندگان وقت می‌گذارید، برای تاریخ مساجد نیز وقت بگذارید؛ که این تأکید، در حقیقت یک ابلاغ فرهنگی هست.

در پایان، قاسمی‌پور با قدردانی از دست‌اندرکاران انتشار کتاب افزود: مسجد توفیق ظرفیت آن را دارد که چند اثر دیگر نیز درباره نقش‌های فرهنگی، اجتماعی و انقلابی آن تولید شود. کتاب “سنگر توفیق” تنها آغاز راه هست.

انتهای پیام/ ۱۲۱

گروه استانهای دفاع‌پرس_سردار «محمدرضا موحد» فرمانده سپاه کربلا؛ مسجد در منظومه فکری انقلاب اسلامی، نه‌تنها عبادتگاه مؤمنان بلکه نهاد راهبردی تحول فرهنگی و اجتماعی در مقیاس محله هست. رهبر معظم انقلاب در بیانات ۱۹ مهرماه ۱۳۹۱، چشم‌اندازی ترسیم کردند که در آن مسجد از قالب سنتی و مناسکی عبور کرده و به «مرکز اجتماعی اسلام» و «قلب تپنده فرهنگ انقلاب اسلامی» بدل می‌شود. در این نگاه، مسجد متعالی، مرکز تربیت انسان مؤمن، اندیشمند و کنشگر اجتماعی هست؛ محلی که ایمان در کنار عقلانیت، و عبادت در کنار مسئولیت اجتماعی معنا می‌یابد. محور این منظومه، امام مسجد هست؛ امامی که نه فقط پیش‌نماز، که راهبر فکری و اخلاقی محله هست. اما این نقش، هنگامی به ثمر می‌نشیند که بازوان فکری، فرهنگی و اجتماعی او در کنار هم عمل کنند.

پایگاه مقاومت بسیج به‌عنوان بازوی عملیاتی و شبکه مردمی مسجد، نقشی تعیین‌کننده در تحقق این مأموریت دارد. بسیج، سازمان‌یافته‌ترین نهاد اجتماعی مسجد هست که با پیوند دادن جوانان، گروه‌های مردمی و ظرفیت‌های محلی، امکان می‌دهد تا امام مسجد بتواند هدایت فرهنگی و اجتماعی محله را به‌صورت میدانی و اثرگذار پیش ببرد. در کنار آن، کانون‌های فرهنگی و هنری مسجد نیز نقش بازوی فکری، هنری و رسانه‌ای را ایفا می‌کنند؛ بازوانی که در تعامل نزدیک با بسیج و تحت هدایت امام مسجد، می‌توانند مسجد را به «کارخانه تولید امید و ایمان» در متن جامعه تبدیل کنند.

رهبر معظم انقلاب در آن بیانات تاریخی، جمله‌ای کوتاه، اما راهبردی بیان فرمودند: «کانون‌های فرهنگی هنری مساجد را فراموش نکنید؛ با همکاری بسیج آنها را مؤثر کنید.» این جمله نه توصیه‌ای ساده، که ترسیم یک «مدل حکمرانی فرهنگی در مقیاس محله» هست. در این مدل، امام مسجد محور هدایت، بسیج محور حرکت، و کانون فرهنگی محور اندیشه و هنر هست. تعامل این سه ضلع، مسجد را از یک نهاد عبادی به مرکز تمدن‌سازی اجتماعی ارتقا می‌دهد. تجربه میدانی استان مازندران در قالب «طرح محله مهدوی» شاهدی روشن بر کارآمدی این الگوست. در این طرح، مسجد به مرکز شناسایی و حل مسائل محله تبدیل شده هست؛ جایی که امام مسجد با همراهی بسیج، در کنار مردم به‌صورت شبکه‌ای و مسئله‌محور عمل می‌کنند.

امروز بیش از ۹۰۰ محله در استان در چارچوب این طرح فعال‌اند و تاکنون بیش از هزار و پانصد مسئله فرهنگی، اجتماعی و معیشتی با همین سازوکار حل شده هست. این تجربه نشان داد که وقتی فرماندهی فرهنگی در سطح مسجد منسجم و جهت‌دار باشد، مسجد دوباره در قلب زندگی مردم جای می‌گیرد و اعتماد اجتماعی احیا می‌شود.

رهبر معظم انقلاب اسلامی تأکید دارند که در مواجهه با نسل جوان باید با «سلاح معرفت و استدلال» پیش رفت. این نگاه، در حقیقت بنیان فلسفه تربیتی مسجد هست. مسجد باید فضای گفت‌و‌گو، پرسشگری و اقناع باشد، نه محل داوری. جوانی که در مسجد احساس احترام، فهم و نقش‌آفرینی کند، خود به مبلغ و مدیر فرهنگی آینده تبدیل خواهد شد. این همان سیاست فرهنگی «جذب حداکثری و دفع حداقلی» هست که مسجد باید در عمل آن را متجلی سازد.

در این مسیر، امام مسجد راهنماست، اما بسیج بازوی جذب و پیوند با بدنه جوان جامعه هست؛ نهادی که با شبکه‌سازی اجتماعی، فعالیت‌های هنری و خدمت‌محور، جوان را از حاشیه به متن فرهنگ مسجد می‌آورد. در سطح راهبردی، مسجد نیازمند یکپارچگی فرماندهی فرهنگی هست. پراکندگی فعالیت‌ها، آفت مزمن کار مسجدی هست. تشکیل «شورای واحد فرهنگی ـ اجتماعی مسجد» با حضور امام مسجد، فرمانده پایگاه بسیج و مسئول کانون فرهنگی، راهکار نهادینه‌سازی انسجام هست. در این شورا، امام مسجد سیاست‌گذار و ناظر کل هست، اما بسیج با ساختار تشکیلاتی خود نقش پیشران عملیات فرهنگی و اجتماعی را بر عهده دارد. بدین‌ترتیب، مسجد از مجموعه‌ای از فعالیت‌های جداگانه به نهادی هماهنگ و هدفمند تبدیل می‌شود.

در این چارچوب، پنج محور عملیاتی باید به‌صورت هم‌افزا دنبال شود: نخست، استقرار شورا‌های واحد در همه مساجد؛ دوم، تولید محتوای بومی و جذاب متناسب با نسل جوان؛ سوم، بهره‌گیری از هنر و رسانه در انتقال پیام دینی؛ چهارم، تمرکز بر خدمت اجتماعی به‌عنوان مسیر تحقق ایمان در زندگی مردم؛ و پنجم، تربیت مربیان فرهنگی که بتوانند با زبان عقل، ادب و امید با نسل جدید سخن بگویند. اجرای این محور‌ها نیازمند حضور فعال بسیج به‌عنوان موتور محرک و تسهیل‌گر فرهنگی هست؛ همان معنای دقیق «آتش به اختیار مؤمنانه» که رهبر انقلاب از آن یاد کردند—خلاقیت مسئولانه‌ای که در چارچوب هدایت امام مسجد و در خدمت اهداف انقلاب قرار دارد.

بیانات رهبر معظم انقلاب درباره مسجد را باید به مثابه یک الگوی مردم‌پایه حکمرانی فرهنگی در گام دوم انقلاب فهم کرد. در این الگو، مسجد نه صرفاً محل عبادت، بلکه نهاد سامان‌دهنده سرمایه اجتماعی و عقلانیت دینی مردم هست؛ جایی که تصمیم و اقدام از بطن جامعه برمی‌خیزد. اگر مسجد بتواند این نقش را ایفا کند، بسیاری از گره‌های فرهنگی و اجتماعی محلات با ابتکار و هم‌افزایی مردمی باز خواهد شد. امروز بیش از هر زمان، بازتعریف جایگاه مسجد به عنوان محور محله و تقویت نقش شبکه‌ای بسیج در آن، ضرورتی راهبردی هست.

مسجدِ تراز انقلاب اسلامی، نهادی هست که در آن ایمان و امید با عمل اجتماعی پیوند می‌خورند، جوانان میدان‌دار تحول‌اند و امام مسجد، به‌کمک بسیج و کانون فرهنگی، رهبری فکری و اخلاقی جامعه کوچک محله را به‌دست دارد. آینده فرهنگی و تمدنی ایران از دل همین تعامل زنده میان امام مسجد، مردم و بسیج خواهد رویید؛ آینده‌ای که در آن مسجد نه فقط ماندگار، بلکه مرجع تحول هست.

انتهای پیام/

به گزارش مجاهدت از دفاع‌پرس از کرمان، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان کرمان اعلام کرد، مراسم گرامیداشت سالروز به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان و یادواره دو شهید این واقعه، طبق روال سال‌های گذشته در این مکان مقدس برگزار خواهد شد.

واقعه‌ای در آستانه پیروزی انقلاب

در ۲۴ مهرماه سال ۱۳۵۷، در حالی که مردم کرمان برای برگزاری مراسم چهلم شهدای ۱۷ شهریور تهران در مسجد جامع گرد هم آمده بودند، عوامل رژیم ستم‌شاهی به مردم حمله کرده و مسجد را به آتش کشیدند. شعار ماندگار «مسجد کرمان را، کتاب قرآن را، شاه به آتش کشید»، یادآور این واقعه تلخ در تاریخ انقلاب اسلامی هست.

این مراسم در راستای زنده نگاه داشتن یاد و خاطره شهیدان انقلاب اسلامی برگزار می‌ شود

• سخنران ویژه: آیت‌الله شیخ‌بهایی، نماینده مردم کرمان در مجلس خبرگان رهبری.
• مداحی: حاج مهدی سلحشور.
• گرامیداشت: یادواره شهدای این واقعه، محمد باقدرت جوپاری و غلامرضا یزدان‌شناس.

زمان و مکان این مراسم این آیین معنوی، پنجشنبه ۲۴ مهرماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۸ در مسجد جامع کرمان برگزار خواهد شد.

مراسم مذکور با همکاری هیئت رهروان مکتب شهید سلیمانی، پایگاه مقاومت شهدای مسجد جامع و پایگاه شهیده بنت‌الهدی صدر برگزار می‌شود.

انتهای پیام/